Steeds
Leiden maakt grote
kans op opleidings
centrum werklozen
'Als je je nergens laat zien, ben je toch een beetje fout'
LEIDEN
Wachtruimte voor bus
passagiers Stationsweg
Forum voor scholieren over Tweede Wereldoorlog en fascisme nu wel geslaagd
Ongeluk bij
instappen bus
WOENSDAG 8 MEI 1985
LEIDEN
LEIDEN - "Voor welke oorlog, welk
verzet dan ook; we zullen altijd moeten
blijven herdenken". Nang Arsala, Af
ghaan, sinds 1974 in Nederland.
"Zolang een oorlog blijft doorwerken
op kinderen, kleinkinderen, moetje her
denken". A.E. Cohn, in de oorlog gebo
ren als kind van joodse ouders
"Het hangt af van jullie mentaliteit,
jullie persoonlijke instelling. Als jullie
het nuttig vinden om de fakkel bran
dend te houden, moetén jullie blijven
herdenken". J. van der Gaag, ex-ambas-
sadeur in Cuba en Haïti en in oorlogstijd
voorzitter van de Raad van Verzet en lid
van het college van vertrouwensman
nen dag in het jaar stilstaan bij de
consequenties van oorlog, onderdruk
king om de mensen wakker te houden,
om herhaling te voorkomen, lijkt mij
noodzakelijk". A. Verburg, studente
psychologie en lid van het Leidse anti
fascisten comité.
"Herdenken is lering trekken en tege
lijkertijd waakzaam zijn; het zijn lessen
voor de toekomst". W. Pera, koerier, la
ter districtsleider van de Binnenlandse
Strijdkrachten in de periode 1943-1945.
Persoonlijke antwoorden van forum
leden die gistermiddag de vraag kregen
voorgelegd: 'Hoelang gaan we door met
herdenken?' Zo'n 200 jongeren, afkom
stig van allerlei middelbare scholen uit
Leiden en Oegstgeest, waren gekomen
naar de Stadsgehoorzaal om te praten
over het thema '1940-1945: Voltooid
verleden tijd?'. Niet ontmoedigd door de
geringe opkomst van vorig jaar had het 5
Mei-comité zo'n forumdiscussie toch
weer aangedurfd. Dit keer met meer suc-
Hoewel er geruchten gingen dat de
scholieren nu 'verplicht' waren om de
bijeenkomst bij te wonen, was een uur
na aanvangstijd toch nog maar de helft
aanwezig. Geen probleem, want de jon
geren die waren overgebleven hadden
nagedacht. Nagedacht over de gevolgen
van een oorlog; niet alleen in Nederland
maar over de hele-wereld. En Van der
Gaag had het eigenlijk al aan het begin
van het eerste uur voorspeld: "Een grote
groep laat die problemen onverschillig.
In de oorlog is ook het grootste gedeelte
lauw gebleven. Dat zal je altijd blijven
houden".
Angstig
De onderwerpen die werden aange
sneden, wisselden elkaar snel af. Van de
oorlog in Afghanistan werd overgescha
keld naar de inval van de Verenigde Sta
ten in Grenada en via fascisme kwamen
we op de betekenis van verzetsdaden.
De vragenstellers zaten duidelijk op de
lijn: het herdenken van de Tweede We
reldoorlog heeft alleen zin als je daarbij
de huidige situatie betrekt, je telkens af
vraagt: hoe staan wij er in 1985 voor en
wat kunnen wij - om maar eens een ver
derfelijke uitwas te noemen - tegen dis
criminatie doen?
Het forumlid, Y Kucuksen, bezitter
van de Turkse nationaliteit en sinds 1965
in Leiden woonachtig, sprak hier bewo
gen over. "De eerste tien jaar van ons
verblijf hier, hadden wij geen enkele last
van discriminatie. 300.000 Turken zijn
naar Nederland gehaald om de economi
sche crisis te bezweren. Wij hebben
daaraan mee geholpen. Mijn jongste
kind is hier geboren. Ik voel me heus
ook een beetje Nederlander. De herden
king is daarom Voor mij een herinnering.
Een herinnering aan de tijden van wel-
"Ik denk dat wat er met de joden is
gebeurd, ons nu - weliswaar op een an
dere manier - ook kan gebeuren. De op
leving van een Centrumpartij maakt mij
angstig. Dankzij waakzame actiecomités
kunnen wij blijven ademen, maar als die
groepen er niet zouden zijn, zóu het wei
eens heel moeilijk voor ons kunneh wor
den", aldus Kucuksen.
Kritiek
De kwalijke praktijken van de Cen
trumpartij: moeten die nu wel of niet on
der de aandacht van de mensen worden
gebracht? Van der Gaag vertelde van de
oude staatsman Drees (thans 97) te heb
ben geleerd dat je er beter over kunt
zwijgen, want dan bloedt zo'n partij
langzaam dood. De leerlingen vonden
het nogal hypocriet om er niet over te
praten. "Doodzwijgen, doodzwijgen is
dat voor en tijdens de Tweede Wereld
oorlog ook niet gebeurd? Hebben jullie
nu nog niets geleerd?", sprak een meisje
fel.
Er kwam meer kritiek los; kritiek aan
het adres van uitgevers van schoolboe
ken. De Leidse scholieren vonden dat
een aantal gebeurtenissen in de geschie
denisboeken veel te summier wordt be
handeld. Waarom maar twee regels uit
getrokken voor andere slachtoffers van
het Hitler-regiem zijnde: homoseksue
len, zigeuners en communisten? Waar
om wordt er zo weinig ingegaan op de
rol van Rusland en wat gebeurde er nu
allemaal in Nederlands-Indië?
De jeugd trok van leer. Kritisch en eer
lijk. Ze maakten ruimschoots goed wat
ze vorig jaar vergaten te doen.
Bij het verlaten van de Stadsgehoor
zaal hoorde ik nog het volgende: "Je
kunt er wel over nadenken, maar als je je
gezicht nergens laat zien ben je toch een
beetje fout". De jongen doelde op de
alom bekende uitdrukking: aan alleen
met de mond belijden hebben we niets.
Goed of fout?
SASKIA STOELINGA
Uitgeverij Meulenhoff en
Sociëteit De Burcht organiseren
een literaire avond
rond de boekuitgave
HET LAND DER
LETTEREN
Met medewerking van F.L. Bastet,
J.M.A. Biesheuvel, Boudewijn
Büch, Maarten 't Hart, Anton
Korteweg, Karei van hetReve,
Willem van Toom en Peter van
Zonneveld.
Donderdag 9 mei 1985.
Aanvang 20.30 uur
Sociëteit De Burcht, Brugsteeg 14,
Leiden.
Toegang vpor leden f 2,50,
niet leden f 5,-.
Redactie: Wim Brands Bart Jungmann
Terrassen (1)
"De gemeente voert een stimule
rend terrassenbeleid in het kader
van het streven tot verdere ver
betering van de belevingswaarde
van met name de binnenstad".
Zes pagina's hebben ambtena
ren van de gemeente nodig ge
had om tot deze, lelijk geformu
leerde conclusie te komen. Kran
ten maken zich al jaren vrolijk
over ambtelijk taalgebruik, maar
veel schijnen ze zich er in het
stadhuis niet van aan te trekken.
Het kunnen toch alleen kamer
geleerden zijn die de 'belevings
waarde van met name de binnen
stad' afmeten aan koffiedrinken
op een zonovergoten terras.
Inhoudelijk komt deze 'Notitie
inzake het gemeentelijk terras
senbeleid' nauwelijks verder dan
het intrappen van ongeveer alle
Leidse horeca-deuren. De raads
leden wilden na de behandeling
van de nota 'Leiden de moeite
waard' een rapport over het ter
rassenbeleid, nou dat hebben ze
gekregen.
Eerst wordt er een hele pagina
losjes gefilosofeerd over het le
ven in de stad: een stad moet het
hebben van musea, een winkel
apparaat, horecavoorzieningen
en gezelligheid op straat...
Tsja.
Wie zou de opstellers van deze
notitie daarop willen tegenspre
ken. "Maar een stad heeft meer
nodig", gaat het waarschuwend
verder. Welaan, voor de draad er
"Een stad moet ook karakter
van zichzelf hebben. Men moet
er zich thuis voelen". Ach, ja na
tuurlijk, nooit bij stilgestaan.
Een stad moet ook karakter van
zichzelf hebben...
"In het geschetste stadsbeeld
zijn terrassen eigenlijk onmis
baar", komt men dan eindelijk
enigszins terzake. "Uitgangs
punt van het gemeentelijk terras
senbeleid is het feit dat het stads
beeld niet zonder terrassen kan".
U merkt het wel, de verbeelding
is in Leiden aan de macht.
Terrassen (2)
Er is nu zo'n duizend vierkante
meter terrasruimte, zo is uitgere
kend. Vooral kleintjes en slechts
een paar grote. We hebben de
Stille Mare, Burchtplein, Stads
huisplein en Morspoort en bin
nenkort Boommarkt en het
Vrouwenkerkplateau te ver
wachten. Waar mogelijk wordt
de komst van terrassen gestimu
leerd. Wie een flink terras heeft,
krijgt een voordeeltje met de pre-
cario-heffmg. Nieuws is dat aller
minst.
Overdekte terrassen zijn er nog
niet in Leiden, maar dat ligt niet
aan de gemeente. Graag zelfs.
Een dekschuit mag ook, als het
niet teveel problemen voor de
scheepvaart en overlast voor de
buurt geeft. De laatste voorwaar
de geldt natuurlijk ook voor de
terrassen op vaste grond. Be
stemmingsplannen zeggen ver
der niets over terrassen en dat is
maar goed ook. "Een dergelijke
detaillering is ongewenst, niet
nodig en ook niet goed moge
lijk".
Voorwaar een ferm standpunt
en eigenlijk het enige dat we in
deze notitie zijn tegengekomen.
"Het gemeentelijk terrassen
beleid zal op de huidige voet
worden voortgezet" en dat is
toch een geruststellende gedach
te. Goed voor de belevingswaar
de van de binnenstad, haar be
woners en gebruikers.
Jachthaven (1)
Hoe was de reactie van de ge
meenteambtenaar die op 24 april
de brief van watersportvereni
ging 'De Kooihaven' op zijn bu
reau kreeg? Schoot hij in een or-
kanische lach of schudde hij
meewarig het hoofd, verbaasd
over zoveel tegenslag?
Toelichting: "Geachte Raad,
hierbij verzoeken wij u vriende
lijk om ons terwille te zijn bij het
zoeken naar een oplossing tot het
verwerven van een eigen jacht-
Een terras op een dekschuit in de
overlast geeft. Dat laatste heeft in c
haven met betaalbare ligplaat
sen".
"Reeds meer dan elf jaar heeft
de vereniging hieraan gewerkt,
nadat zij in overleg met de ge
meente Leiden vrijwillig het
voormalige onderkomen, het als
jachthaven ingerichte terrein aan
de Sumatrastraat, hadden verla
ten in verband met een industrie
uitbreiding. Ook toen zijn er di
verse toezeggingen gedaan en
plannen gemaakt, doch tot op
heden zonder resultaat".
En nu het aanhangsel, al lezen
de wordt al snel duidelijk dat de
vereniging een verbeten strijd
heeft gevoerd om een eigen ha
ven te krijgen. Maar helaas, tot
nu toe - zoals ze zelf al schrijven -
zonder succes. En je weet dan
ook niet of je in de lach moet
schieten, terwijl je ogen langs al
die wapenfeiten schieten of niet.
De vereniging zelf zal het lachen
inmiddels wel verleerd hebben.
Jieuwe Rijn. Mag wel van de gemeent
geval (Odessa) de gemoederen danig
Laten we maar eens een inven
tarisatie maken. In totaal heeft
de vereniging in de periode Ï974
- 1984 achttien bezoeken ge
bracht aan wat we gemakshalve
maar officiële instanties zullen
noemen (de gemeente bijvoor-
bèeld); er werden twaalf brieven
geschreven; er vond twaalf maal
telefonisch overleg plaats; we
noteren zeventien gesprekke-
n...en zo kun je nog wel even
doorgaan met opsommen.
Jachthaven (2)
De indruk ontstaat in elk geval
dat de heren en dames telkens
met hoofd tegen de muur zijn ge
lopen of nog beter geformuleerd:
van het kastje naar de muur wer
den gestuurd, tegen de muur
knalden, vervolgens weer naar
het kastje liepen, grote tenen be
schadigden en zo voort. Als er
een Nobelprijs voor doorzet-
e, graag zelfs, als het maar geen
verhit. (archieffoto)
tingsvermogen bestond, zou die
•ndaag nog dienen te worden
uitgereikt aan de watersportver-
niging 'De Kooihaven'.
Terug naar de brief: sinds be
gin 1982 voert de vereniging
overleg met de gemeente over
een stukje grond op het indus
trieterrein 'De Waard'; op die
plaats, zo betoogt 'De Kooiha
ven', zou een jachthaventje kun
nen worden aangelegd.
"Tot nu toe is daarover niéts
schriftelijk vastgelegd, omdat op
schriftelijke verzoeken onzer
zijds vrijwel altijd mondeling
wordt gereageerd, zowel door
wethouders als ambtenaren".
Wat een ellende.
Het einde van de brief: "De wa
tersportvereniging 'De Kooiha
ven' is u bijzonder erkentelijk in
dien u uw invloed zoudt willen
aanwenden om aan bovenstaan
de doelstelling gestalte te ge-
Optimisten.
Serre woning dakkapel garage
U wilt een woning bouwen of een serre, een
garage, dakkapel of bedrijfsruimte. Maar u
ziet tegen de hoge kosten op? Door onze
deskundige aanpak, kennis en ervaring kun
nen wij voor u veel geld verdienen bij ont
werp en uitvoering van ieder bouwplan.
Voor vrijblijvend en kosteloos advies
eouwBURo yJ
ZEVENHOVEN LIJ
ARCHITEKTUUR BOUWTECHNIEK WOJEKTORGANISATIE
TEL. 0171* -3500 MOLENLAAN 3
239* AR HAZERSWOUDE RIJNDIJK
LEIDEN - Bij het instappen van
de bus is een Leidse vrouw gister
ochtend gewond geraakt. Op het
Stationsplein wilde zij in bus 48
stappen, maar de chauffeur had
haar niet opgemerkt. Hij sloot de
deuren, waardoor haar tas klem
kwam te zitten, en reed weg. De
vrouw, die hierop niet bedacht
was, kwam te vallen. Zij is voor on
derzoek naar het ziekenhuis ge
bracht.
Verdachte Leidse
moord voorgeleid
LEIDEN - De verdachte in de
zaak van de moord op de Leidse
jongerenpastor Ben Juffermans is
vanochtend voorgeleid voor de of
ficier van justitie, mevrouw Klop-
per-Gerretse. De man, een 38-ja-
rige inwoner van Leiden, was vrij
dagavond aangehouden. Hij vol
hardt nog steeds in zijn stilzwijgen,
aldus de politie die het onderzoek
naar de moord nog voortzet.
ADVERTENTIE
LEIDEN - De Leidse Stationsweg
krijgt dit jaar een nieuwe wachtac-
commodatie voor busreizigers: een
paviljoenachtig complex van allu
re met een verwarmde wachtruim
te, reizigersinformatie en een buf
fet.
De nieuwe accommodatie, die in
het verlengde van de oversteek
plaats tegenover het station kómt
te liggen, zal bestaan uit een ranke
stalen spanconstructie met een
licht-doorlatende kap van kunst
stof. Aan weerszijden van het lang
gerekte complex kunnen vier bus
sen stoppen. Deze stopplaatsen
worden gemarkeerd door hoge ko
lommen met spandraden (zie teke
ning) die voortvloeien uit de con
structie.
Aan het begin en eindpunt van
de accommodatie, waarvan het
dichtst bij het station gelegen lo
kaal wordt verwarmd. De ver
warmde wachtaccommodatie
grenst aan een buffet waar koffie
en versnaperingen verkrijgbaar
zullen zijn. Tussen het begin- en
eindpunt van het complex is in de
openlucht, al of niet beschut tegen
de wind, ook de nodige zitgelegen
heid gecreëerd.
Reclametoren
Karakteristiek voor het wachtpa-
viljoen is een fraai geconstrueerde
reclametoren waarin de openbare
verlichting en een klok zullen wor
den opgenomen. In de wachtac
commodatie is voorts een telefoon
cel, een brievenbus, de nodige rei
zigersinformatie over vertrektijden
van de bussen en een stadsplatte
grond opgenomen.
De staalconstructie van de
wachtaccommodatie wordt waar
schijnlijk in een heldere kleur
blauw geschilderd, behalve de re
clametoren die wit wordt en het
buffet dat uit lichtgrijze panelen
wordt opgetrokken. De licht-door
latende overkapping wordt ver
vaardigd van een witte kunststof.
Langs de geperforeerde stalen
spanten zal in de lengterichting
van het complex een doorlopende
verlichting worden aangebracht
zodat de accommodatie 's avonds
niet onbehaaglijk bij de busreizi
gers zal overkomen. De wachtloka
len krijgen stalen kozijnen met vei
ligheidsglas.
Het tot de verbeelding spreken
de complex, waarin de nadruk ligt
op de constructie en techniek, is
een ontwerp van de Amsterdamse
architect Hans van Heeswijk. Een
jonge architect (1952) die enige tijd
werkzaam is geweest bij het bu
reau van Aldo van Eyck en Hans
Bosch en door de gemeente Leiden
is geselecteerd uit een groep jonge
architecten die zich in 1983 presen
teerden op de eerste biennale van
jonge Nederlandse architectèn in
Amsterdam. Van Heeswijk viel op
met zijn prijsvraagontwerp voor
een operagebouw in Parijs.
Eigentijds
De Amsterdamse architect zag
zich genoodzaakt de wachtaccom
modatie voor de Leidse Stations
weg zo weinig mogelijk gewicht te
geven omdat het niet onderheid
wordt. "Ik heb met mijn ontwerp
de eigen tijd willen weergeven en
met de beschikbare mogelijkhe
den een zo knap mogelijke techni
sche constructie willen maken",
verklaart hij desgevraagd. Van
Heeswijk is daarbij duidelijk geïn
spireerd door beroemde architec
ten als Duiker en Van der Vlugt die
hun bouwwerken ook op indus
triële wijze vormgaven en daarmee
de schoonheidszin wisten te prik
kelen.
De kosten van de wachtaccom
modatie, geschat op bijna drie ton,
komen voor rekening van de ge
meente. De NZH draagt slechts in
geringe mate bij. Het buffet zal
door de gemeente worden ver
huurd en ook de reclamezuil zal
nog wat geld in het laatje brengen.
De bedoeling is dat na de vakantie
met de bouw wordt begonnen zo
dat de wachtaccommodatie nog
voor het einde van dit jaar gereed
zal zijn.
LEIDEN - De gemeente Leiden krijgt mogelijk nog dit jaar een zogenoemd centrum
voor beroepsoriëntatie en beroepsoefening (CBB). Dat is een opleiding waar laag- of
ongeschoolde werklozen zich alsnog kunnen bekwamen in een vak waardoor ze.meer
kansen hebben op een baan. Tevens kunnen daar mensen uit culturele minderheden
terecht die in hun land van herkomst een redelijke opleiding hebben gevolgd, maar hier
met die diploma's door taalproblemen niet aan de slag kunnen.
Geheel rechts op de tekening staat de toekomstige reclametoren, die pal
tegenover het station komt. Direct rechts daarvan het verwarmde wacht
lokaal met buffet. Een tweede afgesloten ruimte is meer naar links op de
tekening te 'zien. De wachtaccommodatie komt op de middemberm
Stationsweg, waar nu de haltes staan voor de stadsbussen.
Het ministerie van onderwijs heeft
de gemeente Leiden toegezegd dat
zij in principe in aanmerking komt
voor een CBB. Het ministerie on
derzoekt echter nog hoe dit cen
trum moet worden bekostigd. Ge
meenteambtenaar C. de Mooy (eco
nomische zaken) verklaart dat een
definitieve beslissing over de
komst van het centrum naar Lei
den binnen nu en enkele maanden
wordt verwacht. Als de beslissing
snel valt, zou nog dit jaar kunnen
worden begonnen met de bouw
van een onderkomen voor het
CBB. Waarschijnlijk kunnen de
opleidingen dan rond 1 januari
1986 beginnen.
Op het Leidse CBB kunneh in
eerste instantie in totaal 55 werklo
zen tegelijk worden geplaatst. De
opleidingen duren in de regel tus
sen de 6 en 18 maanden, afhanke
lijk van het opleidingsniveau van
de werklozen. Met laag- en onge
schoolden worden mensen be
doeld die respektievelijk enkele ja
ren lager beroepsonderwijs en een
niet afgemaakte lagere schoolop
leiding hebben gevolgd.
Het is de bedoeling dat werklo
zen uit de Leidse regio, de duin- en
bollenstreek en de Aar- en veen-
streek op de Leidse CBB terecht
kunnen. Omdat het centrum goed
bereikbaar moet zijn met trein, bus
en auto, overweegt de gemeente
het nieuwbouwpand voor het CBB
neer te zetten in de buurt van de
Lammeschansweg.
Een verzoek van de gemeente
Leiden voor een centrum voor be
roepsbegeleiding en beroepsoriën
tatie is in het verleden een keer af
gewezen door het ministerie voor
onderwijs. Mevrouw M. Passchier
van de gemeentelijke afdeling on
derwijs legt uit dat dit destijds lou
ter en alleen om financiële redenen
is gebeurd. "Het ministerie heeft
nooit ontkend dat er aan een derge
lijk centrum grote behoefte is in
deze regio", stelt ze.
Hoe groot de behoefte is, blijkt
uit de. cijfers die De Mooy opsomt.
In de gebieden van de gewestelijke
arbeidsbureau's (GAB's) in Lei
den, Lisse en Alphen staan in to
taal 19.000 werklozen ingeschre
ven. Daarvan zijn er 13.000 die als
laag- of ongeschoold kunnen wor
den aangemerkt.
De toewijzing van plaatsen op
het CBB gebeurt via de arbeidsbu
reaus. Daarom moet iemand, die in
aanmerking wil komen voor een
plaats in het centrum ingeschreven
staan bij het GAB als werkzoeken
de. Hij hoeft echter niet noodzake
lijkerwijs uitkeringgerechtigd te
zijn.
Een werkloze die tot de oplei
ding wordt toegelaten, krijgt eerst
een zogenoemde beroepsoriënta
tie. Daarbij wordt gekeken welke
bekwaamheden hij of zij heeft, hoe
hoog het opleidingsniveau is en
naar welke beroepsector zijn of
haar voorkeur uitgaat. Vervolgens
krijgt de werkloze een opleiding
waarmee hij - laaggeschoold -
vakman kan worden. Eventueel
kan hij daarna 'doorstromen' naar
een centrum voor vakopleidingen
voor volwassenen.
