Steeds
Rijnland verwacht
opnieuw grotere
winst op energie
Woontoren verdeelt fracties
dem meubelfabriek
Raadsleden: tarieven nu al veringen
Energiebedrijf wordt
niet soepeler bij
afsluiten gas en licht
Rijnland voor
kerncentrales
Expositie bij Rembrandt Scholengemeenschap
Gemeente
wijst wensen
exploitanten
ijshal af
Diverse belangstellenden melden zich al bij gemeente
Woonboot in
Herengracht
gezonken
DONDERDAG 24 JANUARI 1985
LEIDEN
LEIDEN/STREEK - Het Energiebedrijf Rijnland (EBR) lijkt nu al weer af te stevenen op
een winst van ongeveer 14 miljoen gulden in 1985. Dit is flink wat meer dan in de begro
ting voor 1985 wordt voorspeld.
Behalve de raming van negen tot
tien miljoen gulden winst voor het
pas begonnen jaar is er nu al een
zekere meevaller van vier miljoen
gulden in 1985. Onder meer omdat
er minder rente moet worden be
taald voor geleend geld. Enkele le
den van de algemene raad die gis
teravond vergaderde, drongen aan
op een verlaging van de tarieven
die nog dit jaar moet worden door
gevoerd. Overigens is de definitie
ve winst over 1984 nog niet be
kend, maar die zal zeker boven de
tien miljoen gulden liggen. Dat
weet het EBR echter pas zeker in
het komende voorjaar.
De Nieuwveense vertegenwoor
diger en burgemeester G.J. van der
Kroft, vice-voorzitter van het dage
lijks bestuur van het EBR, maakte
gisteravond duidelijk dat, hoewel
het jaar net drie weken oud is, al
een forse meevaller kan worden
genoteerd.
De oorzaak is volgens Van der
Kroft dat de begroting voorzichtig
werd opgesteld. Zo was onder
meer de rente voor een lening van
tien miljoen gulden op 9,25 procent
geraamd. Nu blijkt dat deze lening
tegen 7,5 procent te krijgen was.
Van der Kroft schatte de meevaller
per procent rente op 2,5 miljoen
gulden, een voordeel derhalve van
3,5 tot 4 miljoen gulden. Over ande
re te voorzichtige voorspellingen
liet hij zich overigens niet uit.
Bij deze optelsom komt nog een
deel van de winst over 1983 van
16,5 miljoen gulden. Hiervan is on
geveer negen miljoen teruggege
ven aan de gebruiker, deels door
tariefsverlagingen, deels door het
minder verhogen van de tarieven
dan gepland. De resterende miljoe
nen zijn naar de reserves van het
bedrijf gegaan en leveren dit jaar
derhalve een fors bedrag aan rente
op, dat niet in de begroting is ver-
LEIDEN/STREEK - Het incasso-
en afsluitbeleid van het Energiebe
drijf Rijnland bij wanbetaling van
de afnemers (EBtt) verandert nau
welijks. Een voorstel van de Leidse
PPR-, PSP- en PvdA-raadsleden
om dit beleid te versoepelen kreeg
gisteravond in de vergadering van
het algemeen bestuur van het
EBR, de algemene raad, geen
meerderheid.
Slechts op enkele ondergeschik
te punten is het EBR-bestuur een
duimbreed geweken. Mensen met
een betalingsachterstand zullen
voortaan worden gewezen op de
mogelijkheid om een afbetalings
regeling met het bedrijf te treffen.
Tevens zal meer voorlichting wor
den verstrekt, waardoor de klanten
beter weten wanneer precies tot af
sluiting wordt overgegaan.
Bovendien zal het EBR preciezer
aangegeven wanneer zijn werkne
mers bij de wanbetalers langsko
men om gas en elektra af te sluiten,
iets dat het in 1984 ongeveer 375
keer gebeurde. Is de bewoner niet
thuis dan wordt buitenshuis afge
sloten in plaats van binnenshuis.
Het eerste kost 700 gulden, het
tweede 100 gulden bij heraanslui
ting, kosten die de afnemer moet
betalen. Aldus kan in enige mate
worden voorkomen dat'de wanbe
taler onnodig op hogere kosten
wordt gedreven.
PSP, PPR en PvdA hadden in
hun voorstel gepleit voor een lan
gere incassoprocedure, zodat al
leen bij voortdurende wanbetaling
tot afsluiting wordt overgegaan.
Gespreide betaling, nu in vijf ter
mijnen, moet in tien termijnen mo
gelijk worden. Zij wilden geen ren
te meer in rekening laten brengen
op betalingsregelingen, terwijl nu
de wettelijke rente wordt bere
kend.
De mildere regeling zou eerst
een half jaar op proef moeten wor
den uitgevoerd. Het dagelijks be
stuur van het EBR heeft zich ech
ter vanaf het begin verzet tegen
een soepeler incasso- en afslui-
tingsbeleid. Het voorstel werd met
grote meerderheid verworpen. Al
leen de genoemde Leidse partijen
en het Leidse D'66-raadslid Hoeke-
ma steunden het voorstel.
Een motie van de linkse partijen
om een fonds van een half miljoen
gulden in het leven te roepen waar
door soepeler betalingsregelingen
en schuldsaneringen mogelijk
worden, is verschoven naar de
voorjaarsvergadering van het
EBR-bestuur. Het bedrijf, de ge
meentelijke sociale dienst en de
kredietbank zijn namelijk bezig
met onderhandelingen om hier
voor regelingen te treffen.
LEIDEN/STREEK - Het Energie
bedrijf Rijnland steunt het kabi
netsbeleid voor de bouw van min
stens twee kernenergiecentrales in
Nederland. Een motie met een te
gengestelde strekking werd gister
avond namelijk met een ruime
meerderheid door het algemeen
bestuur van het bedrijf verworpen.
De motie, bedoeld om een uit
spraak van het EBR-bestuur tegen
het kabinetsbeleid tot stand te
brengen, was een initiatief van het
Leidse PvdA-raadslid Van Meij-
gaarden. Vier jaar geleden is in de
algemene raad van het EBR beslo
ten met een uitspraak over kern
energie te wachten tot de Brede
Maatschappelijke Discussie zou
zijn gevoerd.
Het belang van de uitspraak van
het EBR is het feit dat het rijk al
leen kerncentrales kan bouwen als
de elektriciteitsbedrijven eraan
meewerken. Het EBR in aandeel
houder van het EZH (Energiebe
drijf Zuid-Holland) en kan in dat
grotere geheel derhalve meebeslis
sen als het op de bouw van kern
centrales aankomt.
De motie van links werd echter
met 70 tegen 32 stemmen verwor
pen. Wethouder Bordewijk, de
raadsleden Van Meijgaarden," De
Vreeze, Hoekema, Van Lint en
Middendorp (allen Leiden), wet
houder Bezemer (Leiderdorp),
wethouder Tensen (Koudekerk),
burgemeester Van der Kroft
(Nieuwveen) en wethouder Haas
broek (Woubrugge) stemden voor.
ADVERTENTIE
DEM MEUBELFABRIEK maak! al 36 |aar klassieke en moderne
zitmeubelen van hoge kwaliteit Voor de bekleding van elk
model kunt U kiezen uil meer dan 60 soorlen meubelslol
In totaal zo n 400 kleuren/dessins U vindt dus altijd wel de
bekledingsstof die past bij üw interieur
werkt. Bovendien is de winst over
1984 nog niet vastgesteld.
Verder is het aannemelijk dat het
EBR als gevolg van het koude win
terweer de eerste wsken van dit
jaar meer winst maakte op de ver
koop van gas dan andere jaren.
Lagere tarieven
Het Leidse PvdA-raadslid Van
Meijgaarden liet als eerste een bal
lonnetje op in de richting van een
nog dit jaar door te voeren tariefs
verlaging. Hij wees er op dat de be
groting voor 1985 van het EBR al
een verwacht positief resultaat te
zien geeft van negen tot tien mil
joen gulden en dat de meevallers
van 1983 en vorig jaar nu ook nog
doorwerken. Hardop vroeg hij zich
af of de afnemers daarvan niet wat
in de portemonnee zouden moeten
merken.
"Door de automatisering zijn de
gegevens over de meevallers eer
der beschikbaar. We moeten niet
de winst van 1985 pas in 1986 ver
disconteren", aldus Van Meijgaar
den. Ook het Leidse PPR-raadslid
Van Lint stak een betoog van die
strekking af. "Ik vind dat we in
maart al moeten gaan praten over
aanpassing van de tarieven. Het is
eigenlijk onmenselijk om de tarie
ven achteraf te verlagen".
Het Leidse WD-raadslid Van
der Nat en andere leden van de al
gemene raad vielen de beide linkse
vertegenwoordigers bij. De aan
dacht werd gevestigd op het feit
dat het EBR al enkele jaren meer
dan tien miljoen gulden winst
maakt. Zo was het voordelig saldo
in 1982 12,2 miljoen gulden, het
dubbele van wat was verwacht.
Ook toen kwam een deel via de ta
rieven ten goede aan de afnemers,
maar het resterende geld werd aan
de reserves toegevoegd.
Eind vorig jaar ondernam het
linkse blok, gesteund ook door de
Leidse CDA-er Bleijie, eveneens
een poging om een snellere verla
ging van de tarieven gefinancierd
uit de overwinsten te bewerkstelli
gen. Dit stuitte op een weinig toe
geeflijke houding van het college
van beheer van het EBR. De raads
leden onder meer voorgehouden
dat het bestuur de afspraak had ge
maakt dat kortingen op de tarieven
alleen mogelijk zijn uit de winsten
van het afgelopen jaar. Gister
avond zegde het dagelijks bestuur
toe de zaak nog eens "in studie te
nemen".
LEIDEN - Kinderen bewonderen
twee metalen handen met castag
netten, die via pianotoetsen te be
dienen zijn en dan echt 'klepperen'.
Henk Gosses maakte dit mecha
niek, evenals een vijftal andere
'helse machines' die sinds gisteren
in de Rembrandt Scholengemeen
schap aan de Noachstraat staan
opgesteld.
Bedoeling van dit tentoonstellinkje
is, aldus rector Ben Geerts, de kunst
dichter bij de leerlingen te brengen.
Een tentoonstelling binnen de eigen
school ligt dan voor de hand. In de
hal komen de leerlingen nu in de
pauzes en tijdens de leswisseling
voortdurend met deze vorm van
kunst in aanraking. Het is de be
doeling, dat na twee maanden
werk van een andere kunstenaar
in het Rembrandt wordt uitgestald.
LEIDEN - Wethouder Tesselaar is
niet bereid tegemoet te komen aan
het verzoek van de Exploitatie
Maatschappij Ijsbanen bv (EMIJ)
om 's zomers in ijshal aan de Von
dellaan beurzen te mogen houden.
Ook een verlaging van de jaarlijkse
erfpacht wordt niet overwogen, al
dus Tesselaar gistermiddag in de
raadscommissie sport en recreatie.
De PvdA-wethouder reageerde
op de brief die de EMIJ onlangs
aan de gemeenteraad en B en W
stuurde. In die brief staat dat een
verlaging van de erfpacht en de
mogelijkheid om beurzen te hou
den noodzakelijk zijn voor een
sluitende begroting. Anders kan de
ijshal niet blijven voortbestaan, al
dus de EMIJ. Tesselaar zei in een
reactie verder dat de EMIJ geen
gesprekspartner is van de gemeen
te. De hal is eigendom van de West-
land/Utrecht Hypotheekbank en
daarmee is al gesproken, aldus
Tesselaar.
Mobilofoon gesloopt
LEIDEN - In een onbewaakt ogen
blik is gistermiddag tussen twaalf
en kwart over twaalf uit een taxi
die stond geparkeerd in een garage
aan de Beestenmarkt, de mobilo
foon gesloopt. De schade wordt ge-
(foto Holvast» schat op tweeduizend gulden.
LEIDEN - De gemeente heeft gis
teren tientallen telefoontjes gekre
gen van mensen die graag willen
wonen in de woontoren dié mis
schien gebouwd wordt aan het
Galgewater in Leiden.
Het is echter nog te vroeg voor
inschrijving, zo kregen de belang
stellenden te horen. De gemeente
raad moet eerst nog een beslissing
nemen over de vraag of te vijftig
meter hoge toren er wel zal komen.
Gisteravond bleek in een gezamen
lijke vergadering van de raadscom
missies voor volkshuisvesting en
ruimtelijke ordening dat de politie
ke partijen hopeloos verdeeld zijn
over de vraag of de woontoren ge
bouwd moet worden.
Het PvdA-raadslid Eikerbout zei
zeer sceptisch te zijn over het plan.
Hij vroeg zich af of het terrein aan
de Morsweg wel zo'n goede plaats
is voor zo'n hoog gebouw. Volgens
Eikerbout past de toren niet in de
schaal van de omgeving. Het
PvdA-raadslid zei zich misschien
nog te laten overtuigen maar
maakte er geen geheim van dat hij
"hoogbouw vernietigend vindt
voor het silhouet van de oude bin
nensteden".
Zijn partijgenoot Van der Molen
illustreerde de verdeeldheid die
het plan in de PvdA-fractie op
roept met de uitroep dat zij de to
ren "verschrikkelijk mooi" vindt.
Ook het PvdA-raadslid Van der
Pluym zei de toren, in stedebouw
kundig opzicht, "prachtig" te vin
den.
Van der Molen zei uit volkshuis-
vestings oogpunt wel haar twijfels
te hebben en signaleerde dat de
hoogbouw niet in de eerste plaats
bedoeld moet zijn voor slechtbe-
huisden maar voor een bepaalde
groep woningzoekenden. Volgens
het PvdA-raadslid moet de ge
meente, indien stedebouwkundige
overwegingen de doorslag geven,
zich richten op de groep voor wie
het wonen in een woontoren aan
trekkelijk is en die het kunnen be
talen. Wethouder Tesselaar noem
de de categorie 27- tot 40-jarigen en
55-plussers. Eikerbout vroeg zich
af hoe dat uitgangspunt zich laat
rijmen met de algemene beleidslijn
van het college om de gezinstoena
me in de binnenstad te bevorde
ren.
Tesselaar zei te menen dat deze
vorm van wonen in principe be
taalbaar moet zijn voor de Leidse
woningzoekenden. De gemeente
gaat er daarom vooralsnog vanuit
dat de woontoren in de goedkope
huursector (woningwet of premie-
huur) gerealiseerd moet worden.
Een en ander hangt af van een be
hoefteonderzoek dat de gemeente
wil instellen.
'Ideale plek'
In de CDA-fractie bestaat ook
verdeeldheid over het bouwplan.
Het raadslid Geelkerken verklaar
de dat het merendeel van de fractie
de flat niet vindt passen in Leiden.
CDA-raadslid van Zijp verklaarde
daarentegen niet negatief te staan
tegenover de woontoren en sprak
van "een ideale plek".
WD, PSP en PPR hadden gis
teravond veel vragen en twijfels,
maar nog geen mening. Van der
Ham (D'66) staat sceptisch tegen
over het plan maar deelde mee dat
de fractievoorzitter van haar partij
de woontoren "fantastisch" vindt.
Wethouder Tesselaar en de archi
tect van de toren, H. Klunder, we
zen beiden op het grote verschil
tussen de, weinig populaire, flats
uit de jaren zestig en 'de nieuwe
hoogbouw'. Volgens de wethouder
bestaat voor hoogbouw die in de
stad is geprojecteerd veel animo, in
tegenstelling tot de hoogbouw in
uitbreidingswijken. Tesselaar zei
er blij mee te zijn dat Leiden einde
lijk weer eens een bouwplan heeft
dat reacties oproept.
De raadsfracties zullen zich de
komende weken gaan beraden
over het woontorenplan. Over drie
weken zal het plan opnieuw in de
commissie besproken worden en
de verdere koers worden uitgestip
peld. Wethouder Peters (ruimtelij
ke ordening) zei op voorhand dat
het, in verband met de bestem
mingsplanprocedure, een hele klus
wordt om de bouw van de woonto
ren nog in het aantal te bouwen
woningen voor dit jaar mee te ne
men.
LEIDEN - Een woonboot aan de
Herengracht is gistermorgen door
onbekende oorzaak gezonken. Er
waren op dat moment geen bewo
ners aanwezig. De boot ligt op zijn
zij in water, maar verspert de vaar
geul niet.
Redactie: Wim Brands Bart Jungmann
Sarcofaag (1)
Student Eric Nieman moest gis
teren afstand doen van 'zijn'
steen. Een verhuisbedrijf pikte
het op in Niemans kamer aan het
Rapenburg en leverde de steen
vervolgens af bij het museum
voor geologie en mineralogie.
Wat moet dit achtenswaardige
museum met dit uit de kluiten
gewassen "eocene kalksteen dat
in in de omgeving van Brussel en
ten noorden van Parijs gedolven
wordt"?
Het bovenstaande citaat komt
uit het jaarverslag van de Ar
cheologische Begeleidingscom
missie over 1983. Een jaarverslag
dat deze krant in oktober vorig
jaar tot de volgende kop verleid
de: 'Vondst sacrofaagdeksel zet
historie Leiden op zijn kop'.
Daar gaat het dus om. Deze dek
sel maakte gisteren de tocht naar
de Hooglandse Kerkgracht. Daar
wordt de steen verder onder
zocht en klaar gemaakt voor be-
zichting in het stedelijk museum
De Lakenhal aan de Oude Sin
gel.
Keren we terug naar de zomer
van 1982. Eric Nieman heeft net
zijn nieuwe kamer in het statige
Rapenburg-pand betrokken. Het
is warm en hij ziet dat zonnestra
len de linkerhoek van zijn minie
me achtertuintje bereiken. Nie
man denkt: laat ik daar nu dat
oude sofaatje neerzetten, kan ik
lekker in de zon zitten.
Om het sofaatje te kunnen
plaatsen, moet eerst een klimop
ernstig gekortwiekt en een la
ding zand van links naar rechts.
Nieman gaat aan de slag en ziet
dat het stukje steen dat al zicht
baar was, steeds groter wordt. Te
groot om in zijn eentje te tillen.
Dan duikt Leo Schulte Noord-
holt op in het verhaal. Zijn knor
rig hoofd (Schulte Noordholt lag
nog lekker te dutten) verschijnt
uit het bovenraam en hij wordt
meteen uitgenodigd de handen
te laten wapperen. De steen
wordt met vereende krachten
overeind getild en aan de andere
kant worden de meest myste
rieuze motieven zichtbaar.
Alle bellen in het hoofd van
Schulte Noordholt gaan rinke
len. Om met Eric Nieman te spre
ken: "Leo houdt van steentjes".
Maar dit is niet zomaar een steen.
Dus wordt historicus Dick de
Boer, tijdelijk voorzitter van de
vakgroep Middeleeuwen aan de
universiteit, gealarmeerd. De
Boer denkt aan een studentgrap
en als hij arriveert, staat zijn ge
zicht op argwaan. Die verdwijnt
echter al snel bij het zien van de
steen.
Sarcofaag (2)
Met groot enthousiasme stort
hij zich op de geschiedenis van
het eocene kalksteen. Nieman:
"De Boer is de grote stimulator
achter alles geweest, dat mag
echt wel eens gezegd worden".
Niet alleen zijn enthousiasme is
groot. Ook andere geïnteresseer
de wetenschappers reizen af naar
Rapenburg 50. Nieman: "Zeker
twintig hooggeleerden hebben
hier bij mij aan tafel gezeten. Ik
heb in die maanden wat koffie en
stroopwafels verstrekt".
De Boer boekt resultaten: zo
weet een vrouw te vertellen dat
ze in de jaren twintig als meisje
in het grachtenpand werkte en
dat die steen altijd schuin tegen
de muur stond. Schulte Noord
holt: "Het is heel opmerkelijk
dat het zo goed bewaard is geble
ven. De steen is van buitenge
woon fijn zand". Nieman: "Het is
zeker opmerkelijk als je ziet dat
de steen al iets doffer is gewor
den in die tijd dat hij in mijn ka
mer stond".
Alles reconstruerend komt De
Boer tot de volgende conclusies:
het stuk steen is een flink stuk
van een sarcofaagdeksel en da
teert waarschijnlijk uit de tiende
eeuw. Als de steen niet op latere
leeftijd in Leiden is terecht geko
men, betekent dat dat Leiden ou-
Van links naar rechts: Leo Schule Noordholt, de steen en Eric Nieman. De sarcofaagdeksel is nu in
onderzoek en wordt klaar gemaakt voor bezichtiging in De Lakenhal. (foto Holvast)
der is dan aangenomen. Schulte
Noordholt: "Te bewijzen valt het
natuurlijk niet, maar het bete
kent dan dat er naast De Burcht
nog eén tweede kern van Leiden
bestond".
De deksel zou dan afkomstig
moeten zijn uit de Pieterskerk..
Niet de huidige en ook niet diens
voorganger, maar de voorganger
van de voorganger. Schulte
Noordholt: "Daar had men tot nu
toe geen weet van, maar dat moet
dan iets van een houten kerkje
zijn geweest".
Toen op een gegeven moment
een wal bij de Vliet werd opge
worpen en daarvoor puin nodig
was, is de sarcofaagdeksel waar
schijnlijk van pas gekomen. Dat
verklaart dan ook de vondst in
Niemans achtertuin. Nieman:
"Het zou goed zijn als er hier ach
ter een geul wordt gegraven om
verder te zoeken. Vervelend voor
mij, maar wel nuttig". Schulte
Noordholt en hij zijn het wat dat
betreft van harte eens met De
Boer.
Sarcofaag (3)
Blijft de vraag wie er onder het
deksel heeft gelegen. Daarover'
bestaan vermoedens, niet meer
dan dat. Het gaat dan om Gerulf,
broer van Dirk I en één van de
eerste graven van Holland. Ge
rulf zou in de tiende eeuw bezit
ter zijn geweest van het visserij
recht in de monding van de Rijn.
De Boer in het Archeologisch
Jaarboek. "Het is zeer goed
denkbaar dat Gerulf aldus de be
schikking kreeg over eigen in
komsten en een eigen machtsge
bied, gesitueerd rond Leiden,
waar hij na zijn dood begraven
kan zijn, in de sarcofaag waarvan
nu het deksel gevonden is". Ge
rulf is in historische zin spoor
loos en het zou goed kunnen dat
Gerulf - eigenaar van een stuk
land - in de vroegere Pieters
kerk is begraven.
Was het dan ook niet aardiger
geweest als dat deksel naar de
vermoedelijke plaats van her
komst terugkeerde? Ja, dat vin
den Nieman en Schulte Noord
holt eigenlijk ook, maar het be
stuur van de kerk reageerde wat
laks. Schulte Noordholt: "Voor
het museum van oudheden is het
deksel net niet oud genoeg". Nie
mand: "En de directeur van De
Lakenhal is hier ook geweest en
hij zei: die deksel hoort bij ons".
Aldus gebeurde.
Directeur Wurfbain: "Nou, zo
is het niet helemaal gegaan. Het
is een schenking van de eigenaar
van het pand en dat is stichting
Studentenhuisvesting".
Wurfbain, die overigens nog
wel wat vraagtekens plaatst bij
de voortvarende conclusies van
De Boer, heeft al een plaatsje
voor de steen: "U kent die schil
derijenzaal wel, waar ook 'Het
Laatste Oordeel' hangt. Daar
voor is een ruimte ingericht met
vondsten. Het is de bedoeling
dat daar ook de steen kómt te lig
gen". Binnen afzienbare tijd
denkt hij zelf. "Als we de steen
eenmaal in ons bezit hebben, kan
dat in tien dagen gerealiseerd
worden".
levert het betere zitmeubel rechtstreeks aan de konsument
