Koster de dupe
bezuinigingen
m
Cyprioten uit
op hereniging
Protestanten erg verdeeld over pausbezoek
hun rechtspositie verbeteren
Reportage
Kosters willen
DONDERDAG 20 DECEMBER 1984
PAGINA 17
De koster maakt zich zorgen. Zorgen over zijn baan. Want
die staat op de tocht. Kerken sluiten, kerkbezoek loopt te
rug en de gereformeerde en hervormde kerk praten over
samengaan. Ten koste van kostersbanen?
Het bestuur van de protestantse kostersvereniging (dui
zend leden) heeft zijn zorgen al kenbaar gemaakt. De koster,
zo schrijft dat bestuur aan de gemeenschappelijke her-
vormd-gereformeerde synode (zij bereidt de samensmelting
van de kerken voor), moet keihard knokken voor zijn dage
lijks brood. Maar er speelt meer. Om dreigende ontslagen te
voorkomen dringt de vereniging er bij de synode op aan om
toch vooral te overleggen.
Zit de koster in een hoek waar de klappen gaan vallen?
Kan hij die opvangen? Anders gezegd: hoe staat het met zijn
rechten als werknemer?
In Alphen is een schrijnend voorbeeld van hoe het niet
moet. Piet van Diggelen (hij was koster van de afgebrande
Zuiderkerk in Leiden en lid van het hoofdbestuur van de
kostersvereniging) schetst de onzekere positie waarin veel
van zijn collega's zich bevinden.
Piet van Diggelen: '200 kostersplaatsen in direct gevaar', (foto Hoivi
ATHENE - Het kan de Turks-
Cyprioten niet schelen hoeveel
concessies Denktash doet. Het
volk is voor de gek gehouden,
het heeft genoeg van het onrecht,
het verblijf in vreemde con
treien, de corruptie, het verval
van de rechterlijke macht en van
de gezondheidsinstellingen, van
de werkloosheid".
Aldus een hoofdartikel in de
Turks-Cyprische oppositiekrant
„Kibris Postasi", naar aanleiding
van de onderhandelingen tussen
Grieks- en Turks-Cyprioten, die
17 januari zullen uitmonden in
een rechtstreekse ontmoeting, in
New York, tussen de Grieks-Cy
prische president Kiprianou en
de Turks-Cyprische leider Denk
tash.
„Tien jaar van tirannie", zo
gaat het stuk verder, „hebben
onze woede tegen de Grieks-Cy
prioten gematigd. We spraken
een moeder die haar drie kinde
ren in de oorlog heeft verloren.
We hadden gedacht dat ze het
vooruitzicht, met de Grieks-Cy
prioten te leven, niet zou verdra
gen, daar de herinneringen te bit
ter waren. We vergisten ons ech
ter. Het onrecht van tien jaar had
de harde gevoelens die ze jegens
de Grieks-Cyprioten koesterde,
geneutraliseerd, en zo gaat het
bij velen".
Opstand
„Laat dus maar gebeuren wat
gebeuren moet", besluit de
schrijver. „Als de huidige toe
stand maar verandert. Onze jon
geren van 18 tot 25 jaar zijn in
opstand, niet tegen de Grieks-
Cyprioten, maar tegen het Turk
se bestuur dat hen uitperst. Zien
de hoe onze leiders zich dompe
len in onrechtmatigheden en
persoonlijk belang, gaan de jon
geren denken dat het die leiders
zijn, die ook verantwoordelijk
zijn voor het vergoten bloed".
De vrij aanzienlijke concessies
die Denktash al heeft gedaan in
de derde ronde van de onderhan
delingen onder auspiciën van
VN-secretaris-generaal Perez de
Cuellar - onder meer terugbren
ging van het Turkse territorium
van 37 tot 29 procent worden
veelal toegeschreven aan druk
van het Turkse regime in Anka
ra, dat op zijn beurt weer onder
hevig zou zijn aan pressie van
president Reagan, die een drin
gende brief heeft geschreven aan
zijn Turkse collega Evren.
Maar misschien minstens even
belangrijk is het feit dat Denk
tash steeds meer rekening moet
houden met de ontevredenheid
onder zijn eigen gelederen. In
het parlement van zijn „repu
bliek" - die alleen nog maar
door Ankara is erkend - heeft hij
zijn meerderheidspositie slechts
kunnen behouden door aanvul
ling met 30 leden, waarmee het
lichaam een „constituerende as-
semblée" werd. Steeds meer
wordt geklaagd over de werk
loosheid, het isolement - toeris
ten kunnen alleen uit of via Tur
kije komen - en de duurte. De
inflatie zal dit jaar die van Tur
kije nog overtreffen: 58 procent
tegen 48 in het „moederland".
Een serie massale stakingen zit
in de lucht.
Verslagen
ACHTERGROND
door
Frans van Hasselt
kieslijker is boven voortgaande
afhankelijkheid van Turkije. Het
insulaire bloed kruipt waar het
van Denktash en de zijnen niet
gaan mag; terug naar de idee
„Cyprus voor de Cyprioten".
Maar dat geldt evenzeer voor
de Grieks-Cyprioten. Zoals de
Turks-Cyprioten zich in feite iets
superieur voelen aan de Turken
van het zogenaamde moeder
land, zo voelen de Grieks-Cy
prioten zich, als het er opaan
komt, een beetje verheven boven
de Grieken. En zoals veel Turks-
Cyprioten genoeg beginnen te
krijgen van de hegemonie van
Ankara, zo gaan Grieks-Cyprio
ten eraan twijfelen of Athene
werkelijk wel „de metropool van
het hellenisme" is, zoals premier
Andreas Papandreou onlangs
nog weer verkondigde.
Keerpunt
Het Griekse deel van het ei
land, viermaal rijker dan het
Turkse, kent juist een van de
laagste inflatiecijfers van Europa
(hetzelfde geldt voor de werk
loosheid daar). „Wij mogen dan
de Grieken militair hebben ver
slagen", zo schreef onlangs het
Turks-Cyprische weekblad 'Or-
tam', „maar het Grieks-Cypri
sche pond heeft het Turkse pond
verslagen". Steeds heviger vor
men neemt ook de smokkel tus
sen de beide zones aan, en een
ander Turks-Cyprisch oppositie-
orgaan, de 'Yeni Duzen', pleitte
er onlangs voor deze maar te le
galiseren.
Steeds meer inwoners van de
Turkse zone gaan zich afvragen,
of een hernieuwde oriëntatie op
de rest van het eiland niet ver-
Het keerpunt kwam waar
schijnlijk begin 1982, toen die
zelfde Papandreou als eerste
Griekse premier, vlak na zijn
triomfantelijke verkiezingsover
winning, Cyprus bezocht en in
pathetische redevoeringen hoog
opgaf van de nieuwe perspectie
ven op een oplossing, speciaal
voor de 180.000 Grieks-Cypri
sche vluchtelingen. Hij gaf ze
werkelijk hoop, maar we zijn nu
drie jaar verder en er is niets ver
anderd. Zowel ter rechter- als ter
linkerzijde begint men zich in
Grieks-Cyprus af te vragen, of de
uiteindelijke regeling van de Cy-
prus-kwestie niet van het eiland
zelf moet komen.
Zoals de Turks-Cyprioten na
tien jaar „schade en schande"
hebben geleerd dat het Turkse
moederland economisch verre
van een ideale „moeder" is, zo
zijn de Grieks-Cyprioten erach
ter gekomen dat ze op politiek
gebied van hun Griekse moeder
land niet veel hebben te ver
wachten. De vernietigende slag
was natuurlijk al in 1974 geko
men met de noodlottige staats
greep van Griekse officieren te
gen Makarios, die in plaats van
op vereniging met Griekenland
uitliep op verdeling van het ei
land.
Dat er thans kans is op een ak
koord tussen de leiders van
Grieks- en Turks-Cyprioten,
heeft duidelijk iets te maken met
het feit dat het begrip „Cyprioot"
langzamerhand weer terrein
heeft gewonnen ten koste van de
begrippen „Grieks" en „Turks".
Het is zelfs niet ondenkbaar, dat
de ontwikkeling op langere duur
zal leiden tot de terzijdestelling
van de beide leiders.
De nieuwe republiek zal een
nieuwe president moeten krij
gen, een Grieks-Cyprioot (met
een Turks-Cyprioot als vice-pre
sident). En het zal alvast zeer de
vraag zijn of die Kiprianou zal
heten. Een duidelijke opvolger
dient zich aan in de persoon van
de frisdrankenkoning Rolandis,
die vorig jaar al veelbetekenend
aftrad als minister van buiten
landse zaken omdat hij vond dat
de Grieks-Cyprische president
zich niet elastisch genoeg opstel
de tegenover de Turks-Cyprio
ten. Een naam om te onthouden.
Wat summiere afspraken zijn de
wankele basis van zijn bestaan.
Een cao? Heeft de koster niet.
Rechten? Heeft de koster niet.
Hij werkt. Soms wel zestig uur in
de week. Dikwijls samen met
zijn vrouw. Werk genoeg, han
denvol zelfs. Toch dreigt die kos
ter - een vertrouwd beeld in de
kerk - het kind van de rekening
te worden. Een sluitpost. Als een
kerk geen kans meer ziet om de
touwtjes aan elkaar te knopen,
dan is hij vogelvrij. De koster
wikt, maar het kerkbestuur be
schikt.
Een duidelijk voorbeeld van
hoe het niet moet is dat van de
koster van de hervormde Op-
standingskerk in Alphen aan den
Rijn. Vijftien jaar liep hij het
vuur uit de sloffen. Van 's mor
gens tot laat in de avond. Dag in,
dag uit. Op een avond stappen er
twee heren van het kerkbestuur
binnen. Zij wilden even met hem
praten. Waarover? De koster had
er geen idee van. Enkele minu
ten later wist hij het: hij was ont
slagen. De hele zaak was al gere
geld met het arbeidsbureau.
Overleg met de koster was er niet
geweest. Het motief? De kerk
kampte met een tekort van tach
tigduizend gulden. Een andere
oplossing dan de koster ontslaan
zagen de kerkvoogden niet.
Zelf wil de verbitterde koster
niet over de onverkwikkelijke
zaak praten. Voorzitter C. Otto
van het college van kerkvoogden
spreekt over een 'vervelende
zaak'. Bezuinigen op de energie-
lasten, zo verdedigt hij het stand
punt van het kerkbestuur, was
niet genoeg om uit de geldzorgen
te komen. "Hoe triest ook", zegt
Otto, "maar er moest wat anders
gebeuren om de kerk te kunnen
runnen. Hoe we ook rekenden en
wat we ook probeerden, we ble
ven met een tekort zitten. Het
ontslag van de koster is nog maar
het begin van een reeks van
maatregelen die nu worden uit
gewerkt."
Ethisch
Een werknemer ontslaan zon
der dat hij zelf wist dat daaraan
werd gewerkt. Is dat niet in strijd
met zoiets als naastenliefde die
de kerk zo hoog in haar vaandel
heeft staan?
Otto: 'Tja, dat is een ethisch
conflict. Hoe je het ook wendt of
keert: er waren maatregelen no
dig om de kerkelijke gemeente te
redden. Je hebt als kerkvoogden
de verantwoording voor het in
komen van de kerk. Daar moetje
een geval zoals zich dat nu voor
doet ondergeschikt aan maken.
Denk niet dat zo maar wat nota
belen even een beslissing heb
ben genomen over het wel en
wee van iemand die aan de basis
van de kerk staat. We hebben de
grootst mogelijke zorgvuldig
heid in acht genomen."
Als dat zo is waarom is de kos
ter dan voor een voldongen feit
gesteld? Waarom is alles in het
geniep geregeld met het arbeids
bureau? Waarom mocht de kos-
Ook de Vrijgemaakt Gerefor
meerde Kerken zullen volgend
jaar mei geen afvaardiging naar
Utrecht sturen voor een ontmoe
ting en gebedsdienst met de
paus. Hun reden is dat de paus
hierheen komt als leider van een
kerkgenootschap. "En dat leider
schap kunnen wij niet erkennen.
Wij bestrijden het zelfs< Door
aanvaarding van de eer die in de
uitnodiging besloten ligt zouden
wij Jezus Christus van Zijn eer
beroven. Hij is de enige Bis
schop, het enige Hoofd der
Kerk". Schrijven de vrijgemaak-
ten in hun afwijzing.
Het Genootschap der Vrien
den (Quakers) zal eveneens ont
breken. "De ontmoeting zal, ge
zien haar ritueel-representatieve
karakter, weinig ruimte bieden
voor diepgaand gesprek over on
ze wederzijdse geloofservarin
gen en de praktijk van het dage
lijks leven", zo argumenteren de
Quakers hun besluit. (Zij kennen
zelf geen riten en ceremoniën).
"Wij hechten grote waarde aan
de dialoog tussen de geloofsge
meenschappen en zullen niet
aarzelen een bijdrage daartoe te
leveren als zich in de nabije toe
komst een gelegenheid voor
doet".
door
Jan Westerlaken
ter niet weten dat hij op het punt
stond om uit zijn ambt te worden
gezet? Is dat zorgvuldig?
Otto: "We hadden wel eerst
met de koster kunnen gaan pra
ten, maar dan had hij het beleid
van de kerkvoogden toch in twij
fel getrokken. De koster had on
getwijfeld gezegd, dat niet bij
hem, maar in een van onze ande
re kerken het probleem zou moe
ten worden gezocht."
Maar dat was niet het enige
motief van het college van kerk
voogden om de koster en zijn
vrouw (zij werkte ook mee) on
wetend te laten van wat er tussen
vier muren over hen werd be
kokstoofd.
Motivatie
Otto zegt daarover: "Een twee
de punt waarom we het hem niet
direct hebben verteld is het feit
dat zijn motivatie om het kos-
terswerk nog naar behoren te
doen, tot nul zou zijn gedaald. En
dat kunnen we bij, bijvoorbeeld,
bruiloften zeker niet hebben. Of
het elegant was om dit stil te
houden en de koster pas op de
hoogte te stellen toen alles al was
geregeld? We konden er niet om
heen: die situatie moest zakelijk
worden bekeken".
"Ik ontken dat we stiekem aan
het werk zijn geweest. Alle kerk
voogden waren het unaniem
eens dat dit de enige oplossing
was. Om allerlei geruchten te
voorkomen hebben we voor deze
manier van werken gekozen.
Toen wij zeker wisten welke mo
gelijkheden wij hadden - dat was
nadat het arbeidsbureau toe
stemming voor het ontslag had
gegeven - hebben we de koster
van ons voornemen op de hoogte
gesteld. Voor hem kan dat ont
slag niet helemaal onverwacht
zijn gekomen. De koster wist dat
de exploitatie van de Opstan-
dingskerk niet sluitend te krij
gen was. Wat we in elk geval wel
zullen doen is een zo goed moge
lijke afvloeiingsregeling treffen.
De kerkvoogden willen deze
zaak zo christelijk mogelijk af
wikkelen."
De koster weg, de vrijwilliger
komt in beeld. Want die moet het
gat gaan opvullen. De kerken
maken steeds meer gebruik van
die vrijwilliger. Een andere bron
van zorg?
De Quakers zijn vertegenwoor
digd in de Raad van Kerken in
Nederland, waar zij - zo ver
klaarde de Amsterdamse profes
sor J. Dibbits namens dit genoot
schap - hartelijk samenwerken
met de rooms-katholieken.
"Maar déér geschiedt het op voet
van gelijkheid. Bij de ontmoe
ting met de paus is daarvan geen
sprake".
- In de Raad van Kerken zit
ten, de rooms-katholieken mee
gerekend, negen kerkgenoot
schappen. Van die negen hebben
de doopsgezinden, de remon
stranten en de Quakers negatief
op de uitnodiging gereageerd.
Van de gastleden van de raad
heeft het Leger des Heils de uit
nodiging wél en de Nederlandse
Protestantenbond niét aanvaard.
De 'Basisbeweging van kritische
groepen en gemeenten', waarne
mend lid van de raad, is niet ge
vraagd of een uitnodiging op
prijs zou worden gesteld.
Bij het rooms-katholieke se
cretariaat zijn naast die van de
"Reken maar", zegt Piet van
Diggelen, de oud-koster van de
Leidse Zuiderkerk. "Ik denk dat
er in Nederland minstens twee
honderd kostersplaatsen (van de
2500) in direct gevaar zijn. Stuk
voor stuk plaatsen die vrijwilli
gers moeten gaan innemen. Het
is een kwaad dat zo langzamer
hand een sneeuwbaleffect krijgt.
Wat kunnen de kosters tegen die
ontwikkeling beginnen? Inder
daad, weinig. Ze staan als het wa
re: in hun eentje. Kijk, als een
bedrijf in een klap tweehonderd
man op straat zet, staan er £rote
koppen in de krant. Als er een
koster wordt ontslagen, waar
lees je dat dan? Juist, nergens."
Vak
Het oordeel over de vrijwilli
gers van Van Diggelen? "Ze kun
nen nooit dat werk doen dat een
koster voor zijn rekening neemt.
Het kosterschap is een vak ge
worden. Was het vroeger de kerk
schoonhouden, het zilver poet
sen en een glaasje water neerzet
ten, nu heeft diezelfde koster pa
pieren nodig. Horeca, als er een
buffet is. Hier en daar vind je
kerken waar je een volledig me
nu kunt nuttigen. Maar die kos
ter moet ook verstand hebben
van moderne, elektronische ap
paratuur. Al die dingen bij elkaar
kun je toch niet zo maar aan vrij
willigers overlaten? Vraagje het
mij op de man af, dan zeg ik dat
het inwisselen van de koster
voor vrijwilligers een verarming
van het kerkelijk leven met zich
meebrengt. De andere kant is dat
het werken met vrijwilligers
kwetsbaar is. Wanneer er maar
vrijgemaakt-gereformeerden af
schrijvingen binnengekomen
van de vrije evangelischen, de
christelijke gereformeerden, de
Nederlands gereformeerden, de
baptisten en de Molukse Evange
lische Kerk.
Overigens heeft de Hervormde
Kerk nog geen bevestiging ge
kregen van de mededeling, af
komstig van de Raad van Ker
ken, dat kardinaal Willebrands
als president van het Vaticaanse
secretariaat voor de eenheid der
christenen geen problemen heeft
met de hervormde voorwaarden.
Ook de luthersen, die een half
uur voor een ontmoeting te kort
vinden, hebben nog geen ant
woord ontvangen.
Voorzitter professor dr. D. C.
Mulder van de Raad van Kerken
vindt het 'zeer jammer', dat niet
alle lid-kerken van de raad posi
tief op de uitnodiging hebben ge
reageerd. In een commentaar
noemde hij het een zaak van 'oe
cumenische beleefdheid', de
paus als hoofd van een van de
lid-kerken wél te willen ontmoe
een paar zijn die er met hun pet
naar gooien, dan loopt alles in
het honderd. Laat men er ook
even bij stilstaan dat die vrijwilli
gers wel het brood uit de mond
van de koster stoten."
De kostersvereniging wil dat
niet zo maar gelaten over zich
heen laten komen. De brief aan
de synode is een eerste aanzet
om mee te praten over het lot van
de koster als er kerken worden
gesloten.
"Landelijk zijn er wel regels
hoe de kerken met hun perso
neel moeten omspringen", legt
Van Diggelen uit, "maar een
kerk is en blijft altijd een zelf
standig lichaam. Zij kan die re
gels dus gewoon aan haar laars
lappen. Het belabberde is dat de
kosters geen cao hebben. Er is
geen stok achter de deur. Wat
kan de kerkbesturen gebeuren?
De kostersvereniging heeft zich
wel aangesloten bij het CNV. Dat
boezemt wat ontzag in, maar een
echt middel waar we naar kun
nen grijpen is niet voorhanden.
Hoe dat komt? Omdat elke kerk
zelfstandig is. Het is daarom on
begonnen werk om voor elke
kerk op zich een cao af te sluiten.
Dat is de reden waarom wij als
kosters zo zwak staan."
Delen
Stel dat er in de komende jaren
nog meer kerken zullen worden
gesloten. Hoe denkt de vereni
ging de werkgelegenheid in
stand te kunnen houden?
Van Diggelen: "We moeten er
voor waken dat onze toch al niet
al te sterke positie nog verder
wordt aangetast. Wat ook een
ten. Mulder sprak de hoop uit,
dat de afwijzingen de samenwer
king niet fundamenteel zullen
schaden".
Beroepen
Hervormde Kerk: beroepen
te Harkema-Opeinde (Fr.) kandi
daat G. Bikker Zeist; aangeno
men naar Nieuwegein K. van der
Sluijs Papendrecht (deelge
meente Bethlehemkerk). Gere
formeerde Kerken: aangenomen
naar Schagen kandidaat J. E.
Post Hospers Kampen en kandi
daat mevrouw Th. Platfje Kam
pen, beiden voor deelwerk.
TV-uitzending. De kerst-
nachtdienst van de Leidse Stu-
dentenekklesia, maandagavond
24 december om tien voor 11 in
de Hooglandse kerk, komt op de
televisie. De IKON-tv zendt de
dienst uit.
Convict. De bisdommen
Breda en Den Bosch zijn bespre
kingen begonnen over de moge
wens van ons is, is dat de koster
de status van kerkelijk medewer
ker krijgt. Die status geeft de
koster meer rechtszekerheid dan
hij nu heeft. De synode - het
hoogste kerkelijke gezag - heeft
dan wat meer in de melk te brok
kelen. Naar die synode luisteren
de kerken over het algemeen
wel. Zouden er kerken worden
afgestoten, dan mag het niet zo
zijn dat de koster van die bewus
te kerk het bos in gestuurd
wordt".
"Ik denk veel eerder aan het
eerlijk verdelen van de arbeid
die dan nog rest. Je kunt twee
kosters een halve dagtaak geven
of iets meer als het om een grote
gemeente gaat. Lukt dat beslist
niet, dan moet er voor een goede
afvloeiing worden gezorgd. Dat
lijkt mij een erezaak voor een
kerk. Zo maar iemand de straat
op schoppen, daar zullen wij ons
als kostersvereniging met kracht
tegen verzetten. Wij hebben er
best oog voor dat de kerken moe
ten bezuinigen. Maar voor het
hanteren van de botte bijl, nee,
daar passen we voor."
Die kerk, zegt Piet van Digge
len wat later, heeft de verplich
ting om mensen die zij niet meer
nodig heeft zo goed mogelijk te
beschermen. "Een kerk kan het
niet maken om te zeggen: ga
heen en wordt warm. Juist in de
ze kringen moet er een goed so
ciaal beleid worden gevoerd.
Want de kerk moet tenslotte op
komen voor de armen en ver
drukten. Dat is nu eenmaal een
brokje evangelie. Ik erger me
soms wel eens aan de opstelling
van de kerk. Waarom? Wat doen
de kerken nu eigenlijk voor de
werkloze medemens? Weinig of
niets. Voor mij heeft de kerk
juist hierin toch wel een taak. Al
was het maar in de vorm van een
ruggesteuntje. Zelfs daar man
keert het aan."
Gastheer
De deeltijdbaan, is dat wel een
goede oplossing? Zijn er dan nog
andere karweitjes die de koster
naast zijn werk voor de kerk zou
kunnen doen? Alleen van part ti
me-werk kan hij niet leven?
Van Diggelen wuift die bezwa
ren van de hand. Hij zegt: "Ach,
er zijn best wat mogelijkheden.
De koster zou bijvoorbeeld wat
lege uren als concierge bij een
school kunnen vullen. Of in
dienst kunnen treden van een
begrafenisondernemer. Als je
wilt is er best wat te vinden. En
als er niets is, ja, dan ben je uitge
praat en moet die koster een be
roep doen op een sociale uitke
ring. Klusjes aan kerkgebou
wen? Nou, nee", overweegt Van
Diggelen. "Eigenlijk zijn dat lap
middelen om de kostersbaan in
stand te houden. Je moet een
koster zien als gastheer, hij moet
goed met mensen overweg kun
nen, hij is het visitekaartje van
de kerk. Nee, geen klusjesman."
De gedachte van deeltijdbanen
is mooi, maar kan ook zijn be
zwaren hebben. Het inkomen
van de koster is al genoemd.
Wanneer hij maar gedeeltelijk in
dienst van de kerk is, kan hij
weer - net als vroeger - afhanke
lijk worden van fooien. Een si
tuatie die ook niet zo aantrekke
lijk is.
Van Diggelen: "Vroeger hield
men inderdaad rekening met de
hoogte van het salaris van de
koster omdat men wist dat hij zo
links en rechts wel eens wat
kreeg toegestopt. Niet omdat hij
het echt arm had, maar meer om
de waardering van zijn werk. Dat
kerkbesturen dat aangrepen om
het salaris te korten dat is na
tuurlijk niet goed te praten. Die
fooientijd is gelukkig voorbij. De
koster verdient een loon en of hij
nu wel of geen fooien krijgt, dat
speelt nu geen enkele rol meer.
Zo nu en dan zal er best nog wel
eens wat worden gegeven. Of in
natura of een envelop. Ja, wat
doe je dan als koster? Die pak je
aan. Je kunt zoiets niet botweg
weigeren want dan stoot je de
mensen voor het hoofd. En dat is
toch het laatste watje wilt."
lijke oprichting van een convict
(leefgemeenschap voor priester
studenten): "Het dalende aantal
priesterwijdingen leidt tot de
conclusie dat deze opleiding niet
zomaar aan een theologische fa
culteit kan", zei een woordvoer
der van het bisdom Den Bosch.
"Het is goed, priesterstudenten
te laten wonen in een convict,
waar zij ook geestelijk worden
gevormd, terwijl ze hun oplei
ding aan een hogeschool of facul
teit krijgen".
Cijfers. Van de Nederlandse
bevolking is 38,8 procent rooms-
katholiek, zo meldt de nieuwe
kerkelijke statistiek. Dit percen
tage was per 1 januari 1983 39,5
en bij de volkstelling van 1971
40,4. Het grotere aantal rooms-
katholieken bleef achter bij de
toeneming van de bevolking.
Op 1 januari 1984 waren 2939
priesters werkzaam voor de ze
ven bisdommen, 211 (6,7 pro
cent) minder dan per 1 januari
1983. Dat betekende één priester
voor 1902 rooms-katholieken. De
laatste jaren is het priesterbe
stand met 13 procent gedaald,
het sterkst in de bisdommen
Rotterdam en Groningen, het
minst in de bisdommen Haarlem
en Roermond.
'Krant en koffie'. Voor men
sen zonder betaald werk en hun
familie hebben de hervormde,
gereformeerde en christelijke ge
reformeerde diakonieën en de
rooms-katholieke parochie van
Rijswijk (Zuid-Holland) 'krant
en koffiemiddagen' opgezet. Ze
worden gehouden in een zaal bij
een kerkgebouw en bieden geïn
teresseerden gelegenheid om za
terdagkranten en weekbladen
met veel personeelsadvertenties
en brochures van het arbeidsbu
reau en de sociale dienst (en ook
andere lectuur) door te nemen.
Deskundigen geven er informa
tie over solliciteren en sociale
verzekering.
Witte pater. In de Verenigde
Staten vervalt de benaming 'wit
te pater'. Het bestuur noemt drie
redenen voor dit besluit: er zit
aan die naam een 'raciaal getint
vlekje', het habijt wordt hoe lan
ger hoe minder in het openbaar
gedragen en er treden steeds
meer zwarte paters tot deze mis
sie-orde toe. De orde voert nu
uitsluitend de naam 'Missiona
rissen van Afrika'.
Feike Asma. De op 72-jarige
leeftijd overleden organist Feike
Asma wordt morgen in Amster
dam (Nieuwe Oosterbegraaf
plaats) begraven na een rouw
dienst in de Oude Kerk die om 1
uur begint.
