d&u&jSicutog
ATERDAG 23 MAART 1985
Aflevering 142
i-
Onbeschrijfelijk en ongelofelijk
was het, dat dit alles in een paar
uur was gebeurd. Gisteren, van
nacht nog, de stille stad, waar de
mensen leden. En nu het gejoel en
gejuich, het snikken en het lachen,
en het brood, waarmee een ieder
naar huis draafde.
Waar er kwam spoedig meer orde
|n de tamelijk chaotische toestand.
Op de brug over het Rapenburg
ontmoetten de leden van de vroed
schap, met voorop Pieter
Adriaanszoon van der Werff, de ad
miraal van de Geuzen, Boisot. Ik
zag hem uit de verte, ik stond nu
langs het Rapenburg. Deftig gekle
de mannen waren het. Daar werd
orde op zaken gesteld, daar werden
afspraken gemaakt. En toen begon
het eigenlijk pas goed.
Als een lopend vuurtje ging het
door de stad: er zou voedsel wor
den uitgedeeld, maar niet langer
nier op straat. Het Witte-Nonnen-
Convent op het Rapenburg, het zo
genaamde Jacobinessenklooster of
kortweg het Gasthuis van Sint Ja
cob, was de plaats van de uitdeling.
De schepen meerden af aan de
rechterwal van het Rapenburg. En
er kwamen wagens, maar zonder
paarden. Het lossen van de sche
pen kon beginnen. Alle Geuzen
waren in touw, en wie van de bur
gers kon meehelpen, die hielp.
Manden en dozen gingen van hand
tot hand, evenals de tonnetjes ha
ring. In een ommezien waren de
wagens volgeladen en reden ze,
voortbewogen door mensenkracht,
naar het Nonnen-Convent. Een
brooddronken menigte omzwerm
de het hele gedoe. Honderden
mensen waren al naar het klooster
gehold en vormden daar een lange
rij. Wagen na wagen drong zich
door de massa om bij het klooster
te kunnen komen. Het lossen van
de wagens ging zo mogelijk nog
vlugger dan van de schepen. En in
tussen begon de uitdeling.
Ik was er bij. Ik stond geen tien
meter bij de poort vandaan. En in-
eeens kreeg ik haast. Thuis zat
moeder, thuis waren Lisa en Mar-
gotje. Ik wilde zo vlug mogelijk
naar huis, maar ik was nog niet aan
de beurt. Ze deden hun best en ze
waren niet krenterig. Toen ik bin
nen was en langs de lange tafel
liep, zag ik dat sommigen veel
meer kregen dan het rantsoen.
Want je kreeg ook eten mee voor
huisgenoten die zelf niet konden
komen. Het rantsoen per persoon
was een half brood, een stuk kaas,
en een paar haringen. Iedereen
wist het al en stond te rekenen, re
kende hoeveel hij zou vragen voor
zijn verwanten die thuis zaten. Ik
ging naar huis met twee broden,
vier stukken kaas en een tonnetje
met tien haringen!
Op weg terug naar huis, van het
Rapenburg langs het Steenschuur
DE MISDAAD Dl) DE
en het Levendaal naar de Gere-
gracht, besefte ik hoe zeer de stad
en haar bewoners in alle staten wa
ren. Langs het deftige Rapenburg
hingen vlaggen, een prachtig ge
zicht. De lange dundoeken staken
uit de bovenste punt van de huizen
en wapperden in de wind die nog
altijd behoorlijk woei. De wolken
waren wat meer uiteengejaagd, de
zon kwam af en toe door en be
scheen de feestvierende stad. Al
leen de rijken bezaten vlaggen, op
de Geregracht hing er niet een.
Niet alleen de stad, ook de mensen
waren volslagen uit hun gewone
doen. Iedereen die maar een voet
kon verzetten, was op straat. Er
werd gedanst, er werd gezongen,
troepen kinderen speelden wilde
spelletjes, ze zouden wel 'Water-
geusje' spelen, met veel gehol om
alle straathoeken. En ,de grote
mensen leken plotseling allemaal
lid van eenzelfde familie. Wild-
vreemdem spraken elkaar aan,
midden op straat, en wisselden de
laatste nieuwtjes uit.
Ik liep nogal hard, ik had haast.
Ik was niet de enige. Ik zag er meer
die zich naar huis spoedden, ter
wijl zij met hun armen de broden
voor hun borst hielden. Vanaf het
Rapenburg ging de stroom mensen
in alle richtingen, en zelf al op de
terugweg vertelden zij hun stadge
noten waar het eten werd uitge
deeld. Die mensen begonnen dan
meteen te rennen.
Gewerkt werd er nergens en op
eens besefte ik dat het zondag was.
Ja, want gisteren was het zaterdag
geweest. Gisteren? Het leek wel of
gisteren al een jaar geleden was.
Gisteren nog had ik het meisje ge
zien, in het donker bij kaarslicht,
en even later ook buiten, toen va
der Maarten met haar was wegge
gaan. Even leek het of die hele ge
schiedenis al uit mijn geheugen
was weggewist. Ik was het zo goed
als vergeten, hoewel ik er de afge
lopen nacht, die slapeloze nacht,
nog veel aan had gedacht. En nu
waren we vrij, waren de Watergeu
zen in de stad, was er eten, en hier
liep ik te draven om zo vlug moge
lijk thuis te zijn.
Ik had mijn handen vol, ik kon
nu niet in mijn broekzak voelen of
ik daar haar zakdoekje nog wel
had. Met mijn ene arm droeg ik de
broden het tonnetje met haring
omklemde ik met de andere. Zo
kwam ik op de Geregracht en ik
had zo'n haast dat ik de deurknop
bijna niet te pakken kreeg. En toen
de deur naar binnen openschoot,
viel ik bijna over de drempel de ka
mer in.
u door Stougi<
Ik boog me even naar voren en
plompte alles op de tafel. Toen be
gon ik te snikken.
Moeder kwam uit het achterhuis
en gaf een kreet van verrassing. De
kleine meisjes kwamen achter haar
aan en staken de handen al uit naar
wat er op tafel lag. Ik kon niet uit
mijn woorden komen en daarom
sloeg ik mijn armen om moeders
hals. Ik snikte verder, begon te la
chen en toen moeder zich uit onze
omhelzing losmaakte, wist ik niets
beters te doen dan het broodmes te
gaan pakken. Er moest gegeten
worden. Ik had mijn moeder nog
zelden zo opgetogen gezien. Ze had
gewoon een kleur van opwinding.
"Ik wist het al, maar ik kon niet
weg, ik kon de kleintjes niet alleen
laten. Ga er bij zitten, laten we
eerst eten, we hebben nog niets ge
had". En daar bracht ze de platte
schotels waaruit we altijd aten, en
de broodplank, en daar sneed zij
lekkere, dikke wittebrood-boter
hammen, zonder boter weliswaar,
maar met dik kaas er op. En een
paar kommen water voor het drin
ken, want melk was er niet. Maar
dat gaf niks.
En terwijl ik drie van die dikke
pillen naar binnen werkte, vertelde
ik van de pot met de dooreenge-
hutste groenten die we hadden ge
vonden en leeggegeten. Ik vertelde
moeder hoe heerlijk dat had ge
smaakt:" Dat moet u ook eens ma
ken als er weer volop is: peen en
uien en bonen en stukken vlees.
Het was heerlijk".
Ik zag mijn moeder wat vreemd
kijken, alsof ze bij zichzelf dacht,
ja, dat vind je nou nog lekker, maar
over een maand zul je daar wel an
ders over denken. Eten moet je
niet door elkaar hutsen, laat de
Spanjaarden dat maar doen. Mis
schien was het wel voor de var
kens. En terwijl Lisa en Margotje
gretig toetastten en hun monden
vol propten, bleef ze mij maar vra
gen hoe het allemaal gegaan was.
Ik wist bijna van geen ophouden
meer toen ik eenmaal was begon
nen met vertellen, over Cornelis
Joppesz en de Geuzen, en over het
brood dat vanuit de schepen op de
oever werd gegooid, en over de
mensen die zelfs in het water wa
ren gesprongen, en over de uitde
ling.
"En we krijgen elke dag eenzelf
de rantsoen, want er is verschrik
kelijk veel. Lust u nu een haring, of
zullen we op vader wachten? Nou,
nee", liet ik er zelf op volgen," va
der komt voorlopig niet.
(Wordt vervolgd)
Leiden
LUXOR (121239): 'An officer and a
gentleman', da. 14.30, 19.00 en 21.15
LIDO 1 (124130): 'Wildschut', da.
14.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
LIDO 2: 'Killing fields', da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, 12 jr.
LIDO 3: 'Bachelor party', da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
LIDO 4: 'Falling in love', da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, al.
STUDIO (133210): 'Amadeus', da.
20.00 uur. zo. 14.30 en 20.00 uur, al.
TRIANON (123875): 'Class', da. 14.30,
19.00 en 21.15 uur, zo. 14.15, 16.30,
19.00 en 21.15 uur. al.
REX (125414): 'Forbidden fantasies'.
da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: 'Crazy baby', vr.
en za. 23.30 uur, 18 jr.
Alphen
(voor reserveringen 01720-20800)
EURO: 'The killing fields', dag. 18.30
en 21.15 uur, za., zo. en woe. ook 13.30
uur, 12 jr.
Nachtvoorstelling: 'De hitte van een
zomer', za. 24.00 uur. 18 jr.
Bioscopen
EURO: 'Wildschut', da. 18.30 en 21.00
uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: 'Wildschut', za.
24.00 uur. 16 jr.
EURO: 'Hot bubblegum, dikke lief
de'. da. 18.30 en 21.00 uur, za. en woe.
ook 13.45 uur, 12 jr.
Nachtvoorstelling: 'Hot Bubblegum,
dikke liefde', za. 24.00 uur, 16 jr.
EURO: 'Amadeus', dag. 20.00 uur, zo.
ook 13.30 uur, al.
Nachtvoorstelling: 'Josephine Mut-
zenbacher zoals ze werkelijk was', za.
24.00 uur, 18 jr.
Kindervoorstelling: 'Billy Turf contra
Kwel', za., zo. en woe. 13.30 uur, al.
Voorschoten
(voor reserveringen 01717-4354)
Greenway: 'Ghostbusters', vr. 19.00
uur, za. 15.45 en 19.00 uur, zo. en woe.
15.45 uur, al.
'De IJssalon', do. 20.00 uur
21.15 uur, zo. 19.00 uur,
uur, 12 jr.
'Le bal', zo. 21.15 uur, ma.
uur, 16 jr.
Kindermatinee: 'Peter
vliegende autobus', za., z(
14.00 i
al.
Katwijk
(voor reserveringen 01718-74075)
CITY 1: 'Gremlins', do., vr., za., zo.,
woe. 14.45. 19.00, 21.15 uur, ma. en di.
19.00 en 21.15 uur, al.
CITY 2: 'Missing in action', zie tijden
als in City 1, 16 jr.
CITY 3: 'Puss in boots', zie tijden als
in City 1, 18 jr.
CITY 4: 'Porky's pikante pretpark nr.
1', zie tijden city 1, beh. za.- woe.mid-
dag, 16 jr.
CITY 4: kindermatinee: 'Meisje met
de lach', za., woe. 14.45 uur, al.
Noordwijk
(voor reserveringen 01719-12800)
LIDO: 'Rhinestone', za en ma 21.15
uur, zo. 20.15 uur.
'Monster Shark', za en ma. 19.00 uur,
zo. 15.00 uur en di. 20.15 uur.
"Knock Out Cop', wo. 14.30 uur.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Acade
misch Ziekenhuis behalve van dins
dag 13.00 uur tot woensdag 13.00 uur
(Diaconessenhuis) en van vrijdag
13.00 uur tot zaterdag 13.00 uur (Elisa
beth Ziekenhuis).
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis:
Dagelijks van 16.00-17.00 uur en van
18.30-19.30 uur, met uitzondering van:
Afdeling intensieve zorg: van 10.30-
11.00 uur en van 19.00-19.30 uur en na
overleg met de dienstdoende ver
pleegkundige.
Kinderafdeling: van 10.30-19.00 uur
en na overleg met de dienstdoende
verpleegkundige.
Jongerenafdeling: van 16.00-17.00 uur
en van 18.30-19.30 uur.
Sportmedisch Advies Centrum:
Blessurespreekuur: Elisabeth Zie
kenhuis Leiderdorp, 's maandags van
19.30-20.30 uur.
Bezoekuren
St. Elisabeth Ziekenhuis:
Volwassenen: dagelijks van 14.00-
Ziekenhuizen
14:00-14.45 uur en van 18.30-
19.30 uur.
Kraamafdeling: dagelijks van 11.15-
12.00 uur (alleen voor echtgenoot), en
van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30
Kinderafdeling: dagelijks van 15.00-
18.30 uur.
Afdeling C.C.U. (hartbewaking) dage
lijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-
Academisch ziekenhuis
Tel. 269111
Voor alle patiënten behalve kinde
ren) zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.30 uur.
Avondbezoekuur afdeling Verlos
kunde 18.00-19.00 uur.
Prematurenafdeling: voor ouders en
familie in overleg met de verpleging
doorlopend bezoek mogelijk.
Bezoek aan ernstige patiënten:
Wanneer voor ernstige patiënten
doorlopend bezoek wordt toegestaan
kan de hoofdverpleegkundige hier
voor speciale kaarten verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks 15.00-15.45 uur en 18.30-
19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdelingen:
Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30-
19.00 uur. (Alleen voor ouders van
kinderen kan er een afwijkende tijd
afgesproken worden met de hoofd
verpleegkundige).
Alphen aan den Rijn
Rijnoord:
Bezoektijden 's middags 14.30-15.15
uur, 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra
bezoek voor de hartbewaking: 's och
tends 11.00-11.30 uur. Extra bezoek
voor vaders op de kraamafdeling: 's
avonds 19.30-20.30 uur. Kinderafde
ling 's middags 14.30-15.30 uur, 's
middags alleen voor ouders 14.30-
18.30 uur.
23 maart 1985
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
Twee jonge Amsterdammers
reden Zondag op snelwielers van
Amsterdam over Haarlem, Kat
wijk, Wassenaar, Den Haag,
Gouda, Woerden naar Harmeien,
van waar ze per trein terugkeer
den. Dit is een afstand van 140
kilometer, of drie keer de afstand
tusschen Amsterdam en Utrecht.
- Sedert Maandag logeerde in
het "Hotel Adrian" te Amster
dam een Duitscher, die voorgaf
Meyer te heeten en niet de minste
bagage bij zich had. Gistermor
gen begaf hij zich naar den goud
en zilverwinkel van den heer R.C
en verzocht dezen eenige door
hem uitgezochte horloges en ket
tingen aan het hotel, op zicht, te
willen zenden. Hieraan werd vol
daan; de heer C. begaf zich met
vijf gouden horloges en dito ket
tingen naar het hotel, waar de
heer Meyer, in diens kamer, de
voorwerpen nog eens bezichtigde,
de twee mooiste horloges met ket
tingen in zijne vestzakken stak/
zeggende dat hij ze even aan zij
ne moeder wilde laten zien alvo
rens eene keuze te doen, en de ka
mer verliet. Deze keuze is tot nog
toe niet beslist: de heer C. wacht
nog steeds op den uitslag! De por
tier van het hotel had den oplich
ter wel zien uitgaan, doch. niet
zien terugkomen. Zonder resul
taat bleef ook het zoeken der poli
tie aan het Rijn- en Centraalsta
tion. Ongelukkigerwijs was de
politie-telegraaf aan het Cen
traalstation, zooals meer het ge
val is, onbruikbaar, zoodat de
politie elders niet tijdig gewaar
schuwd kon worden.
Vijftig jaar geleden:
Te Colmschate bij Deventer
is een autobestuurder op een on-
bewaakten overweg op wonder
lijke wijze aan den dood ont
snapt. Een zekere W. uit Schalk
haar passeerde 's avonds met
zijn auto den overweg en werd
door een trein gegrepen, die het
voertuig meesleurde. Even verder
kreeg de auto nog een klap van
een anderen passeerenden trein,
die den motor meenam. De heer
W. werd pas 200 meter verder uit
zijn voertuig geslingerd
kwam, met den hoed nog op het
hoofd, vrijwel ongedeerd op den
spoorbaan terecht.
U ICUNT
&5RU5T
ZIDNj
excellentie
ONZE CRE/VIES 1
BB5T/MN VOORNAMELIJKJ
eiACM&mi
