LEIDSCH
DAGBLAD
CNV woedend op De Vries
Botsing kabinet met
militairen verwacht
NAM investeert
P/2 miljard in
gasontzwave]
li lig
Voor een tientje
véél wijzer
Italië laat
Reder vrij
Tuinstadwijk dagvaardt staat
Geen winst deling, maar arbeidstijdverkorting
Bonden stellen
Recherche
onderzoekt
hulp schijn
huwelijken
ooneis na pakketvergelijking
'Carbide'
verzwijgt
talrijke
giflekken
Sven Axel Springer weer terecht
Nieuwe afrit
rijksweg A4
LEIDSCH DAGBLAD
DONDERDAG 24 JANUARI 1985
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37610
Directeur G. Koopman
Hoofdredacteur: dts. J. W. E Metselaar
M). hoofdredacteur. R D. Paauw
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Posftus M
2300 *8 Leiden
Voor tel.nra. n cololon
ROME (AFP/DPA/GPD) - De
Italiaanse regering heeft de 70-ja-
rige Oostenrijkse oorlogsmisda
diger Walter Reder vrijgelaten.
Vanochtend werd bekend, dat
Reder om ongeveer half tien per
vliegtuig uit Rome naar Wenen
was vertrokken.
Reder werd in 1951 door een mi
litaire rechtbank in Bologna tot
levenslange gevangenisstraf ver
oordeeld. Zijn gratie zal in Italië
zeker tot grote beroering leiden.
Als SS'er leidde hij in 1944 een
actie, waarbij het dorp Marzabot-
to (nabij Bologna) volledig werd
platgebrand. Honderden inwo
ners werden vermoord. In 1948
werd hij gearresteerd.
Getuigenverklaringen leverden
een hjst op van zeshonderd
moorden waarbij Reder persoon
lijk was betrokken. Reder heeft
tijdens zijn gevangenschap her
haaldelijk om gratie verzocht. De
bewoners van Marzabotto spra
ken zich eind december nog met
overweldigende meerderheid uit
tegen zijn vrijlating. Volgens de
Italiaanse wet duurt een levens
lange gevangenisstraf nooit lan
ger dan 29 jaar, maar in 1980
werd zijn celstraf met vijf jaar
verlengd. Wegens goed gedrag
en berouw hoeft hij de laatste
maanden van zijn straf nu niet
meer uit te zitten.
Renteverlies op renovatie wordt Leidse vereniging te zwaar
(Van een c
r verslaggevers)
LEIDEN - De Leidse woning
bouwvereniging De Tuinstad wijk
begint een kort geding tegen de
Staat der Nederlanden om vijftien
miljoen gulden achterstallige reno
vatievergoedingen zo snel moge
lijk terug te krijgen. "Als het geld
lang uitblijft, stevenen we op den
duur op een faillissement af', ver
klaart voorzitter K.G. Westerbeek.
Volgens mr. M. Teekens jr., de
advocaat die door de vereniging is
ingeschakeld, is het de bedoeling
dat de dagvaarding deze week de
deur uit gaat. Binnen een week of
vier kan de zaak dan voor de rech
ter komen.
De jurist zal eisen dat het minis
terie van volkshuisvesting zo snel
mogelijk de tien miljoen betaalt
van de renovatieprojecten die in
middels zijn goedgekeurd. Over de
toewijzing en uitbetaling van het
resterende bedrag van vijf miljoen
moet het rijk vervolgens zo snel
mogelijk beslissen.
"Volgens ons is een soortgelijke
zaak nog niet eerder voorgeko
men", zegt mr. Teekens. Jurispru
dentie bestaat dan ook niet.
Voor Tuinstadwijk is de recht
zaak van levensbelang. Sinds 1978
zijn afrekeningen van het rijk voor
renovatieprojecten uitgebleven.
Daardoor konden leningen die de
vereniging heeft afgesloten, niet
geheel worden afbetaald. Inmid
dels moet Tuinstadwijk wel de ren
te opbrengen, die al is opgelopen
tot ongeveer een miljoen gulden
per jaar.
Vergeefse
strijd
van
700 brand
weerlieden
NEW YORK - In New
York is gisteravond,
brand uitgebroken in
een acht verdiepingen
hoog pakhuis. Het was
de grootste brand die de
stad in 17 jaar had mee
gemaakt.
Tientallen mensen in
de omgeving moesten
worden geëvacueerd en
er werden 700 brand
weermannen ingezet om
de felle uitslaande
brand te bestrijden.
Het duurde drie uur
voor de brandweer het
vuur onder controle
kreeg. Het hele gebouw
stortte uiteindelijk in.
Acht brandweerman
nen werden door de
rook bevangen, (foto ap>
UTRECHT (ANP/GPD) - Het Christelijk Nationaal Vak
verbond is zeer boos over de suggestie van CDA-fractie-
voorzitter De Vries om in de nieuwe cao's regelingen
voor winstdeling op te nemen.
"Het is onbegrijpelijk dat een vooraanstaand CDA-er
doet alsof hij niet weet waar de prioriteiten van het CNV
liggen", aldus voorzitter Harm van der Meulen in een
reactie.
De absolute prioriteit van het CNV
ligt bij arbeidstijdverkorting en
niet bij loonsverhoging. Dat weet
De Vries ook, aldus Van der Meu
len. De CDA-voorman belemmert
volgens hem met zijn opmerkin
gen het cao-overleg. "De politiek
moet de cao-onderhandelingen
overlaten aan werkgevers en werk
nemers", aldus de CNV-voorzitter,
die op dat laatste punt instemming
kreeg van voorzitter Van Lede van
het werkgeversverbond VNO.
Ook de FNV heeft afwijzend ge
reageerd op de uitlatingen van De
Vries. Volgens loondeskundige
Drabbe heeft zijn vakcentrale geen
behoefte aan plannen voor winst
deling, omdat de eerste inzet van
de FNV bij de cao-onderhandelin
gen verdere arbeidstijdverkorting
is. Bij sterke bedrijven heeft snelle
re atv de voorkeur.
De Industrie- en Voedingsbond
CNV wijst de suggestie van De
Vries dat de bonden er toe neigen
loonsverhogingen te aanvaarden
van de hand. De bond is inderdaad
bereid forse looneisen te stellen,
maar alleen als de werkgevers niet
bereid zijn verdere arbeidstijdver
korting te aanvaarden. "Bij een
looneis van bijvoorbeeld tien pro
cent zullen de werkgevers wel atv
voor hun geld kiezen", aldus
woordvoerder Hanko.
Hij laat in het blad van de Indus
trie- en Voedingsbond verder we
ten het met de werkgevers eens te
zijn dat sterke bedrijven hogere lo
nen kunnen dragen dan zwakke
bedrijven. Dat betekent echter niet
dat "de remmen nu zomaar kun
nen worden losgegooid", aldus
Hanko. Loonverschillen tussen de
zelfde werknemers in sterke en
zwakke bedrijven zullen niet meer
dan ongeveer 1,5 procent (600 tot
700 gulden voor de gemiddelde
werknemer) mogen bedragen.
(zie verder pagina 9)
1860-1985
24 PAGINA'S
Kampbeul Mengele zou in
arrest zijn geweest
PAGINA 7
Tweede Kamer en kabinet
ruzieén over verplichte
autokeuring.
PAGINA 5
Akkoord over sociale ze
kerheid in jeugdplan.
Hongaar Varadi wacht
'zware taak' bij Feye-
noord.
PAGINA 13
Organisatie Jongerenjaar:
'Er wordt onverantwoord
omgesprongen met jeugd
werkloosheid'.
PAGINA 17
AMSTERDAM (GPD) - De rijks
recherche stelt een onderzoek in
naar de betrokkenheid van een of
meer functionarissen van de Am
sterdamse vreemdelingenpolitie
bij het sluiten van schijnhuwelij
ken. Dat zijn huwelijken die be
doeld zijn om een buitenlander of
buitenlandse aan een verblijfsver
gunning te helpen.
Een van de partners bij een schijn
huwelijk heeft doorgaans de Ne
derlandse nationaliteit. Daardoor
krijgt de buitenlandse partner au
tomatisch een verblijfsvergunning.
Na de huwelijksvoltrekking zien
beide partners elkaar meestal niet
meer terug. De Nederlandse part
ner krijgt in de meeste gevallen
voor zijn of haar medewerking een
forse financiële vergoeding.
Eerder deze week werd in Amster
dam een ambtenaar van de burger
lijke stand aangehouden. Hij wordt
er van verdacht een jaar geleden
ook een huwelijk te hebben geslo
ten terwijl hij wist dat een van de
partners al getrouwd was.
De Amsterdamse rechtbank ver
oordeelde vanochtend twee Gha-
nese vrouwen veroordeeld tot 18
en 24 maanden cel wegens hun
aandeel in een aantal schijnhuwe
lijken. Een Ghanese man kreeg 12
maanden.
Heerema plaatst
booreiland Amoco
LEIDEN/ROTTERDAM (ANP) -
De oliemaatschappij Amoco heeft
bij Heerema in Leiden en Grootint
in Zwijndrecht een order geplaatst
van ongeveer 100 miljoen gulden
voor de bouw en het plaatsen van
een boörplatform. Heerema zal
naast de levering van onderdelen
zorgen voor plaatsing op de Noord
zee tussen Den Haag en Hoek van
Holland.
In februari volgend jaar hoopt
Amoco te kunnen beginnen met de
produktie.
ASSEN (ANP) - De Nederlandse
Aardolie Maatschappij (NAM) gaat
een bedrag van anderhalf miljard
gulden investeren om zwavelhou
dend gas uit velden in Drenthe en
Twente te zuiveren. Dat heeft de
NAM vandaag bekend gemaakt.
Met de bouw van een gasontzwave-
lingsfabriek in Emmen is zo'n 550
miljoen gulden gemoeid. De overi
ge 950 miljoen is nodig voor nieuw
bouw, renovatie en ombouw van
de verschillende winningslokaties
en de aanleg en renovatie van in
totaal tweehonderd kilometer pijp
leiding. De fabriek levert ruim
honderd directe en ongeveer twee
honderd indirecte arbeidsplaatsen
op.
In Drenthe en Twente zit naar
schatting ruim dertig miljard ku
bieke meter zuur aardgas in de bo
dem. Dat is genoeg om ongeveer
twintig jaar lang in vijf tot tien pro
cent van de aardgasbehoefte in Ne
derland te voorzien. De dagelijkse
verwerkingscapaciteit van de fa
briek bedraagt maximaal acht mil
joen kubieke meter aardgas. Bij
het zuiveringsproces komt onge
veer tachtig ton zwavel vrij.
Aan de komst van de fabriek is een
lange strijd voorafgegaan. Met na
me milieugroeperingen en delen
van de plaatselijke bevolking heb
ben zich verzet tegen de komst van
de fabriek die naar hun idee een
aantasting van het milieu betekent.
Ze vinden de uitstoot van zwavel
en stikstofoxyden bedreigend en
zijn bang voor mogelijke calamitei
ten.
WASHINGTON (RtrJ-AFP) - In
de fabriek van het chemiecon
cern Union Carbide in Institute
in de Amerikaanse staat West-
Virginia is sinds 1980 28 keer de
giftige stof ontsnapt die verant
woordelijk was voor de ramp in
de Indiase stad Bhopal. Dat zegt
het Amerikaanse bureau voor
milieubescherming EPA dat
een onderzoek instelt naar de
ongelukken en naar de reden
waarom dat is verzwegen voor
de autoriteiten.
De gegevens staan in een van
daag gepubliceerd rapport van
een vijf dagen durende inspec
tie die plaatsvond op verzoek
van senator Robert Byrd uit
West-Virginia. Vorig jaar ont
snapte na een breuk in een pijp
leiding bijna 3.200 liter. Nader
onderzoek moet nog uitwijzen
of het dodelijke gif al of niet
buiten de fabriek is terechtge
komen.
Union Carbide wilde niet rea
geren op het rapport. Woord
voerder Henderson zei dat hij
het eerst wilde voorleggen aan
de milieuspecialisten van het
bedrijf. Na de ramp in Bhopal
werd de produktie in Institute
direct stopgezet.
Onder de slachtoffers van de
gifgasramp in Bhopal hebben
zich inmiddels meer dan 150
miskramen voorgedaan en hon
derden gevallen van menstrua
tiestoornissen. Ook moeders die
borstvoeding geven ondervin
den problemen.
In zeker 112 gevallen moesten
artsen een abortus verrichten,
omdat de foetus geen levenste
kenen meer vertoonde. Tenmin
ste 40 vrouwen kregen op de dag
van de ramp een spontane mis
kraam of brachten een doodge
boren kind ter wereld.
Zwitserse politie twijfelt aan ontvoeringsverhaal
Reg.
;en
Veel bewolking en regen, in het oosten
mogelijk voorafgegaan door sneeuw.
Minimumtemperatuur om het vries
punt, middagtemperatuur ongeveer 4
graden. Eerst vrij krachtige en aan de
kust harde zuidelijke wind. In de mid
dag draaiend naar zuidwest en afne
mend.
25 januari 1985
Zon op: 08.31 uur, zon onder: 17.16 uur.
Maan op: 10.41 uur, maan onder: 22.09
BONN (GPD) - De kleinzoon van
de Westduitse krantenmagnaat
Springer, de 19-jarige Sven Axel
Springer, is gisteravond weer op
gedoken. De jongen, scholier van
een internaat in de buurt van het -
Zwitserse Chur, zou zondag zijn
ontvoerd. Maar de politie van Zu
rich ondervraagt hem, omdat men
twijfelt aan het ontvoeringsver
haal. Het Springer-concern zegt
dat er geen losgeld is betaald.
Sven Axel Springer is een zoon
van Axel Springer jr., die onder de
naam Sven Simon een beroemd fo
topersbureau opbouwde, tot hij in
1980 zelfmoord pleegde.
De in München wonende moeder
van de jongen was dinsdag acht
keer opgebeld. Kennelijk via een
bandopname had haar zoon de ei
sen van 'de ontvoerders' meege
deeld. Ook de uitgeverij van Sprin
ger in Hamburg kreeg een tele
foontje van 'de ontvoerders'. Elke
keer werd hetzelfde gezegd: „Ik
ben zondagnacht ontvoerd. Geen
pers, geen politie. Anders word ik
gedood". Daarna zou een losgeld
van 15 miljoen mark zijn genoemd.
Sven Axel Springer was het laatst
zondagavond in zijn kamer gezien,
toen hij al in pyama een brief
schreef. Er zijn geen sporen van ge
weld in het internaat ontdekt.
Sven Axel Springer (foto anp>
DEN HAAG (GPD/ANP) -
Het kabinet dreigt in bot
sing te komen met de mili
taire belangenorganisaties
over een salarisverhoging
voor militair personeel. De
organisaties hebben een uit
kering ineens geëist om de
naar hun mening grote ver
schillen met het burgerper
soneel in de krijgsmacht
weg te werken.
Maar staatssecretaris Hoekzema
(personeelszaken defensie) zal van
het kabinet waarschijnlijk niet de
ruimte krijgen om die eis in te wil
ligen. De gevraagde uitkering kan
oplopen van zo'n 600 tot 5.000 gul
den per militair.
De militaire belangenorganisa
ties zijn tot hun eis gekomen op ba
sis van een recente pakketvergelij
king tussen beroepsmilitairen en
burgerambtenaren bij Defensie.
Daaruit blijkt volgens de organisa
ties dat de verschillen in beloning
Steekproef naar
niet-opgegeven
rente-inkomsten
DEN HAAG (GPD) - De Tweede
Kamer heeft vanochtend met al
leen de stemmen van de PSP te
gen, ingestemd met een onderzoek
naar het verzwijgen van rente-in
komsten. De steekproef zal wor
den uitgevoerd door het Centraal
Bureau voor de Statistiek, betrek
king hebben op het jaar 1981 en
staat onder controle van De Ne-
derlandsche Bank. De resultaten
zullen nog voor het eind van dit
jaar beschikbaar zijn.
De Nederlandsche Bank stelt
het CBS een lijst van belasting
plichtigen ter beschikking. Van
deze gezinnen zal het bureau bij
banken, giro en andere kredietin
stellingen nagaan welke rente-in
komsten de gezinsleden hadden.
Het onderzoek vindt plaats on
der strikte geheimhouding. Even
tuele gevonden fraudes zullen
niet ter beschikking worden ge
steld aan de fiscus. Wel zal aan de
hand van de resultaten worden
beoordeeld of er maatregelen no
dig zijn.
oplopen tot 30 procent in het na
deel van de beroepsmilitairen. De
oorzaak daarvan moet volgens de
organisaties voornamelijk worden
gezocht in het vele onderbetaalde
overwerk dat militairen doen.
De stuurgroep pakketvergelij
king, die twee jaar geleden werd
ingesteld, heeft het rapport met de
onderzoeksresultaten vanmiddag
aangeboden aan staatssecretaris
Hoekzema. De bewindsman had al
eerder toegezegd dat hij na ont
vangst van de pakketvergelijking
'billijke en redelijke' wensen wil
inwilligen. Maar de kans daarop
wordt in politiek Den Haag niet
hoog aangeslagen. De regering
voert nog steeds een strak bezuini
gingsbeleid, bovendien heeft het
ministerie van defensie te kampen
met enkele flinke financiële tegen
vallers, waaronder de kostenover-
schrijding bij de bouw van de Wal
rus-onderzeeboten.
De militaire bonden willen be
halve een uitkering ineens een blij
vende aanpassing van de loonscha
len voor beroepsmilitairen vanaf
volgend jaar. Volgens een grove
schatting van de bij het CNV aan
gesloten organisatie ACOM, de
grootste bond van beroepsmilitai
ren, zal deze herziening vele tien
tallen miljoenen guldens gaan kos-
(Van een onzer verslaggevers)
NIEUW VENNEP - De rijksweg
A4 (Den Haag-Am sterdam) krijgt
een directe aansluiting met de pro
vinciale weg tussen Nieuw Vennep
en Leimuiden (S20). Nu moeten
automobilisten komende vanuit de
richting Leiden omrijden via Roe-
lofarendsveen om deze weg te be
reiken.
Volgens Rijkswaterstaat staat de
nieuwe aansluiting op het wegen
plan voor 1986-1989. De nieuwe
verbinding heeft evenwel geen ho
ge prioriteit gekregen. De nieuwe
aansluiting is vooral van belang
wanneer de S20 is doorgetrokken
naar de bollenstreek. De aanleg
van deze verbinding staat voor
1989 op het programma.
Ja.
i deze kompiete krant over wereld, stad en land c
voor 10.- op proef in de bus ontvangen Daarna beslis ik over een
definitief abonnement.
Noteer mij voor een kwartaalabonnement ((65.701. voor het abonnement
ingaat, ontvang ik de krant 2 weken gratis
Naam
Tel.
U kunt deze bon opsturen naar het Leldsch Dagblad,
Antwoordnummer 10050, 2300 VB Leiden
In plaats van de bon op te sturen, kunt u ook even bellen (071-144941)