'Het LD is het eerste waar we naar grijpen'
DE KRANT IN HET BUITENLAND
VRIJDAG 1 MAART 1985 JUBILEUMNUMMER LEIDSCH DAGBLAD
Elke dinsdagochtend stuurt de heer Van den Heuvel uit Warmond de krant naar Vancouver Island.
Lei os
Mevrouw Wessels uit Leiden naast haar dochter uit Gran Canaria: hele feuilleton uitge
knipt. <foto Holvast)
CH
muiK.iiHM» ii*'
door Conny Smits
Het verschijningsgebied van deze krant houdt niet
op bij Hillegom of Waddinxveen. Vaak leggen
LD-artikelen - al of niet uitgeknipt - aanzienlijk
grotere afstanden af alvorens ze de lezers
bereiken. Die lezers zijn over het algemeen
vrienden of familieleden van abonnees, die ver
weg van het vroegere thuisfront nog zeer
geïnteresseerd zijn in het wel en wee van stad,
streek en land. Voor deze speciale gelegenheid is
het woord nu eens aan de 'achterhoede' van ons
abonneebestand.
Wanneer mevrouw Bark"èen
uitstapje wil maken in de
omgeving, steekt ze steevast een
brief bij zich van haar echtgenoot
waarin hij haar toestemming geeft
om moederziel alleen op pad te
gaan. En wil ze een ritje maken
met de auto, dan moet er een
chauffeur opdraven. Ook al bezit
ze al jaren een rijbewijs en is ze
heus niet te beroerd om zelf achter
het stuur te kruipen. Maar een
vrouw als bestuurder: dat mag
waar zij woont eenvoudig niet.
Saoedie-Arabiè anno 1985. Sinds
mevrouw Bark en haar man, die voor
zijn werk al naar verschillende landen
werd uitgezonden, er wonen, is ze flink
in haar bewegingsvrijheid beknot. De
gebruiken zijn er zo anders, dat zelfs
het kopen van een ijsje al de nodige
aanpassing vergt. Een ijswinkel mag ze
alleen via de 'ladies entry' betreden en
bij het verlaten dient ze weer van de
'ladies exit' gebruik te maken.
Ellenlange verhalen kan ze erover
vertellen aan haar schoonvader in
Leiderdorp met wie ze regelmatig
correspondeert. Toen ze nog in
Hongkong en Korea woonde, stuurde
schoonvader Bark ook wel een
Leidsch Dagblad of Vrij Nederland op.
Zodat ze op de hoogte bleef van de
gebeurtenissen in Nederland en
speciaal in deze regio. Maar dat is er nu
niet meer bij.
"Die kranten komen in Saoedie-Arabië
verknipt aan", zegt de heer Bark. "De
advertenties voor drank en andere
'onverkwikkelijke' zaken worden er
zorgvuldig uitgeknipt of doorgekrast
met een dikke viltstift. Dat heeft dus
geen zin meer". Om zijn woorden
kracht bij te zetten laat hij een uit
Arabië meegebrachte agenda zien. Op
de pagina's met landkaarten is het
vergeefs zoeken naar het land Israël.
Dat bestaat niet volgens de Saoedi's en
is dus met blauwe inkt onzichtbaar
gemaakt.
Van A tot Z
Toch wordt het Leidsch Dagblad van
de heer Bark na lezing niet zonder
meer bij het oud papier gegooid. In
Chicago namelijk woont zijn dochter,
die ook belang stelt in het nieuws uit
deze contreien. Zij vertrok ongeveer
tien jaar geleden uit Nederland "om
eens iets van de wereld te gaan zien",
en besloot haar werk als verpleegster
voortaan in Amerika te doen.
Inmiddels is ze er getrouwd en heeft
vier kinderen.
"Maar de Leidse regio ligt me nog
steeds na aan het hart", verzekert
mevrouw Vassilos-Bark vanuit
Chicago. "Alles wat ik erover kan
lezen, wordt door mij van A tot Z
doorgenomen. Want de Amerikaanse
kranten hebben heel weinig
buitenlands nieuws, over Nederland
valt er bijna helemaal niets in te lezen.
Het mag wel heel schokkend zijn, zoals
jaren geleden die treinkaping door
Molukkers, willen de Amerikanen het
belangrijk vinden".
Het Leidsch Dagblad wordt door haar
dan ook van voor- tot achterpagina
uitgeplozen. Berichten over de
nieuwbouw van het AZL hebben haar
bijzondere belangstelling, want in dat
ziekenhuis heeft ze ruim vijfjaar
gewerkt. Maar ook de overlij dens- en
geboorteberichten worden
doorgevlooid en zelfs de
huizenadvertenties. "Zo kom ik dan te
weten dat vroegere vrienden en
kennissen gaan verhuizen".
Dat heeft wel iets met heimwee te
maken, denkt ze. "Want er zijn
natuurlijk altijd dingen die je mist.
Bijvoorbeeld de Nederlandse
gezelligheid, het vlak op elkaar wonen.
Hier moetje al snel drie kwartier met
de auto over de snelweg om je
vrienden te bezoeken. In Nederland
stapte ik op de fiets en ging éven
hierheen, éven daarheen".
Bij de Hollandse clubs, die elke grote
stad in de Verenigde Staten wel heeft,
ontmoet mevrouw Vassilos nog
regelmatig andere Nederlanders. "We
vieren samen typisch Hollandse
feesten zoals Koninginnedag en
Sinterklaas. En via een Hollandse
winkel in Michigan bestel ik altijd
Nederlandse kaas. Maar weetje wat ik
hier nog steeds mis? Van die lekkere
pure chocoladerepen met hazelnoot en
chocoladehagelslag. Die nemen we elk
jaar mee uit Nederland".
'Leiuh'
Voor Wilma Wesselius, hostess in Gran
Canaria, is er van dit alles geen sprake.
Sinterklaas bij mevrouw Vassi
los-Bark (rechts) in Chicago: het
blijft je vaderland.
Aan Hollandse produkten is in haar
woonplaats, die nogal toeristisch is
ingesteld, geen gebrek. "Dropjes en
zelfs zuurkool in blik kun je hier
gewoon krijgen". En Nederlanders
hoeft ze niet op te zoeken, want die
komen elke week met
vliegtuigladingen tegelijk bij haar aan.
"Allemaal in een goede bui, want het is
voor hen immers vakantie".
Toch is Wilma's speciale belangstelling
nog steeds gewekt wanneer ze onder
het reisgezelschap iemand treft die
blijkens het taalgebruik onmiskenbaar
uit 'Leiuh' moet komen. Dan is ze er
direct op gebrand het laatste nieuws
uit de regio te horen. "Want ook al zou
ik vanwege het prima klimaat hier en
de aardige mensen voorlopig niet meer
terug willen, Nederland blijft toch je
vaderland".
Vandaar is het ook te verklaren dat ze
elk jaar op vakantie in Nederland is te
vinden en haar moeder regelmatig
knipsels uit het Leidsch Dagblad naar
haar opstuurt. Moeder Wesselius knipt
élke week dié berichten uit de krant
waarvan ze denkt dat ze haar dochter
wel zullen interesseren. Daar horen
ook de berichten over het inmiddels
voormalige Legermuseum bij dat
tegenover het ouderlijk huis staat. En
^tuurlijk over de nieuwbouw van het
AZL die ernaast verrijdt.
"In de politiek ben ik niet
geïnteresseerd", zegt Wilma. "Dat
raakt jé niet in het buitenland. Maar
wel die plaatselijke stukjes over zaken
die ik nog herken. Het meest
indrukwekkende vond ik tot nu toe het
demonteren van die bom aan de
Morsweg. Daar liep ik vroeger altijd
langs op weg naar school". Binnenkort
heeft mevrouw Wesselius nog een
verrassing voor haar dochter in petto.
Dan is het feuilleton 'De misdaad bij de
Hogewoerdspoort' ten einde en ze
heeft alle afleveringen bewaard. "Dit
krijgt Wilma in zijn geheel
opgestuurd".
Dit alles kan echter niet voorkomen
dat dochter Wesselius telkens weer
voor verrassingen komt te staan
wanneer ze op vakantie in Nederland
is. "De binnenstad van Leiden is elke
keer weer verschrikkelijk veranderd.
Dan mag je die straat weer niet in, dan
word je weer langs die weg omgeleid.
En neem die nieuwe busbaan bij het
station. Gisteren dacht ik dat ik in de
verkeerde bus was gestapt, zo anders
reed hij ineens".
Postpakketje
De heer Van den Heuvel uit Warmond
stuurt geen knipsels, maar elke week
de hele zaterdag- en maandageditie
van het Leidsch Dagblad naar Canada.
Daar, om precies te zijn op Vancouver
Island, woont zijn neef Theo Milikan.
En ook die heeft nog steeds
belangstelling voor Leiden en
omgeving, ook al heeft hij inmiddels
de helft van zijn leven in Canada
liggen. Daar zette hij een bloeiende
fotostudio op poten, en daar groeiden
zijn twee kinderen op.
"Canada is een prachtig land", vindt de
heer Van den Heuvel, die sinds zijn
pensionering in 1966 al driemaal de
lange vliegreis naar zijn neef Theo
ondernam. "Vancouver Island is alleen
al zo groot als Nederland, met prachtig
natuurschoon, een sterke bebossing en
rivieren die wemelen van de zalm en
forel. Ter illustratie laat hij de
vakantiekiekjes uit Canada zien. En
inderdaad: daar staat de familie, breed
grijnzend, ieder met twee kingsize
zalmen als trofeeën in de handen.
Het was in 1966 dat Van den Heuvel
begon met het versturen van het
Leidsch Dagblad. Sindsdien maakt hij
steevast elke dinsdagochtend met het
postpakketje zijn gang naar het
postkantoor. Pas na een week of vijf
vallen de kranten daarna op de
deurmat bij de Miükans. Ze hebben
dan een tocht achter de rug van een
week per boot naar Halifax, dan vier
dagen met de trein naar Vancouver en
vandaar uit moeten ze nog per ferry
(veerboot) naar Vancouver Island.
"Dat het zo lang duurt, maakt eigenlijk
niets uit", zegt Van den Heuvel. "Want
oude berichten zijn voor hen evengoed
nieuws. Ze zeggen altijd: het eerste dat
we bij de post grijpen, dat is het
Leidsch Dagblad".
ASC
Vanuit Canada bevestigt de heer
Milikan die bewering van harte. "Ik
ben geboren en getogen in Oegstgeest
en ik werkte vijftien jaar bij de
Rotogravure in Leiden. Met zo'n
achtergrond ebt de belangstelling voor
de regio niet snel weg".
Naast het plaatselijk nieuws slaat
Milikan bovendien graag de
sportpagina's op. Want hij voetbalde
vijftien jaar bij ASC in Oegstgeest en
naar die club gaat zijn hart nog steeds
uit. "Het gaat niet zo goed met ze hè,
vorig jaar gedegradeerd".
Ondanks zijn betrokkenheid bij
Leiden en omgeving is Milikan toch
blij dat hij 31 jaar geleden de knoop
doorhakte en naar Canada emigreerde.
Jacques Verduin (midden) in
Hong Kong: tuk op nieuws uit
Noordwijk.
"Er was grote woningnood, you know,
en we moesten hier inwonen bij mijn
ouders. Dat was niet bepaald ideaal.
Bovendien woonden de ouders van
mijn vrouw al in Canada, dus van
heimwee hebben we nooit last
gekregen. Al was het in het begin
natuurlijk wel eens moeilijk, we
moesten hard aanpakken. Maar ja, dat
moet tenslotte iedereen".
Tijdens vakanties in Nederland raken
de Milikans er steeds weer van
overtuigd dat zij er destijds goed aan
hebben gedaan de grote oversteek te
maken. "Nederland is niet erg ten
goede veranderd. De gezelligheid die
we van vroeger kenden, bestaat nu niet
meer. En Nederland is zo vuil
geworden. Bovendien heb ik gehoord
dat je in Leiden na tien uur 's avonds
de straat niet meer over kunt. Of is dat
misschien wat overdreven?"
Bij hem op Vancouver Island ademen
de mensen tenminste nog frisse lucht
in, pocht Milikan. "En we leven in
grote vrijheid. De Amerikanen zeggen
wel: bij ons is alles groter, en daar
hebben ze ook gelijk in. Neem alleen
maar boodschappen doen. Een
Nederlander gaat elke dag naar de
kruidenier, de bakker en de slager. Wij
slaan levensmiddelen in voor een hele
week".
Haring
Jacques Verduin uit Hongkong is ook
blij dat hij de kans heeft gepakt om
naar het buitenland te vertrekken. Zijn
baan in de horeca greep hij aan om iets
van de wereld te zien. En zo verruilde
hij zijn woonplaats Noord wij kerhout
achtereenvolgens voor Zwitserland,
Frankrijk, Manilla en Hongkong. "De
enige manier om door hard werken
vooruit te komen in mijn vak", vindt
Verduin. "In Nederland bracht ik al
mijn geld naar de belastingen, hier kun
je met hard werken iets bereiken".
Toch bewaart ook hij nog wel goede
herinneringen aan de regio en daarom
heeft hij zijn zus in Voorschoten
gevraagd af en toe een Leidsch
Dagblad naar Hongkong te sturen.
"Om het plaatselijk nieuws een beetje
te kunnen bijhouden en nog eens wat
te lezen over de zaken waar ik vroeger
heb gewerkt in Noordwijk en
Lisserbroek. Het landelijk nieuws volg
ik niet meer, nee. Vroeger was ik altijd
wel aardig op de hoogte, maar nu weet
ik bij wijze van spreken niet eens wie
in Nederland premier is. En laatst was
hier de minister van buitenlandse
zaken. Hoe heet hij ook weer, De Boer,
Boersma...? O ja, Van den Broek."
Omdat hij in een hotel werkt, ontmoet
Verduin nog regelmatig Nederlanders.
Daarom heeft hij ook weinig behoefte
om regelmatig de Nederlandse club te
bezoeken die ook in Hongkong een
vestiging heeft. "Alleen met typisch
Hollandse feestdagen is het wel leuk
om weer eens onder Hollanders te
verkeren. Laatst met drie oktober nog.
Toen hadden we hier zoute haring,
jenever en Heineken bier. Wat wil je
nog meer?"
meen Dagblad maar die
zou ik toch niet in de
plaats willen hebben
voor het LD. Dan ben je
je nieuws over stad en
regio kwijt. Landelijke
kranten zijn zo onper
soonlijk.
Niet alles interesseert
me. Financiële zaken,
beursberichten en der
gelijke sla ik meestal
over, maar voor het ove
rige lees ik de krant van
voren naar achteren".
Jan van Wezel, be
stuurslid en elftalbege
leider van de Leidse
voetbalvereniging
Roodenburg:
"Als geboren Leide-
naar heb ik het gevoel
dat het LD echt 'mijn'
krant is. De informatie
over mensen die je kent
of gebouwen waar je
wat van weet is heel her
kenbaar. Ik sla de krant
geen dag over. Zelfs na
een vakantie worden al
le opgespaarde exem
plaren doorgenomen. Er
gaat er niet ééntje zo
maar weg.
Ik zou wel graag wat
gerichter nieuws willen
lezen over' de regio. Ik
heb het idee dat nieuws
uit plaatsen buiten Lei
den nogal eens afhanke
lijk is van het toeval.
Wat van mij aanmerke
lijk minder of zelfs hele
maal zou mogen ver
dwijnen is het radio- en
tv-nieuws. Dat lees ik
wel in een omroepblad.
Het sportgebeuren is
goed vertegenwoordigd
in de krant, zeker qua
voetbal. Ik kan me voor
stellen dat mensen die
niet veel om voetbal ge
ven zich wel eens wat
achtergesteld voelen.
Maar die hebben met de
voetballoze weekeinden
van de afgelopen maan
den hun hart kunnen
ophalen.
Ronduit storend vind
ik taalfouten. Volgens
mij een kwestie van ge
makzucht en bovendien
een slecht voorbeeld
voor jongeren. Het lijkt
wel of het met die fouten
de laatste tijd weer er
ger wordt. Het valt me
op dat artikelen die veel
taalfouten bevatten
vaak ook inhoudelijk
erg pover zijn".
Har Meijer, huisarts te
Leiden:
"Het LD beoordeel ik
positief. De columns
vind ik erg leuk, zeker
die van Ruud Paauw.
De activiteiten uit de
sportwereld staan be
hoorlijk in de krant, al
zou tennis iets meer aan
bod mogen komen. Poli
tiek gesproken vind ik
de krant iets te links en
te weinig "kritisch ten
opzichte van de plaatse
lijke politici. Al dat ge
zeur over de gemeente
raad. Ik lees te veel de
tails die niet ter zake
doen. Toch heb ik mezelf
erop betrapt dat ik de
krant de laatste jaren-
steeds intensiever ben
gaan lezen. Vocal de
zaterdagkrant, zie
ik naar vit. Daar staan
vaak hele goeie stukken
in".
P.A.Plezier, Haar
lemmerweg 15, Leiden:
"Ik heb geen aanmer
kingen, ik vind het LD
een prima krant. Ik lees
op m'n werk wel eens
andere bladen als De
Telegraaf en het Alge-
LEZERS
OVER DE
KRANT
