Leidsch Dagblad | 1984 | 31 augustus 1984 | pagina 3

pIredezSt

fFietsturmelties ziin

fs avonds doodeng'

BJSCS

Over Werk

§£ememte inventariseert onveilige plekken

Besluit B en W teruggedraaid

Hagenaars mogen in
pand aan Herensteeg

Pand van evangelische
gemeenschap opgeknapt

Man bekent
ontucht met
vijf kinderen

Anonieme tip
over diefstal

ISW stoot opleiding
rechtenstudenten af

Auto start zichzelf en botst

de ware kennis van een kenner

De Steenhouwer

/RIJDAG 31 AUGUSTUS 1984

jerg

im,LEIDEN - "Wanneer je een
n swillekeurige vrouw vraagt:
li, noem nou eens een onveili
ge plek op in Leiden. Wed-
ie' den, dat ze er zo'n stuk of
detien zal weten te noemen?"
Bi

wadoor

f^Annemiek Ruygrok

ral. Aan het woord is Margreet Neder-
KeiPel, beleidsmedewerkster emanci
patiezaken van de gemeente. In het
C emancipatie-actieplan dat de ge
len meente in het voorjaar goedkeur
de, staat onder meer dat voor vrou-
ers wen gevaarlijke plekken in de stad
moeten worden geïnventariseerd.
5f "We krijgen natuurlijk veel klach-
trai ten binnen, maar een breed over-
11: zicht hadden we niet. Ik heb nu al
lerlei organisaties, buurt- en club
huizen aangeschreven met het ver-
ÖJ zoek in hun wijk eens rond te neu-
on zen en op te tekenen waar de knel-
2, punten liggen. Tot nu toe hadden
we daar nooit echt zicht op".

li. Taboe

'8 Te veel mensen zijn nog van me
ning, vindt Margreet Nederpel, dat
lar vrouwen bang zijn en daardoor
angst oproepen. "Als je daarover
heen weet te komen, gebeurt er
niets", is de gedachtengang van die
mensen. "Maar veel plekken in de
stad zijn niet alleen gevaarlijk voor
19 vrouwen, maar ook voor mannen".
En die zijn van nature toch niet
zo bang uitgevallen. Maar voor
mannen is het een groter taboe om
l0( daarover aan de bel te trekken.
Want zij hebben het image stoer en
sterk te zijn. Dus als ze in elkaar
tgi worden geslagen hangen ze dat lie
ver niet aan de grote klok.

"Ik hoop dat zoveel mogelijk
mensen op onze brief reageren.

Dan kan niemand zeggen: er is
niets* aan de hand, dat waait wel
over".

in Wanneer de inventarisatie een
maal voltooid is, zal zij door ver
schillende directies van de ge-
1 meente (verkeer, straatverlichting,
ruimtelijke ordening en groen)
51 voor advies worden bestudeerd.
Ook iemand van de zedenpolitie,
de werkgroep vrouwen tegen sek
sueel geweld en vrouwen in het
e' vrouwenwerk zullen hun hoofd er

over buigen. Uit het overleg moe
ten richtlijnen komen, waarmee B
en W hopelijk akkoord zullen gaan.
Vervolgens zullen de gemeentelij
ke afdelingen die richtlijnen moe
ten nakomen.

Niet alleen zullen richtlijnen
worden opgesteld om veiliger si
tuaties te scheppen, ook 'emanci
patorische toetsingscriteria' voor
nieuwbouw of renovatie moeten
van de grond komen.

Auto

Margreet Nederpel: "Vooral
nieuwbouwwijken worden nog
vanuit het oude patroon gebouwd:
een modaal gezin, man werkt,
vrouw is thuis met twee kleine kin
deren en er staat een auto voor de
deur. Maar dan wordt eventjes ver
geten dat manlief meestal die auto
meeneemt naar het werk en dat de
kinderen groter worden en het
huis uitgaan. Dan zit zo'n vrouw
opgesloten in een nieuwbouwwijk,
moet voor elk wissewasje op de
fiets naar de stad. Zo'n afstand is

Margreet Nederpel (bureau
emancipatiezaken): "Veel plekken
ook gevaarlijk i

K&O

In het K&O-gebouw, Oude
Vest 45 (ingang Hazewindsteeg)
is zaterdag van tien tot één uur
het jaarlijkse open huis. K&O
geeft dan een overzicht van de ci-
raca tachtig taalcursussen die op
het win terprogramma staan en
van de creatieve activiteiten voor
het komend seizoen. Zo zijn er
cursusssen dansexpressie, mi
me, jazzdans, dramatische ex
pressie, grimeren, maskers ma
ken, yoga, tekenen, schilderen,
aquarelleren, etsen en zeefdruk
ken, calligrafie, boekbinden en
lay-out.

Op het gebied van textiel kan
men kiezen uit weven op raam of
getouwen, modeontwerpen, ba
tikken, zijde beschilderen, stoe
len matten, stoelen bekleden,

naaien enz. Verder zijn er cursus
sen boetseren, beeldhouwen, ke
ramiek, fotagraferen en doka
technieken, film en/of video, bin
nenhuisarchitectuur, (edelste
nen slypen, glasgraveren, tim
meren/houtbewerking, bridgen
em bloemschikken.

Voor kindergroepen zijn er
mogelijkheiden tot fotograferen,
tekenen/schilderen en clownerie.

Het open huis van zaterdag be
vat tevens docuemnatie over de
K&O-cursussen in Rijnsburg,
Sassenheim en Wassenaar. Het
zelfde geldt voor aanstaande
dinsdagavond, wanneer er in het
K&O-gebouw tussen zeven en
negen uur nogmaals informatie
wordt gegeven over de taalcur
sussen. Belangstellenden kun
nen zich dan laten inschrijven,
voorzover de cursussen niet zijn
volgeboekt. Geïnteresseerden
kunnen bellen naar K&O voor
informatie (071-141141) of langs
komen.

Tentoonstelling

In het verenigingsgebouw aan
de Vlietweg houdt volkstuinver
eniging Roomburg zaterdag en
zondag een zomertentoonstel-
ling van de in eigen tuinen ge
kweekte bloemen, groenten en
fruit. Bovendien wordt er een
wedstrijd bloemschikken gehou
den. Openingstijden: zaterdag
van half een tot zes uur; zondag
van tien tot vijf uur.

ADVERTENTIE

Een greep uit onze menukaart:

dagschotelva. 1 9,50

gebakken kalkoenfilet met een
honing-kerriesaus en fruitf 13,50

gegrilde haasbiefstuk met
knoflooksausf 19,50

varkenskarbonade gevuld met
paprika, champignons en uif 11,75

gebakken zeewolf met witte wijn

en citroenf 12,75

groot terras - vanaf 22.30 uur zullen wij U

ook graag aan onze bar ontvangen
- wekelijks live-muziek - borrels, recepties
en partijen mogelijk
Iedere dag vanaf 17.00 uur geopend,
Doezastraat 43, Leiden - tel. [phone]

vaak moeilijk te overbruggen.
Trouwens, in steeds meer gezinnen
wordt de auto de deur uitgedaan,
omdat hij niet meer te bekostigen
valt. Er zijn genoeg mensen die
geen auto kunnen betalen".

In Almere is een onderzoek ge
daan naar klachten van vrouwen.
Zolang het om traditionele huis
vrouwen met kleine kinderen ging,
waren er geen problemen. Maar zo
dra de kinderen groter werden, de
vrouwen wilden werken of door
een scheiding de gezinssituatie
veranderde, traden klachten van
psychische en sociale aard op.

"Wat we ons moeten afvragen in
nieuwbouwwijken is of sociale
controle nog wel mogelijk is. Dat
wil zeggen: als een vrouw in moei
lijkheden komt, kan ze dan nog om
hulp roepen? Want er zijn hier in
Leiden flats gebouwd, waar ze op
de begane grond een garage onder
hebben gegooid. Als je daar in je
eentje loopt, zal niemand zien of
horen dat je wordt aangerand".
Volgens Margreet Nederpel moet
men bij de gemeente ernstig over
wegen of nieuwbouwwijken niet al
te veel gevaren met zich meebren
gen. "De Merenwijk en de Stevens
hof zijn prima hoor. Je woont be
trekkelijk buiten de stad, dat is
goed voor de kinderen, want die
hebben frisse lucht nodig, maar de
vrouw raakt daar op de duur in een
isolement. Zou het niet beter zijn,
vraag je je dan af, om gaten in de
stad op te vullen".

Het gerenoveerde pand Middelste gracht 25.

Opblazen

Ze geeft zelf toe dat daarmee niet
het huisvestingsprobleem kan
worden opgelost. Maar wat pretti
ger voorzieningen, zodat ook vrou
wen 's avonds veilig op straat kun
nen, zouden niet overbodig zijn.
"Die fietstunneltjes bijvoorbeeld.
Allemaal prachtig verkeersveilig.
Maar het gros van de vrouwen
zegt: Blaas die krengen op. Want
overdag is het niet erg om er onder
door te fietsen, maar 's avonds zijn
die dingen doodeng".

FILM - De LVL (Lesbiese Vrou
wen Leiden) vertoont vanavond de
film On Guard van Susan Lambert
over vier vrouwen die een multina
tional willen saboteren, maar met
onderlinge spanningen te maken
krijgen. Aanvang half negen in ge
bouw Ceaciliastraat 18.

LEIDEN- Het oude grachtenhuis
Middelstegracht 25 is gerenoveerd.
Boven is het een woning, beneden
maakt de evangelische gemeen
schap (evangelist Theo Dikkes) er
gebruik van voor haar creche tij
dens de samenkomsten van zon
dagmorgen op Middelstegracht 3,
de zondagsschool en het jeugd
werk. Het pand is nu eigendom
van de Stichting Evangelische Ge
meenschap. Zaterdag van 10 tot 2
uur is er open huis.

Leden van Dikkes' gemeente
hebben zelf veel aan de verbou
wing gedaan. Voor zeker de helft is
het zelfwerkzaamheid geweest,
van januari af. In de week wordt de
benedenruimte gebruikt voor de
oudere jeugd en voor bijbelstudies.
Ook zijn recepties mogelijk, bij
voorbeeld na een trouwerij, maar
altijd niet-commercieel.

De evangelische gemeenschap
heeft nu ook de beschikking over
een lokaal in de school Middelste
gracht 5. Daar is plaats voor zo'n

als de zaal Middelste
gracht 3, waar ruim 120 mensen in
kunnen, zondagsmorgens te klein
is. Evangelist Dikkes heeft dan een
soort monitor op zijn preekstoel,
waardoor de mensen in het school
lokaal hem op een scherm kunnen
zien. Zo heeft de techniek een ver
dubbeling van de accommodatie
mogelijk gemaakt.

Maar onder alles blijft het, zoals
aan de voorgevel van het gereno
veerde huis Middelstegracht 25 in
fraai oud schrift te lezen valt: 'Godt
alleen d' Eere'.

DEN HAAG-LEIDEN - De afde
ling rechtspraak van de Raad van
State heeft vanochtend als voorlo
pige voorziening uitgesproken dat
het winkel/woonhuis Herensteeg 1
niet als afzonderlijke woning moet
worden gezien. Dit betekent dat de
adspirant-kopers ervan, B. Schre-
vel en A. van Lonkhuijzen, het
pand kunnen betrekken.

De gemeente had eerder een
woonvergunning geweigerd omdat
naar haar mening het. historische
pand als woning moet worden aan
gemerkt waarvoor een woonver
gunning noodzakelijk is. En omdat
de bewoners naar het inzicht van
het college van B en W bij de ver
koop Leidenaars een te geringe
kans hebben geboden het pand te
kopen, was woonvergunning aan
de Haagse kopers geweigerd.

Zowel kopers als verkopers zijn
hiertegen bij de Raad van State in
beroep gegaan. Hun raadsman, mr.
M. Roest, wees er gisteren tijdens
de behandeling van hun verzoek
om een voorlopige voorziening op
dat het pand nooit anders dan een
woon/winkelfunctie heeft gehad.
Het was volgens hem onmogelijk
het gebouw als zelfstandige wo
ning aan te merken omdat slechts
door de winkel de woonruimte was
binnen te komen. Bovendien staat
het pand ook als woon/winkelhuis
in het bestemmingsplan opgeno-

Hij bestreed bovendien de stel
ling van het Leidse stadsbestuur
dat het pand onvoldoende aan Lei
denaars te koop was aangeboden.
De gemeente vond namelijk het
verschil tussen vraagprijs en uit
eindelijk koopprijs te groot. Door
die hoge vraagprijs, van 195.000
uiteindelijk naar 174.000 gulden
gezakt, zijn volgens haar mogelijke
Leidse gegadigden afgeschrikt.
Dat de vraagprijs te hoog was,
bleek volgens de gemeente uit de
koopprijs die 152.500 gulden is ge
worden.

Maar volgens mr. Roest is met
andere belangstellenden nooit
over een prijs onderhandeld. De
verkoop stokte steeds op de onge
schiktheid van het pand voor ge-
zinsbewoning. Overigens een van

de redenen waarom de huidige ei
genaren het te koop hebben gezet.
De Haagse adspirant-kopers willen
op de benedenverdieping een gale
rie inrichten, dus voor hen is het
pand uitstekend geschikt.

LEIDEN - In zijn woning is gister
ochtend vrij vroeg een 31-jarige
Leidenaar aangehouden wegens
het plegen van onzedelijke hande
lingen met vier- tot tienjarige meis
jes. Bij de politie waren klachten
van ouders binnengekomen dat de
man in het Plantsoen, het Room
burgerpark en het park in de Me
renwijk de kinderen lastig viel. De
man, die wegens dergelijk gedrag
al eerder met de politie in aanra
king is geweest, bekende dat hij
sinds begin augustus vyf meisjes
onzedelijk had betast. Hij zal door
een psychiater worden behandeld.

LEIDEN - Een 25-jarige Leidenaar
liet zondagmiddag zijn portemon
nee met 2000 gulden erin op zijn
auto liggen. Toen hij terugkwam
was de geldbuidel weg. Een adver
tentie in de plaatselijke kranten le
verde hem een tip op van een onbe
kende die zei te vermoeden wie de
dader van de diefstal is. De politie
trekt deze tip na.

ADVERTENTIE

LEIDEN - Een eigenzinnige auto zorgde gisteravond op de Kennedylaan
voor wat consternatie. De eigenaar had hem voor de deur geparkeerd,
maar even later startte de auto zichzelf, ging rijden en kwam op de
Brahmslaan tegen een andere auto tot stilstand. De politie kon voorko
men dat de auto nog meer schade aanrichtte door de accukabels los te
trekken. Vermoedelijk is kortsluiting in het startermechanisme oorzaak
van de spontane actie van de auto. Beide voertuigen werden flink bescha
digd.

LEIDEN - De 65 studenten van de
academische opleiding rechten
van het Instituut voor Sociale We
tenschappen (ISW) van Wolters
Samsom Opleidingen zullen voor
taan voor hun colleges naar Rijs
wijk moeten gaan. De opleiding
rechten is namelijk overgedragen
aan de Ring van Rotterdamse Re
petitoren in Rijswijk.

Reden daarvan is, aldus een
woordvoerster van het ISW, de
slechte verstandhouding met de
Leidse Universiteit die het lesma
teriaal moest aandragen. Dat

kwam vaak veel te laat binnen, op
het moment dat de cursus al enige
tijd aan de gang was. Het ISW gaat
verder als opleidingsinstituut voor
sociale wetenschappen.

Ook de rechtenopleiding van de
Stichting Nationaal Onderwijs
(SNO) in Den Haag, die door 140
studenten wordt gevolgd, is aan de
Ring van Rotterdamse Repetitoren
overgedragen. De Ring is onder
deel van uitgeverij Kluwer in De
venter en baseert zijn opleiding op
de rechtenstudie aan de Erasmus
Universiteit in Rotterdam.

Overdekt sleutelen
aan uw auto
Iedere zaterdag van
09.00 tot 13.00 uur
voor maar

LEIDEN Jan Wagemaker, in natuursteen: "Een
gevecht, ja, dat is het. Steenhouwen betekent vooral
dat je naast vakmanschap ook een enorm doorzet
tingsvermogen moet hebben. Je staat je de hele tijd
maar rot te beuken. Wie denkt: dat doe ik wel even,
dat steentje bewerken, kan beter meteen ophouden".

Hij heeft een bedrijf aan de Hoge
Morsweg. Maakt stenen bouw
sels en grafmonumenten. "Mijn
vader zat ook al in het vak. Hij
heeft het geleerd van een Duitser
die in Nederland werkte, een
goede vakman. In de tijd van
mijn vader werd er alleen nog
maar met de hand gewerkt".

door

Wim Brands

"Het was toen een zwaar be
roep. Ook niet zo'n gezond vak.
Ga maar na. Je zat de hele dag te
tikken en met elke klop kwam er
een pluimpje stof vrij. Die rot
zooi kwam vervolgens in je lon
gen terecht met alle gevolgen
van dien. Toch vond mijn vader
het mooi werk, grafstenen ma
ken".

"Ja, hij maakte alleen maar
grafstenen. In zijn tijd was hij
overigens niet de enige in Lei
den. Er waren tamelijk veel
steenhouwers en de concurren
tie was dan ook groot. Toen hij
begon, zeiden sommige anderen:
die Wagemaker zullen we er wel
eens uitwerken. Is ze niet gelukt,
zoals u ziet".

"Als kind kwam ik op de vrije
woensdagmiddag vanzelfspre
kend vaak in de werkplaats. Ik
vond dat ook wel geinig, een
beetje in een steen staan hakken.
Het lag natuurlijk voor de hand
dat ik in de zaak kwam. Vandaar
dat ik een steenhouwersoplei
ding in Utrecht heb gevolgd".

"Op die school heb ik het echte
handwerk geleerd. Je kreeg dan
een groot stuk steen en dat
moest je bewerken. Je begon
met het spitsen. Het gladmaken
van de steen. Daarna ging je aan
het beuken met een Bouchard-
hamer om de steen nog gladder
te maken. Slijen heb ik ook ge
leerd. Dan doe je dus zand en wa
ter op de steen die je bewerkt en
begint met een andere steen te
schuren".

Steengroeve

"Monnikenwerk is het, een
heidens karwei. Tijdens de oplei
ding vielen er veel leerlingen af,
dat waren jongens die het vak
toch niet in de vingers hadden.
Want vergeet dat niet: steenhou
wen is een echt vak".

Na zijn opleiding werkte Wage
maker een tijdje in een Belgische
steengroeve. "Hoewel stukken
steen ik daar niet heb staan frij
nen. Wat dat nou weer is, frijnen?
Dat is dus een bewerkingsme
thode, het slaan van ribbeltjes.
En al die ribbeltjes moeten op
één lijn staan. Precies werk.
Tsjonge, als ze ook maar de
kleinste afwijking zagen, begon
nen ze te klagen".

"Nee, na m'n Belgische perio
de kwam ik nog niet in de zaak
van m'n vader. Eerst heb ik nog
een tijdje bij een restaurateur ge
werkt Versieringen in kerken
aangebracht enzo. Moeilijk werk,
maar leuk. Want weet je wat zo
mooi is: soms loop ik in Leiden
rond en dan zie ik een topgevel,

of iets dergelijks, waar ik de
hand in heb gehad".

Als we Wagemaker vragen of
hij het vak van steenhouwer eens
wil typeren, zwijgt hij even, zegt
daarna. "Ik heb al iets over het
gevecht met de steen gezegd, is
het niet? Een oude steenhouwer
heeft dat ooit mooier onder
woorden gebracht. Die zei: je le
vert een gevecht met de materie,
het is de kunst om de steen aan je
wil te onderwerpen. Ach, dat is
natuurlijk een beetje hemelse
praterij, maar het raakt de kern
wel".

Akkefietjes

In '65 kwam Wagemaker in de
zaak van zijn vader, in '74 nam
hij het roer over. "Toen ik bij m'n
vader ging werken, maakte hij al
niet meer alleen grafmonumen
ten. Hij produceerde ook dorpels
en dat soort akkefietjes. Er was
overigens meer veranderd. Mijn
vader werkte al voor een groot
gedeelte machinaal in '65".

"Machinaal werken betekent

natuurnjK dat je het oude hand
werk niet zoveel meer uitoefent.
Jammer? Ach, ik weet het niet.
Je werkt nu veel snelleï hè. En
dan: soms maak ik nog wel eens
een profieletje met de hand,
want dat kan de machine niet.
Vind ik altijd leuk om te doen".

Wagemaker nodigt ons uit om
een paar grafstenen te bekijken.
In de ruimte waarin de grafmo
numenten worden geshowd,
waan je je even op een kerkhof.
Als we Wagemaker vragen of hij
dit geen luguber gezicht vind,
antwoordt hij: "Welnee, je moet
het zo zien: dit zijn gewoon fraai
bewerkte stenen en dood gaan
we allemaal. Grafkisten maken,
dat lijkt mij nou luguber werk,
maar dit niet, nee hoor".

Sommige mensen vragen een
bijzondere versiering. "Een ste
nen boek dat openligt bijvoor
beeld. Mooi om te maken. Dit is
trouwens ook een aardige versie
ring. Een steen in de vorm van
een grammofoonplaat. Is be
stemd voor het graf van een ar
tiest".

monteurs
Alle onderdelen en
b v. olie die U nodig
hebt voor grote of
kleine beurten,
leveren wij u tegen
zeer scherpe prijzen
uit eigen magazijn.
Tevens kunt U
profiteren van al
onze aanbiedingen
zoals uitlaten,
banden enz

U werkt met uw
eigen gereedschap
(voor het gebruik
van speciaal
gereedschap en
testapparatuur
vragen wij een
kleine vergoeding)
Natuurlijk wordt
deskundig advies
gratis door
ons verstrekt.

'COUPOI

Tegen inlevering

kennismaking GRATIS I

1 uur, In onze garage

aan Uw auto sleutelen.

Alleen geldig op I