Ballerina's op een bobbellandschap
Voorwaarden gemeentegarantie
koopwoningen worden strenger
'We hebben recht
op negatief oordeel
over de voorzitter'
Bewoners: Medisch
Archief niet slopen
Gemeente lijdt in vijf jaar 1.325.000 gulden verlies
LEIDEN
derweg als we op het ijs stappen.
Nou ja, ijs. Het is niet de juiste
benaming voor deze pokdalige
vlakte. Overal bobbels die - zo la
ter zal blijken - menig schaatser
noodlottig worden.
Des middags om een uur of
twee begeven wij ons op het ijs.
Zonder schaatsen onder de voe
ten, want de wens om in leven te
blijven is sterker dan het velan-
gen om na een wanhoopspolka
in een wak te verdwijnen, ver
baasd nagestaard door zwanen
die liever brood hadden gehad.
In ons gezelschap bevindt zich
wel een deskundige die ons een
en ander uitlegt tijdens de wan
deling op het ijs. Zo heet het te
schaats het land oversteken in
vaktermen klunen, een Fries
woord, zo schijnt het. En het ijs
waarop wij lopen is werkijs, en
dat verklaart weer waarom de
deskundige niet meeschaatst,
"want je dacht toch niet dat een
professional op dit bobbelland-
schap gaat dansen". Onze kenner
zal zich later overigens op on
sportieve wijze profileren: bij de
eerste controlepost wil zij een
stempel op haar kaartje. Hetgeen
lukt, ondanks onze pogingen om
de aanwezige padvindertjes op
deze fraude te wijzen.
Tijdens de tocht wordt al snel
duidelijk dat veel mensen vrese
lijk veel moeite hebben om op de
been te blijven. Een stilstaande
schaatser: "Wat een ellende zeg.
Ik dacht dat die lui het ijs zouden
vegen, nou, kijk eens om je heen:
allemaal sneeuw en uitsteeksels.
Ze hebben helemaal niets ge
veegd. Het schijnt dat de ijsma-
Eerste Elfstegentocht kampt met slecht ijs en kapotte veegmachine
organisatie, het betwijfelt of de
baan er beter van was geworden,
van vegen. "Het was nogal slecht
hè. Maar ach, aan de andere kant:
er zijn veel mensen die desalniet
temin hebben genoten van deze
tocht en daar gaat het toch maar
Op het ijs van de Oude Singel
brak een veertigjarige vrouw uit
Leiden tijdens de tocht het rech-
teronderbeen. Verder telden de
mensen van het Rode Kruis zön
vier a vijf arm-, pols- en been
kwetsuren. Een beperkt aantal,
volgens Van Woerden. "Zoveel
slachtoffers had je ongetwijfeld
ook gehad als het ijs goed was
geweest".
Zaken
LEIDEN - Schaatsen is ontwa
penend. En dan hebben we het
vooral over de aanblik van grote
kerels wier ijzers een zelfstandig
bestaan lijken te leiden, zodat zij,
de schaatsers dus en niet de
schaatsen, alleen door veel maai
en zwaaiwerk op de been blijven:
Charlie Chaplin op het ijs. Jam
mer alleen dat hun moeders niet
meer langs de kant staan, zoals
vroeger tijdens de wedstrijdjes
van de lagere school: hup Arie,
laat je niet kisten!
door
Wim Brands
Dit soort overpeinzingen vallen
de mens in als hij op een zondag
se morgen langs de singels
beent, zo nu en dan voorzichtig
schuifelend om maar vooral geen
spagaat te maken. Van schaat
sers nog geen spoor, of het moet
het netwerk van strepen zijn dat
ze in de afgelopen dagen op het
ijs hebben gemaakt. Alleen een
paar vissers op het bevroren wa
ter. Ze hebben een wak gemaakt
waarin ze een lijntje kunnen
gooien. Een woord dat dit fana
tisme juist typeert hebben we
niet zo gauw bij de hand. Vinden
de vissers dit romantisch? Maar
dan is het wel de romantiek van
de bevroren koelkast.
Op het Kort Galgewater staat
de bus waar de schaatsers te
recht kunnen voor inschrijving
aan de eerste Leidse Elfstegen
tocht. De rij is nog niet echt lang,
maar voor dit vroege tijdstip zijn
het er verdacht veel: het lijkt er
op dat de aanwezige vaders en
moeders maar wat blij zijn dat ze
een goed excuus hebben om het
verplichte zondagse familiebe
zoek niet te hoeven afleggen. (In
totaal meldden zich zo'n driedui
zend mensen bij de bus om zich
in te schrijven.)
Pokdalig
De eerste schaatsters zijn al on
De Zoeterwoudse Singel, zondagmiddag. Zwikkers, echte schaatsers en wandelaars bezig aan de Elfste
gentocht. (foto Holvast)
chine kapot was, nou, dan zorg je
toch gewoon dat een ander ex
emplaar komt". Hij blijkt niet be
taald te hebben om te mogen
meedoen, een wildrijder dus: "Ja
kom zeg, je dacht toch niet dat ik
een paar gulden ging neerleggen
voor deze ellende. Elfstegen
tocht, nou, zo kan ik ook nog wel
een paar tochtjes bedenken".
Tien meter verder staat weer
iemand stil. De man heeft in zijn
ogen de ongelukkige blik die je
ook aantreft bij kinderen die in
hun broek hebben gepist: ik kan
d'r ook niks aan doen. "Dit is
toch geen schaatsen meer", ver
zucht hij. Zijn kinderen lijken
ondertussen veel plezier te heb
ben, maar dat kan natuurlijk ook
komen doordat ze vader nu eens
in een andere rol zien.
Zwikkers
Alras wordt duidelijk dat je de
schaatsers in diverse categorieën
kunt verdelen. Zo heb je de zwik
kers. Hun schaatsen staan de
meeste tijd scheef, alsof ze op de
vlucht willen slaan voor de berij
der die hen genadeloos martelt
met zijn gestuntel. Maar er is een
categorie die er nog erger aan toe
is: die hadden nooit achter de
stoel vandaan mogen komen, be
ter nog: deze schaatsers, nou ja,
kunnen beter thuis bij de haard
blijven. In hun pogingen om op
de been te blijven gesticuleren ze
zo hevig dat je de neiging krijgt
om hen de definitieve zet te ge-
En dan zijn er natuurlijk de
echte schaatsers: zij die schaats-
kundig gezien streng zijn opge
voed door hun ouders. Eerst
maar eens een flinke tijd op Frie
se doorlopers en pas daarna No
ren, de enige manier om besla
gen ten ijs te komen. Maar ook
deze schaatsers konden zondag
waarschijnlijk niet veel plezier
beleven aan het traject. Vaart zet
ten was namelijk levensgevaar
lijk, zoals ons bleek toen een be
snorde heer flink hard passeer
de, net niet op tijd afremde voor
een kraterlandschapje en vervol
gens op de punten van zijn
schaatsen een derderangs balle
rina imiteerde.
Nee, het idee voor die Elfste
gentocht was leuk, maar dan
hadden de organisatoren wel
eens iets aan dat ijs mogen doen.
Wordt er volgend jaar wederom
een rit gehouden, dan is het mis
schien niet zo'n slecht idee om
de baan te vegen met het team
dat de tocht organiseerde. Hoe
wel gemeenteambtenaar Van
Woerden, voor de gelegenheid
omgedoopt tot persman van de
De enige aanwezigen die echt
honderd procent hebben geno
ten van de Elfstegentocht waren
waarschijnlijk de jongens die
met een mini-koek en zopie-
kraampje op de Witte Singel
stonden. In de pannen, uit moe
ders keuken ontvreemd, zat hete
chocolademelk en dat lustten de
meeste voorbijgangers die in be
devaarttempo voorbij kwamen
wel.
Op onze vraag of de zaken
goed gingen kregen we nauwe
lijks een antwoord van de jon
gens. (broers volgens ons; in elk
geval hadden beiden een voet in
het gips).
Ja, de zaken gingen goed,
meldde één van de kleine onder
nemers even later. Waarna hij
zich tot zijn compagnon wendde
met een bits: "Doe dat nou niet
zeg. We doen het wel samen,
maar dit is eigenlijk mijn zaak".
Een stempelpost op de Herengracht. Direceur De Jong van de
Groenoordhallen, een van de organisatoren, fungeert als stempelaar.
(foto Holvast)
Hoogleraar
toekomstkunde
LEIDEN - Dr F A. van Vught (34)
is door de Stichting tot Bevorde
ring van het Wetenschappelijk
Toekomstonderzoek (Beweton) be
noemd tot bijzonder hoogleraar
toekomstkunde aan de faculteit
der sociale wetenschappen van de
Rijksuniversiteit Leiden.
Van Vught studeerde beleidsso
ciologie en planologie aan de
Rijksuniversiteit in Utrecht. Be
halve aan deze universiteit was hij
in de Verenigde Staten onder meer
verbonden aan het Massachusetts
Institute of Technology en aan de
University of California, Los Ange
les (UCLA). In 1982 promoveerde
hij op het proefschrift Experimen
tele Beleidsplanning aan de Tech
nische Hogeschool Twente, waar
hij thans werkzaam is.
Ruit vernield
stripwinkel
LEIDEN - Van een stripwinkel aan
de Nieuwe Rijn is in de nacht van
vrijdag op zaterdag een grote win
kelruit vernield. Uit de etalage
werden een stripcatalogus, een
Belgenkalender, het album 'Stoute
meisjes' en een aantal andere strip
boeken ontvreemd. Van de daders
ontbreekt elk spoor.
Postduiven
spoorloos
LEIDEN - Een bewoner van een
woning aan de Hugo van Woerden-
straat heeft zaterdag aangifte ge
daan van diefstal van acht postdui
ven. Toen de man zaterdag in het
hok in zijn achtertuin keek, waren
de duiven gevlogen. Van de daders
ontbreekt elk spoor.
Man steekt
eigen woning
in de brand
LEIDEN - Een 45-jarige Leidenaar
heeft bekend vrijdag zijn eigen
huis in brand te hebben gestoken.
Toen de brandweer ter plaatse
kwam, stond de woning, aan de
Corantijnstraat, al in lichterlaaie en
werden op verschillende plaatsen
brandhaarden geconstateerd. De
bewoner van het pand werd korte
tijd later in een café aangehouden.
Hij zei tot zijn daad te zijn geko
men om aandacht te vestigen op
het feit dat hij, na aftrek van vaste
lasten, te weinig van zijn uitkering
overhoudt om te leven.
Volkstuinvereniging Roomburg:
LEIDEN - Secretaris J. van der
Zwart van de Leidse Bond van
Amateur-Tuinders is verbaasd
over het aftreden van voorzitter
Stouten en de kritiek op zijn per
soon. Van der Zwart vindt het "een
democratisch recht om de voorzit
ter gemotiveerd negatief te beoor
delen", aldus een schriftelijke ver
klaring die door het bestuur van de
turnvereniging Roomburg - waar
van Van der Zwart voorzitter is -
wordt ondersteund.
De verklaring is een reactie op
het conflict in de Leidse Bond van
Amateur-Tuinders dat deze week
escaleerde. Tijdens een besloten
congres van de bond maakte voor
zitter Stouten zijn aftreden be
kend. De reden lag volgens Stou
ten bij zijn secretaris Van der
Zwart. Er is niet met hem samen te
werken, zo verklaarde Stouten zijn
aftreden dat onmiddellijk inging.
Van der Zwart en hij spraken al
ruim zes maanden niet meer met
elkaar. Bovendien had de secreta
ris zich herhaaldelijk negatief uit
gelaten over Stouten en andere
bondsbestuurders. Voor Stouten
was de maat vol. "Als ik dan niet
voldoe, dan ga ik weg", redeneerde
hij-
De tuindersvereniging Ons Bui
ten diende tijdens de verklaring
van voorzitter Stouten een motie
van wantrouwen in tegen secreta
ris Van der Zwart. Met 22 tegen
acht stemmen werd die motie aan
genomen, maar Van der Zwart trad
niet gelijk af. Hij nam de motie in
beraad.
Ook gisteren wist Van der Zwart
nog niet of hij zijn functie zou neer
leggen. De secretaris: "Het is lo
gisch dat de stemmenverhouding
mij te denken geeft, maar wat er
gaat gebeuren, weet ik nog niet".
Eerst wil Van der Zwart overleg
gen met zijn bestuur, want namens
de tuindersvereniging Roomburg
zit hij in het bondsbestuur. Op
voorhand zegt hij echter al dat de
motie eigenlijk onmogelijk kon
worden aangenomen. In de statu
ten van de bond staat namelijk dat
er geen besluiten kunnen worden
genomen over zaken die niet op de
agenda staan.
Eer
Het gaat hem in dit verband niet
zozeer om de formele kant van de
zaak, maar meer om het principe:
"Als het op de agenda had gestaan,
had ik zelf de keus gehad. Dan had
ik de eer aan mijzelf kunnen hou
den. Natuurlijk speelt dit een grote
rol voor mij".
Van der Zwart erkent dat de sa
menwerking tussen hem en Stou
ten niet best was. Hij wijt dat aan
"communicatiestoornissen". En in
de verklaring staat dat hij de voor
zitter voor het congres wel vier
maal had voorgesteld eens om de
tafel te gaan zitten.
Hij ontkent ook niet dat hij Stou
ten een "0,0" en een "slechte voor
zitter" heeft genoemd, maar vol-
Film
De Werkgroep TV-issue van de
Leidse Studenten Ekklesia laat
vanavond per video de film 'De
smaak van water zien'. Een
maatschappelijk werker trekt
zich het lot van een mensenschuw
meisje zo aan, dat hij zelf een
probleemgeval dreigt te worden.
De film wordt vertoond in ge
bouw Rapenburg 100 en begint
om acht uur. Na afloop is er gelo
genheid tot discussie, waarbij
een medewerker van de Leidse
sociale dienst aanwezig zal zijn.
Schrijfavonden
De Leidse werkgroep van Am
nesty International richt zich de
ze maand met haar vaste schrijf
avonden op Somalië en de Sow-
jet-Unie. Respectievelijk wordt
actie gevoerd voor de vrijlating
van een voormalige minister van
gezondheid (49) die kritiek op de
Somalische regering heeft geuit
en van een Joodse mensenrech
tenactivist (53) die beschuldigd is
van 'anti-Sowjet agitatie en pro
paganda'. De schrijfavonden
zijn dinsdag in de Bevrijdings
kerk aan de Montgomerystraat
(half acht) en in de Vredeskerk
aan de Burggravenlaan (acht
uur); donderdag in de Ekklesia,
Rapenburg 100, aanvang acht
uur.
Bondssecretaris Van der Zwart:
samenwerking slecht door 'commu
nicatiestoornissen'. (archieffoto)
gens Van der Zwart gebeurde dat
pas nadat Stouten zich negatief
had uitgelaten over Roomburg.
"Dit wekte irritatie. En bij de in het
geding zijnde tuinvereniging
Roomburg is het voltallige bestuur
boos op de heer Stouten", aldus de
verklaring.
Van der Zwart ontkent wel ooit
het woord 'klootzak' te hebben ge
bruikt om de penningmeester te
kwalificeren. Nogmaals de verkla
ring: "De onparlementaire uit
drukking 'klootzak' werd door mij
tegenover medebestuursleden
nimmer gebruikt. En ik ben voor
nemens deze harde taal nooit te ge
bruiken".
Ook de suggestie dat hij nog
twee jaar bondsbestuurder wil blij
ven om dan zijn veertigjarig jubi
leum als volkstuinder te vieren
wijst hij van de hand: "Ik heb wel
eens gezegd: ik wil de veertig jaar
volmaken. Maar als ik nog twee
jaar voorzitter van Roomburg blijf
dan ben ik ook veertig jaar be
stuurder in de volkstuinen. Maar
dit is echt van ondergeschikt be
lang".
LEIDEN Het verlenen van ge
meentegarantie bij de aankoop van
woningen zal door de gemeente
aan strengere eisen worden gebon
den. Tenminste, daar komt het
voorstel van B en W op neer waar
over de gemeenteraad zich binnen
kort zal buigen.
De laatste jaren wordt de ge
meente geconfronteerd met een
toenemend aantal noodgedwon
gen openbare dan wel onderhand
se verkopen van particuliere wo
ningen die zijn gefinancierd door
middel van een hypotheek met ge
meentegarantie. Vanaf 1979 tot en
met het derde kwartaal 1984 wer
den gemeentegaranties door
schuldeisers aangesproken en
kwam ongeveer 1.325.000 gulden
voor rekening van de gemeente.
Doelstelling van de nieuwe rege
ling is volgens B en W de koper zo
veel mogelijk tegen financiële te
genvallers beschermen en het fi
nanciële risico voor de gemeente
eveneens te beperken. Verder wor
den de regelingen opzien bezien,
omdat een aantal maatschappelij
ke ontwikkeligen dat noodzakelijk
maakt.
De maximale leensom wordt
vobr wat betreft de gemeente
garantie beperkt tot 105 procent
van de getaxeerde (vrijwillige) ver
koopwaarde in plaats van 110 pro
cent die nu geldt. Volgens de ge
meente ligt het voor de hand om
het te garanderen bedrag te beper
ken tot de vrijwillige onderhandse
verkoopwaarde maar dit zou tot
stagnatie op de markt voor koop
woningen kunnen leiden. In elk
geval vinden B en W dat de koper
eigen geld moet hebben om een ge
deelte van de kosten te financie-
Tien jaar
Aangezien in het verleden ko
pers in moeilijkheden zijn geko
men doordat in korte tijd de rente
sterk toenam, dienen naar de me
ning van B en W slechts die hypo-
theekvormen in aanmerking te ko
men waarbij dit risico zoveel mo
gelijk wordt tegengegaan, dat wil
zeggen: leningen waarbij het rente
percentage voor tenminste tien
jaar vastligt. Alleen deze leningen
komen straks nog in aanmerking
voor gemeentegarantie.
Voor wat betreft garantie als ge
kozen is voor de vorm van een
overlijdensrisicoverzekering zul
len voortaan alleen mensen die een
verzekering hebben afgelosten
voor minimaal 75 procent van de
hoofdsom in aanmerking komen.
"De looptijd van een dergelijke
verzekering kan naar onze mening
op minstens twintig jaar worden
gesteld. Na die periode is de hoofd
som zover gedaald dat bij gedwon
gen verkoop hoogstwaarschijnlijk
geen verlies wordt geleden; in de
eerste vijftien twintig jaar loopt
de gemeente het grootste risico".
Om moeilijkheden, lees: finan
ciële tegenslagen, te voorkomen
wordt ook voorgesteld om kopers
voordat de garantie wordt ver
strekt er op te wijzen in welke staat
van onderhoud het pand verkeert
dat zij willen kopen. Bij bestaande
woningen die 25 jaar of ouder zijn
wordt, naast het reeds vereiste ta
xatie-rapport, een gemeentelijk
schouwrapport verplicht gesteld.
Gemeentegarantie wordt slechts
verleend wanneer de koper bereid
en in staat is om de in het schouw
rapport genoemde voorzieningen
te treffen en te financieren.
Schuldsanering
Het voorstel bevat ook een rege
ling tot betalingen van schulden en
sanering daarvan. Door allerlei
problemen als werkloosheid,
scheidingen en het aangaan van
nieuwe financiële verplichtingen
na de garantieverstrekking, komen
kopers vaak in de problemen.
Daarbij was vaak ook nog sprake
van een zogenaamde groeihypo-
theek, constateren B en W; voor
nieuwe aanvragen met deze vorm
van hypotheek wordt geen garan
tie meer verstrekt. Om het nog
steeds toenemende aantal dreigen
de gedwongen verkopen zoveel
mogelijk te beperken, zien B en W
zich genoodzaakt als belangheb
bende tussen hypotheekhouder en
de eigenaar/bewoner, betalingsre
gelingen te treffen of de bestaande
schulden te saneren.
Wat betreft betalingsproblemen
die voortkomen uit leningen die na
de aankoop van de woning zijn
aangegaan, stellen B en W voor dat
de betrokkene in voorkomende ge
vallen eerst advies inwint. Het be
treft een verzoek, want de gemeen
te heeft geen bevoegdheden om
dergelijke leningen te verbieden.
Biedt een betalingsregeling of
schuldsanering geen soelaas, dan
zal worden getracht met medewer
king van een makelaar het onroe
rend goed voor een zo gunstig mo
gelijke prijs onderhands te verko
pen. "Om de verliezen voor alle be
trokken partijen nog meer te be
perken dan nu al het geval is, zal de
gemeente een actievere rol kunnen
spelen door de woning, mits deze
courant is, zelf aan te kopen".
Bij een gedwongen verkoop ont
staat in het kader van de indertijd
verleende gemeentegarantie veelal
een fors verlies waarvoor de ge
meente wordt aangesproken. In dit
verlies is meestal een boetebedrag
voor vervroegde aflossing opgeno
men. Volgens de gemeente is het
niet billijk dat dit bedrag in reke
ning wordt gebracht.
Verhuizen
Wil iemand naar een grotere wo
ning verhuizen, dan verloopt dat
vaak moeilijk omdat de eigen wo
ning in waarde is verminderd. De
gemeente wil daarom een eventue
le waardevermindering meefinan-
cieren, dat wil zeggen: als de aan
vrager volgens de normen van de
woonruimteverordening benard
woont.
Aan samenwonenden, die blij
vend deeltijdarbeid wensen te ver
richten, wordt tot nu toe slechts
garantie verstrekt voor een lager
bedrag dan zij zich in feite kunnen
veroorloven. B en W stellen voor
om als aan te nemen is dat de deel
tijdarbeid inderdaad blijvend is en
gezamenlijk veertig uur per week
bedraagt de garantieregeling te
versoepelen.
Aan Oude Varkenmarkt
LEIDEN - De bewoners van het
voormalig Medisch Archief aan de
Oude Varkenmarkt hebben een
laatste poging gedaan om het nu
gekraakte pand voor sloop te be
hoeden. Ze doen de gemeenteraad
in een brief het voorstel het pand te
huren en het op te knappen, zodat
het behouden kan blijven De ge
meente wil op deze plek elf wonin
gen bouwen.
Op dit moment wonen zeventien
mensen in het pand. Het wordt ver
der gebruikt voor allerlei activitei
ten zoals filmvoorstellingen, oefen
ruimte voor een acrobatiekgroep
en een toneelclub en dergelijke. De
bewoners willen dat allemaal graag
behouden.
Vooral ook omdat het pand in
een goede staat verkeert. Er is een
goed functionerende verwarming
en het dak werd halverwege de ja
ren '70 vernieuwd, evenals de gas-
en elektriciteitsleidingen. De be
woners hebben waar dat nodig is
het pand verder opgeknapt en van
sanitair voorzien, schrijven zij. Ze
vinden het dan ook raar dat er nu
1,3 miljoen gulden in nieuwbouw
wordt gestopt.
Woensdag zal de raadscommis
sie volkshuisvesting zeer waar
schijnlijk over het verzoek van de
bewoners praten. Dat gebeurt op
initiatief van raadslid De la Mar
(PSP-PPR). Wethouder Tesselaar
heeft echter inmiddels al laten we
ten dat hij wil vasthouden aan de
nieuwbouwplannen.