'De Prooi' is
meer tv-spel
dan speelfilm
r jt jf.,
De vriendschap tussen twee vrouwen
Ir Jf' jr A\
'Altijd een buitenbeentje gevoeld'
k-
iimiimiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiii
Verhaal in 'Coup de Foudre' nogal springerig verteld
liiuiiniiiiniiiiniiiiiiiiiiiiiiii
Jim Jarmusch, maker van 'Stranger to Paradise':
'Flesh and
Blood': nog
een half jaar
Televisie
Vrij circuit
VRIJDAG 8 FEBRUARI 1985
PAGINA 19
'De Prooi' is typisch zo'n film die
net te licht is voor de bioscoop. Het
verhaal van het meisje dat op zoek
is naar haar eigen identiteit en te
gelijkertijd zelf wordt opgejaagd,
zou als tv-spel hoog scoren. Als
film zitten er te veel weke plekken
in het drama om anderhalf duren
de concentratie te verlangen. 'De
Prooi' is goed, maar niet goed ge
noeg.
Regisseur Vivian Pieters (zusje
van collega Guido) maakt er haar
debuut mee. Samen met Ton Ruys
nam ze het boek 'Henrietta Who'
van Catherine Aird als basis en
plaatste de thriller in het Noord
hollandse platteland. Een vrouw
wordt 's nachts moedwillig aange
reden, ze overlijdt in het zieken
huis.
Trudy Jaspers is haar naam en ze
blijkt de enige ouder van Valerie,
een achttienjarig meisje dat mid
den in haar eindexamen zit. Moe
der blijkt niet de echte moeder en
met die wetenschap kan de thriller
een aanvang nemen.
Valerie gaat samen met de vrien-
'De Prooi'; regie: Vivian
Pieters; hoofdrollen:
Maayke Bouten, Johan
Leysen en Erik de Vries;
theaters: Lido I, Leiden en
Euro 1 en 2, Alphen aan
den Rijn; leeftijd: 12 jaar.
delijke maar wat domme inspec
teur Mellema het web ontrafelen.
Daarbij duurt het echter weer veel
te lang voor het verhaal naar een
nieuw dramatisch hoogtepunt
'piekt'. Er wordt vrij veel tijd uitge
trokken voor de introductie van al
le hoofdrolspelers en hun mogelij
ke betrokkenheid.
Omdat Pieters voor een rechtlij
nige verfilming heeft gekozen,
filmisch weinig toevoegt aan het
verhaal, moet de spanning vooral
worden gesuggereerd door de mu
ziek. Die blijkt een verrassing:
Henny Vrienten (Doe Maar) toont
zich een talentvol componist van
zeer manipulerende filmmuziek a
la Bernard Hermann, waarbij hij
vooral gebruik maakt van synthe-
'De Prooi' is om nog een reden
geschikter voor televisie dan bio
scoop. Aan de karakters wordt vrij
weinig reliëf gegeven. Debutante
Maayke Bouten is lang niet slecht
als Valerie en ook in de bijrollen
wordt in het algemeen behoorlijk
geacteerd (vooral Joop Doderer is
goed). Maar niemand is in staat om
op wat voor manier te ontroeren.
Het verhaal heeft de eigenlijke
hoofdrol en dat legt ondanks het
raffinement en de spanning aan
het slot te weinig gewicht in de
schaal voor een speelfilm.
BART JUNGMANN
lu ^Ik "'«k l
'Coup de Foudre' ('Entre
Nous'); regie: Diane Ku-
rys; hoofdrollen: Isabelle
Huppert, Miou-Miou en
Guy Marchand; theater:
Kijkhuis, Leiden (tot en
met zondag)
Hoewel 'Coup de Foudre' een
vrouwenfilm (vreselijke term) mag
heten, is het de mannenrol waar
mee regisseur Diane Kurys de
meeste eer inlegt. En dat mag op
vallend heten, want het is een film
die toch eerst en vooral gaat over
een vrouwenvriendschap. Het mag
ook een compliment heten, want in
veel feminiene relatiefilms zijn de
betrokken mannen weinig meer in
de weg lopende en ongevoelige
schobbejakken. Guy Marchand
krijgt echter alle ruimte als de
echtgenoot die zich in het nauw ge
bracht voelt.
'Coup de Foudre' brengt Mar
chand in het huwelijk met Isabelle
Huppert. De laatste speelt een Bel
gische die in het niet bezette deel
van Frankrijk toevlucht zoekt. Lé-
na wordt direct geïnterneerd en
kan er alleen met de hulp van de
trouwlustige soldaat Michèl uitko
men.
De twee hoofdrolspeelsters op hun paasbest: links Isabelle Huppert en recht Miou-Miou.
Na hun 'gedwongen' huwelijk varingen in de oorlog verteld. Lé- ginnen aan de vriendschap van
verplaatst Kurys de handeling ge- na's vlucht naar Italië en de tragi- twee vrouwen. We hebben het dan
lijk naar de trouwerij van Madelei- sche dood van Madeleine's man. nog steeds over de jaren vijftig en
ne, de andere hoofdrolspeelster. In Na de oorlog kruisen de twee le- hun relatie is dus nog sneller om-
korte scenes worden hun beider er- venslopen elkaar en kan Kurys be- streden en verdacht dan het nu al
zou zijn. Michèl die ook niet onge
voelig is voor de charmes van Ma
deleine, ruikt lont en zet zijn vrouw
min of meer voor het blok.
Aan het slot van de film komt er
dan een aap uit de mouw: Diane
Kurys draagt de film op aan vader,
moeder en Madeleine. Ze heeft dus
haar eigen geschiedenis in deze
film verwerkt. Kurys, tot nu toe
een niet echt aan de weg timme
rende, regisseur doet dat met veel
verve. Ze laat de geschiedenis
vooral via de details haar loop heb
ben en dat is vaak mooi om naar te
kijken. Er wordt gelukkig geen
keuze gemaakt en ze laat iedere
speler in zijn waarde. Met als sterk
ste voorbeeld vader Michèl.
Het is dan ook niet verwonder
lijk dat Diane Kurys met deze film
veel succes had. Nauwelijks in Ne
derland, maar opvallend veel in
Amerika. Daar ontleent 'Coup de
Foudre' dan ook zijn tweede titel
'Entre Nous' aan.
Onvoorwaardelijk enthousiast
kan ik echter niet over haar werk
stuk zijn. Niet alleen is het verhaal
bij tijd en wijle drakerig, maar bo
vendien nogal springerig. Elke sce
ne heeft nog maar een handvol se
conden geduurd of er wordt alweer
een sprongetje in de tijd gemaakt.
Dat maakt 'Coup de Foudre' ta
melijk vermoeiend om naar te kij
ken en bovendien creëert het een
afstand tot de hoofdrolspelers en
dat kan nooit de bedoeling zijn ge
weest van Diane Kurys.
B.J.
door
John Oomkes
en Alex de Ronde
ROTTERDAM - "Als er een over-
eenkomst is tussen de voornaam
ste karakters in 'Stranger to Para
dise' en mijn eigen leven, dan is het
deze," zegt Jim Jarmusch met lijzi
ge stem, „Ik heb me altijd een bui
tenbeentje gevoeld, een outsider.
Ik heb altijd mezelf altijd als een
vreemdeling gezien. Ik sta dichter
bij mensen die er niet bij horen, die
niet behept zijn met de klassieke
Amerikaanse ambitie om succes te
hebben of veel geld te verdienen.
In dat soort karakters ben ik geïn
teresseerd. Ik zal altijd zulke films
blijven maken, niet over de rijken
of de ambitieuzen".
'Flesh and Blood', de nieuwste en
grootste film van Paul Verhoeven,
zal 12 september in première gaan.
De eerste grote internationale film
van eigen bodem zal bij de eerste
vertoning bekeken worden door al
le betrokken sterren, variërend van
Rutger Hauer tot Susan Tyrell.
Twee weken na de Nederlandse
premiere zal 'Flesh and Blood'
gaan draaien in New Vork en ver
volgens in twintig andere landen.
'Flesh and Blood' werd vorig jaar
opgenomen in Spanje. Gerard Soe-
teman schreef het verhaal.
Daarin speelt Hauer de huurlin
genleider Martin die concurrentie
krijgt van een zekere Steve (ge
speeld door de Australische acteur
Tim Burlinson). Hun geschiedenis
speelt zich af rond 1500, aan het be
gin van de Renaissance.
De rijzige en met een grijze kuif
getooide Amerikaanse cineast-mu
sicus Jim Jarmusch was twee jaar
geleden een outsider op Film Inter
national. Nu, in 1985, is Jarmusch
uitgegroeid tot de lieveling van pu
bliek en collegae.
Met 'Stranger to Paradise' maak
te hij een indringende, sober gesti
leerde zwart-wit-film die afgelopen
jaar al de Gouden Camera voor de
beste debuutfilm op het festival
van Cannes kreeg en in Rotterdam
een van dé hoogtepunten op het
goed lopende Film International
was. Outsider Jarmusch maakt zo
ongewild toch iets van de Ameri
kaanse Droom. Het succes bezorg
de hem nogal wat aanbiedingen uit
Hollywood. Zo kreeg hij veel tee-
nager-sex-komedies in scriptfilm
toegestuurd van producers die zijn
werk vaak niet leken te hebben ge
zien. Jarmusch gaat er dan ook niet
op in en wantrouwt Hollywood. Hij
geeft er de voorkeur aan om zelf
volledig controle over zijn werk te
kunnen blijven uitoefenen.
Intiem portret
'Stranger in Paradise' is een in
tiem portret van drie karakters:
een Hongaarse (gespeeld door
Squad Theatre-actrice Ezster Ba-
lint) emigreert naar het 'beloofde
land' Amerika en vindt in New
York tijdelijk onderdak bij haar
neef (gespeeld door musicus-ci
neast John Lurie). 'Stranger than
Paradise' gaat over introverte men
sen die overal vreemden blijven,
ook ten opzichte van elkaar, on
danks hun oprechte vriendschap.
'Flesh en Blood' met rechts Rutger Hauer.
_dijs, dat is het thema van beide
films. Ook al ga je naar een nieuwe
plek, het zal toch hetzelfde blijven.
Als je als buitenbeentje ergens in
stort en een nieuwe omgeving op
zoekt, kun je niet verwachten dat
je er je thuis terugvindt. Als je
voelt dat je geen thuis hebt, zul je
ook nooit een thuis vinden, denk
ik".
"Paradijs is maar een gedachte
die je met je meedraagt, niet iets
dat buiten je gedachtenwereld rea
liteit is. De hoofdpersonen in
'Stranger to Paradise' zijn geen in
tellectuelen. Ze analyseren hun si
tuatie dus niet. Ze houden er geen
filosofie op na waarom de wereld
zo is als die is. Ze accepteren de
wereld zoals die is. De wereld ver
andert met, eenvoudig omdat jij
hier rondloopt. Ook dat maakt on
derdeel van het thema uit. Als je
ergens buiten staat, zul je altijd
buiten blijven staan".
Geen van de personages in
'Stranger to Paradise' is in staat om
zich goed verbaal uit te drukken.
"Mijn favoriete scène in de hele
film volgt op het moment nadat
Ava haar jurk heeft weggegooid en
haar neef zijn vriend niet kan ver
tellen dat Ava die heeft afgedankt.
In plaats daarvan drinken ze stil
letjes een biertje. Voor mij is het zo
dat je meer van die verschillende
karakters kunt aanvoelen zonder
dat ze iets zeggen, dan dat ze einde
loos zouden kletsen. Het is heel
vaak zo dat taal minder zegt dan de
afwezigheid ervan. Dat is ook on
derdeel van het thema".
Eigen stijl
Jarmusch gaat in Rotterdam na
tuurlijk over de tong vanwege zijn
connecties met cineasten als Ni
cholas Ray en Wim Wenders, die
beiden zeer behulpzaam zijn ge
weest bij het zetten van zijn eerste
schreden. Veelbesproken is ook in
middels zijn deels uit financiële be
perkingen geboren stijl: alle scènes
bevatten elk slechts een camera-in
stelling en worden verbonden door
stukjes zwart. Een veel gebruikte
groothoeklens plaatst de persona
ges nadrukkelijk in hun kale, ver
laten omgevingen. In hoeverre
speelde gebrek aan financiën een
rol in die vormgeving van 'Stran
ger to Paradise'?
"De vorm vloeit voort uit de be
perkingen waarmee we moesten
werken, zowel wat tijd als geld be
treft. De eerste helft van de film is
in tweeëneenhalve dag geschoten,
in een weekend. Vanaf het eerste
begin van het script koos ik voor
het idee om van elke scène een en
kele shot te maken. Dat hielden we
tot het eind vol. Dat werkt interes
sant".
"Voor het publiek ziet het resul
taat er iets meer uit als theater. Je
krijgt tijdens een dialoog geen cou
pures waarbij je keurig in beeld
krijgt wié er op dat moment aan
het woord is. Je kunt zo meer de
tails ontwaren, maar het is moeilij
ker voor de acteurs. Als nu iets niet
klopte, moest de hele scène over
nieuw. Die zwarte stukjes zijn dan
daarbij behulpzaam omdat je
sprongen in de tijd kunt maken,
zonder ze te verklaren. Maar mijn
twee volgende films worden niet
op die manier opgenomen".
Jarmusch is evenals zijn kame
raad John Lurie (leider van de
Newyorkse neobop-jazzband
Lounge Lizards) ook musicus. "Li
ve optreden lijkt veel op theater. Je
hebt een publiek en maar zoveel
tijd om je set te spelen. Als je daar
entegen in de studio werkt zijn de
overeenkomsten met film weer
groter. Je kunt daar foutjes snel
herstellen door het opnieuw op te
nemen. Als je iets speelt, schaaf je
eigenlijk ook een karakter bij. Het
lijkt op het construeren van een
film. Ik heb meer opgestoken in
geluidsstudio's van het maken van
een film dan door op te treden".
BLIJVERS
'Amadeus' - Milos Formans specta
culaire verfilming van het toneel
stuk van Peter Shaffer over Mozart
en Salieri, Lido 2, Leiden.
'Ghostbusters* - Komisch trio be
strijdt spoken, Euro, Alphen.
'De IJssalon' - Vakkundig gemaakte
'oorlogsfilm', Lido 3, Leiden.
'Gremlins' - Bekwame mix van hu
mor en spanning, Studio, Leiden.
"Under the volcano' - Eresaluut van
John Huston aan schrijver Lowry,
Lido 4, Leiden.
'Top Secret' - Niet geheel geslaagde
persiflage op de spionagefilm, Euro,
Alphen.
(OP)NIEUW
'The karate kid' - Leuke puberva
riant op Rocky, Luxor, Leiden.
'Greystoke' - Mooie Tarzanfilm, Ci
ty 1, Katwijk.
'Codenaam Wild Geese' - Harde
avonturenfilm, City 2, Katwijk.
'Jaguar' - City 3, Katwijk.
'The Shining' - Thriller met horro
reffecten, City 4, Katwijk.
SEXFILMS
NACHTFILMS
'Studentensex' - Rex, Leiden.
'Het Weense hoertje op hoogte
punt' - Euro, Alphen.
'De prooi' - Euro, Alphen.
'Top secret' - Euro, Alphen.
'Night Life' - Euro, Alphen.
DEN HAAG
'Ghostbusters' - Asta (463500), al.
'Gremlins' - Asta, al.
'Amadeus' - Babylon 1 (471656), al.
'Ghostbusters' - Babyion 2, al.
'De IJssalon' - Babyion 3, 12 jr.
'Body Double' - Cineac 1 (630637),
16 jr.
The naked face' - Cineac 2, 12 jr.
'Losin'it' - Cineac 3, 16 jr.
'The neverending story' - Euro
(667066), al.
'De prooi' - Metropole 1 (456756), 12
jr.
'Gremlins' - Metropole 2, al.
'Paris. Texas' - Metropole 3, 16 jr.
"t Begint met liefde' - Metropole 4,
al.
'Los Santos Innocentes' - Metropole
5, 16 jr.
'Commando' - Odeon 1 (462400), 12
Hot Bubblegum Dikke liefde'
Odeon 4, 12 jr.
'Verlangens van jonge meisjes' - Le
Paris 1 (656402), 18 jr.
'Ladies night' - Le Paris 2. 18 jr.
'Katharina, de naakte tsarina' - Le
Paris 3, 18 jr.
'Missing in action'
(460977), 16 jr.
AMSTERDAM
'Commando' - Alfa 1 (278806), 12 jr.
"t Begint met liefde' - Alfa 2, al.
'Broadway Danny Rose' - Alfa 3, al.
Thief of hearts' - Alhambra 1
(233192), 16 jr.
'Once upon a time in America' - Al
hambra 2, 12 jr.
'Amadeus' - Bellevue Cinerama
(234876/266227), al.
'Bachelor party' - Cinerama. 12 jr.
'Bodv double' - Calypso 1 (266227/
234876), 16 jr.
'Edith et Marcel' - Calypso 2, al.
'Wilde orgieën op de schoolbanken'
- Centraal (248933), 18 jr.
'Carmen' - Cineac (243639), 16 jr.
'Fellini week' - Cinecenter (236615),
16 jr.
'Under fire' - Cinecenter. 16 jr.
'Under the volcano' - Cinecenter, 16
jr.
jr.
'Gremlins' - Cinema 2, al.
'Ragtime' - Cinema Rex (246132), al.
'Missing in action' - City 1 (234579),
16 jr.
'The neverending story' - City 2, al.
'De IJssalon' - City 3, 16 jr.
'1984' - City 4. 12 jr.
'Hot bubblegum dikke liefde' - City
5. 12 jr.
'Gremlins' - City 6. aL
'Ghostbusters' - City 7, al.
'Les favoris de la lune' - Kriterion,
(231708), 16 jr.
Medea' - Studio K (231708), 16 jr.
'Marilyn' - Pansien (248933). 18 jr.
'Missing in action' - Rembrandt-
pleintheater 1 (223542), 16 jr.
"The naked face' - Rembrandtplein-
theater 2, 12 jr.
'Paris, Texas' - The Movies 1
(245790), 16 jr.
'Basileus Quartet' - The Movies 2,16
jr.
'Mozart's Die Zauberflöte' - The Mo
vies 3, 16 jr.
'Los santos inocentes' - The Movies
3, 16 jr.
'De prooi' - Tuschinski 1 (262633), 12
jr.
'Body double' - Tuschinski 2, 16 jr.
'Gremlins' - Tuschinski 3, al.
'Midnight express' - Tuschinski 4,
16 jr.
'De IJssalon' - Tuschinski 5, 12 jr.
'Ghostbusters' - Tuschinski 6, al.
'Paris, Texas' - De Uitkijk (237460),
16 jr.
Duitsland 2 heeft komende week
een paar interessante films te
bieden. Allereerst zondag 'La
notte di San Lorenzo', de drie
jaar geleden op het filmfestival
van Cannes bekroonde film van
de Italiaanse broers Taviani. De
legende wil dat als men tijdens
die nacht van San Lorenzo een
ster ziet vallen, een wens in ver
vulling gaat. De Taviani's voeren
de kijker met de film terug naar
1944 toen een aantal bewoners
van het dorpje San Martino op
zoek ging naar de Amerikanen.
Een volgens goed Italiaans ge
bruik prachtig gefilmd verhaal
(aanvang 22.15 uur).
Twee dagen later op dezelfde
zender de voorlaatste film van
Wim Wenders, 'Der Stand der
Dinge'. Wenders revancheerde
zich daarmee op veelgeprezen
manier op het echec 'Hammett',
de mislukte poging in een Holly-
wood-film te maken. In 'Der
Stand der Dinge' verwerkt hij
die ervaringen en met name de
botsingen met producent Fran
cis Coppola. Een filmploeg is be
zig met opnamen van een film in
Portugal. Twee weken is er ge
draaid, het geld en materiaal is
op en de producent zoek. De re
gisseur gaat hem zoeken in Hol
lywood, maar de man is voorals
nog spoorloos. Ook deze film viel
drie jaar geleden in de prijzen en
wel op het festival van Venetië
(aanvang 22.05 uur).
De dag daarop 'Slaughterhou
se Five' op het tweede Duitse
net. George Roy Hill verfilmde
daarmee het gelijknamige boek
van Kurt Vonnegut. De film her
innert aan de luchtaanvallen op
Dresden (deze maand veertig
jaar geleden). De hoofdpersoon,
een Amerikaan, is daardoor zo
van slag dat hij voor het leven ge
tekend is. 'Slaughterhouse Five'
is dan ook een aanklacht tegen
de oorlog. Hoofdrol Michael
Sacks, aanvang 22.40 uur.
Twee films op de andere net
ten zijn ook nog vermeldens
waard: donderdag op Nederland
2 het spektakel 'Airport'. Het
was de aanzet voor meer Airport-
films, maar bleef de sterkste. Een
man die levensmoe is, dreigt de
mede-passagiers in een Boeing,
in zijn val mee"te slepen (aan
vang 20.00 uur). Een dag later op
België 1 de film 'Wise Blood' van
John Huston ('Under the vulca-
no'). Met Brad Dourif als de ge
dreven priester van de 'Kerk zon
der Christus'.
O ja, dinsdag op België Frans
het tweede deel van 'Novecento'
(aanvang 21.05 uur).
Het Filmhuis LVC sluit zijn
reeks Antonioni-films van- en
morgenavond af met 'Zabriskie
Point'. De Italiaanse regisseur
geeft in zijn tweede Engelstalige
film een visie op de argessieve en
materialistische levensstijl van
de Amerikanen. Hoofdpersoon is
een jonge student die betrokken
raakt bij de studentenopstand en
met een meisje de woestijn in
vlucht. Muziek is onder andere te
horen van Jimi Hendrix en Pink
Floyd (21.15 uur).
Woensdag en donderdag de
klassieker 'Treasure of Sierra
Madre' van John Huston. Deze
ruim met Oscars beladen film
vertelt het verhaal van drie goud
zoekers. Met Humprhey Bogart
als de verrader (20.00 en 22.15
uur).
Het Kijkhuis draait tot en met
zondag 'Coup de Foudre' ('Entre
Nous') waarvan op deze pagina
een recensie (20.00 en 22.15 uur).
Maandag tot en met woensdag is
'Fanny and Alexander' te zien.
De voorlaatste film van Ingmar
Bergman die hij aankondigde als
een soort testament waarin hij
veel autobiografische elementen
stopte. Een weduwe verlaat met
haar twee kinderen het joyeuze
en rijke burgerleven en trouwt
met een steile predikant. De kin
deren komen in verzet (20.00
uur).
Bij K&O dinsdagavond 'Nu
mero deux', een film van Jean-
Luc Godard. Met die film maakte
Godard in 1975 min of meer een
nieuwe start. Een eerste resultaat
var. zijn experimenten met de
mogelijkheden van video. Hij
toont hierin de invloeden van tv-
beelden op een arbeidersgezin.
Rollen onder andere van Sandri-
nc Bettistella en Pierre Oudry,
aanvang 20.15 uur.
LAK-Cinema vertoont dinsdag
ook maar één film, het is de lange
Fellini-klassieker 'Otto e Mezzo'.
De titel slaat op het aantal films
dat Fellini tot dan (1963) had ge
maakt. Een enigszins autobio
grafisch verhaal over een filmre
gisseur ligt er aan ten grondslag.
Met een nog ruw script probeert
de man in een badplaats een film
te verwezenlijken (20.00 uur).
Maayke Bouten als Valerie in het nauw gebracht.
