Lastenverlichting
overvalt kabinet
Nijpels en het sydroom van Jonas
Lubbers: niet principieel tegen
Deetman: in hbo geen
ontslagen door fusies
BOONS BETAALT U
DIRK VAN DEN BROEK
BAS VAN DER REDDEN
DIGRDS en DIRKSON
Vrouwen vaker dan
mannen depressief
WIT of
BRUIN
ffanfaat/za&K/btf
Vrouw wil niet bloot in gids
ZATERDAG 2 FEBRUARI 1985
BINNENLAND
PAGINA 5
DEN HAAG (GPD) Het kabinet zal zich niet principieel verzetten tegen de wens van de
Tweede Kamer om volgend jaar de lasten voor de burgers verder te verlagen. Premier
Lubbers verklaarde gisteren na afloop van de ministerraad echter dat het kabinet nog
geen standpunt hierover heeft ingenomen. De ministers hadden niet verwacht dat de
Kamer deze wens woensdag op tafel zou leggen.
DEN HAAG (GPD) - Bij vrouwen
komen depressies bijna tweemaal
zo veel voor als bij mannen. Bij
mannen ligt de piek in de leeftijds
groep van 35 tot 44 jaar, bij vrou
wen komt die tien jaar later, tussen
45 en 54. In 1983 namen huisartsen
naar schatting honderdduizend
nieuwe patiënten met een depres
sie in behandeling. Naar verhou
ding komen depressies veel voor in
de grote stad en in het noorden en
zuiden van het land.
Dit DiijKt uit net jaarverslag over
1983 van de Continue Morbiditeits
Registratie Peilstations Nederland.
Aan deze peiling werkten zestig
huisartsen verspreid over het hele
land land mee. Zij hielden in het
kader van dit project van een aan
tal ziekten en gebeurtenissen by
hoe vaak ze daarmee in hun prak
tijk in aanraking kwamen.
In 1983 werd het voorkomen van
depressies in de huisartsenpraktijk
voor het eerst geregistreerd. Pro
bleem daarbij is dat er nauwelijks
objectieve maatstaven voorhanden
zijn om een goed onderscheid te
maken tussen een (veel voorko
mende) „gedeprimeerde stem
ming" en een „depressief syn
droom" dat vraagt om een gerichte
medische aanpak.
üm die reden is er in het peilsta-
tionproject voor gekozen alleen die
gevallen te registreren waarin de
ernst van de depressie de arts tot
handelen brengt. Daarbij valt te
denken aan het voorschrijven van
antidepressieve-medicynen, ge-
spreksbehandeling, vervolgcon-
tacten en verwijzing voor behande
ling.
De ene huisarts zal veel eerder
geneigd zijn dan de andere een de
pressie als een medisch probleem
te beschouwen. In een nader on
derzoek zal daarom worden beke
ken in hoeverre die verschillen aan
de dag treden bij de deelnemende
huisartsen.
Uit het verslag blijkt ook dat het
aantal mannen en vrouwen dat
zich laat steriliseren steeds verder
daalt. In 1983 werden naar schat
ting 33.000 mannen en 29.000 vrou
wen behandeld; in 1979 waren dat
er achtereenvolgens nog 69.000 en
63.000. Sinds op dit gebied de regi
stratie begon werden bij benade
ring 466.000 mannen en 405.000
vrouwen gesteriliseerd; dat is
achtereenvolgens 6,5 en 5,5 pro
cent van het totaal.
Volgens Lubbers zal de motie van
CDA en WD een rol spelen bij het
opstellen van de begroting voor
1986. Het is niet zeker dat hij dan
zal worden uitgevoerd, omdat de
twee regeringsfracties gevraagd
hebben om een deel van de lasten-
bedrijven uitpakt dan wanneer las
tenverlichting hen direct ten goede
komt.
De premier maakte duidelijk dat
het nieuwe voorstel niet voort
vloeit uit het regeerakkoord. Hij
suggereerde dan ook dat extra las-
verlichting voor het bedrijfsleven tenverlichting betaald zou moeten
(jaarlijks 1,5 miljard) hiervoor te
gebruiken.
worden uit nieuwe ombuigingen,
boven de al afgesproken zeven mil-
De twee werkgeversorganisaties jard. Ook kan het geld gevonden
VNO en NCW hebben al geprotes
teerd tegen deze aanslag op de las
tenverlichting. Ook premier Lub- zoals de Kamer wil - de lasten
bers maakte duidelijk dat de wens
van de twee fracties alleen kan
worden uitgevoerd als blijkt dat de
gemiddelde rendementen van de
bedrijven en hun vermogensposi
ties al zover verbeterd zijn dat ex
tra lastenverlichting overbodig is.
Hij wees erop dat er meestal
het bedrijfsleven minder snel
te verlagen.
Lubbers zei dat het kabinet het
ronduit jammer vindt dat De Ne-
derlandsche Bank donderdag de
officiële rentetarieven met een half
procent heeft verhoogd. Maar hij
toonde begrip voor de beslissing
uitgelegd dat de verhoging van het
disconto geen gevolg is van gehei
me afspraken tussen de ministers
van financiën van de vijf belang
rijkste Westerse landen. Deze
groep van vijf kwam onlangs in
Washington bijeen.
Lubbers waarschuwde er nog
voor om in Europa een geldpoli
tiek te voeren, gebaseerd op verho
gingen en verlagingen van het dis
conto. „Laten we niet via een dis-
contopolitiek invloed proberen uit
te oefenen op de koers van de dol
lar," zei hij. Overigens beschouwt
hij de verhoging van een half pro
cent als 'zeer gering'. Er zijn geen
drastische koerswijzigingen te ver
wachten.
kele jaren van goede winsten nodig van bankdirecteur Duisenberg, die
zijn voordat de verhouding tussen gedwongen was de renteverhoging
het eigen vermogen en het vreemd
vermogen verbeterd is. Wel blijkt
dat de gemiddelde rendementen
aanzienlijk verbeterd zijn, maar de
ze verbetering werkt in de verschil
lende sectoren verschillend uit.
Zoekactie naar
schip in nood
gaat door
West-Duitsland te volgen.
Minister Ruding (financiën) zal
maandag in Brussel zijn Westduit-
se collega op de hoogte stellen van
de Nederlandse onrust. Vanuit Ne
derlands gezichtspunt had ook
Het voorstel van de regerings- West-Duitsland de rente niet hoe- (ANP) - Het coördinerende Deense
fracties komt volgens Lubbers ven te verhogen, maar omdat de kuststation Blavand Radio heeft in
overeen met de opvattingen van 'Bundesbank' bevreesd is voor een de loop van gistermiddag een
i j t-j stijging van de inflatie, wordt te grootscheepse zoekactie van heli
snel gegrepen naar het middel van kopters, vliegtuigen, koopvaardij
IJMUIDEN/KOPENHAGEN
warenhuis-directeur Dreesmann.
Deze zegt al geruime tijd uat
sommige fasen van het econo- de renteverhoging, zo viel uit Lub- en marineschepen naar een ver-
misch herstel lastenverlichting
voor de burgers gunstiger voor de
DEN HAAG (GPD) - Minister pabo's) nemen voorlopig een
Deetman (onderwijs en weten- uitzonderingspositie
schappen) meent dat er door de fu
sie-operatie in het hoger beroeps
onderwijs geen gedwongen ontsla
gen hoeven te vallen. Op basis van
een tussenstand van het fusiepro
ces concludeert Deetman zelfs dat
er extra docenten nodig zullen zijn.
De onderwijsvakbonden daarente
gen hebben in december vorig jaar
gezegd dat voor enkele honderden
ontslagen moet worden gevreesd.
In de nota schaalvergroting,
taakverdeling en concentratie in
het hoger beroepsonderwijs van
december 1983 is bepaald dat hbo-
instellingen minimaal 600 studen
ten moeten tellen. Het ziet er naar
uit dat er door een groot aantal fu
sies ongeveer veertig zeer grote
multi-disciplinaire instellingen
voor hbo van zo'n 2500 studenten
zullen komen. Er zijn nu 400 aparte
hbo-opleidingen. De opleidingen
voor leraar basisonderwijs (de hui-
bers' woorden op te maken. mist schip wegens invallende duis-
Ruding heeft in de ministerraad ternis gestaakt. Vandaag zou ech-
ter opnieuw worden gezocht.
Het is onduidelijk of de noodsig
nalen van het schip dat donderdag
avond zo'n 110 kilometer uit de
westkust van Denemarken met 21
opvarenden water maakte, al dan
niet als „grap" bedoeld zijn.
Gisteren zijn een stormladder,
een stuk houten railing en een
noodzender gevonden die echter
wel vaker worden aangetroffen
met name na zwaar stormweer.
Van het schip, de 21 opvarenden of
de reddingboten waarin zij hun
toevlucht zouden hebben gezocht,
ontbreekt echter elk spoor. Ook is
gisteren vastgesteld dat er geen
zeegaand schip bestaat met de
naam 'Constantinople' zoals die in
het noodbericht werd genoemd.
Het kuststation Blavand Radio
heeft gisteren meegedeeld dat er
mogelijk verwarring is met een
schip genaamd Brako dat als thuis
haven Constantinopel heeft en dat
in de buurt van Denemarken zou
kunnen varen. Een woordvoerder
van Blavand Radio sluit de moge
lijkheid van grappenmakerij niet
uit omdat „de radiotelefonist aan
boord van het schip ondanks aan
dringen niet het internationale
scheepskenteken wist op te ge
ven".
De fusieplannen, die per regio
worden opgesteld, zijn nog niet
rond. Een sociaal plan, waarin de
positie van de werknemers in het
hbo wordt geregeld, kan volgens
Deetman pas worden opgesteld als
het fusieproces is afgerond. De be
zuinigingen op de salarissen van
onderwijsgevenden in deze sector
belopen 97 miljoen gulden in 1989.
Voor versterking van het manage
ment wordt echter 39 miljoen uit
getrokken, en voor een aantal nieu
we taken 30 miljoen gulden.
De resterende 28 miljoen aan be
zuinigingen hoeft volgens het mi
nisterie van onderwijs geen gevol
gen te hebben voor de werkgele
genheid: door de toename van de
studentenaantallen en door na
tuurlijk verloop onder de docenten
kunen gedwongen ontslagen waar
schijnlijk geheel vermeden wor
den.
HEERLEN (GPD) - Volgens een
woordvoerster van de uitgeverij
Batteljee in Leiden proberen
'vooral orthodoxe katholieke
kringen in Limburg' voortdu
rend te bewerkstelligen dat het
stripboek 'Paus Johannes Paulus
II op avontuur in Nederland' uit
de handel wordt genomen. Het
stripboekje dat sinds november
voor f9,90 in de boekhandel ligt,
is een poging tot een karikatuur
van het naderende pausbezoek.
De voornaamste steen des aan
stoots is de getekende rol van bis
schop Gijsen, die zich voortdu
rend aan de Paus opdringt. De
strips zijn getekend door Patrick
van V/eerdenburg.
Heibel rondom
stripboek over
pausbezoek
Bij de uitgeverij wordt gezegd:
„De kritiek komt nooit recht
streeks. Wij weten wel dat Vroom
en Dreesmann, waar de boeken te
koop zijn, regelmatig verzoeken
krijgt om het boekje uit de handel
te nemen en ook dat de pauselijke
nuntius, overigens zonder succes,
het ministerie van buitenlandse
zaken heeft gevraagd tussenbei
de te komen". Op de foto (van het
ANP) stripfanaat Peter de Jong
met het gewraakte stripboekje en
enkele ansichtkaarten naar aan
leiding van het bezoek.
In de wat meer serieuze sfeer
rondom het naderende pausbe
zoek werd in Utrecht bekendge
maakt dat de Stichting Pausbe
zoek inmiddels ruim de helft van
de 5,1 miljoen gulden heeft inge
zameld die nodig zijn voor de or
ganisatie van het bezoek in mei.
Het geld 'druppelt' binnen, maar
woordvoerder T. Paistra ver
wacht dat het zal binnenstromen
tegen de tijd dat Johannes Pau-
lus II komt. Vorig jaar oktober
was er 1,75 miljoen op de reke
ning van de stichting gestort, in
de afgelopen vier weken een klein
miljoen.
ADVERTENTIE
voor een heel gesneden
VET EN SOEP (ANP) - De ge
meentepolitie van Zeist heeft drie
inwoners van Utrecht in de leeftijd
van 26 tot 41 jaar aangehouden op
verdenking van diefstal van acht
tien ton frituurvet en een grote
hoeveelheid blikken soep uit een
distributiecentrum in Breukelen.
De drie mannen werken in het dis
tributiecentrum. De waarde van de
buit bedroeg 220.000 gulden.
DEN HAAG (ANP) "Hé, dat ben ik", ontdekte een 30-jarige Haagse, die
bij een reisbureau snuffelde in de reisgidsen. Achterop de vakantiegids
van de Internationale Naturisten Federatie (INF) prijkte een foto van
haar, bloot naast een tentje. Ze wist van niets en vindt het maar niets.
De uitgever ging niet in op haar verzoek de gids uit de handel te nemen.
De gids is verspreid in 26 landen. De vrouw geniet zo brede bekendheid.
Het kwam tot een kort geding, dat gisteren diende voor de vice-president
van de rechtbank in Den Haag. De vrouw eist een schadevergoeding van
vijf mille en het terughalen van alle onverkochte gidsen.
Zij heeft er geen idee van wie de foto ooit genomen kan hebben. De
uitgevers, M en I nv en Kosmos bv, dochterondernemingen van het Klu-
werconcern, kregen de foto van de federatie. Hij zat bij een partij dia's die
een Belgisch lid zes jaar geleden schonk aan zijn vereniging.
De rechter, mr J.J.R. Bakker, vond het bepaald niet zorgvuldig van de
naturistenfederatie fotomateriaal te laten publiceren zonder dat daarvoor
toestemming was gevraagd van de betrokkenen. „U hebt die toestem
ming niet gevraagd, anders wist u wel wie er op de foto stond", verweet
hij de INF.
"Ze gruwt van het idee dat ze zo over de wereld verspreid bloot op de
toonbank ligt en van hand tot hand gaat", verklaarde de advocate van de
vrouw, mr M.M. van Beurden uit Den Haag. De vrouw zoekt een baan als
lerares Duits en vreest dat zij nog eens in een klas vol heibel komt te
staan, omdat een leerling onverhoopt haar foto herkent en er mee gaat
leuren.
Uitspraak vrijdag 15 februari (09.30 uur).
DOOD IN CEL (ANP) - De Rotter
damse politie heeft gistermorgen
een 18-jarige arrestant dood in zijn
cel aangetroffen. Volgens een poli
tiewoordvoerder was de jongen,
die verslaafd was aan drugs, don
derdagavond gewoon gaan slapen.
Het slachtoffer was donderdag we
gens keelklachten nog bij de poli-
tiearts geweest en had behalve me
dicijnen ook methadon gekregen.
'Uitspraak over
samenwonenden
kost rijk niets'
DEN HAAG/LEEUWARDEN
(ANP) - Vanuit emancipatorisch
oogpunt is het een leuke uitspraak,
geldend voor burgers onderling.
Maar gevolgen voor het publiek
recht oftewel voor de instanties die
gaan over het al dan niet toeken
nen van een bijstandsuitkering,
heeft de uitspraak niet. Zij zal het
rijk dan ook niet op kosten jagen.
Zo reageerde gisteren zowel de
directeur van de gemeentelijke so
ciale dienst in Leeuwarden J. de
Boer als de directeur van Divosa
(vereniging van directeuren van
sociale diensten) drs. A.C. van
Vliet op de uitspraak van de recht
bank in Leeuwarden. Deze recht
bank bepaalde donderdag dat
Douwe Beinim die samenwoont
met Corrie van Hilten niet zonder
meer gehouden is zijn partner fi
nancieel te onderhouden. De
rechtszaak was aangespannen
door de werkloos geworden Corrie,
van beroep onderwijzeres, die na
dat haar werkloosheidsuitkering
was geëindigd een rww-uitkering
(bijstandniveau) wilde hebben.
De gemeentelijke sociale dienst
weigerde een volledige uitkering
omdat zij met een man samen
woont. De rww laat toe dat bij het
bepalen van de hoogte van de uit
kering rekening wordt gehouden
met niet alleen inkomen en vermo
gen van degeen die de uitkering
wil hebben, maar ook met inko
men van een partner.
Corrie van Hilten is inmiddels bij
Gedeputeerde Staten in beroep ge
gaan over de rww-uitkering. Daar
naast begon zij een proces tegen
haar partner Douwe. Het tweetal,
dat samen een kind heeft, was en
kele jaren geleden overeengeko
men dat zij hun financiële zelfstan
digheid wilden bewaren. Zij maak
ten afspraken over de opvoeding
van het jongetje, en over betaling
van huur en andere lasten.
Het CDA-Tweede-Kamerlid Bui-
kema heeft minister Korthals Altes
(justitie) schriftelijk gevraagd er
voor te zorgen dat beroep wordt
aangetekend bij het Leeuwarder
gerechtshof tegen het vonnis van
de Leeuwarder rechtbank. Het ka
merlid vindt dat van belang gezien
„de principiële kanten van de uit
spraak" en „de mogelijk vérstrek
kende gevolgen".
ADVERTENTIE
ZILLERTAL OOSTENRIJK OQK
per persoon 10 of 17 dagen appartementen Regina, Zeil am Ziller
yaüKEföüogHKj
GOEDE REIZEN. LAGE PRIJZEN
Inlichtingen en boekingen:
ANVR ..goeie reis" reisbur
en reizenverkopende bank
Er is de afgelopen week in Den
Haag veel gelachen over de aan
kondiging van WD-leider Nijpels
dat 1985 een kalm politiek jaar zal
worden. Vooral de reacties uit
CDA-kring waren honend. Een
doorzichtige truc om ons alvast de
schuld te geven als er toch ruzie
komt, zo luidde daar de analyse.
door
Rimmer Mulder
De praktijk bleek gedurende de
ze eerste dagen van Nypels' wa
penstilstand wat weerbarstiger
dan de theorie. De leider zelf open
de maandagavond al weer - kort na
de afkondiging 'er zij rust', het -
vuur op minister Brinkman. Diens
pogingen om in het omroep-oer-
woud de lianen van de sluikrecla
me te kappen noemde Nijpels 'pot
sierlijk'. Waarop Brinkman, die al
leen maar probeert de wet te hand
haven, een dag later wel moest roe
pen dat zo'n uitlating 'onaanvaard
baar' was.
Nijpels' beste leerling in het
CDA'ers pesten, het jeugdige ka
merlid De Grave, trok zich ook al
niets aan van de nieuwe orde toen
hij woensdag, voor het oog van de
tv-camera, zijn CDA-collega Van
Iersel ging zitten sarren over diens
inzicht in de tweeverdienerswet.
En een geschil met een echte poli
tieke inhoud openbaarde zich bij
de behandeling van de wijzigingen
in de aow waar het WD-kamerlid
Linschoten eerst lijnrecht tegen
over CDA-staatssecretaris De
Graaf stond en in laatste instantie
werd afgetroefd door samenspel
tussen de CDA- en de PvdA-frac-
tie.
Dit soort schermutselingen tus
sen leden van de twee regerings
partijen zullen we de rest van het
jaar nog wel eens te zien krijgen,
tenzij er echt een hele nieuwe Nij
pels is opgestaan. De CDA-leiding
gelooft eenvoudig niet dat Nijpels,
die vorig najaar nog gretig ging
staan dansen op elke christen-de
mocratische teen die hij zag, nu al
leen maar poeslief zal doen. „Eerst
zien, dan geloven", sprak fractie
voorzitter De Vries.
Stuntwerk
De rust die Nijpels heeft afge
kondigd verraadt allereerst een vu
rig verlangen van de WD-leiding,
namelijk dat er na alle woelingen
van eind vorig jaar ook inderdaad
rust komt. Vooral Nijpels kan zich
voorlopig geen avonturen meer
veroorloven. Hij mag het dan zelf
ontkennen, zijn positie in de WD
is niet meer onomstreden. Zijn
stuntwerk slaat niet meer aan, de
WD staat in de opiniepeilingen op
zwaar verlies.
Het eigen WD-herstelbeleid zal
pas goed uit de verf komen als het
parlement is uitgepraat over de
RSV en de zaak-Van Aardenne
zachtjes kan wegsterven. De WD
hoeft niet meer te vrezen dat haar
partijgenoot Van Aardenne alsnog
zal sneuvelen in de komende ronde
van RSV-debatten. De PvdA gaat
het debat niet tegemoet met de be
doeling de val van de minister van
economische zaken te forceren. Zij
laat het initiatief daartoe over aan
het CDA en daar geldt nog steeds
dat het kabinet (en dus ook Van
Aardenne) moet blijven - welk
kwaad gerucht individuele CDA-
leden verder nog over de man wil
len verspreiden.
De WD mag tegelijk ook hoop
putten uit de vaste koers die het
CDA is ingeslagen. Fractieleider
De Vries roept nu al maanden dat
het huidige kabinetsbeleid inzet
zal zijn van de volgende verkiezin
gen. Afgelopen week somde hij op
een bijeenkomst met hoofdredac
teuren in Den Haag nog eens de ze
geningen op die de ploeg van Lub
bers het land heeft gebracht. Als
dan straks in een verkiezingscam
pagne alles op dit kabinet wordt
gezet, heeft het CDA er ook belang
bij de zaak-Van Aardenne naar de
achtergrond te dringen. Het gaat
per slot van rekening om de vice-
premier.
Intussen begint De Vries steeds
steeds lelijker te doen tegen de
PvdA. Hij sluit het vrijwel uit dat
er met de sociaal-democraten in
1986 al weer behoorlijk zaken kun
nen worden gedaan. Deze week
noemde hij de PvdA zelfs een 'la
biele' (dus gevaarlijke) coalitiepart
ner. In het trekken van lelijke ge
zichten tegen Den Uyl en de zijnen
doet De Vries nu niet meer onder
voor Nypels.
Zo bezien lijkt de 'voorspelling'
van de WD-leider over dat kalme
politieke jaar toch nog aan de veili
ge kant. De coalitiegenoten zijn het
eens over de hoofdpunten van het
beleid, ze zijn het nu al eens over
samenwerking in 1986 (als het mag
van de kiezers) en ze zijn verenigd
in hun stormloop tegen de PvdA.
Dan blijft er niet veel meer over om
ruzie te maken.
De logische uitkomst van deze
eensgezindheid is wel dat beide re
geringspartijen zich nu tot hetzelf
de deel van de kiezersmarkt rich
ten. Ze bieden min of meer dezelf
de keuze: of wij regeren of de
PvdA. Dat is voor de WD verre
weg het nadcligst. Zij kunnen niet
meer de markt op met de leuze: al
leen een stem op ons is een duide
lijke keuze tegen het PvdA-beleid.
Daarmee verliezen ze het argu
ment om kiezers bij het CDA weg
te trekken. Zo dreigt de WD de
prijs te betalen voor de nieuwe dui
delijkheid van het CDA.
WD-leider Nijpels heeft dat
kwaad over zichzelf afgeroepen.
Was hij het niet die de christen-de
mocraten het hardst verweet dat ze
onduidelijk en onbetrouwbaar wa
ren? Hij is nu op zijn wenken be
diend: De Vries heeft plechtig be
loofd dat het CDA in het laatste
jaar voor de verkiezingen niet weer
zal gaan 'zwalken' en 'de rug recht'
zal houden. En daarmee is Nijpels
zijn belangrijkste wapen tegen het
CDA kwijt. De 'grote stilte' die hij
zegt te willen, bewijst dat De Vries
hem voorlopig gewoon klem heeft
gezet.
Jonas
Wat voor Nijpels opdoemt lijkt
op het syndroom van Jonas. Deze
profeet riep dagenlang de bewo
ners van Ninevé op zich te bekeren
omdat anders hun stad zou worden
verwoest. De bewoners luisterden,
bekeerden zich en... Jonas ging zit
ten mokken omdat de verwoesting
niet doorging en hij niets meer te
doen had.
In de dagen van Jonas gebeur
den er nog wonderen met walvis
sen waardoor de profeet toch nog'
onsterfelijk is geworden. Nijpels
zal evenwel zelf iets moeten verzin
nen om aan de grote stilte te ontko-
