Week van 36 uur gaat banen kosten Robeco: inzinking blijft uit VRIJBRIEF VOOR EEN HOOG RENDEMENT Britten kondigen opheffing staatsoliemaatschappij aan Van Lede (VNO) hekelt bonden: Solidariteit FNV-leden met buitenlanders klein Aflossing Derde Wereld overtrof aantal leningen Groningers voorspellen dertigduizend nieuwe banen Acties ambtenaren op Aruba breiden zich uit Boskalis verkoopt 2 dochters 'Onderzoek de effecten van de zesbaksduwvaart' DONDERDAG 14 MAART 1985 ECONOMIE PAGINA 9 DEN HAAG (ANP/GPD) - De vakbeweging moet beseffen dat acties voor de 36-urige werkweek juist nieuwe werkgelegenheid op het spel zetten. Dat zei voorzitter Van Lede van het Verbond van Nederlandse Ondernemingen (VNO) gisteren in Den Haag. De werkgevers bieden in de lopen- de cao-onderhandelingen via vut regelingen, vervroegde pensione ring en jeugdplannen zeer concreet nieuwe werkgelegenheid aan, al dus Van Lede, wijzend op de voor stellen bij Philips en Akzo. Of een algemene arbeidstijdverkorting dat effect ook zal hebben, moet maar worden afgewacht. Nergens is aangetoond in hoe verre de thans wat gunstiger werk gelegenheidssituatie het gevolg is geweest van de verkorting van de werkweek van 40 naar 38 uur, waarvan de invulling bovendien pas 2,5 maand geleden is begon nen. Het is heel goed mogelijk dat het conjuncturele herstel van de economie oorzaak is van het stop pen van de afkalving van de werk gelegenheid. Van Lede waarschuwde ervoor niet in dogmatische opstellingen te vervallen. Hij wees er op dat in West-Duitsland, waar vorig jaar maandenlang acties werden ge voerd voor een werkweek van 35 uur, inplaats van meer werkgele genheid het tegendeel werd be reikt: in de Westduitse auto-indus trie, die ten gevolge van de metaal staking lange tijd heeft stilgelegen, is de robotisering versneld van de grond aan het komen. Ondernemers zijn niet tegen her verdeling van arbeid als instru ment. „We beseffen onze maat schappelijke verantwoordelijkhe den en nemen die ook", aldus Van Lede. Maar algemene recepten zijn schadelijk voor de economie. De arbeidsorganisatie (vooral de klei nere bedrijven met minder dan 20 Veel FNVers stakingsbereid LEIDEN - Van de bij een FNV- bond aangesloten werknemers zul len er twee van de vijf meedoen aan eventuele stakingsacties voor een 36-urige werkweek: 20 procent doet 'zeker' mee en 23 procent 'waarschijnlijk'. Slechts 36 procent van de FNV'ers zegt 'zeker niet' mee te zullen staken. Dat blijkt uit een enquête van onderzoekbureau Interview, die gisteren in het weekblad De Tijd is gepubliceerd. Een meerderheid (56 procent) van de vakbondsachter ban is bereid af te zien van een loonsverhoging in ruil voor ar beidstijdverkorting, hetgeen overi gens niet wil zeggen dat ook ieder een vindt dat het streven naar een kortere werkweek een staking waard is. Slechts 15 procent staat 'hele maal' en 26 procent 'enigszins' po sitief tegenover zo'n dwangmiddel. De meeste FNV'ers leggen priori teit bij aanvulling van de ziekte uitkering tot honderd procent. Als er gekozen moet worden tussen meer loon, een kortere werkweek en aanvulling van het ziektegeld, kiest 47 procent voor dat laatste en slechts 27 procent voor een verkor ting van de werkweek. Wessanen Het voedingsconcern Wessanen heeft over 1984 een nettowinst ge maakt van 48,1 miljoen gulden of wel 30 procent meer dan in 1983. Toen bedroeg de winst 36,8 mil joen. Alle concernonderdelen heb ben aan dit gunstige resultaat bij gedragen, zo heeft de onderneming gisteren bekendgemaakt. De winst per aandeel kwam op 16,70 tegen 15,39 gulden in 1983. Holec Het electrotechnisch concern Holec is voor het eerst na een aan tal verliesgevende jaren uit de rode cijfers geraakt. Over 1984 heeft de onderneming een nettowinst ge boekt van f 1,9 miljoen, zo heeft de directie vandaag bekendgemaakt. In het eerste halfjaar leed Holec nog een verlies van 4,9 miljoen gul den. Akkoord De bonden en werkgevers heb ben vannacht na negen uur onder handelen een principe-akkoord be reikt in het conflict over de cao bij de kartonbèdrijven Pillo Pak en De Zeeuw in Eerbeek en Brabantia in Oudenbosch. Bij die bedrijven waren eerder deze maand stakin gen uitgebroken in verband met de omzetting van 1,3 procent prijs compensatie in arbeidstijdverkor ting. Koffie Douwe Egberts heeft in België en Spanje aankopen gedaan. Het bedrijf maakte vandaag bekend dat het de Spaanse koffiebranderij Café Soley in Barcelona heeft over genomen van de Duits-Zwitserse koffie-en chocoladefabrikant Ja cobs Suchard. Douwe Egberts is met de verwerving van het merk Soley samen met de al bestaande activiteiten nu marktleider in Spanje. DEN HAAG/LEIDEN (ANP) - Bui tenlandse werknemers passen zich te weinig aan de Nederlandse sa menleving aan. Leden van bij de vakcentrale FNV aangesloten bon den zijn pas bereid solidair te zijn met de buitenlandse werknemers als deze zich door bijvoorbeeld het leren van de Nederlandse taal meer gaan aanpassen. Dit concludeert het Centrum voor Onderzoek van Maatschappe lijke Tegenstellingen (COMT) van de Rijksuniversiteit Leiden uit een onderzoek naar 28 FNV-bijeen- komsten over de beleidsnota van de vakcentrale ten aanzien van bui tenlandse werknemers en uit ge sprekken met 54 FNV-leden die deze bijeenkomsten bezochten. De resultaten van het onderzoek zijn woensdag gepresenteerd op een persconferentie in Den Haag. COMT-onderzoeker R. de Jongh erkende dat het onderzoek niet re presentatief is voor de vakcentrale. De waarde van het onderzoek ligt volgens De Jongh vooral in het feit dat voor het eerst een dergelijk „genuanceerd" onderzoek bij de FNV is ingesteld. De ondervraagde vakbondsle den zijn tegen het uitsluitend be voordelen (positief discrimineren) van buitenlandse werknemers om hun achtergestelde positie te ver beteren. Ook buitenlandse FNV-le den gaven dit te kennen. Het voor rang verlenen aan buitenlanders op de arbeids- en woningmarkt en kel en alleen vanwege de etnische achtergrond wijzen de FNV-leden van de hand. Dergelijke maatrege len mogen alleen gestoeld zijn op werknemers), de werkgelegenheid zelf, de consument, noch onze in ternationale concurrentiepositie zijn gebaat bij een algemene ver korting van de werkweek, zo be toogde Van Lede. Hij onderbouwde zijn betoog met een verwijzing naar de jeugd werkloosheid, die in de leeftijds groep tot 19 jaar met een kwart en in die van 19-23 jaar met zes pro cent is gedaald. Dat is mede een ge volg van gestegen instroom in het leerlingwezen, met 22 procent. Een selectieve maatregel, die zichtbare effecten heeft opgeleverd, aldus Van Lede. Die gevolgen liggen ook voor het oprapen in bij voorbeeld de Akzo- en Philips-cao. Akzo biedt 400 ex tra jongeren een baan en wil 600 ouderen extra vervroegd laten uit treden. Dat is vijf procent van het arbeidspotentieel van Akzo. Phi lips komt zelfs aan zeven procent, met 1500 vut-ters, 2800 vervroegd gepensioneerden en 3100 jongeren via een jeugdplan. Dat is zeer con creet, er kan morgen mee worden begonnen, aldus Van Lede. de maatschappelijke positie van een bevolkingsgroep, aldus het on derzoek. Volgens de onderzoekers berust de solidariteit van vakbondsleden met buitenlanders op het „voor- wat-hoort-wat"-principe: „bij wijze van tegenprestatie moeten de bui tenlanders zich meer aanpassen". Dat uit zich onder meer in ergernis over gedrag van Turken en Marok kanen zoals bidden en het vasten tijdens werkuren gedurende de Ramadan. In theorie aanvaarden de vakbondsleden de eigen cultuur van de buitenlanders, maar praktijk kan men het maar lijk velen dat buitenlanders zich PARIJS (AFP) - De totale schuld van de landen van de Derde We reld zal eind dit jaar de 970 miljard dollar hebben bereikt tegen 900 miljard dollar eind vorig jaar, zo staat in de jaarlijkse statistische ge gevens van de Wereldbank. De ont wikkelingslanden hebben vorig jaar voor het eerst meer aan de rij ke landen terugbetaald dan ze daarvan ontvingen. Aan rente en aflossing hebben ze in 1984 92 mil jard dollar besteed, terwijl ze aan leningen, investeringen en andere vormen van hulp 85 miljard dollar kregen, zo staat in het jaarlijkse statistische overzicht van de We reldbank. Het netto bedrag dat de Derde- Wereldlanden de rest van de we reld betaalden was dus zeven mil jard dollar. In 1981 stond er een netto bedrag van 31,2 miljard dol lar aan de kant van de rijke landen, terwijl dat in 1983 nog maar één Over de langere termijn consta teert de Wereldbank dat er sprake is van een aanzienlijke verminde ring van de door de rijke landen toegezegde kredieten. Van 1981 op 1983 is er sprake van een vermin dering van overheidskredieten met 21 procent en van een verminde ring van particuliere kredieten met 27 procent. Vooral de Afrikaanse landen ten zuiden van de Sahara ontvingen veel minder leningen. In 1979 werd aan die door grote droogte getroffen landen voor an derhalf miljard dollar aan krediet verleend, terwijl dat in 1983 nog maar 149 miljoen dollar was. De Wereldbank schrijft verder dat de financiële situatie van de landen in Latijns-Amerika, die de grootste schulden hebben, „aan zienlijk" is verbeterd. Ze twijfelt er sterk aan of dat ook de andere ar me landen zal gebeuren. In tegenstelling tot de verwach- SCHIPHOL - Bijna 25 jaar na het door de KLM in dienst stellen van een DC-8 de Henry Hudson het DC-8-tijdperk vaarwel, nadat zij uit Paramaribo op Schiphol in totaal 30 DC-8-toestellen in gebruik gehad. bemanningsleden van i geland. De KLM heeft (foto ANP) daarom soms in een uitzonderings positie plaatsen. FNV-federatiebestuurder M. Ne genman stelde gisteren dat de uit komsten van het onderzoek voor de FNV geen aanleiding zijn het reeds uitgestippelde beleid ten aanzien van buitenlandse werkne mers te wijzigen. „De FNV is een doorsnee Nederlandse organisatie met doorsnee meningen, die soms berusten op vooroordelen. Dat is op zichzelf te betreuren, maar je kunt onmogelijk van de ruim 900.000 leden verwachten dat ze op één lyn zitten. De deelnemers aan de bijeenkomsten over onze be leidsnota onderschrijven in elk ge val de hoofdpunten van het FNV- beleid", aldus Negenman. Hij be nadrukte dat de vakcentrale uit gaat van gelijkwaardigheid van al le mensen en het recht op behoud van de eigen identiteit. Dat sluit de niet uit dat mensen zich tot op be paalde hoogte moeten aanpassen aan de samenleving. GRONINGEN (GPD) - Voor het eerst sinds vier jaar neemt de werkgelegenheid in Nederland weer toe. Volgens de vandaag ge publiceerde (jaarlijkse) voorspel ling van de GRECON-groep, een groep econometristen van de Gro ninger universiteit, komen er dit jaar 30.000 nieuwe banen by. Dat is een van de oorzaken van een even eens voorspelde daling van de werkloosheid. Gemiddeld zal het aantal werklozen dit jaar uitkomen op 819.000. Een half jaar geleden dacht het Centraal Plan Bureau nog dat geen daling van de werk loosheid zou optreden. Volgens de Groninger onderzoe kers doet de nieuwe werkgelegen heid zich vooral voor in handel en diensten. De industrie en de bouw staan in de prognose nog op verlies van banen. Volgens de 'Paddepoel-econo- men' valt de groei van de bedrijfs investeringen 9,5 procent hoger uit dan verleden jaar en neemt de bin nenlandse produktie met vier pro cent toe. niljard dollar was. Dat de schul- ting zijn de prijzen van de grond- denlast vorig jaar toenam met 7,7 procent, komt vooral door een stij ging van de rentetarieven. De We reldbank drukt haar statistieken uit in dollars; er is dus geen reke ning gehouden met de gevolgen van de stijging van de dollarkoers. stoffen op de wereldmarkt laag ge bleven. Dat heeft de ontwikke- lingslanden die grondstoffen ex porteren vorig jaar verhinderd hun handelspositie te verbeteren en hun financiële problemen te ver minderen, aldus de Wereldbank. ORANJESTAD (GPD) De gezamenlijke vakbonden van ambtenaren op Aruba gaan vandaag op de vierde stakingsdag over tot hardere acties. Ze hebben het voorstel van het bestuurscollege om de salariskorting van 10 procent voorlopig op te schorten tot 1 april afgewezen. Vakbonds woordvoerder Gregorio Wolff zei dat vandaag de „beslissende slag wordt geleverd". Vooral de leerkrachten doen mee, maar ook op de overheidskantoren groeit het aantal stakers. De brandweer staakt, een deel van de telefoon dienst doet mee, evenals de wegenbouwdienst. Het merendeel van de overige vakbonden heeft zich solidair verklaard. De havenarbeiders wei geren vracht af te handelen, waardoor veel goederen op de kaden blijven staan. Ze laten de toeristenschepen nog wel binnen. De politievakbond NAPB heeft een protesttelegram gestuurd naar de gezaghebber Bislip uit verontwaardiging over de opdracht aan de oproer politie om met traangas de mensen uiteen te drijven afgelopen dinsdag. De grootste Arubaanse vakbond FTA, waarbij het hotel- en winkelperso neel is aangesloten, heeft al acties aangekondigd. Drie bedrijven gaan centrales PTT vernieuwen DEN HAAG (GPD) - Voor de vernieuwing van de meer dan duizend telefooncentrales in ons land zullen de combinatie Philips en AT&T, het Zweedse concern Ericsson en ITT-Ne- derland worden ingeschakeld. Het miljardenproject omvat on der meer het vervangen van ou de apparatuur door digitale centrales. Minister Smit-Kroes en staatssecretaris Scherpen- huizen hebben dat vandaag be kend gemaakt. De totale aanpassing van het verouderde telefoonnet moet rond de eeuwwisseling klaar zijn. De kosten worden op 7 miljard gulden geraamd. Aan vankelijk zouden alleen AT&T en Philips en Ericsson worden aangezocht. Mede op verzoek van een meerderheid in de Tweede Kamer is besloten om vanaf 1989 ook ITT Nederland bij de werkzaamheden te be trekken. Tot eind 1988 zullen de digitale telefooncentrales voor de PTT alleen worden ge leverd door Ericsson en AT&T en Philips, de Amerikaans-Ne derlandse combinatie die vorig jaar werd opgericht. Met de invoering van digitale centrales worden de gebruiks mogelijkheden voor de abon nees met een aantal snufjes uitgebreid. LONDEN (GPD) - De Britse rege ring zal niet langer actief betrok ken zijn bij het vaststellen van de wereldolieprijzen. Dat is het ge volg van het gisteren in het Lager huis bekendgemaakte voornemen de staatsoliemaatschappij British National Oil Corporation (BNOC) op te heffen. Via de BNOC had Engeland, mo menteel dank zy de Noordzeeolie een van de belangrijkste producen ten van olie ter wereld, steeds eni- door Henk Dam ge invloed op de wereldolieprijzen. De BNOC werd in 1975 opgericht met de uitdrukkelijke bedoeling 51 procent van alle in de Noordzee ge vonden olie op te kopen. Maar de pryzen waarvoor de BNOC de door de commerciële oliemaatschappijen gewonnen olie kocht, waren de laatste tijd steeds hoger dan die op de vrije markt, onder meer in Rotterdam, de zoge naamde spotmarket. Dat was en is een gevolg van de overvloed aan olie op de wereld. De BNOC raakte de Noordzeeo lie dan ook aan de straatstenen niet prijs dan de officiële op de Rotter- der geval over voldoende olie kan damse spotmarket te verkopen, beschikken. Dat betekende zware verliezen voor deze staatsmaatschappij, die bovendien in feite op deze manier de particuliere oliemaatschappijen subsidieerde. Zo slaagde de BNOC er de laat ste weken niet in, meer dan 20.000 van de 800.000 per dag gekochte vaten voor de officiële prijs van 28,65 dollar per vat van 159 liter te verkopen. Dat, aldus staatssecreta ris Buchanan-Smith (energie) gis teren in het Lagerhuis, is de reden om de BNOC te schrappen. Voor de BNOC in de plaats zal een nieuwe organisatie komen, de Government Oil en Pipeline Agen cy, wiens voornaamste taak het zal- De Britten laten nu alles aan de vrije markt over. Financiële des kundigen voorspelden gisteren dat dit op de korte termyn een verla ging van de olieprijzen op de vrije markt zal betekenen, en dat boven dien de koers van het pond ster ling, sterk afhankelijk van de olie prijzen, onder druk zal komen te staan. De Labour-partij, onder wiens bewind tien jaar geleden de BNOC werd opgericht, kondigde gisteren aan het voortbestaan van de BNOC "met hand en tand" te zullen ver dedigen. Een woordvoerder sprak gisteren van het "verkwanselen van onze nationale schatten". Via de radio worden stakers en sympathisanten gemobiliseerd om nog meer mensen over te halen tot de acties. „Het moment dat we ons moeten verdedigen is aangebroken. Uw toekomst is in gevaar", zo luidt de recla meboodschap. Op deze manier willen de vakbonden vandaag het Water en Elektriciteits Bedrijf (WEB), de luchthaven, de telefoondienst en de wegenbouwdienst platleggen. De bedoeling is om voor het regeringscen trum een mensenlyke keten te vormen om de vakbonden geintimideerd worden, gaan. Vakbondswoordvoerder Wolff zei dat steeds meer mensen met de ac- 'PAPENDRECHT (ANP) - Het bag- jrogjaflach onderzoek en geota:h- ties mee doen. Vooral nu de oproerpolitie dinsdagmiddag met traangas Ser" en bouwconcern Boskalis gaat nisch bodemonderzoek Dit heeft tegen de 1200 demonstranten voor het bestuurskantoor is opgetreden. De weer dochterbedrijven verko- B^kalis gisteren bekendgemaakt, ambtenarenacties krijgen een politiek karakter, nu zoveel andere vak- gen- Het gaatom Osiris-Cesco te De droge grondonderzoekactivi- bonden zich in de strijd gaan mengen. De politieke partij MEP van Betico Papendrecht (50 personeelsleden) feiten van Osiris-Cesco, inclusief Croes is nooit eerder zo ernstig bekritiseerd sinds deze party zich twaalf oeling is om voor het regermgscen- T> 1 1 1 C% 1 1 jaar geleden een meerderheid verwierf in het parlement de gelijknamige Engelse doch- het boren van waterputten in Afri- Deeside (30 werknemers), ka, zijn verkocht aan het Instituut ter welke zich bezighouden met hv- Dollar verraste beleggingsgigant r Geotechniek Nederland van de aandelen in handen zijn van een aantal werknemers van Osiris. Met de afronding van deze trans acties zal de werkgelegenheid voor bijna het hele personeel in Neder land en Engeland behouden blij- DEN HAAG (ANP) - Een onafhan- baksduwvaart in te voeren. Dat kelijk onderzoeksinstituut zou de voornemen wordt op 15 mei in een tegenstrijdige gegevens over de uitgebreide commissie-vergade- economische effecten van invoe- ring (UCV) in de Tweede Kamer ring van zesbaksduwvaart op de behandeld. vaarweg van Rotterdam naar West- De gemeente Rotterdam stelde Duitsland op hun waarde moeten gisteren dat niet-invoering van zes- toetsen. Hiermee zou de huidige baksduwvaart een bedreiging be- onoverzichtelijke situatie beëin- tekent voor de overslag van 19 van digd kunnen worden, waarbij be- de 28 miljoen ton Westduitse kolen langhebbenden als Rotterdam, en ertsen die nu in de Rotterdamse Rijkswaterstaat en particuliere haven wordt overgeslagen. Andere schippers met sterk uiteenlopende havens (Wilhelmshafen, Duinker- ramingen over kostenvoordelen, ken) dreigen op korte termyn sterk reistijd verliezen en nationaal-eco- verbeterd te kunnen concurreren, nomische effecten komen. De schippersorganisaties ONS Deze suggestie heeft het PvdA- en Federatie van Schippersbonden Kamerlid F. Castricum gisteren in betoogden dat zesbaksduwvaart in Den Haag gedaan op een hoorzit- z'n geheel een negatief effect heeft ting van de vaste Kamercommissie op de Nederlandse economie. Met van Verkeer en Waterstaat over het name de overige binnenvaart zou voornemen van minister Smit- door de grote duweenheden een Kroes onder voorwaarden een reistijdverlies van 44 miljoen moe- proefperiode van 1 jaar met zes- ADVERTENTIE ROTTERDAM (ANP) - Het Rotter damse Robeco, een der grootste beleggingsinstellingen ter wereld, verwacht verdere verbetering van de wereldeconomie. Japan zal daarbij dit jaar voorop lopen, ter wijl het herstel zich in de VS op een wat gematigder niveau zal voortzetten. luidden van de huidige conjunc tuurcyclus, maar duiden op adempauze de periode pansie. Vertragingen in het geroeitempo van de Amerikaanse economie zijn niet ongewoon en worden als regel gevolgd door een wederom toene mende groei. Robeco meent dan - ook dat de huidige economische het gematigde vooruitzichten in de naaste toe- de afgelopen twee komst een gunstige uitwerking op de effectenbeurzen zullen hebben. Bij de huidige bezettingsgraad van de produktiecapaciteit, de afwezig heid van inflatoire spanningen en de plaatsgevonden hebbenj scherming tegen koersdaling) werd pas in de tweede helft van het nog voortduren- verslagjaar teruggebracht tot ruim economische ex- de h?!ft van de vaarde van de Amerikaanse portefeuille, toen bleek dat de dollar zou blijven stij gen. Ook voor de Europese landen mag worden gerekend op voortzetting herstel dat jaar reeds heeft plaatsgevonden, schrift de directie in haar jaarver slag. Als gunstige omstandigheid geldt dat de groei in Europa zich geleidelijk aan verbreedt tot een - behalve door export - ook door tedaling is een verdere groei moge- binnenlandse bestedingen ge- - steunde expansie. De spanningen die zich in de loop van een conjuncturele ople ving dikwijls ontwikkelen hebben zich nog niet gemanifesteerd. De Robeco-directie meent dat de sterk wisselende stemmingen op de beurzen in 1984 niet het einde in- lijk zonder dat deze tot zal leiden. Robeco heeft zich overigens vo rig jaar nogal verkeken op de ont wikkeling van de dollarkoers, waardoor het totale beleggingsre sultaat in 1984 minder spectaculair dan in de vorige jaren, namelijk 7,3 procent. De dollarafdekking (be- De inkomsten lieten niettemin een bevredigende stijging zien waardoor het dividend over 1984 kan worden verhoogd van f2,60 tot f 2,72 per aandeel. Het aantal uit staande aandelen nam met drie miljoen toe tot 109,5 miljoen. Voor al in de VS en Duitsland vonden nogal wat verschuivingen plaats in het aandelenpakket. In Japan en Nederland verkocht Robeco een aantal aandelen, die ooit tegen relatief lage koersen werden aangeschaft. De relatief grote belangen in ABN, Nationale Nederlanden, NMB en Van Omme ren werden op die manier terugge bracht; de belangen in HBG, Nedl- loyd en Hoogovens zijn geheel af geschaft. Bankbrieven. Effectief rendement per 13 maart. Bankbrieven (vanaf f1.000,-) zorgen voor een hoog rendernent op uw spaargeld. De rente komt eenmaal per jaar beschikbaar. Bovendien kan de NMB uw bankbrieven via de beurs verkopen. Wanneer u maar wilt. En dan zit er misschien zelfs nog een koerswinst aan vast. Houdt u van die vrijheid, ga dan snel praten NlflB ESANIV met de NMB. DE NMB DENKT MET U MEE.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 9