SPAARSELECT REKENING 'Kinderfysiotherapie moet op een hoger niveau komen' Crossroads: Soweto van Kaapstad afgezet Te strenge predikant door Therapeuten richten vereniging op RENTE 53/4% leidse spaarbank a DINSDAG 26 FEBRUARI 1985 PAGINA II Nederland krijgt een vereniging voor kinderfysiothera pie. De verwachting is dat die vereniging - waaraan al meer dan zes jaar wordt gesleuteld - in de tweede helft van dit jaar haar officiële status krijgt. Deze nieuwe tak van de fysiotherapie komt onder vleugels van het Neder lands Genootschap voor Fysiotherapie. Onlangs is een voorlopig bestuur gekozen. Dat gebeur de tijdens een bijeenkomst in het Radboudziekenhuis in Nijmegen. Dit bestuur werkt nu aan de juridische vorm van de zelfstandigheid. De vraag die al meermalen is opgeworpen: waarom moet er een aparte vereniging voor kinderfysiotherapie in het leven worden geroepen? Is de huidige fysiothera pie niet voldoende ingespeeld op de kinderproblema- tiek? Piet Rijpaard, therapeut in het Sophia Kinderzieken huis in Rotterdam, legt dat uit. De tijden zijn veranderd. Alles en iedereen specialiseert zich. En dat geldt niet alleen voor de techniek. Met die gedachte in het achter hoofd heeft een groep fysiothera peuten wat jaren geleden het initia tief genomen een vereniging op te richten die zich helemaal afstemt op het lot van het kind. De terreinen waarop de fysiothe rapeuten werkzaam zijn worden steeds moeilijker te overzien. Hoe wel de opleiding fysiotherapie nog altijd een algemene bevoegdheid verleent, is het eigenlijk niet meer verantwoord om op al die terreinen werkzaam te zijn. De kennis en vaardigheid zijn niet toereikend genoeg. door Jan Westerlaken De eerste stap tot specialisatie in de fysiotherapie, werd een kleine twee jaar geleden al gezet. Toen viel de beslissing dat er een specia le opleiding voor kinder-fysiothe- rapeut in het leven moest worden geroepen. Dat gebeurde ook. Die opleiding - vorig jaar maart gestart in het Wilhelmina kinderzieken huis in Utrecht - verwacht in sep tember de tweede lichting studen ten. Nu, aldus de kinder-fysiothera- peuten, is de tijd rijp om aan een officiële erkenning van die oplei ding te gaan werken. Die status is een van de belangrijkste doelstel lingen van de vereniging in spé. Kinder-fysiotherapie. Tot op welke leeftijd ben je kind? De com missie die het oprichten van de vereniging heeft voorbereid, heeft die leeftijdsgrens gesteld tussen 0 en 18 jaar. Wanneer een kind acht tien jaar is, vindt de commissie, is het lichamelijk volwassenen en kan het, indien noodzakelijk, een beroep doen op een algemeen fy siotherapeut. Moeizaam Piet Rijpaard is fysiotherapeut in het Sophia kinderziekenhuis in Rotterdam. Hij is een warm voor stander van specialisatie. "Of je nu wel of niet wilt", zegt hij, "je moet gewoon specialiseren. Het hele ter rein van de fysiotherapie is zo uit gebreid, dat het praktisch onmoge lijk is om dat helemaal te bestrij ken. Kinder-fysiotherapie is ook een heel apart terrein. Een kind kun je nu eenmaal niet op dezelfde manier benaderen als een volwas sene." Vroeger lag dat heel anders. Een fysiotherapeut was een fysiothera peut. Of de patiënt nu jong of oud was, het maakte allemaal geen ver schil. Hij werd naar een therapeut verwezen die de taak had om de klachten te verlichten of te verhel pen. Kortom, het kind stond op een lijn met een volwassene. "Kijk", zegt Piet Rijpaard, "de ouders wer den in die jaren maar heel moei zaam bij de behandeling van hun kind betrokken. Wanneer een va der of een moeder daarbij aanwe zig zijn, geeft dat een kind zelfver trouwen. Daar moet je als thera peut rekening mee houden." Maar daarmee is bepaald niet ge zegd dat dit de enige verandering is om als kinder-fysiotherapeut door het leven te kunnen gaan. Luister naar Piet Rijpaard: "De man of vrouw die kinderfysiothe rapie bedrijft, moet in elk geval goed met die kinderen kunnen om gaan. Hij of zij moet zich niet alleen in de fysiotherapie hebben ver diept, maar vooral ook de zijwegen daarvan weten te bewandelen." Inzicht Die zijwegen zijn er nogal een paar. De therapeut moet naast psy chologische ook medische-en pe dagogische kennis in huis hebben. De terreinen waarop het kind zich beweegt moeten als het ware een open boek voor hem of haar zijn. "Goede contactuele eigenschap pen", voegt Piet Rijpaard eraan toe, "zijn van het grootste belang. Er valt onzettend veel te overleg gen. De ouders zijn al genoemd, maar ook met de artsen die zo'n kind behandelen moet een inten sief contact zijn. De kinder-fysio therapeut moet een soort schaap met zes poten zijn. Laat ik duide lijk zijn: de therapie bestaat niet uit louter en alleen behandeling. Daar ben je misschien in twintig minu ten mee klaar. Maar al die zijwegen vragen zoveel tijd, dat je op een dag misschien maar zes of zeven kinderen kunt nalopen." Kan Piet Rijpaard aangeven hoe je een kind met, bijvoorbeeld, een geblesseerde knie therapie geeft? "Spelenderwijs moetje de oefen stof met hem doornemen. Als je in derdaad van die geblesseerde knie zou uitgaan, dan moet je dat kind er voorzichtig op wijzen dat het wel eens pijn kan doen. De manier van werken moet speels zijn. Die knie is eigenlijk niet zo'n goed voorbeeld. Neem nu eens kinderen met leer- en taalstoornissen, een open ruggetje, een systeemziekte of spierdystrofie? Zij hebben een heel intensieve begeleiding nodig. Een therapeut die op dat terrein is gespecialiseerd kan die kinderen toch beter onder handen nemen, dan iemand die zich algemeen heeft bekwaamd? Daarom moet er een vereniging komen. Mede ook omdat fysiotherapeuten in een steeds vroeger stadium bij kinde ren worden geroepen." Opleiding Het Wilhelmina kinderzieken huis in Utrecht leidt kinder-fysio- therapeuten op. Zoals het er nu naar uitziet zal dit voorlopig ook de enige opleiding blijven. De nieuwe vereniging heeft echter wel de hoop dat er in de loop der jaren een samenbundeling komt van allerlei cursussen die het kind als middel punt hebben. Of dat een haalbare kaart zal zijn, zal de toekomst moe ten aantonen, zegt Piet Rijpaard. De curus fysiotherapie zoals die in Utrecht is opgezet, is helemaal afgestemd op het wel en wee van het kind. De therapeuten die de op leiding volgen hebben de basis kennis 'fysio' al achter de rug en zijn ook al werkzaam met kinde ren. Dat heeft de vereniging als eis gesteld om te worden toegelaten tot de cursus. "Iedere fysiotherapeut die met kinderen werkt, zou deze opleiding moeten volgen", stelt Piet Rij paard. "Wel zullen wij ervoor wa ken dat er geen elite groep ont staat. Het streven is een club men sen te formeren die zo breed is dat die in staat is naar behoren met kinderen te werken. Nogmaals, een fysiotherapeut kan veel, maar werkelijk alles tot in de puntjes af leveren is onmogelijk. De kinder fysiotherapie moet op een hoger plan worden gebracht en daar moeten we haar ook zien te hou den. Bijscholen is de enige manier om dat te bereiken. De taak van de vereniging hierin is om alle kinder therapeuten in die club onder te brengen. Zij, die hulpverleners, moeten in staat zijn om het leven van een gehandicapt kind naar een zo hoog mogelijk peil te brengen. Als dat lukt zijn wij tevreden." Snoeien De therapeuten zijn duidelijk in hun wensen: ze willen een verbete ring van de fysio-kwaliteit ten aan zien van kinderen. Kan dat in een tijd dat er aan alle kanten in de ge- zondheidszorgd op de financiën wordt besnoeid? Piet Rijpaard is er heel duidelijk over. Hij zegt: "Het moet gewoon. Dit soort zaken groeit gewoon te gen de verdrukking in. Als het nu niet van de grond zou komen, dan komt het er toch zeker in de toe komst. Bijna iedereen staat er vrij positief tegenover. Dus is het ook de moeite waard om in de oprich ting van de vereniging zoveel tijd en energie te stoppen." Denkt de medische wereld daar ook zo over? "Voorzover ik de zaak kan overzien, mogen we niet echt klagen. Ik weet dat de directie van het Sophia kinderziekenhuis de komst van de vereniging van harte steunt. Hoe de stemming in andere ziekenhuizen precies ligt? Nee, dat kan ik niet inschatten. De realiteit is, dat er links en rechts ook wel wat negatieve geluiden naar voren komen." Piet Rijpaard heeft het al eerder opgemerkt: een kind dat wordt be handeld vraagt meer tijd dan een volwassene. Zijn de tarieven die de ziekenfondsen nu hanteren dan nog wel toereikend? De kinder-fysiotherapeut knikt. Zegt: "De tariefsonderhandelingen zijn, wat ons betreft, nog verre toe komst. Een feit is inderdaad dat wanneer je kinderen goed wilt be handelen, je tijd nodig hebt. Soms loopt dat wel eens uit tot een uur. Voor zulke gevallen zul je een be roep moeten kunnen doen op spe ciale tarieven. Dat is duidelijk, denk ik. Alleen daarom al is het zo van belang dat onze vereniging on der de vlag van het Nederlands Ge nootschap voor Fysiotherapie gaat Lijnen Waarom dat zo belangrijk is? Piet Rijpaard: "Deze club heeft lij nen naar de tafel waar uiteindelijk de tarieven worden vastgesteld. Ik weet ook niet of dat haalbaar zal zijn. We hebben te maken met be zuinigingen bij de ziekenfondsen. Die spelen wel degelijk een rol. Het zal daarom tegen de stroom in roeien worden. Maar", laat hij er di rect achteraan volgen, "wanneer we aantonen dat het om een kwali tatief goede zaak gaat, moet er op het financiële vlak op de een of an dere manier toch wel wat te berei ken zijn." KAAPSTAD In Crossroads, de krottenwijk op ongeveer 15 kilo meter van Kaapstad waar zich on langs felle gevechten voordeden tussen de zwarte bevolking en de politie, wonen tussen de 25.000 en 40.000 mensen onder de meest pri mitieve omstandigheden. De hui zen zijn opgebouwd uit hout, plas tic en golfplaten; alles is afvalmate- riaal. Er zijn enige waterplaatsen, maar verder ontbreekt elke infra structuur: geen elektriciteit, een paar zelf aangelegde centrale toi letten en weinig 'winkels' en scho- len. door Ruud de Wit De meeste squatters (wat kraker betekent, maar dat is eigenlijk geen goed woord, beter is het Afri kaanse woord 'plakker', wat bete kent: hij die op een bepaalde plaats zit; grond bezet houdt, zonder daar toestemming voor te hebben ge kregen) leven ver onder het be staansminimum. Er zijn er die werk hebben in Kaapstad of verder weg, maar het grootste .deel moet leven van wat ze met veel moeite bijeen kunnen scharrelen. Als je door Crossroads loopt, zie je talrijke kleine, primitieve vor men van economische activiteit. Sommigen trachten, zonder veel succes, aan de kost te komen door het verkopen van de schaarse groenten of vlees; anderen naaien en verstellen kleren of timmeren wat. Voor zover er elektriciteit is, wordt die opgewekt door eigen ge neratoren. De krotten liggen nage noeg tegen elkaar aan. Afgezien van de wat bredere 'hoofdweg' lo pen er heel smalle paadjes tussen de huizen door. Je moet er niet aan denken, dat er brand uitbreekt in deze armzalige optrekjes. Overal lopen kinderen, slecht gekleed, vaak ondervoed en met duidelijke tekenen van ziekten. De stank van De vrijgemaakt-gereformeerde kerk van Grootegast (Groningen) heeft zijn 35-jarige dominee J. Hoorn afgezet omdat hij een te strenge uitleg geeft aan het arti kel in de Nederlandse Geloofsbe lijdenis dat handelt over de 'ware kerk'. Ds. Hoorn is van oordeel, dat er buiten de 'ware kerk' geen ge lovigen zijn en dat de 'heilige, al gemene, christelijke kerk' wordt gevonden binnen de Gerefor meerde Kerken Vrijgemaakt. Daarbuiten bestaat geen ware kerk. En dus moeten de ware ge lovigen zich bij déze kerk voe gen. Hoorn zegt zijn opvattingen te baseren op de bijbel en de be lijdenis. Over mensen buiten de ware kerk staat in de belijdenis niets zwart op wit. Daarom kan Hoorn mensen buiten zijn eigen kerk niet als ware gelovigen her kennen. De kerkeraad verwerpt deze uitleg van het bewuste geloofsar tikel. Vorig jaar heeft de vrijge maakte synode de overtuiging van ds. Hoorn al afgewezen als in vuilnis en urine is op bepaalde plaatsen onhoudbaar. Onbegonnen werk Er wordt wel geprobeerd iets aan de hygiëne te doen, of aan sociaal werk en onderwijs, maar dat is on begonnen werk. En het meeste geld hiervoor komt niet van de Zuidafrikaanse overheid, omdat die liever ziet dat Crossroads ver dwijnt. Toch is deze samenleving tamelijk hecht. Sommigen wonen hier al meer dan tien jaar en de wijk beschikt over eigen leiders, die er overigens niet voor terug deinzen met elkaar gewelddadig in de clinch te gaan en de verschillen de groepen tegen elkaar uit te spe len. Crossroads ontstond in 1975, toen de autoriteiten squatters be gonnen te verhuizen van overal op het Kaapse schiereiland naar deze plek. De meeste bewoners zijn Xhosa's, van wie de mannen de status van migrant-arbeider heb ben, maar die hier tenminste met vrouw en kinderen kunnen samen wonen, wat elders niet is toege staan. Om iets te doen aan de levens omstandigheden in Crossroads, hebben de Zuidafrikaanse autori teiten enige jaren geleden besloten een nieuwe stad te bouwen, Khayelitsha. Aanvankelijk was het de bedoeling, op den duur alle zwarten op het Kaapse schierei land in Khayelitsha onder te bren gen. „Khayelitsha is feitelijk een triest voorbeeld van hoe de Zuid afrikaanse autoriteiten het pro bleem van de 'zwarte stedeling' strijd met Schrift en belijdenis. Volgens de synode versmalt ds. Hoorn op onaanvaardbare wijze het werk van Christus in het ver gaderen van zijn kerk. Er zijn wel degelijk mensen afgedwaald van Christus' ware kerk, maar dat wil nog niet zeggen dat ze geen kin deren van God meer zijn. De kerkeraad is het met de sy node eens. Ds. Hoorn was al ge schorst. Omdat hij zijn opvattin gen niet publiekelijk wil herroe pen, is hij nu afgezet. Hij is van plan in beroep te gaan bij de re gionale synode van Groningen, die in juni bijeenkomt. Eindelijk. Voor het eerst in 'haar 37-jarig bestaan krijgt de ge reformeerde gemeente in de stad Groningen een eigen predikant. De Lisser predikant D. Hakken berg, die vandaag 56 jaar is ge worden, heeft het 76ste beroep dat deze gemeente in totaal uit bracht, aangenomen. Uit het hele land krijgt de gemeente felicita ties. De enige gereformeerde ge trachten op te lossen, en daarom had het nooit gebouwd mogen worden. Maar het is tevens een rea liteit geworden, en het enige wat er nog overblijft, is er zoveel mogelijk aan te veranderen". Aldus luiden twee conclusies van een studie van professor George Ellis van de Uni versiteit van Kaapstad. Bezwaren De belangrijkste bezwaren, en niet alleen van talrijke bewoners van Crossroads en andere zwarte wijken in de buurt, die misschien naar Khayelitsha moeten verhui zen, tegen dit 'nieuwe Kaapse So weto' zijn de ligging en de opzet. Khayelitsha is hemelsbreed 25 ki lometer van Kaapstad, maar over de weg duurt de reistijd, zeker voor hen die afhankelijk zijn van de bus, ruim drie kwartier. Het ligt volle dig geisoleerd van Kaapstad, weg gedrukt tussen een militair oefen terrein en de zee. Het terrein van Khayaltisha lijkt nog het meest op duinterrein in Nederland. Alles is onvruchtbaar wit zand met hier en daar duinbegroeiing. Erger is echter de wijze waarop de wijk is opgezet. Als Khayalitsha klaar is, bestaat het uit vier 'ste den', elk weer bestaand uit circa tien 'dorpen'. Totaal zullen er dan 250.000 mensen gehuisvest zijn. Hoewel er in maart pas circa 5.000 huizen gereed zijn en tot nu toe slechts 600 families na langdurig aandringen definitief hun intrek hebben genomen, is het heel goed mogelijk een beeld te krijgen van hoe het eindresultaat eruit zal zien. De huizen zijn nagenoeg iden tiek en liggen dicht opeen, afge meente in de provincie Gronin gen werd in 1948 gesticht. Aan vankelijk hoorde de gemeente bij Akkrum in Friesland. Ze telt iets meer dan 100 belijdende le den en ruim 120 doopleden. Ds. Hakkenberg werd in 1929 in Bodegraven geboren. Eerst werkte hij bij het onderwijs. In 1964 werd hij predikant van de gereformeerde gemeente in Dor drecht. Naar Lisse ging hij in 1973.. Afzondering. Voor de Gere formeerde Gemeenten - een ruim 85.000 leden tellend kerkge nootschap in de streng-orthodo- xe sector van reformatorisch Ne derland - zal zondag 5 mei (be vrijdingsdag) een dag zijn van 'afzondering en verootmoedi ging'. Dit in verband met de 'toe nemende ontkerstening en we reldgelijkvormigheid in Neder land'. De deputaatschappen (commissies) voor het contact met de overheid en voor verte genwoordiging en voorlichting hebben daartoe besloten. Een persbericht hierover noemt de 'toenemende ontheili scheiden door betonnen schuttin gen. Het enige verschil is de kleur. Elk huis bevat twee kamers, waar van er een een wasbak heeft. Ver der is er nog een badkamer met een toilet en een tweede wasbak. De vloer is van beton en de wan den zijn ongepleisterd. Hoewel de bewoners de mogelijkheid hebben hun huis uit te breiden - wel na goedkeuring van de autoriteiten is het duidelijk hoe de meeste kin derrijke families in de toekomst zullen gaan wonen: met zijn allen slapen in één kamer en waarschijn lijk niet veel beter af dan in Cross roads. Kampen De Zuidafrikaanse autoriteiten zullen de vergelijking waarschijn lijk niet waarderen, maar de wo ningen doen nog het meest denken aan de vakantiehuisjes langs de Noordzee, een vergelijking die zich voor Nederland des te meer op dringt tegen de achtergrond van duinen en zee van de Westerlijke Kaap. Maar er zijn ook andere ver gelijkingen mogelijk. Wat te den ken van een concentratiekamp, als je de de gedwongen verhuizingen in aanmerking neemt en de zeer hoge verlichtingspalen die in elk 'dorp' voor de straatverlichting zorgen. Of het feit dat er tot nu toe slechts één weg naar Khayalitsha leidt, waardoor de wijk heel mak kelijk af te sluiten is, zoals ook geldt voor andere zwarte woonwij ken in Transvaal. Maar er zijn nog andere redenen ging van de dag des Heeren', de zondag, een duidelijk bewijs van de verwereldlijking. De over heid, die als dienaresse van God de taak heeft de heiliging van Gods dag te bevorderen, doet mee aan het misbruiken van de zondag en verzaakt derhalve haar roeping. Gedoeld wordt op de herdenking en viering van 5 mei op zondag. De kerkeraden van de Gerefor meerde Gemeenten worden op geroepen om op die dag behalve aan 'Gods grote daden in de be vrijding van ons volk' ook aan dacht te schenken aan de 'voort gaande ontkerstening' en 'God te smeken om bekering van over heid en onderdanen'. Er zal ook een kanselbood- schap worden opgesteld. De Haagse predikant K. de Gier maakt voor de gemeenten die geen predikant hebben een 'gele- genheidspreek'. De kanselboodschap zal ook ingaan op het bezoek van de paus in mei aan ons land en het bezoek van de koningin en prins Claus in maart aan het Vaticaan. die het begrijpelijk maken, dat vele bewoners uiteindelijk liever in hun Crossroads blijven dan naar Khayelitsha te gaan. Neem bijvoor beeld de huren, nu nog 20 rand per maand, circa 40 gulden, maar wie zegt dat de bewoners die kunnen blijven betalen? En juist de afgelo pen weken zijn de transportkosten zo gestegen, dat een arbeider die in Kaapstad werkt, maar liefst 1,50 rand per dag aan vervoer moet gaan betalen. Verder zijn er de elektriciteitkosten. De zeshonderd huizen die nu bewoond zijn, zijn maar niet op het elektriciteitsnet aangesloten, want de gezinnen kunnen de rekening toch niet beta len en afsluiten kost nog meer geld. En dan is er het probleem van het gebrek aan sociale eenheid, dat zeker de eerste jaren voor Khaye litsha zal gelden. In Crossroads is er tenminste een aanvaard leider schap, hoe tyranniek in veel op zichten ook. Velen zijn bang, dat de eenheid die zich in Crossroads heeft gevormd, zal verdwijnen wanneer men is verhuisd, en dat voegt een extra dimensie toe aan het probleem. Ondanks alle kritiek op Khaye- litshsa is het zeker, dat de autoritei ten door zullen gaan. Timo Bezui- denhout ontkent, dat de regering nog langer mensen zal dwingen naar Khayelitsha te gaan, zoals aanvankelijk de bedoeling was. Hij zegt ook te hopen, dat hij de rege ring kan afbrengen van de oor spronkelijke opzet alle zwarten Beide gebeurtenissen vervullen dit kerkgenootschap 'met zorg en droefheid'. Naar paus. Het bestuur van de FNV heeft de uitnodiging om op 12 mei samen met vertegen woordigers van andere maat schappelijke organisaties de paus te ontmoeten aanvaard. Dat moet niet worden gezien als een goedkeuring van de huidige ont wikkelingen in de Nederlandse kerkprovincie, zei een woord voerder. Niet-aanvaarding van de uitnodiging zou ten onrechte kunnen worden uitgelegd als een gebrek aan belangstelling voor de 'bijzondere betekenis die dit bezoek voor veel mensen in ons land zal hebben'. De FNV-delegatie (50 leden, meest kaderleden, uit het hele land) zal met de paus spreken over de solidariteit tussen werkenden en niet-werkenden. Voorzitter Kok en ondervoorzit ter Bode zullen er niet bij zijn. De delegatie staat onder leiding van algemeen secretaris H. van Ee- kert, die ook voorzitter is van de van de westerlyke Kaap naar Khayelitsha over te brengen. En hij verwijst naar opmerkingen van president P. W. Botha en minister Viljoen over dit onderwerp. Maar zeker is ook, dat Crossroads zal moeten verdwijnen. Wat overblijft is de vraag, wat de Crossroads-bewoners zelf als alter natief aandragen. Zij willen blijven contactcommissie 'Levensbe schouwing-vakbeweging'. Kritiek op paus. "Wat is het verschil tussen God en de paus? God is overal en de paus is overal geweest". Dat grapje stond in het Duitse weekblad 'Stern', dat een kritisch artikel over de paus pu bliceerde. Een artikel dat, tot verbazing van iedereen, zelfs aan rooms-katholieke kant geen protesten tot gevolg had. Bijna alle kranten en omroe pen in Polen hebben er aandacht aan besteed. Maar, zo voegde het Poolse regeringsblad eraan toe, de Poolse pers zal deze westerse methode (scherpe aanvallen op hoogwaardigheidsbekleders) niet overnemen. "Wij zullen film sterren, politici en geestelijken niet tot in hun bed volgen, en van kerkelijke autoriteiten worden in de Poolse pers geen vulgaire car toons gepubliceerd". Volgens het Westduitse blad is deze paus veel te reislustig. Zijn theologische kennis schiet te kort. Ook wordt uitvoerig uit de doeken gedaan waarom de huidi- wonen op het terrein waar ze nu al zo lang wonen. Als de regering wat wil doen, moet deze maar werk ma ken van verbetering van de Cross roads, zeggen ze. Maar, zo vraagt Timo Bezuidenhout zich vertwij feld af tegenover de buitenlandse pers: „U hebt zelf gezien dat daar niets aan te verbeteren is". Om er aan toe te voegen: „Ik hoop dat ik zoveel mogelijk mensen kan over halen naar Khayelitsha te gaan'/. Hij gelooft in zijn stad, maar men kan zich afvragen of er iemand echt zou willen wonen. „Want", zo zegt een bewoonster van Cross roads, „waarom vertrekken naar een plaats die niet beter is?" Beroepen. Hervormde Kerk: beroepen te Zetten-Andelst H. Westerhout Lienden, te Achter berg (deelwerk) G. van Leijen Wilnis, te Raamsdonk A. J. de Bue Nyverdal, te Rolde kandi daat R. Kleijer Emmen; aangeno men naar Dussen-Hank kandi daat C. van de Worp Wouden berg, naar Oostburg-Schoondij- ke-Groede-Nieuwvliet- Waterlandkerkje-Zuidzande kandidaat P. F. de Vries Gronin gen. Gereformeerde Kerken Vrij gemaakt: bedankt voor Enuma- til (Gr.) G. Gunnink Mussel ADVERTENTIE - Saldo dagelijks opvraagbaar - Tot f 3000,- per maand vrij opneembaar. - Zelfs contant aan de balie. - Daarboven 1% retourrente. DE DICKTBU HUIS BANK ge paus 'onverdraagzaam' Kan worden genoemd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 11