De eenzame levensopgave
van een vrouw van stand
'Berucht' punt in
Warmond aangepakt
Parijse jurken wijken
voor Klein-Versailles
Auto te water
in Leiderdorp
Laan van Oostergeest
wordt nog landelijker
Fietspad Lommerlust ook aangelegd
PAGINA 2
REGIO LEIDEN
ZATERDAG 4 AUGUSTUS 1984
posterformaat die zij her en der in
het bos had opgehangen gaven een
goed beeld van het landgoed in zo
mertijd. Maar het was niet écht. En
op een goede dag in april besloot
zij de oranjerie nieuw leven in te
blazen.
Het was geen geringe opgave.
Van de oude tuin waren geen goe
de tekeningen, dus ze moest alles
uitrekenen. Dagenlang liep ze met
een landmeterslint door de tuin. Ze
was nog nooit zo blij geweest dat ze
haar gymnasium bèta had afge
maakt. Wat een klus! Niet alleen
moest alles symmetrisch zijn, het
moest ook tónen: "In feite heeft de
tuin een rotvorm". biecht ze op.
"Hij is breder dan hij lang is. Het
Oranje-huisje ligt a-symmetrisch
ten opzichte van de tuin en bij het
huisje loopt de tuin nog schuin toe
ook".
4000 rozen
Toch stond 17 mei 1969 de laatste
(vierduizendste) roos erin. Dezelf
de zomer bloeiden ze. Ze wordt
even stil als ze aan dat roerige jaar
denkt. Ze beseft dat de tuin er toen
beter bij lag dan nu. Een derde van
de bedden is leeg. Ze heeft eenvou
digweg geen geld om nieuwe strui
ken te kopen, zo om de twaalf jaar.
Immers, voor een uit de kluiten ge
wassen bed heeft men wel 200
struiken nodig. Dat komt haar al
gauw op zo'n dikke duizend gul
den te staan. En zoveel geld heeft
de zus van de ex-directeur van de
Zilverfabriek nu ook weer niet.
Ze vindt dat jammer, maar niet
onoverkomelijk. De tuin heeft nog
immer een rustige, ja zelfs zwoele
sfeer, vindt ze. Trots zou ze zich
echter niet willen noemen. Eerder
is ze dankbaar. Dankbaar dat zij
mag zorgen voor het cultuurgoed,
samen met een part-time tuinman
en een enkele scholier. Ze is blij
dat bezoekers dit nogal eens in
zien. Meermalen wordt mevrouw
Begeer tegen de borst gedrukt en
krijgt zij te horen: "goh, wat fijn
dat U dit hier doet".
Wantrouwend
Want tja, zij houdt er nu eenmaal
van een tuin te hebben zoals het
hóórt. "Als je van een monument
houdt wil je het' niet half-half
doen", legt ze uit. Als ze dan ook
door Leiden loopt en een mooi
oud, maar verveloos pand ziet,
gaan haar handen jeuken: "Ik zou
dan zo een verfkwast willen pak
ken", zegt de vrouw.
Ze beseft dat dat op problemen
zou stuiten. Haar macht is niet on
eindig. Eigenlijk vindt zij dat jam
mer, want vertrouwen doet zij de
mensheid allerminst. Daarom zit
zij ook maandelijks op de publieke
tribune bij de vergaderingen van
de raadscommissie voor openbare
werken. "Je moet toch weten wat
ze gaan doen met het dorp", zegt
de zus van WD-raadslid S. Be
geer. Toen de rijksweg-perikelen
aan de orde van de dag waren ken
de haar wantrouwen helemaal
geen grenzen. Tijdens vakanties en
korte tripjes belde ze dagelijks
naar huis. Haar vraag luidde im
mer: zijn er nog ambtenaren langs-
geweest?
VOORSCHOTEN - Alles offert ze op voor haar rozentuin:
Parijse jurken raakt ze niet meer aan en al twaalf jaar rijdt
ze in hetzelfde Renaultje, de Voorschotense mevrouw Be
geer. Maar ze doet het zonder mokken: de volgende gene
raties moeten ook kunnen genieten van haar tuin, gelegen
aan de rand van landgoed Berbice, naast de Zilverfabriek.
"Dit stukje Oudhollandse cultuur mag niet verloren gaan.
Er gaat in dit land toch al zoveel kapot", zegt ze krachtig,
terwijl ze vol liefde strijkt over de roosjes bij haar zeven
tiende eeuwse 'oranjerie', de oudste van ons land.
Natuurlijk, ze vindt het heerlijk om
tussen de rozen te leven, die tot in
november bloeien. Ze houdt van
de vele soorten geurverspreiders.
Ook de vorm van de stijltuin maakt
haar blij: zij houdt van de rechte
paden, in stervorm aangelegd. De
vele scherpgesneden rozenbedden,
aanwezig in driehoekige en vier
kante vormen, doen haar deugd.
Maar de vrouw tuiniert niet voor
haar plezier: het is veeleer een le
vensopgave. Een eenzame. Jaren
lang is zij verschrikkelijk tegenge
werkt. Rijkswaterstaat vormde de
grootste bedreiging voor 'haar rozi
ge Versailles'.
Lode wijk XIV
Toch heeft ze, gek genoeg, de
tuin te danken aan deze 'boosdoe
ner'. Immers, twintig jaar geleden
was er bijna niets meer over van de
tuin, die in de zeventiende eeuw
was aangelegd door Pieter de la
door
Paul van der Kooij
Court - Van der Voort. Deze schrij
ver van een tuin-handboek woon
de in die tijd op het landgoed, dat
toen nog Allemansgeest heette en
tot aan de Vliet liep.
Van de tropische gewassen die
Pieter eens verbouwde was zo'n
twintig jaar geleden geen spoor
meer te bekennen. De tuintjes, die
de arbeiders van de Zilverfabriek
hier tot in de welvarende jaren zes
tig hadden gehad, hadden afgere
kend met de geest van koning Lo-
dewijk de veertiende, de grote man
achter Versailles.
Alleen de oranjerie stond er nog:
het 'oranje-huisje' dat goed geïso
leerd is met boekweitdoppen, zo
dat tussen november en mei de ci
troen-, laurier- en sinaasappelbo
men naar binnen gereden kunnen
worden en lekker kunnen schuilen
voor de kou. Maar het geheel zag er
triest uit.
Onverwacht zou hier grote ver
andering in komen. Mevrouw Be
geer las in 1966 het streekplan van
de provincie Zuid-Holland en er
trok een waas voor haar ogen.
Dwars door haar landgoed zou
rijksweg elf gaan lopen. Het bete
kende: vele meters asfalt, mét een
zes meter hoge dijk. Haar monu
mentale woning aan de Leidseweg,
stammend uit 1674, zou volkomen
worden overschaduwd. Van de
tuin zou weinig overblijven. Rood
witte paaltjes, door ambtenaren
van rijkswaterstaat geplaatst, toon
den dit meedogenloos aan.
Uniek
Bezwaarschriften waren gauw
geschreven; medestanders snel ge
vonden. Zo steunden de rijks
dienst voor de Monumentenzorg,
de vereniging van Natuurmonu
menten en de stichting Natuur en
Milieu haar met hart en ziel. Haar
bezwaarschriften waren dan ook
doorspekt met opmerkingen over
natuurschoon en "de historische
waarde van deze laatste buiten
plaats van Voorschoten". Ook fo
to's van het huis en het "unieke
bos" ontbraken niet.
En immer werden de epistels af
gesloten met de zure constatering
dat er miljoenen worden uitgege
ven voor nieuwe recreatiegebieden
terwijl hier, in Voorschoten, zo
maar korte metten dreigt te wor
den gemaakt met een prachtig bos,
vol eeuwenoude eiken en linden,
in rechte rijen en diagonalen ge
plaatst.
Maar slapen deed mevrouw Be
geer nog niet. Het landgoed moest
nóg mooier, nog waardevoller wor
den. Een bezoekje van een com
missie van rijkswaterstaat sterkte
haar in deze overtuiging. De dele
gatie kwam in februari en werd ge-
tracteerd op een tamelijk kaal bos.
Dat kon beter, bedacht de Voor
schotense. Natuurlijk, de foto's op
De vriendelijkheid verbaast haar
niet. Ze schrijft het toe aan de
sfeer: "Het is een heerlijk rustpun-
tje in de drukke Randstad. Het lijkt
wel alsof de spanning van de be
zoekers afvalt waneer zij de tuin
betreden". Rustig loopt men rond
en gaat men zitten op een van de
bankjes langs de kant, zo valt haar
op. De jonge moeders wiegen dan
hun kind, de ouderen pakken vaak
een breiwerkje.
Het zijn veelal dezelfde bezoe
kers. Immers, men moet een wan-
delkaart hebben om Berbice te mo
gen betreden. Voor ouderen is deze
gratis, jongeren moeten enkele
tientjes storten op het gironummer
van de stichting Zuid-Hollands
landschap om een kaart te be
machtigen.
Verwaarloosd
Mevrouw Begeer in haar rozentuin, die tot haar onuitsprekelijke opluchting nog) niet hoefde te wijken voor een snelweg. 'Dit stukje
Oudhollandse cultuur mag niet verloren gaanmeent ze. <foto Ho'vast)
Over het algemeen gedragen de
Berbice-bezoekers zich netjes, het
zijn vooral de kaartlozen die de
zaak bruuskeren. Zo reden onlangs
tot verbijstering van de Voorscho
tense enige toeristen rond in de
tuin. Zonder mankeren plaatsten
ze hun rijwiel tegen een treurwilg.
En vervolgens sloegen zij aan het
picknicken. Toen mevrouw Begeer
"de lui" wilde berispen, werden ze
grof. Wat is dit eigenlijk voor ver
waarloosde tuin?, vroegen ze zich
schaamteloos af.
De Voorschotense stond paf. Ze
had het niet meer. Al dat werk, dat
ze er al die jaren in had gestoken.
Iédere dag is ze in de weer. Als ze
de rozen niet snoeit of bijplant, is
ze wel bezig met het begieten van
de vijftig laurierboompjes, die 's
zomers een keurige ring vormen
langs de kanten en 's winters in het
oranje-huisje staan. "Ik kan hier
niet eens zitten", verkondigt ze.
"Want als ik hier ben, ga ik subiet
aan het werk? Er is hier ook zoveel
te doen".
Zó ziet Warmonds meest bekende (beruchte) kruispunt e
VOORSCHOTEN - Gedeputeerde
Borgman geeft morgen bij recrea
tiepias Vlietland het startschot
voor een 3-uurs surfwedstrijd, die
de afdeling 'Windsurfers' van wa
tersportvereniging Leidschendam
organiseert. Aan deze recreatieve
wedstrijd voor alle typen planken
(maximaal zeiloppervlak 6,8 vier
kante meter) kan iedereen mee
doen. Registratie en clublidmaat
schap zijn niet verplicht. Het ge
bruik van een trapeze is toege
staan.
De wedstrijd begint morgen om
12 uur. Na drie uur wordt er afge
schoten. Daarna kan iedere deelne
mer zijn ronde afmaken.
Inschrijven voor de surfwed
strijd kan morgen tussen half tien
en elf uur bij Vlietland.
LEIDERDORP - Een auto is gis
teravond te water geraakt aan de
Zijldijk ter hoogte van de jachtha
ven in Leiderdorp. Hoe de wagen
in het water terecht is gekomen, is
volgens de politie nog niet bekend.
De vier inzittenden wisten zeil
de auto te verlaten By het ongeval
is niemand gewond geraakt. De be
stuurder, een 21-jarige Leidenaar
heeft een proces-verbaal gekregen
omdat bleek dat hij met teveel al
cohol op achter het stuur had geze
ten.
WARMOND - De Warmondse Laan
van Oostergeest zal in de toekomst
alleen maar landelijker worden.
Deze weg, die tegenover het ge
meentehuis ligt, zal in de nabije
toekomst maar van één kant toe
gankelijk zijn voor auto's. De ge
meente wil de laan, al jarenlang
een gevoelig punt, niet helemaal
tot verboden gebied voor het 'blik'
verklaren. Veel ouders brengen
hun kinderen namelijk met de auto
naar de school, die aan de Laan van
Oostergeest staat. Men heeft er
lang over gewikt en gewogen, maar
afsluiten zou alleen mogelijk zijn
als er een voetpad van de kerk naar
de parkeerplaatsen bij het Tref
punt zou komen. Dat pad kan ech
ter niet worden aangelegd omdat
Warmond het niet eens kon wor
den met de grondeigenaar, de her
vormde kerk.
De Warmondse bestuurders én
het schoolbestuur zijn het nu eens
geworden. Eenrichtingverkeer is
een goede oplossing, vinden beide
partijen, ook omdat de laan dan
smaller kan worden. Er wordt ex
tra veel groen aangebracht. Vracht
verkeer zal helemaal worden ge-
weerd en de maximumsnelheid
gaat slechts 15 kilometer bedragen.
Overigens zullen fietsers wel in
beide richtingen mogen blijven rij
den. De fietsstrook die op de He
renweg uitmondt zal worden ver
lengd. Dit om paniek bij fietsers,
die de drukke weg op moeten rij
den, te voorkomen.
Het parkeren wordt uiterst be
perkt. Wethouder Slingerland
denkt aan een maximum van vijf
minuten, die autorijdende ouders
voor de school mogen blijven
staan. En het voetpad vanaf de He
renweg naar de school zal worden
gescheiden van de rijbaan. Voor de
voetgangers worden ook speciale
voorzieningen aangebracht, zoals
paaltjes.
Bestrating komt er in geen geval.
Het landelijke karakter wordt on
derstreept door een grintlaag. Wel
ke soort is nog niet helemaal dui
delijk. Dat mag de raadscommissie
openbare werken volgende maand
gaan bepalen. In het verleden heeft
de raad al wel een ton gereserveerd
voor de laan. De veranderingen
zullen in de eerste helft van het vol
gend jaar worden doorgevoerd.
WARMOND - Het gevaar
lijkste verkeersknooppunt
van Warmond, het kruis
punt bij de Schipholtunnel,
zal flink worden aangepakt.
Daarmee worden twee
vliegen in één klap gesla-*
gen. Allereerst wil War
mond de ergernis bij de
wachtende automobilisten
en fietsers trachten weg te
nemen. En in de tweede
plaats worden de bewoners
van de nieuwbouwwijk
Lommerlust in de nabije
toekomst via een fietspad
verbonden met Endepoel 1
en 2.
Dat fietspad is een jarenlang ge
koesterde wens. Er is bij de Schip
holtunnel ook altijd al ruimte voor
gereserveerd. Die 'uitsparing'
wordt straks doorgetrokken, zodat
de kinderen uit Lommerlust in de
toekomst veiüg (en zonder overste
ken) de scholen in Endepoel kun
nen bereiken. Noodgedwongen rij
den veel fietsers nu nog op allerlei
omslachtige - en verboden - ma
nieren onder de spoorlijn door.
Met de aanleg van het fietspad
wordt meteen het kruispunt 'mee
genomen'. Volgens waarnemend
wethouder G. Slingerland, die de
plannen gistermiddag ontvouwde,
is deze kruising bij de Padoxlaan
S weilandstraat/Van Wassenaar
straat/Herenweg/ heel wat mensen
een doorn in het oog. Vooral name
de wachttijden vanaf de Padoxlaan
en van het fietspad vanaf Oegst-
geest en Leiden zouden irritatie
opwekken.
Het is, kortweg, de bedoeling dat
het kruispunt wordt ingekort. De
stoplichten vanuit diverse richtin
gen gaan een stukje naar voren, zo
dat het verkeer minder tijd nodig
heeft om het kruispunt over te ste
ken. In technische termen heet het
dat 'het kruisingsvlak wordt ver
kleind'.
In de toekomst zullen de fietsers
uit Endepoel, die rechtsaf richting
Leiden slaan, via het nieuwe fiets
pad kunnen doorrijden. Ze worden
dan niet langer gehinderd door
stoplichten. Omgekeerd kunnen
zij het verkeer dan niet, zoals nu
vaak gebeurt, lamleggen door het
rode licht te negeren.
De reconstructie van de zo be
langrijke verkeersader zorgt er ook
voor dat fietsers en voetgangers
aan de Padoxlaan één centraal
oversteekpunt krijgen. Voordeel
daarvan is dat de stoplichten daar
met één in plaats van met twee
groepen te maken hebben en de
wachttijden korter worden. Er ko
men ook speciale fietsopstelstro-
ken vóór de auto's. Dat is vooral
voor fietsers die linksaf willen
slaan een stuk veiliger.
Sweilandstraat
Door dit gisteren gepresenteerde
plan kunnen de bewoners van de
Sweilandstraat voorlopig weer op
gelucht ademhalen: het blijft in
hun straat verboden voor automo
bilisten om in twee richtingen te
rijden. Er was begin dit jaar sprake
van, na een advies in die richting
van de ANWB. Burgemeester en
wethouders hadden de ANWB ge
vraagd oplossingen aan te dragen
voor 'het' kruispunt. De bond stel
de toen voor om de Sweilandstraat
voor verkeer uit beide richtingen
open te stellen, omdat op de Schip-
hol-kruising teveel wegen samen
komen.
Voorlopig wordt dat advies in de
ijskast gelegd. Tenminste, wat wet
houder Slingerland betreft. Het in
stellen van tweerichtingverkeer
stuitte al direct op veel weerstand
onder de bewoners.
Een andere aanleiding om het
kruispunt onder de loep te nemen
is het gegeven dat fietsers driftig
gebruik maken van het pas aange
legde fietspad naar Leiden (Meren-
wijk en station). Er zijn tellingen
gehouden. De uitslag daarvan is
nog niet bekend, maar voor War
mond staat vast dat die extra hoe
veelheid fietsers, van wie sommi
gen het rode licht negeren, voor
oponthoud en ergernis zorgen.
Het hele plan, dat begin septem
ber in de raadscommissie openba
re werkeij worden behandeld, zal
ongeveer 80.000 gulden gaan kos
ten. Het geld komt uit verschillen
de potjes (onderhoud, gereser
veerd). Slingerland verwacht dat in
de eerste helft van 1985 daadwer
kelijk een begin mee kan worden
gemaakt.
Overigens is hij er zich van be
wust dat ook na de opknapbeurt
het kruispunt nog lang niet 'onfeil
baar' is. Liever had hij een en an
der grootschaliger aangepakt,
maar daarvoor ontbrak het geld.
"Het is en blijft gewoon een heel
ingewikkeld kruispunt. Er moeten
maar liefst zes wegen bij elkaar ko
men. Maar ik dacht dat het meeste
leed wel geleden is als dit plan is
uitgevoerd. Kritiek zal er altijd blij
ven, maar we moesten nu eenmaal
concessies doen".
Ag
en
d
a1
tiek- en curiosamarkt, 9.30-17 i
Vanaf VW-kantoor - Stationsplein, toe
ristische wandeltocht door centrum
Leiden, 10.30 uur.
Vanaf VW-kantoor - Stationsplein, cor
so-wandeltocht, start tussen 9-14 uur.
Hartebrugkerk - Haarlemmerstraat,
wandelorgelconcert, 15-15.30 uur.
Groenoordhallen - mobielmarkt rom
melmarkt, 10-16.30 uur.
Vrouwenhuis - Hooigracht 79, cafe-
avond, 21-1 uur.
Leidse Werkgroep Homoseksualiteit -
Caeciliastraat 18, disco, 22-2 uur.
NVSH trefcentrum - Rapenburg 48, tel.
149987. open soos, vanaf 22 uur.
ZONDAG
Caeciliastraat 18, 'De Roze Salon', 14-18
de Kasekoband 'Fun-Masters'
en de salsa-band 'Exmo-Stars'.
Rijksmuseum voor Vojkenkunde -
Steenstraat, film 'Nairn en Jabar', 15
Voorschoten
Recreatiegebied Vlietland - 3 uurs-surf-
wedstrijd, i'2 uur; inschrijven tussen
9.30-11 uur.
Leiderdorp
Voetbalveld - Hoogmadeseweg, toer
nooi t.g.v. Antilliaanse carnavalsdag.
WARMOND - Een jarenlange wens
van veel Warmonders gaat binnen
kort in vervulling: er komt een
brug tussen Endepoel 1 en 2. De
brug zal de sloot tussen de Ganzen-
wei en de Van der Woudestraat
gaan overbruggen. Bewoners van
Endepoel hoeven dan niet meer,
zoals nu het geval is, bijna een kilo
meter om hoeven lopen.
De gemeente Warmond heeft al
geld gereserveerd voor dit voet
gangersbruggetje. Voor 1 januari
moet het er staan.
LEI DSC H DAGBLAD
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Post uitsluitend aan
Postbus 54.
2300 AB LEIDEN
Geen krant ontvangen:
tel 071-123143
tussen 18 00-19 30 uur
(nabezorgmg na 19 30 u
erdag var
incassokosten
Abonnementen kunnen
dagelijks ingaan
verstri|ken van de
abonnementsperiode geen
opzegging is ontvangen, volgt
automatische verlenging
16 30-18 00 u
Abonnementsgelden b
Restitutie is met toegestaan per pQS, 330
Kwartaalabonnement 63,10 Commentaren
Per post 85,50 W F J Wirtz en
Maandabonnement 21,21 A A van Brussel
(Aulom betaling) RuDriekchels
Losse nummers 1,-
J Kroon (stad)
Directie G KooDman B W T Jun9ma" (P'ri
Directie vj Koopman H I. J. Veldhuizen
Adj di' N Quakernaat (regio)
Hoofdredacteur
Drs J W E Metselaar H v d Post (plv)
Ad| Hooldredacteur W F J Wirtz
R Paauw (bm buit ec
Alg redactiechef P J de Tombe (sport
A van Leeuwen A van Kaam (plv)
Plv Alg redactiechef W C H Schrema
M Hoenson-de Graaft
(randgem.)
P C Rosier
(radio, televisie, kunst)
S. J de Groot
(geestelijk leven)
Redactie stad en
randgemeenten
tel 071-144941tst 219
Aangesloten bij de
Gemeenschappelijke
Persdienst met eigen
correspondenten o a in:
Bonn. Brussel. Londen.
Pari|S. Washington. Cairo,
Rome. Madrid. Mexico
I Post
(feature)
