GOEDKOPERE
KAARTJES
ZIJN ZO GEK
NOG NIET.
'Minder open
operaties
aan harten'
Dien gaat vrouw in uniform dienen
Tamils boos over
spreidingsplan
Protest tegen proces Z.-Afrika
ZATERDAG 30 MAART 1985
BINNENLAND
PAGINA 5
Amsterdamse cardioloog Dunning:
AMSTERDAM (ANP) - Met het aantal van 9.000 Nederlan
ders die jaarlijks een open hartoperatie in Nederland on
dergaan, is volgens de Amsterdamse cardioloog prof. dr.
Dunning een verzadigingspunt bereikt. Ook al omdat er
andere technieken zijn en komen om afgesloten kransva-
ten te openen. In de toekomst verwacht hij dan ook hart-
luchtbruggen naar Nederland.
Dunning sprak gisteren in Amster
dam op een symposium over de
'toekomst van het hart'. Voor wat
onderzoek en diagnose betreft ver
wacht prof. Dunning, dat een nieu
we techniek om het stromen van
het bloed door het lichaam te me
ten (het Doppleronderzoek) in
combinatie met twee-dimensiona
le echocardiografie een enorme
vlucht zal maken.
Ook voorziet hij een verdere ont
wikkeling van de balloncatheteri-
satie, een techniek waarbij een bal
lonnetje in het verstopte vat wordt
geschoven en opgeblazen zodat het
de vernauwing opzij schuift. De
kosten hiervan bedragen maar tien
procent van die van een hartopera
tie waarbij een bloedvat wordt
'omgeleid'. Op het ogenblik wordt
AMSTERDAM (ANP) - De Tamil
Dutch Solidarity Association (de
enige organisatie van Tamils in Ne
derland) protesteert 'met klem' te
gen de maatregelen die de regering
heeft aangekondigd rond deze
vluchtelingen uit Sri Lanka. Door
de Tamils in groepen van 70 tot 80
personen te verspreiden over veer
tig opvangplaatsen in het land is er
weliswaar een oplossing gevonden
voor het probleem van hun huis
vesting, aldus de verklaring, maar
tegelijk worden zij gedwongen 'op
straffe van geen verdere hulpverle
ning' bepaalde ongewenste ge
dragsregels te ondertekenen.
De Tamil-associatie protesteert
Rectificatie
In onze krant van donderdag jl.
plaatsten wij een ingezonden brief
over dé Tamils die geschreven zou
zijn door R. Peeters, Lokhorst 145
in Leiderdorp. De heer Koeken-
berg die op dit adres woont, verze
kert ons dat hij deze brief niet heeft
geschreven.
We moeten derhalve aannemen
dat iemand die kennelijk niet voor
zijn mening durfde uit te komen
zich van een andere naam en adres
heeft bediend. Wij bieden de heer
Koekenberg onze excuses aan voor
het ondervonden ongemak. Bo
vendien betreuren wij het dat de
rubriek lezers schrijven op deze
3 misbruikt.
ook tegen het stoppen van de bij
stand aan die Tamil-vluchtelingen
die al zelf huisvesting hebben ge
vonden. Het op centrale plaatsen
uitdelen van kleding aan Tamils zit
de associatie ook niet lekker, aldus
haar verklaring. De associatie
noemt dit vernederend.
Evenmin wordt ingestemd met
de verplichting om op alle vragen
van Nederlandse ambtenaren ant
woord te geven. Het door de rege
ring aangekondigde zakgeld van
twintig gulden per week beperkt
de vrijheid van bewegen, aldus de
Tamils.
De associatie kondigt verder aan
dat de sleep-in aan de Mauritskade
in de hoofdstad op 2 april door de
gemeente wordt ontruimd. Daar
verblijven op dit ogenblik 175 Ta
mils, die door de gemeente eerder
uit brandgevaarlijke en dure pen
sions waren gehaald. De Tamils in
de sleep-in zullen ongevraagd en
tegen hun zin worden overge
bracht naar nog onbekende plaat
sen, aldus de verklaring.
Een woordvoerder van de ge
meente zei desgevraagd dat de
sleèp-in inderdaad 2 april wordt
ontruimd omdat de sleep-in tijdens
het Paasweekend opengesteld
wordt voor toeristen. De gemeente
heeft- evenwel een toezegging van
het ministerie van welzijn, volks
gezondheid en cultuur (WVC) dat
WVC voor vervangende opvang
zorgt voor de Tamils.
ADVERTENTIE
Per 1 april zijn enkeltjes en retourtjes zo'n 2'/j96
goedkoper. Stijgen de abonnementsprijzen slechts
met gemiddeld i'/2%. Is de Dalurenkaart ook geldig op
vrijdag v.a. 9.00 uur. En komt er ook een 60+ kaart
voor mannen. Veel leuke nieuwtjes dus bij NS.
Lees er alles over in de nieuwe folder'Treinprijzen'.
Haal 'm aan het loket of vraag 'm aan via
telefoonnummer 030-33 4515.
ENKELTJES EN RETOURTJES ZON 2'/?% GOEDKOPER.
NOORDWIJKERHOUT (ANP) -
Ongeveer 150.000 mensen in ons
land ondervinden nog geestelijk
last van hun ervaringen tijdens de
Tweede Wereldoorlog. Per huis
artspraktijk komt dit neer op 25 pa
tiënten. Dat heeft dr. G. Hendriks,
voormalige topambtenaar van het
ministerie van CRM, gisteren ge-
zeegd op een medisch congres in
Noordwijkerhout.
Na de oorlog telde ons land bijna
tien miljoen inwoners, van wie
twee miljoen meer dan de gemid
delde Nederlander door de oorlog
waren getroffen. Ongeveer 50.000
van hen ontvangen een gehele of
gedeeltelijke uitkering voor hun le
vensonderhoud. Cijfers
tweede generatie v
troffenen zoals kinderen
zetsmensen, van vervolgden en
van ex-NSB'ers, zijn niet bekend.
De psychische gevolgen voor deze
categorie worden trouwens maar
ten dele onderkend.
In ons land is de hulpverlening
voor oorlogsgetroffenen laat op
gang gekomen. De wijze waarop en
het tempo waarin de financiële re
gelingen tot stand kwamen, laat dit
duidelijk zien: het laatste wetsont
werp is veertig jaar na de bevrij
ding, in januari van dit jaar, inge
diend. Deze regeling is bedoeld
Herdenking rijt wonden open
'Te weinig aandacht voor
veel oorlogsgetroffenen'
voor hier wonende Nederlanders
die als gevolg van het verzet in het
voormalige Nederlands-Indië inva
lide zijn geworden. Ook weduwen
van verzetsstrijders, en in sommi
ge gevallen minderjarige wezen,
kunnen om een uitkering verzoe
ken. De regering wil er vijftien mil
joen gulden voor uittrekken.
Herkennen
Het is voor hulpverleners die
met psychische en psychosomati
sche klachten in aanraking komen
lang niet altijd eenvoudig het even
tuele verband met het oorlogsver
leden te onderkennen. Vele hulp
verleners, en zeker (huis)artsen,
zullen vooral rond de herdenking
van de bevrijding in 1945, worden
geconfronteerd met talrijke hulp
vragen.
Door publikaties, manifestaties
en herdenkingen zal veel oorlogs
leed opnieuw naar boven komen.
Het is zinvol de doden te herden
ken en te waarschuwen tegen de
gevaren die de wereld opnieuw be
dreigen. De keerzijde hiervan is
evenwel, dat menige oorlogsgetrof
fene de doorgemaakte verschrik
kingen opnieuw beleeft. Daarvan
getuigde ook de zenuwarts dr. H.
Keilson, die de oorlogsgevolgen in
een medisch kader plaatste. Hij
werkte jarenlang met Joodse wees
kinderen, 'toevallig overlevenden
van een vervolgingsgebeuren dat
ook hun planmatige uitroeiing tot
doel had. Hun overleven was de
niet voorziene uitzondering'. Vol-
al 20 procent van de patiënten met
een verstopt kransvat op deze ma
nier geholpen.
Gezien de vergrijzing van Neder
land zullen er volgens Dunning in
de toekomst ook vaker hartklep
pen worden vervangen door kunst-
kleppen. Hij gelooft niet, dat de
transplantatie van donor- en kunst
harten een grote vlucht zal nemen:
"Er kunnen maar enkele tientallen
patiënten mee worden geholpen".
Voor de preventie van hartziek
ten is een gezonde levensstijl van
het grootste belang. Maar de moge
lijkheden tot gedragsbeïnvloeding
zijn beperkt. Dunning denkt dat
het beste kan worden gemikt op
'de cultuur van het narcisme': jong
zyn en gezond, aan sport doen,
minder roken en kieskeurig waar
het de keus van de voeding betreft.
PvdA-voorzitter Van den Berg voert het woord bij de Zuid-Afrikaanse ambassade. Links van hem staat
PSP-Kamerlid Van der Spek, die zich met vijftien anderen aan het hek van de ambassade had vastgeketend
(foto ANP)
DEN HAAG (ANP) - Voor de Zuid-
afrikaanse ambassade in Den Haag
is gisteren geprotesteerd tegen de
zogenoemde hoogverraad-proces-
sen die de regering van Zuid-Afri-
ka wil voeren tegen zestien leiders
van onder meer het United Demo
cratie Front (UDF) en vakbonden.
De zestien en hun organisaties ver
zetten zich tegen het apartheids-re
gime.
Zestien mensen, onder wie
Tweede-Kamerlid Van der Spek
(PSP), hadden zich met een ketting
vastgeketend aan het hek van de
ambassade, en hadden op hun
borst een bord met de naam van
één van de zestien gearresteerde
Zuidafrikanen.
De politie knipte
na een uur de ketting door.
Aan de demonstratie namen nog
eens vijftig mensen deel. Zij luis
terden naar toespraken van onder
anderen het Tweede-Kamerlid
Scholten en PvdA-voorzitter Van
den Berg.
De laatste deed een be-
róep op het CDA zich nu uit te
spreken voor economische sanc
ties tegen Zuid-Afrika.
DEN HAAG - Nog voor het einde
van dit jaar is het plan Waterman -
het plan voor een kustuitbreiding
tussen Hoek van Holland en Sche-
veningen - zover klaar dat er een
bestuurlijke uitspraak over kan
worden gedaan. Dat zei gedepu
teerde Borgman gisteren op een
studiedag over de kustuitbrei-
dingsplannen in Den Haag. Hij zelf
maakte er geen geheim het plan-
Waterman al voor het jaar 2000 ge
realiseerd te willen zien.
De stuurgroep Kustuitbreiding,
die alle facetten van het plan op dit
moment onder de loep neemt, zal
eind juni met een tussentijds rap
port komen. Het eindrapport van
het inmiddels tot stuurgroep Borg
man gedoopte onderzoekteam
Plannen voor
kustuitbreiding
worden concreet
moet begin van het volgende jaar
verschijnen.
Ir. M. in 't Anker van de Rijks
Planologische Dienst betwijfelde
gisteren dat het plan Waterman al
voor 2000 zal zijn gerealiseerd. En
over realisering daarna is hij ook
niet enthousiast. Hij zei dat er nog
veel onzeker is over de behoefte er
aan en verder onderzoek daarom
noodzakelijk. In 't Anker meent
verder dat er voor de belangrijkste
functie die de kustuitbreiding
moet gaan bieden, mogelijkheden
genoeg zijn elders in de regio.
De projectleider van de stuur
groep Borgman, ir. A. Hartman,
wees op de ruimtebehoefte die er
met name voor de Haagse agglo
meratie en het Westland ontstaat
na het jaar 2000. Zo'n 1500 ha. zal er.
dan nodig zijn voor glastuinbouw,
bedrijfsterreinen en de bouw van
20.000 woningen. Dat er zo gelonkt
wordt naar de kustuitbreiding ligt
volgens hem aan het feit dat er zo
moeilijk andere uitbreidingsplaat
sen meer te vinden zijn. Hij heeft
het exploitietekort van een kust-
uitbreidingsplan van 3500 ha. bere
kend op 1,5 tot 1,8 miljard, hetgeen
neerkomt op een benodigde over
heidssubsidie van 200 mihoen gul
den per jaar.
gens hem was er de eerste jaren na
de oorlog sprake van onwil bij ve
len om naar oorlogsgetroffenen te
luisteren: "Niet zeuren. Opnieuw
beginnen. Aanpakken".
Keilson wees erop dat het heel
anders is je familie te verliezen
door een natuurramp of een ver
keersongeluk, dan door het afvoe
ren van hen in een goederenwa
gon. Hendriks had eerder gecon
stateerd dat de samenleving
krampachtig en vertraagd heeft ge
reageerd op verlies en leed bij
landgenoten en het bepalen van
een houding tegenover oorlogs
slachtoffers. In de tweede helft van
de jaren zestig en in de jaren zeven
tig werd men zich het oorlogsge
beuren sterk bewust.
Dit valt ook uit feiten af te leiden.
Hendriks noemde er een reeks. Het
comité Nationale viering bevrij
ding is in 1981 ingesteld. De vijfde
mei is pas sinds 1981 een jaarlijkse
nationale feestdag; voordien was
er om de vijf jaar zo'n feest. Neder
land kwam als laatste land met een
herinneringscentrum in Auschwitz
voor zijn omgekomen inwoners.
Eerst in 1983 kwam het Herinne
ringscentrum in Westerbork tot
stand, waar de Joodse groep al veel
eerder een gedenkteken had opge
richt.
KKN organiseert
volkspetitie
tegen raketten
AMSTERDAM (GPD) - Rond 5,5
miljoen brieven tegen de plaatsing
van kruisraketten worden begin
september huis-aan-huis in Neder
land bezorgd. Afzender: het Komi-
tee Kruisraketten Nee, dat met de
ze grootschalige actie handteke
ningen tegen de kruisraketten wil
verzamelen. Die zullen 26 oktober
in Den Haag aan kabinet en Twee
de Kamer worden aangeboden. De
kosten van dit 'volkspetitionne
ment' worden door het KKN ge
schat op rond 1 miljoen gulden.
Het kabinet-Lubbers besluit 1
november, zoals 1 juni vorig jaar
aangekondigd, of kruisraketten in.
Nederland (luchtmachtbasis
Woensdrecht) worden geplaatst.
Het KKN wil het daarop volgende
parlementaire debat beïnvloeden
door het inl.everen van miljoenen
handtekeningen op 26 oktober.
Het ligt voor de hand dat daarbij
vooral gekeken wordt naar het
CDA, dat intern verdeeld is over de
stationering van de raketten en
voor de val van het kabinet-Lub
bers kan zorgen.
Binnen de vredesbeweging zijn
er overigens velen die menen dat
het volkspetionnement neerkomt
op verspilling van geld en man
kracht. Radicale groepen, zoals
BONK, gaan er van uit dat acties
als deze de raketten niet tegen kun
nen houden. In het KKN kijkt men
enigszins angstig naar deze 'hard
liners'.
Over de te ondertekenen tekst is
binnen het KKN lang gebakkeleid.
Uiteindelijk kwam de volgende
tekst uit de bus: "Aan de regering,
aan de Staten-Generaal. Ik keer
mij tegen de kernbewapening. U
zult rond 1 november een besluit
nemen over plaatsing van kruisra
ketten op Nederlands grondge
bied. Ik verzoek u dan nee tegen
zeggen tegen plaatsing".
GEDEPUTEERDE (ANP) - Het
WD-statenlid S. Overwater uit
Strijen is donderdag benoemd tot
gedeputeerde in de provincie
Zuid-Holland. Overwater (WD)
volgt J. Noorland op, die per 1 april
benoemd is tot burgemeester van
Dordrecht. Hij is sinds 1978 lid van
provinciale staten.
Noorland had onder meer het
streekplan Zuid-Holland Zuid, ge-
meentefinanciën en agrarische za
ken in zijn portefeuille.
PvdA blijft
populair bij
de keizers
KORTENHOEF (ANP) Half
maart gaf veertig procent van de
Nederlandse kiezers de voorkeur
aan de PvdA (60 zetels) tegen 39,1
procent half februari. CDA en
WD kunnen rekenen op 43 pro
cent, tegen 44,4 procent half fe
bruari, zo blijkt uit de jongste
TROS/NIPO-enquête.
Bij de Kamerverkiezingen van
1982 kregen de regeringspartijen
nog 52,4 procent van de stemmen
(81 zetels). Het CDA staat thans
omgerekend op 41 Kamerzetels (in
1982 45) en de WD op 26 zetels (in
1982 36). De enquête kent drie ze
tels toe aan D'66, zes aan de PSP.
twee aan de CPN, drie aan het
SGP, twee aan de PPR, één aan de
RPF, twee aan het GPV en één aan
de Centrumpartij. De EVP zou uit
de Kamer verdwijnen.
De PvdA boekt voornamelijk
winst bij CDA en WD, en heeft
het grootste deel van de D'66-aan-
hang opgeslokt. Bijna de helft van
de PvdA-winst komt uit de groep
kiezers die in 1982 niet hebben ge
stemd.
Het WD-verlies gaat voorname
lijk en in gelijke mate naar CDA en
PvdA. Twee derde van de spijtop
tanten van de WD zegt nog niet te
weten waarop men zal gaan stem
men, dan wel de stembus te zullen
mijden.
Amnesty is
tevreden met
actieweek
AMSTERDAM (ANP) - Amnesty
International is erg tevreden over
haar actie deze week onder het
motto 'toegang tot gevangenen'.
Tienduizenden Nederlanders heb
ben kaarten ingevuld, waarop de
regeringen van de Sowjet-Unie,
Iran, Chili, Zaïre en Turkije wor
den gevraagd politieke gevange
nen vrij te laten en niet langer te
martelen of te mishandelen. Deze
kaarten zijn en worden naar deze
doellanden verstuurd, aldus vrij
dag Amnesty in Amsterdam.
De actieweek eindigt vandaag
met een manifestatie op de Dam in
de hoofdstad. De mensenrechteor
ganisatie is ook goed te spreken
over de stille wachten die zijn ge
houden bij de ambassades in Den
Haag van de vijf doellanden. Giste
ren was de laatste wacht bij de am
bassade van Zaïre.
Aan de stille wachten werd deel
genomen door organisaties als de
Nederlandse Vrouwenraad, het
Humanistisch Verbond, de Neder
lands Hervormde Synode, de Gere
formeerde Kerken, FNV en CNV,
de Nederlandse Orde van Advoca
ten-, de Nederlandse Politiebond
en tal van politici.
HASJ - Een Nederlandse foto
graaf uit Amsterdam, die vorig jaar
december op een Franse autosnel
weg was aangehouden met 99,5 ki
lo hasjisj in zijn auto, is vrijdag
door een rechtbank in Bordeaux
tot 2 jaar gevangenisstraf veroor
deeld. Verder is hem voor altijd de
toegang tot Frankrijk ontzegd.
De in beslag genomen hoeveel
heid hasjisj is verbeurd verklaard.
Ook legde de rechter B. een boete
van ruim 900.000 gulden op (de
waarde van het verdovende middel
op de zwarte markt) en bepaalde
hij dat de gevangenisstraf met een
jaar wordt verlengd, als de Neder
lander de boete niet betaalt.
DEN HAAG - Dien, de naam
komt van dienen en diender,
maar ook van Dien Sanson, de
eerste vrouwelijke agent die
zo'n zeventig jaar geleden bij
de Rotterdamse politie kwam
werken. Dien was toen de eer
ste, maar vrouwen zijn nog
steeds sterk in de minderheid.
Landelijk zijn zes van de hon
derd agenten vrouwen, terwijl
in dertig gemeenten helemaal
geen vrouwen in het korps zit
ten. Vrouwelijke officieren zijn
er nog veel minder: 55 op de in
totaal 1200.
door
Runa Hellinga
Dien, zo heet het deze week offi
cieel uitgekomen, tweemaandelijk
se blad voor vrouwen in geünifor
meerde diensten. Het wordt uitge
geven door de Stichting Vrouw en
Uniform, waarvan de Amsterdam
se hoofdinspectrice van politie Ma-
riëtte Christophe voorzitter is. Zij
is als personeelsfunctionaris ver
antwoordelijk voor de campagne
die ervoor moet zorgen dat het Am
sterdamse korps in 1990 voor een
kwart uit vrouwen en voor 10 pro
cent uit etnische minderheden be
staat.
Ze kwam in 1971 op de Neder
landse Politie Academie (de offi
ciersopleiding) en was daarmee,
net als Dien Sanson, een pionier.
Ze werd samen met nog drie vrou
wen als eerste tot de opleiding toe
gelaten: „Er waren wel vrouwelij
ke officieren, maar die waren via
andere opleidingen, universitaire
studies, bij de politie gekomen en
zaten vooral by de zeden- en kin
derpolitie".
Dien is niet alleen voor politie
vrouwen bedoeld. Het blad richt
zich op alle vrouwen in geünifor
meerde overheidsdiensten: de
brandweer, de marechaussee,
douane, land- en luchtmacht, de
marine en het gevangeniswezen.
Volgens Mariëtte steekt de positie
van vrouwen bij de politie waar
schijnlijk nog gunstig af bij andere
diensten. Bij de hele Nederlandse
brandweer werken bijvoorbeeld
maar dertig vrouwen.
Libelle
In de wervingscampagne voor de
Amsterdamse politie zijn haar een
paar dingen opgevallen: „Het is
moeilijk om bij vrouwen belang
stelling te wekken voor het politie
werk. Als je in de Margriet of de
Libelle adverteert, zijn het vooral
mannen die reageren. Waarschijn
lijk leest moeder de advertentie en
knipt hem uit voor haar zoon". In
de praktijk blijken meisjes vaak
ook niet de juiste opleiding te heb
ben. In het pakket moet een
vreemde taal en wis- of natuurkun
de zitten. De taal is meestal geen
probleem, maar het exacte vak
wel. Waarom dat geëist wordt, is
Mariëtte ook niet duidelijk.
De meeste problemen bij de wer
ving en ook daarna komen volgens
haar voort uit de vaak verre van
vrouwvriendelijke houding die
binnen de meeste geüniformeerde
diensten heerst: „Neem zo'n kwes
tie met de Zuiderkruis, dat schip
bij de marine waar vrouwen mee
voeren. Dat leidde toen tot onder
linge spanningen en de oplossing
is dan om de vrouwen maar weer
weg te sturen. Zo hoeven de man
nen niets te leren".
Ook uit eigen ervaring weet ze
dat mannen vaak moeilijk reage
ren als ze van een vrouw bevelen
moeten aannemen: „Als ik bij de
surveillancedienst nachtdienst
had, zag je agenten vaak twijfelend
kijken, zo van: is dat de baas".
Carrière maken binnen een geü
De presentatie van Dien, afgelopen donderdag, met vr<
op de trappen van de Ridderzaal in Den Haag. tweede i
wen van politiebrandweer, douane en marechaussee
i links, vooraan, Mariëtte Christophe. (foto anp>
niformeerde dienst is voor vrou
wen vaak moeilijker: „Maar vrou
wen zelf zijn ook niet zo ambitieus.
Wil je brigadier worden, dan moet
ije veel meer uren maken, hard stu
deren. Bij politie-echtparen zie je
vaak dat de man aan zijn carrière
werkt, terwijl de vrouw het huis
houden doet. Vrouwen en carrière
maken, dat hoort niet. Ze zijn ook
niet zo goed in staat om het infor
mele circuit te volgen en het wordt
zelden van bovenaf gestimuleerd".
Dien, waarvan het eerste num
mer deze maand onder zoveel mo-
gelijk vrouwelijke geüniformeer-
den wordt verspreid, moet een
soort kanaal worden waarin vrou
wen uit alle diensten hun i
gen kunnen uitwisselen. De kopij
komt voor een groot deel uit de
diensten zelf. Voor de eindredactie
is een ervaren journalist aange
trokken. Onderwerpen die aan de
orde zullen komen, zijn de rechts
positie van vrouwen, deeltijdar
beid, cursussen, bondswerk. Het
eerste nummer is gratis, daarna is
het de bedoeling dat mensen een
abonnement nemen.
In het eerste nummer staat een
interview met een Japanse politie
vrouw, een artikel over twee vrou
wen die de brandweeracademie
volgen en een interview met staats
secretaris Kappeyne van de Cop-
pello (emancipatiezaken). Mariëtte
hoopt overigens dat ook mannnen
het blad gaan lezen. Daarom is er
ook de steeds terugkerende ru
briek 'Man van de maand', waarin
een man die wel aandacht voor de
positie van vrouwen heeft, wordt
belicht.
„Er zijn natuurlijk mannen die
zich afvragen waarom zo'n apart
tijdschrift nodig is. Maar die den
ken ook dat ik heel feministisch
ben. En natuurlijk ben ik geëman
cipeerd, maar ik ben echt niet zo
radicaal als ze denken. Ik hoop dat
leidinggevende mannen Dien le
zen om te zien dat onze
niet zo gek zyn."
