Een boek met
lege bladzijden
'Persoonlijk eerbetoon aan
het plaatsje uit mijn jeugd'
'Parfait Amour'
Televisie
f t\\Wf .illll'1
iiiiiiiiiiiniiimiiiiiimiiiiiiii
Robert Benton over 'Places in the heart';
VRIJDAG 22 MAART 1985
PAGINA 19
BLIJVERS
'Wildschut' - Bobby Eerharts de
buut is een volwassen actiefilm, Lido
1, Leiden, Euro 2, Alphen.
'Amadeus' - Milos Formans specta
culaire verfilming van het toneelstuk
van Peter Shaffer over Mozart en Sa-
lieri, Studio, Leiden, Euro 4, Alphen.
'Gremlins' - Bekwame mix van hu
mor en spanning, City 1, Katwijk.
'The killing fields' - Aangrijpende
film over Cambodjaans leed, Lido 2,
Leiden, Euro 1, Alphen.
'Falling in love' - Meryl Streep en Ro
bert de Niro redden drakerig verhaal
nog een beetje, Lido 4, Leiden.
The Bachelor party' - Hengstenbal
waar weinig om te lachen valt, Lido 3,
'Hot bubblegum, dikke liefde' - Is
raëlisch hengstenbal waar je ook niet
vrolijker van wordt. Euro 3, Aiphen.
(OP)NIEUW
'An officer and a gentleman' - de tra
nentrekker over Amerikaanse kadet-
ten en hun liefjes. Met Richard Gere
en Debra Winger, Luxor, Leiden
'Class' - Jacqueline Bisset wordt ver
liefd op schoolvriendje van zoon,
Trianon, Leiden
'Missing in Action' - Chuck Norris
slaat er weer op los, City 2, Katwijk.
'Porky's Pretpark 1' - het doorslaan
de succes (weer hengstenbal) op her
haling. City 4, Katwijk.
SEXFILMS
NACHTFILMS
'Forbidden fantasies' - Rex, Leiden.
'De hitte van een zomer' - Euro, Al
phen.
'Wildschut' - Euro, Alphen.
'Hot Bubblegum, dikke liefde' - Eu
ro, Alphen.
'Josephine Mutzenbacher zoals ze
werkelijk was' - Euro, Alphen.
DEN HAAG
'Duin' - Asta (463500), 12 jr.
'Falling in love' - Asta, al.
'Gremlins' - Asta, al.
'Amadeus' - Babylon 1 (471656), al.
'Filmfriekenfestival' - Babylon 2.
'An officer and a gentleman' - Baby
lon 3, al.
'De lokvogel' - Cineac 1 (630637), 12 jr.
'De uitroeier' - Cineac 2, 16 jr.
'Body Double' - Cineac 3,16 jr.
'Once upon a time in America' - Euro
(667066), al.
'The killing fields' - Metropole 1
(456756), 12 jr.
'A soldiers story' - Metropole 2, 16 jr.
'Paris Texas' - Metropole 3, 16 jr.
'Ghostbusters' - Metropole 4, al.
'Under the volcano' - Metropole 5, 16
'Wildschut' - Odeon 1 (462400), 16 jr.
'Bachelor party' - Odeon 2, 12 jr.
'Brazil' - Odeon 3, aL
'Places in the heart' - Odeon 4, al.
'Meisjes die alle trucs kennen' - Le
Paris 1 (656402), 18 jr.
'Jong en op drift' - Le Paris 2, 18 jr.
'Bermuda, zonnig paradijs' - Le Paris
3, 18 jr.
'Vlucht uit New York' - Passage
(460977), 16 jr.
AMSTERDAM
'A soldier's story' - Alfa 1 (278806), al.
'Paris, Texas' - Alfa 2,16 jr.
'Ghostbusters' - Alfa 3, al.
'Bull Shot' - Alfa 4, 16 jr.
•Brazil' - Alhambra 1 (233192), al.
'Filmfriekenfestival' - Alhambra 2, 12
jr-
'Amadeus' - Bellevue Cinerama
(234876/266227), al.
'Body double' - Cinerama, 16 jr.
'Falling in love' - Calypso 1 (266227/
234876), al.
'Bachelor party' - Calypso 2, 12 jr.
'Heavens touch' - Centraal (248933),
18 jr.
'An officer and a gentleman' - Cineac
(243639), al.
'Filmfriekenfestival' - Cinecenter
(236615), al.
'Las bicicletas son para el verano' - Ci
necenter, al.
'Under the volcano' - Cinecenter, 16
jr-
'Los santos inocentes' - Cinecenter, 16
^Wildschut' - Cinema 1 (151243), 16 jr.
'Falling in love' - Cinema 2, al.
'Broadway Danny Rose' - Cinema
Rex (246132), 16 jr.
•Wildschut' - City 1 (234579), 16 jr.
'De Lokvogel' - City 2, 12 jr.
'De IJssalon' - City 3, 16 jr.
'Electric Boogaloo' - City 4, al.
'Places in the heart' - City 5, al.
'Gremlins' - City 6, al.
'De uitroeier' - City 7, 16 jr.
'Les favoris de la lune' - Kriterion,
(231708), 16 jr.
'Barry Lyndon' - Studio K (231708), 16
jr.
'Sex in de hoogste klas' - Parisien
(248933), 18 jr.
'Trading Places' - Rembrandtplein-
theater 1 (223542), 16 jr.
'De uitroeierd' - Rembrandtpleinthea-
ter 2, 16 jr.
'Kaos' - The Movies 1 (245790),' 16 jr.
'Mozart's Die Zauberflöte' - The Mo
vies 2, 16 jr.
'Where the green ants dream' - The
Movies 2, 16 jr.
'Paris Texas' - The Movies 3, 16 jr.
The killing fields' - Tuschinski 1
(262633), 12 jr.
'De lokvogel' - Tuschinski 2,12 jr.
'Give my regards to broadstreet' - Tu
schinski 3, al.
'A soldier's story' - Tuschinski 4, al.
'De prooi' - Tuschinski 5, 12 jr.
'Body double' - Tuschinski 6, al.
'Beyond the walls' - De Uitkijk
(237460), 12 jr.
Volgende week is het weer Os
car-tijd en het LVC-Filmhuis
geeft daar dit weekeinde al een
soort voorproefje van. 'Gandhi',
de film van Richard Attenbo-
rough, werd twee jaar geleden
met acht Oscars geëerd. Ben
Kingsley speelt de prachtige
hoofdrol van de Mahatma Gand
hi, de ziel van het Indiase verzet
tegen Britse overheersing (vrij
dag tot en met zondag om 21.15
uur).
Woensdag in het LVC 'De
Droomproducenten', de laatste
film van de Belg Robbe de Hert
Een documentaire-achtige film
over de ontwikkeling van film en
tv in België en Nederland de af
gelopen twintig jaar. Kritisch en
geestig. Aanvang 20.00 en 22.15
uur.
Als laatste film bij het LVC
donderdag 'Another time, ano
ther place'. Een kleine film van
Michael Radford die later '1984'
maakte. Het is het verhaal van
een groepje Italianen dat tijdens
WO II geïnterneerd is in een
Schots dorpje. Een vrouw uit dat
dorp krijgt een verhouding met
een Itaüaan. Aanvang 20.00 en
22.15 uur.
Bij K&O dinsdagavond (20.00
uur) 'Histoires Extraordinai-
res'. Drie griezelverhalen van
Edgar Allen Poe verfilmd door
Federico Fellini, Roger Vadim
en Louis Malle. In 1968 werd dit
drieluik gemaakt en heeft in de
hoofdrollen Jane Fonda, Terence
Stamp en Brigitte Bardot.
Roger Vadim, één van de ma
kers van 'Histoires Extraordi-
naires' (foto ANP)
In het LAK dezelfde avond een
film van Andrej Michalkov,
broer van de bekendere Nikita
die onder meer 'Oblomow'
maakte. Het gaat om 'Siberiade',
een groots opgezette film en als.
zodanig een geschiedschrijving
van Siberië. Dat weerspiegelt
zich in het leven van de hoodfd-
personen Anastassia en Aljoksja,
Aanvang 20.00 uur.
Het Kijkhuis staat de hele
week in het tekeji van de 'film
noir'. Maandag de klassieker
'The big sleep', gemaakt door
Howard Hawks maar vooral be
kend door de hoofdrol van
Humphrey Bogart. Dinsdag 'Le
Saraourai' van Jean-Pierre Mel
ville. In de hoofdrol Alain Delon
als een beroepskiller die zijn ei
gen executie probeert te ontlo
pen. Woensdag de recente film
'Diva' van Jean-Jacques Beneix.
Postbode wordt verhefd op ope
razangeres en komt daardoor in
groot gevaar. Aanvang steeds
20.00 en 22.15 uur.
Scene uit een tv-programma over
films: Jean van de Velde introdu
ceert zijn eerste speelfilm. Hij
toont de omslag van het boek 'Par
fait Amour'. Daarop is, zegt hij, zijn
film gebaseerd. Hij slaat het boek
op en bladert er in. De bladzijden
zijn blanco en Van de Velde lacht
zijn tanden bloot.
'Parfait Amour' is een origineel
verhaal voor film en die hagelwitte
bladzijden staan bovendien sym
bool voor het al even lege geheu
gen van de hoofdrolspeler. Deze
Pavel Mosz zien we in het begin
van de film naar een afgelegen plek
rijden waar hij een ontmoeting
heeft met Victor Héyek, net als hij
een gevluchte Tsjech. Beiden be
praten wat als een ander in de auto
van Mosz stapt. De onbekende
trekt fluks op en rijdt op de twee
Tsjechen in. De aanslag lukt maar
ten dele: Mosz is niet dood, alleen
zijn geheugen is het.
Dat is één van de twee voor
sprongen die de kijker krijgt op de
hoofdpersoon. De tweede volgt
even later als twee mannen een
film van de aanslag bekijken. De
één, Rudy, zegt de ander: ik bezorg
Pavel Mosz wel een verleden.
De verdere gebeurtenissen in
'Parfait Amour' zijn voor kijker en
hoofdpersoon even raadselachtig.
Komende week worden in Hollywood de winnaars van de
zo begeerde Oscars bekend gemaakt. De film 'Places in the
heart', al bedeeld met de Gouden Beer van het Berlijnse
festival, is daar met zeven nominaties nadrukkelijk voor in
de race. Regisseur Robert Benton kent overigens het klap
pen van de Oscar-zweep. Een paar jaar geleden viel hij al in
de prijzen met 'Kramer vs. Kramer'. Een paar weken gele
den was Benton in Amsterdam ter gelegenheid van de Ne
derlandse première.
AMSTERDAM - De Amerikaanse regisseur Robert Benton komt exact
zo over als zijn 'Places in the heart': gematigd, kundig en vriendelijk.
Zelfs zijn zuidelijk Amerikaanse accent is hetzelfde als dat van de hoofd
rolspelers. Geen wonder ook, 'Places in the heart' werd geheel op lokatie
verfilmd in zijn geboorteplaats Waxahachi in Texas en het verhaal komt
in grote trekken overeen met de ervaringen uit de eigen jeugd.
Weinig recente speelfilms ko
mende week op de tv, wel een
paar oudere die het beslist ver
dienen gezien te worden. Mor
genmiddag bijvoorbeeld bij de
Belgen 'I was a male war bride',
een aardige komedie uit 1949
met Cary Grant in een travestie-
rol. Hij speelt een Franse legerof
ficier die zijn Amerikaanse echt
genote wil begeleiden naar de
VS en zich daartoe dus ook als
vrouw moet verkleden. Naast
Grant een hoofdrol voor Ann
Sheridan. België 1, 16.00 uur.
's Avonds op Duitsland 1 'Har-
per', een sterke detective met
Paul Newman in de gelijknami
ge hoofdrol. Lew Harper krijgt
de opdracht een multimiljonair
boven water te krijgen. De man
is spoorloos verdwenen en al
snel komt Harper in allerlei ha
chelijke situaties terecht. De film
werd in 1966 geregisseerd door
Jack Smight. Aanvang 22.20 uur.
Daaropvolgend om 00.20 uur
'Robin and Marian', uit 1975 een
opmerkelijke liefdesgeschiede
nis over Robin Hood en zijn Ma
rian heel teder verfilmd door Ri
chard Lester. Sean Connery
bood het de mogelijkheid af te
komen van het Bond-imago en
Audrey Hepburn kon er haar co-
me-back mee vieren. De publie
ke respons op de film viel overi
gens nogal tegen.
De laatste opmerkelijke klas
sieker is 'Pépé le Moko', een film
uit 1937 waarin Jean Gabin één
van zijn mooiste rollen speelt.
Paul Newman is zaterdag
avond detective Harper
(foto UPI)
Het betekende tevens zijn inter
nationale doorbraak. Hij is in de
ze titelrol de leider van een die
venbende in de kasbah van Al
giers. Ongrijpbaar voor de poli
tie, maar een Franse toeriste
krijgt hem te pakken. Pépé
wordt verliefd en vervolgens
minder voorzichtig. Vrijdag,
Duitsland 2, 23.15 uur.
Wel recent is 'Rocky 2', de
minst sterke uit deze bokserstri
logie. Rocky Balboa (Sylvester
Stallone) heeft zojuist zijn he
roïsch gevecht met Apollo Creed
achter de rug en een rijk leven
breekt aan. Van veel geluk is
echter geen sprake en Rocky zal
opnieuw met wereldkampioen
Creed de ring betreden. Morgen
op Duitsland 2, 20.15 uur.
'Parfait Amour'; regie:
Jean van de Velde; hoofd
rollen: Onno Molenkamp,
Peter Tuinman en Guusje
van Tilborgh; theater:
Kijkhuis, Leiden (tot en
met zondag)
Qua sfeer en gegeven een totaal an
dere film als 'Kramer versus Kra
mer', zijn vorige Oscar-hit, en hele
maal niet te vergelijken met 'Bon
nie and Clyde', maar daarvoor
schreef Benton (samen met collega
Walter Newman) dan ook alleen
het scenario.
Robert Benton: "Met 'Places in
the Heart' wilde ik een persoonlijk
eerbetoon maken over het plaatsje
uit mijn jeugd, over het opgroeien
in een kleine stad in Texas in het
midden van de jaren dertig. Je
kunt de film niet echt autobiogra
fisch noemen. Wel is hij gebaseerd
op dingen die echt gebeurd zijn.
Het simpele gegeven van een
vrouw die nadat haar man over
leed, het alleen met haar twee klei
ne kinderen moet zien te redden, is
het verhaal,van mijn over-groot-
moeder".
"Het gegeven speelde zich dus
eigenlijk veel eerder af, in 1882 om
precies te zijn. Net zoals in de film
werd mijn over-grootmoeders
man, die sheriff was, tijdens het
eten weggeroepen omdat een dron
ken man in het wilde weg bij de
spoorbaan met een pistool schoot.
Ook hij kwam bij het arresteren
om. Een halve mijl vanwaar zich
dit afspeelde, namen we deze scè
ne op. De zwarte man Mose uit de
film hielp haar ook in werkelijk
heid met het werk op de boerderij.
Maar hij moest niet, zoals in de
film, worden weggestuurd. Na het
overlijden van mijn over-groot-
moeder werkte hij voor mijn groot
moeder. Van haar heb ik als kind
alle verhalen gehoord".
- U kijkt terug met tederheid.
Toch was het strikt gezien geen ge
weldige tijd: een economische crisis
en sterke tegenstellingen tussen
blank en zwart, tot optredens van
de Ku Klux Klan aan toe. U ver
hult dat niet, maar bent daar wel
mild (fver. Hoe komt dat?
Robert Benton: "Al was het een
extreem moeilijke periode, ik had
toch een prettige jeugd. Je moet
niet vergeten dat ik slechts acht of
negen jaar oud was. De film is ge
maakt door de ogen van een kind
zou je kunnen zeggen. Als ik 21 zou
zijn geweest, dan had ik het waar
schijnlijk heel anders ervaren".
"Zwarte mensen die aan de deur
bedelden, het was toen voor mij
zoiets als in een sprookje van Hans
Christian Andersen, ook in die ver
halen komen bedelaars voor. Die
sprookjes hadden eenzelfde soort
werkelijkheid, als waarin ik op
groeide. Ik realiseerde me de on
rechtvaardigheid niet. De herinne
ring aan de huiselijke warmte over
heerst. Ik denk dat ik een erg ro
mantische film heb gemaakt".
"Nee, een echt realistische film is
het niet. Ik wil me niet laten beper
ken door naturalisme. Je kunt een
vergelijking maken met de schil
derkunst: aan de eind van de 19e
eeuw domineerde onder aanvoe
ring van mensen als Courbet het
naturalisme. Een aantal schilders
voelde zich gevangen in die stro
ming en probeerden daar uit te
breken. Je kreeg toen het impres
sionisme, als een manier om een
allerlei mensen kruisen het pad
van Mosz. Sommigen moet hij ge
kend hebben, hij weet het alleen
niet meer en van anderen wordt
hem een identiteit aangesmoesd.
Wie is wie en waarom? Mosz en de
kijker zullen daar de hele film naar
blijven gissen.
Van de Velde heeft dit spelletje
gegoten in een thriller met duide
lijk elementen van de film noir. De
verfilming doet sterk denken aan
die van 'De Schorpioen', zoals ook
de thematiek van de onbekende
dreiging en het zijdelings aanstip
pen van de Oost-West-verhouding
verwantschap vertonen.
'De Schorpioen' was echter on
danks de tekortkomingen een aan-
Onno Molenkamp als Pavel Mosz r
zienlijk bevredigender film. Van
de Velde laat de kijker te veel in
het ongewisse. De soms geraffi
neerd gefilmde suggestie van span
ning blijft in het luchtledige han
gen door een gebrek aan informa
tie. Hoe kan medeleven worden
verwacht met een hoofdrolspeler
wiens identiteit voortdurend on-
21 op de rug gezien Piet Kamerman.
dergraven wordt? Zeker als zo'n
man nauwelijks radeloosheid over
zijn verloren identiteit toont.
Nog ergelijker is dat 'Parfait
Amour' op drijfzand rust. Er zitten
te veel onwaarschijnlijkheden en
onduidelijkheden in, ook al zijn die
laatste vaak de bedoeling. Wat dat
eerste betreft: de meest sullige po-
(foto GPD)
litieman zou toch argwaan krijgen
bij het geënsceneerde ongeval aan
het begin van de film. Ik had kort
om bij al die mystificaties nogal
eens het gevoel naar de kleren van
de keizer te kijken. Of in dit geval
iets toepasselijker: een boek met
lege bladzijden te lezen.
BART JUNGMANN
Robert Benton: "Je kunt de film niet echt autobiografisch noemen". (foto gpd>
commentaar op de realiteit te ver
werken. Ik ben niet de enige die
daar mee experimenteert".
"Francis Coppola breekt ook uit
het naturalisme, Martin Scorsese is
er mee bezig en dan heb je natuur
lijke Europese regisseurs, zoals
Bunuel - die slaagde er beter in
dan wie dan ook - en natuurlijk
ook Fellini. Bij Amerikaanse
filmers is een dergelijke aanpak
nog zeldzaam. Meestal zie je of een
letterlijke realiteit, of volslagen
fantasie, zoals bijvoorbeeld scien
ce-fiction".
- De film begint zo ongeveer met
beelden van een kerk om ook weer
met een scène in een kerk te eindi
gen, waarin alle hoofdrolspelers,
inclusief de doden, weer verenigd
zijn. Daartussen gebeurt een aan
tal dingen, die niet van zoveel
christelijke naastenliefde getuigen.
Hoe moeten we dit zien? Als een
pleidooi voor zoiets als het ware
christelijke geloof, of als een mild
cynisme?
"Nee, nee het heeft beslist niet in
mijn bedoeling gelegen om cy
nisch te zijn. Het leven van die
mensen is met een diep religieus
besef doordrenkt. Daar wil ik niet
mee spotten. Die laatste scène in
de kerk geeft aan waar de hele film
overgaat: dat er geen vrede kan
zijn, plezier of liefde, als we elkaar
niet kunnen vergeven en respecte
ren".
- Is er inmiddels veel in het dorp
veranderd, hoe staat het nu met de
verhouding tussen zwart en blank?
"Waxahachi telde toen ik er op
groeide 1500 inwoners, en nu wo
nen er 15.000 mensen. Er is dus wel
het één en ander veranderd, maar
het centrum ziet er nog steeds zo
uit. Of de ideeën veranderd zijn,
weet ik eigenlijk niet. Gesprekken
met de bewoners gingen altijd on
middellijk over mijn moeder, over
familieleden van mij die ze gekend
hebben. Ze werkten niet aan de
film mee, omdat ze film zo interes
sant vonden, maar omdat mijn
moeder zo geliefd was. Toen hy
klaar was hebben we hem voor de
inwoners vertoond. Het zijn beleef
de mensen, dus ze zeggen vriende
lijke dingen, maar wat ze werkelijk
denken weet ik niet".
"Over de discriminatie kan ik
zeggen, dat de Ku Klux Klan, bij
mijn weten zelfs al in mijn jeugd
niet meer bestond. Officieel is alles
nu geïntegreerd. Toen een zwarte
vriend van mijn moeder stierf,
kwamen er zowel zwarte als blanke
mensen naar de begrafenis. Maar
de rouwdiensten zijn nog wel voor
strikt gescheiden publiek. Discri
minatie bestaat nog steeds, dat
valt, denk ik, niet te ontkennen.
Het zal nog een hele tijd duren
voordat die helemaal uitgebannen
is".
- De zeven Oscar-nominaties
zijn die een verrassing voor u?
"Ik ben altijd verrast als het om
prijzen gaat. Ik zal vertellen hoe
dat komt. Voor de eerste film waar
aan ik werkte, kreeg ik als scena
rioschrijver een nominatie. Vrien
den van mij zeiden dat ik ging win
nen. Ik had beter moeten weten: al
le vrienden zeggen dat. De bekend
making vond plaats in een enorme
grote open ruimte met plaats voor
15.000 mensen. De aankondiging
kwam: 'De winnaar is...', zonder
verder af te wachten stond ik van
mijn plaats op, waarna een totaal
andere naam volgde. Moet je voor
stellen: iedereen zag me opstaan.
Sindsdien maak ik er een speciaal
punt van om door prijzen verrast te
worden".
- U komt uit de journalistiek. Ja
ren lang werkte u als art director
voor het blad Esquire, om via het
schrijven van scenario's uw eigen
films te maken. Beschouwt u het als
een voordeel dat u op late leeftijd
bent gaan regisseren?
"Nee, eigenlijk niet. Film is een
medium voor jonge mannen. Het
vergt enorm veel energie. Ik denk
dat ik te oud ben om te regisseren.
God mag weten hoe Bunuel er in
slaagde om zelfs nog op tachtigjari
ge leeftijd films te maken. Ik heb er
ook erg aan moeten wennen dat
het maken van een film zoveel tijd
in beslag neemt. Je moet jaren met
een project leven. By Esquire was
je hoogstens één week opgewon
den over een idee, en dan kwam er
weer iets anders waaraan je moest
werken".
- Voorlopig dus geen nieuwe
plannen voor een film?
"Dat wel. Ik denk aan een film
over een getrouwd stel".
- Komedie of tragedie?
"Dat weet ik niet, dat hangt van
mijn stemming van het moment af.
Ik ben nu drie jaar getrouwd, en ik
ben nog steeds bezig met te ont
dekken wat dat nou precies is, een
huwelijk, hoe zo'n relatie nou pre
cies werkt".
door
Eric van der Velden
Sally Field (midden) met kinderen en toeverlaat in 'Places in the heart'.
