Provincie lanceert videoproject 'Golfbreker'
Kwaliteitsvideotheek moet
BZZToH op de been houden
'Amsterdam Modestad
moet vervolg hebben'
Geen 'Gevrij in de Alpenwei'
WOENSDAG 12 SEPTEMBER 1984
RADIO-TV-KUNST
PAGINA 23
Mogelijk over twee weken op tv in Leidse regio
ra Yvonne Oerlemans. Een op video vastgelegd spel met verte-
i het perspectief. (foto pr)
DEN HAAG - In de Statenzaal van
het Provinciehuis in Den Haag is
gistermiddag het videoproject
'Golfbreker' ten doop gehouden.
Op initiatief van de Culturele Raad
van Zuid-Holland is een televisie
programma gemaakt van ander
half uur. Dat bestaat uit twaalf vi
deofilmpjes, waarvan er vier in op
dracht zijn gemaakt. Die filmpjes
hebben op enigerlei wijze betrek
king op de provincie Zuid-Hol
land. De bedoeling is 'Golfbreker'
binnen enkele weken via de Zuid
hollandse kabelnetten in de huis
kamers te brengen.
Het gebruik van video als kunst
vorm is nog geen twintig jaar oud.
Uitingen van videokunst kunnen
meestal alleen in een aantal gale
ries en filmhuizen in de grote ste
den worden bekeken en zijn
slechts bij een klein publiek be
kend. 'Tape tv' van de VPRO was
de eerste poging om er in ons land
bij een groter publiek belangstel
ling voor te wekken. De Culturele
Raad wil daartoe met 'Golfbreker'
ook een poging ondernemen.
Het programma zal via de regio
nale en lokale omroepen in Zuid-
Holland worden uitgezonden.
Voorzitter Akkermans van de Cul
turele Raad noemde gistermiddag
het bevorderen van de relatie tus
sen kunst en regionale omroep dan
ook als nevendoel van het project.
Aan de totstandkoming van
'Golfbreker' is bij de Culturele
Raad sinds januari van dit jaar ge
werkt. De artistieke kant van het
project kreeg snel vorm. Uit inzen
dingen en ideeën van ongeveer
tachtig videokunstenaars is door
een redactiecommissie een keuze
gedaan. Van die commissie maak
ten onder anderen Frans Zwartjes
(die ook de eindregie deed), Mo-
niek Toebosch, Bob Visser (van
Tape-tv en Radio Rijnmond en een
vertegenwoordiger van Omroep
West deel uit. Acht filmpjes zijn
uitverkoren voor uitzending; aan
vier inzenders van ideeën werd de
opdracht verstrekt hun plan uit te
werken tot een videofilm.
Ook de financiële kant leverde
niet de grootste problemen op. De
produktiekosten bedragen 75.000
gulden. Dat geld is bijeen gebracht
door de provincie, de Rotterdamse
Kunststichting, de Haagse Film
stichting en het ministerie van
WVC.
Struikelblok
Voorzitter Akkermans noemde
gistermiddag tijdens de presenta
tie het bevorderen van de relatie
tussen kunst en en regionale om
roep een belangrijk nevendoel van
'Golbreker'. Toch is dat uitzenden
vooralsnog een groot struikelblok.
'Golfbreker' is een project op pro
vinciaal niveau, terwijl een Zuid
hollandse omroep niet bestaat. De
Culturele Raad meende in de be
ginfase nog zelf een eenmalige
zendmachtiging te kunnen verkrij
gen voor de uitzending. Dat bleek
niet mogelijk. Dus zouden de re
gionale en lokale omroepen in de
provincie zorg moeten dragen voor
de distributie.
Hiermee belandde de volgens
Akkermans op dit gebied onerva
ren Culturele Raad in het provin
ciale media-doolhof. Want Radio
Rijnmond in Rotterdam is voorals
nog de enige reguliere omroep in
de provincie. De in Den Haag ge
vestigde Omroep West zou graag
de tweede regionale omroep wor
den. De Culturele Raad ging voor
de uitzending in eerste instantie
met deze twee instellingen in zee.
Een voorwaarde is echter, dat de
gemeenten waar het programma
wordt uitgezonden, deze omroe
pen dan als representatief erken
nen. Dat is niet het geval. Geduren
de de laatste jaren zijn in verschil
lende regio's van de provincie om-
door
Ariejan Korteweg
roepinitiatieven op kleinere schaal
ontstaan, zoals de Leidse Omroep
Rijnland en gelijksoortige projec
ten in Gouda, Alphen, Delft, Dor
drecht en het Westland. Die be
twisten de representativiteit van
deze 'grote twee' voor hun regio.
Vandaar dat de uitzending nu
deels door Radio Rijnmond en
Omroep West, en deels onder ver
antwoordelijkheid van de kleinere
regionale omroepinitiatieven moet
worden verzorgd.
De uitzending is voor de gehele
provincie gepland op het kanaal
van de BRT 1. Voor een dergelijke
onderbreking van het gewone ka
belprogramma, waarvoor de kij
kers abonnementsgeld betalen,
moet het ministerie van wvc toe
stemming verlenen. Die toestem
ming is nog niet gegeven. 'AWeer-
Lakenhal
Wat u kunt zien, als die goedkeu
ring wel wordt verleend, is een pro
gramma dat een redelijke dwars
doorsnede lijkt te bieden van wat
in ons land aan videokunst wordt
gemaakt. Produkties die tegen de
televisie-documentaire aanzitten,
maar ook abstracte kleurvlakken
begeleid door atonale klanken, en
alle schakeringen daartussen.
De in opdracht van de Culturele
Raad gemaakte films bleken in het
algemeen beter tot hun recht te ko
men dan de niet speciaal voor
'Golfbreker' gemaakte tapes. Zo
wordt in 'Artvertisements' van
Claudio Goulart inventief reclame
gemaakt voor minder bekende cul
turele instellingen in de provincie.
Daarin ook opnamen van de Leid
se schouwburg en de tentoonstel
ling over de doorbraak van de mo
derne kunst in Nederland van mu
seum 'De Lakenhal'.
'Werkje hier...' van Gerard Holt
huis toont het Haags gemeentemu
seum, zoals je dat anders niet te
zien krijgt. Een kunstenaar komt
er al drie jaar kijken naar een door
Mondriaan om den brode geschil
derde hondekop, die in de kelders
is opgeslagen. De ronde van de
nachtwaker door het verlaten mu
seum roept de sfeer van een thriller
op.
'Oog op de hand' van Paul de
Mol is een documentaire over hoe
een blinde gebouwen en mensen
'ziet'. Hij doet dat onder meer aan
DEN HAAG (GPD) - Als je het
gebouw van uitgeverij-boek
handel BZZToH aan de Haag
se Stille Veerkade betreedt,
tref je daar de laatste maanden
naast de gigantische rijen boe
ken enkele rekken met video
banden aan. Nee, geen „Pikant
gevrij in de alpenwei", noch
„Schuinsmarcheren op Ibiza":
de liefhebbers die deze films
zoeken, moeten elders terecht.
In kwaliteitsvideotheek
BZZToH bestaat het aanbod
voornamelijk uit zogenaamde
goede films': je kunt er om
enkele voorbeelden te noemen
,Les Enfants du Paradis' van
de legendarische Marcel Carné
huren, ofDeath in Venice' van
Luchino Visconti, ,Identifica-
zione di una Donna' van Mi
chelangelo Antonioni, de met
een Gouden Palm-'78 bekroon
de ,De Klompenboom' van Er-
manno Olmi of ,Passione d'A-
more' van Ettore Scola.
door
Peter Huysman
De energieke directeur van
BZZToH, Phil Muyson, voortdu
rend bezig met het ontwikkelen
van wéér nieuwe plannen, steekt
niet onder stoelen of banken dat
zich onder zijn met veel moeite sa
mengebrachte video-kwaliteits-
oogst ook films van het B-kaliber
bevinden. Zo kom je er best wel
eens een verdwaalde Dracula of
een niet zo hoogstaande Neder
landse rolprent tegen.
Maar het gros bestaat toch uit
echt belangrijk materiaal (Fritz
Lang, Brian de Palma, Fassbinder,
Kurusawa, Kubrick, Chaplin,
Hitchcock, Bergman) en films die
om welke andere reden het bekij
ken meer dan waard zijn:„The Ro
se" met Bette Midler bijvoorbeeld,
muziekfilms (pop, Count Basie,
een vioolconcert van Beethoven),
kinderfilms en zoals gezegd -
een groot aantal Nederlandse
films.
Trots is Muyson ook op de hoe
veelheid bij hem te huren (én te ko
pen) videobanden met toneel, ope
ra en operette. Vooral de opnamen
die van opera-uitvoeringen in de
arena van Verona en in Covent
Garden zijn gemaakt, hebben vol
gens de BZZToH-chef een fantasti
sche beeld- en goede gelüidskwali-
teit. Er worden tekstboekjes bij ge
leverd. Voor de supporters van de
ze muziekvorm een geweldige ge
legenheid om zich opnamen aan te
schaffen die zij kunnen .afdraaien'
wanneer zij dat wensen.
Speciaal voor het onderwijs wil
Muyson ook het potentieel aan
banden met zijn geliefde .litera
tuur' (gesprekken met schrijvers,
toneelregistraties, documentaires
over auteurs en dichters, banden
rond met bekende toneelspelers
zoals Ko van Dijk) belangrijk uit
breiden via contacten met de tele
visie, het Nederlands Theaterinsti
tuut en andere distributeurs van
letterkundige programma's of to
neelstukken.
De basiscollectie die nu bij
BZZToH voorhanden is, bestaat
uit een 800 a 900 verschillende ti
tels. Totaal zijn er tegen de 1600 vi
deobanden voorradig, die trou
wens voor een iets hogere prijs
worden verhuurd of verkocht dan
in de .gewone' videotheek gebrui
kelijk is. De verhuurprijs varieert
van 7,50 tot 12,50 gulden per dag.
„Banden die gekocht worden voor
275 gulden kun je niet verhuren
voor 5 gulden per dag", aldus Muy-
Voorzover Muyson bekend is
„BZZToH Boeken en Video"
uniek in Nederland. Dat houdt in
dat er aan de hand van een nog uit
te brengen catalogus in principe
vanuit geheel Nederland bestellin
gen kunnen worden gedaan. Toch
denkt Muyson dat de nieuwe vi
deo-activiteiten van BZZToH zich
in de praktijk zullen beperken tot
Den Haag en omstreken: verzen
ding van videobanden naar verre
uithoeken van het land zal voor
privé-doeleinden (te) hoge porto
kosten met zich mee brengen. Wél
van landelijke omvang zal, zo ver
moedt Muyson, de video-samen-
werking tussen BZZToH en het
onderwijs zijn.
Wat heeft Phil Muyson, die met
zijn uitgeverij, winkel, uitgave van
het literaire blad BZZLLETIN, af
deling administratie en literaire ar
beid (literaire salon) al zoveel hooi
op zijn vork neemt, tot het opzet
ten van een kwaliteitsvideotheek
gebracht? Allereerst de noodzaak
om voor de gehele BZZToH-orga-
nisatie tot meer commerciële, dus
geld-inbrengende, activiteiten te
komen. Ook zijn bedrijf, deels ge
subsidieerd door rijk en gemeente,
is niet ontkomen aan het snoeimes
van de overheid.
Muyson:„Den Haag wil de aan
ons verstrekte subsidie in één klap
van 340.000 gulden naar nul terug
brengen. Ons antwoord daarop
was: bij een volledig gebruik van
alle commerciële mogelijkheden,
dus met inbegrip van onze video
winkel, hebben wij toch nog een
bedrag nodig van 129.000 gulden
om in staat te zijn al onze activitei
ten te laten doorgaan. Men heeft
beloofd dit ,bod' serieus te bekij
ken. Daarentegen is de steun van
WVC zelfs gestegen".
Financiële overwegingen neb
ben bij de oprichting van de video
theek meegespeeld. Maar het ei
genlijke idee is bij Muyson gebo
ren toen hij eens in Den Haag op
zoek was naar een video van Cha
plin. ,Ik ben enorm geschrokken
van de sfeer in deze winkels. In
sommige videotheken wisten ze bij
wijze van spreken niet eens wie
Chaplin was. Maar wat vervelender
is: veel van die zaken ademen een
onderwereld-achtige sfeer, uiterst
onprettig'.
BZZToH-directeur Phil Muyson temidden van zijn videobanden.
Om over het zoeken naar en het
vinden van bepaalde films nog
maar te zwijgen. Veel verder dan
genre-aanduidingen als .pikant',
porno', .oorlog' ,aktie' of .geweld'
komt men niet, zo is Muysons erva
ring. „Ik ben maanden bezig ge
weest om uit een ontzaglijke hoe
veelheid pulp het goede uit te zoe
ken. Uit één gids met duizenden
films heb ik eens vier behoorlijke
banden gehaald. Die gidsen zijn in
het algemeen hopeloos, bijna niets
is geregistreerd op regisseur, het
werkelijke genre of zelfs titel. Ove
rigens is er een aantal videodistri
buteurs dat wel goede banden op
de markt brengt.
Muyson schat dat in een stad als
Den Haag van de 300 videotheken
er slechts 3 a 4 met compleet legaal
materiaal werken. Samen met Den
Bosch is de residentie duidelijk de
AMSTERDAM (GPD) - 'Amster
dam Modestad' is nog pas halver
wege of de organisatoren roepen al
uit dat de eigenzinnige manifesta
tie op en rond de Dam ook volgend
jaar een vervolg moet hebben,
maar dan verspreid over heel de
stad. Terwijl rondvaartboten en
zelfs het Amstelhotel, de sexkonin-
gen en de Dienst Herhuisvesting
kunnen rekenen op aanslagen van
krakers en punkers, staat er mid
den op de Dam een knots van een
tent waar elke dag weer duizenden
bezoekers genieten van de meest
uiteenlopende modeshows. De fa
cade van bordkartonnen Amster
damse geveltjes rond die tent heb
ben meer schade gehad van de
storm dan van de spuitbussenma-
nie. Amsterdam is dus toch nog
een tolerante stad.
De eigenaar van de grote circus
tent op de Dam drentelt nerveus
zijn hotelkamer in en uit. Vanuit
zijn kamer biedt de Dam een wei
nig alledaags beeld: het hele plein
voor het paleis wordt in beslag ge
nomen door de tent. Een uur voor
de modeshow van Carla V. staan
honderden mensen al te wachten
om binnen te mogen. En dat is dan
nog slechts voor de generale repe
titie. De nervositeit van de heer
Hanson is begrijpelijk: de storm
die over Amsterdam woedt, lijkt
zich juist boven de Dam samen te
ballen. Valwinden hebben al een
deel van de bordkartonnen facade
vernield en terecht is Hanson er
bang voor dat een volgende keer
slachtoffers vallen onder het pu
bliek. Alle nodige voorzorgsmaat
regelen worden genomen; de tent
zelf heeft geiukkig weinig te duch
ten.
Amsterdam Modestad. Ander
halfjaar geleden is het,basisidee,
dat inmiddels al door minstens
acht prominente Amsterdammers
wordt geclaimd, geboren. Een aan
tal dames en heren uit de modewe
reld, de journalistiek en de VW
Ondanks ruzie groot succes
zaten bij elkaar toen onder de bor
rel het idee werd geboren om iets
met mode te organiseren op de
Dam. Want wat mode aangaat, is
Amsterdam voor elke portemon
nee nog altijd het Mekka van Ne
derland. Het idee werd opgepikt
door de Vereniging Amsterdam Ci
ty en er kwam een stichting: de
stichting Amsterdam Modestad.
Voorzitter werd de heer Nic Wolf,
directeur van Perry Sport. Het
penningmeesterschap viel in han
den van een bankdirecteur en ver
der werd het bestuur gecomple
teerd met juristen, kopstukken uit
de textiel en het zakenleven en de
eerder genoemde Vereniging Am
sterdam City. Er kwamen dona
teurs, die gezamenlijk goed bleken
voor een startbedrag van driehon
derdduizend gulden.
Voor de organisatie van het
spektakel belandde men bij het bu
reau van Henk van der Feest, van
oorsprong ontwerper, die ervaring
heeft met modeshows.
„Amsterdam en mode, dat is
echt. Alleen heeft dat facet van de
hoofdstad nooit zo nadrukkelijk in
de schijnwerpers gestaan. Zo'n
confectiecentrum, dat is uniek in
de wereld. De beste Nederlandse
modeontwerpers vind je in Am
sterdam. De modehuizen, van de
Hema tot aan de P.C. Hoofdstraat.
Maar vooral ook het publiek. In
Amsterdam loopje even makkelijk
rond in de nieuwste en meest exen-
trieke avantgarde, als in een spij
kerbroek of in de punkkleding. Die
tollerantie vind je nergens. Daarin
is Amsterdam een echte wereld
stad".
door
Huub Klompenhouwer
Afgelopen zondag presenteerden
de jonge Amsterdamse ontwerpers
zich met een show waarvoor het
publiek vijftien gulden moest neer
tellen. Bijna tweeduizend man in
de tent en honderden die teleurge
steld moesten worden omdat de
tent echt helemaal vol was. De
shows zaterdag van de modehui
zen in Amsterdam waren al net
zo'n spektakel. Opgeluisterd door
een keur aan artiesten, waaronder
de Rotterdamse Anita Meijer, die
nooit gedroomd had dat ze nog
eens op heilige Amsterdamse
grond, de Dam, het publiek aan
haar voeten zou krijgen.
Fong Leng
Maar de modemakers zijn ook
problemenmakers, dat heeft Van
der Feest ervaren. Zoals Fong
Leng, die zich waarschijnlijk zelf
wat overbluft heeft met een top-
show van zo'n tachtig mannequins
en die zulke vreemde eisen ging*
stellen aan de accommodatie, dat
ze het liet afweten toen ze haar zin
niet kreeg. En nog altijd rommelt
het in het groepje rond Max Hey-
mans, Frank Govers, Edgar Vos,
Frans Molenaar en Rob Kroener,
die zaterdagavond voor de prijs
van honderd gulden per plaats hun
Couture Gala moeten brengen. Het
grote orkest van Toni Eyk luistert
de show op, Mies Bouwman komt
en verder is er kaviaar en cham
pagne.
Swingende mode van Carla V. uit 'The Amsterdam Collection' zoals die
te zien was in een circustent op de Dam. (foto anp>
Modegala niet in circustent
AMSTERDAM (GPD) - Het grote galafeest dat de modeweek in
Amsterdam zaterdag 15 september afsluit wordt niet in de cir
custent op de Dam gehouden. Na een hooglopende ruzie is giste
ren door de vijf betrokken couturiers besloten dat het modegala
verplaatst moet worden naar hotel Krasnapolsky. De couturiers
Frank Govers, Max Heymans, Rob Kroner, Frans Molenaar en
Edgar Vos hebben te veel bezwaren tegen de tent waar een groot
aantal mindere goden uit de modewereld al spectaculaire shows
beeft gegeven. Bij de tent op de Dam zouden niet voldoende
kleedkamers aanwezig zijn voor de dertig mannequins en de
ruim 150 kledingstukken. Ook zou de tent niet chic genoeg zijn
om meer dan 1000 bezoekers in avondkleding te ontvangen.
De gasten van het modegala betalen 100 gulden voor een unie
ke kans om de couture-ontwerpen van de vijf meest bekende
Nederlandse modeontwerpers te zien. Zij worden bovendien
onthaald op champagne van goede huize en echte kaviaar, een
groot showorkest en Mies Bouwman als presentatrice. Tot nu
toe zijn circa 300 kaarten verkocht. Een voorstel om in plaats
van champagne en kaviaar bier en kaas te bieden voor een een
voudiger entreeprijs is met kracht verworpen door een meerder
heid van de modeheren die Amsterdam eindelijk een echt gala
waard achten. Besloten is dat de resterende toegangskaarten a
100 gulden de komende dagen ook door de deelnemende coutu
riers zullen worden verkocht.
de hand van de Ridderzaal, en het
model daarvan in Madurodam. De
Mol slaagt erin de sensatie van het
kijken door de ogen van een blinde
voor de toeschouwer aannemelijk
te maken.
Een vierde in opdracht gemaakt
filmpje is 'Anonieme publikaties'
van Harrie de Kroon. Een op de
performance geënt werkstuk,
waarvan de bedoeling onduidelijk
bleef.
De overige, niet in opdracht ge
maakte videofilmpjes, zijn van Ser-
vaas, Yvonne Oerlemans, Chris-
tiaan Bastiaans, Raul Marroquin,
I.A. Nichols, Babeth, Gammaglo-
buline en Lydia Schouten. In de
meeste gevallen korte bijdragen en
met een meer experimenteel ka
rakter.
De tapes worden aan elkaar 'ge
praat' door filmpjes van Jaap de
Jonge en Henk Wijnen. Knappe
filmpjes - vooral die van een rij rei
gers langs een vliet tegen de ach
tergrond van de Zoetermeerse
hoogbouw - maar pas gaandeweg
wordt duidelijk dat dit verbinden
de elementen, en geen zelfstandige
kunstwerken zijn.
Rijnland
De uitzending van 'Golfbreker'
door Omroep Rijnland is voorlopig
op zaterdag 29 september om 19.00
vastgesteld. Als alle vergunningen
tijdig worden verleend, kunnen
dan de kust- en bollenstreek en
Leiden en randgemeenten via BRT
1 het provinciale programma bekij
ken.
.zwartste plek'. „Maar er wordt he
lemaal niet tegen opgetreden", al
dus Muyson. „Je moet niet verge
ten dat de videotheken uit de por-
nohandel zijn voortgekomen. Het
illegaal kopiëren (dus vermenig
vuldigen van films zonder auteurs
rechten te betalen) is gebleven.
Daarom bestaat er zo'n negatief
beeld over de videotheekhandel.
Dat komt door de publiciteit en de
slechte presentatie van de meeste
zaken".
Voor de kwaliteitsvideotheek
van BZZToH zijn de kansen in
Den Haag dus groot. „Inderdaad
verhuren we elke week meer ban
den. Een serieuze prognose geven
hoe het de komende maanden zal
gaan is moeilijk. Maar in elk geval
zegt het al iets dat er de afgelopen
zomer niet eens een terugval in het
aantal huurders is geweest".
1(1) Careless Whisper
George Michael;
2(3) Mijn Stad - Danny de
Munk;
3 7) I just called to say i lo
ve you Stevie Won
der;
4(2) Smalltown Boy
Bronski Beat;
5(4) The Glamorous Life -
Sheila E;
6(8) Ghostbusters Ray
Parker jr.;
7(5) High Energy - Evelijn
Thomas;
8(6) When doves cry - Prin-
9 (15) Sounds like a melody
Alphaville;
10 (19) Dr. Beat - Miami
Sound Machine;
11 (11) Not the Dancing Kind
Ruud Gulit;
12 (18) Politiek Normaal;
13 (14) Message to my Girl
Split Enz;
14 (20) Happy Children P
Lion;
15 (26) Hot Water Level 42;
16 9) Two Tribes Frankie
goes to Hollywood;
17 (12) I'm your own South
America Silvio;
18 (17) The more you live the
more youlove A
Flock of Seagulls;
19 (10) I won't let the sun go
down Nik Kershaw;
20 (29) Touch by touch Dia
na Ross;
23 (23) Shine - Frida;
24 (32) Make me cry - Roberto
Jacketti en Scooters;
25 (13) Jump Pointer Sis
ters;
26 (16) When am i going to ma
ke a living Sade;
27 (37) What's love got to do
with it Tina Turner;
28 (35) I'll fly for you - Span-
dau Ballet;
29 Carolien Drukwerk;
30 (28) Menage a Trois K
Ram;
31 (33) Standing in the Twi
light - May wood;
32 On the Wings of a Nigh
tingale - Everly Bro
thers;
33 There goes my Baby -
Donna Summer;
34 Whose side are you on
Matt Bianco;
35 Pride - U2;
36 (24) La Colegiala Gary
Low;
37 Waiting in Vain - Bob
Marley;
38 (21) Wake me up before you
go go - Wham;
39 (34) Souvenirs del Sol
Debbie;
40 Drive - The Cars,
