Astible in tuin en vaas (feta Kleurenfoto fleuriger met minder kleuren Hetelucht- pistool ZATERDAG 2 FEBRUARI 1985 ST PAGINA 17 Aflevering 100 Meer kwamen we toen van hen niet te weten. Maar de volgende morgen, na een koude nacht en een onrustige slaap, werd ik verrast door de jongste van de twee schooiers. Hij kwam me buiten te gemoet, toen ik de deur opende. Hij had zich gewassen. Met het wa ter uit de zuivere en schone sloot had hij het vuil van zijn gezicht en uit zijn haar verwijderd. Hij had zelfs zijn versleten en gescheurde plunje uitgedaan en zich tot zijn middel verschoond, zij het dan niet met schoon ondergoed. Hij kwam glimlachend op me toe en stak zijn hand uit. "Je moet me zeggen hoe je heet", zei hij, en met een daarna: "Ik moet van die ande re kerel zien af te komen, die deugt niet". Ik was stomverbaasd, het was net of ik in het gezicht van de deug niet ineens iets anders zag, of er een goedhartige kerel in stak, on danks zijn vieze kinharen, nat en in de war. Hij droogde zich af met zijn hemd en trok het toen aan. "Ga mee", zei hij, "we gaan de boer op, kijken of we iets te eten kunnen krijgen". Ik had geen zin om me met sloot water te wassen en dacht aan de pomp op het erf van de boer. Over de landerijen turend zag ik in de verte een grote boerderij. Zonder te dralen stevenden we daar op af, waarbij we eerst over sloten moes ten springen totdat we tenslotte een grindpad vonden, dat recht streeks naar de stallen scheen te lo pen. Een hond liep heel onplezierig langs het hek te snuffelen, zodat we het erf niet eerder opdurfden dan nadat knecht hem aan de ket ting had gelegd. De knecht riep de boer, de boer riep zijn vrouw en de vrouw kwam met een stapeltje bo terhammen te voorschijn die van de vorige dag over waren gebleven, maar die nog wel te eten waren. Ze was gelukkig niet gierig, ze had wel iets voor een ander over en schonk voor ons grote kommen melk in. Dat ik me bij de pomp wil de wassen, werd kennelijk gewaar deerd, en toen ik mijn haren wilde kammen, bracht de boerin me zelfs een grote kam. Maar daarmee was haar goedheid uitgeput. We moes ten vertrekken, ze wilde weer aan het werk. Alles liep toen anders dan ik had kunnen denken. De vrouw had naar onze namen gevraagd en daar door was ik er achter gekomen dat de zwerver kortweg Jan heette, Jan uit Hoorn. Ze had niets op on ze namen aan te merken, en staan de bij het houten hek tilde ze het van de paal en loodste ons de weg op. Jan uit Hoorn keerde zich mij en vroeg me kort en goed, of ik meeging. "Ik wil niet naar de schuur terug. Die vieze kerel wil ik kwijt, ik ga d'r van door. Ga je met "Wacht eens even", zei ik, en ik draaide me om. De boerin was al op weg naar het huis, maar ik riep haar terug. Brutaalweg vroeg ik haar om een wambuis, een kiel, maar iets dat niet kapot en versle ten was, voor mijn metgezel. "Dat zou ik denken", zei ze. We moesten even wachten, maar daar kwam ze met iets aandragen, dat er nog degelijker uitzag dan wat ik zelf aan had. Het gescheurde pak ging uit en tot mijn genoegen was mijn kameraad-zwerver in een om mezien veranderd in een behoorlij ke en fasoenlijke kerel. "Je moet alleen die baard nog afscheren", zei ik, "dan hoef ik me niet langer voor je te schamen". Hij lachte, maar eigenlijk was hij verlegen. Zo kwam het, dat ik, bij na als vanzelf, met hem meeging. Ik was, althans voorlopig, een zwerver geworden. Diezelfde dag nog schoor Jan zijn baardharen weg, bij een arbeider thuis, ergens in de polder. Nu zag hij er ineens niet meer uit als een bedelaar, we konden doorgaan voor arbeiders, die dan hier dan daar een karweitje gingen opknappen. Het grootste deel van de dag wa ren we aan het lopen. Het gebeurde maar zelden dat we konden meerij den op een wagen. Daarvoor zagen we er blijkbaar toch te onbetrouw baar uit. Maar dat deerde ons niet. Af en toe knaagde nog het verwijt aan me, dat ik Gijsbert zomaar in de steek had gelaten. Met een fie delaar had ik evengoed langs 's He ren wegen kunnen dwalen, en mis schien zelfs een betere boterham kunnen verdienen. Maar we eisten niet veel. Met een slok drinken en een paar happen brood waren we al tevreden. En met mijn nieuwe vriend Jan had ik het bijzonder ge troffen, want hij wist precies de goede plaatsen op te zoeken. Alle dorpen en gehuchten rond Woerden leerde ik kennen. Meye en Zegveld en Larenbroek en Woerdensche Verlaat, Oudendam en Kockengen en Mijzijde en Ka- merik. In al die plaatsen bleven we een paar dagen of een week, en ik begon er zelf ook al kijk op te krij gen hoe je aan de kost moest ko men. We hielpen timmerlui een dak leggen, we visten in de Nieuw- koopse plassen, we hooiden in het hooiland, we werkten bij een smid Leiden LUXOR (121239): 'Body Doublé', da 14.30, 19.00 en 21.15 uur. zo. 14.15, 16.30, 19.00 en 21.15 uur, al. LIDO 1 (124130): 'Gremlins', da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, al. LIDO 2: 'Amadeus', da. 20.00 uur. zo. ook 14.30, al. LIDO 3: '1984', da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, al. LIDO 4: 'Under the vulcano', da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, 16 jr. STUDIO (133210): 'De IJssalon', da. 14.30, 19.00 en 21.15 uur, zo. ook 16.45 uur, 12 jr. TRIANON (123875): 'Onze eerste wip', da. 14.30, 19.00 en 21.15 i da. 14.30, 19.00 21.15 uur, 16 jr. Alphen (voor reserveringen 01720-20800) 'EURO 1: Top Secret', dag. 18.45 en 21.15 uur, za. 19.00 en 21.30 uur. al.jr. Kindermatinee. 'Sneeuwwitje en de zeven dwergen', za., zo. en woe. 13.45 Bioscopen Nachtvoorstelling: 'Top Secret', zx 24.00 uur, 16 jr. EURO 2: 'Ghostbusters', dag. 18.45 e Nachtvoorstelling: 'De erotische kijk doos', za. 24.00 uur, 18 jr. EURO 3: 'Broadway Danny Rose', dag. 18.45 en 21.00 uur, za., zo. en woe ook 14.00 uur. a.l. Nachtvoorstelling: 'Broadway Danny Rose', za. 24.00 uur, 18 jr. EURO 4: 'Purple rain', dag. 18.30 en Voorschoten (voor reserveringen 01717-4354) Greenway: 'Police Academy", 19.00 uur. za en zo 15.45 en 19.00 u wo. 15.45 uur, al. 'Gebroken Spiegels', do. 20.00 uur i, di e 20.00 i 16 'Come back to the fiver and dime Jimmy Dean, vr en zo. 21.15 uur, 16 jaar. Kindermatinee: 'Sjors en Sjimmie en 'de toverring', za., zo. en woe. 14.00 Katwijk (voor reserveringen 01718-74075) CITY 1: 'Greystoke', do., vr., za., zo., woe. 14.45, 19.00 en 21.15 uur, ma. en di. 19.00 en 21.15 uur. CITY 2: Ten to midnight', zie tijden als in City 1. CITY 3: 'Suzy Superstar', zie tijden als in City 1. CITY 4: 'Vier vuisten hebben tropen kolder', zie tijden als in City 1. CITY 4: kindermatinee 'Vier vuisten hebben tropenkolder', za. en woe. 14.45 uur, al. LIDO: 'Police Academy', zo. 15.00 uur, di. 19.00 uur, wo. 14.39 uur. al. 'I never promised you a rose garden', zo. 20.15 uur. ma. 21.15 uur, di. 21.15 'Rolling Stones live', 19.00 L Ongevallendienst ziekenhuizen Leiden Ongevallendienst elke dag Acade misch Ziekenhuis behalve van dins dag 13.00 uur tot woensdag 13.00 uur (Diaconessenhuis) en van vrijdag 13.00 tot zaterdag 13.00 uur (Elisabeth ziekenhuis). Bezoekuren ziekenhuizen Diaconessenhuis: dagelijks van 16.00-17.00 uur en van 18.30-19.30 uur. met uitzondering van afdeling intensieve zorg: van 10.30- 11.00 uur en van 19.00-19.30 uur en na overleg met de dienstdoende ver pleegkundige; kinderafdeling; van 10 30-19.00 uur en na overleg met de dienstdoende verpleegkundige; jongerenafdeling: van 16.00-17 00 uur en van 18.30-19.30 uur Sportmedisch Advies Centrum Blessurespreekuur: Elisabethzieken- huis Leiderdorp, 's maandags van 19.30-20.30 uur Bezoekuren St. Elisabeth-zieken- huis: Volwassenen: dagelijks van 14 00- Ziekenhuizen Prematurenafdeling: voor ouders en familie in overleg met de verpleging doorlopend bezoek mogelijk. Bezoek aan ernstige patiënten Wanneer voor ernstige patiënten doorlopend bezoek wordt toegestaan Klasse i 11.15-12 00 uur, van i van 18.30-19.30 uur. Kraamafdeling: dagelijks van 11.15- 12.00 uur (alleen voor echtgenoot) en van 15.00-16.00 uur en van 18.30-19.30 Kinderafdeling: dagelijks van 15.00- 18 30 uur. Afdeling C.C U. (hartbewaking) dage lijks van 14 00-14.30 uur en van 19.00- 19.30 uur Intensieve verpleging dagelijks van 14.00-14.30 uur en van 19.00-19.30 uur Academisch ziekenhuis Tel. 269111 Voor alle patiënten behalve kinde ren) zijn de bezoekuren als volgt Elke dag 14 15-15.00 uur en 18.30 19.30 uur. Avondbezoekuur afdeling Verlos kunde 18.00-19.00 uur. Bezoektijden Kinderklmiek Dageli)ks 15.00-15.45 uur en 18.30- 19.00 uur. Bezoektijden kinderafdelingen Elke dag: 14.15-15.00 uur en 18.30- 19.00 uur. (Alleen voor ouders van kinderen kan er een afwijkende tijd afgesproken worden met de hoofd verpleegkundige). Alphen aan den Rijn Rijnoord: Bezoektijden 's middags 14.30-15.15 uur. 's avonds 18.30-19.30 uur. Extra bezoek voor de hartbewaking: 's och tends 11.00-11 30 uur. Extra bezoek voor vaders op de kraamafdeling: 's avonds 19.30-20.30 uur. Kinderafde ling 's middags 14.30-15.30 uur, 's middags alleen voor ouders 14.30- 18 30 uur @uftj%ieuto£ 2 februari 1985 Honderd jaar geleden stond in de krant: Aan boord van de "Welling ton" had dezer dagen een moord plaats. De kapitein, Armstrong, van Liverpool, had bij het ver trek van het schip van Havre twee vaten met sterken drank ten geschenke gekregen. Van nu af begon hij sterk te drinken en ver toonde verschijnselen van deli rium tremens. Zonder' reden liet hij drie man van de bemanning in in de boeien slaan, omdat zij een aanslag op zijn leven zouden hebben beraamd. Den volgenden morgen schoot hij een slapenden man dood en met eene geladen re volver zette hij de andere zeelie den achterna. Ten slotte werd hij door den matroos Nest door een slag op het hoofd bewusteloos ge slagen. 's Avonds stierf hij. De "Wellington" moest toen het an ker werpen in Wembury-baai en de bemanning werd met moeite gered. Later werd het barkschip te Plymouth binnengesleept na onderweg nog bijna te zijn ver ongelukt. Voordat de kapitein ge troffen werd, had de stuurman bevel gegeven den waanzinnige te ontwapenen. Er ontstond een vreèselijke worsteling, waarin de kapitein voortdurend op de man schappen schoot, terwijl dezen hem met alle soorten van voor werpen bestookten. Eén matroos werd gevaarlijk verwond en een ander kreeg door een val zwaar letsel. Een geneeskundige, die het lijk van den kapitein onderzocht, constateerde dat de dood het ge volg was van schedelbreuk. Vijftig jaar geleden: In de Fransche stad Chambé- ry (ten noorden van Grenoble, Red.) is op 94-jarigen leeftijd Jo seph Amiez overleden, een in zijn tijd bekende berggids, die ge vierd werd als de gids, die nooit eenig ongeluk had gehad of eeni- ge val had gedaan. Amiez is ech ter toch nog door een val overle den, want van de week viel hij uit zijn armstoel, liep een sche delfractuur op en overleed korten tijd later. r die ook paarden besloeg, we hiel pen bij het binnenhalen van de oogst, wij stalen onze zakken vol als het zo uit kwam, om de volgen de dag in een ander dorp een met selaar te helpen bij het metselen van een nieuwe schuur. Maar we gingen het werk ook wel uit de weg, als we eenvoudig begonnen te bedelen. Dat was trouwens geen onprettige bezigheid, omdat er veel goedgeefse mensen in Hol land schenen te leven. Wat me het meeste' opviel, was, dat niemand veel over de oorlog sprak. Ze hadden in deze streek niets te lijden van het vreemde krijgsvolk. Alles wat zich rond mijn vaderstad afspeelde, scheen niemand in het bijzonder aan te gaan. We ontmoetten ketters en Roomsen, rustige dorpsburgers en eenzame stropers die op het veld leefden, en niemand maakte het ons lastig. Pas toen het al half juli was, hoorden we geruchten over de strijd tussen Geuzen en Spargaar den. Een boerenknecht uit Lin- schoten vertelde ons, dat het een schande was, dat ze de sluizen van Delfland hadden opengezet. Niet dat ze er hier last van hadden, maar 'als ze eenmaal begonnen met het land open te zetten voor het water, dan was er volgens hem geen hou den meer aan. Ze begonnen met Delfland en dan waren de dijken van Rijnland aan de beurt, en het hoefde maar een klein beetje meer naar het Oosten te komen, dan gin gen de Waarden er ook aan. Nu was deze oude man een sombere fi guur, die blijkbaar alles van de donkerste kant wist te bekijken. Maar twee dagen laten waren we in Oudewater, en daar was op het marktplein bijna een oploop van opgewonden volk. Terwijl we daar zo tussendoor liepen, hoorden we al vlug, wat de gemoederen zo in beroering bracht. Het was nu offi cieel bekend gemaakt: de Staten van Holland en de Prins van Oran je waren het er over eens geworden hoe de vijand verdreven zou kun nen worden. "Maak van Holland Zeeland", moest Oranje gezegd hebben, en het besluit was geval len om het land onder water te zet ten. Het zou echter nog wel even duren voordat het ook zou worden uitgevoerd. Maar de gemoederen waren heftig in beroering ge bracht. "Waar moeten ze met al dat volk naar toe? Ze krijgen toch ze ker wel tijd om zich in veiligheid te stellen? Strakjes komen ze in grote drommen onze kant uit". (Wordt vervolgd) Astilbe in volle bloei. De meeste Astilbeplanten in de tuin zijn uitgebloeid. Het is een plantengroep waarvan je houdt of niet. Ze hebben in vele voch tige tuinen met humusrijke grond een plaats, waar ze van juni tot in september kunnen bloeien, als u de juiste soorten of hybriden kiest. Zo zal in vele tuinen tot in septem ber Astilbe chinensis var pumila nog bloeien. Deze kan - als vrijwel de enige Astilbe - tegen droogte. De bloempluimen zijn korter en compacter dan van de andere en van een oudroze tint. Vragen alle andere Astilbe-planten halfscha duw, deze laagblijvende (ongeveer 20 cm) uit Tibet kan in de volle zon staan. Hij wordt wel als bodembe dekker aangeplant. De kleur van de bloempluimen harmonieert heel mooi met de bladeren van va rens. Astilbe wordt nog steeds onjuist aangesproken met de naam Spi raea. Deze laatste is een heester die tot de roosachtigen behoort, even als de van de slootkant bekende moerasspiraea, waarvan de weten schappelijke naam Filipendula ul- maria is. Ook een prima tuinplant, waar Astilbe inderdaad wel iets van weg heeft. Wie naar zijn tuin centrum stapt en om een spiraea vraagt kan dus met drie verschil lende planten thuiskomen... Verschillende kwekers hebben zich op Astilbe gestort en zij heb ben wondermooie bloeiende plan ten weten te „componeren". De be kendste namen in dit verband zijn wel die van Arends in het Duitse Rönsdorf en Lemoine in het Fran se Nancy. De laatste heeft onder meer Astilbe lemoinii op zijn naam Het hete luchtpistool, dat (nog maar enkele jaren geleden) ver scheen en dat voornamelijk als veilig werkend gereedschap voor het verwijderen van oude verf was bedoeld, kon je geen echte 'uitvinding' noemen. Het was ei genlijk een verzwaarde uitvoe ring van de haardroger (föhn). Het is door vakmensen en in wel licht nog sterker mate door doe- hetzelvers opgepakt. Nu is er zo'n 'hittekanon' dat in dit opzicht wel een heel breed gamma aan toepassingen biedt. Het heeft een keuzeschakelaar met zes standen; in de laagste 80 graden, in de hoogste 600 graden Celsius. De uitgestoten hete- luchtstroom houdt daarmee ge lijke tred. In de hoogste stand komt er een 'stoot' van 400 liter per minuut uit. Daarbij verbruikt hij dan het volle vermogen van zijn 1600 Watt, in de laagste stand een tiende deel daarvan. Als gebruiksmogelijkheden geeft de leverancier een indruk wekkende lijst op: behalve het verwijderen van verf ook het 'af- strippen' van behang, aansteken van open haard en barbecue, los maken van gelijmde vloerbedek king, verwijderen van tectyl, stickers, voorkomen van blazen bij het opplakken van zelfkle vende materialen, in de was zet ten van ski's, flamberen van hout, desinfecteren, verwijden (trompen) van kunststof pijp, solderen, vertinnen, buigen van perspex, lassen van plasticfolie, drogen van bouwvoegen, 'lossen' van bout- of schroefverbindin gen, versnellen van uitharding van epoxylijmverbindingen. Daaraan kunnen nog worden toegevoegd: afrekenen met on kruid tussen tegels en uitroeien van mierennesten. Dit nieuwe heteluchtpistool (Skandia-Kress) heeft een ad viesprijs van f 149,95. Informatie bij de importeur, Ankor in Leid- schendam, tel. 070-209319. staan, maar Arends stak hem ech ter met zijn Arendsii-hybriden de loef af. Meer dan een halve eeuw is zij bezig geweest verschillende soorten, uit verre landen afkom stig, te kruisen, zodat er cultuur vormen z(jn ontstaan met witte tot vuurrode bloempluimen. Men on derscheidt enkele groepen, die elk hun eigen eisen stellen. Naar ge lang van de bodemgesteldheid van uw tuin kunt u kiezen uit: Arendsii-hybriden, die een voch tige, humusrijke bodem prefereren en een groeiplaats in de halfscha duw. Ze passen zich wel aan iets minder gunstige omstandigheden aan. De meeste cultivars bloeien in juli-augustus, maar de granaatrode 'Final' begint al een maand vroe ger. Astilbe-Japonicahybriden bloeien vroeger - juni-juli - dan de vorige groep. Ze vragen veel vocht. Is de grond te droog dan blijven de bloemen laag. Astilbe-Simplicifoliahybriden doen het goed in de schaduw en de grond moet goed vochtig zijn, dus deze planten niet onder een berkeboom zetten, waar wel scha duw is maar waar al het vocht door berkewortels wordt weggezogen. Ze blijven laag (ongeveer 50 cm) en bloeien in juli-augustus. Astilbe-Thunbergiihybriden worden vrij hoog (ongeveer 1 m), bloeien in juli-augustus en willen per se vochtig staan. Deze hybri den zijn herkenbaar aan het feit dat de hele plant bruin behaard is. Zoals reeds vermeld: A.chinen- sis is de enige die tegen droogte en volle zon kan, al heb ik de indruk dat de kleur van de bloempluimen dan wat „verschiet". Astilbes zijn vaste planten die wel acht jaar op dezelfde plek in de tuin kunnen staan. Ze werken zich wèl naar boven. In het voorjaar worden jonge scheuten vaak door nachtvorst beschadigd als de plant niet tijdig gedekt wordt. Het scheuren van een oude plant is niet eenvoudig, wat komt door de har de wortels die met een kapmes moeten worden gedeeld. Daarbij wordt het mes op de wortel gezet, waarna men met een hamerslag het mes door de wortel drijft. Er zijn rassen geschikt voor pot- cultuur, zoals 'Irrlicht' en 'Feder- see'. En deze tijd van het jaar zijn er ook snijbloemen van deze zo- merbloeier in de kleuren wit, roze en rood, zodat u de juiste kleur bij uw interieur kunt kiezen. Snijd de stelen schuin af, voeg snijbloemen- voedsel aan het water in de vaas toe. Ze drinken nogal wat, maar u ververst het water niet; uitsluitend bijvullen is het beste. Toen de kleurenfoto eenmaal zijn intrede had gedaan in de amateurfotografie, moest al dat rood, blauw, groen en geel er als het ware „uitknallen" om dit nieuwe, levensechte fenomeen waar te maken. Nu kleurenfoto's de gewoonste zaak van de wereld zijn, kunnen we het ons gerust permitteren om veel beheerster met de kleuren om te springen. De opnamen krijgen daardoor vaak een veel grotere zeggings kracht. Een landschapfoto bij voorbeeld waarin maar heel wei nig herkenbare kleur zit, kan de sfeer van zo'n object veel subtie ler overbrengen dan een kiekje waar de primaire kleuren zich sterk opdringen. Een object waarin naast wit, grijs en zwart maar één (des noods zwakke) kleur te onder- kennen is, kan zich dus toch heel goed lenen voor een stemmige kleurenopname. Met filters valt trouwens nog heel wat kleuren-toverwerk te doen. Filters houden licht tegen; een roodfilter bijvoorbeeld dringt geel en blauw (dus ook groen) terug en laat vrijwel al leen rood door. Ook in de zwart-wit fotografie kunnen kleurfilters gebruikt worden. Een geelfilter geeft daarbij een sprankelender con trast, een roodfilter maakt van een strakblauwe zomerlucht een zwart vlak waarin wolkjes scherp wit contrasterend zicht baar worden. Wie ermee experimenteert, zal ontdekken dat effecten uit scien- ce-fictionfilms met een doodge wone fotocamera bereikbaar zijn. Sinds enige tijd zijn speciale effectfilters, diffractie- en verlo pende filters verkrijgbaar. Een prismafilter geeft ook leuke mo gelijkheden; daarmee kun je het onderwerp „vermenigvuldigen". De ontwikkelingen op filterge- bied staan niet stil; de fabrikan ten bedenken steeds r gelijkheden om aan de speels heid van (voor de Nederlandse) amateurfotografen tegemoet te komen. In de foto vak winkel is er mondelinge en gedrukte infor matie over te krijgen. W IK F"OTO VAN GRjPG£KP£<s>£N VOOR UW N|£UJW£ Kw££KTuiNCA/A- PAGN£.££N foTO VAN /AUN OP- VOKb£R.u MO£f EEN CENTR44L BEGRIP IN PE 5AVIENFMN6 V/IN PE MEN5HEIP 15 PE LIEFPE.... „.HOE 6T/V4T U, ALS P5VCH01006.TE6ENOVER PE LIEFPE IN ONZE M0PERNE TIOP JE ZIET HET N06 RUIM V0LP0ENPE, IN RECLAMESPOTS VfGéEN ETEN WEGSTEM, ETEN VléGEN, IMTÏEM ETEN VC&EL5,.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 17