Gaddafi eregast van Paramaribo tê> Schrijft Moskou geschiedenis? Protest tegen eenzame opsluiting RAF-leden Zelfdoding jeugd VS verdrievoudigd Sjaron, de held Bezoek officieel nog niet bevestigd Geweld in Peru aan vooravond pausbezoek De Slegte gunt al uw boeken een tweede leven. DINSDAG 29 JANUARI 1985 BUITENLAND PAGINA 7 DEN HAAG/PARAMARIBO (ANP) - De Libische leider Moammar Gaddafi gaat volgen de maand naar Suriname om de vijfde verjaardag bij te wonen van de militaire coup op 25 februari 1980. Dat is gisteravond gemeld in het AVRO-praatprogramma van Karei van de Graaf, die zich hierbij beroept op betrouwbare bronnen in Paramaribo. Volgens Van de Graaf is Gaddafi de speciale gast van de kabi netschef van legerleider Bouterse en ex-ambassadeur in Nederland, Henk Herrenberg. Verwacht wordt dat de Libische leider Suriname toezeggingen zal doen op het ge bied van militaire en economische hulp. Van de Graaf sprak in dit ver band van een „substantieel" be drag. Er zou onlangs al een Libische delegatie in Paramaribo zijn ge weest om een geschikte plaats te zoeken voor een volksbureau, de Libische benaming voor een am bassade. By dat bezoek hebben de Libiërs Suriname een „symbo lisch" bedrag geschonken, aldus Van de Graaf. In welingelichte kringen in de Surinaamse hoofdstad is tegen over het ANP bevestigd dat de Li bische leider is uitgenodigd voor de viering op 25 februari. In deze kringen was dit al bijna twee we ken bekend. Het is niet bekend of Gaddafi de uitnodiging heeft aan genomen en inderdaad naar Suri name komt. Ook werd bevestigd dat in december een Libische dele gatie in Paramaribo is geweest, die zou hebben gezocht naar een loka- tie voor een volksbureau. In 1983 bracht legerleider Bouterse een kort bezoek aan Libië, toen hij een tussenstop maakte na het bijwo nen van een conferentie van niet- gebonden landen in New Delhi. Bij die gelegenheid had de Surinaam se leider een ontmoeting met Gad dafi, met wie hij samen een militai re parade afnam. Het ANP heeft verder vernomen dat niet alleen Gaddafi, maar ook de leider van Ghana, luitenant Jer ry Rawlings, en de Nicaraguaanse president Daniël Ortega zijn uitge nodigd. De sandinistische leider heeft al laten weten dat hij de Suri naamse uitnodiging graag zal aan nemen als de omstandigheden dat toelaten. Rawlings bracht vorig jaar augustus een bezoek aan Para maribo, nadat hij de herdenking van de sandinistische revolutie in Managua had bijgewoond. Bij die herdenking was ook Bouterse aan wezig en de legerleider nodigde bij deze gelegenheid Ortega uit voor de viering op 25 februari aanstaan de. WASHINGTON - Iedere twee mi nuten probeert een jongere in de Verenigde Staten een einde aan zijn of haar leven te maken. Statis tieken wijzen uit dat jaarlijks ten minste 5.000 mensen rond de twin tig jaar zichzelf hebben gedood. Het aantal zelfdodingen onder, jongeren is sinds 1950 verdrievou digd. In 1982, het meest recente cij fer, was het aantal zelfdodingen voor jongeren tussen de 15 en 24 jaar 12.1 op de 100.000. In 1950 wa ren die cijfers nog 4.5 op de 100.000. Sommige deskundigen spraken al van een epidemie. Oorzaken Tot voor kort vormde Zweden het land met een van de hoogste percentages zelfdodingen. Het aan tal zelfdodingen onder jongeren (10.3 op de 100.000) is echter bedui dend lager dan dat in de VS. „Nie mand weet precies wat de oorza ken zijn", is de reactie van de plaatsvervangend gouverneur van New York, Alfred Delbello. De organisatie die zich bezig houdt met studie naar zelfdodings gedrag, de Association of Suicido- logy, spreekt van een aantal van 500.000 jonge Amerikanen dat jaar lijks een poging tot zelfdoding doet. Voorzitter Alan Berman van deze organisatie schetst het vol gende „gemiddelde" van de Ame rikaanse jongere die zichzelf doodt: „Een 17-jarige jongen met een gestrande, of bij na-gestrande rela tie met een meisje, zich aan de kant gezet en waardeloos voelend, soms tekenen van depressies tonend en een gedragsverandering zowel thuis als op school tot uiting bren gend, af en toe agressief of terugge trokken en klagend over onduide lijke lichamelijke gebreken. Het kan zijn dat hij nieuwsgierigheid naar de dood laat merken. Laat hem vervolgens alleen in een ka mer met een pistool onder handbe reik en de voorwaarden voor een zelfdoding zijn gecreëerd". Tegenstanders van de (liberale) vuurwapenwet noemen de be schikbaarheid van vuurwapens één van de belangrijkste factoren voor het grote aantal zelfdodingen. Er circuleren naar schatting 45 mil joen vuurwapens in de VS, drie maal zoveel als in het begin van de jaren zestig. Statistieken wijzen uit dat de meeste zelfdodingen gebeu ren met behulp van de kogel. „De stijging van het aantal zelf dodingen houdt gelijke tred met de stijging van het aantal handvuur wapens in de VS", is de conclusie van een onlangs verschenen rap port van de National Coalition to Ban Handguns, een organisatie die zich bezighoudt met de bestrijding van het vuurwapenbezit. Volgens deze groepering biedt een gewapend pistool een „snelle oplossing" in tijden van depressie. „Pillen, gas of scheermesjes bie den nog de gelegenheid je te be denken. Een kogel staat geen twee de kans toe", aldus één van de re sultaten van een onlangs gepubli ceerd onderzoeksrapport. De conclusies van de Coalition to Ban Handguns lijken te worden bevestigd door statistieken waar uit blijkt dat zelfdodingspogingen bij meisjes viermaal vaker voorko men dan bij jongens. Het aantal ge realiseerde zelfdodingen is bij jon gens echter viermaal groter dan bij meisjes. Terwijl meisjes in de meeste gevallen pillen gebruiken, hanteren jongens meestal de kogel of hangen zich op. Volgens de psychologe Pamela LIMA (AP) - Met de komst van de paus in zicht hebben leden van de maoistische guerillabeweging Lichtend Pad gisteren in Lima, de hoofdstad van Peru, een politie agent doodgeschoten. Ook werden het afgelopen weekeinde bomaan slagen gepleegd op twee elektrici teitscentrales. Tengevolge van de aanslagen viel in de stad Ayacu- cho, 350 kolometer ten zuidoosten van Lima, gedurende enige tijd de stroom uit, waaardoor de stad in het donker werd gehuld. De beide bomaanslagen waren blijkbaar bedoeld om de generale repetitie voor het bezoek van de paus te verstoren. De paus brengt op 3 februari een kort bezoek aan de stad Ayacucho. De Peruviaanse minister van ener giezaken had vorige week beloofd dat er tijdens het bezoek van de paus geen stroomstoringen zouden zijn. De guerillabeweging Lichtend Pad 'Strijd nodig tegen fascisme' heeft zich ten doel gesteld het be wind van president Fernando Be- launde Terry omver te werpen. Bij diverse aanslagen werd de stroom voorziening in Lima al negen keer verstoord, in Ayacucho nog veel vaker. Ayacucho ligt in het cen trum van het gebied, waar Lich tend Pad het meest aktief is. Na een bezoek aan het Venezolaan se oliecentrum Maracaibo is paus Johannes Paulus II in de loop van gistermiddag in de universiteits stad Merida aan de voet van de An des aangekomen. Zondag waren al veel mensen naar Merida gekomen om de mis bij te wonen die de paus daar gisteren zou opdragen. Tij dens deze mis herhaalde de paus het thema waar hij gedurende dit bezoek voortdurend naar verwijst, de noodzaak van trouw aan de kerk en van discipline. "Trouw aan de kerk betekent zich niet te laten meeslepen door doe- Ontwikkelingshulp Suriname zou gesprekken met Nederland over hervatting van de ontwikkelingshulp moeten voeren buiten het kader van de democrati sering in dat land. Dat heeft de Su rinaamse premier Wim Udenhout gisteravond gezegd op een pers conferentie in Paramaribo. Neder land stelt zich op het standpunt dat de ontwikkelingssamenwerking met Suriname pas weer op gang kan komen als er concrete stappen worden gezet op weg naar herstel yan de democratie. Het herstel van de democratie moet niet de basis zijn waarop de Surinaamse samenleving Neder land zou moeten aanspreken om de financiële middelen weer over te maken. Die overmaking zou moeten geschieden op basis van de afspraken die zijn gemaakt bij het aangaan van het ontwikkelingsver drag in 1975, aldus Udenhout. Wanneer Suriname zou toestaan dat op basis van „zogenaamde de mocratie" de ontwikkelingssamen werking wordt hervat, krijgt Ne derland een middel in handen om te zeggen: „Ik merk dat die demo cratie van jou eigenlijk niet goed werkt, dus laten we even pas op de plaats maken", aldus de premier. Hij zei dat hij nog geen officiële reactie van Nederland heeft gehad OOST-BERLIJN - Slopers hebben gisteren in Oost-Berlijn de 'Kerk dat al lang buiten gebruik was, stond op de grens met West-Berlijn en ontnam bewakers 'zicht', aldus officiële mededeling. Cantor uit Boston vormt de in vloed en de aanvaarding van ge-; weid in de Amerikaanse samenle ving een belangrijke factor voor het grote aantal zelfdodingen. „Ge weld is een levensvorm, zowel thuis als. op straat. Dat maakt het gebruik van geweld tegen zichzelf aanvaardbaarder", zegt zij. Als bijkomende factor noemt Cantor de sterk verminderde fami liebanden. Ze noemt een rapport waaruit blijkt dat Amerikaanse va ders gemiddeld 37 seconden per dag aandacht aan hun kinderen be steden. Voorts, aldus de psycholo ge uit Boston, groeit de Ameri kaanse jeugd op met verworvenhe den die nog niet lang geleden wa ren voorbestemd voor volwasse nen: sex, drugs en geld. Zelf zijn ze psychisch echter nog niet vol groeid, zegt Cantor. Worstelen Volgens sommige deskundigen gaat het om een generatie die er niet langer van uitgaat dat zij het beter zal hebben dan de ouders. Een generatie ook die ouders ziet worstelen met een onzekere en snel veranderende wereld. Plaats vervangend gouverneur Delbello van New York: „We bestuderen het leven van de vissen en de kik kers, we maken ons druk om de vraag hoe een boemerang werkt. Maar van onze kinderen weten we niets." Crisisdreiging na zaak-Reder WENEN (DPA/Rtr) - De voorzitter van de Oostenrijkse Vrijheidspartij (FPÖ), Norbert Steger, heeft met een kabinetscrisis gedreigd wan neer zijn partijgenoot Friedhelm Frischenschlager tot aftreden wordt gedwongen. Frischenschla ger, minister van defensie, heeft vorige week persoonlijk oorlogs misdadiger Walter Reder van het vliegveld in Graz afgehaald nadat deze vervroegd door de Italiaanse autoriteiten in vrijheid was ge steld. De handelwijze van Frischensch lager heeft alom tot protesten ge leid. De Oostenrijkse kanselier Si- nowatz heeft zijn minister van de fensie opdracht gegeven een be zoek aan Egypte af te breken en vandaag aanwezig te zijn op het wekelijkse kabinetsberaad. Enkele socialistische collega-mi nisters hebben al laten doorsche meren dat naar hun mening Fri schenschlager ontslag moet ne men. FPÖ-voorzitter Steger, te vens vice-kanselier en minister van handel in het kabinet-Sinowatz, heeft echter te kennen gegeven dat Verzoening' opgeblazen. Het gebouw. J>et "erüek van Frischenschlager nu* C6,i tevens het einde (foto: AP) coaliüe betekent. i de regerings- trines of ideologiêen die strijdig °P de democratiseringsplannen, WENEN (DPA) - De strijd nazisme en fascisme moet w opgevoerd. Dit heeft het joodse wereldcongres gisteren uitgespro ken op zijn slotzitting in Wenen. Ongeveer 200 afgevaardigden uit de hele wereld hebben, voor het eerst sinds het eind van de oorlog in de Oostenrijkse hoofdstad, ge durende drie dagen over interna tionale en joodse vraagstukken ge sproken. Naar eigen zeggen verte genwoordigt het joodse wereld congres nationale joodse gemeen schappen met bij elkaar 14 miijoen leden. In de door het congres aangeno men resolutie over het nazisme staat dat men juist in het jaar dat de oorlog 40 jaar geleden eindigde, de strijd tegen nazisme en fascisme moet opvoeren. Het congres be treurde het teruglopen van het aan tal joden dat de Sowjet-Unie mag verlaten en het bestaan van beper kingen op emigratie van joden uit andere landen. zijn met de katholieke dogma's Bepaalde materialistisch geïnspi reerde groeperingen, of groeperin gen met een twijfelachtige religieu ze boodschap zouden dit graag zien," aldus de paus. De missen die hij zondag in de Ve nezolaanse hoofdstad Caracas en in Maracaibo had opgedragen, wer den door meer dan een miljoen |®j} mensen bijgewoond. Suriname worden uitge voerd. „Misschien dat men nog wacht op formele werkzaamheden van de assemblee", zo zei Uden hout. Eerder deze maand liet mi nister Schoo van ontwikkelingssa menwerking weten dat Nederland „langs diplomatieke kanalen" met Suriname gaat praten over uitvoe ring van de democratiseringsplan nen van de regering-Udenhout. ADVERTENTIE Zoals wetenschappelijke boeken, ency clopedieën, literatuur, atlassen, oude pren ten, enz. Misschien krijgt u er nog meer geld voor dan u denkt De Slegte is een goeie voor uw oude boeken. l, uuuc picu og meer Boekhandel J. de Slegte b.v. Breestraat 73,2311CJ Leiden. Tel. 071 -12 20 07. Britse ouders beslissen zelf over lijfstraf LONDEN (AP) - Een wet om Britse ouders te laten beslissen of zij hun kinderen op school willen laten slaan, is gister avond in tweede lezing door het Lagerhuis met 290 tegen 171 stemmen aangenomen. Het voorstel, dat is ingediend door de Conservatieve regering van premier Thatcher, werd fel onthaald door Conservatieven die vonden dat Groot-Brittan- nië zich niet gebonden moet achten aan een beslissing van het Europese Hof voor de Men senrechten, dat in februari 1982 een Schots echtpaar in het ge lijk stelde dat hun zoon van school had genomen omdat hij met het rietje kreeg. Veel leden van de Labourpar- tij waren tegen de wet, omdat hiermee de lijfstraf niet geheel wordt afgeschaft. Minister van onderwijs Sir Keith Joseph verdedigde het voorstel omdat het overeenkomt met de uit spraak van het Europese hof en lijfstraf toch handhaaft. AMSTERDAM - De Europarle mentariërs Hedy d'Ancona en Bram van der Lek zijn gisteren naar het Westduitse Stammheim vertrokken om te proberen infor meel contact te leggen met een aantal RAF-leden die daar sedert zeven weken in hongerstaking zijn. Het is niet zeker of zij worden toe gelaten. door Roelie Meijer Twee hongerstakers, Knut Fol- kert en Christian Klar, verkeren volgens hun advocaten in levens gevaar. Tientallen gevangenen zouden hebben aangekondigd dat zij in dorststaking gaan wanneer de Westduitse overheid het dreige ment uitvoert om hen alle contact met de buitenwereld te ontnemen. In Frankrijk zijn vier gevangen topleden van de Action Directe uit solidariteit eveneens in hongersta king, zo is gisteren bekend ge maakt tijdens een persconferentie op een Amsterdams advocaten kantoor. Op 14 december 1984 is tijdens het proces tegen enkele verdach ten uit de Rote Armee Fraktion (RAF) opgeroepen tot een honger staking. Het bericht heeft veel ge vangenen uit de RAF en uit andere verzetsgroepen bereikt via de ge- vangenisomroepen. Van de zeven tig gevangenen die over zestien de tentie-inrichtingen in West-Duits- land zijn verdeeld, zouden er 39 in hongerstaking zijn gegaan. Enke len hebben inmiddels hun straf uit gezeten en op dit moment weige ren nog 32 mannen en vrouwen voedsel. De gevangenen eisen opheffing van hun geisoleerde opsluiting in speciale geluiddichte cellen. Zij willen net als andere gevangenen een paar uur per dag contact heb ben met een groep van minstens 15 medegevangenen. Sedert een soortgelijke hongerstaking in 1981 is gehouden, zijn in twee gevange nissen contacten mogelijk met vier lotgenoten. Maar dat wordt erva ren als een te kleine groep. Volgens de jurist mr. M. Willenborg hebben deskundigen in 1975 verklaard dat langdurige eenzame opsluiting een vernietigend effect heeft op de geestelijke en lichamelijke gezond heid van gevangenen. De isolatie van politieke gevangenen wordt 'witte foltering' genoemd. Een aan klacht tegen deze yorm van gevan genschap zou om formele redenen nooit door het Europese hof in Straatsburg zijn behandeld. „De Duitse overheid ziet RAF-gevange- nen ook niet als politieke gevange nen, maar als terroristen en heeft de laatste paar jaar de maatregelen tegen hen extra verscherpt. Ook demonstranten tegen kernwapens en vredesactivisten kunnen na een veroordeling een eenzame opslui ting verwachten", aldus de Duitse advocaat Dorothea Prinz. Op de persconferentie in Am sterdam heeft de moeder van een ex-politieke gevangene maandag verklaard dat haar dochter na vier jaar geisoleerde opsluiting vooral lichamelijke problemen heeft zoals haaruitval, lage bloeddruk en ogen en tanden die zijn aangetast. Ver der heeft ze een opvallend gebrek aan concentratievermogen. Twee Britse zondagsbladen heb ben dit weekeinde een nieuwe spe- culatiegolf op gang gebracht rond het lot van de zieke Sowjet-party- leider Konstantin Tsjernenko. Zonder duidelijke bronnen te noe men brachten zowel The Sunday Times als The Sunday Mirror het bericht van een voortijdig aftreden door Ton van Brussel van Tsjernenko. Hij zou volgende maand tijdens een bijeenkomst van het Centrale Comité moet wor den opgevolgd door de vermeende tweede man in de hiërarchie, de twintig jaar jongere Mikhail Gor- batsjov. Als dat gebeurt wordt in meer dan één opzicht geschiedenis geschre ven. Het is niet eerder voorgeko men dat een partijleider wegens ziekte aftreedt. Kwalen worden doorgaans niet publiek gemaakt. Is een leider ziek, dan verschijnt hij niet, zonder dat daarop een toelich ting wordt gegeven. In het geval van de slepende afwezigheid van Tsjernenko's voorganger Andro pov, werd volstaan met de mede deling dat de leider verkouden De longkwaal van Tsjernenko was al bekend nog voordat hij tot par tijleider werd benoemd en ook na dien is zijn ziekte in de offciële me dia soms genoemd. Tsjernenko's naam verscheen gisteren nog on der een artikel in het partijblad Prawda, zij het vergezeld van de ongebruikelijke mededeling dat het hier een al in november ge schreven stuk betrof. Wereldnieuws Voor een versnelde opvolging wa ren tot dusver echter geen aanwij zingen en over het artikel van The Sunday Times kan eigenlijk niet veel meer worden gezegd dan dat een betrouwbare kwaliteitskrant anonieme bronnen voldoende se rieus achtte voor de publicatie van wereldnieuws. Tsjernenko's benoeming, 13 fe bruari vorig jaar, betekende het be gin van een periode waarin bij voortduring over zijn opvolging werd gespeculeerd. Zijn leeftijd en zwakke gezondheid maakte hem tot een tussenpaus. Nog geen dag na Brezjnjevs begrafenis vroeg diens lijfarts dr. Tsjazov bij een medische databank in Genève al inlichtingen over longkwalen. Tsjernenko heeft vermoedelijk longemfyseem, heeft daardoor ademhalingsmoeilijkheden en zou nu ook hartklachten hebben. Elf maanden is hij aan het bewind; bijna de helft daarvan verdween hij wegens ziekte en/of vakantie van het toneel. Op 24 december vo rig jaar ontbrak hij bij de begrafe nis van minister Oestinov (defen sie). Drie dagen later verscheen hij nog een keer in het openbaar tij dens een bijeenkomst met schrij vers, maar sindsdien is hij niet meer gezien. Begin januari moest op het laatste moment de bijeen komst van het Raadgevende Poli tieke Comité, het hoogste orgaan van het Warschau-pact, worden af gelast omdat Tsjernenko het bed moest houden. In situaties als deze blijven de leden van het Politbu reau zoveel mogelijk thuis, om in vloed te houden op de opvolging. Geen stempel Een eventueel terugtreden van Tsjernenko zegt uiteraard' nog niets over zijn opvolging. Heeft The Sunday Times wat het eerste betreft gelijk dan staat het Kremlin voor de derde keer in nog geen drie jaar tijd voor de keuze van een nieuwe leider. Tsjernenko's komst werd vorig jaar gezien als een sig naal dat menig senior-lid van het Politbureau bevreesd was voor de komst van een 'jonge' leider. Met de voorspelling dat Gorbatsjov hem opvolgt, suggereren de infor manten van de Britse kranten dat aan dievrees nu geen, of althans minder belang wordt gehecht. Na het bezoek dat Gorbatsjov vorig jaar aan Londen bracht is in het westen steeds aangenomen dat hij de nieuwe leider wordt. Het zal echter niet de eerste keer zijn als voorspellingen rond het perso neelsbeleid van het Kremlin voor barig blijken. Tsjernenko bekleedt, net zoals zijn voorgangers Breqnjev 'en Andro pov, drie belangrijke functies: par tijleider, president en voorzitter van de defensieraad. The Sunday Times sluit niet uit dat in het geval van een terugtreden Tsjernenko de meer ceremoniële functie van pre sident behoudt. Dat zou een laatste eerbewijs zijn aan een man die al vanaf zijn jonge jaren een loyaal partijlid is geweest, maar die de ba gage miste om een eigen koers te TEL AVIV (GPD) - Wie een dezer dagen als bezoeker van Israël op het vliegveld Ben Goerion een zingende, dansende en met spandoeken zwaaiende schare aantreft, zal zich misschien afvra gen welke Israëlische sportclub een „Cup" thuisbrengt. Een met een petje getooide supporter, die de Hebreeuwse teksten op de spandoeken maar al te graag wil vertalen, brengt uitkomst: „Gene raal Arik Sjaron, onze held", staat er op één van die borden. Zo zal het de verliezer van het smaadproces tegen het weekblad Time vergaan, en niet tot zijn verdriet, als Sjaron terugkeert uit New York. De organisatie voor een dergelijk welkom is in volle gang. De huidige minister van handel en industrie mag dan in juridische zin het gelijk niet hebben gekregen, hij zelf en de aanhang menen een morele overwinning te hebben behaald. Zij baseren zich daar bij op de uitspraak van de jury, dat Time onwaarheid verkondigde door in een artikel anderhalfjaar geleden Sjaron ervan te beschul digen het bloedbad onder de Palestijnen in de wijken Sabra en Shatila te hebben uitgelokt. Volgens het vonnis leverde dat laster op, maar de cruciale vraag of het weekblad dat met opzet had gedaan, beantwoordt de jury ont kennend. En dat kostte Sjaron de zaak, die hij slechts om één reden had willen winnen: om zijn geknakte politieke reputatie ermee op te krikken. De commissie-Kahane, die de moordpartij onder de Palestijnen onderzocht, stelde Sjaron als minister van defensie wel degelijk indrect verantwoordelijk voor deze massamoord. De heldhaftige terugkeer van Sjaron betekent dat deze eerzuchti ge generaal weer helemaal terug is als kandidaat voor een leidende positie in het rechtse Likoed-blok, met alle gevolgen voor de na tionale coalitie van dien.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 7