Hanoi verovert
Khmer-bastion
Kinderarbeid in Chili gewoon
Islam probleem
voor Indonesië
Rabobank 9
VN-diplomatie Indochina faalt
Minder deportaties
zwarte Z.afrikanen
Relatie India-Frankrijk
door spionage geschaad
Kies voor zekerheid op lange termijn.
De Rabobank Rente Stabiel Hypotheek
do rente-schokken op. Daait de rente naar 5%
ZATERDAG 2 FEBRUARI 1985
PAGINA 7
KHAO DIN (AP) - Vietnamese troepen, gesteund door zware artillerie, hebben gisteren
een grootscheepse aanval gedaan op een complex van bases, kampen en infiltratiewegen
van de Rode Khmer. Waarschijnlijk is een van de bases onder de voet gelopen. Thaise
militaire bronnen hebben dit meegedeeld.
In het grensgebied rond de stad
Khao Din hoorde men voortdu
rend artillerievuur, mortierbe
schietingen en lichte 'wapens. De
stad ligt vlakbij het gebied in Cam
bodja waar de gevechten zich af
spelen.
Verslaggevers werd verboden
het gebied verder binnen te drin
gen, en de berichten over de ge
vechten waren summier. Volgens
de militaire zegslieden, die onbe
kend wensten te blijven, was een
basis van de Rode Khmer in Khao
Leum waarschijnlijk in handen ge
vallen van de Vietnamezen. Khao
Leum is een van de heuvels die
over een lengte van 19 km langs de
grens met Cambodja liggen.
Dit gebied is samen met het
meer noordelijk gelegen gebied
rond Phnom Malai al vaker het
doelwit geweest van Vietnamese
aanvallen in de nu zes jaar durende
oorlog. Tot nog toe hebben deze
aanvallen echter geen succes ge
had. De bases in het gebied rond
Phnom Malai dienen waarschijn
lijk als belangrijkste uitvalsbasis
voor de infiltratie door de Rode
Khmer van Cambodjaans grondge
bied.
Volgens Thaise en Westerse ana
lyses zijn waarschijnlijk meer dan
20.000 Vietnamese troepen betrok
ken bij de huidige operatie, die de
afgelopen weken in hevigheid is
toegenomen. De Rode Khmers
hebben in het gebied naar schat
ting tussen de 7000 en 11000 strij
ders.
Ook in Phnom Chakrei, in het
zuiden van de genoemde heuvel
rug, zijn volgens de Thaise bron
nen zware gevechten op komst.
Burgers die de Rode Khmer onder
steunen hebben zich op sommige
plaatsen wellicht op Thais grond
gebied begeven.
De secretaris-generaal van de
Verenigde Naties, Javier Perez de
Cuellar, heeft gisteren zijn diplo-.
matieke pendelmissie in Indochi
na afgesloten zonder enige vooruit
gang te hebben geboekt in de
kwestie-Cambodja.
Perez de Cuellar had met Thaise
regeringsfunctionarissen gespro
ken over de jongste Vietnamese
voorstellen in deze kwestie, en ver
klaarde dat hij op het ogenblik
geen enkele basis zag waarop hij
naar Hanoi zou kunnen terugkeren
om zijn vredesmissie voort te zet
ten.
De woordvoerder van het Thaise
ministerie van buitenlandse zaken
zei kort voor de persconferentie
dat het Vietnamese antwoord op
de initiatieven van de VN-chef
geen enkel nieuw gezichtspunt
bood en evenmin de oorlog in
Cambodja nader tot een oplossing
bracht. 'Vietnam blijft zich op het
standpunt stellen dat het regime-
Heng Samrin (in Phnom Penh) on
der zijn beheer moet vallen en
dat is onaanvaardbaar voor Thai
land en ASEAN (het bondgenoot
schap van Zuidoostaziatische Lan
den) in het algemeen,' aldus
woordvoerder Sawanit Kongsiri.
Perez de Cuellar sprak in Viet
nam ruim zes uur met minister van
buitenlandse zaken Nguyen Co
Thach en keerde woensdag terug
naar Thailand. De VN-chef noch de
minister wilden de inhoud van die
gesprekken bekendmaken, maar
aangenomen werd dat Vietnam
heeft voorgesteld zijn troepen
macht van naar schatting 160.000
man terug te trekken uit Cambod
ja, tegelijk met de 'likwidatie' van
de Rode Khmer.
LONDEN De Britse premier Margaret Thatcher onthulde gisteren een
gedenksteen voor de politieagente Yvonne Fletcher. Fletcher werd vorig
jaar april vanuit de Libische ambassade in Londen doodgeschoten.
Reagan genoemd
voor Nobelprijs
voor de vrede
KAAPSTAD (Rtr.)- De Zuidafn-
kaanse regering zal het aantal de
portaties van zwarte Zuidafrika
nen sterk gaan verminderen, als
gevolg van de scherpe kritiek die
in binnen- en buitenland op dit be
leid wordt geuit. Op een bijeen
komst met buitenlandse journalis
ten zei minister Gerrit Viljoen van
samenwerking en ontwikkeling
(het departement dat verantwoor
delijk is voor het thuislanden-be-
leid voor zwarte Zuidafrikanen)
dat de hervestiging van zwarte ge
meenschappen tot een minumum
beperkt zal worden. "Het beleid zal
drastisch herzien worden".
In antwoord op een vragenvuur
maakte hij duidelijk dat het her-
vestigingsbeleid niet helemaal zal
worden afgeschaft.
Volgens schatting van groeperin
gen voor gelijke burgerrechten zijn
sinds 1960 ongeveer drie miljoen
zwarten naar elders overgebracht,
meestal naar de zwarte thuislan-
NEW DELHI/PARIJS (AFP/UPI) -
Het terugroepen naar Parijs van de
Franse ambassadeur in India, Ser
ge Boidevaix, duidt op een ernsti
ge verslechtering van de betrekin
gen tussen India en Frankrijk, zo
menen waarnemers in New Delhi.
Bijna twee weken geleden riep
Frankrijk zijn plaatsvervangend
militair attaché in New Delhi, kolo
nel Alain Bolley, „voor overleg" te
rug. Uit het terugroepen van de
ambassadeur blijkt dat Frankrijk
sterk betrokken is bij het spionage-
scheidene ministeries in New Del
hi, zijn in verband met het spiona-
geschandaal gearresteerd. Naar
verluidt hebben zij fotokopieën
van onder meer besluiten van het
Indiase kabinet, stukken over de
defensie en plannen tot de aan
koop van militair materieel in han
den gespeeld van één of meer bui
tenlandse mogendheden.
Verscheidene Indiase kranten
hebben geschreven dat niet alleen
Frankrijk bij de spionage betrok-
HELSINKI (AP) - De Sowjet-Unie heeft Finland gevraagd de resten van
de raket terug te geven die zijn gevonden op en in het bevroren Inari-meer
in het noorden van het land. De raket stortte daar op 28 december neer, na
over delen van Noorwegen en Finland te zijn gevlogen.
Het Finse leger maakte bekend dat de Russische ambassade dat verzoek
had gedaan, nadat een Finse helikopter eerder op de dag had geprobeerd
een stuk van de staart van de raket vanonder het ijs te trekken. De motor
van de raket kwam echter niet boven water, want het lichte omhu'sel van
de raket brak.
De Finnen hadden een dergelijk verzoek niet verwacht, omdat er van de
raket weinig meer dan schroot is overgebleven.
Het is nog niet duidelijk of de Finnen bij Moskou een rekening zullen
indienen voor de gemaakte kosten tijdens het opzoeken en bergen van (fe
wrakstukken. (foto api
schandaal dat premier Gandhi ken was. Zij noemden achtereen-
twee weken geleden openbaarde.
Maar officieel legt men in New
Delhi noch in Parijs verband tus
sen het vertrek van de twee Franse
diplomaten naar Parijs. Het Franse
ministerie van buitenlandse zaken
heeft meegedeeld dat Boidevaix
per 1 juni een hoge post krijgt op
het ministerie.
Meer dan 15 mensen, van wie de
meesten werkten op het bureau
van de Indiase premier en op ver-
SANTIAGO (IPS) De tienjarige
Carmen verkoopt rozen bij de in
gang van een bioscoop in het cen
trum van Santiago: „Kom op,
koopt U geen bloem voor de jonge
dame?", roept ze terwijl ze de
langslopende paartjes achterna
rent.
Carmen, die haar ware naam niet
kwijt wil, vertelt dat ze haar moe
der moet helpen om vijf broertjes
en zusjes te eten te geven. Ze werkt
's avonds en is niet bang voor ben
des of politie: „Ze kennen me wel",
legt ze uit.
Carmen is een van de 650.000
kinderen die volgens officiële
schattingen actief zijn in de moei
lijk te doorgronden ondergrondse
wereld van de kinderarbeid. Hun
werk varieert van vuil oprapen in
straten en schoonmaakwerk tot
prostitutie.
„Ik weet niet hoeveel ik verdien.
Het hangt ervan af', zegt de 12-jari-
ge Jaime Caraval. Hij werkt als
kruier op een van Santiago's grote
markten. „De fooien worden beter
tegen het einde van de maand",
legt hij uit, terwijl hij een mand
met groente vult.
Sergio Herrera (14) houdt een
oogje op geparkeerde auto's. Hij
houdt zich zo in leven en heeft am
bities: „Ik wil machinist worden
op een trein naar Concepcion", een
stad die 400 km ten zuiden van
Santiago ligt.
Sergio, Jaime en Carmen zijn zo
als gezegd geen uitzondering in het
Chili van vandaag, 31 procent van
de Chileense kinderen gaat nooit
naar school; 27 procent is licht
geestelijk gestoord, aldus cijfers
van de regering en groeperingen
voor de mensenrechten. Boven
dien lijdt 43 procent aan ondervoe
ding.
De kinderarbeid is schadelijk
voor de lichamelijke en geestelijke
gezondheid, staat in een kerkelijk
rapport, en maaakt het moeilijker
voor kinderen om naar school te
gaan en een vak te leren. Bij afwe- -
zigheid van overheidsmaatregelen
hebben werkgevers de vrije hand
bij het profiteren van kinderen. De
meesten durven zich niet te bekla
gen uit angst hun baantje kwijt te
raken.
Zoenen
Veel kinderen hebben te maken
met gespannen situaties thuis door
werkloosheid en armoede. Kinder
mishandeling is beslist geen onge
woon verschijnsel. „Ik begon te
zeuren om de straat op te kunnen,
omdat ik erachter kwam dat mijn
vader me niet meer sloeg als ik wat
geld mee naar huis bracht", zegt de
12-jarige Ana. „Daarom ga ik ook
af en toe mee met taxichauffeurs.
Soms geven ze me wel vijf gulden.
Alleen als ze me gaan zoenen, word
ik bang. Ik vertel nooit aan mijn
moeder, dat ik dit doe. Maar het
zou haar toch niet zo veel schelen",
gelooft Ana.
Het is moeilijk Ana aan het la
chen te maken, maar bij het horen
van het woord „Fantasilandia",
een hal met elektronische spel
letjes voor kinderen, begint ze te
stralen. „Ooit zal ik genoeg geld
hebben om de hele dag daar te blij
ven. Dan eet ik kip met friet en doe
ik alle spelletjes", zegt ze.
Vlak bij Ana staat de 9-jarige
Francisco. Hij vertolkt, een beetje
vals, een bekend liefdesliedje. Zijn
gezicht zit onder het vuil. Hij ver
dient zijn brood met het zingen van
smartlappen in stadsbussen. „Als
ik later groot ben, word ik dokter.
Ik wil verder komen als mijn va
der. Hij is aan de drank, als hij zat
is, slaat ie iedereen in mekaar, ook
mijn moeder. Ik zing liever dan dat
ik vuilnisbakken afstroop", zegt
hy.
OSLO (Rtr.) - De Amerikaanse pre
sident Reagan is voorgedragen als
kandidaat voor de Nobelprijs voor
de Vrede 1985. Dit heeft de Noorse
krant Verdens Gang gisteren ge
meld.
Volgens de krant is Reagan voor
gedragen door een Amerikaanse
professor in de filosofie, een Israë
lisch parlementslid en een Noorse
universiteitsmedewerker. Wie de den. Viljoen zei dat nog honderd-
Nobelprijs toegekend zal krijgen duizenden op de nominatie staan
zal pas in oktober bekend worden om elders gevestigd te worden,
gemaakt. Maar de regering heroverweegt nu
de toekomst van rond 30 "zwarte
plekken" op het platteland, die in
de apartheidspolitiek tot "blank
gebied" zijn bestempeld. Ook de
positie van zo'n 20 zwarte stedelij
ke gebieden, die moeten verhuizen
naar de thuislanden, wordt op
nieuw bezien.
Mensen die zich illegaal hebben
gevestigd in "wilde" nederzettin
gen zullen nog steeds naar elders
worden gebracht. Maar de voorge
nomen verhuizing van gevestigde
zwarte gemeenschappen als Kwan-
gema en Driefontein in oost-Trans
vaal zal opnieuw bekeken worden.
De bewoners van deze plaatsen
hebben eigendomsrechten op hun
grond en ze hebben een beroep ge
daan op koningin Elizabeth en an
dere prominente buitenlanders om
hen te hulp te komen.
Op de vraag naar
van deze beleidswijziging zei mi
nister Viljoen dat de publieke opi
nie erg kritisch staat tegenover de
hervestigingen, en dat buitenland
se kritiek ook een factor is.
Tot hervestiging zal alleen beslo
ten worden als dat van essentieel
belang is voor het thuislandenbe-
leid van de regering, als al het
gelijke is gedaan om
stemming te komen met de betrok
ken gemeenschap en als de levens
omstandigheden van de betrokke
nen erdoor verbeterd worden, al
dus Viljoen.
Evenals president Botha al eer
der verklaarde zei Viljoen ook dat
de wetten die de bewegingsvrij
heid van zwarte Zuidafrikanen be
perken, wel verzacht zullen wor
den, maar niet afgeschaft.
JAKARTA - De brand die giste
ren het paleis van de vorst van
Solo in Surakarta, Midden-Java,
voor een groot deel heeft ver
woest, is volgens Indonesische
veiligheidsautoriteiten gesticht
door radicale islamitische stu
denten. Zij zouden daarmee pro
testeren tegen het proces tegen
tien mensen die ervan worden
beschuligd betrokken te zijn bij
terroristische acties in december
vorig jaar en afgelopen januari.
Tot die tien beklaagden be
hoort onder anderen ex-generaal
Dharsono, een prominente man
die secretaris-generaal is ge
weest van de Associatie van
Zuidoostaziatische staten
(Asean) en ooit het bevel had
over de befaamde Siliwangi-Di-
lijke bezwaren stuit van de or-
thodoxe islamieten, die vinden
door dat daarmee hun geloof wordt
Bob Mantiri ondermijnd.
Indonesië is met circa 1d0 mil
joen inwoners het grootste isla-
visie. Voorts Sanusi Hardjadina- mitische land ter wereld. Slechts
ta, een voormalig minister onder tien procent van de bevolking is
Soekarno, alsmede de islamiti- christen. De Javaanse gods-
sche activist Fatwa. De meesten dienst, waarin mystiek een grote
van hen werden gearresteerd na rol speelt, is een vermenging van
de bloedige botsing tussen mili- hindoeisme, boeddhisme en ani-
tairen en radicale islamieten in misme en wordt nog sterk bele-
Tanjoeng Priok, de havenstad den door de Javaanse adel in de
van Jakarta, waarbij ten minste kratons van Solo en van Jogja-
veertig mensen zouden zijn ge- karta.
dood.
Opvallend is dat de recente
aanslagen zijn gericht op monu
menten die een onschatbare cul
turele en historische waarde heb
ben. Aanvankelijk waren belang
rijke strategische overheidsin-
stallaties, zoals banken, munitie
opslagplaatsen, warenhuizen en
bioscopen, het doelwit. Maar nu
schijnen de acties te zijn verlegd
naar historische monumenten,
zoals de beroemde boeddhisti
sche tempel Boroboedoer,
achttiende-eeuwse paleis
Men ziet de aanslagen niet al
leen als een reactie op het snelle
proces van modernisering, die de
kloof tussen arm en rijk nog gro
ter dreigt te maken, maar ook als
een protest tegen de invoering
van de Pancasila-staatsfilosofie
(vyf zuilen: geloof in God, een
rechtvaardige en beschaafde
mensheid, de Indonesische na
tionale eenheid, democratie, ge
leid door de wijsheid van overleg
en gebaseerd op vertegenwoor-
diging en sociale rechtvaardig-
i Solo. De
grote gebouwen, die als r
dienen, als ruimte voor plechtig
heden en als woning van Paku-
boewono de Twaalfde en zijn ge
volg.
heid voor het hele volk) als enig
„„..o door de ideoiögie waardoor
brand totaal verwoest. De kraton de, islamitische godsdienst naar
(paleis) van Solo bestaat uit zes het tweede Plan wordt venvezen.
Theocratie
Door de Pancasila, waarin ele
menten zitten die hun oorsprong
vinden in de „agama Jawa", als
enige staatsideologie toe te
staan, snijdt Soeharto de ortho
doxe islamieten de weg af naar
een mogelijke totstandkoming
van een islamitische theocrati
sche staat.
Wie de daders zijn, is nog niet
bekend. Maar volgens de Indo
nesische veiligheidsautoriteiten
hebben radicale islamitische stu
denten de aanslag op de Boro
boedoer en op het paleis in Solo
gepleegd. Overigens wordt al
sinds zomer 1984 rekening ge
houden met terroristische aan
slagen in Indonesië. Toen al cir
culeerden er berichten dat Indo
nesische studenten die in Saoe-
di-Arabië en in Libië zijn ge
weest, van plan waren een schip
of vliegtuig te kapen. Zelfs ging
het verhaal dat islamitische stu
denten een offensief zouden be
ginnen tegen de regering-Soe-
harto, daarbij gesteund door in
Europa opererende anti-Indone
sische groeperingen, die relaties
zouden hebben met de Russi
sche geheime dienst KGB alsook
met Libië.
Waarschuwing
Achttien dagen later vloog een
munitiedepot bij een legerbasis
bij Ngawi, 530 kilometer ooste
lijk van Jakarta, in de lucht.
Tientallen huizen werden ver
woest en honderden dorpelingen
moesten worden geëvacueerd.
Al eerder gebeurde hetzelfde
met een munitieopslagplaats in
Cilandak, een voorstad van Ja
karta. Zeker achttien mensen
kwamen daarbij om het leven.
Duizenden mensen moesten hun
huizen verlaten.
Het feit dat president Soeharto
en zijn familie uit Solo komt, zou
er volgens diplomatieke kringen
in Jakarta op kunnen wijzen dat
de aanslagen waren bedoeld als
een waarschuwing voor Soehar
to. Met name tegen het streven
van het staatshoofd om de zoge
naamde „agama Jawa", de oor
spronkelijke godsdienst op Java,
als voornaamste godsdienst in te
voeren, hetgeen op onoverkome-
ADVERTENTIE
volgens de Amerikaanse geheime
dienst (CIA), NAVO-landen als
West-Duitsland en Oosteuropese
landen en met name de geheime
dienst van de Sowjet-Unie (KGB).
Maar het schijnt dat Frankrijk
het enige land is waarvan de India
se regering kan bewijzen dat het
bij de spionage betrokken is. Ove
rigens kwalificeert men in Parijs
en New Delhi de betrekkingen tus
sen India en Frankrijk als „uitste
kend".
Armoede en slaag leiden nogal
eens tot versterkte gevoelens van
eenzaamheid en haat tegen de ou
ders. „Ik loop binnenkort weg. Ik
ga naar een ander land", zegt Paula
die in La Pincoya woont, een ar
menwijk in het noorden van de
hoofdstad. „En als het me niet lukt
dan ga ik in ieder geval bij hen
weg", zegt ze bitter.
De kinderen raken gewend aan
misdaad en corruptie, omdat veel
vormen van kinderarbeid anti-so
ciaal gedrag aanmoedigen. Juan,
een straatverkoper in het centrum
van Santiago, vertelt: „Wie het
hardst slaat, wint hier. We moeten
vechten voor ons plekje. We verde
len het gebied en als er een nieuwe
komt, geven we hem op zijn don
der".
Jonge parkeerwachters en zan
gers vormen bendes die hun ar
beidsterreinen op dikwijls geweld
dadige manier verdedigen. Toch
blijkt dat velen de hoop op een be
tere toekomst niet laten varen. Jai
me, de kruier op de markt: „Nu le
ven we als honden in sloppen, 's
Avonds ga ik naar school. Soms val
ik in slaap, maar ik blijf gaan, want
ik wil architect worden. Dan kan ik
veel huizen bouwen, een huis voor
iedereen".
Het principe van de Rente
Stabiel Hypotheek is simpel.
Stel dat de hypotheekrente
op het moment van afsluiten
8% is. Zolang de
hypotheekrente
tussen de 6% en 10%
blijft, gebeurt er met
uw rente niets. Stijgt
de rente naar 11%, dan
wordt uw rente 9%.
vsn&t 30 i33r Isn? Daalt de rente weer tot 10%'dan
'o gaat uw rente weer naar 8%.
dan wordt uw rente 7%.
Zo vangt de unieke Rente Stabiel-
Hypotheek 30 jaar lang de rente-
schokken op.
Bij maandbetaling en gemeente
garantie is de adviesrente 8,3%.
Kies voor zekerheid op lange
termijn. Maak een afspraak met
de hypotheek-adviseur van de
Rabobank. Hij geeft u een advies
op maat en kan u precies vertellen
wat de voorwaarden van uw
eigen Rabobank zijn.
geld en goede raad
