Helft
van
valse
paspoorten is
nooit te pakken
m
Van der Graaf: juk van'Samen op weg voorlopig torsen
Marechaussee op Schiphol zoekt met speld, lamp en loep
'Duursport is ideaal
voor diabetespatiënt'
VRIJDAG 4 JANUARI 1985
PAGINA 15
^S^Ê!MMÊÊ^^ÉÊêèÊÊ^ÊÊSS^^^S:
SCHIPHOL De Fransman aan de balie van de pas
poortcontrole op Schiphol doet zijn uiterste best om de
marechaussee te overtuigen. Behalve een paspoort
heeft hij een Franse identiteitskaart, een rijbewijs en
kentekenbewijs, allemaal op zijn naam. Als het echt
moet, tovert hij nog een stapeltje fraaie documenten te
voorschijn. Het paspoort is gezien de serie visa-stem
pels al een keer de wereld rond geweest. De documen
ten van de Fransman zijn stuk voor stuk vals.
Geen echt paspoort waar wat in
geknoeid is, maar complete ver
valsingen: „Dit paspoort is van
kaft tot kaft vals, maar al die
stempels zijn echt", zegt wacht
meester J. M. J. Broekhaar, chef
van het bureau falsificaten
Schiphol. Hij heeft een koffer vol
met valse en vervalste paspoor
ten die op de luchthaven zijn on
derschept. Hoewel er dit jaar 350
valse papieren in beslag zijn ge
nomen, schat Broekhaar dit op
tien tot vijftien procent van het
totaal aan valse papieren dat in
omloop is.
„Ongeveer de helft van de val
se papieren zullen we nooit kun
nen pakken, omdat de vervalsing
daar in de bron ligt. Dat zijn pas
poorten die met valse gegevens
zijn aangevraagd; dat paspoort is
afgegeven door de autoriteiten,
dus echt. Alleen is de vent die
aan de balie staat niet de vent die
in het paspoort staat. Laatst kwa
men we daar wèl achter, toen de
douane een man met een koffer
heroïne pakte. Die man had twee
paspoorten. Het paspoort waar
van we dachten dat het 'echt'
was, hebben we toen maar weer
meegegeven".
Papiersoorten
Voor het herkennen van valse
en vervalste papieren heeft de
marechaussee sinds kort een ap
paraat in gebruik dat inkt en pa
piersoorten kan herkennen met-
behulp van ultraviolet licht en
infrarood. Het apparaat, de VRC-
1, staat op het bureau falsificaten
en wordt gebruikt als een pas
poort zeer minutieus moet wor
den onderzocht.
De wachtmeesters aan de balie
vertrouwen voornamelijk op het
menselijk oog en de vervalsings
specialisten van bureau falsifica
tie nemen vaak hun toevlucht tot
een lamp, een loep en een gewo
ne knopspeld. „Dat is nog steeds
de basis waar we mee opereren",
zegt Broekhaar. Opereren is het
juiste woord. Behalve het ge
noemde gereedschap gebruikt
de marechaussee een scalpel om
op elkaar gelijmde pagina's van
elkaar te scheiden. In de valse
Franse identiteitskaarten wor
den soms pagina's op elkaar ge
lijmd met een aan de achterzijde
bedrukte pagina, zodat het lijkt
alsof hier een watermerk in zit.
Een andere manier om een vals
watermerk aan te brengen is
door een merk op het papier te
drukken. Wie dit tegen het licht
houdt, ziet een watermerk, maar
door licht op het papier te laten
vallen en daar schuin tegen te
kijken is duidelijk te zien dat het
watermerk op het papier 'ligt'.
De knopspeld is een even sim
pel als feilloos hulpmiddel in de
speurtocht naar vervalsingen,
met name voor de echtheid van
droogstempels.' Bij een droogs-
tempel wordt met kracht een
stempel gedrukt op paspoort en
foto. Het stempel heeft geen inkt,
maar wordt als.het ware in foto
en papier gestanst. Als een foto is
verwisseld, drukken vervalsers
hier ook de contouren van het
stempel in, maar dit kan onmo
gelijk exact worden gedaan.
Broekhaar duwt de knopspeld
aan de voorzijde in de foto pre
cies in een krul in het droogstem-
pel. Aan de achterzijde van het
papier komt de speld er ver naast
de krul uit: „vals".
De speld wordt sinds 1979,
toen het bureau falsificatie werd
opgericht, intensief gebruikt. De
nieuwe apparatuur in de strijd
tegen de vervalsers wordt met
name gebruikt voor het snel kun
nen leveren van bewijs. Zo kan
worden aangetoond dat een „van
door
Rien Floris
kaft tot kaft" vals paspoort is ge
drukt op goedkoop papier dat
geen katoenvezel bevat. Dit pa
pier laat het ultraviolette licht ge
woon door. In tegenstelling tot
katoenpapier (waar ook bankbil
jetten van worden gemaakt). Bij
valse paspoorten kan het appa
raat met het blote oog niet zicht
bare inktresten weer naar boven
halen. Verder kan de inkt soort
voor soort worden weggefilterd,
zodat gemakkelijk te zien is dat
1940 eigenlijk 1910 is of een leng
te van 1,62 m met een simpel
rondje tot 1,82 is vervalst.
Eerste zeef
Het menselijk oog van de ma
rechaussee aan de balie is echter
onmisbaar om een vals paspoort
aan het licht te brengen. Dit is de
eerste 'zeef en gemakkelijk gaat
het niet. Broekhaar toont een
waaier van zeven Italiaanse pas
poorten. Alle zeven met een vlek
kerig groene kaft, maar er zijn
wat tintverschillen, ook in de let
ters. „De kaft is het moeilijkst
om na te maken. Jij kunt nu zien
dat er verschillen zijn, omdat je
vergelijkingsmateriaal hebt,
maar aan de balie krijg je maar
één paspoort onder je neus en
moet je kunnen zeggen of het
vals is".
De marechaussee aan de balie
moet daarom een haast fotogra
fisch geheugen hebben. In de
ruim honderd tachtig landen
over de hele wereld zijn tweedui
zend officiële reisdocumenten in
omloop. Gewone paspoorten,
een diplomatenpas, een laisser-
passer, een vluchtelingenpas,
servicepas, enzovoorts. „En dan
had Spanje een tijdje vijf ver
schillende versies van een geldig
paspoort".
Het Britse paspoort is volgens
Broekhaar vrijwel zeker het
meest vervalste paspoort ter we
reld. De oorzaak is gemakkelijk
aan te geven. „Denk maar even
aan het Britse Gemenebest. Ie
mand uit Nigeria, Jamaica of
Hong Kong kan heel goed met
een Brits paspoort reizen", zegt
Broekhaar.
Het Nederlandse paspoort
wordt, gezien de banden met Su
riname, overigens ook veel ge
bruikt als vals reisdocument. „Er
zijn veel Indiërs en Creolen die
daar op reizen. Iemand uit India,
Pakistan of Afrika kan net zo
goed van Surinaamse origine
zijn. Daarom wordt er vaak iets
gevraagd van 'Waar gaat de reis
heen?' of 'Heeft u uw instapkaart
bij u?' Een marechaussee kreeg
toen als antwoord „I can't under
stand you, can you speak
English...". Een merkwaardig
antwoord voor iemand met een
Nederlands paspoort, dus die
viel door de mand".
Motieven
De marechaussee onder
scheidt verschillende motieven
om met valse papieren te reizen.
„Je hebt een economisch motief
van mensen uit arme landen die
hier willen werken. Dan heb je
politieke motieven, de vluchte
lingen uit India, Afghanistan en
Iran. De criminelen en terroris
ten die met valse papieren rei
zen, hebben vaak zeer goede do
cumenten. Die hebben een orga
nisatie achter zich en die groep is
aan het toenemen. Je ziet de laat
ste tijd dat mensen met een eco
nomisch motief veel via Brussel
De nieuwe apparatuur van de marechaussee op Schiphol
xen worden opgespoord.
vervalste reispapieren sneller kun-
of Luxemburg de EG binnen
proberen te komen".
De bedragen die worden neer
geteld voor valse paspoorten zijn
aanzienlijk en er wordt niet altijd
meer betaald voor betere kwali
teit. Meestal ligt het bedrag tus
sen de 750 en 1200 gulden, maar
Broekhaar kent ook vluchtelin
gen die 50.000 gulden betaalden
voor een reis en een paspoort om
uit Iran te ontvluchten.
De handel in paspoorten drijft
op de georganiseerde misdaad.
Bij tienduizenden worden valse
passen gedrukt om het maken
van paspoorten rendabel te ma
ken. Zo kan Broekhaar verschil
lende lichtingen valse Italiaanse
paspoorten tonen die van „de
zelfde serie" zijn. „Je kunt beter
vals geld maken dan een vals
paspoort. Vals geld hoef je maar
aan twee kanten te bedrukken,
maar een paspoort bestaat uit
meerdere pagina's, een kaft,
moet ingebonden zijn en er moe
ten verschillende stempels in
staan. Als dat rendabel moet zijn,
moeten er veel worden ge
maakt".
Met name de 'credit-card-maf-
fia' maakt gebruik van valse pas
sen. Deze misdadigers hebben
gestolen creditcards die „heet"
zijn, zoals Broekhaar zegt. Zo
wordt voor de credit card-'ge-
bruiker' een paspoort op maat
gemaakt. Gebruik is, dat dan
binnen enkele dagen de reke
ning van de credit card over de
gehele wereld wordt leegge-
kocht. Een staaltje dat de mare
chaussee vaak op het spoor komt
als de valse pas wordt herkend
en de portefeuille moet worden
ingeleverd.
Fantasiedocumenten
Een aparte categorie van de
paspoortcontrole zijn de fanta
siedocumenten. Papieren die lij
ken op paspoorten. Zo is er een
'paspoart foar Fryslan', een pas
poort voor de Kosmos en een pas
van de World Service Authority.
Dit laatste paspoort, dat wordt
uitgegeven door Gary Davies,
die zich kandidaat heeft gesteld
voor wereldpresident, gaat in
Derde-Wereldlanden grif van de
hand, omdat soms wordt ge
meend dat het paspoort echt
waarde heeft.
Diplomatieke fantasiepaspoor
ten zijn ook een gewild artikel.
Broekhaar heeft verschillende
paspoorten van het Corps Diplo
matique et Consulaire en infor
matiediensten CD. Paspoorten
met gouden opdruk voor bluf
fers die indruk willen maken.
Soms helpt het ook. „Ik vroeg
een keer aan een man waarom hij
nu zo'n CD-paspoort had, dat
toch niets voorstelt. Die man zei
dat hij in Afrika achteloos aan de
hotelbalie de pas liet zien en dan
kreeg hij de beste kamer voor
hetzelfde geld".
Broekhaar kent de valse pas
sen inmiddels van haver tot gort.
Een volstrekt (van kaft tot kaft)
vals paspoort maken zal hem
niet lukken, maar een pas verval
sen? „Als ik zie waar ze nu af en
toe de grens mee proberen over
te komen... Dan moet dat luk
ken".
DEN HAAG (ANP) - Hardlopende
mensen zijn een normaal ver
schijnsel in het Nederlandse straat
beeld geworden. Daaraan heeft
ook het beschikbaar komen van
meer vrije tijd, mede door de toe
nemende werkloosheid, een bij
drage geleverd. Voor de bijna een
kwart miljoen Nederlanders die
aan suikerziekte lijden, is de beoe
fening van sport echter meer dan
een middel om een beginnend
buikje te bestrijden of in conditie
te blijven. Het is ook een belangrij
ke pijler in de regulatie van hun
handicap. Als eerste conclusie van
een onderzoek dat in het medisch
centrum van de Nederlandse Sport
Federatie op Papendal wordt uit
gevoerd, stelt de Arnhemse inter
nist Edo Meinders: „Beoefening
van duursporten is een weldaad
voor de diabeet."
Volgens gegevens van de Diabetes
Vereniging Nederland lijden
240.000 Nederlanders aan Diabetes
Mellitus (letterlijk: honingzoete
doorstroming). Suikerziekte, een
stofwisselingsziekte die ontstaat
door een tekort aan insuline of
door een niet goed werken van de
beschikbare insuline, doet zich in
twee vormen voor.
In de eerste vorm, type 1, is de pa
tiënt die via de eilandjes van Lan-
gerhans of bètacellen in de al
vleesklier te weinig of geen insuli
ne aanmaakt, afhankelijk van geïn
jecteerde insuline. Van hen zijn er
ongeveer 80.000 in Nederland. Bij
het diabetes-type 2 zijn de patiën
ten, twee-derde van het totaal in
ons land, niet afhankelijk van insu
line als therapie en kan er worden
volstaan met tabletten of een dieet.
Bij de stofwisseling in het mense
lijk lichaam wordt via allerlei inge
wikkelde processen het voedsel
veranderd in onder meer glucose
dat in het bloed komt en de brand
stof levert die in de lichaamscellen
wordt omgezet in warmte en ener
gie voor de specifieke functie van
die cellen. Overtollige brandstof
wordt in de lever opgeslagen in de
vorm van glycogeen en elders in
het lichaam als vet.
Glucose heeft, om in de lichaams
cellen te kunnen doordringen, het
hormoon insuline nodig. Insuline
opent de cel, waardoor de glucose
verbrand kan worden. Wanneer de
lichaamscellen de glucose niet
kunnen opnemen, blijft het
werkeloos in het bloed en verlaat
het via de urine het lichaam.
Sceptisch
De medische wereld heeft lang
sceptisch gestaan tegenover sport
beoefening door diabetici. Dat
beeld is de laatste tien jaar duide
lijk gewijzigd. Diabeten die alleen
een dieet behoeven te houden, zul
len door sportbeoefening hun voe
dingspatroon kunnen verruimen.
Zij zullen wat meer koolhydraten
moeten gebruiken, omdat sport ex
tra inspanning en daardoor meer
energie vereist. Diabeten die ta
bletten gebruiken, zullen kunnen
volstaan met minder medicijnen.
De insuline-afhankelijke diabeet
zal op den duur met minder insuli
ne kunnen volstaan, maar nooit
zonder kunnen.
Suikerziekte betekent niet dat een
getalenteerde sportman of -vrouw
die met deze handicap moet leven,
nooit de top kan bereiken. In de ge
schiedenis van de sport zijn er vele
voorbeelden van diabeten die het
allerhoogste hebben bereikt in hun
tak van sport. De Wimbledon-kam-
pioenen Tony Trabert en Jaroslav
Drobny leden aan suikerziekte en
hetzelfde geldt voor de Amerikaan
se kunstrijder Scott Hamilton en
de hockeyer Wolfgang Strödter,
die meer dan honderd wedstrijden
als strafcornerspecialist in het
Westduitse elftal speelde en nu
coach van het Westduitse dames
team is.
In de Amerikaanse profleagues
van het ijshockey en American
Football spelen op het hoogste ni
veau diabeten. In Nederland kan
van Rob van Essen (basketbal) en
Ellen Bakker (tafeltennis) worden
gezegd dat zij aan de top meedraai
en ondanks hun suikerziekte.
Leo Heere, arts op het medisch
centrum van de Nederlandse Sport
Federatie op Papendal, ontdekte
na de marathon van Rotterdam dat
hij suikerziekte had. Hij begon en
kele maanden geleden met de Arn
hemse internist dr. Edo Meinders
en klinisch chemicus drs. Frans
Willekens een onderzoek naar de
ACHTERGROND
invloed van duursport op suiker
ziekte. Uit de praktijk was al be
kend, dat diabeten van het type 1
door langdurige training de kans
op een 'hypoglycaemie' tijdens de
inspanning vergroten.
Een 'hypoglycaemie' is het tegen
overgestelde van een 'hypo' die
neerkomt op een te sterke daling
van de bloedsuikerspiegel door
een te veel aan insuline, waarvan
de belangrijkste verschijnselen on
der meer geeuwen, honger, angst,
beven, hartkloppingen, transpire
ren en stemmingsverandering zijn.
Het is zelfs mogelijk dat de diabeet
door een hypo in coma raakt. Een
hypo kan snel worden opgeheven
door koolhydraten te nemen (sui
ker, snoep, koekje, boterham). Bij
de hyperglycaemie of hyper is er te
weinig insuline-werking waardoor
de bloedsuikerspiegel stijgt met
ontregeling van de gehele suiker
en ook vet-stofwisseling.
Bloeddoorstroming
Leo Heere ervoer tijdens de trai
ning dat hij een hypo kreeg on
danks het feit dat hij vóór zijn trai
ning geen insuline had gespoten en
wel flink had gegeten. Dat niet, of
minder, injecteren voor een in
spanning is belangrijk omdat door
de toenemende gevoeligheid voor
insuline van de lichaamscellen en
de verbeterde bloeddoorstroming
van de injectieplaats de insuline
sneller in de bloedbaan komt.
De ervaring van marathonloper
Heere leerde arts Heere, dat bij zijn
vorm van diabetes - type 1 - het re
gelmechanisme van de bloedsui
kerspiegel verstoord moest zijn.'
Het onderzoek op Papendal moet
nu duidelijk maken dat er behalve
een tekort aan insuline ook een te
kort aan bloedsuiker-verhogende
hormonen is. Dit zijn tegen-regule-
rende hormonen die de hypo be
strijden.
Het trio Meinders, Willekens en
Heere vergelijkt bij het onderzoek
van goed getrainde diabeten en ge
zonde, getrainde proefpersonen de
bloedsuikerspiegels tijdens een
test waarbij de 'proefkonijnen' in
totaal drie uur hardlopen. Bij de
proefpersonen wordt in totaal tien
maal met regelmatige tussenpozen
bloed afgenomen. Deze monsters
worden analytisch biochemisch
onderzocht, sommige zelfs in de
Verenigde Staten.
Edo Meinders: „Dit onderzoek is
van groot praktisch belang. Hoe
wel aan diabetes lijdende sport
mensen weten, dat zij bij een grote
inspanning bij training of wed
strijd niet of minder moeten spui
ten, lopen zij het gevaar een hypo
te krijgen. Door dit onderzoek kun
nen wij ze leren hoe ermee om te
gaan. Ik ben tot de conclusie geko
men, dat de beoefening van duur
sport ideaal is voor een diabeet.
Voorwaarde is dat zij voor hun
duurprestatie veel minder of geen
insuline injecteren, ook omdat het
tijdens een duurprestaties over het
algemeen moeilijk is te eten. Zeker
bij lopen, maar dat geldt ook voor
andere takken van sport als zwem
men, schaatsenrijden en in minde
re mate fietsen.
De Arnhemse internist, die door
Leo Heere in direct contact met het
lange-afstandlopen kwam, zegt dat
een regelmatige training geweldig
goed is voor een diabeet. „Lopen is
ideaal omdat het een gemakkelijke
vorm van duursport is. Het voert
de conditie snel op, het vetweefsel
vermindert en het lichaamsge
wicht daalt. Daardoor is minder in
suline nodig en de patiënt is veel
gemakkelijker door zijn arts in te
stellen oo te ziin handicap".
De verdraagzaamheid tegen
over mensen die niet voetstoots
met alle nieuwe ontwikkelingen
meegaan neemt snel af. Tot die
conclusie komt ir. Jan van der
Graaf, secretaris van de Gerefor
meerde Bond in de Hervormde
Kerk, vandaag in het blad 'De
Waarheidsvriend', waarvan hij
hoofdredacteur is. Hij werpt in
dat artikel een 'vooruitblik' over
1985.
Vooral tegenover de 'gerefor
meerde orthodoxie' in dit land -
"waar nog het besef leeft, dat er
óndere levensnormen zijn dan de
hedendaagse" - ziet Van der
Graaf de onverdraagzaamheid
toenemen. Begrijpelijk, want "er
is de laatste jaren sprake van een
snelle afbraak van christelijke
normen en waarden". "Wie van
daag niet bereid is te buigen voor
de moderne afgod van de gelijk
heid van mensen, hoe men ook
leeft of is, of van de mondigheid
van mensen, die zélf bepalen hoe
het leven moet worden ingericht,
die wordt in de hoek van de dis
criminatie gezet".
"Hoogstens is er voorlópig nog
een zekere tolerantie, maar als de
voortekenen niet bedriegen zal
de wet 'gelijke behandeling' juist
discriminatie meebrengen tegen
over hen die Gods inzettingen
meer liefhebben dan de geboden
der mensen. En zelfs christenen
zullen hieraan meewerken". Van
der Graaf verwacht, dat de 'anti
christelijke hetze' rond het the
ma discriminatie heviger zal
worden. "Verpestende program
ma's als die van Sonja Barend
zullen er het hunne toe bijdra
gen".
De kerk blijft bij Van der Graaf
niet buiten schot. Daar consta
teert hij ook een verminderde to
lerantie. "In alle kerken en krin
gen neemt de polarisatie toe".
Hij spitst dit toe op 'Samen op
weg', het streven om hervorm
den en gereformeerden in dit
land tot één kerk te brengen.
De Gereformeerde Bond heeft
met die ontwikkeling grote
moeite. De voortgang van 'Sa
men op weg' zou voor de Bond
een reden moeten zijn om met de
Hervormde Kerk te breken, zo
suggereren bepaalde persorga
nen binnen de gereformeerde ge
zindte.
"De toon van die gedachten-
gang wordt onwelwillender, on
verdraagzamer", schrijft de se
cretaris van de Bond in zijn
'vooruitblik'. "Men vergeve het
mij, dat het zo overkomt. Maar
een wég wordt in die kritiek niet
gewezen. Hoe moet het dan wel?
Zou scheiding geen nieuwe
scheidingen baren? Leert de ge
schiedenis van de Afscheiding
ónders? Er is geen sprankje van
toenadering tussen kerken van
gereformeerde signatuur buiten
de Hervormde Kerk. Wat moeten
wij dan met al die broederlijke
vermaningen die van buiten tot
ons komen? Wij zien voorlopig
geen andere weg dan het juk van
'Samen op weg' want dat is het
bepaald wél - te torsen".
Van der Graaf gelooft, dat de
verdraagzaamheid zal toenemen
naarmate men meer beseft dat
het Woord van God niet is gebon
den en dat ook de Heilige Geest
zich niet laat binden aan de ker
kelijke instituten.
(Vraag aan Van der Graaf: hoe
kan iemand die dót zegt de toe
nadering tussen gelijkgestemde
kerken dan bestempelen als een
'juk'?).
Beroepen. Hervormde Kerk:
beroepen te Oost-Terschelling
kandidaat mevrow J. W. Inia
Leek; aangenomen naar Castri-
cum kandidaat T. J. Haitjema
Zandvoort.
Overleden. In Otterlo is, 62
jaar oud, ds. Joh. Bos overleden.
Zijn eerste gemeente was Noor
den (bij Nieuwkoop), van 1951
tot 1956.
Driekoningen
Leiden. De Schola Gregoria-
na Lugdunensis verzorgt zondag
de zang in een gregoriaanse ves
perdienst ter gelegenheid van
Driekoningen die om half 5 's
middags in de Lodewijkskerk
(Steenschuur 19) begint. Voor
ganger is pastoor Vreeburg.
De bezoekers zullen het grego
riaans kunnen volgen in een
boekje of vouwblad met de la-
tijnse teksten en een Nederland
se vertaling. In de dienst worden
psalmen, hymne en magnificat
gezongen zoals in kloosters,
waarbij het koor in twee groepen
is verdeeld. Die wisselen elkaar
af, zodat telkens een groep een
vers of couplet zingt.
Oegstgeest. Om 10 uur be
gint zondag in de Groene Kerk
van Oegstgeest een cantate
dienst, waarin het zesde deel van
het Weihnachtsoratorium van J.
S. Bach wordt gezongen. Dat is
speciaal voor de zondag 'Drieko
ningen' geschreven. De uitvoe
renden zijn: het Leids Vocaal En
semble, Caroline van Oyen so
praan, Bernhard Lonen tenor en
een instrumentaal ensemble, het
geheel onder leiding van de can
tor-organist Theo Goedhart.
Voorganger is ds. J. J. Kooman.
Leger des Heils. De afdeling
'Herbestemming van goederen'
van het Leger des Heils, die zich
bezighoudt met het inzamelen
van kleren, meubilair, papier,
plastic (bij winkels en bedrijven)
enzovoort, heeft op het ogenblik
23 winkels in het hele land waar
opgehaalde artikelen van goede
kwaliteit tegen lage prijzen wor
den verkocht. Jaarlijks komen
daar zo'n 600.000 mensen spullen
kopen.
Plastic, zo meldt 'De Strijd
kreet' vandaag, is nu een vast on
derdeel van het inzamelingspro
gramma geworden. Alleen al in
het Westland wordt wekelijks
10.000 kilo opgehaald. (Tuinders
gebruiken veel plasticfolie voor
het afdekken van produkten in
de kassen).
Bij paus. De Amerikaanse
negerleider dominee Jesse Jack
son - bekend van de verkie
zingsstrijd om het Amenkaanse
presidentschap - heeft gisteren
tijdens een privé-audiëntie de
paus gevraagd, een bezoek aan
Zuid-Afrika te brengen om ter
plekke de mensenrechten te ver
dedigen. Die worden, zoals Jack
son de paus nog eens uitlegde,
door de apartheid met voeten ge
treden.
De baptistenpredikant vroeg
de paus ook, zich tegen Noorda-
merikaanse inmenging in Nica
ragua te keren. Over het ant
woord van de paus heeft Jackson
zich niet uitgelaten. En het Vati-
caan verstrekt nooit mededelin
gen over privé-audiënties.