De Koning maant
werkgevers weer
Enquête: PvdA op 63 zetels
Gasexplosie: vier doden
'Zonder atv geen lastenverlichting'
Gemeente mag hoogte
parkeerboete bepalen
Wind verdrijft smog,
maar niet in noorden
Teragkeerprojecten
Marokko geen succes'
Zes woningen in Woerden verwoest
MAANDAG 21 JANUARI 1985
BINNENLAND
PAGINA 5
DEN HAAG (GPD) - Gemeenten
mogen vanaf volgend jaar zelf de
hoogte van de parkeerboetes bepa
len en de opbrengst van deze boe
tes zelf houden. Staatssecretaris
Van Amelsvoort (binnenlandse za
ken) heeft dit zaterdag voor de ra
dio gezegd.
Het is de bedoeling dat de par
keerboetes worden omgezet in een
gemeentelijke belasting, zodat ze
niet langer via het ministerie van
justitie in de schatkist terechtko
men. In het VARA-programma In
de Rooie Haan zei de bewindsman
dat minister Korthals Altes (justi
tie) het om financiële redenen nog
niet met hem eens is. De minister
is bang voor een vermindering van
de inkomsten van zijn departe
ment.
Volgens Van Amelsvoort is deze
vrees ongegrond, omdat tegenover
de verlaging van de inkomsten
aanzienlijke besparingen staan
doordat ook de verwerkingskosten
wegvallen. Hij verwacht de minis
ter hier spoedig van te kunnen
overtuigen.
Van Amelsvoort is overigens niet
van plan de gemeenten aan een
maximum boetebedrag te binden.
Hij wil pas ingrijpen als de zaak uit
de hand loopt. De staatssecretaris
liet echter weten dat de ministers
van economische zaken en van jus
titie daar anders over denken. Deze
ministers willen ook de hoogte van
de boetes centraal regelen en dat
niet overlaten aan de gemeenten.
Van Amelsvoort verklaarde ver
der de wildgroei van persoons
nummers te willen beperken. Hij
vindt dat er geen nieuwe systemen
administraties van persoons-
moeten bijkomen. Als er
systemen worden opgezet,
zou men gebruik moeten maken
van de inmiddels in veel gemeen
ten ingevoerde gemeentelijke per
soonsnummers.
De bewindsman kondigde aan
dat hij deze week een nota over de
ze materie naar de Kamer zal stu
ren. Deze nota sluit aan op zijn al
eerder ingediende voorstel over de
bevolkingsadministratie. Hierin
wordt aangegeven hoe de gemeen
ten hun inwoners mogen registre
ren. Stemt de Kamer met deze
voorstellen in, dan zal hij het wets
voorstel centrale personenenadmi-
nistratie intrekken. Tegen dit wets
voorstel is voornamelijk uit een
oogpunt van persoonbescherming
veel verzet gerezen.
fers van het VARA-onderzoek met
enige reserve bekeken. Volgens
woordvoerders tonen andere on
derzoekingen juist aan dat de
steun voor de coalitie weer toe
neemt. Als bewijs wordt verwezen
naar het meest recente NIPO-on-
derzoek, dat in dezelfde periode als
de Interview-enquête werd uitge
voerd. Dit voortdurende onder
zoek wordt gehouden in opdracht
van de politieke partijen.
Volgens het NIPO zouden CDA
en WD nu weer op 74 zetels staan.
Vooral de WD komt er bij dit bu
reau veel beter vanaf. In plaats van
17,9 procent zouden de liberalen
kunnen rekenen op 20,5 procent
van de stemmen. Het CDA en de
PvdA komen wat lager uit: 24,9
procent in plaats van 27,1 procent
voor de christen-democraten en
39,1 (in plaats van 41) procent voor
de socialisten.
Lubbers premier?
In een commentaar op het resul
taat van de VARA-enquète zei
PvdA-voorzitter Van den Berg het
niet verstandig te vinden indien
zijn partij premier Lubbers nu al
zou uitsluiten als minister-presi
dent van een kabinet PvdA-CDA.
Het CDA zou daar een prachtig
punt in de verkiezingscampagne
van kunnen maken. „Dan kunnen
we tot aan de verkiezingen nog
maar over één ding praten: wel of
PvdA-voorzitter Van der Berg,
die in april zijn derde cn defi
nitief laatste periode in zijn
huidige functie ingaat, is
'graag' beschikbaar voor een
post in een nieuw kabinet met
de PvdA. Hoewel zijn interes
se vooral uitgaat naar de bui
tenlandse politiek en naar ont
wikkelingssamenwerking, wil
hij nog geen posten invullen.
Hij zei dat zaterdag in het
VARA-radioprogramma In de
Rooie Haan (ANP)
niet Lubbers", aldus Van den
Berg.
Hij vindt het overigens 'normaal'
dat als de PvdA verreweg als groot
ste partij uit de verkiezingen komt,
deze partij vraagt om de premier te
mogen leveren. „Het is ook nor
maal dat men zich in het CDA-
kamp realiseert dat een man als
Lubbers, die het gezicht is van dit
kabinet, slecht past in een kabinet
met de PvdA".
Het oud-CDA-kamerlid Faber
(die vrijdag werd geïnstalleerd als
burgemeester van Hoogeveen)
vindt echter dat de PvdA niet zon
der meer nee zou moeten zeggen
tegen Lubbers. Die partij zou zich
moeten realiseren dat het hart van
veel CDA-kiezers dichter bij de
WD staat dan bij de PvdA. En
Lubbers blijkt het bij de kiezers
erg goed te doen.
DEN HAAG (GPD/ANP) Minister De Koning (sociale zaken en werkgelegenheid) heeft
de werkgevers opnieuw gewaarschuwd dat zij de toegezegde lastenverlichting van 1,3
miljard gulden op het spel zetten als zij zich blijven verzetten tegen verdergaande ar
beidstijdverkorting (atv). Voor de VARA-radio zei de minister zaterdag dat het ongeloof
waardig zou zijn als de werkgevers lastenverlichting krijgen terwijl zij tegelijkertijd
loonsverhogingen toestaan. De Koning verwacht dat voor 1986 geen extra bezuinigingen
nodig zijn boven de zeven miljard die in het regeerakkoord zijn overeengekomen.
Met zijn dreigement aan het adres
van de werkgevers sloot De Ko
ning zich aan bij uitlatingen van
premier Lubbers, die vrijdag al zijn
teleurstelling over de houding van
de werkgevers had uitgesproken.
Maar net als de minister-president
wees ook minister De Koning een
loonmaatregel af. De Koning zei
echter niet te kunnen begrijpen dat
de werkgevers bereid zijn de vak-
bondswensen voor atv af te kopen
met loonsverhogingen. „Ik zou
niet weten hoe je de mensen duide
lijk moet maken dat bedrijven aan
de ene kant loonsverhogingen
kunnen uitbetalen en er aan de an
dere kant zo beroerd voor staan,
dat extra lastenverlichting nodig
is".
Voorzitter Ter Hart van de me
taalwerkgevers verklaarde zater
dag voor de TROS-radio de voor
stellen van De Koning 'gevaarlijk'
te vinden. "De bewindsman speelt
daarmee de vakbeweging in de
kaart". Volgens Ter Hart willen de
werknemers niet opnieuw inleve
ren, hoewel de bonden eisen voor
korter werken op tafel zullen leg
gen. Dat zal ertoe leiden dat sterke
ondernemingen in de verleiding
komen deze eisen af te kopen met
loonsverhogingen. "En daardoor
ontstaat de situatie die De Koning
net niet wilde bereiken".
De metaalwerkgever verwacht
weinig van atv op dit moment.
"Ook de werknemers hebben daar
geen behoefte aan, zeker niet als zij
daarvoor loon moeten inleveren.
Daarnaast is er in het gehele land
een tekort aan geschoolde vak
mensen ontstaan. Daardoor is het
moeilijk de nieuwe arbeidsplaat
sen te bezetten". Overigens willen
de werkgevers de werkweek voor
jongeren tot 23 jaar en ouderen
vanaf 60 jaar wel verkorten. Voor
de jongeren moeten er banen van
maximaal 32 uur komen, terwijl de
VUT-leeftijd van 62 jaar naar 60
jaar zou moeten gaan.
Huursubsidie
De WD vindt De Konings opti
misme over de bezuinigingen voor
barig, zeker nu de herziening van
het sociale zekerheidsstelsel min
stens een halfjaar vertraagd wordt.
Dat kost het rijk naar schatting een
miljard gulden. Om deze klap op te
vangen stelde financieel deskundi
ge van de WD De Korte gisteren
voor de AVRO-radio voor het be
zuinigingspakket voor 1986 al op 1
juli te laten ingaan. De Korte zei te
denken aan bezuinigingen in de so-
jciale zekerheid, en dan met name
aan de huursubsidie en andere ge
zinssubsidies.
DEN HAAG (ANP) - De grootste concentratie verontreinigde lucht uit
het Ruhrgebied die gisteren centraal-Nederland teisterde is inmiddels
richting zee getrokken. Dat is de indruk van het ministerie van VROM.
Ook de luchtverontreiniging in het Ruhrgebied zelf is het afgelopen
weekeinde enigszins verbeterd. Het rijverbod in de grote steden in het
westelijk Ruhrgebied werd gisteravond opgeheven, terwijl nergens meer
de hoogste alarmfase geldt.
Vanmorgen omstreeks acht uur was de concentratie zwaveldioxide in
midden-Nederland verminderd van 475 microgram per kubieke meter tot
150 microgram. Maar in het noorden van het land werden waarden van
400 tot 500 gemeten, overigens niet veroorzaakt door de smog in het
Ruhrgebied.
Omstreeks vijf uur gistermiddag trok een pluim verontreinigde lucht
uit het Ruhrgebied met de hoogste concentraties rond Utrecht over ons
land. In die periode waren hier en daar pieken die tegen de toelaatbare
uurwaarde aanleunden, aldus de woordvoerster. Maar niet in die mate
dat er maatregelen moesten worden genomen.
De wind is nog steeds zuid-oost, zodat nog steeds lucht vanuit het
Ruhrgebied wordt aangevoerd. De lucht is verontreinigd door de plotse
linge temperatuurdaling en windstilte. Omdat de wind inmiddels aan
kracht heeft gewonnen, wordt echter verwacht dat de concentraties zwa-
veldioxyde, die toch al teruglopen, nu nog minder zullen worden.
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieuhygiëne, waar het
nationaal meetnet is gestationeerd, heeft doorlopend contact met West-
Duitsland en elk uur worden bij het meetnet metingen gedaan. Op grond
van die metingen blijft in Limburg de waarschuwingsfase in verband met
smog nog onverminderd van kracht. Ook daar zorgde de wind er echter
voor dat de alarmfase, waarbij mensen wordt geadviseerd binnen te blij
ven en de auto zo min mogelijk te gebruiken, kon uitblijven.
Fabrieken in het Ruhrgebied kregen gisteren weer toestemming de
normale produktie te hervatten, maar forenzen in het westelijk gedeelte
van het gebied kregen het dringende verzoek vandaag van het openbaar
vervoer gebruik te maken. In tegenstelling tot in het Ruhrgebied nam de
luchtverontreiniging in Keulen en Düsseldorf gisteren weer toe. In de
overige door smog geteisterde regio's verbeterde de situatie zich enigs
zins.
Het CDA-kamerlid Kraaijeveld-
Wouters zei desgevraagd dat het
kabinet eerst zelf oplossingen
moet zoeken. Zij wil afwachten
welke dat zijn alvorens met bezui
nigingsideeën aan te komen. Zij
vindt dat de Korte 'doordraaft'
door nu al met bezuinigingsideeën
op de proppen te komen. Bezuini
gen op de huursubsidie ziet Kraaij-
eveld niet direct als de aangewezen
weg omdat die al 'krap wordt bere
kend'.
CDA-kamerlid:
Van Aardenne
moet aftreden
DEN HAAG (GPD/ANP) - Het
CDA-kamerlid Mateman vindt dat
minister Van Aardenne moet aftre
den vanwege zijn aandeel in het
RSV-debacle. Na directeur Oost-
lander van het wetenschappelijk
bureau van het CDA is hij de twee
de prominente CDA'er die zich na
het eerste kamerdebat openlijk
heeft uitgesproken voor een ver
trek van de minister van economi
sche zaken. Volgens Mateman zijn
er meer CDA-kamerleden die er zo
over denken als hij.
Mateman zei in het televisie-pro
gramma 'Bij Koos' het teleurstel
lend te vinden dat Van Aardenne
niet de eer aan zich zichzelf heeft
gehouden. "Ik vind het nog teleur
stellender dat zijn politieke partij
hem tot op dit ogenblik de hand
boven het hoofd houdt". Hij noem
de het ridicuul en lachwekkend als
WD-leider Nijpels blijft dreigen
met een kabinetscrisis als Van Aar
denne wordt gedwongen op te
stappen. "Daarmee maakt deze een
oneigenlijk gebruik van dat mid
del".
Mateman, die tot de rechtervleu
gel van zijn partij behoort, sloot
niet uit dat de fractie in de komen
de debatten over het RSV-rapport
alsnog zal besluiten dat de minister
moet opstappen. In december,
toen de Kamer een eerste debat
aan de zaak-Van Aardenne wijdde,
kreeg de minister van het CDA het
'voorwaardelijke groene licht'.
AMSTERDAM (ANP) - Een lek in
een hoofdgasleiding onder de Eer
ste Constantijn Huygensstraat in
•Amsterdam heeft zaterdag veel last
veroorzaakt. Het verkeer in de om
geving raakte danig in de knoop,
trams werden urenlang omgeleid
en het zag er zelfs even naar uit dat
omwonenden hun huizen moesten
verlaten.
Het Gemeentelijk Energie Be
drijf slaagde er tegen het einde van
de middag in de gescheurde hoofd
leiding provisorisch te dichten. De
oorzaak van het lek is niet precies
bekend. Vorst en/of verzakking
zijn mogelijke oorzaken, aldus een
woordvoerder van het energiebe
drijf.
DEN HAAG (GPD/ANP) - De te
rugkeerprojecten voor buitenland
se werknemers zijn geen succes.
Met die constatering is gisteren
een delegatie van vijf parlementa
riërs teruggekeerd van een oriënta-
tiebezoek aan Marokko. De kamer
leden hebben de afgelopen week
een aantal uit Nederland terugge
keerde Marokkanen bezocht, die
met Nederlandse steun een nieuw
bestaan proberen op te bouwen.
De delegatie heeft acht van de in
totaal vijftig projecten bezocht. Bij
het ministerie van sociale zaken
liggen nog honderden aanvragen
voor terugkeersubidie. De regering
wil echter deze steun stopzetten.
Volgens delegatieleider Van
Ooijen (PvdA) heeft projectsteun
een beperkt aantal Marokkanen de
mogelijkheid geboden om in hun
vaderland een nieuw bestaan op te
bouwen. Erg succesvol zijn de pro
jecten veelal niet. De Marokkanen
hebben in Nederland vaak als on
geschoold arbeider gewerkt en dus
nooit ervaring kunnen opdoen als
zelfstandig ondernemer. Van de
Marokkaanse overheid hebben ze
daarnaast niets te verwachten, al
dus Van Ooijen.
De kamerleden vinden dat de re
gering meer voorlichting moet ge
ven aan diegenen die terugkeer
overwegen. Zo zit Marokko zelfbe
paald niet op de remigratie te
wachten. De werkloosheid is er
zeer hoog en de 800.000 in het bui
tenland werkende Marokkanen
zorgen voor een belangrijke devie-
zenstroom. Volgens de kamerle
den moet er op korte termijn een
gericht remigratiebeleid komen,
behoud van werkloosheidsuitke
ringen - al dan niet verlaagd - een
belangrijke rol kan spelen.
Er is ook een grote groep Marok
kanen die in Nederland afgekeurd
is en met een wao-uitkering naar
hun land teruggaat. Daar worden
ze door Marokkaanse artsen op
nieuw gekeurd en vaak goedge
keurd, omdat dé Marokkaanse nor
men anders zijn dan de Nederland
se. Zo verspelen ze dan hun wao-
uitkering en krijgen ook in Marok
ko geen uitkering.
AMSTERDAM (ANP) - De
300.000 moslims in Nederland
moeten er alles aan doen om niet in
een geïsoleerde positie terecht te
komen. Die oproep weerklonk za
terdag meermalen bij de opening
van de eerste 'echte' moskee in ons
land, in de Amsterdamse Bijlmer
meer. Het gebouw, dat werd ge
opend door staatssecretaris De
Graaf (sociale zaken), is een ge
bedsruimte compleet met (polyes
ter) koepel en minaretten.
Wereldleider van de soennitische
moslims Hazrat Maulana Shah Ah
mad Noorani Siddiqui (links naast
De Graaf op de foto) toonde zich
blij met de moskee. Tijdens een
conferentie zondag was veel waar
dering voor de vrijheid van gods
dienst in Nederland en het rege
ringsbeleid.
Staatssecretaris De Graaf noem
de Nederland zaterdag een 'post
christelijke samenleving'. Het pa
troon is de laatste kwart eeuw we
zenlijk veranderd door de komst
van buitenlanders, maar de Neder
landse samenleving heeft bewezen
zo'n toevloed op langere termijn te
kunnen verwerken, aldus de be
windsman.
De moskee is een initiatief van
de Stichting Welzijn voor Moslims
in Nederland en kostte ongeveer
twee miljoen gulden. De moskee
doet tevens dienst als cultureel
centrum voor moslims en wordt in
de toekomst mogelijk uitgebreid
met een 'vrouwenmoskee', (foto anpi
DEN HAAG (GPD) - De PvdA zou
ruim veertig procent van de uitge
brachte stemmen krijgen indien er
nu verkiezingen werden gehou
den. Dit blijkt uit een opinieonder
zoek van Rooie Haan/Interview.
De partij zou daarmee uitkomen
op 63 zetels, een winst van zestien
vergeleken met de laatste kamer
verkiezingen. De WD zou volgens
het onderzoek zakken tot 17,9 pro
cent (27 zetels) en daarmee het
laagste niveau bereiken sinds de
verkiezingen van 1981.
Het onderzoek laat verder zien
dat de steun voor de regeringspar
tijen CDA en WD afneemt. Deze
zouden nu nog slechts 69 zetels
krijgen. Dat is nog maar zes meer
dan de PvdA alleen. Zelfs met de
steun van klein rechts (SGP, GPV
en RPF) zouden de huidige coali
tiepartijen niet meer dan 76 zetels
krijgen, nog maar net een meerder
heid.
Volgens onderzoeker Maurice de
Hond wordt de achteruitgang van
CDA en WD vooral veroorzaakt
doordat een groeiend deel van de
aanhang zegt niet te weten op wel
ke partij zij bij de volgende verkie
zingen moet stemmen. Verder ver
mindert de steun voor het CDA on
der de lagere inkomensgroepen.
De WD raakt vooral jonge kiezers
kwijt.
De Hond ziet (nog) geen herle
ving van D'66. Ook het recente
met veel publiciteit omgeven
congres van de partij in Arnhem
Van den Berg: wel of niet Lub
bers. (foto GPD)
heeft geen invloed gehad op de uit
komst van D'66 in deze peiling. De
Democraten blijven op het uiterst
lage niveau van twee kamerzetels
steken. Er zijn geen grote verschui
vingen onder de aanhang van de
kleine linkse en de kleine rechtse
partijen.
Reserve
Vanuit de coalitie worden de cij-
Geëmotioneerde familieleden van de slachtoffers van de explosie in Woerden worden door een politieman op
afstand gehouden bij het verwoeste huis waarin zich op dat moment nog de vier slachtoffers bevinden, (foto anp>
WOERDEN (GPD) - Bij een hevi
ge gasontploffing in een huis in hel
centrum van Woerden, gisteroch
tend omstreeks half zeven, zijn viei
mensen om het leven gekomen
Het Marokkaanse echtpaar Benya-
hya, 23 en 18 jaar, hun acht maan
den oude zoontje en een 20-jarige
broer van de man werden ondei
het puin bedolven.
Het gezin woonde er nog geen
twee weken. Het lichaam van een
van de mannen werd tien minuten
na de explosie door brandweerlie
den geborgen. De stoffelijke resten
van de drie anderen konden pas
om kwart voor twee 's middags on
der het puin vandaan worden ge
haald. Ze werden in bed aangetrof
fen. Vermoedelijk zijn ze in hun
slaap op slag gedood door neer
stortend puin.
De explosie, waarvan de oorzaak
wordt onderzocht door het Gasin-
stituut in Apeldoorn in samenwer
king met de politie, was in grote
delen van Woerden voelbaar. De
zes huurwoningen van het huizen
blok werden volledig verwoest. De
politie noemt het een wonder dat
er niet meer slachtoffers zijn geval
len. Drie gezinnen konden hun
huizen net op tijd verlaten en zijn
bij familie ondergebracht. Een ge
zin was niet huis en de woning on
der die van de slachtoffers stond
sinds anderhalve week leeg.
Bewoners van de zeven huizen
aan de overkant van de straat kon
den zich ook tijdig uit de voeten
maken. Hun woningen werden da
nig vernield, alle ruiten sneuvel
den en muren werden ontzet. De
huizen werden dichtgetimmerd en
gas en licht werden afgesloten. Het
is de vraag of de woningen nog be
woonbaar te maken zijn. Ook de
ruiten van een twintigtal huizen in
omliggende straten sprongen door
de kracht van de explosie.
Over de schade kon Woerdens
burgemeester J. Bos gistermiddag
zelfs bij benadering niets zeggen.
Vaststaat wel dat de explosie bin
nenshuis heeft plaatsgehad en niet
in de gasleidingen die buiten onder
de grond liggen.
Familieleden en vrienden van de
slachtoffers kwamen onmiddellijk
na de ontploffing poolshoogte ne
men. Zij werden opgevangen door
politie en brandweer. Buren vertel
den dat de explositie leek op de
dreun van een aardbeving. Velen
renden in paniek in hun pyama de
straat op. Een van de bewoners van
het verwoeste huizenblok kon
wegkomen via een door buren aan
gereikte ladder. Alleen zijn bed
was nog intact, de slaapkamervloer
was als een stuk koek afgebrok
keld. Buren van de slachtoffers
werden bij vrienden of familie on
dergebracht. Sommigen waren zo
overstuur dat zc door ambtenaren
van de sociale dienst en een arts
moesten worden bijgestaan.
Weer staking
buschauffeurs
na bedreiging
AMSTERDAM (ANP) - Buschauf
feurs in Amsterdam-Noord hebben
gisteravond enkele uren het werk
stilgelegd nadat een collega van
lijn 36 omstreeks kwart over negen
door een passagier met een mes
was bedreigd. Van half tien tot
middernacht reden er in Noord
geen bussen. De collega's van de
bedreigde chauffeur bleven uit
protest aanvankelijk aan de haltes
staan en besloten er vervolgens
voor de rest van de avond de brui
aan te geven.
Het incident deed zich volgens
een woordvoerder van de politie
voor in de Pomonastraat. Bij de
halte daar stapten twee jongeman
nen in de verder lege bus die wei
gerden een kaartje te kopen of te
tonen. Een van hen trok een mes
en bedreigde de bestuurder toen
deze op de alarmknop drukte. De
bestuurder liet de knop los en reed
door. De mannen stapten uit in
Banne Buiksloot en zijn nog spoor
loos. De chauffeur is ongedeerd.
Het is de afgelopen maanden in
Amsterdam meer voorgekomen
dat buschauffeurs zijn bedreigd. In
veel gevallen had dat te maken met
de vorig jaar heringevoerde kaart -
controle tegen grijs- en zwart rij
den. Vooral de chauffeurs van de
nachtbussen voelden zich be
dreigd. Die rijden daarom sinds en
kele weken op werkdagen niet
meer tussen 02.00 uur en 04.00 uur.
Dat wordt binnenkort 02.30 tot
04.30 uur. Vandaag zou in Amster
dam opnieuw over de situatie van
de buschauffeurs worden gespro
ken.
Hardere acties
tegen komst
kruisraketten
DRIEBERGEN (ANP) - Afgevaar
digden van verschillende vredesor
ganisaties hebben zaterdag beslo
ten 'harde acties' te gaan voeren te
gen de kruisraketten. Samenwer
kend in 'Bonk' (burgerlijke onge
hoorzaamheid en non-koöperatie)
willen ze zich sterk maken voor on
der meer het weigeren van defen
siebelasting, bezetting van ge
meente- en provinciehuizen en het
inrichten van regionale vredes-
kampen. De ongeveer 600 aanwezi
gen besloten eind volgende maand
weer bijeen te komen en dan met
concrete plannen op tafel te ko-
