Franse/Italiaanse twist bezworen Klimaat in Midden-Oosten langzaam rijp voor overleg Doodstraf in VS vaker uitgevoerd Genscher treedt af als voorzitter FDP Viktor Grisjin spreekt rede van Tsjernenko uit ZATERDAG 23 FEBRUARI 1985 Mitterrand belooft terroristen uit te wijzen PARIJS (AP) - Frankrijk en Italië zijn gisteren nader tot elkaar gekomen in het geschil over de uitlevering van terroristen. De Franse president Francois Mitterrand heeft de Italiaanse premier Bettino Craxi gezegd dat Frankrijk alle terroristen zal uitleveren, die verdacht worden van misdaden 'waar bloed bij heeft gevloeid.' WASHINGTON (AP) De afgelo- pen twintig jaar waren doodstraf fen in de Verenigde Staten zeld zaam. Nu heeft er gemiddeld eens per 10 dagen een executie plaats Het aantal doodstraffen neemt nog toe. In Florida werd onlangs de vijfde executie van dit jaar voltrok ken. De justitiële autoriteiten wilden geen voorspelling doen hoeveel ter dood veroordeelden dit jaar zullen sterven. De zesde executie die ook in Florida had moeten plaats heb ben, is in hoger beroep opgeschort. Volgens Stephen Schlesinger, di recteur van het bureau voor statis tiek van justitie, staan er meer dan 1.400 mensen op lijst van ter dood veroordeelden. Nadat in 1976 het Amerikaanse toegepaste doostraf de mensen van misdaad zal weerhouden. 'Ik kan het niet bewijzen, maar ik geloof het wel,' aldus hoofdaanklager Mi chael Bowers van de staat Georgia. Het Hooggerechtshof heeft ook een rol gespeeld in de stijging van het aantal doodstraffen. Het hof kreeg genoeg van alle beroepsza- voorspellingen over de toename van executies onverantwoord acht, zei hij dat louter door de tijd het aantal executies zal stijgen omdat de beroepsmogelijkheden tegen de werden er duidelijk i ring 'Het principe is eenvoudig,' zei Mitterrand op een gezamenlijke persconferentie na afloop van een werklunch. 'Alle misdaden waar bloed bij is vergoten die om be rechting vragen, rechtvaardigen uitlevering zodra de Franse rege ring aldus oordeelt. In alle gevall- len van medeplichtigheid met een dergelijke misdaad geldt hetzelf de.' Mitterrand erkende evenwel dat de naar schatting 300 Italiaanse ter roristen die al vier tot tien jaar in Frankrijk wonen, en die 'blijkbaar hebben gebroken met het terroris me, zelfs al hebben ze daar in het verleden wel aan meegedaan,' een bijzonder probleem vormen. 'Ten zij direct medeplichtigheid met een misdaad waar bloed bij is ver goten wordt bewezen, zullen zij niet worden uitgeleverd,' aldus Mitterrand. In het verleden heeft Italië het buurland ervan beschuldigd dat het onderdak biedt aan vele ge vaarlijke terroristen die in Italië bij verstek veroordeeld zijn. De Fran se autoriteiten hebben altijd ge zegd dat dergelijke veroordelingen dubieus waren omdat ze in de meeste gevallen gebaseerd waren op bewijs dat was verkregen van veroordeelde terroristen die zo hun straf probeerden te verlichten. Cra xi merkte tijdens de persconferen tie echter op dat hij niet geloofde dat 'Frankrijk beschuldigd kan worden van toegeeflijkheid jegens het terrorisme.' Mitterrand verklaarde dat Frank rijk in duidelijke gevallen een hard standpunt zal innemen. 'Tijdens mijn ambtsperiode heeft Frankrijk nooit een compromis met het ter rorisme gesloten, en het zal dat ook in de toekomst niet doen,' zei hij. Mitterrand herhaalde hiermee in feite het Franse beleid dat ook wordt gevoerd in het geval van uit levering van leden van de Baski- sche afscheidingsbeweging ETA aan Spanje. Frankrijk, Italië, West-Duitsland en een aantal andere Europese lan den hebben onlangs besloten nau wer te gaan samenwerken bij de bestrijding van het terrorisme. Hoge ambtenaren van de minis teries van binnenlandse zaken en justitie van de 21 landen van de Raad van Europa hebben gisteren een tweedaagse conferentie achter gesloten deuren beëindigd over ge zamenlijke stappen tegen het ter rorisme. Zij hebben voorstellen uitgewerkt die in mei aan de rege ringen van de lidstaten zullen wor den voorgelegd. Functionarissen van de Raad benadrukten echter dat de aanbevelingen een 'voorlo pig' karakter hebben en nog veran derd kunnen worden voordat zij in BONN De Westduitse liberale FDP kiest dit weekeinde op haar partijcongres in Saarbrücken Mar tin Bangemann (50) als opvolger van Hans-Dietrich Genscher (58). door Hannes Kopp Genscher treedt na na bijna elf jaar voorzitterschap terug. Van Bange mann, de Europarlementariër die eerder de na het Flick-schandaal afgetreden minister Lambsdorf (economische zaken) opvolgde, wordt gehoopt dat hij de geslon ken partij nieuw leven inblaast. Buitenland kort zingen verloren. Hij moet voorko- men dat de FDP bij de verkiezin- Ve*°f£f, gen in Saarland, Noordrynland- mei het Comité van Ministers zul len bereiken. De inhoud van de voorstellen is niet openbaar gemaakt, maar vol gens ingewijden zijn er nog tal van punten waarover overeenstem ming moet worden bereikt. Geen verhuizing PRETORIA De Zuidafrikaanse regering heeft gisteren laten weten dat de 150.000 bewoners van drie illegale zwarte woongemeenschap pen bij Kaapstad niet hoeven te verhuizen. De regering bood de zwarten een huurcontract aan voor hun nederzettingen met een loop tijd van 99 jaar. Het was de eerste impliciete erkenning van het be wind dat de nederzettingen niet behoeven te worden ontruimd. Tot op heden hadden alleen de zwarten in de nieuwe woonge meenschap Khayelitsha, die straks ook de woonplaats moet worden van de zwarten in de wijk Cross roads, het permanente recht gekre gen in de 'blanke' regio van Kaap stad te wonen. Solidariteit: ook boycot verkiezingen WARSCHAU (UPI) - Een onderge doken leider van de verboden Poolse vakbond Solidariteit heeft gisteren opgeroepen tot een boycot van de parlementsverkiezingen en gezegd dat een 15 minutenstaking Hooggerechtshof de wederinvoe- ken tegen de doodstraf waardoor executies jaren uit- en afgesteld werden en voerde in juli 1983 een kortere beroepsprocedure in. Richard Brody van de Naacp Le gal Defense Fund, een organisatie die tegen de doodstraf is en tal van ter dood veroordeelden verdedigt, erkende de verharde houding van de doodstraf toegestaan had, werden in de eerste zeven jaar 11 executies uitgevoerd. In 1984 nam dit aantal ineens toe met 21 en in de eerste maand van dit jaar zijn al vijf mensen ter dood gebracht. Sommige justitie-autoriteiten juichen deze toename toe, omdat ze vinden dat alleen een veelvuldig het Hooggerechtshof. Hoewel hij doodstraf uitgeput geraakt zijn voor vele ter dood veroordeelden. Een recente opiniepeiling wees uit dat 84 procent van de Amerika nen de doodstraf goedkeurt, hoe wel de helft van hen vond dat de doodstraf niet in alle gevallen te recht toegepast was. Hoewel de doodstraf sinds 1976 in 38 Amerikaanse staten is inge voerd, hebben er tot nu toe slechts in 12 staten executies plaats gehad. In de periode 1972-1976 had het Hooggerechtshof de doodstraf ver boden, omdat ze willekeurig en grillig opgelegd werd. In de derti ger en veertiger jaren was het aan tal executies per jaar gemiddeld 148. Ook de wijze van doden veran dert. Op 16 januari is voor het eerst iemand door een dodelijke injectie geexecuteerd, terwijl het Hoogge rechtshof de wettigheid van deze methode nog aan het bestuderen is en pas in juli hierover een uit spraak zal doen. Er blijven nog vragen over ras sendiscriminatie bij de toepassing t de doodstraf bestaan. Vroeger f zwarten ter dood veroordeeld en gebracht. De discriminatie is tegenwoordig subtieler. Studies wijzen uit dat een moordenaar (zonder onder scheid naar ras) eerder de dood straf krijgt als het slachtoffer een blanke is dan waneer hij een zwar te vermoordt. In sommige staten is de kans op een doodstraf bij moord op een blanke acht keer zo groot. De Amerikaanse maatschappij slaat een blank leven hoger aan, zo concluderen tegenstanders van de doodstraf. Westfalen en in West-Berlijn faalt en door de Groenen wordt overvleugeld. Bangemaan is principieel tegen stander van verbintenissen met so ciaal-democraten en andere linkse groeperingen. Genscher negeerde hem lang, vanwege zijn oppositie tegen de sociaal-democratisch/li berale coalitie met Helmut Schmidt en drong aan op zijn ver trek uit de Bondsdag naar het Eu ropese Parlement, waar Bange mann leider van de liberale fractie werd. De nieuwe leider wacht een zwa re taak. Volgens de opiniepeilin gen vindt de FDP op het ogenblik bij de jeugd na de „wending" en het Fück-schandaal geen weerklank kracht" in het politieke spectrum voedselprijzen soortgelijke maatregelen in de toekomst zou kunnen voorkomen. „De beste vorm van protest is niet aan de verkiezingen deel te ne men", zei de 32-jarige Zbigniew Bujak, een van de vijf leiders van de vakbond, die is ondergedoken sinds de afkondiging van de staat van beleg in december 1981. In een vraaggesprek met de verboden vakbondskrant „Tygodnik Ma- zo wsze" voorspelde hij: „Ik denk dat meer dan 50 procent van de kiezers de verkiezingen zal boycot ten". De verkiezingen voor het 480 ze tels tellende parlement, dat wordt beheerst door de afgevaardigden van de communistische partij, zou den oorspronkelijk het afgelopen Als derde Jaar gehouden worden. Uit angst „aerae vnftI. ppn onlevinc van Hp nnnnsitie opleving van de oppositie ÏÏS'J. verplaatsten de Poolse autoriteiten heeft ze aan veerkracht verloren of ,i„ werd ze door de Groenen buiten spel gezet. De partij heeft voorts te kampen met een elitair imago. Nu wil men proberen door verande ring van het beleid en nieuwe poli tieke doelstellingen een 'come back' te ensceneren. Met meer individuele vrijheden, tegen de macht van het grote col lectief, hoopt de FDP ook anderen dan de overgebleven liberale kern aan zich te kunnen binden. Op 10 maart worden in het Saarland en in Berlijn verkiezingen gehouden en op 12 mei in Noordrijnland-Westfa- len. dit Ferraro in reclamespot WASHINGTON (UPI) - Geral- dine Ferraro, die de eerste vrouwelijke kandidaat voor het Amerikaanse vice-president- schap was, is voor meer dan 500.000 dollar opgetreden in een televisiespotje dat reclame maakt voor een frisdrank die niet dik maakt. Het reclamefilmpje werd vo rige week vrijdag opgenomen in de buurt van Ferraro's huis in het Newyorkse stadsdeel Queens. Een aantal van haar voormalige campagnemede werkers was tegen geweest, bang dat Ferraro ervan zou worden beschuldigd haar poli tieke bekendheid uit te buiten voor financieel gewin en haar kansen zou verminderen op een politieke comeback vol gend jaar, wanneer zij het op neemt tegen senator Alfonse Damato van New York. Een beeld van de verkiezingsbijeenkomst in de conferentiezaal var Kremlin, waar partijleider Tsjemenko gisteren ontbrak. (foto t MOSKOU (Rtr./AFP/UPI/DPA) - De partijleider van Moskou, Viktor Grisjin, heeft gisteren in het Krem lin de verkiezingsrede uitgespro ken van Sowjet-leider Tsjernenko, die wegens ziekte verstek liet gaan. De Russische media melden gsite- ren voor het eerst dat Tsjernenko ziek is. Het belangrijkste deel van rede ging over de houding van de Sow- jet-Unie tegenover de Verenigde Staten en de komende Ameri kaans-Russische besprekingen over wapenbeheersing in Genève. Grisjin drong aan op de terugkeer van de geest van samenwerking die lag achter de overeenkomsten tussen de geallieerden aan het eind van de Tweede Wereldoorlog. Vol gens Tsjernenko blijft de essentie van de overeenkomsten uit 1944 en 1945 van Teheran, Jalta en Pots dam „actueel". Grisjin, die met Gorbatsjov en Romanov te boek staat als kans hebber voor de opvolging van Tsjernenko, zei verder dat de Sow- jet-Unie en de VS met het vieren van de veertigste verjaardag van het eind van de oorlog, de essentie en de geest van de verplichtingen die beide landen toen zijn aange gaan en van de overeenkomsten van de jaren zeventig gezamenlijk zouden kunnen bevestigen „in een voor beide landen passende vorm". Volgens westerse diploma ten lijkt de verklaring een gezame- lijk akkoord tussen de Amerikaan se president en de Sowjet-leider te suggereren. Vliegramp in Mali: 50 doden BAMAKO (AP/ANP) - Een ver keersvliegtuig van de nationale luchtvaartmaatschappij van de Afrikaanse staat Mali is gisteren door onbekende oorzaak neerge stort, kort na de start van het vlieg veld van Timboektoe. Slechts één van de eenenvijftig passagiers overleefde de ramp. Onder de slachtoffers zijn volgens het minis terie van buitenlandse zaken in Den Haag ook drie Nederlanders. Hun identiteit is nog niet bekend gemaakt. Het vliegtuig, een tweemotorig turboprop-toestel van het type An- tonov-24, was op weg van Gao in het oosten van het land naar de hoofdstad Bamako, met tussenlan dingen in Timboektoe en Mopti. Suriname heeft medicij nentekort PARAMARIBO (GPD) In Suri- name bestaat nog steeds een nij pend tekort aan medicijnen. De Surinaamse minister van volksge zondheid Van Trikt hoopt dat eind volgende maand de ernstige tekor ten zijn opgeheven. Via de Medi- zebs, de stichting van zendings broeders, wordt één ton aan medi cijnen aan het land geschonken. De distributie daarvan verloopt via de Nederlandse ambassade. Bevel hebber Bouterse wil ook in Colom bia medicijnen bestellen, die dan via ruilhandel betaald worden. Sinds meer dan één jaar is er in de apotheken in Paramaribo slechts een beperkte voorraad me dicijnen aanwezig. In levensbe dreigende situaties kunnen artsen vaak geen optimale behandeling toepassen. Zo is er een tekort aan insuline voor diabetici. Op begrafe nissen worden in plaats van woor den van medeleven voor de fami lieleden wel beschuldigingen geuit aan het adres van de machtheb bers. ADVERTENTIE Zuid-Afrika martelt Het Zuidafrikaanse leger maakt zich in Namibië op grote schaal schuldig aan systematische marte ling van politieke gevangenen. Tot de slachtoffers behoren geestelij ken, leiders van dorpsgemeen schappen, winkeliers, onderwij zers en boeren. In vrijwel alle ge vallen blijven de verantwoordelij ke militaire of politie-functionaris- sen ongestraft, zo stelt Amnesty In ternational in een rapport over Na mibië. Begin weer terug? Menachem Begin, de voormalige minister-president van Israë, over weegt weer een actieve rol te gaan spelen in de politiek van zijn land. 'Ik heb nog geen besluit genomen,' gen zullen resulteren, zei Begin door de telefoon tegen een journalist van een Israëlisch weekblad. 'Ik kan ook nog niet zeg gen wanneer ik dat zal doen. U moet begrijpen dat er veel factoren meespelen. Als ik het doe, bent u de eerste die het weet.' 'Moskou kan gebaar maken' BRUSSEL (GPD) De Sowjet- houd van het besluit over de kruis- Unie is bereid een gebaar van goe- raketten, dat de Belgische regering de wil te maken als België besluit binnen enkele weken zal bekend- de plaatsing van 48 kruisraketten maken. uit te stellen. Dat heeft een delega- De Belgen, voorzitter Linde- tie van de Belgische vredesbewe- mans van Pax Christi België en ging in Moskou te horen gekregen, voorzitter De Ghendt van het over- Wat de inhoud van dat gebaar zal koepelende Overlegorgaan voor de zijn, is niet duidelijk. Dat zal vol- Vrede, spraken in Moskou met de gens woordvoerders van de vre- Europa-specialist van het Politbu- desbeweging afhangen van de in- ro, Vladimir Zagladin. Het initia tief tot het bezoek aan Moskou was uitgegaan van Pax Christi, omdat men de bereidheid van de Russen wilde peilen iets te doen in ruil voor uitstel van plaatsing van de kruisraketten. Volgens Lindemans hebben de Russen laten weten „dat de Belgi sche regering een adequaat ant woord mag verwachten wanneer zij tot uitstel zou besluiten". Wat dat antwoord zal inhouden, werd niet duidelijk. yanKE^dosg^ m GOEDE REIZEN. LAGE PRIJZEN Veel beweging, weinig vooruit gang, dat is het kenmerk van de Midden-Oosten-diplomatie die zich in feite al sinds de vestiging van de staat Israël voortsleept. De afgelopen maanden zijn er op tal van fronten activiteiten te zien ge weest die vermoedelijk op enige termijn in nieuwe onderhandeün- door Ton van Brussel Te jong voor seks In Israël houdt het kabinet van nationale eenheid zich onder lei ding van Peres opvallend staande. Een regering, waarin de socialisti sche deelnemers vastbesloten zijn staat Florida die op dezelfde lagere een doorbraak te forceren in het school zitten, moeten afzonderlijk gestokte vredesoverleg, terechtstaan omdat ze seksuele omgang met elkaaar gehad zouden hebben. De officier van justitie in Dade beschuldigt de jongen van tweede ambtstermijn, waarin on- aanranding. Hij wordt dinsdag be- der meer het fiasco van Libanon recht. Het meisje, dat 'wulps en on- door succesvolle nieuwe vredesini tuchtig gedrag' ten laste is gelegd, zal volgende maand voor moeten komen. Het hoofd van de kinder politie in Miami heeft gezegd het niet met de vervolging eens te zijn, maar 'als de officier van justitie zegt dat je het moet doen, dan doe rentie in een je het', tiatieven naar de achtergrond moet worden gedrongen. De Sowjet- Unie heeft de banden met een aan tal landen in de regio aangehaald en het oude voorstel tot een inter nationale Midden-Oosten-confe- jasje gestoken. Ceausescu: bemiddelen. zullen zijn en dat zo'n gesprek wordt gehouden onder de waarne ming van de permanente leden van de Veiligheidsraad. Hoe minder gesprekspartners, hoe groter de kans van slagen, zo is de redenering zowel in Jeruzalem als Washington. Door de waarne ming van de Veiligheidsraad zijn de VS en de Sowjet-Unie toch bij het gesprek betrokken. De VS heb ben dat plan deze week tijdens het Weense overleg met de Russen op tafel gebracht, naar verluidt zonder resultaat. Breekpunt moet komen Hoewel Hoessein en Arafat zich (foto ap) ten gunste van een internationale top hebben uitgesproken hebben het Israëlische na hun recente ontmoeting i veiligheidsbelang. De uitwerking Amman laten doorschemeren dat plan brengt uiteraard een daarvan geen breekpunt te willen Hulp Nicaragua Onderzoekers aan de Technische Hogeschool in Delft zullen minis- de Jordaanse koning Hoessein, ter Schoo voor Ontwikkelingssa menwerking vragen drie miljoen gulden beschikbaar te stellen voor InZGl een proefproject in twee sanerings- wijken in de Nicaraguaanse hoofd stad Managua. Over de stedelijke "««mnuemiBsiuiiue *yu uc uc- nrohlpmatipk van Manama i«? Hp trokkenen het in grote lijnen eens. meningsverschillen. te weerstaan en voorlopig zijn heil Maar voordat die op tafel kunnen handelingen zal deelnemen van komen, is er eerst de vraag wie met wie gaat praten. der na druk van de VS aanvaarde rol van Jordaanse èn PLO-gedele- geerde heeft opgegeven. In ruil daarvoor, zo wordt gespeculeerd, zou Hoessein Arafat hebben weten te bewegen Israël binnen de gren zen van 1967 te erkennen. Een his torische stap die al vaak is aange kondigd, maar waarvan het nim mer is gekomen. Of dat gaat veran deren is twijfelachtig, want in een artikel in de Egyptische krant Al- Aaram meldde Arafat woensdag nog de gewapende strijd tegen Is raël te willen voortzetten. In Amman zou ook overeengeko- zijn dat de Palestijnen voorlo pig afzien van de eis op een auto noom thuisland. Zij mogen op de Westoever wonen in een politieke federatie met Jordanië, een idee dat al in '69 door Rogers, in '72 door Hoessein en in '82 door Rea gan is gelanceerd. veel aangelegen de pat-stelling te doorbreken, desnoods door zijn vi ce-premier Sjamir voor het blok te zetten. Deze zou in de onfortuinlijke po sitie van spelbreker worden ge plaatst, naarmate nieuwe onder- - handelingen met een serieuze kans snel een gesprek met Hoessein te van slagen door concessies over en willen hebben, in Jeruzalem of in weer, naderbij komen. Voor het Bespreekbaar Op bezoek bij premier Craxi van Italië zei premier Peres woensdag Israël heeft die voorwaarde steeds van de hand gewezen. Het Israel en zijn bondgenoten wij- wjj met de PLO praten zolang zen het Moskouse voorstel voor deze de staat Israël niet erkent. problematiek van Managua afgelopen dagen een ronde-tafel conferentie gehouden op de afde ling Bouwkunde van de Techni sche Hogeschool in Delft. een internationale vredesconferen tie van de hand, neigen tot voorbe reidende bilaterale contacten er als die bevredigend verlopen Veel diplomatieke inspanning van stijnen op een thuisland worden erkend. Over het verloop van de veelbe- de laatste weken richt zich daarom sproken ontmoeting tussen Arafat er op de aanvaarding, door alle be- en Hoessein is nog weinig bekend, de mogelijkheid om meteen kleine trokkenen, van de VN-resoluties Uitgelekt is slechts dat de leiders groep van buurlanden om de tafel waarin het bestaan van Israël als hebben gepraat over een gezamen- een gegeven wordt aanvaard en te- lijke onderhandelingsdelegatie en grenzen van dat land moeten tege- dat dat Israël, Jordanië en Egypte gelijkertijd de rechten van de Pale- dat betekent dat Hoessein zijn eer- Op de westelijke Jordaanoever moet een thuisland voor de Pale stijnen worden gevestigd, en de te gaan zitten. Voor de hand ligt Amman. Vanuit Rome vloog hij door naar Boekarest voor overleg met de Roemeense leider Ceauses cu, de man die destijds de legenda rische reis van Sadat naar Israël ar rangeerde. Over de gesprekken in Boekarest is niets meegedeeld, maar gezien de vorige bemidde lingspogingen van Ceausescu heeft deze ontmoeting een specula- tiegolf opgeleverd over een aan staande Israëlisch/Jordaanse top. In zijn verkiezingscampagne zet te Peres de deur naar onderhande lingen op een kier met de medede ling dat een terugtrekking van Is raël uit bezet gebied bespreekbaar is. Die opvatting is in zijn eigen ka binet omstreden (Likoed wil er niets van weten), maar Peres is er is moet in Israël nog duide lijkheid komen over de uitwerking van het steeds gehanteerde uit gangspunt van 'veilige grenzen'. Is- raëls bondgenoten hebben inmid dels wel stilzwijgend geaccepteerd dat een volledige terugkeer naar de grenzen van 1967 niet realistisch is. Nu er signalen zijn dat een deel van de Arabische buurlanden die gren zen voor het eerst wil erkennen, wordt het tijd voor een nauwkeuri ge formulering van wat in Israëli sche ogen dan wel haalbaar zou zijn. Het valt te verwachten dat de discussie daarover niet alleen tus sen Arbeiderpartij en Likoed hoog zal oplopen, maar ook binnen de partijen de gemoederen flink zal verhitten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 7