'De democratie staat op gespannen voet met het management' Kouijzer boos weg bij Leidse Studentenbond Geen corporatiekoop woningen Stevenshof WOENSDAG 27 FEBRUARI 1985 LEIDEN 1 Voor alle duidelijkheid: het voor zitterschap van de universiteits raad is niet iets wat je er even tus sendoor doet. Kouijzer die een spil functie vervult tussen het college van bestuur en de universiteits raad, heeft er een dagtaak aan. Voordat de agenda van de tweewe kelijkse vergadering is samenge steld en het daarbij behorende pak papier in ieders bus glijdt, is er al heel wat werk verricht. door Saskia Stoelinga De voorzitter: "Niet alleen be hoor ik in te spelen op de actuele ontwikkelingen, maar ook probeer ik de gang van zaken in de com missies te stroomlijnen. Verder ben ik als waarnemer aanwezig bij de vergaderingen van het college van bestuur en heb ik op gezette tijden overleg met de andere voor zitters in den lande over bestuurlij ke ontwikkelingen". De universiteitsraad is min of meer te vergelijken met een ge meenteraad. Er zijn partijen, frac ties en commissies die de voorstel len van het college van bestuur nauwkeurig bekijken en advies uitbrengen aan de universiteits raad. Het college van bestuur zou je tegenover het college van burge meester en wethouders kunnen zetten. De raadsleden zijn, evenals gemeenteraadsleden, verbonden aan partijen én afkomstig uit alle geledingen van de universiteit. Ruud Kouijzer zal op de verschil len terugkomen. Hij vertelt eerst wat over de huidige situatie. Conflicten 1 "In de loop van de tijd was er tus sen het college van bestuur (cvb) en de universiteitsraad (ur) een overeenkomst gegroeid wat betreft taakverdeling. Door de bezuini gingsoperatie is het cvb evenwel onder druk van de minister steeds meer in het brandpunt van aller hande bestuurlijke processen ko men te staan, waardoor de be stuurssituatie op de universiteiten zoetjesaan in de richting schuift van de machtsverhoudingen van voor de invoering van de wet uni versitaire bestuurshervorming (1970)". "Over de hele procedure rond de taakverdeling bijvoorbeeld: de ur wilde daar ook graag wat over te zeggen hebben, maar door de hou ding van het cvb is dat maar ten dele gelukt. Ja, je zou kunnen zeg gen dat de democratie op dit mo ment op gespannen voet leeft met het management". Aanleiding voor heftige taferelen in de raad waren onder meer de Nota Financiële Kaderstelling (NFK) en de samenstelling van de selectiecommissies voor de benoe ming van de universitaire hoofddo centen. De raad eiste dat er zowel vrouwen als studenten in die com missies diende te worden opgeno men. En bij de behandeling van de NFK besloot de raad dat studie richtingen als Baskisch en Sla visch aan de universiteit meer geld moesten krijgen dan het college had voorgesteld. Al bij voorbaat werd door het college kenbaar ge maakt dat beide kwesties niet tot de bevoegdheden van de raad kun nen worden gerekend. Geen spelregels Kouijzer: "De raad en het be stuur zijn eikaars natuurlijke oppo nenten. De 'samenwerking' tussen die twee gaat goed zolang er duide lijke spelregels zijn. En daar man keert het nu aan. De wetgever is over de bevoegdheden van beide organen ook niet duidelijk. Het conflict tussen de ur en het cvb gaat daar ook over. De vraag is tel kens weer: wie mag nu waarover wat zeggen. Dat moet tot op de bo dem worden uitgezocht. De raad moet het cvb in haar bestuursda den controleren en dat moet niet ontaarden in een welles-nietus- spelletje. Ik zei het al: in de wet is over die bevoegdheden heel wei nig te vinden. Om maar eens wat te noemen: nergens staat duidelijk omschreven waar het budgetrecht ophoudt en waar het overgaat in personeelsbeleid". "Nee, het moet zeker niet zo zijn dat de raad in de juridische ge vechten met het cvb ten onder gaat, want deze twee organen zou den in mijn visie eigenlijk samen het universiteitsbestuur moeten vormen. En dat gebeurt nu veel te weinig. Over deze conflicten en problemen zullen gesprekken wor den gevoerd. De eerste ronde heb ben we in januari gehad. Ik ben er niet ontevreden over. Het college van bestuur is ook al met een noti tie gekomen voor het tweede ge sprek. Het spreekt vanzelf dat je hier morgen of over twee weken niet uit bent. Mijn taak? Ervoor zorgen dat de raad niet te veel gaat inleveren". Ruud Kouijzer voorziet nog moeilijke tijden. De raadsleden dragen volgens hem gewild of on gewild, vaak zélf bij aan degradatie van het eigen bestuursorgaan om dat een soort bestuurscultuur in stand wordt gehouden die raadsle den welhaast stimuleert zich pas sief, inconsistent en solistisch op te stellen. Ook dit orgaan zal de ko mende tijd een verandering moe- LEIDEN - De voorzitter van de universiteitsraad is op dit mo ment aan geen partij gebonden. Ruud Kouijzer die van septem ber '81 tot augustus '83 namens de Leidse Studentenbond (LSb) in de universiteitsraad zat, heeft zijn lidmaatschap onlangs opge zegd. Aanleiding voor hem was de bezetting door de actiegroep van het Academiegebouw, waar door alle eerder gemaakte af spraken tussen de voorzitter van het college van bestuur, mr. K.J. Cath, en een LSb-vertegenwoor- diging werden geschonden. Die afspraken waren dat op donderdag 7 februari - de dag dat de universiteit haar 410-jarig be staan vierde en minister Deet- man naar Leiden kwam - wel zou worden gedemonstreerd tegen het nieuwe studiefinancierings stelsel, maar geen verdere acties zouden worden ondernomen. In 'ruil' daarvoor had Cath ge- ten ondergaan. De voorzitter komt nu op de verschillen tussen het be regeld dat minister Deetman bij zijn bezoek aan Leiden een da tum zou noemen voor overleg met de Landelijke Studenten Vakbond (LSVB) en dat de actie voerders buiten het hek van het Academiegebouw een petitie met een handtekeningenlijst aan de minister zouden aanbieden. Echter, de minister had over die datum voor zijn komst naar Lei den al rechtstreeks contact opge nomen met de landelijke vak bond. De LSb was daar volgens het bestuur niet in gekend, waar door het leek alsof de actievoer ders werden misleid. Dat zinde de LSb niet en ter plekke werd besloten aan de eerder gemaakte sturen van een gemeente en een universiteit. afspraken geen gehoor meer ge- Initiatiefnemer Kouijzer die de gesprekken tot stand had ge bracht, voelde zich evenwel in zijn hemd gezet en zegde, nadat goede argumenten achterwege bleven, op 8 februari zijn lid maatschap op. "De demonstratie is op geen enkele manier volgens afspraak gelopen. De minister heeft niet eens de gelegenheid gekregen om de handtekeningen in ont vangst te nemen, want voor zijn komst was het gebouw al bezet. Nee, deze opzegging heeft geen consequenties voor mijn functio neren. Als voorzitter kun je heel Dissidenten "De universiteit is in tegenstel ling tot een gemeente op de eerste plaats een werkorganisatie. Er moeten resultaten worden be haald. Daarnaast is het ook nog eens een hele complexe organisa tie. Een gemeentebestuur heeft niet te maken met vakgroepen die zelfstandig hun taken uitvoeren en onderzoeksprogramma's vastleg gen. Het centrale bestuursniveau van de universiteit moet daarom op een behoorlijk abstractieniveau de beleidslijnen uitstippelen en volgen. Er kan nauwelijks worden gesproken over inhoudelijke za ken. Wat goed is voor een vakgroep Chinees of een vakgroep Orchani- sche chemie weet feitelijk nie mand op centraal niveau.". "De kracht van een gemeente raad staat of valt met de standpun ten die de verschillende fracties in nemen. Daar zitten wij natuurlijk ook mee. Alleen de moeilijkheid in de ur is dat in de verschillende par tijen te veel dissidenten zitten. Dat komt omdat een vertegenwoordi ger van de faculteit wis- en natuur kunde andere belangen meent te hebben dan de vertegenwoordiger van de faculteit letteren". "Ik probeer als voorzitter derge lijke belangenbehartiging zoveel mogelijk tegen te gaan. Dat dat nog maar ten dele lukt komt omdat de motieven van de raadsleden nogal uiteenlopend zijn. De een is geko zen zuiver en alleen om voor de be langen van zijn faculteit op te ko men, terwijl de ander graag een stem in de algemene beleidsvor ming wil hebben of geïnteresseerd is in bestuurlijke processen. Daar naast functioneren veel ur-leden op een tamelijk beperkte basis. Dat wil zeggen: de leden van de raad gaan soms onvoldoende na welke bestuurlijke effecten hun wijzi gingsvoorstellen binnen de univer siteit kunnen hebben. Ik vind dat een slechte zaak". "Er is in de ur nog geen echte vi- goed partijloos zijn", aldus de voorzitter. Het bestuur van de LSb be treurt de opzegging van Kouij zer. In een brief aan de voorzitter van de universteitsraad verklaart het dat er enige misverstanden zijn gerezen. Het bestuur schrijft dat de verontwaardiging onder de actievoerders groot was toen zij vernamen dat de minister al met de LSVB had gesproken. "Er zijn volgens ons twee moge lijkheden, ofwel het college van bestuur heeft doelbewust een misleidend voorstel gedaan, of wel, wat minstens even erg zou zijn, de minister is zijn afspraak met het college van bestuur on voldoende nagekomen". Overigens heeft de Landelijke Studenten Vakbond op maandag 4 maart, tijdens de vergadering van de Leidse universiteitsraad, een gesprek met minister Deet man over het nieuwe studiefi nancieringsstelsel. sie ontwikkeld over de rol van de raad in de nieuwe bestuurlijke om standigheden. Ik kan begrijpen dat de vergaderingen voor een buiten staander heel rommelig overko men. Dat komt omdat strategisch beleid ontbreekt. Men heeft geen idee wat de mensen aan de basis (kunnen) betekenen voor een uur. Om een breder draagvlak te krij gen zou begonnen kunnen worden om de taken binnen de fracties be ter te verdelen. Dezelfde mensen komen te veel aan het woord. Dat irriteert". "Ook de verkiezingsprogram ma's van de verschillende partijen bieden weinig houvast. Bij de da gelijkse gang van zaken kun je daar nauwelijks mee uit de voeten. Dat is ook het punt: er zijn te wei nig handvatten om concrete uit spraken te doen. Gevolg is dat men te veel gaat zitten op onderwerpen waar zonder al te veel voorkennis veel over kan worden gezegd". "Ik zou het jammer vinden als ik in september als voorzitter de raad zou moeten verlaten. Het eerste jaar ben je toch wel veel met inwer ken bezig. Het is zonde om de ken nis en ervaring die ik in ur als raadslid en als voorzitter heb opge daan weg te gooien. Langer dan twee zittingstermijnen is natuur lijk ook weer niet de bedoeling, want dan vergroei je te veel met het bestuurlijk apparaat". "Mijn doel is om er voor te zor gen dat de democratie binnen de universiteit wordt gehandhaafd. Controleren van bestuurlijke orga nen, corrigeren van machtsverhou dingen. Een belangrijke functie van democratische organen is dat ze duidelijk moeten maken dat ze bestaan. In het openbaar moeten de standpunten over het gevoerde beleid verdedigd kunnen worden. Pas dan gaan de scherpe kantjes eraf. Ik zou de raad als voorzitter daar nog een paar jaar in willen be geleiden en op die manier een bij drage willen leveren aan vernieu wingen binnen de universiteits raad, zowel intern als extern". LEIDEN De verkiezingen voor 33 zetels in de universiteitsraad staan voor de deur. Op de driehonderdste universiteitsraadsvergadering is onlangs het glas geheven en het is alweer ruim een jaar geleden dat de student Ruud Kouijzer zijn eerste vergadering als voorzitter leidde. Geen eenvoudig karwei, want in dat jaar zijn de conflicten tussen het college van bestuur en de raadsleden steeds heftiger geworden. Een gesprek met een voorzitter die inmiddels is afgestudeerd en die als zijn belangrijkste taak ziet het waken over de democratie binnen de universiteit. Ruud Kouijzer, voorzitter universiteitsraad: Goedkeuring ministerie blijft uit LEIDEN De bouw van 47 'corpo ratiekoopwoningen' in de Stevens hof gaat niet door. Voor de bouw was de goedkeuring van het minis terie van financiën nodig, maar die laat zo lang op zich wachten dat eerst initiatiefnemer de Protes tants Christelijke Woningbouwver eniging (PCW) afhaakte en later ook de gemeente, die aanvankelijk dacht het project ook wel met een andere woningbouwvereniging van de grond te tillen. Open dagen Sterrewacht LEIDEN - De Leidse Sterrewacht houdt dit weekeinde het jaarlijkse open huis, in nauwe samenwer king met amateur-astrologen uit de omgeving. Gedurende drie dagen (1 tot en met 3 maart) zullen veel studenten, amateur- en vakastro nomen aanwezig zijn om de vragen van het publiek over astronomie te beantwoorden. Elk uur wordt er een film ver toond over de satelliet IRAS en een dia-klankbeeld. Er zijn mini-ten- toonstellingen over de moderne sterrenkunde en het zelf bouwen van kijkers. Bij helder weer kun nen belangstellenden een blik wer pen door de vier grote telescopen die bij de Sterrewacht staan opge steld. Zo kan men overdag zonne vlekken waarnemen en 's nachts, afhankelijk van het weer, de maan, een aantal planeten (met name Ve nus) en sterrehopen. De Sterrewacht, toegankelijk via de Kaiserstraat, is vrijdagavond ge opend van zeven tot elf uur, zater dag van één tot vier en van zeven tot elf uur en zondag van één tot vier en van zeven tot tien uur. ADVERTENTTF, I ZEG MAAR («Tl TEGEN KAMSTEEG OCCASION keus uit 200 occasions Omdat het ministerie zo lang op zich laat wachten heeft nu ook de gemeente het zekere voor het onze kere genomen en wordt gewerkt aan de 'ombouw' van het plan tot premie-B woningen. De subsidie voor deze huizen is vorig jaar al aangevraagd, omdat de gemeente al een donkerbruin vermoeden had dat het ministerie wel erg lang op zich kon laten wachten. Corporatiekoopwoningen, een systeem waarmee de gemeente Rotterdam en woningbouwvereni gingen al enkele jaren experimen teren, is een vorm van eigen wo- ningbezit waarbij de koper erg wei nig risico loopt. Als een koper ver trekt moet hij zijn woning, tegen een geïndexeerde prijs, aan de wo ningbouwvereniging terugverko pen. De koper kan zijn huis derhalve ieder moment kwijt. Er zit yoor de bewoners tevens een belangrijk fiscaal voordeel aan vast, vandaar dat ook het fiat van het ministerie van financiën nodig was. In Rotter dam hebben experimenten plaats met bestaande woningen. Het Leidse experiment was in zoverre uniek dat het om nieuwbouwwo ningen ging. De afdeling volkhuisvesting is nu bezig om de bouwplannen te veranderen. De premie-B wonin gen krijgen er bijvoorbeeld een ga rage bij. Het aantal huizen zal daar om beperkt blijven tot 38. Het plan moet binnenkort klaar zijn. Tamils terug naar Duitsland LEIDEN - Van de vijf Tamils die afgelopen weekeinde in Leiden te recht kwamen, zijn er twee weer te ruggestuurd naar Duitsland. Daar hadden zij aanvraag voor politiek asiel lopen. Inmiddels zijn er gisteren weer twee Tamils bijgekomen. Zij zitten samen met de andere drie nog op het politiebureau in Leiden in af wachting van een beslissing van de vreemdelingendienst in Den Haag. Vermoedelijk heeft dit vijftal ook een aanvraag voor politiek asiel in Duitsland lopen. "Is dit het geval dan gaan ook zij terug", aldus de politievoorlichter. Protest tegen bouw Kijkhuis lijkt kansloos DEN HAAG/LEIDEN - Een som ber 40-jarig slagersjubileum vreest A.W. van der Zon te zullen vieren als gevolg van de bouw van het 'Kijkhuis' aan de Vrouwenkerk steeg/Lange Agnietenstraat. Die kost namelijk parkeerplaatsen en daardoor klanten, zo legde hij gis teren de provinciale Arob-beroeps- commissie uit. Van Zon heeft bij de provincie protest aangetekend tegen de afgifte van een zogenaam de verklaring van geen bezwaar, op grond waarvan de gemeente voor het 'Kijkhuis' een bouwvergun ning heeft kunnen afgeven. Slager Van Zon lichtte toe dat de vermindering van het aantal par keerplaatsen in de buurt van zijn winkel hem al 25 procent van zijn omzet heeft gekost en hij zei bang te zijn voor het voortbestaan van zijn bedrijf. Dat zou trouwens ook zo zijn als er in plaats van het 'Kijk huis' woningen zouden worden ge bouwd. Want op de plaats van een woonhuis kunnen zes auto's van evenzovele klanten parkeren en die wisselen bovendien volgens de berekening van de slager ook nog een zo'n vijf keer per dag. Hem werd door de voorzitter van de beroepscommissie overigens weinig hoop gegeven dat zijn be zwaar tegen de bouw van het 'Kijk huis' enig resultaat zal hebben. "Uw bezwaren richten zich met na me tegen het gemeentelijke par keerbeleid en we zitten er niet voor om dat te bepalen. Daarvoor moet u bij de gemeente zelf zijn". Van Zon werd aangeraden om op grond van artikel 49 van de Wet op de ruimtelijke ordening bij de ge meente aan te kloppen indien hij kan aantonen als gevolg van het beleid financiële schade te lijden. De slager kondigde na afloop van de zitting van de beroepscommis sie aan dit zeker te zullen doen. Ook sloot hy niet uit dat er andere acties van de volgens hem ernstig gedupeerde winkeliers in de buurt zijn te duchten. Brand in school LEIDEN - Er heeft gisteravond omstreeks zeven uur een brandje gewoed in de lagere school 'De Me- renwijk' aan het Valkenpad. Wat speelgoed, vloerbedekking en gor dijnen zyn in vlammen opgegaan. Ook zijn er twee ruiten door de hit te gesneuveld. Agenten van de Leidse politie waren in staat om met emmers water het vuur te do ven. De brand is waarschijnlijk ontstaan doordat er een brandende prop papier naar binnen is ge gooid. redactie Wim Brands Bart Jungmann Letters (1) Jaap Kooiman zit achter een ta fel in het grafische bedrijf aan de Jacob van Campenlaan. Hij schrijft niet, maar staat een be langstellende te woord. Even la ter vragen we de letterkunste naar, die in Leiden op uitnodi ging van Art Service een dagje laat zien wat hij kan, of hij ook leeft van de letterkunst. Kooiman kijkt verbaasd, neemt ons nieuwsgierig op en dreunt dan een verklaring op. Hij beklemtoont elk woord. Daar mee geeft hij te kennen dat wat hij zegt belangrijk is. Tevens maakt hij op deze manier duide lijk dat hij dit antwoord al o zo vaak heeft moeten geven. "Ik leef er van, in en mee". Hoe raakt iemand gefascineerd door de schoonschrijverij, of zo als het eigenlijk heet: kalligrafie? We moeten de letterkunstenaars waarschijnlijk niet zoeken in de gelederen van de inktknoeiers, de mensen die op de lagere school zo verbazingwekkend goed waren in het maken van vlekken. Het zijn ongetwijfeld mensen die al op jonge leeftijd geconcen treerd een mooie letter konden maken. Waar of niet? Kooiman: "Ik kon al op de lagere school goed schrijven, zoveel is zeker. Maar hoe ik nou in de letterkunst terecht ben gekomen - dat is een heel verhaal. En eigenlijk praat ik liever niet over die geschiede nis, zoals ik ook liever zwijg over m'n familie en aanverwante za ken. Wat wordt u daar wijzer van?" Letters (2) Maar Kooiman is een beminne lijk mens, zo blijkt, dus ook niet te beroerd om zijn achtergron den toe te lichten. "Ik kom uit een bollengezin, m'n ouders werkten in de bollen. Dat was in Andijk. Ik was vanzelfsprekend ook voorbestemd voor dat vak, maar al drie dagen na mijn ge boorte was het pleit min of meer beslecht". "Ik kreeg bloembolleneczeem. Van die ziekte heb ik tot mijn achttiende last gehad. Op de la gere school was kortom al duide lijk dat ik een andere kant op zou gaan, niet de bollen in. Maar wat? Ik was slecht in zo'n beetje alle vakkken. Alleen schoon schrijven, dat kon ik". In zijn jeugd schreef een potlo denfabrikant regelmatig wed strijden uit. Kooiman deed mee en bleek tot de beste letterma- kers te behoren. "En dan had ik nog een oom in Rotterdam die reclametekenaar was. Die zei te gen m'n ouders: Jaap moet met die letters doorgaan, dat kan hij". Kooiman ging naar de Mulo. De oorlog leek zijn toekomst te vergallen. "Ik ben in een concen tratiekamp terechtgekomen. Verzet, ach dat woord moet je niet gebruiken als je het over een jongen hebt. Het had iets van ap pels pikken. De avonturier uit hangen". Het kamp bleek beslissend voor zijn verdere leven, want hij ontmoette iemand die zijn passie - het maken van letters - op pro fessionele wijze aanwakkerde. "In dat kamp zat een goede Duit ser. Die man was leraar geweest aan de kalligrafische academie in Berlijn, de enige academie op dat gebied in Europa. Wat ik van die man heb geleerd...ongelooflijk gewoon". Letters (3) Wat bijvoorbeeld? "Nou, de psychologie van het vak. Kijk, als jij Kees heet en een opgewekt mens bent, dan maak ik een blije letter. Ben je treurig, dan een sombere. Die gemoeds toestanden kun je inderdaad in de letter tot leven laten komen". "Hij, die Duitser, was ontwer per. Dat ben ik dus nooit gewor den. Wil ik ook niet. Ik wil dat wat er is, wordt gebruikt zoals het gebruikt moet worden. De geschiedenis vasthouden zoge zegd". Ondertussen besluipt de ver slaggever het idee dat dit inter view een humoristisch aspect Jaap Kooiman toont zijn schrijfkunsten. De naam van deze rubriek probeerde hij in diverse typen uit. Linksboven de Oud-Ierse letter. "Wat een rijkdom, hè", zegt hij zelf. (foto pr> heeft: wat de kenner heeft te melden'over de sierletterkunst, wordt immers opgeschreven in zo ongeveer het lelijkste hand schrift van de wereld. "Nou zeg", oordeelt Kooiman, "dat handschrift van u is inder daad gruwelijk, maar het heeft wel waarde. Je kunt er dingen uithalen. U bent rusteloos en soms nog driftig ook". Nou, be dankt meneer Kooiman! "Maar een lelijk handschrift komt natuurlijk wel voor verbe tering in aanmerking. Als ik les geef, dan neem ik ook altijd alle mensen even apart. Want kijk: je handschrift wordt vaak bepaald door psychische factoren. Dan is het dus belangrijk datje zo'n fac tor even losweekt. Daarvoor hoef je overigens helemaal geen psy choloog te zijn hoor". Letters (4) Kooiman stelt voor om eens een aantal lettertypes te laten zien. Hij pakt zijn pen en begint geconcentreerd het woord Steeds te schrijven. "Dit is dus een Gothische letter. Vreselijke letter, die letter leeft niet. Zal ik u nu eens laten zien waar dat Go- thisch van is afgeleid?" Kooiman tekent onder de Go thische letter een Oud-Ierse. "Van deze letter is de Gothische letter dus afgeleid. Wat een rijk dom hè. Die Ierse letter heeft hart. Het Gothisch is een lijk- schrift, het leeft niet. Moet je die vreselijke armoede zien". Als Kooiman het vel papier ter zijde heeft gelegd, zegt hij: "Weet u wat mijn grootste wens is?" "Dat Nederland ooit nog eens een land wordt dat bekend gaat worden als het land waar de mensen zo schoon kunnen schrijven. En dat er dan een standbeeld op de Dam komt voor my, Jaap Kooiman. Dat de mensen zeggen: die Kooiman heeft de weg gewezen, in z'n up pie. Daar droom ik wel eens

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 3