Actie boeren tegen prijzen in landbouw Aangename verrassingen op Damrak Acties in de bouw gaan maandag door Gasprijs tuinders onzeker Italië doet compromisvoorstel Nederlander drinkt iets meer koffie Zweedse ambtenaren van werk uitgesloten ZATERDAG 4 MEI 1985 LUXEMBURG (GPD) - Ongeveer vierduizend boeren uit alle hoeken van de Europese Gemeenschap hebben gisteren in Luxemburg gedemonstreerd tegen het uitblijven van een besluit over de nieuwe landbouwprijzen voor het jaar 1985-1985. Ook werden de prijsvoorstellen van de Europese Commissie scherp bekritiseerd. Terwijl binnen de landbouwminis ters zich voor de zesde keer in twee maanden over de prijsvoorstellen bogen, voerden voor het Europese centrum in Luxemburg twaalf landbouwvoormannen uit alle EG- landen het woord. Te verstaan wa ren zij nauwelijks, omdat de boe- door Hans de Bruijn ren er een soort oudejaarsavond van maakten: vier uur lang ging vrijwel constant vuurwerk de lucht Hoewel de door de Europese boe renbond COPA georganiseerde de monstratie vrij ordelijk verliep vie len er toch drie gewonden. Een po- Kort Zakelijk Dollar De dollar heeft zijn opmars giste ren voortgezet. Op de Amsterdam se wisselmarkt rook de koers 's morgens aan f 3,60 om in het begin van de middag officieel te worden vastgesteld op f3,61 en dat was 4,5 cent hoger dan donderdag. Vervol gens zette de stijging in Londen en later in New York door. Laat op de avond werd gehandeld op f 3,6325. Zuivel De landelijke vakgroep zuivel van de Voedingsbond-FNV is gis teren akkoord gegaan met een nieuwe zuivel-cao. Het laatste voorstel van de werkgevers is aan vaard, ondanks fel verzet daarte gen van met name de noordelijke zuivelarbeiders. Vorige week werd het cao-voorstel in FiTesland, Gro ningen en Drenthe van de hand ge wezen en was hier de actiebereid- heid volgens districtsbestuurder Dick Heine groot Varkens In West-Duitsland wordt een deel van het vlees van varkens uit met varkenspest besmette bedrij ven nog gebruikt. Dit blijkt uit het antwoord van de Europese Com missie op vragen van een Neder lands lid van het Europees Parle ment, Eisso Woltjer, over de ma nier waarop aan varkenspest lij dende dieren in de Europese Ge meenschap worden afgemaakt. In West-Duitsland gaat het om gezon de dieren in een besmet bedrijf, die afzonderlijk worden afgevoerd. Hormonen De Nederlandse geneesmidde lenfabriek Organon biedt in ver schillende landen in de Derde We reld nog steeds hormoonprepara ten aan voor ondervoeding, eet- lustproblemen en andere ver schijnselen waarvoor deze midde len in Nederland niet gebruikt worden. Dat gebeurt ondanks de uitspraak van de Codecommissie voor de Farmaceutische Bedrijfs tak in Nederland, die in december 1983 vaststelde dat het bedrijf daarmee gebruikers, vooral kinde ren, aan ernstige risico's blootstelt. Dat heeft de stichting Werkgroep Medische Ontwikkelingssamen werking WEMOS, die twee jaar ge leden het gedrag van Organon bij de codecommissie aanhangig maakte, vastgesteld. litieman kreeg een steen op zijn rug en twee andere agenten liepen verwondingen aan de oren op als gevolg van het te dichtbij afgesto ken vuurwerk. Enkele boeren had den zelfs een soort kanon bij zich, waarmee op de akkers vuurwerk tegen vogels wordt afgeschoten. Het kwam slechts een keer tot schermutselingen tussen de politie en de boeren, toen een aantal de monstranten probeerden over de dranghekken te komen en het EG- gebouw binnen te gaan. De Lu xemburgse politie had de zaak ech ter goed in de hand. CBTB-voorzitter Van der Veen uit te felle kritiek op het uitblijven van de nieuwe prijzen en op de voorge stelde melkprijsverhoging van 1,5 procent, die de boeren te laag vin den. Landbouwschap-voorzitter Joris Schouten zei "heel ongedul dig" te zijn. "We zijn het zat dat het zo lang duurt. Bovendien is vol gens ons een prijsverhoging van gemiddeld 4 tot 5 procent gezien de kostenstijgingen heel redelijk, maar daar praat men binnen niet eens meer over'. Verhoging van de voorgestelde prijzen kost veel geld, dat door de tien EG-lidstaten op tafel moet worden gebracht. "Dat moet dan maar om de Europese eenheid te redden", zei Schouten. En COPA- voorzitter Hinnekens zei dat de prijsvoorstellen vooral voor de graan- en melkboeren een groot in komensverlies betekenen. Volgens Hinnekens zijn de voor stellen volstrekt onaanvaardbaar en bieden zü geen enkele toekomst voor de boeren. Omwille van bud gettaire argumenten wordt het ge meenschappelijk landbouwbeleid ondermijnd, aldus de COPA-voor- zitter. Bovendien dreigen tal van boeren hun bedrijf te moeten opge- De kans dat de boeren bij de minis ters gehoor vinden is minimaal. Voor de meeste landbouwproduk- ten geldt in het voorstel van de Eu ropese Commissie, het dagelijks bestuur van de EG, een bevriezing. De graanprijzen moeten 3,6 pro cent omlaag, terwijl de groente- en fruitprijzen tot maximaal 6 procent verlaagd moeten worden. Het ministersoverleg zat gisteren nog steeds vast op de Duitse wei gering de graanprijsverlaging te accepteren. Ook maken Italië en Griekenland ernstige bezwaren te gen de verlaging van de groente en fruitprijs. De Italiaanse voorzitter van de landbouwraad Pandolfi heeft gis teren een schets van een compro misvoorstel op tafel gelegd. Dat houdt een verhoging van enkele quota en van de compensaties voor valutaverschillen in. Het Pandolfi- voorstel zou de EG in 1985 235 mil joen gulden extra kosten, en in 1986 ongeveer 500 miljoen gulden. Minister Braks noemde de reacties op het voorstel gisteren hoopge vend, al blijft de Duitse weigering recht overeind staan. "Maar de at mosfeer is aan het verbeteren', al dus Braks. Vandaag en mogelijk morgen vergaderen de ministers verder. Volgens Braks is het mogelijk dat dit weekeinde de lijnen voor een oplossing worden vastgelegd, waarna in een volgende minister raad (op 13 en 14 mei) beslist zou kunnen worden. Dat kan dan uit draaien op een stemming, waarbij Duitsland 'verliest', tenzij minister Ignaz Kiechle van het veto-recht gebruik maakt. In dat geval zit het prijzenoverleg opnieuw vast. Maisboycot dreigt in Zuid-Afrika Duizenden boeren uitten hun ongenoegen door middel van spandoeken. KLERKSDORP, (AP) - Blanke boeren in Zuid-Afrika hebben gis teren gedreigd een week lang geen mais meer op de markt te brengen wanneer hun eis tot verhoging van de maisprijs niet wordt ingewil ligd. Wanneer zij hun dreigement uitvoeren kan een ernstig voedsel tekort ontstaan voor miljoenen zwarte Zuid-Afrikanen, voor wie mais een essentieel bestanddeel vormt van de dagelijkse maaltijd. De opstand van de maisboeren, traditioneel ferme aanhangers van het blanke minderheidsbewind, betekent een nieuwe crisis voor president Pieter Botha, al in het nauw gedreven door de aanhou dende onlusten in zwarte woonge meenschappen. HERDRUK ILLEGALE KRANT - Het Drukkersmu seum in het Westbrabantse Et- ten-Leur vervaardigt komend weekeinde een herdruk van de il legale krant Trouw uit november 1944. Bij gebrek aan stroom wer den de drukpersen in de oorlog soms met de hand aangedreven. Om de demonstratie zo echt mo- Ai') gelijk te maken, wordt dat deze keer ook gedaan. Werkgevers gaan niet op eisen in UTRECHT (ANP) - De bouwwerk- gevers hebben gistermiddag als nog gereageerd op het ultimatum van de bouwbonden van FNV en CNV. In tegenstelling tot eerder door het Algemeen Verbond Bouwbedrijf (AVBB) verstrekte in formatie, hebben de werkgevers bevestigd dat zij niet bereid zijn om op basis van de voorstellen van de Bouw- en houtbond FNV tot een nieuwe cao te komen. Als de FNV-bond daarentegen bereid zou zijn af te stappen van zijn eis volgend jaar 2,5 procent ar beidstijdverkorting in te voeren, zeiden de werkgevers wel moge lijkheden te zien om het cao-over leg op korte termijn te hervatten. Per telex werd de bonden meege deeld dat het AVBB bereid was tot overleg zondervoorwaarden voor af. De Bouw- en Houtbond FNV be sloot echter hier niet op in te gaan en gaat door met het voorbereiden van de voor maandag voorziene stakingen. Uit de reactie van de werkgevers op zijn aanbod, nog maals om tafel te gaan zitten, leidt de bond af dat de werkgevers de geboden opening blokkeren. De FNV-bond heeft de werkgevers la ten weten, zich daarom "helaas" genoodzaakt te zien, door te gaan met het voorbereiden van acties. Een woordvoerde van het AVBB zei gisteravond "de stakingen te zullen afwachten". AMSTERDAM (ANP) - Neder landers hebben vorig jaar iets meer koffie gedronken. De con sumptie is volgens een schatting van de Vereniging van Neder landse Kofiebranders en Thee- pakkers met één tot anderhalf procent gestegen ten opzichte van 1983. In het jaarverslag wordt de afzet geschat op 110.409 ton ofwel 7,657 kg per hoofd van de totale bevolking. In 1983 werd per hoofd welis waar iets meer afgezet (7,68 kg), maar volgens de vereniging is er vorig jaar toch meer geconsu meerd omdat eind 1983 met het oog op verwachte prijsverhogin gen 1500 tot 200 ton werd afgele verd die uiteindelijk vorig jaar werd opgedronken. Van de consumptie van ge brande koffie werd vorig jaar 70 procent thuis opgedronken. Elke maand worden in Nederland bij na 25 miljoen pakken gebrande koffie op de thuisverbruikmarkt afgezet ofwel bijna een miljoen pakken per dag. Ongeveer 90 procent van de Nederlanders drinkt regelmatig koffie. De consumptie van thee is vo rig jaar iets gedaald en ligt nu op het niveau van 1979. Per hoofd van de bevolking bedroeg het verbruik 639 gram tegen 657 gram in 1983. 80 Procent van de thee werd thuis gedronken, het meest bij het ontbijt. Europees Hof gelast verhoging LUXEMBURG (GPD) - De Ne derlandse tuinders zullen binnen kort toch meer voor hun aardgas moeten gaan betalen. Het Europe se Hof van Justitie in Luxemburg heeft gisteren uitgesproken dat Nederland de beschikking terzake van de Europese Commissie moet uitvoeren. In die beschikking van februari stelde de Commissie, het dagelijks bestuur van de EG, dat de gasprijs voor tuinders in Nederland te laag is en dat de prijsverlaging van ok tober vorig jaar onmiddellijk onge daan gemaakt moet worden. door Hans de Bruyn De Nederlandse regering en een aantal tuinders zijn daartegen bij het Hof een zogenaamde 'bodem procedure' begonnen, waarin de rechtmatigheid van het Commis sie-besluit wordt aangevochten. Aangezien zo'n procedure al gauw een jaar gaat duren, wilde de rege ring zolang opschorting van de plicht om de Commissie-beschik king uit te voeren. Het Hof heeft dat verzoek om uit stel nu afgewezen. Dat betekent dat de prijzen zullen moeten wor den verhoogd. Volgens de Europe se Commissie zouden de tuinders 48,5 cent per kubieke meter moe ten betalen. In oktober vorig jaar kwamen het Landbouwschap en de Gasunie echter een prijs van 42,5 cent overeen. Door diverse landen in de Europe se Gemeenschap, met voorop Bel- UTRECHT (ANP) - Vanaf maan dag gaan in de kartonindustrie, evenals in de kartonnagesector, stakingen van start. Dit heeft de In dustriebond FNV gisteren meege deeld. Bij zeven kartonfabrieken in het noorden des lands wordt maan dag opgeroepen tot een gezamen lijke staking van 24 uur, en daarna zullen estafettestakingen van 24 uur van bedrijf tot bedrijf worden gehouden. De onderhandelingen over een nieuwe cao in de kartonindustrie liepen gisteren definitief vast, al dus de industriebond. Belangrijk ste breekpunten waren concrete afspraken over invoering van een gemiddeld 36-urige werkweek in de loop van 1986 en loonsverhogin gen voor behoud en verbetering van de koopkracht. Onder de kar ton-cao vallen in totaal 1200 werk nemers. Kartonindustrie begint maandag met stakingen Van Nelle De Industrie- en Voedingsbond FNV en de directie van het bedrijf Van Nelle (tabak, rijst en koffie) in Rotterdam hebben een principe akkoord bereikt over een nieuwe tweejarige cao. Volgens FNV-be- stuurder Duijnhoven heeft Van Nelle daarin betere garanties gege ven voor herbezetting van arbeids plaatsen als gevolg van arbeids duurverkorting en handhaving van de koopkracht, dan in het laatste bod medio april. Het bedrijf toon de zich eerder bereid tot aanvul ling van het ziekengeld tot 100 pro cent, invoering van de 36-urige werkweek en een eenmalige verla ging van de vut naar zestig jaar, naast een koopkrachtaanbod van 1,7 procent. Banken In de vierde onderhandelings ronde over een nieuwe cao voor het bankbedrijf (100.000 werkne mers) is men "geen centimeter ver der gekomen". Volgens de bonden zijn de werkgevers niet bereid tot enigerlei vorm van verdergaande atv. Een woordvoerder van de ban ken bevestigde dat de werkgevers niet bereid zijn tot een collectieve arbeidstijdverkorting die verder gaat dan de tot nu toe overeenge komen 72 uur en dat ze daar in de tweede helft van 1985 "flexibel maatwerk, af te stemmen op de ei gen situatie van ieder bedrijf of be drijfsonderdeel" van willen ma ken. De Newyorkse effectenbeurs ge draagt zich als een zandloper, die elk weekeinde wordt omgekeerd en dan weer leeg maakt wat er in de week daarvoor bij kwam. Vo rige week steeg de Dow Jones Index van 1266 tot 1285, maar vrijdag begon de omslag, die zich deze week onverminderd voort zette, met dagverliezen zoals sinds vorig jaar november niet meer zijn voorgekomen. Na vier dagen handel lag de index 43 punten lager dan de top van afge lopen week. In zulk een wissel vallig klimaat valt het voor de an dere effectenbeurzen in de vrije wereld niet mee hun houding te bepalen. Hoogtepunten Amsterdam had juist een zeer positieve week afgesloten met vorige vrijdag een nieuwe histo rische top van het algemeen beursgemiddelde. Daarmee volgde onze beurs het voorbeeld van West-Duitsland en Australië, waar de effectenbeurzen ook nieuwe historische hoogtepun ten wisten te bereiken. Maar deze week werd de haus sestemming buiten Amerika flink op de proef gesteld, hoewel er gelukkig een dag verloren ging en er daardoor tijd was voor bezinning en overhaaste reacties konden worden vermeden. Am sterdam vierde Koninginnedag. De andere beurzen in Europa sloten op 1 mei. Het gevolg was dat woensdag het algemeen ge middelde op onze beurs nog de zelfde stand kon innemen als de historische top van de vorige week. De lokale industrie lag toen zelfs bijna 2 punten hoger en was daardoor in staat in deze moeilijke week nog een nieuwe historische top aan te slaan. Het begeleidend fïnancieel- economisch beeld van de New yorkse effectenbeurs was dit maal radicaal anders gericht dan in de voorgaande week. Toen heerste er optimisme over de hervatting van de economische groei na de teleurstellende win termaanden. Wel was men min der zeker van een uitblijvende rentestijging, waardoor de obli- gatiemarkt in New York duide lijk aarzelde. Maar de aandelen markten waren vast. Deze week werden de bordjes echter volko men verhangen. Er heerste op nieuw pessimisme over de con junctuur en over een gelijkblij vende en hopelijk neerwaarts ge richte renteontwikkeling. Oorzaak van deze grondige vi siewijziging was de publikatie van het conjunctuurcijfer over maart. Dit getal, dat tien belang rijke economische data omvat, vertoonde over die maand een daling van 0,2 procent, terwijl er op een stijging van tenminste 0,3 procent was gerekend en om het perspectief nog meer te versom beren liet het herberekende cij fer over februari, die als econo misch slechts te boek stond, nu een stijging zien van 0,5 procent. Voor de vele beurskringen die eerder in april luid van de daken riepen dat de economische groei in maart alweer stijgende was, betekende dit een ernstig presti geverlies. Doemdenkers hadden nu de weg vrij om erop te wijzen dat de krachtige economische vertra ging, die zich dit jaar al van ja nuari af in Amerika heeft voorge daan, zich ook in maart en naar alle waarschijnlijk eveneens in april onverminderd heeft voort gezet. Aangenomen wordt dat dit president Reagen op de deze week in Bonn gehouden econo mische top zeker onder de neus zal worden gewreven. In tegenstelling tot Wall Street wordt Amsterdam steeds met aangename bedrijfsverrassingen geconfronteerd. Dit betekent na tuurlijk een enorme steun voor de beurs en zorgt voor een rots vaste ondergrond. Alleen de in ternationals konden niet hele maal tegen Wall Streets baisse op en gleden licht mee. Maar zeer positieve verwachtingen voor Hoogovens, die vrijdag met de publikatie van het jaarverslag daar volledig aan voldeed, hiel den de schade op de index be perkt. Aegon zorgde door de voorge nomen aandelenintroductie op de parallelmarkt van New York voor het nodige vuurwerk in de verzekeringssector. Blijdenstein en Leidsche Wol meldden gun stige berichten voor de textiel. Bos Kalis heeft toenemende kans op een akkoord met Argen tinië en zelfs Emba, die als een van de weinige uitzonderingen met een slecht resultaat te voor schijn-was getreden, zal het naar alle waarschijnlijkheid weer goed maken met een aantrekke lijk bod op de aandelen. Aandelen Aandelen die deze week het meeste stegen waren de ABN, Verenigde Glas, Ceteco en Leid sche Wol. Fikse verliezen liepen VNU en Holdoh op. De Europese Optiebeurs had een korte werkweek. Dinsdag gesloten en woensdag op halve kracht wegens de gesloten beur zen in de ons omringende lan den. De omzet bleef daardoor be perkt, maar stelde zich toch nog op 20.000 contracten als dagge middelde. In de vorige werkpe riode bedroeg de gemiddelde dagomzet 27.000 contracten. De meeste belangstelling trokken Akzo en Koninklijke Olie. gië, Engeland en Denemarken, is daartegen geprotesteerd, omdat sprake zou zijn van concurrentie vervalsing. De Nederlandse rege ring heeft zich steeds op het stand punt gesteld dat zij hier niets aan kan doen, omdat het een afspraak tussen twee private organisaties betreft. Het is overigens nog volstrekt on duidelijk hoe de nieuwe gasprijs voor de tuinders wordt. Minister Braks (landbouw) wilde gisteren in Luxemburg nog niet reageren op de beslissing van het Hof, omdat hij eerst de tekst van het besluit wil bestuderen. Die tekst, die maan dag wordt gepubliceerd, moet uit wijzen welke mogelijkheden er voor Nederland zijn. In de beschikking van de Commis sie was immers slechts bepaald dat de prijsverlaging ongedaan ge maakt moest worden. Maar land bouwcommissaris Andriessen liet enige tijd geleden al doorscheme ren dat de nieuwe hoogte van de gasprijs een punt van overleg kan zijn. Daaruit is in landbouwkrin- gen afgeleid dat de Commissie niet staat op een verhoging tot 48,5 cent. Minister Braks zei gisteren dat hij volgende week eerst met het Land bouwschap en de Gasunie om de tafel gaat zitten. Een akkoord zal dan vervolgens weer met de Euro pese Commissie moeten worden besproken. Het Landbouwschap liet gisteren bij monde van zijn voorzitter Joris Schouten in Luxemburg weten dat verhoging van de aardgasprijs nog allerminst zeker is. 'En als er toch een verhoging komt dan zal die ze ker geen 6 cent bedragen', luidde Schoutens verwachting. Schouten noemde de prijs zoals die tot nog toe geldt 'een goede prijs'. Het Landbouwschap gaat zeker verder procederen tegen het besluit van de Commissie, zo kondigde hij aan. ANTWERPEN-Het Greenpeace-actieschip Sirius heeft gisteren een sluis in de haven van Antwerpen geblokkeerd om een schip met chemische af valstoffen van Bayer de doortocht naar de Noordzee te beletten, (foto anp) STOCKHOLM (DPA-Rtv) - Tach tigduizend Zweedse ambtenaren worden eind volgende week van hun werk uitgesloten. Met deze maatregel wil de organisatie van werkgevers bij de overheid een eind proberen te maken aan een donderdag uitgebroken staking. Een woordvoerder van de orga nisatie, een regeringsinstantie die met de ambtenarenbonden over cao's onderhandelt, zei dat de uit sluiting tot doel heeft de staking van 20.000 ambtenaren van de vak bond TCO-S te breken, voordat de ze de economie schaadt. Onder de uitsluiting, die vanaf komende vrij dag van kracht wordt, krijgen bij voorbeeld 55.000 leerkrachten bij het middelbaar en hoger onderwijs gedwongen vrijaf. Premier Palme heeft de TCO-S verweten dat ze zich heeft onttrok ken aan de bepaling in een sociaal akkoord, dat bepaalde dat in 1985 de loonkosten met niet meer dan 5 procent mochten stijgen. Als de re gering aan de looneisen van de vakbond (3,1 procent nabetaling over 1984, de werkgevers bieden 2 procent, uit te betalen in januari 1986) toegeeft, zal dit het herstel van de conjunctuur (dat mogelijk is bij beperkte loon- en prijsstijgin gen) te niet doen, aldus de eerste- minister. Hij sloot niet uit dat de regering ingrijpt in het zwaarste ar beidsconflict in vijfjaar, maar poli tieke waarnemers menen dat de so cialistische regering in een lastig parket verkeert. Zij onderhoudt nauwe betrekkingen met de vak bonden in het land. Het duidelijkst zijn de gevolgen van de staking in het luchtverkeer te merken. Zo was er gisteren nau welijks activiteit op de luchthaven Stockholm-Arlanda, waar anders per dag 600 vliegtuigen worden af gehandeld. De Scandinavische luchtvaartmaatschappij SAS ver voert de passagiers met bussen en per trein naar Oslo en Kopenha gen, vanwaar het internationale vliegverkeer wordt afgewerkt. De binnenlandse- luchtvaart ligt ge heel stil. Het verkeer met passagierssche pen naar het buitenland gaat nor maal door, maar het treinverkeer van goederen (zowel binnenlands als internationaal) ligt stil. Met en kele dagen zal de consument de ge volgen van de staking gaan mer ken, omdat er dan geen aanvoer van verse groenten en zuidvruch ten meer is. Aan de staking doen ook ruim 4.000 belastingambtenaren en 1.700 politiemensen mee. Bij de be lastingdienst in Stockholm is een noodschema van kracht. Het giro- betaalverkeer met het buitenland is tot stilstand gekomen. KAKKERLAKKEN - Dr. Ke vin O'Toole en dr. Rick Martinez in het Charity-ziekenhuis in New Orleans hebben onlangs een ver gelijkend experiment uitgevoerd om een kakkerlak uit het oor te krijgen. Die mogelijkheid werd geboden toen zich een patiënt aandiende die zo'n beest in beide oren had. In het ene oor ging wat aardo lie. 'De kakkerlak gaf de strijd op na een dappere maar vergeefse strijd, maar de verwijdering ver eiste heel wat behendigheid', schrijven de geneeskundigen in een brief aan een medisch blad in New England. In het andere oor sproeiden zij wat lidocaïne. 'Er volgde een on middellijke reactie. De kakker lak verliet de gehoorgang met grote snelheid en probeerde over de vloer een goed heenkomen te vinden. Een snelvoetige co-assis- ten bracht een al even beproefde remedie in praktijk en doodde het beest met een draaiende voetbeweging'.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 9