Leidsch Dagblad | 1985 | 20 april 1985 | pagina 21

Hoe King Kong in de doofpot belandde

Nieuw licht op 'het verraad van Arnhem'

ZATERDAG 20 APRIL 1985

PAGINA 21

Veertig jaar na de Tweede Wereldoorlog lijkt er eindelijk enig licht te komen in de affaire van 'het

verraad van Arnhem' door de Nederlandse dubbelspion Chris Lindemans vanwege zijn
gorilla-achtige gestalte beter bekend als King Kong. "Hij werkte als geheim agent zowel voor de
geallieerden als voor de Abwehr, de Duitse contraspionagedienst. Lindemans - kind aan huis bij
prins Bernhard en diens staf heeft de Abwehr vroegtijdig getipt over de op handen zijnde
geallieerde luchtlandingen rond Arnhem in september 1944. Dat was mede van invloed op het
verloop van de Slag om Arnhem, die tot een debacle leidde".

Tot die conclusie komt de Arnhemmer drs. W. H. Tiemens die tijdens een diepgaande studie
archieven napluisde (onder meer van de sectie Krijgsgeschiedenis van de Koninklijke Landmacht
;n van het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie, RIOD) en geheime documenten, verklaringen,
brieven en andere stukken boven water bracht. Volgens hem zijn de feiten, mede uit eerbied voor
prins Bernhard, tientallen jaren in de doofpot gestopt en zijn bij de Parlementaire
Enquêtecommissie Regeringsbeleid 1940-1945 gegevens achtergehouden en meinedige
verklaringen afgelegd. Hierdoor werd het parlement al die jaren om de tuin geleid. „Nu de
waarheid eindelijk boven tafel komt, zouden de politici dat niet langer over hun kant moeten laten
gaan. Want er is sprake van geschiedvervalsing. De prins werd door de toenmalige regering in een
zodanige positie gemanoeuvreerd dat hij, staatsrechtelijk gezien, wel gegevens moést
achterhouden", aldus Tiemens.

door'Dick Hörst

«Drs. Willem. H. Tiemens: "King
Kong putte zijn informatie uit de
staf van prins Bernhard".

Bijlage van het Leidsch/AIphens Dagblad

„Arnhem is wèl verraden. En dat
verraad speelde wel degelijk een rol
in de voor de geallieerden zo tragi
sche afloop van de Slag om Arnhem
in de septemberdagen van 1944. De
Duitse contraspionagedienst, de
Abwehr, was enige dagen vóór de
massale geallieerde luchtlandingen
hierover ingelicht, hetgeen mede
leidde tot het Britse debacle. Ver
raad door de omstreden Nederland
se dubbelspion Chris Lindemans,
alias King Kong. Een man, die kind
aan huis was bij de toen in Brussel
gestationeerde staf van prins Bern
hard. Een man ook, die tegelijker
tijd opereerde als topagent van lui
tenant-kolonel Hermann Giskes,
Abwehr-chef in Nederland, en van
diens opvolger majoor Friedrich
Kiese wetter".

1 ot die conclusie komt de Arnhemmer
drs. Willem H. Tiemens na «jarenlange
studie op deze materie. De affaire-King
Kong is van officiële Nederlandse zijde
al die jaren naar het rijk der fabelen ver
wezen. Er was sprake van mythe-vor
ming, zo werd gesteld. Maar Tiemens
komt, na afronding van zijn studie,
thans tot een aantal interessante conclu
sies die hij weet te staven met tal van
uitspraken en verklaringen van oogge
tuigen, geheime documenten die jaren
lang in de archieven verborgen hebben
gelegen en met publicaties en elkaar te
gensprekende officiële stukken die nim
mer in de openbaarheid zijn geweest.

Een greep uit zijn conclusies:

1. De Parlementaire Enquêtecommis
sie Regeringsbesluit 1940-1945 werd
over de affaire van het verraad (door
Lindemans) om de tuin geleid met mei
nedige verklaringen.

2. Prins Bernhard en zijn staf zijn ver
antwoordelijk voor de uitzendingen van
Lindemans door de linies naar het nog
bezette deel van ons land. Vanuit de staf
van Prins Bernhard werd druk uitgeoe
fend op de Britten om Lindemans voor
dat werk te gebruiken.

3. Uit de staf van de prins heeft Linde
mans berichten vernomen over op han
den zijnde luchtlandingen in de buurt
van Arnhem. De Britse inlichtingenoffi
cieren die Lindemans uitzonden, had
den géén weèt van de komende lucht
landingen.

4. De befaamde historicus, wijlen lui
tenant-kolonel Th. A. Boeree, verwierp
aanvankelijk de gedachte aan verraad
door King Kong, kwam later van de, vol
gens Tiemens, juiste toedracht op de
hoogte, maar kon door allerlei begrijpe
lijke omstandigheden niet de moed op
brengen zijn aanvankelijke conclusies,
die onjuist bleken, in het openbaar te
herzien.

Misleid

Drs. Tiemens, die stelt dat destijds de
Parlementaire Enquêtecommissie mede
door de regering is misleid, komt in zijn
studie tot de slotsom dat er sprake is van
onjuiste geschiedschrijving. „Onder an
dere door Boeree, prins Bernhard en
prof. dr. Lou de Jong".

Hij wijst naar de beroemde, door De
Jong geschreven serie 'De Bezetting'
waarin wordt gesteld dat King Kong een
jaar vóór de Slag om Arnhem één van de
officieren uit de staf van prins Bernhard
(de inlichtingenofficier Kas de Graaf)
vanuit Nederland naar Engeland hielp
ontvluchten. Door dat feit won King
Kong het vertrouwen van de staf van de
prins.

De Jong schrijft: „Hij (Lindemans)
hoort veel, teveel. Op 15 september
(1944) is hij bij Kiesewetter, hoofd van
de Abwehr in bezet Nederland...".

„Kijk", zegt Tiemens, „dat was voor
het eerst een bevestiging uit officiële
bron, het Rijksinstituut voor Oorlogsdo
cumentatie. Een bevestiging, dat er vóór
het begin van de droppings rond Arn
hem contact was geweest tussen King
Kong en de staf van de prins. Contact,
waarbij kennelijk teveel is gepraat. Met
die publicatie distantieerde De Jong
zich van de tot dan toe als 'waar' aan
vaarde officiële lezing van de Parlemen
taire Enquêtecommissie, de stellingen
van Boeree en het verhaal van prins
Bernhard".

Volgens Tiemens is De Jong bij die
publicatie „vast niet over één nacht ijs
gegaan". Maar het gekke is dat hij later,
in zijn standaardwerk 'Het Koninkrijk
der Nederlanden in de Tweede Wereld
oorlog', deel 10a, op zijn eerder ingeno
men standpunt terugkwam. De Jong
stelde toen dat King Kong zijn inlichtin
gen had verkregen uit 'geallieerde mi
lieus' in Antwerpen, waarmee naar de
Britten werd gewezen.

Opdracht

„Wèl schreef De Jong over de persoon-

Toen Ui du» in Stouter 1944 LitiduB.ua» ia Art

ti j ..vur'.ui (.-•! vur. Jiui. i lutrouilukriieU!.

•Jaar Liulcuqnt. «au uciurl Uturt VM4Töpi.Ofl la Duitse dit

h»4 Vl.'t Oiaius u^Jruc.-.t f ei. 11en i'. jh in te dnn/tJi in Cc
lo'.el i.ui.s -ervica.

Hij hui ia Adtserptx ■o*J;ts»ochtet voer da LtrvnJdir-i tn htd van
d« Belave een cortificuai vtn a»ff><.rtteid &ckrcge/> on tec behoorlijk
bedrag in frants «oor zijn tulp.

Touts da In gel se Cept. UAur da tulp ïsntp van da in ie SecrVte

ca fes» a:A ffgr .ir,y «ypl J

L: rul paarsdie bij va dlunat lui.

Keer zijn chot Col. Laotfiay na» daaraee geen gcooages. Da aan
■oost loer Belgen on Naderlunders officieel als betrouwbaar aarden op-
I gegeven.

«as dat eenvoudig, «ent «ia ciat op da lijet van "security
aaspectv" stood eaa betrouabear en bovendien stond ICas persoonlijk
voor zi.'.n onkreukbare troue tn! UI

2o schreef Peter taler ia "Ur tesiaaonV* (blz. 113)

I eas ordered to use hsa as one of ay agents in Holland.

Three tines 1 r.-ferrel l.i j credentials tact to Wlnju terrjiard'a
H-a-'quai-tn.-s. Trie third V.ne T »aS rudely told to atop dcutting
tne loyq/ty of one of Qoun 'Jr D-.elxina's aost gallunt fi.d.teratI
Hx«r vinden »a revca de vort»! van bet kwaad. Het is duiJelijL dat Las
die «oorden sprak en dat een aan D. gel se zijde aannan cut ctt met zijn
persoonlijke uitspraak «as, naar die van bet HQ. van de Bi. Het is cu
eenmaal so, dat aer. chef aar.sprakelijk is voor da daden er. «ooreen vtn
de leden van zijn staf.

fat er onder tater's leiding van Lindenans gebeurde heb ik tot m
details uitgerafeld er. in mijn verslag vemeld.

Ongeveer op 2'. Sept. kvan Lindesans in Brussel terug en aerd zege
neand door da C raai verboord. Ik denk dat bet «en genoeglijk kletspraat je
«aa. «narbt 1 de pehaalce Ludexans kas ca zx in vir-xer vond, iit......var.

dat aooêr.t kvaa Lir.deou.s als kind aan buis op dit hoofikvartier.

Arfltoen aas verloren gegaan en nu noest de Schelde worden opengebro-
ken, «elke taak hui de Canadeian werd opgedragen.

Ze «tidea eerst illegalen achter bei Duitse front ln Brabant an
Zuid Bevelend infiltreren.

ZIJ «arkten nen« eaaon eet bet HQ van de BS en vroegen oo een be
trouwbare agent, waarop «eer van dezelfde tijde Lindeaans ve.-d aanbevolen.
dia werd aangenóaun.

Dit ging een eaandlang zo door, Cl ja zalf bracht «et zijn auto
Lindeaans naar da voorposten en Lindanane k«an terug net als cadeau een
bont jasje «oor de vrouw van G: Ja.

Toen kwee de klap. Door de arrestatie van Terloop bleek dat diana
kornuit Lindeaans ook Spion «as.

Lindeaans is DOOR DE CABADE2D» op bet HQ van da BS gearresteerd.
In Bigelard stalde aer. een onderzoek ia. maar Baker ging vrijuit, da
Aede rlfcr.de re bidden nea zo «ar» aanbevolen.

uit eert:ai voor de hrir.a png zaak in de doofpot. ïear enkele
jaraa later aerd de Canadese CBf.eiëe dienst opgeschrikt dcor het verbaal
var, Pmto (Spycatcber) dat da Canadezen deze spion als ager.t hadden ge
bruikt.

Zowel het Hoofd van de Intelligence als bet hoofd van da Histori
cal Section aeadien zich tot aij. Er «erd eer. synposxun gehouden en het
resultaat «as, dst Licdeaans S0G11 VCOS D2 CAHA 322DI HAD CE33UCI. (zie
de officials stuk*en, in aijn dossier ingeplakt.)

Een deel van de geheime manuscripten van wijlen luitenant-kolonel Th. A. Boeree, die de conclusies van
Tiemens bevestigen.

lijke opdracht die King Kong meekreeg
van prins Bernhard, bestemd voor de
bevolking van Eindhoven". (Lindemans
moest de Eindhovense illegaliteit mee
delen dat men zich rustig moest houden,
dat de geallieerden in aantocht waren en
dat men in afwachting daarvan geen
geallieerde piloten meer naar intussen
bevrijd gebied moest doorsluizen -
D.H.). „Of het verstrekken van die op
dracht aan King Kong gepaard ging met
contact tussen Lindemans en het hoofd
kwartier van de prins en of er reeds daar
vóór een dergelijk contact was geweest,
liet De Jong bij zijn verdere publicaties
in het midden", aldus Tiemens.

„Toen Lindemans, op weg naar Eind
hoven, door de frontlinies was gegaan,
zag hij kans eerst naar Driebergen te rei
zen waar Kiesewetter met zijn Abwehr
zetelde. Pas daarna meldde hij zich in
Eindhoven. De Jong was ervan over

tuigd dat Lindemans op 15 september
'44 - twee dagen vóór de luchtlandingen -
in Driebergen 'Arnhem' heeft verraden,
maar in 'Het Koninkrijk der Nederlan
den in de Tweede Wereldoorlog' stelt hij
dat dit verraad niet van invloed is ge
weest op het mislukken van de Slag om
Arnhem".

Tiemens, die als resultaat van zyn
diepgaande studie te zijner tijd hierover
hoopt te publiceren, zégt bij zijn werk
tegen een sterke stroom te hebben moe
ten oproeien. Hij noemt de uitkomsten
van onder meer de Parlementaire En
quête Commissie, het onderzoek van
Boeree en de publicaties van prof. De
Jong niet 'niks', je hebt in elk geval de
schijn zwaar tegen"). Geenszins wil hij
de verdenking op zich laden met zijn on
derzoek 'op de man' (prins Bernhard) te
hebben willen spelen.

Relativerend zegt hij: „Waarom zou

ik? Het feit dat de prins de waarheid
heeft achtergehouden vind ik één van de
minst interessante vaststellingen. Ieder
een heeft wel eens wat te verbergen, dus
waarom de prins niet? Bovendien, hij
heeft geen onjuiste verklaringen onder
ede afgelegd en de regels van het staats
recht bemoeilijkten, nee, beletten hem
zelfs de juiste toedracht te vertellen,
want de regering had immers al andere
conclusies geventileerd. En hij kon toch
niet tegen het officiële regeringsstand
punt in gaan?".

Eén vraag

Waarom dit langdurig onderzoek? Tie
mens: „Ik ben altijd geboeid geweest,
als Arnhemmer, door wat hier in 1944
gebeurde. Bovendien heb ik grote be
langstelling voor de militair-technische
kant van de zaak en voor de vraag wat de

oorzaken geweest zijn van de misluk
king van 'Arnhem'. Daarbij kwam
steeds weer één vraag naar voren: wel of
geen verraad? Het werd mij duidelijk
dat het King Kong-verhaal niet klopte.
Was er iets te verbergen? Blijkbaar wel!
Heeft King Kong Arnhem verraden met
fatale gevolgen? Belangrijke figuren uit
die tijd komen inderdaad tot een beves
tigende slotsom. Daarbij is Oresto Pinto
(Spycatcher), die als majoor in dienst
was van de geallieerde inlichtingen
dienst. Hij verdacht King Kong al vroeg
tijdig van verraad en waarschuwde er
voor. Door zijn toedoen werd Linde
mans later ontmaskerd en gearresteerd.
Maar toen Oresto Pinto later uit de
school wilde klappen werd hij onder
zware druk gezet om geen namen van
hooggeplaatste Nederlanders te noe
men. Pinto heeft dat later zelf voor de
Enquêtecommissie verklaard, maar
daarop werd niet gereageerd...".

Ook mr. L. de Blécourt, destijds direc-
teur-geqeraal van de Rijkspolitie en de
Rijksrecherche komt tot de conclusie
dat Lindemans de zaak heeft verraden.
„Via een Franse collega kreeg De Blé
court in 1946 een rapport over het ver
raad van Arnhem onder ogen. Dat rap
port was aangetroffen in Zuid-Frankrijk
op een gevangen genomen Duitse kolo
nel van de Gestapo (Geheime Staatspoli-
zei). In dat rapport stend dat Lindemans
in het Nederlandse hoofdkwartier van
de Binnenlandse Strijdkrachten (de staf
van prins Bernhard in Brussel) had ge
hoord dat binnen twee weken luchtlan
dingen zouden worden uitgevoerd op de
lijn Wijk by Duurstede-Apeldoorn".

Volgens Tiemens hadden de Duitsers
toen al met één blik op de kaart kunnen
zien dat het om de brug over de Ryn bij
Arnhem zou gaan. Dat was strategisch
gezien het belangrijkste bolwerk voor
een snelle opmars door de geallieerden
vanuit het zuiden.

Held

Tiemens: „King Kong moet die weten
schap Tiébbën gehad uit hótèl Métropole
in Brussel waar prins Bernhard op 7 sep
tember 1944 - tien dagen vóór 'De Slag' -
met zijn staf zijn intrek nam. Onder hen
bevond zich toen ook kapitein Kas de
Graaf, die als inlichtingenofficier aan de
staf was toegevoegd. De Graaf kende
Lindemans immers? Want Lindemans
had hem vanuit bezet Nederland naar
Spaiye gebracht, vanwaaruit De Graaf
naar Engeland afreisde om daar rond 5
februari 1944 te arriveren.

Toen King Kong later in Brussel aan
kwam werd hij dan ook door De Graaf
als een grote held met de staf van de
prins in contact gebracht. Een prima en
tree voor een dubbelspion! Maar later,
voor de Parlementaire Enquêtecommis
sie Regeringsbeleid 1940-1945, tapte De
Graaf uit een heel ander vaatje en vertel
de hij King Kong nooit te hebben ver
trouwd...".

Volgens Tiemens zijn de argumenten
die tot nu toe werden aangevoerd om
aan te tonen dat King Kong Arnhem niet
verraden kan hebben, thans ontmanteld.
„Tragisch is het", aldus Tiemens, „dat
de schuld voor de uitzending van King
Kong naar Eindhoven in de schoenen
werd geschoven van de Britse Captain
Peter Baker, die deel uitmaakte van de
Britse ontsnappingsorganisatie MI-9.
Maar in zijn boek 'My Testament'
schreef Baker later helder en klaar dat
hij Lindemans tegen zijn wil opgedron
gen kreeg door de Nederlanders, de staf
van de prins in Brussel. Baker vertrouw
de Lindemans namelijk niet".

Bakers mening wordt gestaafd door
de toenmalige Britse colonel G. K.
Young van de befaamde Special Intelli
gence Service (SIS), de Britse Geheime
Dienst. Young wist precies wat er ge
beurd was en hij kon het niet verkrop
pen dat in de officiële Nederlandse ge
schiedschrijving met de beschuldigende
vinger naar de Britten werd gewezen.

Tiemens: „Pas vijf jaar geleden, op 18
december 1980, verbrak hij met een in
gezonden brief in The Times het stilzwij
gen. Hij schreef dat Lindemans door de
staf van prins Bernhard en mèt diens
medeweten en goedkeuring werd inge
licht en uitgezonden naar Eindhoven...".

In de doofpot

Volgens Tiemens is de hele affaire
reeds in een vroeg stadium in de doofpot
gestopt, onder meer ter wille van de
prins, die allerwegen, ook door de Brit
ten, werd gewaardeerd en gerespec
teerd. „Maar de geruchten bleven de
ronde doen. Baker pikte het niet langer
om voor de kwaaie pier te worden aan
gezien, Oresto Pinto kon met grote
moeite zijn mond houden, prof. De Jong
schreef aanvankelijk teveel en Young
klapte uit de school. Men probeerde met
meineed, leugen, laster, bedrog en inti
midatie de waarheid te verbloemen er
daarvoor kregen mannen als De Blé

court, Pinto en Baker de rekening gepre
senteerd. Baker raakte na een glansrijke
carrière zwaar in de problemen, Pinto
werd de mond gesnoerd en kwam in de
vernieling en mr. De Blécourt, die het
Duitse Gestapo-rapport via een Zuid-
franse collega boven water kreeg, werd
op vreemde wijze uit zijn hoge ambt ge
werkt. Hij sprak zelf van 'weggeïntri-
geerd'...".

Volgens Tiemens is het na veertig jaar
eindelijk tijd om die zwarte bladzijde uit
de geschiedenis van onze rechtsstaat te
herschrijven. „Daar kunnen historici
niet langer omheen. De politiek zou zich
er ook mee behoren te bemoeien, zodat
eindelijk de dossiers eens opengaan en
de zaak op tafel komt. Per slot van reke
ning staat nu als een paal boven water
dat het is parlement is bedrogen. Ik kan
me nauwelijks voorstellen dat politici
dat over hun kant kunnen laten gaan".

Tiemens, auteur van het boek 'Facet
ten van de Slag om Arnhem", zegt bo
vendien dat er sterke aanwijzingen zijn
dat King Kong na zijn arrestatie géén
zelfmoord pleegde, zoals tot nu toe de
officiële lezing luidt. Volgens hem zou
Lindemans de gevangenis uit geholpen
zyn om vervolgens naar Argentinië uit te
wyken, waar hy na de oorlog gesigna
leerd zou zijn.

Een hernieuwd onderzoek alsmede
het openen van het 'zogenaamde graf
van Lindemans, zouden volgens hem
opheldering kunnen verschaffen. Maar
voor dat laatste voelt justitie niets.

„Tenzy er nu door historici en politici
wat druk achter wordt gezet. Er is nog
héél wat op te helderen en recht te zet
ten".

Dubbelspion Chris Lindemans
alias King Kong, die Arnhem ver
raadde.

Captain Peter Baker en zijn echt
genote. Baker kreeg als lid van de
Britse ontsnappingsorganisatie
Ml-9 de schuld in de schoenen ge
schoven van King Kong's omstre
den missie naar de Eindhovense il
legaliteit.

(foto's GPD)