'Vrouwenbond geeft
vakbeweging kleur'
j Uitgerekend de chip
maakt de economie
weer ambachtelijk
Gehuwde priesters met vrouw en kroost bijeen
Nieuwe voorzitter Maria van Veen:
Overheid doet moeilijker over
samenwonen dan multinationals
VRIJDAG 8 MAART 1985
PAGINA 17
AMSTERDAM - Zonder Vrou
wenbond zou de FNV saai zijn.
Daar is Maria van Veen stellig
van overtuigd. Noemde haar
voorgangster Karin Adelmund
de bond in een interview met de
ze krant drie en een half jaar te
rug het 'zuurdesem' in de vakbe
weging, de huidige voorzitter
van de FNV-vrouwenbond vindt
de kwalificatie 'het kloppend
hart' toepasselijk.
door
Marijke Vreeken
„Ik denk dat door de Vrouwen
bond de vakbeweging veel meer
kleur heeft gekregen. Als je de
inbreng van de Vrouwenbond
even wegdenkt, dan heeft de
vakbeweging belangrijk in waar
de verloren. Ze zou dan alleen
nog maar een kopie zijn van de
mannencultuur, zoals we die ook
zien in de maatschappij waarin
we leven".
Maria van Veen (34) volgde in
januari Karin Adelmund op als
voorzitter van de Vrouwenbond
FNV. In 1970 werd ze actief in de
toen nog katholieke jongerenbe
weging KWJ in Tilburg. Toen ze
in 1973 werkloos werd, stortte ze
zich in het vakbondswerk. Ze
was lid van de Industriebond
NKV, later FNV. Van mei '82 tot
haar benoeming tot voorzitter
van de Vrouwenbond werkte ze
bij de Centrale Ondernemings
raad van de Hollandse Beton-
groep te Rijswijk.
Bijgestaan door voorlichtster
Maria Henneman (29) van de
bond, belicht Maria in haar kan
toor op de bovenste verdieping
van het FNV-gebouw in Amster
dam de stand van zaken. Hoe is
het de Vrouwenbond sinds de
toetreding tot de FNV in januari
'82 vergaan?
Huishoudelijke arbeid, collec
tieve voorzieningen en margina
le betaalde arbeid, dat waren
toen de zaken die de bond op
centraal niveau zou gaan bespre
ken. Wat is er van de ideeèn van
de Vrouwenbond doorgedron
gen en staan de heren van de
FNV echt achter het hoofddoel
van de bond: herverdeling van
betaalde en onbetaalde arbeid?
Kinderopvang
Maria van Veen: „De onbetaal
de arbeid heeft nog steeds niet
de economische waarde gekre
gen die wij eraan zouden willen
geven". Wel is er aandacht voor
onbetaalde arbeid, waarmee zo
wel huishoudelijk- als vrijwilli
gerswerk wordt bedoeld, vindt
Maria Henneman. „In de nota
'Arbeid en solidariteit', die op
het oktobercongres van de FNV
is vastgesteld, wordt ook over
onbetaalde arbeid gesproken.
"Dat gaat heel erg moeizaam
hè?", reageert Maria op de op
merking dat het met de collectie
ve voorzieningen, de kinderop
vang met name, nog niet erg wil
vlotten. „We hebben gevochten
tegen het afbraakbeleid van de
regering", zegt Maria Henneman,
„maar je ziet dat de idealen die je
hebt door financiële omstandig
heden om zeep worden gehol
pen".
Al gaat het dan langzaam, het
werk van de Vrouwenbond le
vert wel degelijk resultaat op.
Het meest tastbare resultaat tot
nog toe is wel de Alida de Jong-
school, die in juni de eerste lich
ting afgestudeerden aflevert. De
Alida de Jongschool in Utrecht
is een vakopleiding voor vrou
wen. Vrouwen die opnieuw aan
het arbeidsproces willen deelne
men, kunnen daar een computer
opleiding of een opleiding in het
opzetten van een eigen bedrijf
volgen. Nog dit jaar opent de
bond in Tilburg een tweede
school en in 1986 moet ook in het
noorden van het land een soort
gelijke opleiding beginnen.
Thuiswerk
De marginale betaalde arbeid,
het thuiswerk, is een ander ge
bied waar de inspanningen van
de bond vruchten beginnen af te
werpen. Onlangs kreeg de bond
subsidie om landelijke 'steun
punten' voor thuiswerksters op
te zetten.
Thuiswerk, dat is van oudsher
enveloppen plakken, garnalen
pellen, lampekappen maken, au
to-onderdelen monteren en
schoenen stikken. Maar ook het
werk van datatypistes wordt te
genwoordig steeds vaker thuis
gedaan. Dat laatste is het beter
geschoolde thuiswerk en dat
wordt beter betaald.
„Maar met name het onge
schoolde thuiswerk wordt bijna
altijd tegen stukloon gedaan",
zegt Maria Henneman, „dat zyn
lonen waarvan je denkt: het is
onmogelijk dat mensen daar
voor willen werken". Toch ge
beurt het en het thuiswerk
neemt de laatste jaren zelfs toe,
weet de Vrouwenbond. Door die
steunpunten kunnen thuiswerk
sters met elkaar in contact wor
den gebracht en kan iets worden
gedaan aan belangenbeharti
ging. En dat is hard nodig. Nog
steeds verdienen thuiswerksters
niet het minimumloon en van so
ciale zekerheid is ook geen spra
ke.
Maria Henneman: „Je ziet ook
dat de houding van verschillen
de bonden ten aanzien van thuis
werk verandert. Een bond als
Druk en Papier bijvoorbeeld, die
veel te maken heeft met thuis
werk, pleit er nu voor om thuis
werk niet te verbieden in de cao,
maar er juist regelingen voor te
treffen. Vroeger vond men dat
thuiswerk verboden moest wor
den omdat het toch alleen maar
een loondrukkend effect had. Nu
zien ze dat er allerlei werkgevers
zijn die met bv's werken, waar ze
een deel van hun produktie on
derbrengen, waar de vakbewe
ging geen greep meer op heeft.
Nu zeggen ze: we moeten probe
ren daar wel greep op te krijgen".
Sociale zekerheid
Staatssecretaris Kappeyne van
de Copello (emancipatie) wil wel
praten over het recht op mini
mumloon voor thuiswerksters,
maar de sociale zekerheid is een
moeilijk punt, zegt Maria Henne-
Vrouwenbond-voorzitter Maria
man. „Zy vindt dat een betere ju
ridische positie van thuiswerk
sters hun arbeidszekerheid zal
ondergraven, omdat ze dan te
duur worden. Maar wij redene
ren precies omgekeerd".
Maria van Veen: „Niet omdat
we daarmee het thuiswerk van
de baan willen hebben. We er
kennen het belang ervan voor
vrouwen, zolang de situatie nog
is zoals hij is. Zolang de betaalde
en onbetaalde arbeid niet beter
verdeeld is en zolang er niet vol
doende kinderopvang is, is dat
thuiswerk voor vrouwen toch
een mogelijkheid om zich een ei
gen inkomen te verwerven".
Een belangrijke voorwaarde
om tot een beter verdeling van
betaald en onbetaald - huishou
delijk - werk tussen mannen en
vrouwen te komen, is arbeids
tijdverkorting. Terwijl de FNV
nu aarzelend denkt aan een 32-
urige werkwéek, pleit de Vrou
wenbond, net als de rest van de
vrouwenbeweging, voor een
werkweek van 25 uur. Dat het de
vrouwenbeweging (Joke Smit)
was die oorspronkelijk met een
kortere werkweek op de prop
pen kwam, juist om die herver
deling te kunnen realiseren, daar
heeft bijna niemand het meer
„Nou ja, behalve dan de vrou
wenbeweging", zegt Maria Hen
neman. „Maar elke keer als er in
de FNV-stukken met betrekking
tot arbeidstijdverkorting alleen
over betaalde arbeid wordt ge
sproken, dan trekken we aan de
bel. En je ziet ook dat wel over de
herverdeling van betaalde en on
betaalde arbeid wordt gesproken
maar dat de praktische uitwer
king in cao's bijvoorbeeld ont
breekt. En als je het hebt over
herverdeling zou je ook moeten
pleiten voor goede ouderschaps
verloven en kinderopvang in be
drijven en andere collectieve
voorzieningen".
Oud en jong
In de Vrouwenbond, die 10.000
leden heeft, zijn vrouwen georga
niseerd op hun sekse en niet, zo
als de andere bonden, op hun be
roep. Vroeger waren in de Vrou
wenbond vooral vrouwen ver
enigd, wier mannen lid van een
bond waren. De vrouwen maak
ten gezellige uitstapjes en onder
steunden het bondswerk van
hun mannen. Het veranderende
karakter van de Vrouwenbond
werd officieel met de toetreding
tot de FNV. Sinds die tijd heeft
de bond maar liefst de helft van
zijn ledenbestand ingewisseld.
De indruk dat de plaatselijke af
delingen nog steeds dat karakter
van vroeger hebben, blijkt ge
deeltelijk juist.
Maria van Veen: „Maar dat ver
schilt ontzettend. Het hangt er
van af of er in het bestuur een
evenwicht is tussen oudere en
jongere leden. Het is een heel
verscheiden beeld dat je van de
verschillende afdelingen krijgt.
In de ene afdeling zijn ze vooral
bezig met ontspanning en vor
ming, terwijl anderen zich bezig
houden met de uitvoering van
het beleidsplan".
„Maar gezelligheid is óók be
langrijk. Het verenigt de men
sen. Je krijgt geen goede onder
linge band als je altijd alleen
maar inhoudelijk bezig bent. Ik
weet bijvoorbeeld dat de afde
ling Domburg elk jaar borduurt
voor de VARA-speelgoedactie en
nu gaat dit jaar de helft van de
opbrengst naar de Britse mijn
werkersvrouwen. Waar de één
een heel verhaal houdt, doet de
ander iets concreets. Heerlen
houdt een manifestatie voor de
mijnwerkers en Domburg bor
duurt 1000 gulden bij elkaar".
DEN HAAG (GPD) - Blauwe
blazer, grijze pantalon en een
vlotte babbel. Dat lijkt de 'uitrvs-
ting' van de succesvolle diplo
maat. Maar fiet optreden van de
vertegenwoordiger van ons Ko
ninkrijk in den vreemde krijgt
extra cachet als hij getrouwd is,
Viefst met een representatieve
echtgenote.
Hun werkgever, het ministerie
van buitenlandse zaken, moedigt
het huwelijk onder diplomaten
aan. Niet alleen met woorden,
maar ook financieel Een gehuw
de diplomaat die zijn vrouw
meeneemt, krijgt 40 procent meer
salaris dan zijn alleenstaande oj
ongehuwd samenwonende colle
ga. Verder moet de samenwonen
de partner de reiskosten zelf be
talen, terwijl de meereizende
echtgenote haar ticket vergoed
krijgt.
Tweehonderd departements
ambtenaren is die ongelijkheid
in het verkeerde keelgat gescho
ten. De term 'huwelijkspartner'
in het reglement voor het perso-
neel van het departement moet
worden vervangen door 'le
venspartner'. Daarmee krijgen
samenwonenden dezelfde rechten
als gehuwden. En dat sluit aan
bij de heersende Nederlandse
normen, zo vindt de actiegroep
op het anders zo kalme departe
ment.
Is Buitenlandse Zaken met dit
buitenlands personeelsbeleid
uniek? Maken de Nederlandse in
ternationaal werkende onderne
mingen ook verschil in beloning
tussen getrouwden en samenwo
nenden op hun buitenlandse ves
tigingen? Een rondje langs enke
le multinationals gaf ophelde
ring.
Oliegigant Shell zendt werkne
mers die samenwonen gewoon
niet uit. De vraag over een ver
schil in beloning doet voor de
woordvoerder van Shell dan ook
niet ter zake. „Wij zijn juridisch
aansprakelijk voor al onze dui
zenden medewerkers in het bui
tenland. Ook voor hun partner en
kinderen. Als ze niet getrouwd
zouden zijn en er gebeurt wat,
dan kunnen wij niet aansprake
lijk gesteld worden voor die
vriend of vriendin. Kortom: als
er een samenwoner solliciteert op
een baan in het buitenland, dan
gaat het niet door. Tenzij hij toe
zegt binnenkort te gaan trouwen.
Daar doen we dan niet moeilijk
over", aldus de woordvoerder
van Shell.
Een internationale onderne
ming die een andere koers vaart
dan Shell, is Philips. Ongehuwd
samenwonenden kunnen door
Philips wel worden uitgezonden.
Wij hebben geen enkele behoefte
als zedenmeester op te treden.
Het salaris en andere financiële
voorwaarden zijn dezelfde voor
gehuwden en samenwonenden".
De Philips-woordvoeder wijst
er, evenals Shell, op dat bepaalde
gastlanden het samenwonen ver
bieden. „Een homofiel met zijn
vriend naar Saoedi-Arabië stu
ren, dat werkt niet. We raden zo
iemand dan af om te gaan".
Ook een vertegenwoordiger
van de personeelsdienst van Ak-
zo (met enkele honderden techni
ci en managers in het buiten
land) verklaart dat de onderne
ming op geen enkele manier ge
huwden financieel bevoordeelt.
Overigens vindt hij dat het ge
trouwd zijn ook nadelen kan heb
ben. ,JMij zijn gevallen bekend
van echtgenotes die niet konden
aarden in het gastland. Een ka
pot huwelijk was het resultaat".
De Amro-Bank maakt evenmin
onderscheid. „Het salaris is af
hankelijk van de functie, niet
van de burgerlijke staat", zegt
een Amro-woordvoerder. Amro
heeft enkele tientallen topmensen
op bijkantoren over de hele we
reld.
Een andere internationaal
opererende bank, de Algemene
Bank Nederland (ABN), komt
met de 'verrassende' mededeling
dat van de honderden medewer
kers er niemand samenwoont.
„Ze zijn allemaal getrouwd, dan
wel alleenstaand. Of dat toeval is
weet ik niet", aldus de ABN-
woordvoeder.
Het lijkt bijna paradoxaal, maar
uitgerekend de zo onafwendbaar
op ons afstormende informatie
maatschappij biedt de westerse
landen unieke kansen op de terug
keer van een stukje "ambacht in de
economie". Naast en zelfs binnen
de grootschalige industriële pro-
duktieprocessen, waarin de mens
slechts de slaaf van de machine is,
zal de komende jaren steeds meer
plaats (moeten) worden ingeruimd
voor vakmanschap en creativiteit.
En daarbij zal de computer het ge
reedschap van de mens worden.
Utopie? Volgens dr. drs. Tjerk
Huppes (Rijksuniversiteit Gronin
gen) beslist niet. In zijn onlangs
verschenen boek "Een nieuw am
bachtelijk elan" komt de econoom/
socioloog zelfs tot de verrassende
conclusie dat een toeneming van
het ambachtelijke in de economie
niet alleen mogelijk wordt ge
maakt door de huidige technologi
sche ontwikkelingen, maar zelfs
een eis is voor de Westerse econo
mieën om de concurrentieslag met
het Verre Oosten te overleven.
door
Egbert Zijlema
Het is in feite dé manier, zegt
Huppes, om zo optimaal mogelijk
gebruik te maken van de meest
markante eigenschap van de Wes
terse cultuur: het toenemende in
dividualisme van de mens. Het Ja
panse succes is gebaseerd op een
groepscultuur, maar de westerling
heeft dat allang overleefd. Juist
door de combinatie van moderne
technologie en individualisme kan
het westerse bedrijfsleven een eco
nomische voorsprong maken.
De Industriële Revolutie, aldus
Huppes, is een trendbreuk geweest
in de maatschappelijke ontwikke
ling. Het vakmanschap, het am
bachtelijke in de economie ver
dween en maakte dank zij de
(stoom)machine plaats voor groot
schalige industrieën met hun mas-
saprodukten.
Zwart
In zijn boek citeert hij ter illu
stratie daarvan de beroemd gewor
den woorden van Henry Ford: "Je
kunt elke kleur auto bij me kopen,
als-ie maar zwart is". De materiële
welvaart nam daardoor weliswaar
toe (meer produkten!), maar voor
de meeste mensen, de arbeiders
massa, was de inhoud van hun ar
beid van weinig kwaliteit.
Volgens Tjerk Huppes staan we
op dit moment opnieuw voor zo'n
trendbreuk. Het industrietijdperk
ligt achter ons, de post-industriële
samenleving ofte wel de informa
tiemaatschappij staat voor de deur.
Met dit verschil bij toen, dat het nu
dank zij de geavanceerde en flexi
bele automatiserings-systemen
mogelijk is de klok in positieve zin
terug te zetten, ten gunste van een
"verambachtelijking" van het pro-
duktieproces.
"Het is ook wel mogelijk om de
informatietechnologie op de ou
derwets-industriële manier in het
produktieproces in te passen",
vindt Huppes. "Maar dat zal op den
duur ten koste gaan van het con
currentievermogen van de bedrij
ven". Het zal dus uit welbegrepen
eigenbelang zijn, dat de door hem
geschetste ontwikkeling ook
werkelijk zal plaatsvinden.
Ik bevind me wat dat betreft in
het op dit punt onverdachte gezel
schap van de neo-marxisten H.
Kern en M. Schumann", zegt hij.
Tot voor kort hingen deze Duitse
onderzoekers de gedachte aan, dat
de informatica zou leiden tot een
voortzetting van de "verworvenhe
den" van het industrietijdperk.
Maar ook zij bespeuren nu een ver
heugende ontwikkeling, die gaat in
de richting van geintegreerde pro-
duktietaken, met modern vakman
schap als hoofdkenmerk en dus
"ambachtelijk" van karakter.
Toegegeven, het toekomstige in
formatietijdperk (die toekomst is
dus al begonnen) heeft ook zijn ne
gatieve kant. Onvermijdelijk is, dat
de toenemende automatisering ar
beidsplaatsen zal kosten, wat ar
beidstijdverkorting tot een nood
zaak maakt. Tegelijkertijd echter
kan de kwaliteit van de arbeid
stukken verbeterd worden.
ACHTERGROND
Verfijnde computertechnieken
(flexibele automatisering) schep
pen de voorwaarden voor wat Hup
pes "sociale innovatie" noemt,
neerkomend op het terugbrengen
van verantwoordelijkheid en crea
tiviteit naar de werkvloer. De af
stand tussen management en uit
voering, een typisch uitvloeisel
van de Industriële Revolutie van
de vórige eeuw, zal daarbij gaan
vervagen.
De noodzaak tot korter werken
is, verduidelijkt Huppes, op zich
geen nieuw verschijnsel. "Als je te
rugkijkt zie je, dat met het toene
men van de kapitaalsintensiteit in
de bedrijven (meer machines, die
het werk van mensen overnemen
- red.) de arbeidstijd terugloopt.
Dat is een historisch proces ge
weest en dat zal nu ook onvermij
delijk zo zijn".
Eigenlijk hebben we, zo blijkt uit
zijn verhaal, op dat terrein een
kans laten liggen in de afgelopen
tien, twintig jaar, toen de arbeids-
produktiviteit wel toenam, maar
de arbeidsduur gelijk bleef. In
plaats van die hogere produktivi-
teit te vertalen in vrije tijd, is ze -
en dat was gezien de krapte op de
arbeidsmarkt best begrijpelijk -
voortdurend uitgemond in hogere
lonen. Zo bezien is de huidige
werkloosheid eigenlijk het gevolg
van het onderbreken van de histo
rische lijn.
Werkloosheid
Als de groei van de arbeidspro-
duktiviteit zich de komende jaren,
zeg tot 2000, in het zelfde tempo
blijft ontwikkelen, zal de arbeids
tijd tegen die tijd met 25 procent
omlaag gebracht moeten zijn, wil
iedereen een baantje zijn.
?es: "Dat is dus alleen al nodig
komende ontwikkeling bij
te houden. Over het wegwerken
van de huidige werkloosheid pra
ten we dan nog niet".
"Ter Hart zal er dus niet aan kun
nen ontkomen", zegt hij vervol
gens met een verwijzing naar de
huidige, vooralsnog vastgelopen
cao-onderhandelingen in de me
taalsector. Hij zegt het, gezien die
actualiteit, "best begrijpelijk" te
vinden, dat in recente voorpublika-
ties over zijn boek het accent op de
door hem als noodzaak becijferde
arbeidstijdverkorting is komen te
liggen, "maar het is toch niet de es
sentie van het onderzoek".
"Het belang van het onderzoek is
vooral gelegen in het feit, dat het
aantoont, dat de informatietechno
logie bijzondere kansen biedt om
niet alleen technisch, maar ook so
ciaal te vernieuwen".
Het ambachtelijk produceren
(overigens niet in de traditionele
betekenis van het woord) is aarze
lend in opkomst. "Voor een blij
vende verbetering van de concur
rentiepositie van Nederland is het
echter wel nodig", aldus Huppes,
"dat een dergelijke produktiewyze
beleidsmatig, dat wil zeggen van
overheidswege, gestimuleerd
wordt. Te beginnen met een breed
opgezet bewustwordingsprogram
ma, om het bedrijfsleven van de
noodzaak ervan te overtuigen".
Want: "Een nieuw ambachtelijk
elan in de vorm van gelijktijdige
technologische en sociale vernieu
wing zal het innovatietempo in de
economie verhogen en dus tot ver
sterking van de Nederlandse con
currentiekracht leiden", zo gelooft
Huppes.
(Een nieuw ambachtelijk elan. Ar
beid en management in het informatie
tijdperk. Auteur: dr. drs. T. Huppes.)
Huppe;
Van de ongeveer 2100 gehuwde
priesters in Nederland komen er
morgen in Utrecht zo'n 125 met
vrouw en kroost bijeen op de eer
ste vergadering van het 'Lande
lijk werkverband voor gelijkbe
rechtiging van gehuwde en onge
huwde priesters' (GOP). Voorzit
ter Lambert van Gelder zal spre
ken over de positie van de ge
huwde priester in binnen- en
buitenland.
Het werkverband, dat vorig
jaar is opgericht, streeft naar op
heffing van het verplichte pries
tercelibaat in de Rooms-Katho-
lieke Kerk. Dan zouden niet al
leen ongehuwde maar ook ge
huwde priesters gewoon pasto
raal werkzaam kunnen zijn.
De vereniging heeft tot nu toe
800 van de 2100 gehuwde pries
ters in ons land opgespoord. Ve
len van hen zijn nog op een of
andere manier pastoraal actief.
"Als de kerk daartoe de gelegen
heid zou bieden, zouden ze op
nieuw bereid zijn hun krachten
volledig aan het kerkewerk te ge
ven", zegt het werkverband in
een mededeling.
In augustus van dit jaar wordt
in Rome een internationaal con
gres gehouden van gehuwde
priesters uit ongeveer vijftien
landen. Nederland zal daar met
25 mensen vertegenwoordigd
zijn.
Beuker. "Ieder die met deze
foto's wil bewijzen dat hij een
privé-audiëntie by de paus heeft
gehad, is niet goed bij zijn hoofd.
Zo-iemand noem ik een charla
tan". Dat zei pater Gianfranco
Grieco, redacteur van het Vati
caanse dagblad 'Osservatore Ro
mano', toen het ANP hem de
kleurenfoto's liet zien waarmee
Klaas Beuker deze week op een
persconferentie in Den Haag wil
de aantonen, dat hij wel degelijk
by de paus op particulier bezoek
was geweest.
De minderbroeder-pater
maakt deel uit van een gezel
schap Italiaanse journalisten die
een week lang op uitnodiging
van het ministerie van buiten
landse zaken door Nederland rei
zen, nu koningin Beatrix volgen
de maand een staatsbezoek aan
Italië zal brengen.
Redacteur Grieco is kind aan
huis in het Vaticaan en schaterde
het uit toen hij de foto's van Beu
ker zag. "De fotograaf van de Os
servatore staat daar altijd na af
loop van de mis die de paus, als
hij in het Vaticaan is, dagelijks
bijwoont in zijn particuliere ka
pel. Als de mis is afgelopen, geeft
de paus ieder die daar was een
hand. Onze fotograaf schiet dan
plaatjes, een mooi souvenir voor
de mensen die de mis hebben
bijgewoond".
Het is niet moeilijk, tot die ka
pel door te dringen, vertelde de
redacteur. "Je kunt gewoon op
bellen. Relaties heb je er niet
voor nodig. Je geeft te kennen
dat je die mis graag wilt bijwo
nen, en je hoort dan meteen wan
neer er plaats voor je is".
De Osservatore houdt een lijst
bij van mensen die door de paus
in particuliere audiëntie worden
ontvangen. Dat is dan geen tête
téte, maar ook een gebeurtenis
met een aantal mensen, soms
tientallen. "De naam Beuker
komt op zo'n lijst niet voor" ver
klaarde de redacteur met absolu
te zekerheid.
Pastorale raad. De nieuwe
'Pastorale raad' van het bisdom
Rotterdam bestaat uit de volgen
de personen:
naast de bisschop en de vica
ris-generaal van het bisdom drs.
E. van Leuken namens de Mis
sieraad, mevrouw C. Enthoven
namens het Vrouwengilde, de
heer M. Heijnsbroek namens de
ouderen, zuster F. van der Horst
namens het bedrijfsapostolaat,
de zusters Th. Saers en R. Plat
namens het religieuzenberaad,
de heer Th. Dupont namens het
dekenaat Zuidhollandse Eilan
den, de heer P. Kroonenburg na
mens het dekenaat Zoeterwou-
de, mevrouw L. Herfkens na
mens het dekenaat Vlietstreek,
de heer J. Evelo namens het de
kenaat Leiden, mevrouw A.
Geerdes namens het dekenaat
Schiedam, mevrouw M. van den
Broek namens het dekenaat
Gouda, de heer G. Koperdraat
namens het dekenaat Delft, de
heer R. Thiel namens het deke
naat Bollenstreek en mevrouw
M. Fontijn namens het dekenaat
Alphen aan den Rijn.
Voor de vertegenwoordiging
van de priesterraad, de studen
ten- en jongerenpastores en de
dekenaten Rotterdam, Alkema
de, Dordrecht, Den Haag en het
Westland is er nog een achttal va
catures.
Ds. P. Sijtsma, Meye 8 Ba-
rendrecht, is op 13 maart 25 jaar
predikant. Hij werkt nu in het
Eudokia-ziekenhuis in Rotter
dam. Van 1974 tot 1981 was hij
predikant van de gereformeerde
kerk in Leiden.
Ds. A. van der Kooy, Waal-
oord 81 Woerden, is op 17 maart
50 jaar predikant. Van 1956 tot
aan zyn pensionering in 1976 was
zijn standplaats Noorden (bij
Nieuwkoop).
Hervormde Kerk: aangeno
men naar Lutten (Ov.) H. S.
Buunk Goes, naar Hollandsche-
veld (Dr.) J. den Admirant Baby-
loniënbroek.
Synode. De hervormde com
missie voor de behandeling van
bezwaren en geschillen vindt het
laatste besluit van de synode
over contacten met de Zuidafri-
kaanse bevrijdingsbeweging
ANC (African National Con
gress) niet in strijd met de ker
korde. In eerste instantie was het
besluit wél nietig verklaard.
Daarop herzag de synode de
tekst.
De commissie wijst in haar uit
spraak van 1 maart de bij haar
ingediende bezwaren tegen de
nieuwe formulering af. Die.be
zwaren kwamen van de kerke-
raad in Poortvliet en een kerklid
uit Den Haag.
De commissie overwoog, dat
de synode met haar contacten
het gebruik van geweld en tegen
geweld niet legitimeert, en dat ze
by voortduring beziet of contac
ten met bevrijdingsbewegingen
waarbinnen geweld wordt ge
bruikt moeten worden voortge-
Moederschap. In de regiona
le Evangelisch-Lutherse Kerk
van Hannover is ongehuwd moe
derschap geen verhindering om
predikante te worden of een an
dere kerkelijke dienst'te vervul
len.
Dat is van kerkelijke zijde
meegedeeld naar aanleiding van
de aantijging van een sociale
werkster dat een studente in de
theologie zich had laten aborte
ren, omdat zij meende als onge
huwde moeder nooit aan de slag
te kunnen komen. Wel zal zo'n
kerkelijk beroep gemakkelijker
gaan, als de kandidate wil verkla
ren, dat zij het huwelijk beslist
niet als een wegwerpartikel ziet.
