LEIDSCH
DAGBLAD
Personeel bezet
werf
Lange files door sneeuw
TCA zwendelde
hulpgelden
Mitterrand onverwacht
naar Nieuw-Caledonië
met
CARAVAN*
CAMPING RAI
1985
Voor een tientje
véél wijzer
Weer gas-
explosie
Treinenloop volgens het boekje
Premier van
Chitia nodigt
Lubbers uit
Rijk weigert ADM boedelkrediet
Rijk koopt
unieke foto
verzameling
Order defensie naar
Westduitse firma's?
Sperzieboontjes komen uit Ethiopië
Eerste dode
LEIDSCH DAGBLAD
DONDERDAG 17 JANUARI 1985
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37604
Directeur: G. Koopman
Hoofdredacteur: drs. J. W. E. Metselaar
Adj. hoofdredacteur: R. D. Paauw
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Postbus 54
2300 AB Leiden
Voor tel.nrs. oe colofon
In Brussel
BRUSSEL (ANP/AP) - In Brussel
hebben zich vanmorgen opnieuw
gasexplosies voorgedaan. Twee
woningen werden verwoest en een
derde raakte in brand. Drie men
sen worden vermist en acht ande
ren raakten gewond. Daarvan zijn
er twee ernstig aan toe.
De ontploffingen deden zich
vanochtend voor in de voorstad
Vorst in twee tegenover elkaar lig
gende woningen. Omstreeks 09.00
uur explodeerde een derde huis in
dezelfde straat. De bewoners van
de gehele wijk werden geëva
cueerd omdat het gevaar voor
meer explosies groot werd geacht.
Ze werden voorlopig onderge
bracht in een sport- en recreatie
centrum. De gas- en elektriciteits
toevoer naar de wijk is volledig af
gesloten. De brandweer boorde ga
ten in de bevroren grond om te
voorkomen dat zich uit lekkende
gasleidingen nieuwe ondergrondse
gasbellen zouden vormen. Een
brandweerwagen werd door de
tweede explosie, die kort na de eer
ste plaatsvond, vrijwel vernield.
Gisteren had zich al een gasex-
plosie voorgedaan in Evere, ook
een van de negentien Brusselse ge
meenten. Die ontploffing kostte
het leven aan twee mensen, terwijl
er vijf verwondingen opliepen.
UTRECHT (GPD/ANP) - Het
wegverkeer had vanochtend tus
sen acht en tien uur te kampen met
aanzienlijke vertraging door de
nieuw gevallen sneeuw. Er ont
stonden 25 files met een gezamen
lijke lengte van 150 kilometer.
Vooral rondom Amsterdam, Rot
terdam en Den Haag was het druk,
zo meldde een woordvoerder van
de politieverkeerscentrale in Drie
bergen. Volgens de zegsman heb
ben zich nagenoeg geen ernstige
ongelukken voorgedaan. "Over het
algemeen past de automobilist zich
goed aan".
Ondanks de nieuwe sneeuwval
in grote delen van het land, is de
treinenloop vanmorgen volgens
het boekje van start gegaan. Alle
treinen reden in de vroege ochtend
op tijd. NS verwachten ook in de
loop van de dag weinig problemen.
„Een beetje sneeuw kunnen we
wel hebben, het is niet extreem
koud en het waait niet, zodat we
geen last hebben van stuif
sneeuw", aldus NS-voorlichter
Van der Linden.
De maatregelen die de Spoorwe
gen aan het begin van de vorst- en
sneeuwperiode hebben genomen
om extra vertragingen in de trei
nenloop te voorkomen, blijven tot
en met maandag van kracht. Zo
wordt op het traject Utrecht-Hil-
versum een halfuursdienst gere
den (in plaats van om het kwartier)
en het splitsen en combineren van
de lange Intercity-treinen (Rand
stad naar het Noorden en Oosten)
blijft nog achterwege. De Intercity-
dienst Amsterdam-Brussel is van
daag hersteld.
BEIJNG (GPD) De Chinese pre
mier Zhao Ziyang heeft zijn Neder
landse ambtgenoot Lubbers uitge
nodigd voor een officieel bezoek
aan China. Premier Zhao deed de
ze uitnodiging tijdens een gesprek
met minister van buitenlandse za
ken Van den Broek, die deze week
de gast is van de Chinese regering.
Van^"*! Broek zei van zijn kant
dat Zhao welkom is in Nederland
wanneer hij de volgende keer naar
Europa komt, waarop de Chinese
premier voorzichtig positief rea
geerde.
In het gesprek, dat ongeveer een
uur duurde, zei Zhao verder dat
China verheugd is over het herstel
van de relaties met Nederland en
sprak hij de hoop uit dat dit „onge
hinderd" verder zou gaan. Dat was
een duidelijke verwijzing naar de
mate van betrokkenheid van de
Nederlandse marine met de afleve
ring van de twee onderzeeboten
aan Taiwan. De Chinese waardig
heid staat daarbij op het spel, aldus
Zhao.
Minister Van den Broek ant
woordde dat Nederland alle begrip
heeft voor de Chinese gevoelighe
den en dat de regering vastbeslo
ten is om risico's te vermijden. In
het onderhoud werd nog eens dui
delijk hoe groot belang China
hecht aan goede relaties met West-
Europa, inclusief Nederland. Chi
na wil dat de Westeuropese landen
een grotere rol spelen bij de mo
dernisering van de economie.
l7'/m22 januari Amsterdam
Dagelijks: 10-17 en 19-22 uur.
Zaterdag en zondag10-17 uur.
biljetten bij NS-stations
Reddingsactie
voor vast
gevroren vogels
DEVENTER (ANP) - In Deventer
is een grootscheepse actie van
Rijkswaterstaat, politie, brand
weer en dierenbescherming op
gang gekomen om vastgevroren
vogels langs de IJsseloever te red
den. Tot nu toe zijn al ruim 600
meerkoeten, futen, reigers en an
dere vogels uit het ijs gehaald en
overgebracht naar het asiel in De
venter, dat een vleugel voor de op
vang van deze dieren ter beschik
king heeft gesteld.
Een woordvoerder van de Neder
landse Vereniging tot Bescher
ming van Vogels kon niet zeggen
of het ook op andere plaatsen in
Nederland tot dergelijke georgani
seerde acties was gekomen. Wél
kon hij zeggen dat op dit moment
in het hele land elke dag tientallen
vogels bij asiels binnen gebracht
worden.
Aanhoudend koud
Veel bewolking en vrijwel overal
droog. Minimumtemperatuur van min
7 tot min 12 graden. Middagtempera-
tuur ongeveer min 4 graden. Matige
oostenwind.
18 januari 1985
Zon op: 08.38 uur, zon onder: 17.03 uur
Maan op: 06.50 uur, maan onder:
13.58 uur
Waterstanden te Katwijk: hoogwa
ter om 00.54 en 13.09 uur, laagwater om
09.01 en 21.18 uur.
AMSTERDAM (GPD) - Ongeveer 25 kaderleden van het
FNV hebben vanochtend de Amsterdamse scheepsrepara-
tiewerf ADM bezet. Nauwelijks twee uur later verklaarde
een overgrote meerderheid van de 880 werknemers zich
bereid die bezetting voor onbepaalde tijd voort te zetten.
De Amsterdamse reparatiewerf ADM lag er vanochtend verlaten bij. De
hekken waren getooid met spandoeken waarop het woord bezet prijkte.
(foto ANP)
De actie kwam nadat gisteravond
bekend werd dat het ministerie
van economische zaken geen boe
delkrediet wilde verlenen, waarop
ook de gemeente Amsterdam en de
provincie Noord-Holland hun
steun introkken. Voor bewind
voerder mr. D. Grosheide bleef er
niets anders over dan aan te kondi
gen vandaag het faillissement te
zullen aanvragen.
Het boedelkrediet van 4,5 mil
joen gulden was nodig om de lonen
te kunnen betalen en lopende ver
plichtingen te kunnen nakomen.
Nu het krediet er niet komt, is het
personeel 'witheet', zij zijn het
'spuugzat' en 'vinden het meer dan
welletjes', zei or-secretaris R. Phi
lip vanochtend. "Vanmiddag
wordt er opnieuw vergaderd en het
is niet uitgesloten dat het bijltje er
bij neer wordt gegooid".
De 25 kaderleden van het FNV
begonnen vanmorgen de bezetting
door op alle uitgaande punten van
de Amsterdamse werf te posten.
Telefoon en telex werden bewaakt.
Op een personeelsbijeenkomst in
de kantine werd vervolgens het ac
tieplan van de bonden voorgelegd.
Vandaag nog, zo is de eis, moeten
rijk, provincie, gemeenten en ban
ken om de tafel gaan zitten om als
nog te zorgen voor geld om de ko
mende twee weken te kunnen
overbruggen. Die veertien dagen
zijn volgens Rob Philip van de on
dernemingsraad nodig om alsnog
met alle betrokkenen de verschil
lende varianten voor het voortbe
staan van de werf door te 1
kunnen zetten. Maar geen van die
voorstellen is onderbouwd".
De ondergang van de ADM zou
betekenen dat Amsterdam geen
enkele werf meer heeft waar zee
schepen gebouwd of gerepareerd
kunnen worden.
Doodgestoken bij
ruzie over drugs
AMSTERDAM (ANP) - Een 32-jari-
ge Amsterdammer is gisteravond
overleden aan de gevolgen van een
messteek in de borst. Hij kreeg eer
der op de avond in de omgeving
van Ganzenhoef (Bijlmermeer) ru
zie met twee mannen over een
drugshandel. Een van die mannen
trok een mes en stak de man.
Van het tweetal is er inmiddels
een aangehouden. Zijn mededader
is nog voortvluchtig.
Het gebruik van antibioti
ca kan worden beperkt.
Bejaarden worden onno
dig dupe van infecties.
PAGINA 11
Advocaten kunnen con
tract krijgen van de over
heid voor verlenen rechts
hulp.
PAGINA 5
VN rapporteert dat drug
gebruik onrustbarend
stijgt.
PAGINA 7
Kritiek van ambtenaren
bonden op jeugdwerkplan.
PAGINA 9
Us op de hele elfsteden-
route is slecht.
PAGINA 13
Samenvoeging met het
Leids Prentenkabinet?
(van één onzer verslaggevers)
LEIDEN - Het rijk heeft de om
vangrijke fotoverzameling van de
Amsterdamse advocaat mr. L.
Hartkamp gekocht. Het gaat daar
bij om één van de vermaardste col
lecties ter wereld. De foto's dreig
den naar een Milaans museum te
vertrekken en al maanden werd er
druk uitgevoerd op het ministerie
van wvc om de collectie voor Ne
derland te behouden. Met de aan
koop is een bedrag van enkele mil
joenen guldens gemoeid, aldus een
woordvoerder van het ministerie.
Samenvoeging van Hartkamps
verzameling met die van het Leids
Prentenkabinet behoort nu tot de
mogelijkheden. Hijzelf voelt daar
ook het meeste voor. Ingeborg
Leijerzapf van het Prentenkabinet
maakt zich daar ook al enige maan
den sterk voor.
Op haar initiatief heeft de univer
siteit destijds een brief naar minis
ter Brinkman (wvc) gestuurd,
waarin dat werd gesuggereerd. Die
briefwisseling heeft niet tot ver
dere contacten geleid, maar vol
gens Leijerzapf zou dat nu alsnog
en concreter kunnen gaan gebeu
ren. Vraag is dan overigens wel
waar de gecombineerde verzame
ling moet worden ondergebracht,
de ruimte van het Prentenkabinet
is te klein. "Zelf zou ik het natuur
lijk het leukst vinden als de twee
verzamelingen ergens in Leiden
worden ondergebracht".
Grootste concurrent is dan Haar
lem, waar al plannen bestaan voor
oprichting van een fotomuseum.
"Ik heb het gevoel dat Haarlem de
beste mogelijkheden biedt", zegt
Hartkamp ook zelf. Meer dan Am
sterdam dat ook in de markt is
voor een fotomuseum.
Minister Brinkman zal morgen
bij de opening van een foto—ten
toonstelling in Rotterdam nadere
mededelingen doen over de aan
koop. Leijerzapf: "Daarom kan ik
er nu nog niet zoveel over zeggen.
Na morgen weten we wat de conse
quenties zijn en mogelijk actie on
dernemen".
Philip: "We hebben zelf een heel
goed onderbouwd plan dat uitgaat
van alle 880 ADM'ers. Niemand
heeft dat plan met argumenten
kunnen aanvallen of onderuit kun
nen halen. Van Aardenne noemt
cijfers als 250 en Heerma 480 werk
nemers om een werf mee voort te
PARIJS (GPD) - President Mitter
rand van Frankrijk is vanochtend
onverwacht naar Nieuw-Caledoniè
vertrokken, waar hij ter plaatse de
inspanningen van regeringsafge
zant Edgard Pisani wil ondersteu
nen. De president onthulde zijn
reisplan gisteravond tijdens een te
levisie-interview van meer dan een
uur, waarin hij antwoord gaf op
vragen over Frankrijks binnen
landse problemen.
LOS ANGELES/DEN HAAG
(GPD/AP) De Nederlandse justi
tie heeft geen klachten binnenge
kregen over mogelijke zwendel
met hulpgelden voor Ethiopië in
gezameld door de International
Christian Aid (ICA). In de Verenig
de Staten is de organisatie beschul
digd van fraude.
De ICA, die in ons land onder de
naam Internationaal Christelijk
Steunfonds werkt, heeft met acties
zeven miljoen gulden opgehaald.
Hulpverleners in Ethiopië hebben
verklaard nauwelijks hulpgoede
ren van ICA te hebben ontvangen.
Joe Bass, directeur van ICA, be
schuldigt de Amerikaanse media
ervan een 'heksenjacht' op zijn or
ganisatie te houden. De New York
Times onthulde vorige week dat er
geen enkel bewijs was dat er daad
werkelijk geld van de organisatie
in Ethiopië terecht was gekomen.
Bass ontkent dit.
Hoewel ICA beweert dat een la
ding van 25 ton voedsel naar de
Ethiopische hoofdstad Addis Abe
ba is verscheept, ontkent de over
koepelende christelijke hulporga
nisatie CRDA in Ethiopië ook
maar iets te hebben ontvangen.
Baas beweert dat het in de pijp
leiding zit. 'Het ligt vast in de ha
ven. Dat voedsel is verscheept.'
De Times meldde verder dat ook
de organisatie Artsen zonder Gren
zen ontkent ook maar een cent van
ICA te hebben ontvangen, hoewel
ICA volhoudt geld naar de Franse
organisatie te hebben overge
maakt. Een in Ethiopië werkzame
Nederlandse chauffeur verklaarde
door ICA te zijn benaderd om grote
stickers op zijn vrachtauto te laten
plakken en deze daarna te laten fo
tograferen.
Woordvoerder J. Kalf van ICS in
Nederland ontkent iedere betrok
kenheid. Volgens hem zijn de in de
VS uitgebrachte beschuldigingen
uitsluitend toegespitst op de beste
ding van de in de VS aangeworven
fondsen. „Wij in Nederland heb
ben daar niets mee te maken. De
fondsen die wij hebben verzameld,
zijn via Amsterdam direct overge
maakt of aangewend voor onmid
dellijke hulp naar Ethiopië".
DEN HAAG (GPD) - Als het Ne
derlandse bedrijfsleven niet op tijd
een opdracht voor de levering van
apparatuur voor tanks en pantser
voertuigen kan uitvoeren, zal het
ministerie van defensie die order
gunnen aan Westduitse firma's.
Dat is de strekking van een ver
trouwelijke brief van staatssecreta
ris Van Hou welingen (materiële za
ken) aan de vaste kamercommissie
voor defensie.
Het betreft de levering van
nachtzichtkijkers voor 485 Leo
pard tanks en pantservoertuigen
van de Koninklijke Landmacht.
Staatssecretaris Van Hou welingen
wil dat eind volgend jaar de eerste hankelijke regering
serie wordt geleverd. Maar het ziet de aanwezigheid
ernaar uit dat de betrokken firma's
(Philips en Hollandse Signaal Ap
paraten) dat niet halen omdat pas
eind 1984 met de eerste proeven is
begonnen. Als wordt uitgegaan
van het schema van deze firma's,
zullen de tanks pas over zes jaar
zijn voorzien van de nachtkijkers.
Het plan-Pisani, dat een ant
woord diende te geven op de onaf-
hankelijkheidseisen van de oor
spronkelijke bevolking, de kana
ken, werd vorige week ernstig in
de wielen gereden toen tijdens een
vuurgevecht met de gendarmerie
een van de leiders van de onafhan
kelijkheidsbeweging werd dood
geschoten.
In het televisie-interview legde
president Mitterrand uit dat in het
plan-Pisani de onafhankelijkheid
van Nieuw-Caledonië wel degelijk
ook een voortgezette Franse garan
tie inhield jegens de niet-oorspron-
kelijke bewoners, die er de meer
derheid vormen. „Iedereen die
Frans wil blijven, moet dat kun
nen", aldus de president.
Het plan-Pisani houdt in dat de
veiligheid zowel naar binnen als
naar buiten in Franse handen
blijft, evenals de justitie. Er was
twijfel gerezen over de vraag wat er
gebeuren wanneer een onaf-
in Kanaken
de Fransen
achteraf van de hand zou wijzen.
Vanuit de oppositie werd na het
bekend worden van Mitterrands
reis naar Nieuw-Caledonië erop ge
wezen dat deze reis overbodig zou
zijn geweest als de Franse autori
teiten al in een eerder stadium
krachtiger jegens de Kanaken
waren opgetreden.
De Franse president herhaalde
dat het plan-Pisani in zijn oor
spronkelijke vorm blijft bestaan.
Een referendum, zoals de Franse
grondwet dat toestaat, over het
probleem Nieuw-Caledonië achtte
Mitterrand niet uitgesloten.
op het ogenblik sperzieboontjes westerse valuta kan Ethiopië 1
verkocht die zijn geïmporteerd uit voedsel kopen voor zijn eigen be-
Ethiopië. De prijs ligt op ongeveer volking.
f 3,50 per half pond.
Het lijkt een vreemde zaak: tij
dens de in november gehouden ac
tie 'Eén voor Afrika' werd steeds
gewezen op de voedselschaarste in
dat werelddeel. Volgens de berich
ten van toen was de nood in Ethio
pië het hoogst.
Volgens een woordvoerder van
het ministerie van ontwikkelings
samenwerking is het niet zo
vreemd als het lijkt. Ethiopië ver
bouwt gedeeltelijk luxe agrarische
artikelen voor de export, omdat die
Bovendien heeft Ethiopië de ex
port nodig om de slechte economi
sche situatie in het land wat op te
vijzelen. Overigens importeert Ne
derland wel meer voedings- en ge
notmiddelen uit Ethiopië. Uit cij
fers van het CBS blijkt dat in 1983
met die import een bedrag van
ruim f 11 miljoen was gemoeid.
Witte bonen, sperziebonen en wor
telen zijn de grootste importpro-
dukten (samen voor f 4,7 miljoen),
gevolgd door veevoer (f 4,3 mil
joen).
Sperzieboontjes uit Ethiopië.
Van Houwelingen heeft de Ne
derlandse firma's laten weten dat
zij tot 1 april de tijd krijgen om zich
over deze order te beraden. Als zou
blijken dat zij de opdracht niet aan
kunnen, dan zal de order worden
gegund aan het Westduitse bedrijf
Zeiss, zo heeft van Houwelingen
de vaste kamercommissie voor de
fensie laten weten. Zeiss zou in
staat zijn om om de appatuur snel
ler te leveren dan de Nederlandse
firma's.
GIESSEN (AP) - De voorbereiding
van Reforger, de winteroefening
van de NAVO, heeft in de Bondsre
publiek een eerste mensenleven
geeist. In de nacht van woensdag
op donderdag kwam de bestuurder
van een personenauto om het le
ven bij een botsing met een tank.
Doordat de tank niet verlicht
was, zag de 46-jarige bestuurder
Ja. ik wil deze komplete krant over wereld, stad en land oraao 4 weken
voor 10.- op proef in de bus ontvangen. Daarna beslis ik over een
definitief abonnement.
Noteer mi| voor een kwartaalabonnement (f65,70); vóór het abonnement
ingaat, ontvang ik de krant 2 weken gratis
Naam
Tel.
U kunt deze bon opsturen naar het Leidsch Dagblad,
Antwoordnummer 10050, 2300 VB Leiden
In plaats van de bon op te sturen, kunt u ook even bellen 071-144941
a gpd) hem waarschijnlijk te laat.