'Winkelformule is
nog niet versleten'
Beiroet weer
strijdtoneel
Amnesty weer in actie tegen martelen
Gereformeerde synode schrijft bezwaarden
Reportage
Vijftien jaar wereldwinkels in Nederland
Shell-raffinaderij op
Curacao blijft open
PAGINA 6
MAANDAG 25 MAART 1985
UTRECHT Nee, zegt voorzitter Theo Andriessen van
de Landelijke vereniging van wereldwinkels nadruk
kelijk, de formule van de wereldwinkel is allesbehalve
versleten. "Ik denk dat het integendeel een voorbeeld
is van iets dat jaren zeventig heeft overleefd. Dat komt
vooral omdat deze formule zoveel mogelijkheden
biedt. Je hebt wereldwinkels die alleen maar produk-
ten verkopen en er zijn groep waarbij informatie voor
op staat en de verkoop bijzaak is geworden. Het is een
model dat leven biedt".
Anno 1985 hebben bijna 200 ge-
meenten een wereldwinkel.
Groepen van tien, twintig of
soms meer vrijwilligers die in
een kraampje op de markt, op
een bakfiets, of soms in een ei
gen pand produkten verkopen
uit de Derde wereld. Die levens
middelen, kunstnijverheid en ge
bruiksartikelen kopen ze via or
ganisaties als SOS-Wereldhandel
en Stichting Ideële Import recht
streeks van arme boeren en
handwerkslieden die zich - vaak
samenwerkend in coöperaties -
proberen te onttrekken aan de al
macht van de commerciële we
reldhandel. Daar krijgen ze vaak
net te veel om dood te gaan, maar
in elk geval te weinig om van te
leven. De wereldwinkeliers beta
len 'eerlijke prijzen' en stellen zo
de armen in staat de vicieuze cir
kel van bittere armoede te door
breken.
De wereldwinkel is èen erfenis
van de idealistische jaren zestig.
Aangespoord door de Unctad-ge-
dachte - eerlijke kansen voor de
arme landen op de wereldmarkt -
ipril 1969 de eerste
dwinkel zijn deuren.
Nog geen jaar later waren er 60
en was er een landelijke stichting
Wereldwinkel. De groei bleek
ontstuitbaar: eind 1971 waren er
120 winkels, in 1975 stabiliseerde
zich dat rond de 150. In dat jaar
kwam van de kant van de Neder
landse commissie voorlichting
en bewustwording ontwikke
lingssamenwerking (NCO) offi
ciële erkenning voor de inmid
dels tot vereniging omgedoopte
stichting in de vorm van subsidie
voor 9 professionele krachten
om de winkels te begeleiden. En
nu, vijftien jaar na de oprichting,
telt de vereniging zo'n tweehon
derd winkels, 8 veldwerkers en
de nodige vrijwilligers op het se
cretariaat aan de Utrechtse Wes
terkade.
Een paar maanden geleden
werd het jubileum in eigen kring
gevierd. Op 11 mei is het 'feest'
voor de buitenwacht. Dan orga
niseert de vereniging een ronde
tafelconferentie met als thema
'bewustwording'. Daarvoor ko
men Filippijnse, Eritrese en Bra
ziliaanse ontwikkelingswerkers
naar Nederland, die dan tevens
een 'toernee' langs een aantal we
reldwinkels maken.
Informatie
Begeleiding van de winkels is,
zegt Theo Andriessen, nog altijd
een van de belangrijkste taken
van de vereniging. Maar, relati
veert hij daarbij onmiddellijk,
'met 8 veldwerkers kun je na
tuurlijk nooit 200 winkels echt
goed begeleiden en helpen.
door
Sjaak Smakman
Daarom stimuleren we ook zo
veel mogelijk samenwerkings
verbanden tussen winkels in be
paalde regio's zodat ze van elkaar
kunnen leren en elkaar kunnen
helpen'.
Je kunt, zegt Andriessen, niet
spreken van 'de' wereldwinkel.
Elke groep heeft zijn eigen pro
blemen en zijn eigen identiteit.
"Het maakt natuurlijk nogal wat
uit of je in een stad of op het plat
teland zit. En of je in een ge
meente zit waar CDA en WD de
dienst uitmaken of waar een pro
gressiever gemeentebestuur zit.
Bovendien zijn ook de groepen
onderling heel verschillend. Er
zijn er die bestaan uit linkse stu
denten, maar andere bestaan uit
net het CDA ontgroeide huis
vrouwen".
Een tweede poot van de ver
eniging vormen de themagroe-
pen, die zich verdiepen in onder
werpen als de herkomst van pro
dukten, (straat)theater en bij
voorbeeld de positie van de
vrouw in de Derde wereld. Ook
daarbij staat de beantwoording
van vragen van wereldwinkels
voorop, zegt Andriessen. De uit
gave van het eigen blad 'Ontzet'
levert daaraan ook een bijdrage.
Volgens Theo Andriessen is in
de afgelopen jaren het accent bij
de wereldwinkels geleidelijk ver
schoven van de verkoop van pro
dukten naar het geven van infor
matie en voorlichting over de
ontwikkelingsproblematiek. "Il
lustratief is dat zo rond 1971 de
naam Derde-wereldwinkel werd
veranderd in wereldwinkel. De
visie is duidelijk verbreed: het
gaat niet meer alleen om de ver
loop van produkten uit de Derde
wereld, maar ook om de verbin
dingen die de problematiek dóór
heeft met hier: de rol van multi
nationals, van internationale or
ganisaties, de relatie van het
oost-west- met het noord-zuid-
conflict. Dat zijn steeds meer de
vragen van de wereldwinkels ge
worden".
Hulp
De vereniging treedt ook op als
landelijke spreekbuis en heeft
bijvoorbeeld zitting in de NCO,
overlegt met politici en probeert
invloed uit te oefenen op het lan
delijke beleid ten aanzien van
ontwikkelingssamenwerking.
Dat gaat, stelt Andriessen vast,
de verkeerde kant op. 'Vercom
mercialisering', zo vat hij de
Theo Andriessen: "Het gaat niet alleen
tussen de problematiek daar en hier".
nieuwe beleidslijn samen. "Wat
je ziet is dat deze liberale minis
ter (Schoo (WD), red.) onom
wonden een beleid voert dat wei
nig meer te maken heeft met ech
te ontwikkelingshulp maar veel
meer wordt beheerst door het
idee dat het Nederlandse be
drijfsleven goed kan boeren in
de Derde wereld. Wat de echte
doelstelling van het beleid zou
moeten zijn - het ondersteunen
van de armsten in hun strijd voor
een beter leven - wordt steeds
meer vervangen door export
bevordering", aldus Andriessen.
Het bedrijfsleven kan wel een
belangrijke rol spelen 'maar de
doelstelling van het beleid moet
hulp blijven', stelt hij nadrukke
lijk.
Hij ziet ook meer in kleinscha
lige dan grootschalige projecten.
De armen worden dan vaak beter
bereikt en bovendien lopen grote
projecten nogal eens op een fias
co uit omdat ze gewoon niet aan
sluiten bij de behoeften van de
mensen. Hoewel het ontwikke
lingsbeleid nu feitelijk is ver
deeld over een aantal ministeries
- onder meer Buitenlandse Za
ken, Economische Zaken en Fi
nanciën - voelt hij niets voor
plannen om Ontwikkelingssa
menwerking op te heffen en on
der te brengen in een nieuw mi
nisterie van internationale eco
nomische betrekkingen. "Ont
wikkelingssamenwerking heeft
een duidelijke eigen functie. In
derdaad, ontwikkelingshulp is
maar een fractie van het geldver
keer tussen het westen en de
Derde wereld, maar ik denk dat
die fractie wel een belangrijke
rol kan spelen in het steunen van
pogingen van groepen in de Der
de wereld om hun eigen situatie
te verbeteren. Je moet een soort
twee-sporenbeleid volgen: aan
de ene kant directe hulp, aan de
andére kant ook in je andere be
leid rekening houden met de ar
me landen".
Belangstelling
Van een verminderde belang
stelling voor de Derde-wereld-
problematiek in Nederland is
volgens hem geen sprake, en hij
wijst daarbij op het resultaat van
de actie Een voor Afrika. "Ik
denk dat de belangstelling en be
trokkenheid nog altijd groeit.
Het aantal wereldwinkels is bij
voorbeeld de afgelopen jaren al
leen maar toegenomen en de dis
cussie over de ontwikkelingspro
blematiek verdiept zich steeds
meer, mede dankzij de inspan
ningen van die talloze vrijwilli
gers. Maar het is wél een kriti
sche betrokkenheid. Mensen ge
ven niet meer slaafs hulp en
wachten dan de succesverhalen
wel af, maar ze vragen zich af hoe
we ervoor kunnen zorgen dat we
die mensen daar écht helpen. Als
je kunt aantonen dat je daarmee
bezig bent, dan denk ik dat het
draagvlak voor ontwikkelingssa
menwerking alleen maar groeit".
Daarvoor is dan wel een ander
beleid nodig: "De huidige ver
commercialisering in het beleid
zorgt er alleen maar voor dat
mensen zich hoofdschuddend
van het gebeuren afwenden".
Voor de wereldwinkels is,
denkt hij, ook in de toekomst een
belangrijke taak weggelegd.
"Juist vanwege dat winkelmo
del. Een winkel waarin je infor
matie kunt krijgen maar waarin
je ook gewoon wat kunt kopen
heeft een lage drempel. Een veel
lagere drempel dan bijvoorbeeld
een actiegroep met alleen een te
lefoonnummer. Bovendien is de
wereldwinkelbeweging de groot
ste Derde-wereldbeweging in
Nederland in die zin dat hij het
grootste bereik heeft, het groot
ste aantal plaatselijke groepen
heeft en het meest verspreid is
over het hele land. Ook al gaat
het vaak fout en ook al is het
vaak een moeilijke en eenzame
strijd om in een gemeente je ei
gen plaats te vinden en je eigen
geluid te laten horen".
BEIROET (AP) - In de nacht van
zaterdag op zondag is langs de
'Groene Lijn' tussen Oost- en West-
Beiroet hevig gevochten tussen
christelijke en islamitische mili
ties. Daarbij werden machinege-
n, mortieren en raketgranaten
men. De soldaten zouden het vuur
hebben beantwoord.
Het Libanese leger sloot één van
de belangrijkste kruisingen tussen
Oost- en West-Beiroet af voor het
gewone verkeer vanwege het sluip-
schuttervuur in het verwoeste
ingezet, aldus de hoofdstedelijke voormalige zakencentrum van de
politie.
Bij die gevechten zouden ten
minste één dode en één gewonde
zijn gevallen. Het was de eerste
ernstige confrontatie in de hoofd- jongste vijandelijkheden
stad sinds het Libanese leger vorig niet bekend, duidelijk
stad. Vijf andere belangrijke kruis
punten bleven open, maar het ver
keer was er niet noemenswaard.
De directe aanleiding voor de
nog
echter
jaar juli een bufferzone instelde wel dat de rivaliserende milities de
langs de demarcatielijn. In de loop afgelopen dagen versterkingen
i zondagmorgen luwde de strijd, hadden aangevoerd langs de 'Groe-
ïe Lijn.'
De politie meldde voorts dat za-
dat de stellingen van het Libanese terdagnacht bij vuurgevechten tus-
leger langs de 'Groene Lijn' i
nacht van zaterdag op zondag
i het Libanese leger en Israëli
sche oorlogsbodems voor de kust
wel vanuit het christelijke oosten één Libanese soldaat en een burger
gewond zijn geraakt. Islamitische
werden geno- milities zouden stellingen hebben
ingenomen langs de kust van Bei
roet toen het gerucht de ronde
deed dat Israël een invasie vanaf
de kust voorbereidde.
De Libanese president Amin Ge-
mayel en zijn Syrische collega As
sad voerden zaterdag in Damascus
vijf uur durend overleg over de
problemen in Libanon. Assad be
loofde Gemayel te zullen steunen
in zijn strijd tegen de revolte bin
nen zijn eigen christelijke partij, de
Falange. Bovendien werd Gemayel
steun beloofd in het verdrijven van
de Israëliërs uit rijn land en het
'bewaken van Libanons eenheid
en integriteit,' aldus een woord
voerder van Assad.
Den Uyl: meer
aandacht voor
Derde Wereld
DEN HAAG (GPD) - PvdA-leider
Den Uyl wil dat het ontwikkelings
beleid weer terugkomt in het cen
trum van de de politieke discus
sies. Op de jaarconferentie van de
Evert Vermeer Stichting in Drie
bergen verklaarde Den Uyl zater
dag, dat ontwikkelingssamenwer
king onder het huidige kabinet een
randverschijnsel is geworden. De FRAUDE (ANP) - De Culemborgse
PvdA-leider beloofde, dat bij een Politie heeft in samenwerking met
volgend socialistisch kabinet het de belastingdienst en het GAK af-
ontwikkelingsbeleid weer centrum gelopen weekend een inval gedaan
de politiek zal worden.
Hij zei in principe een v<
der te zijn van een ministerie
bij een meubelfabriek en de 39-jari-
vóorstan- fie directeur en zes werknemers
23 tot 46 jaar aangehouden. Ze
internationale economische be- worden verdacht van belastingont-
trekkingen in de plaats van het
nisterie van ontwikkelingssamen- steunfraude
duiking, premieontduiking en
i bedrag 1
werking. Maar wanneer onder
rechts kabinet zo'n minsterie on
dergeschikt wordt gemaakt
handelsbevordering, dan
ongeveer een half miljoen gulden-
.De zes werknemers zouden een
bedrag van ruim een ton aan het
het GAK hebben ontfutseld. Na ver-
verlies groter dan de winst, vindt Jjoor de directeur
de PvdA-leider.
bewaring
verzekerde
gesteld.
WILLEMSTAD (ANP) - Shell
houdt zijn raffinaderij op Curacao
voorlopig open na de toezegging
van Venezuele voortaan 50.000 va
ten ruwe olie per dag meer te leve
ren. De toezegging om in plaats
van 25.000 nu 75.000 vaten per dag
te leveren komt precies een week
na een bezoek van de Venezolaan
se minister van energie Arturo
Hernandez Grisantie aan Curacao
om over de kwestie te praten.
De overeenkomst sluit aan op
een uitgelekt geheim rapport van
een Amerikaanse onderzoeksbu
reau over de Shell-raffinaderijen
UTRECHT (GPD) - Toegang tot
gevangenen'. Onder dat motto
voert Amnesty International vanaf
vandaag tot zaterdag een actie om
te benadrukken hoe belangrijk het
is dat familieleden, advocaten en
vrienden te weten komen waar ge
vangenen vastzitten. Het kan voor
komen dat gevangenen worden ge
marteld, zegt Amnesty. Als sym
bool voor de actie heeft Amnesty
op een eiland in het Gooimeer een
'geheim detentiecentrum' inge
richt. Het staat hier, aldus Amnes
ty, maar het had kunnen staan in
Chili, de Sowjet-Unie, Turkije, Iran
of Zaire.
Vorig jaar april begon Amnesty
International een grote internatio
nale campagne onder het motto
'Martelen is mensenwerk... maar
de bestrijding ervan ook'. Deze ac
tie vormt daar een onderdeel van.
Toegang tot gevangenen is een eer
ste stap. Daarvoor moeten verwan
ten en advocaat in de eerste plaats
weten waar iemand gevangen
wordt gehouden. Nu houden auto
riteiten vaak vol dat ze niets van de
persoon in kwestie weten of niet
weten waar hij of zij zit.
In deze gevallen is er sprake van
'geheime detentie'. In sommige
landen zijn er speciale centra voor.
Deze liggen ver van de bewoonde
wereld, in een oud fabriekspand, of
midden in een stad in de kelder
van het politiebureau of in goed
bewaakte militaire kampen. Er is
geen controle meer mogelijk op de
behandeling van de gevangenen.
Maar zelfs wanneer er geen ge
heime centra meer zijn, is het mo
gelijk dat iemand lang 'incommu
nicado' wordt gehouden. Dat bete
kent dat mensen opgesloten zijn
zonder dat zij contact hebben met
de buiténwereld. Dit vergroot de
kans op martelingen: de gevange
ne kan er immers niet over klagen.
Ook aan de teimijn van 'voorar
rest' moeten grenzen zijn. In Tur
kije bijvoorbeeld mogen mensen
45 dagen zonder contact met de
buitenwereld worden vastgehou
den. In het internationaal recht
In de actieweek staan vijf landen
centraal: Turkije, Sowjet-Unie,
Zaire, Chili en Iran. Er worden
(stille) demonstraties georgani
seerd voor de ambassades van deze
landen. Verder worden er kaarten
worden termen gebruikt als: een gedrukt, die overal in het land
gevangene moet 'onverwijld' voor kocht worden. Op deze kaarten
de rechter worden geleid, een ge- wordt de autoriteiten gevraagd toe-
vangene heeft recht op juridische gang tot gevangenen te waarbor-
bijstand 'zo snel mogelijk na aires- gen.
tatie' en 'binnen de kortst mogelij
ke periode'.
Controle
Waar het nu uiteindelijk om gaat
is dat regeringen een vorm van
controle toestaan om echte be
scherming tegen martelen te verze
keren en dat die onafhankelijk is.
Want als een gevangenisdirecteur
voortdurend een bezoek van een
onafhankelijke contróle-instantie
boven het hoofd hangt, zal hij min
der snel de regels overtreden.
Amnesty-groepen schrijven brie
ven om de aandacht te vestigen op
gevangenen en martelpraktijken.
Een voorbeeld is Ignaoio Manari-
quez uit Chili. In augustus 1984 ar
resteerde de Chileense geheime
politie deze 29-jarige metaalarbei
der en bracht hem naar een geheim
detentiecentrum. Voordat hij voor
de rechter werd geleid was hij ern
stig mishandeld.
Marteling
Een rechter van het hof van be
roep meldde dat hij niet in staat
was zonder hulp van anderen te lo
pen en hij zijn ogen niet volledig
kon openen. Uit Manariquez' ver
slag: "Toen we arriveerden werd ik
in de maag gestompt en tegen het
hoofd geslagen, waarop men mij
naar een kamer bracht, me daar
folterde en mijn naam vroeg...
Toen begon de foltering. Ik werd
volledig ontkleed en met handen
en voeten vastgebonden aan het
onderste gedeelte van een stapel
bed. Ze bonden me met riemen en
goten water over mijn geslachtsde
len en buik - later hoorde ik dat
dit de elektrische geleiding bevor-,
dert. Ze bevestigden twee metalen'
naalden als radiostekkers onder
een riem aan mijn borst en buik.
Toen gaven ze mij elektrische
schokken, steeds heviger van in
tensiteit. Ik werd ondervraagd en
men vertelde me dat ik een vinger
moest opsteken om de foltering te
laten stoppen. De eerste sessie
duurde tussen de 20 en 40 minu
ten".
Zo is Manfiquez dagenlang be
handeld, zonder dat iemand wist
waar hij was of wat hij onderging.
Op 7 september werd zijn incom-
municado-detentie opgeheven.
Manriquez werd overgebracht naar
een gevangenis en wacht nu op zijn
proces.
In veel brieven wordt aange
drongen op vrijlating van gevange
nen. De brieven gaan vaak in grote
aantallen naar hoge autoriteiten.
Zo'n twintig internationale orga-
niaties (vakbonden, juridische, po
litieke, kerkelijke en mensenrech
ten-organisaties) hebben hun
steun betuigd. Het directe resul
taat is dat steeds meer mensen
meewerken in de strijd tegen mar
telen. En dat is verheugend, want
aan martelen moet een einde ko
op Curacao en Aruba. In dat rap
port, dat is gemaakt in opdracht
van de Antilliaanse regering, staat
dat Shell-Curaco in 1990 weer
winstgevend is, zelfs indien het be
drijf niets verandert aan zijn huidi
ge capaciteit en kostenstructuur-
.Volgens het rapport lijdt Shell op
basis van de huidige capaciteit en
kosten in 1985 een verlies van 34
mihoen dollar (ongeveer 123 mil
joen gulden), maar verdient in 1990
38 miljoen dollar aan de raffinage
op Curacao. Als Shell 40.000 vaten
olie per dag kan vervangen door
een aanvullende hoeveelheid ruwe
olie uit Venezuela, dan blijft het
verlies dit jaar beperkt tot 17 mil
joen dollar en kan de winst in 1990
zelfs 60 miljoen dollar zijn. De La-
go-raffinaderij op Aruba blijft een
zorgenkind. Dit jaar is volgens de
Amerikanen een verlies van 96 mil
joen dollar te verwachten, in 1990
ligt een verlies van 19 miljoen dol
lar in het verschiet. Bij verwerking
van Venezolaanse olie worden die
verliesen respectievelijk 93 mil
joen dollar en 3 miljoen dollar.
Ondanks de voorspelde winst in
1990 is het rapport niet zo optimis
tisch over de toekomst van de
Shell-raffinaderij op Curacao. Deze
is vooral gebaseerd op de verwer
king van olie uit Venezuela, maar
dit land zal naar verwacht het
grootste deel voor binnenlands ge
bruik nodig hebben.
Shell is een grote werkgever op
de Antillen. In 1915 werd op Cura
cao een raffinaderij gevestigd en
op het hoogtepunt, in 1952, bood
deze werk aan ruim 11.000 mensen.
Naar schatting levert de raffinade
rij een indirecte werkgelegenheid
op aan ongeveer 8.000 mensen. Bo
vendien levert Shell Curacao 25
procent van zijn inkomsten. Olie-
raffinage zorgde in 1983 voor 18
procent (bijna 900 miljoen gulden
Nederlands) van de deviezen-
stroom naar de Antillen.
Een dertigtal plaatselijke ker
keraden en een paar regionale
kerkbesturen hebben van het be
stuur van de gereformeerde sy
node een uitvoerige brief gekre
gen naar aanleiding van hun
klachten over bepaalde ontwik
kelingen in de Gereformeerde
Kerken. De belangrijkste punten
in de bezwaarschriften van deze
kerkeraden en classes betroffen
het functioneren van het bybel-
gezag, de homofilie, de (vrijzin
nig geachte) opvattingen van de
Leidse studentenpredikant dr.
Herman Wiersinga, de IKON en
het spreken van de kerk over het
openbare leven.
Over het 'samen eerbiedig luis
teren' naar de Schrift en de belij
denis zegt het synodebestuur in
zijn brief, dat de Heilige Geest
vanuit Gods Woord de lijnen
wenst door te trekken naar van
daag. "Het gebed om de verlich-
ting met de Geest is dan ook on
misbaar, als wij hopen dat* de
Schrift voor ons zal opengaan".
De wereld van de bijbel is in veel
opzichten zo totaal verschillend
met die van onze dagen. "De
Geest kan en wil de afstand tus
sen toen en nu overbruggen, zo
dat ook wij het Woord van God
als tot óns gericht kunnen ver
staan én ernaar kunnen hande
len".
"Dankzij de Geest zijn er in de
bijbel ook telkens nieuwe dingen
ontdekt". De brief noemt als
voorbeeld de plaats van de
vrouw in de kerk.
Het bestuur van de synode er
kent, dat leden van de kerk er al
les aan moeten doen om bij ande
ren geen wantrouwen op te roe
pen als het gaat over de trouw
aan God en zijn Woord. "Er kón
in de kerk helaas sprake zijn van
een ónder evangelie, dat geen
evangelie is". De aanwezigheid
van de Geest garandeert nog
geen onfeilbaarheid.
Toch ziet de synode duidelijk
twee elementen in het belijden
van de kerk: het duurzame én
het beweeglijke. "Het evangelie
moet niet aangepast worden aan
maar wel telkens vertolkt wor
den in een nieuwe tijd". "De
woorden en gedachten van ker
kelijke belijdenisgeschriften
ademen de geest van de tijd
waarin ze ontstonden. Dat geeft
een nieuwe generatie gelovigen
de opdracht om niet alleen het
belijden steeds te toetsen aan het
Woord van God, maar ook op
nieuwe wijze onder woorden te
brengen". "Duurzaam en niét-
beweeglijk betekent verstarring.
Beweeglijk en niet-duurzaam be
tekent verwarring. Tegen beide
gevaren van eenzijdigheid dient
de gemeente van Christus zich te
wapenen".
"Daarom", zo besluit de brief,
"hebben wij elkaar nodig". "El-
kaars geloof, moed, terechtwij
zing en inzicht". Het onderlinge
gesprek in de gemeente wordt in
de toekomst welücht een steeds
dringender noodzaak. Daaraan
probeert de synode leiding te ge
ven, "niet door het opleggen van
leeruitspraken of ethische beslis
singen, maar door meningsvor
ming".
De synodale commissie (De-
stuur) van de Evangelisch-Lu-
therse Kerk hééft besloten, deel
te nemen aan de ontmoeting met
de paus op 13 mei in Utrecht. De
tegenwoordige voorzitter van de
synode, ds. A. Burghoorn, en de
vroegere voorzitter, ds. W. Bleij,
gaan erheen.
- De algemene vergadering
van beraad van de Remonstrant
se Broederschap steunde zater
dag in grote meerderheid het be-
n het dagelijks bestuur
deze ontmoeting af te
Correspondentie. De Neder
lands Gereformeerde Kerken
(een afsplitsing uit de jaren 60
van de vrijgemaakt-gereformeer-
den) zullen officiële 'correspon
dentie' aanbieden aan de zwarte
Gereformeerde Kerk van Suid-
Afrika. Dat besloot de landelijke
vergadering zaterdag in Ensche
de.
Correspondentie houdt in, dat
beide kerken elkaar van dienst
zijn met bijvoorbeeld publikaties
uit eigen kring en dat ze naar el-
kaars synodes gaan. Met de blan
ke dochterkerk in Zuid-Afrika
wordt al langer over correspon
dentie gesproken. De vergade
ring in Enschede wilde voorko
men, dat de zwarte kerken zich
daardoor achtergesteld zouden
voelen.
