Te oud voor een popprogramma? Onzin'
TV-rubriek
1395
Rauwe en furieuze rock van Fuzztoners
'Een Sneeuw' indrukwekkend met zwijger
De 'peepshow' van een ex-kampbewaakster
door
Nico Scheepmaker
Vd Visser keert na vijftien jaar Toppop de rug toe
-Scandinaviërs kansrijk op Songfestival
BUSVAKANTIES
NOORWEGEN
yHUCIRSOgBK)
SATERDAG 4 MEI 1985
RADIO-TV-KUNST
Wat gebeurt er allemaal met een
mens tussen zijn (of haar) vijfde
jaar en zijn (of haar) vijfendertig
ste jaar? Hij of zij wordt ouder,
hij of zij vergroot zijn kennis van
zaken, hij of zij leert daardoor de
dingen met elkaar te vergelijken,
waardoor hij of zij een bordje
corn flakes lekkerder gaat vin
den dan de worteltjes-appel
moes-moes uit een potje van Nu-
tricia. Ook op abstracter terrein
krijgen kinderen steeds meer in
drukken te verwerken, waardoor
zij ook steeds meer in staat zijn te
vergelijken en hun voorkeur uit
te spreken voor een bepaald
soort muziek, een bepaald soort
film of een bepaald soort vertel
ling.
Ligt het daar aan, of moet ik
zeggen: is het daaraan te wijten
dat kinderen beginnen met alles
bijna even mooi te vinden, om in
de loop der decennia steeds kies
keuriger te worden, steeds kriti
scher en steeds ontevredener?
Want zo is het toch? Volwasse
nen kankeren op de televisie,
vinden bijna niets goed of mooi
of de moeite waard, terwijl kin
deren de neiging hebben bijna
alles mooi, leuk en spannend te
vinden. Ik verraad misschien
geen geheim als ik zeg dat ik
twee dochtertjes heb van bijna
tien en bijna zeven jaar. Zij zijn
tamelijk verslaafd aan televisie,
en worden daarin nauwelijks ge
remd door hun ouders. Die zijn
namelijk zelf verzot op televisie,
zij het de een wat meer dan de
ander. Ik benijd mijn dochtertjes
vaak om de zorgeloosheid waar
mee zij van alles en nog wat mooi
vinden. De Smurfen vinden ze
leuk, Candy Candy, Webster, Se
samstraat (de oudste al iets min
der), Towser, Achterwerk in de
kast, Ravioli, De poppenkraam,
Tom en Jerry, de Muppetshow,
Suske en Wiske, Calimero's bio
scoop, Goochel mee met Hans
Kazan, het Jeugdjournaal, De
avonturen van meneer Kaktus
en Kweetniet, Kinderen en hun
huisdieren, Een ongewone oma.
De roze panter - kortom ALLE
programma's die direct op kin
deren gericht zijn.
Maar met evenveel overgave
kijken ze naar het A-team, naar
Knight Rider, naar Pisa (op de vi
deo), naar In de hoofdrol van
Mies Bouwman, naar De eerste,
de beste (records, stunts), naar
programma's als de F.O. Show,
kortom naar al dat soort schulde
loos vermaak (Ron Brandsteder
scoort ook hoog!) dat voor vol
wassenen bestemd heet te zijn,
maar dat blijkbaar voor alle leef
tijden geschikt is.
Als je al die programma's die
mijn kinderen van negen en zes
jaar leuk vinden optelt, en dat
dan naast het aantal program
ma's legt waarvan volwassenen
bereid zijn te zeggen dat zij er
met plezier naar kijken, dan lijdt
het weinig twijfel dat kinderen
veel meer plezier beleven aan de
televisie dan diegenen die er
voor betalen.
Dat komt omdat ze volkomen
kritiekloos kijken, zult u zeggen.
Hun vergelijkingsmechanisme is
nog onvoldoende ontwikkeld.
Die conclusie lijkt me juist. Per
week wordt hun vergelijkings
vermogen vergroot en daardoor
hun waarderingsvermogen ver
kleind. Jammer eigenlijk. Het
lijkt me heerlijk om voor de tele
visie te gaan zitten en in staat te
zijn alles even mooi of leuk of in
teressant te vinden, of beter ge
zegd: NIET in staat te zijn de
helft af te wijzen als rommel, en
de rest te verdelen in 'gaat wel',
'viel niet tegen', 'eigenlijk wel
goed' en (af en toe) 'heel
boeiend', 'zeer de moeite waard'
of 'intrigerend'.
In die laatste categorieën pas
ten de afgelopen week maar een
paar programma's, althans voor
de tv-criticus, wiens vergelij
kingsmechanisme van alle kij
kers wel het hoogst ontwikkeld
moet zijn. De delen 1 en 2 van de
driedelige Duitse serie over het
Majdanek-proces vond ik hoogst
indrukwekkend en aangrijpend
- om wat je te horen kreeg over
de gang van zaken in dit concen
tratiekamp, maar niet minder om
wat je te horen kreeg over de
gang van zaken bij het langduri
ge proces dat tegen de bewakers
en beulen werd gevoerd. De gro
te 'impact' (excusez this Fremd-
wort) van het programma was
nochtans niet te danken aan de
gruwelverhalen die door de ex-
gevangenen werden gedaan,
maar door de wisselwerking met
Bay v
■rV
de verhalen van de kampbewa
kers en bewaaksters zelf
'mooie Brigida' voorop. Het pro
gramma kreeg daardoor het ef
fect van een 'peepshow'. In een
peepshow krijg je, na het storten
van een gulden, door een ven
stertje het uitzicht op een naakt
meisje dat weet dat ze naakt is,
en dat er naar haar gekeken
wordt. In 'Het Majdanek-proces'
kregen we de verschrikkelijkste
verhalen te horen over het beest
achtige optreden van Brigida, zo
dat je je afvroeg hoe het mogelijk
was dat zo iemand ooit bestaan
had. En vervolgens kreeg je door
je tv-venstertje Brigida zelf te
zien: veertig jaar ouder, niet
mooi meer, een gezette zestigjari
ge met veel hout voor de deur,
niet naakt in lichamelijke zin,
maar spiernaakt in geestelijke
zin. Je keek en keek en kon het
nauwelijks geloven. Dat ze dat
allemaal deed. En dat ze nog ge
woon leefde. Vreemd, vreemd,
vreemd...
IILVERSUM (GPD) - Ad
lisser, de man die vijftien jaar
ang Toppop heeft gepresen-
eerd, houdt daar mee op. En
net hem stopt praktisch het
'oltallige team van dit populai-
e AVRO-programma.
„Vijftien jaar", vindt Ad, „dat
s een mooi rond getal. Een
euk record. Ik heb nog over-
ogen om er twintig van te ma
ten, maar nee, dat zou beteke-
_nen dat ik nog vijf jaar door
noet gaan en dat duurde me
och iets te lang".
Zegt dan, zakelijk: „Kan jij
ne bovendien uitleggen wat de
loodzaak is van een program-
na met één uur popmuziek, als
edereen binnenkort via Sky
hannel en Music Box de hele
lag naar popfilms, videoclips
n popmuziek kan kijken?"
loor
ilargriet Hunfeld
Ld Visser is een van de meest be
ende televisiepresentatoren ge
worden door de jaren heen. Dat
leeft hij, nu hij afscheid gaat ne-
rien, tot zijn grote verbazing ook
telf geconstateerd: „Ik ben dus
icht verrast door de reacties die
:ijn gekomen, daar had ik nog niet
riet m'n honderdste aan gedacht,
iet Journaal, de voorpagina's van
le kranten, ik vond 't ongelofelijk
te merken hoezeer de mensen
toch die band met zo'n programma
lebben en met de man die 't doet.
Erg leuk natuurlijk, maar eerlijk
gezegd was ik al bezig met andere
lingen, had al 'n agenda vol afspra
ken en nu komt plotseling het een
na 't ander. Van alle kanten zijn er
aanbiedingen". Nadenkend voegt
hij er aan toe: „Vooral omdat ik, en
dat wil ik dus niet onder stoelen of
banken steken, echt ook een nieu
we uitdaging zoek. Op alle gebied.
Op televisie vooral natuurlijk en
daar", zegt hij min of meer tussen
haakjes, „heb ik voor 't nieuwe sei
zoen ook alweer wat voor, maar ik
denk eveneens aan andere gebie
den, waarin ik verder wil.
„Nee", legt hij uit, „ik vind 't nu
te moeilijk om te vertellen wat ik
dan precies ga doen. De plannen
zijn inderdaad al enigszins con
creet, maar ik kan niet gemakke
lijk praten over dingen die nog niet
bestaan".
- Quizzenprobeer ik. Een twee
de Willem Ruis, een nieuwe Fred
Oster of zoiets doen wat Ron
Brandsteder nu presenteert?
Visser: „Waarom niet? Ik zou 't
prachtig vinden om een quiz te
presenteren. Vooral wanneer ik
kan meedenken, ideeën kan aan
dragen. Meedenken is een van
mijn sterkste kanten. Ik wil altijd
precies weten hoe iets werkt, waar
om iets op een bepaalde manier ge
daan wordt. Veranderingen door
voeren vind ik prachtig. Niet om
de verandering, maar puur om de
verbetering.
Daarom vind ik 't op dit moment
prettig dat er nieuwe aanbiedingen
op me afkomen, omdat ik die uit
daging zoek. Maar of 't een quiz
wordt of een ander muziekpro
gramma, daar kan ik nog niet over
praten, 't Broeit allemaal in mijn
hoofd. Maar entertainment komt
bij mij wel altijd op de eerste
plaats".
Je hebt indertijd succes gehad
met je boek 'Sobriëtas' en met je ge
lijknamige elpee. Ga je daar nog in
verder?
Visser: „Dat wil ik erg graag,
maar ook dat is een kwestie van
tijd. Mijn boek wordt nu vertaald
voor Amerika en dat lijkt me erg
spannend. Verder wil ik graag
weer beginnen aan een tweede
boek, ook dat zit al helemaal in
mijn hoofd, maar daar moet ik ge
woon even mee wachten. En mijn
muziek?" Hij begint te lachen:
„Muziek maken is voor mij iets dat
ik altijd doe en altijd kan. Tussen
afspraken en telefoontjes door, dat
maakt me niet uit. Het is anders
dan een boek schrijven. Binnen
kort zullen er muziekstukken van
mij internationaal worden uitge
bracht op een compact-disc, waar
aan ook mensen meewerken als
Von Karajan, Leonard Bernstein
en Vangelis. Prachtig dus dat ik
daar tussen zit".
Leeftijd
Je bent eergisteren 38 gewor
den. Speelde je leeftijd mee in het
nemen van de beslissing om te stop
pen met de presentatie van een pro
gramma?
Visser: „Welnee, ik vind het per
definitie onzin dat mensen te oud
zouden zijn voor wat dan ook. On
ze grootste popartiesten zijn op dit
moment over de veertig. Dus als
die er zo over zouden denken, dan
zou de helft van de hitparade opge
doekt kunnen worden. Dan zou die
arme Mick Jagger dus geen mu
ziek meer mogen maken, dan kan
Phil Collins eveneens maar beter
stoppen en Philip Bailey moet er al
helemaal niet meer aan beginnen.
Ik heb natuurlijk wel vaak reacties
gehad in de vorm van zo'n cliché
vraag als: krijgt u daar nou nooit
genoeg van, van die muziek. Nou
nee dus. Daar krijg ik nooit genoeg
van. Ik vind dat net zoiets als vra
gen: krijgt u nou nooit genoeg van
lekker eten, weet je. Want ook daar
krijg ik dus nooit genoeg van en
dat doe ik ook héél veel. 't Ligt dus
in die orde van grootte. Bovendien
voel ik mij in wezen, voor zover ik
mijn bewustzijngevoelens ken,
niet veel ouder dan zeven".
Hoewel Ad Visser, en mét hem
Bert van der Veer, Jessy Winkel
man, Jetty Ockhuisen en Petra, al
len van Toppopteam, opstappen,
blijft het programma nog wel be
staan. Over de opvolging van Ad
Visser is diep nagedacht en druk
gespeculeerd, maar op dit moment
is daar nog weinig over te zeggen,
want", zo vertelt Visser, „wij heb
ben geprobeerd de 'winkel' zo
netjes mogelijk achter te laten. We
konden natuurlijk heel makkelijk
zeggen: oké, we gaan weg en ieder
een zoekt 't maar uit, maar dat is
binnen de tv-wereld toch vrij onge
bruikelijk. We hebben dus het laat
ste jaar gezocht naar mensen die
het programma konden overne
men en aan wie wij de know-how
konden doorgeven. We wilden niet
de fout maken van ons te gaan be
moeien met wat de anderen willen
maken. Vandaar dat ik dus ook
niet weet hoe het programma er uit
komt te zien".
Zeeppoeder
„Ik ben altijd nogal iemand die
zijn eigen pad gaat", zegt Ad Visser
tenslotte, „ik bemoei me altijd met
alles, omdat ik graag weet hoe en
waarom iets gebeurt. Daarom kom
ik doorgaans met ideeën over hoe
dingen zouden moeten worden ge
daan, en daar maak ik dan een vol-,
ledig concept van. Het jammere is
dan dat binnen een omroep slechts
ruimte is voor twintig procent van
die ideeën, meestal omdat er óf
geen geld, of geen zendtijd voor is.
Toch wil ik me in de toekomst
ook gaan specialiseren in de ideeën
en, dat klinkt de mensen mis
schien vreemd in de oren, die hoe
ven niets met televisie te maken te
hebben. Ik wil me namelijk vooral
gaan verdiepen in produkten en
dan praat ik over zowel zeeppoeder
als afwasborstels, als je begrijp wat
ik bedoel. Het maakt niet uit wat 't
is, zolang er maar over kan worden
nagedacht. Hoe kan 't beter, wat
zijn andere mogelijkheden, hoe
verander je een bestaand artikel,
waar is vraag naar bij de mensen.
Die dingen". Zegt dan peinzend:
„Ja, ja, dat is dus even een andere
Ad Visser. Je ziet nu een kant
waarover dus niet gepraat mag
worden. Ik doe dat tóch, want ik
ben echt op zoek naar nieuwe uit
dagingen".
GOTHENBURG (GPD) - Hoewel
de dertigste jaargang van het Euro
visie Songfestival geen briljante
wereldsuccessen zal voortbrengen,
stijgt het niveau van het gebodene
dit maal opmerkelijk hoog uit bo
ven het gebruikelijke gemiddelde.
Doorgaans is het aantal werkjes
dat aanspraak kan maken op een
ruime voldoende op de vingers van
een hand te tellen, maar voor de fi
nale van vanavond in Gothenburg
staan veel meer van dat soort com
posities geprogrammeerd.
Een aardige bijkomstigheid is
bovendien dat de liedjes gebracht
worden door redelijk geschoolde
artiesten. De traditie wil dat vrij
wel elke editie van dit festival
wordt ontsierd door enige hard
nekkig vals zingende klungelaars.
Dat fenomeen ontbreekt ditmaal
echter geheel.
door
Dick Versteeg
De rij van de negentien deelne
mers wordt geopend door Ierland,
dat een flink aantal punten behoort
te vergaren met een mooi en inge
togen gezongen liedje. Sterk is
eveneens de daarop volgende Fin
se bijdrage, die wordt gezongen
door een zangeres die opmerkelij
ke uiterlijke gelijkenissen met Mo
nique van de Ven vertoont.
Ook de overige Skandinavische
landen zijn trouwens met uiterst
redelijk materiaal naar Gothen
burg getogen. Denemarken ziet op
nieuw brood in het duo Kirsten
Siggaard en Soren Bundgaard. Zij
sleepten vorig jaar in Luxemburg
een vierde plaats weg. Voor Zwe
den zal Kikki Danielsson zonder
enige twijfel veel punten verzame
len en datzelfde lijkt te zijn wegge
legd voor de swingende bijdrage
van het Noorse damesduo 'Bobby-
soeks'.
Zowel Spanje als Portugal heb
ben een ijzersterke compositie ge
leverd. Vooral de Portugese bijdra
ge behoort uitbundig te worden ge
honoreerd, al was het alleen maar
voor de knappe wendingen in het
lied.
Ook de Belgen verdienen veel
puntjes voor het door eenvoud uit
blinkende chanson 'Laat me nu
gaan'. Linda Lepomme die in Bel
gië ten onrechte meer bekendheid
geniet als radiopresentatrice dan
als zangeres, brengt het door Pieter
Verlinden en Bert Vivier gemaakte
liedje bovendien met veel overtui
ging.
Roger Bens zal het voor Frank
rijk vermoedelijk niet kunnen kla
ren. Hij zingt weliswaar een prettig
in het gehoor liggend deuntje,
maar de overmacht aan violen
moet kennelijk het gemis
werkelijke diepgang verdonkere
manen.
Israël werpt voor de zoveelste
maal een uitbundig werkje in de
strijd. Zanger Yizhar Cohen, die in
1978 voor zijn land in Parijs de
overwinning wegsleepte, kan er
echter nauwelijks mee overtuigen.
Precies het tegenovergestelde is
van toepassing op de Duitse forma
tie 'Wind'. Eigenlijk kan al op voor
hand worden vastgesteld dat de ju
ry dit lied onder de punten zal be
delven, aangezien we hier van
doen hebben met een meezinger
van jewelste.
Zo mogelijk nog geraffineerder
zit de Luxemburgse bijdrage in el
kaar. Daar steekt dan ook het brein
van de Duitse stercomponist
Ralph Siegel achter. Drie dames en
evenveel heren brengen hardnek
kig door elkaar zingend een ode
aan het kinderdom. In de verte
hoort Siegel de kassa reeds rinke
len, want ook bij het niet behalen
van een hoofdprijs lijkt hij verze
kerd van een internationale hit.
Over kinderen gaat ook de Oos
tenrijkse bijdrage. De melodie
staat als een huis, maar helaas laat
zanger Gary Lux zijn fraaie stem
teveel wegdrukken door het or
kest.
Bloedeloos
De Britten lijken er evenals vorig
jaar niet aan te pas te komen. Zan
geres Vikki mag zich dan op uiterst
professionele wijze presenteren,
haar liedje is veel te vlak voor een
hoge score.
Italië vaardigt met Al Bano en
Romina Power de bekendste ar
tiesten van het deelnemersveld af.
Of dit duo echter voldoende in
druk maakt met het bloedeloze
'Magie' moet ernstig worden be
twijfeld.
Cyprus, Zwitserland en Grieken
land hadden beter maar helemaal
niet moeten afreizen naar Zweden.
Hun bijdragen zullen vermoedelijk
de inzet worden van de strijd om
de laatste plaats.
Resteert tenslotte Turkije, dat in
de wandelgangen als een soort out
sider wordt aangemerkt. Hoewel
de zangers geen enkele uitstraling
bezitten zou de aanstekelijke deun
inderdaad best eens een verras
send aantal punten kunnen opleve
ren.
Het Songfestival zal worden ge
presenteerd door de Zweeds-Finse
Lill Lindfors. Zij kan bogen op een
indrukwekkende staat van dienst.
Lindfors acteerde in zeven speel
films, zong twaalf langspeelplaten
vol en is momenteel eigenaresse
van een theater in Stockholm. Aan
het begin van haar presentatie zal
Lindfors een lied ten gehore bren
gen.
De Nederlandse televisie zal in
verband met dodenherdenking het
Eurovisie Songfestival niet uitzen
den. Wie er toch geen noot van
wenst te missen kan terecht bij de
Vlaamse of Duitse televisie. De
rechtstreekse uitzending begint
om negen uur en zal tot ongeveer
kwart voor twaalf duren.
ADVERTENTIE
per persoon 10/12 dagen volledig v
Ad Visser: "Kan jij i
videoclips kan zien?"
uitleggen wat de noodzaak is van een popprogramma, als iedereen de hele dag lang
m GOEDE REIZEN. LAGE PRIJZEN
LEIDEN - Nog geen drie kwar
tier hadden ze gespeeld, de New
Yorkse Fuzztones, of de vaste
omvérloopkliek van het LVC
trok als een op hol geslagen loco
motief door de zaal. De stem
ming zat er goed in bij de jonge
lui. Zo goed zelfs dat ze in hun
woeste hospartijen ook de ge
luidsman en diens mengtafel be
trokken. Dat liep allemaal met
een sisser af. Maar het was maar
goed dat de Fuzztones niet lang
na dit incidentje de kleedkamers
opzochten zodat de rust terug
keerde in het stampvolle LVC.
De Fuzztones maken keiharde,
rauwe, uiterst simpele, furieuze
rock met de directheid van een
onverwachte lel om de oren. De
gitarist kent drie akkoorden en
dat is eigenlijk al te veel; de
drummer beukt marstempo's en
het blonde meisje op het orgel
hoor je niet eens, maar dat geeft
niet want er valt meer dan ge
noeg te horen. Heel af en toe
doen de Fuzztones aan The
Doors denken. Hoewel, The
Doors waren stukken 'liever'.
Kenners, want daartoe reken ik
mezelf niet, alleen al de ellenlan
ge lijst van trashbandjes doet me
al duizelen, spreken over 'trash'
en 'garagerock'.
De Fuzztones sturen de luiste
raar met een helse hoofdpijn
naar huis. Dat doen wel meer
'trashers' maar in dit geval is een
zekere vergevingsgezindheid op
zijn plaats. Luisteren naar de
Fuzztones is namelijk een deal:
jij mag genieten en je laten
schoonblazen door een orkaan
geluid, r
rje c
zijn
hen.
Gehuld in zwarte kleding, zich
zelf verstoppend in de rusteloze
belichting en de ogen verborgen
achter zonnebrillen, vierden de
vijf hun razernij bot op een gul
zig publiek. Eindelijk weer eens
een groep waarmee je je ouders
de stuipen op het lijf kunt jagen.
De groep heeft weinig moeite
met een hoog tempo. Drie kwar
tier had ze nodig.voor vijftien
nummers. In nummers als
'Witch', 'Gotta', 'Quick' en vooral
Journey' schoten alle remmen
los en leek de top bereikt. Eerst
in de toegiften echter werd de or
gie voltooid. De Fuzztones toon
den zich toen ware volume-junks
en mishandelden hun instru
menten. Daar werd ik wel een
beetje bang van.
WIM KOEVOET
'Een Sneeuw' van Willem Jan Otten,
door de Vakgroep Nederlands. Met:
Edouard Van Arem, Harry Bos, Da-
nièlla van Iterson, Harry Gerritsma,
Ton Groeneweg, Caroline Barment-
lo, Sabine Kuypers, Miriam Limpens
en Monique Oomes. Regie: Frits
Humme. Gezien op 3 mei in het LAK.
LEIDEN - In 'Een Sneeuw' is
de wurggreep van het verleden
nog dagelijks voelbaar. Twee ge
neraties staan tegenover elkaar.
De jongeren proberen vat te krij
gen op het verleden, dat de oude
ren krampachtig verzwijgen.
Hoofdpersoon Panda heeft in
een Duits concentratiekamp ge
zeten. Mevrouw Quint, bij wie hij
inwoont, haar kinderen en haar
ex-schoondochter hebben in een
Japans interneringskamp geze
ten.
Panda zwijgt zelfs letterlijk;
door een operatie kan hij niet
meer spreken. Zijn zwijgen be
heerst het indrukwekkende stuk
en werpt een vervreemdend licht
op het gepraat van de anderen.
Zonder woorden speelt hij dus
een centrale, en ook tragische
rol: symbool voor het hardnek
kig zwijgende verleden. Het is
van de leden van de Vakgroep
Nederlands dan ook een onbe
grijpelijk grote fout geweest om
de acteur voor deze imposante
rol met een soort clownspruik uit
te dossen, dat schaadt deze voor
stelling in hoge mate.
Afgezien daarvan wordt er
over het algemeen goed ge
speeld, zodat deze interpretatie
uiteindelijk een aanvaardbaar re
sultaat he^ft opgeleverd. Daniël-
la van Iterson komt als oudste
dochter het natuurlijkst over.
Harry Bos als mevrouw Quint
neigt in zijn bewegingspatroon
iets te veel naar het typetje. Ver
der moet nog genoemd Sabine
Kuypers, die in de monologen
van de in psychische verwarring
verkerende Bibi de juiste toon
treft.
Het decor toont een huiskamer
met een groot hekwerk als ach
tergrond. Panda zit voortdurend
(op zich een goede vondst) naar
dat hek toe gekeerd, hetgeen
waarschijnlijk op zijn kamperva
ringen moet duiden. Toch is het
hek daarvoor iets te 'mooi', en
steekt in zijn symbolische bete
kenis schril af tegen de burgerlij
ke meibeltjes, die verder het
toonbeeld bepalen.
WIJNAND ZEILSTRA
