Wetenschap met elkaar controleren Rechtspositie vrouw moet beter Geen grote behoefte aan nieuwe bijbelvertalingen Nieuw diersoort wordt ontdektLEIDENNu de tiiden fnan De faculteit der letteren knipoogt naar de bedrijven Grote toekomst voor centrum bio-farmacie 'Het grootste knelpunt is dat er mensen zijn' VRIJDAG 8 FEBRUARI 1985 PAGINA 11 LEIDEN Nieuws: het Academiegebouw was bezet. Er. moest worden uitgeweken naar een andere ruimte. Iedere spreker op de forumdiscussie 'Universitaire ver nieuwingen, de ontwikkeling van zwaartepunten' leg de het daartegen af. Een lijn viel er in de verhalen ook niet te ontdekken. Waar de een voor was, was de ander tegen. cieel gezien moeilijker worden, proberen universiteiten het be drijfsleven steeds inniger te om helzen. En dat geldt niet alleen voor de exacte wetenschappers; ook de letteren-vertegenwoori- gers zijn de mogelijkheden in het bedrijfsleven aan het verkennen, zoals gistermiddag bleek tijdens een forum dat was georganiseerd door de Leidse universiteit in verband met het 410-jarig be staan van dit bolwerk der ge leerdheid. Studies en de arbeidsmarkt; zo luidde de titel van het forum dat werd voorgezeten door de plaats vervangende decaan van de fa culteit der letteren, prof. dr. W.L. Idema. Alvorens de diverse spre kers aan het woord kwamen, werd er eerst een video-film over de faculteit getoond. Een film die niet als commercial was bedoeld, merkte Idema op. En hij zei dit waarschijnlijk vooral tegen de vertegenwoordigers van het be drijfsleven en de overheid. De vertoning van de film ging met veel gelach gepaard. Niet omdat het om een slecht produkt ging, integendeel, maar omdat de stu denten de film op dezelfde wijze bekeken als een kind het fotoal bum van z'n ouders. Papa in kor te broek, haha! Naar aanleiding van de film merkte één van de sprekers even later overigens terecht op dat zijns inziens essentiële informa tie ontbrak: namelijk het feit dat het voor letterenstudenten niet makkelijk zal worden om werk te vinden. In een film die is be doeld voor de hoogste klassen van het vwo mag deze informatie niet ontbreken. Eerste spreker was J. Paalman, hoofd van de afdeling perso neelsvoorziening van de Rijks Psychologische Dienst. Hij lar deerde zijn redevoering zo rijke lijk met de termen 'taakvelden' en 'werkvelden' dat je uiteinde lijk van lieverlede naar de bollen velden ging verlangen. Maar in één opzicht beweerde hij exact hetzelfde als de twee andere woordvoerders, mr. Overmars die bij de overheid werkt, en mr. Maris van het VNO: wil een stu dent letteren aan de bak komen bij de overheid of het bedrijfsle ven, dan zal nij of zij inschikke lijk moeten zijn. Of zoals Overmars het uitdruk te: "U moet algemeen inzetbaar zijn, met andere woorden: uit stralen dat u wel overal wilt wor den ingezet. Dus niet denken: ik ben sinoloog en ik wil alleen maar op de afdeling China werk zaam zijn. Redeneert u zo, dan zult u zien dat diverse sufferds u voorbii gaan". Een goede presentatie, daar schort het volgens de woord voerder van de werkgevers, Ma- ris, nogal eens aan. "Je leest soms dingen, nou, daar word je echt niet goed van". Hij was ove rigens ook van mening dat de ti tel van het forum onjuist was. Die had andersom gemoeten: De arbeidsmarkt en de letterenstu dies. Met andere woorden: jullie, studenten, zullen zich op de ar beidsmarkt moeten richten. En dat is ook de Leidse univer siteit wat betreft de letterenstu dies van plan, zoals nog eens bleek uit de videofilm. Want wat behelsde het einde van deze rol prent? Exact. Informatie over het feit dat de letterenstudent een zogenaamde management- variant kan volgen. Om de woor den van de sinoloog die deze stu die verduidelijkte te gebruiken: "De management-variant bete kent dat je je studie toespitst op het bedrijfsleven". Een duidelij ker knipoog kan niet worden ge geven. Professor Victor Halberstadt wees naar buiten en vroeg zich af of de productiviteit op de univer siteit niet moest worden ver hoogd. Jeugdige demonstranten keken naar boven en schreeuw den om minister Deetman, die tot de genodigden behoorde. De rolgordijnen van het Zoölogisch Inistituut aan de Kaiserstraat gingen naar beneden en forum- leider Halberstadt maakte ken baar dat we hier te maken had den met de gebruikelijke geluid soverlast in Leiden. Geroutineerd opende dr. J.A. van Kemenade, voorzitter van het college van bestuur van de universiteit van Amsterdam, de discussie. Hij begreep de bedoe ling van de rede, die de minister van onderwijs en wetenschap pen vijf minuten eerder had ge houden, niet helemaal. "Meer verantwoordelijkheden voor de universiteiten, een terugtreden de overheid, maar tegelijkertijd een strengere controle op de kwaliteit van de wetenschap door die zelfde overheid". Was dat niet in strijd met elkaar? De minister antwoordde later dat de voormalig minister dit toch iets te scherp had gesteld. Nee, er moet juist worden ge zocht naar een manier waarop we met elkaar de kwaliteit kon den toetsen. De zaal vol met uni versitaire bestuurders verstond het goed: 'met elkaar' bedoelde de minister. Hij betrok daar zelfs de samenleving bij. De voorzitter van de Koninklij ke Nederlandse Academie van Wetenschappen, prof. dr. D. de Wied, vond dat overheid niet kan terugtreden. Er moet juist in de ze tijd dat de universiteit een dui delijker kader nodig heeft en een breder draagvlak, een wisselwer king ontstaan tussen overheid en de universitaire bestuursorgani saties. "De activiteiten die de universiteit de komende tijd gaat ontplooien moeten leiden tot economische ontwikkelingen". Prof. S.G. van de Bergh, de caan van de faculteit diergenees kunde van de Rijksuniversiteit in Utrecht, meende dat er twee soorten vernieuwingen door el kaar werden gehaald. Voor de ontwikkeling van de weten schappen had de universiteit de minister beslist niet nodig. "Als er een nieuw diersoort zou ont staan, werd dat heus wel ont dekt", sprak hij geruststellend. Het was iets anders dat Van de Berg dwars zat: "Die opgelegde vormvernieuwing zoals de taak verdelingsoperatie (TVC), Wet Wetenschappelijk Onderwijs (WWO) en Wet Universitaire Be- stuurshervormingen (WUB) hiel den elke ontwikkeling tegen, want daardoor kwamen de be stuurders niet meer aan de in houdelijke kant toe". Deze decaan kwam ook nog met het voorstel om de macht en de geldmiddelen over te dragen aan het middenniveau. Een va riant op basisniveau en topni veau. Toen kwam wederom Van Kemenade. Hier snapte hij niets meer van. "De vernieuwingen moesten toch komen uit de vak groepen? En prioriteiten stellen, accenten leggen, dat kon toch al leen plaatshebben op een hoger bestuurlijk niveau? Het midden niveau ging toch niet haar eigen belangen afwegen?" Voorts riep hij dreigend: "Er zijn hier toch geen collega's in de zaal die ont kennen dat er geen vernieuwin gen nodig zijn? Is er op onder wijskundig gebied de laatste twintig jaar genoeg gebeurd? Hebben de jongeren geen recht op beter onderwijs?" Het leek even of ze buiten harder gingen joelen. Van Kemenade ging ver der: "Daar moeten toch alle ni- veau's bij worden betrokken. Als universiteit moet je een heel be wust beleid uitstippelen en kij ken wat de zwaartepunten zijn. Dat is de waarde van zelfstandig heid. Met het alleen maar verde len van geld, bouw je geen iden titeit op. Dan kun je het inder daad beter aan de minister over laten". Na deze tirade sprak Halber stadt met een licht ironische on dertoon of het niet tijd werd dat er nieuwe verdedigingslinies werden opgeworpen. Immers, er zou in 1986 bij de wisseling van het kabinet, wel eens een alterna tief plan op tafel kunnen liggen. Dr. F. van der Meer, lid van het college van bestuur rechts), overhandigt aan de minister v en wetenschappen, drs. W.J. Deetman, het lustrumboek van de Leidse universiteit. LEIDEN - Discriminatie van vrouwen kan niet worden opge lost door man en vrouw gelijke rechten te geven. Het nastreven van een strikte gelijkheid in de wetgeving kan in praktijk zelfs ongelijkheid in de hand werken. Emancipatie is meer gediend met het streven naar een betere rechtspositie van vrouwen. Dit bleek de algemene mening tijdens het symposium Vrouw en Recht dat de Leidse rechtenfa culteit gisteren or ganiseerde. Een bijeenkomst ter gelegenheid van het 410-jarig be staan van de universiteit en ook ter opluistering van het feit dat Leidse rechtenstudenten dit jaar voor het eerst het keuzevak vrouw en recht in hun studiepak ket kunnen opnemen. Het symposium werd geopend door mevrouw Mulock-Houwer, hoofd directie emancipatiebeleid van het ministerie van sociale za ken. Zij constateerde dat er op gebied van emancipatiewetge ving veel is gebeurd en verbe terd. Dat is echter niet te danken aan de rechtswetenschap die de zorg voor een goede rechtsposi tie van vrouwen 'gewetenloos' heeft overgelaten aan de politiek, aldus mevrouw Mulock-Houwer. Zij sprak de hoop uit dat het recht in de toekomst veel meer zal bijdragen aan de positiever betering van de vrouw door zich intensiever met de politiek te be- Docente van vrouw en recht aan de Leidse universiteit, mr. J. Goldschmidt, gaf een korte inlei ding over de nieuwe studie. Zij vond het moeilijk een samenhan gend beeld te geven, 'omdat alles nog in het beginstadium ver keert'. Uniek noemde zij het feit dat in Leiden mannen en vrou wen samen de studie opzetten. Duidelijk stelde mr. Goldsch midt dat de studie is gebaseerd op feministische grondslag van wege de onmiskenbare discrimi natie van vrouwen in onze sa menleving. Daarna, onder voorzitterschap van mr. Marijn de Koning, kwa men zeven juristen aan het woord, die vanuit verschillende invalshoeken het onderwerp vrouw en recht belichtten. Een aantal van hen gaf onderwerp- suggesties voor de nieuwe stu die. Volgens de Amsterdamse advocate Gaby van Driem zou de Leidse faculteit bijvoorbeeld als vraagbaak kunnen functioneren voor advocaten in het veld die 'geen tijd hebben de bibliotheek in te duiken'. Ook zou de facul teit behulpzaam kunnen zijn bij het collectief aanpakken van proefprocessen over het hele land. De Leidse jurist Heringa ging uitvoerig in op de mogelijkheid voor de rechter om ongelijkhe den tussen man en vrouw die voortvloeien uit wettelijke rege lingen te toetsen aan internatio nale overeenkomsten. Hij sprak over 'dynamiet' in handen van de rechter om de staat te dwingen bepaalde regelingen te herzien. Als voorbeeld noemde hij de uit spraak van de Haagse rechter die de staat heeft gesommeerd voor 1 maart man en vrouw gelijke rechten op een wwv-uitkering te geven, in overeenstemming met een internationale richtlijn. De Amsterdamse juriste D. Pressers voerde aan dat de vraag naar gelijkheid tussen man en vrouw verder gaat dan formele en materiele gelijkheid. De rechtspositie van de vrouw zou het beste gediend zijn met een soort feministische heilstaat, meende zij. Juriste Anneke Goudsmit (oud-kamerlid voor D'66) tot slot sprak de hoop uit dat de nieuwe studie niet het werk van fanatici en maniakken zou worden die blindelings en vol vooroordelen te werk gaan. LEIDEN - De relatie tussen universiteiten en bedrijfsleven biedt beide partners goede perspectieven op wezenlijke verbeteringen en vernieuwingen op het gebied van geneesmiddelen. Een cen trum voor bio-farmaceutische wetenschappen, zoals dat in Leiden is opgericht, zou landelijk navolging moeten vinden. In landen als de Verenigde Staten en Zweden profiteren universiteit en indus trie namelijk al jaren van de?e wisselwerking. "De universiteit zal voorloper moeten zijn op dit gebied", zei dr. K. Wiedhaup van Organon International bv gisteren tijdens een symposium van de Leidse universiteit over dit bio-farmaceutisch centrum. "Vooral voor de bio-medische wetenschappen biedt dit centrum een uitstekende basis voor samenwerking tussen univer siteit en industrie". Het symposium was georganiseerd ter gele genheid van het 410-jarig jubileum van de universiteit. Volgens Wiedhaup, die wel enige reserves aan de dag legde ten aanzien van te veel overheidsbemoeienis in de relatie universiteit/ industrie, zullen wetenschappers en de geneesmiddelenindustrie elkaar goed kunnen aanvullen. Het uitgebreide, fundamentele on derzoek, waar bedrijven zelden aan toekomen, kan via het bio- farmaceutisch centrum aan de universiteit worden uitbesteed. Dit onderzoek is voor de industrie bovendien vaak te kostbaar en le vert onvoldoende snel resultaten op. Uit de betogen van Amerikaanse hoogleraar E.J. Goyan van de universiteit van Californië en de Zweedse professor S. Agurell, directeur van Astra Lakemedel AB, bleek dat de samenwerking in deze landen al jaren naar tevredenheid verloopt. Volgens Goyan hebben de universiteiten in Californië, onder meer de bakermat van de micro-elektronica ('Silicon Valley'), een belangrijke rol ge speeld in de ontwikkeling van de high-techindustrie. Enige jaren geleden ontstonden in Amerika ook de zogenaamde 'venture-capital firms', bedrijfjes veelvuldig door academici op gericht - die zich aanvankelijk met research bezighielden maar later een marktrijp produkt konden brengen. Volgens prof. dr. D.D. Breimer, voorzitter van het centrum, is er aan belangstelling van bedrijven geen gebrek. Binnen een half jaar heeft het centrum samenwerkingsprojecten met een bruto- opbrengst van drie miljoen gulden onder handen. Het centrum is op de eerste plaats gericht op onderzoek naar de produktie i geneesmiddelen, toedieningsvormen f~ king in en door mens en dier. i hun verwerking en wer- "Het zal erop neerkomen dat in de toekomst de universiteit tweederde van het centrum financiert en het bedrijfsleven eender de. Het is meer uit wetenschappelijke belangstelling dan uit finan ciële nood opgezet", aldus Breimer. Farmaceutische bedrijven als Organon en Bayer hebben met het bio-farmaceutisch centrum sa menwerkingsprojecten opgezet. LEIDEN - "Het grootste knelpunt is dat er mensen zijn", zei drs. H.A.A. Molleman gisteren op een symposium over 'Openbaar be stuur'. Het symposium was georganiseerd door de faculteit der sociale wetenschappen ter gelegenheid van de Leidse universitai re lustrumviering en vier forumleden bogen zich over verschillen de vragen die met dat openbaar bestuur (gemeenten, provincies, parlement) samenhangen. Zoals: wat zijn de belangrijkste knel punten in het functioneren van het openbaar bestuur, welke bij drage kan het sociaal-wetenschappelijk onderzoek leveren aan de oplossing van die knelpunten (bijvoorbeeld: het maken van een goedlopende procedure voor inspraak, mensen in een oude buurt ondervragen over hun problemen), en in hoeverre dragen weten schappelijke studies bij aan de vernieuwing van het denken over openbaar bestuur. Molleman, die op het ministerie van binnenlandse zaken de hoogst verantwoordelijke beleidsambtenaar is voor het minderhe denbeleid, haalde zijn stellingen voornamelijk uit de praktijk, waar hij ook nog enige tijd heeft rondgelopen als Tweede-Kamer lid voor de PvdA. En in het openbaar bestuur zijn mensen dan het grootste knelpunt. Want, zei Molleman, mensen hebben nu een maal de hebbelijkheid dat ze zich niet laten indelen in sectoren. Met andere woorden: je kunt het mooiste wetenschappelijk onder zoek loslaten op 'knelpunten' in het openbaar bestuur, maar je zult altijd te maken krijgen met mensen. "Voor ambtenaren", zei Mol leman dan ook, "is onderzoek een redelijk marginaal gebeuren". Behalve Molleman (van huis uit politicoloog) zag ook dr. J. van den Bergh, directeur van de Wiardi Beekman Stichting (weten schappelijk instituut van de PvdA), als belangrijkste knelpunten in het openbaar bestuur de politieke macht, de ambtenarij en on voldoende samenhang in het beleid voor de burger. Daarbij waar schuwde Van den Bergh ervoor dat het politieke bedrijf 'het con tact' met 'de samenleving' kan gaan missen als politiek en bestuur voornamelijk als een professie worden gezien en daardoor 'in trovert' worden. Prof. dr. M. Van de Vall, hoogleraar (sociologische) methoden en techniek in Leiden, constateerde dat er in het openbaar bestuur erg weinig gebruik wordt gemaakt van wetenschappelijk onder zoek, in vergelijking met bijvoorbeeld de industrie. Hij had er ook een verklaring voor (in de industrie wordt wet'enschappelijk^ken- nis geselecteerd op basis van winstnormen, in het openbaar be stuur niet), maar hij meende, net als de overige forumleden trou wens, dat het openbaar bestuur wel degelijk meer van weten schappelijk onderzoek gebruik zou kunnen maken. Prof. dr. A. van Braam, hoogleraar bestuurskunde (ook in Lei- den), verwoordde ten slotte het gevoelen van alle forumleden toen hij opmerkte dat wetenschappelijk onderzoek een positieve bij drage kan leveren aan het openbaar bestuur, mits de beleidsma kers (zeg maar: de bestuursambtenaren) de kennis en vaardighe den hebben om er mee om te gaan. Binnen de Nederlandse kerken bestaat geen eenstemmige be hoefte aan een nieuwe gemeen schappelijke bijbelvertaling. Dat heeft een enquête van de 'Raad voor contact en overleg betref fende de bijbel' 'duidelijk ge maakt. De formulieren met vragen werden in 1981 op verzoek van het Nederlands Bijbelgenoot schap verzonden. Achttien ker ken, vier bijbelorganisaties en vijftien opleidingsinstituten ga ven er antwoord op. De raad betreurt het, dat de grote kerken deze zaak niet op hun synodes hebben behandeld. Wel bestaat de indruk dat de meeste instanties, als er tóch een nieuwe vertaling op stapel zou worden gezet, de voorkeur geven aan een vertaling waarvoor niet alleen de bijbelorganisaties maar ook de kerken zelf verantwoor delijkheid zouden dragen. Het bestuur (moderamen) van de hervormde synode - dat een eigen enquete hierover hield kon vorig jaar maart al vaststel len, dat bij hervormde gemeen ten geen of nauwelijks behoefte bestaat aan een nieuwe bijbel vertaling. (De Nieuwe Vertaling van het Nederlands Bijbelge nootschap is van 1951). Geen geld De boosheid over de benoe ming van monseigneur J. ter Schure tot bisschop van Den Bosch lijkt steeds heviger te wor den. Honderd vijftig leden van de Vereniging van Pastoraal Werkenden in het bisdom heb ben gisteren de parochies opge roepen de geldelijke afdrachten aan het bisdom op te schorten. Begin volgende week krijgen al le kerkbesturen hierover een brief. Doel is om geld vrij te ma ken voor de voortzetting van het huidige beleid. De vergadering was uitge schreven om na te gaan hoe een ander beleid dan dat van mgr. Bluyssen nog kan worden tegen gehouden. Van eén compromis wilden de aanwezigen niets we ten. "Dat haalt niets uit", zo werd gezegd. "Dat heeft de gang van zaken in Roermond, Rotterdam, Utrecht en Haarlem wel ge leerd". Het kapittel zal met klem worden gevraagd, de benoe mingsbrief van de paus voor mgr. Ter Schure niet te aanvaar den. In navolging van de dekens be sloten de pastorale werkers, geen gesprek onder vier ogen met de bisschop te zullen voeren. Ook zal de bisschop niet bij feestelij ke activiteiten worden betrok ken. Het voorstel om brieven van het bisdom ongeopend terug te sturen werd verworpen, evenals de suggestie om zoveel mogelijk plaatskaarten aan te vragen voor de installatie van Ter Schure op 9 maart en dan demonstratief weg te blijven. (De Vereniging van Pastoraal Werkenden in het Bossche bisdom telt ruim 250 leden. In totaal werken er in dit bisdom ongeveer 600 priesters en pastorale werkers en werksters. Toen de vereniging kort na haar oprich ting besloot, geen erkenning als rooms-katholieke vereniging aan te vragen, zijn veel priesters geen lid geworden. Wat niet betekent, dat al deze pastoraal-werkenden de opvattingen die in de vereni ging leven zouden afwijzen). - Ook het 'kathedrale kapittel' is duidelijk teleurgesteld over de benoeming van Ter Schure. De nieuwe bisschop zal worden uit genodigd voor een gesprek over de (gepasseerde) voordracht van het kapittel voor de opvolging van bisschop Bluyssen en over de verwachtingen met betrek king tot het bisschopsambt die aan deze voordracht ten grond slag lagen. Dat werd gisteren besloten in een vergadering van het kapittel. Over deze vergadering zijn ver der geen mededelingen gedaan. Het kapittel is een vertrouwelijk adviesorgaan voor de bisschop. Het bestuur van DISK (Dienst in de Industriële Samen leving vanwege de Kerken) steunt in een brief de dekens van het bisdom Den Bosch in hun af wijzing van Ter Schures benoe ming. De bedrijfspastores wijzen er op, dat hun pastoraat wérkt aan een 'respect- en gewetensvolle' behandeling van mensen in en buiten het arbeidsproces. "Maar dat streven wordt ernstig be moeilijkt doordat onze eigen op drachtgever met gezagsverhou dingen omgaat op een manier waar wij in het bedrijfsleven en in de samenleving juist tegen strijden". Pausbezoek Het bezoek van de paus is niet bedoeld als een nadere ken nismaking of gelegenheid tot ge- dachtenwisseling. Het gaat veel meer om een viering van het ge meenschappelijke geloof en een uiting van verbondenheid tussen de opvolger van Petrus en de ge lovigen in Nederland. Dat schrijft de pro-nuntius (pauselij ke vertegenwoordiger) in Neder land, mgr. E. Cassidy, aan de Groningse oud-hoogleraar dr. J. A. G. Tans, die namens 28 hoog leraren en oud-hoogleraren een brief aan de paus had onderte kend. In deze brief pleitten zij voor een werkelijke dialoog tus sen de gelovigen en de leiding van de kerk. De groep had de paus ook ge vraagd, nog vóór zijn komst naar Nederland een delegatie uit de briefschrijvers in privé-audiëntie te ontvangen. Dat is niet moge lijk, antwoordt mgr. Cassidy nu. "Zijn bezorgdheid voor heel de kerk verplicht de paus, het aan tal privé-audiënties te beper ken". De hoogleraren zijn 'diep te leurgesteld en bedroefd' over dit - 'naar toon en stijl puur ambte lijke' antwoord. "Kritische ge lovigen wordt onrecht aange daan als zij alleen maar via tus senpersonen aan het woord kun nen komen". Hoogmade. Op zondag 3 maart om 2 uur neemt de her vormde gemeente van Hoogma de haar gerestaureerde kerk weer in gebruik. Beroepen. Hervormde Kerk: aangenomen naar Kampen P. J. den Admirant Waardenburg- Neerijnen. Gereformeerde Kerken: be roepen te Diemen-Watergraafs- .meer-Bylmer P. Vliegenthart Moordrecht. Gereformeerde Kerken Vrij gemaakt: beroepen te Enumatil (Gr.) G. Gunnink Mussel.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 11