Toekomst hangt aan haardunne draad Cilinder in boor geeft pneumatische kracht HOBBY Dwergpalm 's winters koel, 's zomers vochtig Behang en stoffen passen bij elkaar Hamer die ook beitelt VRIJE TIJD Koolzuurlastechniek Het jaar van de schoonmaak Afkortzaag ZATERDAG 26 JANUARI 1985 Via het tijdperk van de stoommachine, de daaruit volgende industriële revolu tie, de eeuw van de mobiliteit (auto) schijnen we nu zeg gen de voorspellers - aange land te zijn in wat genoemd wordt het communicatietijd perk. Anderen spreken over de informatiemaatschappij. Er zou zelfs al sprake zijn van een informatie-industrie. Or ganisaties dus die zich bezig houden met het verzamelen en verstrekken van gege vens, die dan elektronisch oproepbaar zouden moe ten zijn. Er is een roep naar 'instant-in- formation'. Om te kunnen oorde len over wat dan ook, moet je grote rijen gegevens en cijfers tot je beschikking hebben. Je moet die ook nog razendsnel kunnen groeperen, sortereren en bereke nen, voor zover het cijfermatige gegevens zijn. Bij uitstek het ter rein van de almachtige, veel ge prezen en verguisde computer. Om veel en betrouwbaar gege vens op te slaan is ook bij een computer, met name een waar ontzettend veel gegevens in kun nen, een zogenaamde databank nodig. Opvragen van gegevens kan eigenlijk alleen maar per toetsenbord. Wie de gegevens el ders nodig heeft, kan met zijn ei gen toetsenbord de selectie-crite ria intoetsen, als er tenminste een verbinding tot stand kan worden gebracht met een data bank. Via dezelfde verbinding kunnen dan ook alle gegevens worden 'binnengehaald'. Informatie stromen De enorme informatiestromen die zo tot stand komen, zijn een te grote belasting voor het be staande telefoonnet. In Neder land en vele andere landen ont staat of ontstond daarom een zo genaamde Datanet. Het net waarover computers met elkaar praten. De draadbundels die daarvan het gevolg zijn, worden steeds dikker. Zeker ook als men in toenemende mate denkt aan het overbrengen van tv-program- ma's en films, tekeningen en dia's per kabel. Al geruime tijd zoekt men naar een overdrachts-medium dat meer informatie kan doorlaten, dan de gebruikelijk twee koper- draadjes van de telefoon of de schemerlamp of zelfs coaxiaalka- bel van de tv in het kabelnet. Ge lukkig is dat nieuwe medium al uitgevonden. De glasvezelkabel wordt weliswaar nog niet op gro te schaal toegepast, maar als on ze maatschappij inderdaad zo naar elektronische informatie blijft hunkeren, zal hij spoedig overal ingang gaan vinden. Het onderzoek naar het toepas sen van glasvezel in plaats van 'Boorhamers' waren tot voor enige tijd heel zware, voor een doe-het-zelver onhandel bare en zeer dure dingen. Nu bestaan er ook elektro-pneu- matische boormachines, niet Sinds kort is er een gereedschap in de handel dat je een 'elektri sche hamer' zou kunnen noe men. Het is een kleine handma chine die spijkers, nieten en ka belklemmen inslaat. Op het eer ste gezicht dus zoiets als een elektro-tacker, maar er is een be langrijk en principieel verschil: deze 'motorhamer' slaat het be vestigingsmiddel er niet met één harde knal in, maar geeft een snelle reeks klappen, net zo lang tot de spijker enz. op de vereiste diepte is ingeslagen. Die techniek maakt het moge lijk spijkers en nieten tot een lengte van 6 cm te verwerken. Per seconde geeft de motorha mer 100 slagen, waarbij de slag kracht naar gelang van de om standigheden (hard of zacht ma teriaal) gewijzigd kan worden. Je kunt met de hamer ook 'bei telen'. Oude stopverf uit raam- sponningen verwijderen b.v. doet de razendsnel tikkende bei tel eveneens met groot gemak. Doe-het-zelvers die hun handvaardigheid ook wel eens willen uitleven in min of meer ar tistieke zin, kunnen met die ap paraat 'machinaal beeldhouwen', met vlakke steekbeitels of gut sen. In hoeveel winkels, en waar, dit gereedschap te zien is weten we niet. Wie daar achter wil ko men kan informeren bij Wagner Spraytech Nederland in Maars- senbroek, tel. 030-435274. groter en zwaarder dan een 'gewone' boormachine van groot vermogen, dus makke lijk te hanteren, relatief goed koop en met een kracht die vele malen groter is dan de normale boormachine. Onlangs heeft Black Decker in de speciale zwarte Plus-reeks een pneumatische boorhamer gelanceerd. Het kenmerk van zo'n machine is dat de motor een ingebouwde cilinder aandrijft, waarin een zuiger door vacuum- kracht razendsnel heen en weer bewogen wordt. Aan het uitein de van de zuiger zit een slagkop die de boor 4000 slagen per mi nuut geeft. Dat is heelsnel, maar bovendien zijn die klappen veel zwaarder dan die van het nok- kenmechanisme van een gewone klopboormachine. Men boort er driemaal sneller mee en zelfs in het allerhardste materiaal gaat dat moeiteloos. Opvallend is ook dat het elektro-pneumatisch bo ren minder trilling en minder la waai oplevert. De zuiger kan ook uitgescha keld worden en dan is het een ge wone boormachine, met alle snufjes zoals links en rechts draaiend, traploze snelheidsrege ling tot 950 omwentelingen per minuut, elektronische beveili ging enz. De nieuwe SR 950RE kan dus ook als elektrische boor- schroever gebruikt worden. De adviesprijs is 479 gulden; alleen in speciaalzaken te koop. Voor adressen iof verder informatie: Black Decker, Schiedam, tel. 010-372922. Ook de amateur-lasser, kan las sen volgens de co2-methode. Simpel gezegd komt het er op neer dat aan de vlamboog een constante 'straal' koolzuur wordt toegevoegd, die de lasvlam de vereiste eigenschappen geeft om dun plaatmateriaal zonde proble men te kunnen lassen. De hitte van de lasboog wordt gelijkma tig verdeeld, zodat wegbranden wordt voorkomen. Ook corrosie tijdens de las-operatie is vrijwel uitgesloten. Van het beruchte 'vastpikken', de schrik van de niet zo gerouti neerde gebruiker van een elektri sche lastransformator, is even min sprake. De nieuwe 'Pocket Mig' werkt niet met elektroden, maar met een zelfafrollende las- draad die langs elektrische weg wordt versmolten en door de koolzuurstroom 'aangejaagd'. En dat koolzuurgas komt niet uit een grote zware cilinder, zoals bij de industriële co2-apparatuur, maar uit een klein wegwerpfles- je. Het hele apparaat weegt maar 27 kilo. De Pocket Mig wordt op de komende vakbeurs Karwei als noviteit gebracht. De prijs zal iets boven de 700 gulden komen, en dat is dan ongeveer een derde van wat een conventionele kool- zuur-lasapparatuur kost. Nadere informatie bij Ferm BV in Genemuiden, Tel. 05208- 55077. Om behang als wandafwerkings- materiaal steeds levend te hou den, brengen grote leveranciers tweemaal per jaar nieuwe collec ties uit. Er is in de paar afgelopen jaren erg veel gedaan om het weer in de gunst van de consu ment te brengen. Dat was wel no dig, want behang had een be hoorlijke knauw gekregen. Er is nu van een opleving sprake, waartoe de eigentijdse styling en de grote keuze in dessins hebben bijgedragen. Er wordt tegenwoordig veel over 'themabehang' gesproken: dessins en patronen die wel ver schillen, maar uitstekend op el kaar aansluiten. Een compleet 'thema-interieur' is te bereiken met collecties waaraan ook bij passende gordijnen, meubelstof fen, bedtextiel en zelfs lampe- kappen zijn toegevoegd. Een uit daging voor doe-het-zelvers die naar eigen idee een heel kame rinterieur durven creëren. Waar bij overigens begeleidend advies van de vakkundige winkelier verkrijgbaar is. Ook de veelal ui terst fraai en praktisch uitge voerde stalenboeken geven al heel wat leuke en esthetisch ver antwoorde ideeën. Daarin pas sen ook weer de nostalgische randen, jaren geleden naar het weer volop in de belangstelling. Behalve papierbehang is er ook textielbehang op papieren ruglaag, wandweefsel ('vol-tex- tiel'), veloutébehang, vinyl (glad of met structuur) en isolerend behang, met een laagje schuim- stof. Zelf behangen is niet moei lijk meer, mede dank zij de mo derne plaksels die aan de narig heid van het klonteren voorgoed een eind gemaakt hebben. En wie er liever niet zelf aan begint kan in deze tijd altijd de winter- schilder erbij halen... want die schildert niet alleen, behangt ook tegen staatsgesubsidieerd wintertarief. De Mexicaanse dwergpalm be hoort tot de 3500 soorten boom achtige planten met 250 geslach ten die we tot de palmen reke nen. De benaming dwergpalm is wel wat misleidend, want ook in onze huiskamers kan Chamaedo- rea Elegans wel twee meter hoog worden! Het is een sterke kamer plant die jaarlijks moet worden verpot en dan een vrijwel onbe perkte levensduur heeft als hij verder goed wordt verzorgd. In de winter, moet hij koel staan (onder 14 graden C) en geeft u hem spaarzaam water. Af en toe nevelen met kalkvrij wa ter doet hem goed. In de zomer echter, houdt hij van warmte en veel vocht. Dan krijgt hij ook el ke week wat kamerplantenmest in het gietwater. In Mexico groeit hij bij een temperatuur van zo'n 25 graden C (minimaal 15 graden C) waaruit u uw conclusies kunt trekken ten aanzien van de ver zorging. De standplaats moet licht zijn, maar de plant wil niet lang door de zon worden beschenen. In de zomer is eenmaal per week 'do pen' de pot in water op kamer temperatuur zetten is iets wat hem goed doet. Ook veelvuldig nevelen in warme perioden is een vereiste, want aan droge lucht heeft Chamaedorea een he kel. De potplantenteler importeert jonge planten of gekiemde zaden die hij verder opkweekt. Na een jaar is de plant uit zaad gekiemd volwassen. Is Chamaedorea zo'n drie of vier jaar door u vertroe teld, dan kan het gebeuren dat er opeens een tros gele bloemen Slaapkunde Als je een nieuw matras gaat kopen moet je, zo lijkt het wel, een wetenschappelijk ge schoold 'slaapkundige' zijn om de juiste keus te kunnen ma ken. Moet 't een stugge, of een zachte, een verende of een schuimmatras zijn? In het tweepersoonsbed twee ver schillende? Zijn rug- en andere spierklachten het gevolg van een 'verkeerde' matras? Is het omstreden waterbed nou pi kante onzin, of toch de ideale ondergrond om je vermoeide li chaam weer helemaal te ont spannen? De koopgids 'Slaapkamers '85' gaat op al deze vragen heel wakker in. Een dikke gids. Voor f 4,95 te koop in tijdschrif tenwinkels te koop. Informatiemaatschappij eist nieuw communicatiemiddel: glasvezel Onder het motto 'Nederland Schoon!!' heeft het bestuur van de Ondernemersorganisatie Schoonmaak- en Bedrijfsdien- sten (OSB) 1985 uitgeroepen tot het 'Jaar van de Schoonmaak'. Het OSB-bestuur is tot zijn ini tiatief gekomen omdat men zich ernstig zorgen maakt over de verwaarlozing en slechte staat van onderhoud van leef-, woon- en werkklimaat zowel binnen als buiten gebouwen. In de loop van het 'Jaar van de Schoonmaak' wordt een groot aantal activiteiten ont plooid. Deze zullen worden be geleid met een beeldmerk on der de naam 'Octopoetsie'. Zo zal maandelijks aandacht wor den gevraagd voor verschillen de aspecten van schoonmaak en hygiëne. Aan.leden van de deelnemende organisaties, scholen, gemeenten en andere instanties zullen pakketten in formatiemateriaal ter beschik king worden gesteld. Er komt ondermeer een lesdag voor mbo- en hbo-docenten, maar ook de verkiezing van 'De schoonste stad van het land'. In september zullen op alle bu reaus en werkplekken die door OSB-personeel worden onder houden, attenties worden ach tergelaten onder het motto 'Schoonmakers groeten Neder land'. De dunne glasvezel heeft zoveel capaciteit dat op dezelfde aanslui ting telefoon en beeldverbinden, tv-programma's en huis computer kunnen worden aangesloten. draad, is zo'n 25 jaar geleden be gonnen. Een van de opvallendste verschillen met de bekende ka bels is het verschil in gewicht. Weliswaar moet de haardunne glasvezel beschermd worden door een harnas van kunststof, maar dan nog is de kabel vele malen dunner en lichter. Deson danks ligt de capaciteit voor het overbrengen van gegevens over een kanaal veertig keer hoger dan via telefoondraden en 25 keer hoger dan via een tv-coa- xiaalkabel. Daarbij komt dat telefoonge sprekken, telex- en computer verkeer steeds vaker worden overgebracht door reeksen cij fers over te seinen. Het gebruik van 'computertaal' voor verbin dingen noemt men het 'digitaal' maken van de overdracht van ge gevens. Dat kan ook heel goed - al is het technisch ingewikkeld - met telefoongesprekken: spraak. Het geeft zelfs kwaliteitsverbete ring. Ook nadelen Er zijn natuurlijk ook nadelen verbonden aan glasvezel. Het grootste nadeel is het feit dat de hele techniek rond de glasvezel en de het haardunne draadje zelf, erg duur is. PTT's over de hele wereld - de instanties die het eerst in aanmerking komen om glasvezel toe te passen - willen daarom zeker weten of de glasve zel wel betrouwbaar is. Vooral als hij ingezet wordt op plaatsen waar hij het meest waardevol is, op trajecten met een enorme ge- gevensdichtheid. Het intensieve verkeer maakt de kabel ook be taalbaar, bijvoorbeeld de verbin ding tussen twee belangrijke te lefooncentrales. Maar als zo'n ka bel niet voldoet valt meteen heel veel verkeer uit met als gevolg veel schade. Daarom mag de vezel beslist niet breken. Niet door kracht van buiten af, maar ook niet door in wendige spanningen die breuk kunnen veroorzaken. Aan het Het verschil tussen een coaxiale kabel en een glasvezeldraad. (foto's GPD) produktieproces en beschermen de mantel worden dus hoge ei sen gesteld. Verder aan de zui verheid van de uit glas getrok ken draden. Elke verontreini ging, hoe klein ook, betekent dat de kabel minder waardevol is. Alle elektronische informatie moet namelijk worden omgezet naar licht. Het licht zendt men door de kabel waar het aan de an dere zijde wordt opgevangen. Hoe langer de kabel, hoe zwak ker het licht wordt, net als trou wens een elektrisch stroompje door een gewone draad. Hoe on zuiverder de glasvezel, hoe meer het licht verstrooid en dus ge dempt wordt. Betrouwbaar kan men nu sig- Een voorbeeld van thema-behang: verschillende dessins die wat kleur en motief betreft bij elkaar passen. (foto gpd> Terecht kan deze Mexicaanse dwergpalm als een elegante ver schijning worden beschouwd. (foto gpd). verschijnt: gele bolletjes aan een steel, lijkend op mimosa, waaruit soms een soort erwtjes als vruch ten voortkomen. De palmen-familie kenmerkt zich door een onvertakte stam die zuilvormig is en eindigt in een rozetvormige kroon van veer- of waaiervormige bladeren. In Europa komt maar één soort inheems voor en wel in het Mid- dellandse-Zeegebied, de Cha- maerops Hurnilis. De dwergpal- men die bij ons de huiskamers sieren zijn veelal van oorsprong afkomstig uit kwekerijen in Noord-Amerika en landen langs de Middellandse Zee. De naam Chamaedorea is op- gebowd uit het Griekse 'chamai' wat laag betekent en 'dory' dat staat voor dubbele lans. Inder daad eindigen de speervormige bladeren soms in een dubbele punt. Maar zo laag blijft de plant dus niet als de naamgevers des tijds dachten. Hij wordt wel één tot twee meter hoog. In Midden- en Zuid-Amerika zijn er wel 120 soorten van. Bij het verpotten in het voor jaar kunt u normale potgrond ge bruiken. Garantie op goede kwa liteit biedt u de RHP-potgrond die door de proefstations is goed gekeurd. Gebruik er ook de zoge naamd hoge palmpotten voor, zeker als de plant wat ouder is en veel wortels heeft. Klein blijft de hybride 'Bella', die ook al gemakkelijk bloeit. Dit gebeurt meestal op het einde van de winter. Ongeveerd blad heeft de soort Chamaedorea Tenella, die niet hoger wordt dan een me ter. Bij een verkeerde verzorging kunnen schildluis en spint zich aandienen. Let daar dus op en neem tijdig maatregelen. nalen, dus informatie over 15 tot 40 kilometer overbrengen. Wil men grotere stukken overbrug gen dan moet het licht weer ver sterkt worden, dat wil zeggen te ruggebracht worden tot elektro- nicaniveau en van daaruit weer omgezet worden in licht, dat op nieuw een stuk glasvezelkabel in kan. Die techniek is duidelijk omslachtig. Het hele omzetten van elektrische signalen in licht is een moeilijke techniek, die veel vakmanschap vereist. Ook het maken van een las in een glasvezelkabel en het meten aan de kabel is werk dat veel scho ling vereist. Het betrekkelijk on bezorgd kabels 'trekken' hoort beslist tot het verleden. Goedkoper Glasvezel en de techniek er omheen wordt natuurlijk metter tijd goedkoper. Als de informa tie-behoefte echter blijft stijgen, ook in de woning waar de huis computer een vaste plaats heeft gekregen, is er een kans dat ook huishoudens beter uit zijn met een glasvezelkabel. Over die ene verbinding kunnen dan vermoe delijk zo'n 30 tv-kanalen gekozen worden, inclusief abonnee-tv, kan men telefoneren met of zon der beeldverbinding (beeldtele foon of video-conferentie), ter wijl men alle informatie die men wil via de huiscomputer uit data banken kan peuteren. De afkortzaagmachine is een professioneel werkplaatsgereed schap. Hij bestaat uit een voet plaat (vast op een werkbank te monteren) en een daarop verti caal kantelbaar machinehuis met zaagblad. De bereikbaarheid van zo'n vakmansgereedschap voor doe-het-zelvers die hoge eisen aan hun werkplaatsuitrusting stellen is een stukje dichterbij gekomen door de verschijning van de SR 700 Plus. Met dit apparaat (vermogen 1050 Watt) kunnen hout, kunst stoffen, zachte metalen, hard- plastic enz. exact worden afge kort, niet alleen haaks maar ook onder elke gewenste hoek tussen 0 en 90 graden. 'Dubbel verstek' is eveneens instelbaar, dus zagen onder een hoek ten opzichte van de dikte èn van de breedte van het te be werken materiaal. Dit pas verschenen gereed schap is opgenomen in de nieu we serie 'Plus' van Black Dec ker. De nieuwe reeks is dan ook alleen in speciaalzaken verkrijg baar.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 29