Snelheid bevriezen met fotocamera
Parelhoen is
gebraden
het lekkerst
Verwarring rond
onze geraniums
Een slim ding:
kraspasser-set
Achtarmige lekkernij uit zee
Elektrische
Handige
verfpot
Eenvoudige
inbraak
preventie
luiwagen
ZATERDAG 22 SEPTEMBER 1984
EXTRA
PAGINA 29
Een fototoestel kan uiterst snelle
bewegingen in fracties van se
conden haarscherp stilzetten,
„bevriezen", zoals de populaire
vakterm daarvoor luidt. Dankba
re onderwerpen voor zulke 'be
vroren' foto's zijn sportevene
menten.
Wanneer je vanuit de verfbus
schildert zitten vaak in een mum
van tijd je handen en vingers on
der de verf. En als je het werk
even onderbreekt en daartoe de
kwast even op de bus legt is de
steel prompt met verf besmet.
Om die narigheid te voorko
men heeft Van Vliet Kwastenfa-
briek - Nijmegen een uitgekien
de verfpot bedacht met vier ge
riefelijke voordelen.
Druk de pot op het deksel en
omvallen is vrijwel uitgesloten.
Op de pot is een klem om de
kwast in te drukken ingeval het
werk even onderbroken wordt.
Steeds schone steel.
De pot heeft een schuine af-
strijkrand met als gevolg dat de
buitenzijde schoon blijft. Boven
dien met handvat waardoor de
verf steeds binnen bereik is. Dus
niet altijd bukken om in te do
pen.
Als het werk gereed is kan
de pot luchtdicht worden afge
sloten.
Na gebruik de pot even
schoonmaken met wat verdun
ning om deze bij een volgend
karwei opnieuw te kunnen ge
bruiken. De prijs: 2,95.
Turboborstel
Voor het opzuigen van katte- en
hondehaar brengt Philips een spe
ciale turbo-borstel die op elke
Philips slangstofzuiger past. Dit
hulpstuk heeft een roller die door
krachtig ronddraaien het tapijt
reinigt van haren of dieperliggen
de vuil. De adviesprijs: 89 gulden.
Er zijn twee manieren om die
vaart in het beeld vast te leggen:
stilzetten van de actie, of juist de
flitsende beweging benadruk
ken. Dit laatste is eigenlijk een
andere manier van 'bevriezen',
omdat je er de snelheid mee con
serveert. Probeer beide technie
ken eens uit bij een officiële wed
strijd of bij het zomervoetbal-
toernooi waar uw kinderen aan
meedoen!
Haarscherp
Dank zij de extra gevoelige
films van bijvoorbeeld ISO 400
en ISO 1000 kunt u de zelfs de
snelste sporten haarscherp foto
graferen. Een gevoelige film
heeft namelijk niet zoveel licht
nodig en u kunt dus een korte
sluitertijd gebruiken. Stel uw ca-
De gewone kip heeft zich op on
gewoon grote schaal verspreidl
over de wereld. Tot in de verre:
uithoeken van alle continenten
scharrelen deze hoenders hun
kostje op. Hoe veelzijdig die kip
ook is, als eierenleverancier en
vleesproducent, in gastrono
misch opzicht is ze niet zo inte
ressant. Een verre nicht van de
kip, het beestje dat wij parelhoen
noemen, heeft van zichzelf een
veel meer uitgesproken smaak.
De verre voorouders van de
kip komen ergens uit Azië, ver
moedelijk uit de omgeving van
Maleisië. Het parelhoen stamt uit
Noord-Afrika. De oude Grieken
waren al met het dier bekend en
ook de Romeinse smulpapen
waardeerden de vogel zeer. Ze
noemden haar „Numidische
kip", naar het oude rijk Numidië
in het noorden van Afrika. De
wetenschappelijke naam Numi-
dia Meleagris herinnert daar nog
aan. Toen de Romeinse bescha
ving ten onder ging, verdween
ook deze vogel uit de Europese
belangstelling.
In de vijftiende eeuw ontdek
ten Portugese zeevaarders ge
spikkelde hoenders in West-Afri-
ka. Ze dachten dat de vogels met
verf bespat waren, en noemden
het dier „pintada", de geverfde.
Zo heet het hoen nog steeds in
Portugal, de Franse naam pinta-
de is daar uiteraard van afgeleid.
-Engelsen echter, die via de Por
tugezen de vogel leerden ken
nen, noemden haar naar de her
komst uit Guinee: Guinea fowl.
Merkwaardig genoeg namen de
Spanjaarden die naam over:
„gallina de Guinea".
Turkey
Overigens dachten veel (wat
slordige) Engelsen dat alles wat
van ver kwam uit Turkije afkom
stig moest zijn. Daaraan dankt
ons hoen zijn naam 'turkey', die
ze tot in de zestiende eeuw heeft
mera in op l-250e seconde of nog
korter (l-500e of zelfs l-1000e se
conde). Met deze tijden bent u
verzekerd van een scherp, stil
staand beeld. U kunt bij wijze
van spreken de zweetdruppeltjes
tellen op het voorhoofd van de
wielrenner; en ook de spaken in
het wiel.
Afhankelijk van de weersom
standigheden kunt u ook een
minder gevoelige film kiezen,
bijvoorbeeld ISO 200 of ISO 100.
Maar in ons klimaat zult u vaker
de hooggevoelige films moeten
gebruiken.
Beweging versterken
Zoals gezegd, u kunt de bewe
ging van een actie ook benadruk
ken. In dat geval kiest u juist een
wat langere sluitertijd. Tijdens
de beweging drukt u af en be-
gedragen. Toen vonden de kolo
nisten in Amerika een vogel die
veel groter was, maar er veel op
leek: de kalkoen. Sinds die tijd
draagt dat beest officieel de
naam „turkey" in het Engels,
hoewel het toch een heuse Ame
rikaan is.
Wij Nederlanders vonden die
geverfde kip heel aantrekkelijk.
Frans spreken was de grote mo
de, daarom spraken ontwikkelde
mensen over „poule pintade'.
Wie niet zoveel had geleerd ver
basterde dat tot „poelepetaat",
een echt oud-Hollandse naam,
die nog wel eens wordt gehoord.
weegt u de camera mee. Een
raceauto wordt dan scherp afge
beeld, terwijl de achtergrond
streperig is; dat versterkt het
idee van snelheid. De beste slui
tertijd hangt af van de snelheid
van uw onderwerp. Kies l-60e se
conde voor de zeer snelle bewe
gingen, en l-30e of l-15e seconde
voor de minder snelle.
Bent u in het bezit van een
spiegelreflexcamera en een
zoomlens, dan kunt u prachtige
„bewogen" opnamen maken.
Stel, een wielrenner komt naar u
toe gereden. U stelt scherp en tij
dens het afdrukken zoomt u de
lens in. Ér ontstaat dan een stre-
penpatroon in de achtergrond,
met de wielrenner als middel
punt. Ook hier geldt weer dat een
lange sluitertijd de beste resulta
ten geeft.
Wie voor het eerst de huidige
naam parelhoen heeft bedacht is
niet bekend, maar het is een
mooie en toepasselijke naam.
Duitsers vinden dat ook, zij zeg
gen „Perlhuhn".
Lekkerbekken kunnen erover
van mening verschillen of het pa
relhoen nu tot het tamme of tot
het wilde gevogelte gerekend
moet worden. Een feit is dat de
smaak wilder is dan die van kip,
geuriger en meer uitgesproken.
Maar toch minder wild dan fa
zant, die overigens ook wordt ge
kweekt tegenwoordig. Dat doet
men natuurlijk ook met het pa
relhoen. Niet op zo grote en in
dustriële schaal als de kip, maar
alle parelhoenders die de poelier
aanbiedt zijn gekweekt. Het lek
kerst zijn ze in het voorjaar, zo
tussen maart en juni.
Kleiner
Het parelhoen is wat kleiner
dan de kip. Het meeste kippe-
vlees bevat echter een groot per
centage water door de moderne
fokmethoden. Vlees van parel-
hoenders is inderdaad wat droog
en minder sappig dan kip. Het
dier wordt daarom altijd gebra
den met een jasje van spek, ge
lardeerd zegt de kok. De poelier
heeft dat meestal al verzorgd: hij
bindt een prachtig plakje vet
spek op de borst van het beestje.
Tijdens het braden doordrenkt
het spekvet het „poelepetaten-
vlees,, en maakt het mals en sap
pig. Natuurlijk moet dat inmid
dels uitgedroogde lapje spek na
het braden worden verwijderd.
Laten we toch vooral niet verge
ten dat spek weliswaar vet is,
maar tevens een vootreffelijke
smaakmaker. Braden in een
mengsel van boter en spekvet le
vert beslist een veel smakelijker
en geuriger resultaat op dan een
vogeltje dat uitsluitend met
braadboter kennis maakte.
Braden is toch wel de beste be
reidingswijze voor parelhoen
tjes. Het is lekker om een parel
hoen iets in de buik te stoppen
voor ze wordt gebraden. Dat kan
bijvoorbeeld een uitje zijn of een
stukje wortel. Wat kruiderij, zo
als tijm, en natuurlijk peper en
zout niet vergeten. Vaak stopt
men ook een klontje boter in de
buik. Reken op een uur braadtijd
iets langer dus dan geldt voor
een kip van gelijke grootte.
Braad bij matige hitte, met name
na het eerste kwartiertje. En
flambeer het vogeltje na het bra
den met wat brandende cognac.
Dat komt de wildsmaak zeer ten
goede.
Uit de jongste statistieken blijkt
dat het aantal 'gelegenheidsin-
braken' schrikbarend toeneemt
en dat de meeste amateur-dieven
profiteren van de grenzeloze on
achtzaamheid van hun slachtof
fers.
Een volgens strenge normen uitge
voerde inbraakbeveiliging is ui
teraard het beste wat je kunt
doen. Maar als je, een week voor
dat je voor een tijd op vakantie
reis gaat, ineens denkt 'o ja, even
aan de inbrekers denken', dan
zijn heel simpele en snel uit te
voeren maatregelen vaak al vol
doende om een redelijke mate
van inbraakpreventie te berei
ken.
Geen dievenklauwen op deuren en
ramen? Gaatjes boren in kozijn
en deur- of raamstyl, en in één
daarvan een dikke spijker zetten,
dan heb je in enkele minuten per
'inbraakgat' toch dievenklau-
Naar buiten openende deuren of
ramen kunnen ook effectief wor
den beveiligd door schroefogen
in kozijnen raam- of deurhout te
draaien, en daar een stukje rond-
staal of een dikke spijker door
heen te steken. Beide ogen moe
ten uiteraard in hetzelfde lengte-
vlak liggen. Of anders een
schroefoog in raam of deur en
een gaatje in het kozijn. Let erop
dat deze geïmproviseerde gren
del van buitenaf onzichtbaar
moet zijn, dus zo ver mogelijk
buiten het zichtveld via het glas.
Hetzelfde geldt trouwens voor
echte grendels, zeker als die niet
van een slot zijn voorzien.
Bij sommige schoonmaakkar-
weitjes moet fors geschrobd wor
den, een inspannende klus. Het
gaat echter zonder moeite en
heel vlug met de pas verschenen
„Snelschrobber"; je zou hem ook
een „elektrische luiwagen" kun
nen noemen.
Het is een oplaadbaar apparaat,
waarbij je dus geen hinder van
een snoer hebt. In ruststand
wordt hij opgeborgen in een met
een stopcontact verbonden
wandhouder en daar haalt hij in
16 uur tijd de nodige energie
weer uit om een half uur lang ste
vig te boenen.
Je kunt er o.a. kalk- en andere aan
slag op muren enz. mee verwij
deren, ook in combinatie met
vloeibare reinigingsmiddelen
(die je dan niet aan je handen
krijgt), roosters van barbecue of
grill, sterk vervuilde wielvelgen,
de bootromp en talloze andere
dingen reinigen die alleen door
heel zwaar schrobwerk weer
schoon te krijgen zijn. Deze nieu
we „elektrische werkster" van
Black en Decker wordt geleverd
met twee slijtvaste nylon bor
stels, een grote en een kleine. De
adviesprijs is f 169.
In plaats
van een bad
Het vacht van de hond ruikt niet
altijd even fris. Dat hoeft hele
maal niet aan de verzorging te
liggen. Honden hebben nu een
maal vaak een voorkeur voor
niet al te schone plekjes. Ook na
een wandeling in de regen ruikt
de hond vaak onaangenaam. El
ke keer in het bad stoppen is ook
niet goed. Misschien is daarom
Haarfijn wel een oplossing. Met
deze spray is de hond in een
handomdraai weer fris: haarfijn
opspuiten en met een droge
schone doek goed nawrijven. Je
zou het kunnen vergelijken met
onze droogshampoo. De verstui
ver die te koop is in dierenspe
ciaalzaken kost ongeveer 8 gul
den.
De strepen die ontstaan verhogen het effect van snelheid.
Men zegt dat het de schuld is
van Linnaeus, de plantkundi
ge die in het midden van de
18e eeuw een systeem opzet
te tot indeling van de plan
ten. Hij deelde de Pelargo
niums in bij de familie der
Geraniaceae en pas enkele
tientallen jaren later (1789)
publiceerde de directeur van
Kew Gardens in Londen een
stuk, waarin hij het nieuwe
geslacht Pelargonium ten to
nele voerde. Toen was het
kwaad echter al geschied en
zou Pelargonium als Gera
nium door het leven blijven
gaan.
Het zijn evenwel heel verschil
lende planten, met ook heel ver
schillende bloemen. Het meest
opvallende verschil is dat de Ge
ranium alzijdig symmetrische
bloemen heeft en de Pelargo
nium is slechts op één manier in
twee gelijke delen te verdelen.
Ze bloeien in deze tijd allebei, zo
dat u de proef op de som kunt
nemen.
Voor de Geranium moet u de
tuin in, want daar is het een
blauw bloeiende vaste plan: Ge
ranium platypetalum. Er zijn ook
andere soorten die rose, wit en
zovoorts bloeien, waaronder de
'treurende weduwe' met bruinro
de bloemetjes. Pelargoniums
zijn in wezen kamerplanten. Ze
mogen dan ook pas na half mei
naar buiten, waar ze steeds meer
balkonranden sieren! In sommi
ge grote steden heeft men grote
bakken geplaatst waarin toren
hoog de 'geraniums' prijken, die
pyramidaal zijn aangebonden.
Een feestelijk en verrassend
beeld
Zowel de vasteplant-geranium
als de kamerplant, die we zo zijn
blijven noemen, behoren tot de
familie der Gesneriaceae of ooie-
vaarsbek-achtigen, maar het
Grieke pelargos betekent ooie
vaar. Van dit Griekse woord pe
largos is de geslachtsnaam Pelar
gonium afgeleid. De ongeveer
driehonderd sooren die het ge
slacht Geranium telt komen
voornamelijk in de gematigde
streken van de aarde voor. Onze
inheemse, wilde flora kent heel
wat ooievaarsbekken waaronder
een aantal hier zeldzaam voorko
mende. Daarnaast komen hier
ook nog reigersbekken voor, die
tot het aparte geslacht Erodium
behoren. Om de verwarring nog
groter te maken behoren tot dit
geslacht planten als 'uiversbek'
en 'kraanvogelbek' (Het Griekse
geranos, waarvan de familie
naam Geraniaceae is afgeleid,
betekent kraanvogel...).
Zuid-Afrika
De ongeveer 250 soorten die tot
het geslacht Pelargonium wor
den gerekend, komen voorname
lijk uit Zuid-Afrika. U kent zeker
de band pelargonium (P.zonale
en zijn hybriden), die op het blad
een al of niet duidelijke donkere
band vertoont. Hiertoe worden
ook de bontbladige 'chimaeren'
gerekend. Veel gevraagd zijn ook
de hangpelargoniums (P.pelta-
tum-hybriden) en de grootbloe-
mige Franse geraniums (P.gran-
diflorum-hybriden). De bladeren
van de Pelargoniums zijn be
haard, onder andere met klierha-
ren die geraniumolie bevatten,
waarin citral, dat de typische
geur veroorzaakt. Heel sterk is
die geur bij de citroen- en de ro-
zengeranium, die eveneens tot
de Pelargoniums behoren. On
der de Pelargoniums rekent men
een aantal succulente soorten,
met korte, vlezige stengels, die
als plant helemaal niet op de ons
zo bekende bladplanten lijken.
Het zijn woestijnplanten, die in
de droge tijd hun bladeren ver
liezen.
Ook onze kamer- en balkonpe-
largoniums kunnen goed tegen
droogte. Vandaar dat ze op de
balkonrand ideale bloeiers zijn,
al vragen ze ook als u met
vakantie bent! heus wel een
beetje vocht. En mest daarin, om
lang te blijven bloeien. Achter
glas kunt u ze beter niet in de fel
le zon laten staan, maar ze vragen
wel veel licht.
De benamingen ooievaarsbek,
reigersbek, kraanvogelbek en
wat er nog meer mag zijn, duiden
op de vorm van de vruchten. Bij
Pelargoniums rollen de slippen
van de vruchtjes zich kurketrek-
kervormig op, bij Geraniums ge
beurt dat rugwaarts. Het is alle
maal met het blote oog waar te
nemen, als u bereid bent er even
voor door de knieën te knikken...
In een doe-het-zelf-winkel, om
even een „blistertje" met schroe
ven te kopen, zagen we ineens
een ding liggen: de Lux „kras-
passer". Heel simpel. Het is een
setje van twee kunststof blokjes,
voorzien van een scherpe stalen
kraspen. Die blokjes kunnen op
een waterpas, op een stalen rij of
een lat worden geklemd. De dik
te daarvan kan variëren van 17
tot 35 mm, omdat het spanbereik
door middel van een stelschroef
gewijzigd kan worden.
Dit kun je er allemaal mee
doen: boorpunten markeren (om
bijvoorbeeld wandsysteemrails
precies „te lood" en op exact ge
lijke afstanden ten opzichte van
elkaar te bevestigen), grote of
kleine cirkels op plaatmateriaal
of op de wand afschrijven, vaste
afmetingen-in-serie millimeter
en nog di
verse andere pas-, meet- en
schrijfdingen die je in de prak
tijk vanzelf ontdekt.
Voor cirkeltrekken kan in een
van de blokjes de stalen punt
vervangen worden door een pot
loodstiftje (worden bij de set
meegeleverd), en als het hulp
middel (zoals een lat) nu maar
lang genoeg is, kun je bij wijze
van spreken cirkels of segmen
ten daarvan tot de grootst denk
bare afmetingen nauwkeurig af
tekenen. Slim bedacht van „me
neer Lux", een bekende leveran
cier van doe-het-zelf-gereed-
schappen in Duitsland. De kras
passer-set is overigens in vele
doe-het-zelf-winkels verkrijg
baar. Wij betaalden er f 13,85
voor, en voor dat geld heb je een
heel handig stukje hulpgereed
schap.
Het schoonmaken van pijlinktvis. Snij de armen en tentakles af. Trek de
kop en ingewanden er uit. Snij de zijvinnen van het zakvormige lijf Vul
dit, na zorgvuldig schoonspoelen of snij het in rinqen «ekeoinf gpd>
Wat jammer toch dat nog steeds
zoveel Nederlanders al rillen bij
de gedachte alleen dat ze inktvis
zouden eten. Niettemin hebben
ze zich vaak, aan Spaanse stran
den, laten verwennen met gefri
tuurde rondjes, als hapje bij het
bier.
Wel, die „frietjes-in-het-rond"
waren toch heus in ringen gesne
den pijlinktvissen. Calamares al
la romana, inktvissen op zijn Ro
meins, of want in Italië ken
nen ze het hapje ook calama-
retti fritti. Bepaald niet griezelig,
en heel lekker ook, om langzaam
van te knabbelen op een terrasje.
Maar er zijn nog heel veel an
dere manieren om inktvis sma
kelijk te bereiden. Veel recepten
spreken van gevulde pijlinktvis.
Want geen ander dier leent zich
er zo goed voor om te worden ge
vuld: het grootste en eetbare
deel, het achterlijf, is zakvormig.
Aan de zijden van dat lijf zitten
twee vleugelachtige vinnen, die
ook gegeten kunnen worden,
maar er meestal eerst worden af
gesneden. De kop heeft grote
ogen en een bek die wel wat lijkt
op de snavel van een papegaai.
Het meest opmerkelijk echter
zijn de acht armen en de twee
nog langere tentakels die uit de
kop groeien „kop-potigen"
noemt men de familie van de
inktvissen dan ook wel.
Verhalen
Het is een uitgebreide familie,
die al in de pre-historie de ocea
nen bezwom. Legendarisch zijn
de verhalen van zeelui, die met
schip-en-al ten onder gingen, de
diepte in getrokken door een
„kraak". Dergelijke giganten zijn
in onze dagen uitgestorven, al
duikt er hoogst zelden nog wel
eens een exemplaar op die van
zijn armen tot zijn achterkant
drie meter lang is. Vissers zijn
niet dol op ze, want ze knippen
vaak de netten door en eten de
kreeften en de krabben op. Maar
jonge exemplaren zijn heel goed
te eten. In het noorden van Span
je eten ze graag deze pulpo, of
poliep zoals hij in het Neder
lands ook wel heet. Octopus is de
wetenschappelijke, Latijnse
Wat we hier kopen, diepgevro
ren maar regelmatig ook vers, is
een andere tak van de familie. De
pijlinktvis of de Loligo vulgaris.
Die zwemt in het zuidelijke deel
van de Atlantische Oceaan, en
ook in de Middellandse Zee.
Meer in het noorden langs onze
kusten tot aan Scandinavië, be
weegt zijn neef, de Loligo for be-'
si, zich pijlsnel voort. Een derde
tak van de familie is de Sepia. In
het Nederlands heet die de zee
kat. Die is zeker ook eetbaar,
maar toch wat minder interes
sant.
Schoonmaken
Het schoonmaken van zo'n pij-
linktvisje is een werkje dat even-
geleerd moet worden. Snijd
eerst, vlak voor de ogen, de ar
men en de tentakels eraf. Houd
ze apart, die zijn goed eetbaar.
Trek dan, aan de kop, het bin
nenste eruit. Wat dan meestal
ook meteen meekomt is een
langwerpig, transparant en plas-
tic-achtig gevalletje: de inwendi
ge „schelp" van de inktvis, een
soort geraamte dus. De kop, de
inktklier, de overige inwendige
organen en dat harde stukje kun
nen we niet eten. Was het overge
bleven zakvormige achterlijf
goed uit onder de stromende
kraan, kreeg het desnoods bin
nenstebuiten. Snijd dan de zij
vinnen eraf. Vul nu de inktvis
met een mengsel van gefruite ui,
paprika en kruiderij, en de fijn
gehakte armen, tentakels en zij
vinnen. Er wordt soms nog een ei
doorheen gemengd, vaak kno-
tflook natuurlijk, een scheut witte
wijn en soms in het noorden
van Spanje lusten ze dat graag
wat fijngesneden ham. Prik de
tgevulde inktvissen dicht met
tandestokers en bestrooi ze met
wat bloem. Bak ze even aan en
laat ze daarna in een uurtje in de
oven gaar worden.
Of maak die eerder genoemde
calamares a la romana. Snijd het
holle inktvissenlijf in smalle rin
gen. Droog ze tussen keukenpa
pier en bestrooi ze met wat zout.
Haal ze even door bloem en los
geklopt ei. Of gebruik een fri-
tuurbeslagje van ei, bloem en
wat water. Frituur ze dan tot ze
goudbruin zijn, laat ze uitlekken
en strooi er flink wat zout over.
Inktvis wordt vaak bij nacht
gevangen. De vissers laten een
grote lamp branden aan dek,
daar komen de zeedieren op af.
Ze schijnen ook wel uit zichzelf
in de richting van het maanlicht
te zwemmen. Sommige ongeluk-
kigen geraken daardoor nog wel
eens uit hun natuurlijk element,
en op het strand. Dus niet alleen
honden en sommige mensen zijn
maanziek. Ook de inktvis, die
door biologen als tamelijk intelli
gent wordt beschouwd, heeft er
last van
