-C= Musical over leven Jan Cremer Concertagenda 'Hoorspel niet als kunstvorm beschouwd' Grote produktie van regisseur Franz Marijnen Spaanse folklore Goochelaars naar Den Haag Pim Hofdorp overleden Polivka's theatrale gekte stemt tot enig nadenken Uit in de Randstad LEIDSE UITMARKT 1984 VRIJDAG 15 JUNI1984 DEN HAAG (GPD) - Het imago van het hoorspel is slecht in Ne derland. Het heeft hier, in tegen stelling tot het buitenland, nooit de status van kunstvorm gekre gen. Dat is ongerechtvaardigd. Er is geen enkele reden om deze vorm van 'kunstzinnige tekst- produktie' te verwaarlozen. Er - kan veel kwalitatief goed hoor- spelwerk worden beluisterd. Dit is het oordeel van dr. Ineke Bulte, die gisteren op het proef schrift „Het Nederlandse hoor spel aspecten van de bepaling van een tekstsoort" is gepromo veerd aan de Katholieke Univer siteit van Nijmegen. Er wordt relatief weinig geëxperi menteerd en ook in de traditio nele hoorspelen wordt vaak con ventioneel en oncreatief met ge sprekssituaties en monologen omgesprongen. Dat het publiek vrijwel nooit iets hoort over het hoorspel-'werk' van bekende schrijvers als bijvoorbeeld And reus, Schierbeek en Hamelink. komt alleen omdat het 'hoorspel' heet. Ineke Bulte heeft onder meer on derzocht hoe het hoorspel zich bij de verschillende omroeporga nisaties in ons land heeft ontwik keld. Het is haar gebleken dat het hoorspel-aanbod van de NCRV het meest constant is en het meest de Westduitse ontwik kelingen met volwaardig literai re, experimentele en journalistie ke spelen volgt. De 'identiteit' van de verschillende zendgemachtigden komt ook tot uiting in de inhoud van de hoor spelen. De VARA besteedt voor al aandacht aan arbeid, NCRV en KRO aan religie en de AVRO kent geen specifiek 'eigen' on derwerpen. De personages die in de hoorspe len van de zendgemachtigden voorkomen schetst Ineke Bulte als volgt: de AVRO-figuren pluk ken de dag, de KRO-figuren wor stelen met zichzelf en dus eeu wig, de NCRV-figuren worstelen en komen boven, terwijl de VA- RA-figuren worstelen en ten on der gaan. Zij heeft verder ont dekt dat de AVRO minder ge compliceerde spelen uitzendt dan KRO, NCRV en VARA en bijna geen belangstelling voor experimenten kent. KRO en NCRV zijn daarvoor weer meer gemotiveerd dan de VARA. Van 1946 tot 1981 zonden AVRO, KRO, NCRV en VARA samen 1631 oorspronkelijke ééndelige spelen uit, die geproduceerd wa ren door 461 schrijvers. De NCRV verzorgde een-derde deel van deze produktie. De resteren de twee-derde werd door de ove rige drie omroepen met wisse lend aandeel verzorgd: in de ja ren vijftig was de KRO het meest actief, in de 60-er jaren de AVRO en in de jaren '70 de VARA. Ineke Bulte meent dat het hoor spel in Nederland minder gebon den zou moeten zijn aan de be perkingen van het huidige om roepbestel. Dit zou kunnen door het 'poolen' van de beschikbare financiële en personele midde len, door het instellen van een experimenteel geluidslaborato rium, door een onafhankelijke culturele zender of door uitbrei ding van de culturele taak van de NOS. Mevr. Bulte staat op het standpunt dat, mocht het echte hoorspel in Nederland nog ooit serieus geno men worden, het dan niet langer dient te worden opgevat als een eerst geschreven en vervolgens voorgelezen rollenspel, hoe goed ook. „Het echte hoorspel is het kunstwerk van de gesproken taal en van de behandeling van het geluid in al haar aspecten". Radio - tv - kunst GRONINGEN, AMSTERDAM (GPD) Regisseur Franz Marijnen gaat onder de titel 'Ik Jan Cremer, de rockeret- te' een rockmusical maken over het leven van de schrij ver-schilder Jan Cremer. De musical wordt in Groningen gemaakt in samenwerking met de Stadsschouwburg en de theaterstichting De Voor ziening. Peter Tuinman is aangezocht voor de rol van de volwassen Cremer en voor de kleine rol van de jonge Cremer wordt gedacht aan Danny 'Ciske' de Munk. Voor de vrouwelijke hoofdrol is Renée Soutendijk benaderd. Henny Vrienten van de onlangs opgeheven popgroep Doe Maar gaat waarschijnlijk de muziek voor de rocknummers verzor gen; Loek Dikker schrijft de rest van de muziek. René Solleveld treedt op als producent. De basis voor de 'rockerette' wordt ge- Danny de Munk is gevraagd gen in première gaat onder de ge zamenlijke vlag van het Holland Festival en het Festival van Vlaanderen. Begin juli 1985 volgt dan de randstedelijke presenta tie in Theater Carré in Amster dam. Zowel aan de Belgische overheid als aan het Nederlands ministe rie van welzijn, volksgezondheid en cultuur is gevraagd een garan tiesubsidie te verlenen om het geraamde exploitatietekort van 1,3 miljoen gulden te overbrug gen. De Raad voor de Kunst die het ministerie moet adviseren, heeft zich inmiddels positief uit gelaten over het plan voor de Cremer-musical. Het wachten is echter op een algemene uit spraak over het scheppen van een produktiefonds waaruit garantiesubsidies voor musicals betaald zouden moeten worden. Behalve voor 'Ik Jan Cremer' zijn ook aanvragen ingediend voor musicals van Jos Brink ('My Fair Lady'), Seth Gaaikema en Guus Vleugel. Het advies over het door de produ centen van deze musicals geza menlijk ingediende plan voor een musicalfonds wordt binnen kort verwacht. De entourage voor 'Ik Jan Cremer' zal van een zodanig formaat zijn dat de musi cal alleen in de grotere theaters in Nederland en België gespeeld kan worden. Als de financiering en de bezetting van de hoofdrol len rond komt, wordt dit najaar aan de voorbereidingen en in april volgend jaar aan de repeti ties begonnen. René Solleveld loopt al enkele ja ren met het plan voor 'Ik Jan Cremer' rond. Aanvankelijk was het de bedoeling dat de musical onder regie van Franz Marijnen gemaakt zou worden voor de Rotterdamse Schouwburg waar Marijnen tot voorjaar 1983 werk zaam was als artistiek leider van het RO-Theater. Jan Cremer had daartoe in samenwerking met Gerben Hellinga de tekst voorbe reid. Die tekst zal nu waarschijn lijk herzien worden. Franz Marij nen regisseerde de afgelopen maanden voor De Voorziening een aan Jules Verne gewijd thea terspektakel dat op dit moment wordt uitgevoerd in de Ooster poort in Groningen. Dit Jules Verne-project waarin Peter Tuin man ook de titelrol speelt, wordt het volgend seizoen uitgezonden door de NOS-televisie. De opna men daarvoor worden komend weekeind onder regie van Jonne Severijn in Groningen gemaakt. LEIDEN - De folkloristische dans groep uit San Juan de Plan in de Spaanse Pyreneeën treedt zon dag 24 juni op in het Antonius- clubhuis in Leiden. Het gaat hier niet om professionele artiesten, die de volksdans op balletscholen onder de knie hebben gekregen, maar om Spaanse boeren en boe rinnen, die de eigen tradities in stand willen houden. De groep is afkomstig uit een klein bergdorp. Zo'n tien jaar geleden nam daar een groepje vrouwen het initiatief de traditionele dan sen en melodieën te leren van de oudste dorpelingen, voor ze voor goed in de vergetelheid zouden raken. Daaruit ontstond een volksdansgroep, die met stijgend succes op fetivals optreedt. DEN HAAG (GPD) - Een konijn in karikatuur en de onvermijde lijke hoge hoed sieren de aan kondiging van het nationale goo- chelcongres 1984. Maar daar la ten ze het niet bij. De Nederland se Magische Unie pakt op 15, 16 en 17 juni in het Congresgebouw in Den Haag uit met een comple te olifant en bijbehorend mate riaal. Goochelen boeit nog altijd r als een van de tijdloze 1 van amusement. Tonny van Dommelen uit Amsterdam is een van de magiërs achter de scher men. Een grote naam in het goo- chelwezen en hij treedt nog steeds op, al is de tijd van de bui tenlandse optredens een beetje voorbij. Dat laat hij over aan Ger Copper die pas veel succes pakte in Zwitserland en aan Richard Ross, die mede-verantwoordelijk is voor de organisatie van dit driedaagse spektakel in Den Op de zaterdagavond (16 juni) is er een gala voor 2000 man publiek. Verder houdt men een open dag met attracties en daarnaast zijn uiteraard het congres en het con cours van belang. Er komen ook buitenlanders. Bel gen, Fransen en Duitsers hebben ingeschreven voor de wedstrij den. Tonny van Dommelen re kent op 42 concours-acts in de di verse klassen zoals algemene goochelkunst, manipulatie, men tale magie, micro-magie, kinder programma en cabaretgoochelen of salonmagie. Leiden krijgt zijn Uitmarkt Voor het hooiseizoen begint maakt de groep een tournee door ons land. Het optreden in het Anto- nius Clubhuis begint met een dia voorstelling over de herkomst van de groep en haar dorp. (foto PR) DEN HAAG (ANP) - De Haagse de tectiveschrijver Pim Hofdorp is, naar gisteren bekend is gewor den, het afgelopen weekeinde op 72-jarige leeftijd overleden. Pim Hofdorp, pseudoniem voor Wil helm Gustave Kiedorff heeft zes tien politieromans geschreven die zich alle in Den Haag afspe len. De schrijver is inmiddels be graven. LEIDEN - In Amsterdam kennen ze het al jaren, maar voor Leiden is het nieuw: een uitmarkt, waar op zoveel mogelijk wordt ge toond van wat er in de stad op het gebied van kunst en cultuur te beleven is. Die markt wordt zaterdag 15 september gehouden in en om de Leidse Pieterskerk. Vele tientallen groepen en vereni gingen hebben al toegezegd op de Uitmarkt vertegenwoordigd te zullen zijn. Het voorlopige pro gramma vermeldt optredens van fanfares, majorettepelotons, (kinder)theatergroepen, ballet scholen, volksdansgroepen, orkesten, muziekverenigingen, koren, popgroepen, acrobatiek- groepen en een poppentheater. Verspreid over de omgeving van de kerk komen podia. De bedoeling is dat groepen en ver enigingen deze Uitmarkt aangrij pen om de plannen voor het ko mende seizoen bekend te maken. Vandaar dat er voor elke deelne mende organisatie een (halve) marktkraam wordt opgesteld. Tentoonstellingen, terrasjes en kermisachtige attracties zullen het geheel omlijsten. De Leidse Uitmarkt wordt georga niseerd door een werkgroep van de Stichting Vrienden van de Pieterskerk. De Stichting doet dat mede, om iedereen de kans te geven kennis te maken met de gerestaureerde kerk. De Stich ting wil er graag een jaarlijks te-' rugkerend evenement van ma ken. Wie in verenigings- of ander ver met de Werkgroep, Leidse Uit markt, Kloksteeg 16, in Leiden. Boleslav Polivka Festival of Fools Leiden: 'Survivor' van en door Boleslav Polivka (Tsjechoslowakije). Gezien op 14 juni in de Leidse Schouwburg. LEIDEN - Boleslav Polivka speelde in 1980 met de Praagse groep 'Divadlo na provazku' (Theater aan een draadje) tij dens het gecombineerde Fools- en Theatre des Nations-festival op de ter reinen van de voormalige ADM scheepswerven in Amsterdam. De groep bracht toen een snel en dolko misch commedia dell'Arte stuk en Po livka speelde de Arlecchino op een ma nier die ik nooit meer zal vergeten. Nu, na vier jaar, is hij weer terug in Neder land, en hij is niets veranderd. Polivka is een speler die genoeg heeft aan zijn eigen lichaam en wat willekeurige rekwisieten om een publiek te amuse ren. Nog voor hij gisteravond zijn solo voorstelling echt was begonnen had hij door een demostratie van twee van de onderdelen van zijn overlevings-pakket de sfeer van de avond al bepaald: thea ter is illusie, en het is leuk als én de spe lers én het publiek dat weten, maar net doen of hun neus bloedt. In de voorstelling is dit spel met de illusie echter ernstiger van aard. Polivka speelt een gek in een gesticht die leeft op de bovenste verdieping van een stapelbed en voortdurend in de waan verkeert dat hij op een schip of op een eiland zit dat omringd wordt door water. Steeds creëert de gek nieuwe situaties waarin hij met zijn booteiland terechtkomt, voert die op tot een climax, barst in een krankzinnig gelach uit en stort dan uit geput neer. Soms horen we de stemmen van twee artsen die hun patiënt bespre ken of horen we voetstappen. Dan schijnt er iemand zijn bed te passeren met wie hij contact zou willen leggen, maar die hij nooit durft aan te spreken. Nadat hij, bij een prachtige onderwater- zwempartij op de hoogte van het laagste bed, een koffer heeft opgedoken waarin hij onder meer een spiegel vindt, blijkt plotseling het water rond zijn bed te zijn verdwenen. Hij is genezen en kan in zijn burgerkleren die overigens in niets verschillen van zijn booteilandpak - het gesticht verlaten. Daar buiten stuit hij echter op.... het publiek, dat bij elk van zijn fantasiespelletjes hard klapt: de illusie is theater geworden. Het gek zijn wordt gewaardeerd als theatervoorstel ling. Onze held wordt er echter knap ze nuwachtig van en wil 'terug naar huis' terug naar zijn gesticht dus, terug naar zijn eiland. De inhoud van het programma is goed voor een overpeinzing achteraf in de kroeg. Tijdens de voorstelling heb ik zorgeloos zitten genieten van Polivka's grenzeloze fantasie om met de meest simpele dingetjes de meest bizarre tru- ken uit te halen. Het trotseren van een wervelstorm, het ontdooien van bevro ren lichaamsdelen, het braden van een opwindbeestje en het laatste trekje van heus-eerlijk-echt-de-allerlaatste sigaret: hij vult er een hele avond mee met het gemak waarmee een spelend kind de wereld voor het eerst ontdekt. Dat mijn gelach om Bohvka's grappen sterk zijn gek weer naar het gesticht en naar zijn eenzame eiland doet verlangen, stemt echter tot nadenken. MARC VAN DER VELDEN. In de Waalse kerk aan de Breestraat in Leiden wordt zondagavond een kerkconcert gegeven. Het orgel (uit 1746) wordt bespeeld door Theo Goedhart. Noortje Gortzak, Margreet van Schie en Christine Uithol- Périat spelen blokfluit. Werken van Telemann, Pachelbel, De Caix d'Hervelois, Van Eyck en Schickhardt worden uitgevoerd. Het concert begint om 19.30 uur. Leden van het Residentie-Orkest geven donderdagavond 21 juni een con cert in kasteel Duivenvoorde in Voorschoten. Ook het Residentie Blaaskwintet is op deze avond te beluisteren. Het kwintet bestaat uit Koos Verheul(fluit), Hans Roerade(hobo), Jan Cober(klarinet), Ton Kerstens(fagot) en Vicente Zarzo(hoorn). Voorts treden aan de strijkers Claire Huydts(viool), Wibo van Biemen(viool) en Wladimir Mendels- sohn(altviool). Het programma vermeldt werden van o.a. Danzi, Dvorak, Kodaly en Jo- hann Strauss. Ewald Kooiman, als organist verbonden aan de Vrije Universiteit in Am sterdam, geeft vrijdagavond 22 juni een concert in Katwijks Nieuwe Kerk. Op het programma prijken werken van Bach(de bekende Triosonate nr. 5 en een drietal Choralvorspiele) alsmede composities van Couperin(Of- fertoire sur les grands jeux) en Guilmant(Marche e nr. 5 en 4). Ook staat op het programma een werk vó Het kamerkoor 'Good Company' geeft morgenavond in Oegstgeest een concert. Aan het concert wordt meegewerkt door een instrumentaal ensemble, door de organist Rijk Jansen, en door drie vocale solisten: Karin Jöns thövel, alt; Nico van de Meel, tenor; Peter Dijkstra, bas. Op het programma staan de volgende werken: Henry Purcell: 'Welcome to all the pleasures'. Cantate 117 van J.S. Bach: 'Sei Lob und Ehr' dem höchsten Gut'. Een orgelconcert van Handel. Engelse madrigalen van rond 1600, o.a. van Dowland. Monteverdi: Vi- vrö fra i miei', een madrigaal in drie delen. NOS verfilmt toneelstuk Jules Veme DEN HAAG (GPD) De NOS gaat een toneelstuk over Jules Verne verfilmen. De produktie wordt deze maand door toneelgroep De Voor ziening in Groningen gespeeld. De NOS zal ongeveer zes dagen bezig zijn met opnemen en het stuk bewerken tot een programma van negen tig minuten. Waarschijnlijk wordt de produktie in de eerste helft van 1985 op de televisie uitgezonden. i melodie opus 46 Lefébure-Wély. i de Groene Kerk ROTTERDAM Ahoy Complex di 19, 20 uur, Roger Waters en Eric Clapton, popconcert. Rotterdamse Schouwburg vr 15, 20.15 uur. Holland Festival: The Beggar's Opera, opera van Gohn Gay, Nederlandse Operastichting m.m.v. Ans van Dam, David Shape- zo 17, 20 uur, Holland Festval: Trisha Brown Company, 'Opal Loop - Song of gone fishin' 'Set and reset', di 19, 20 uur, Holland Festival: Neder lands Danstheater, 'Verklarte Nacht' TEnfant et les Sortileges', The New Swingle Singers Theater Zuidplein zo 17, arlecchino, 15 uur, 'Lippen schrift' van Norman de Palm. Lantaren 1 vr 15, za 16, 20.30 uur, 'Nu', toneel ge baseerd op drie verhalen van Ga- brielle Wohmann, Studio's Onaf hankelijk Toneel. Lantaren 2 vr 15, za 16, 21 uur, 'Jena', toneel Dis- cordia, m.m.v. Willem Kwakkel- stein, Annet Kouwenhoven e.a. AMSTERDAM Bcllevue t/m zo 24, beh. ma, do 21, vr 22, 21 uur. Holland Festival: Skamander 'De val' van Albert Camus, met o.a. Wil lem Nijholt. Carré za 16. 19.30 Brand(t) aar zo 17, ma 18, 20.15 uur, Holland Festi val: Stary Teatr Krakow: 'De beze tenen' van Camus/Dostojewski. Concertgebouw vr 15, gr. zaal, 20.15 uur. Holland Fes tival: Concertgebouworkest o.l.v. Lucas Vis/Jane Manning, sopraan, Theo Bruins, piano, Theo Olof, viool, Vicente Zarzo, hoorn, Groot Omroepkoor. za 17, gr. zaal, 20.15 uur, VU koor/Het balletorkest/Amsterdams Universi teitskoor/Vu kamerkoor o.l.v. Huub Kerstens. woe 20, gr. zaal, 12.30 uur, lunchcon cert Het Nederlands Kamerorkest o.l.v. Jean-Jacques Kantorow, Kleine Komedie ma 18 t/m za 23. 20.15 uur. zo 24. 14 uur, Studio Ensemble van De Ne derlandse Operastichting 'The beg gar's opera' van John Gay. Nieuwe De La Mar Theater zo 17, ma 18, di 19. 20.15 uur, Holland Festival: Nowy Teatr, Poznan zo, ma, 'Het einde van Europa' van Ja- nusz Wisniewski; di, 'Panopticum a la Madame Tussaud. De grote sterf te of de De Pest. Parijs 1860'. Stadsschouwburg za 16, 20.15 uur. Holland Festival: Trisha Brown Company 'Opal loop' 'Son of gone fishin' 'Set and reset'. zo 17, di 19. 20.15 uur, Holland Festi val: De Nederlandse Operastich ting 'Cosi fan Tutte' van Mozart. ma 18, 20.15 uur, Holland Festival Trisha Brown Company 'Glacial Decoy' 'Sone of gone fishing' 'Set DEN HAAG Koninklijke Schouwburg vr 15, za 16, 20.15 uur, Haagse Come- die 'Hamlet' van Shakespeare. di 19, 20.15 uur, Schauspielhaus Wien 'Über die Dörfer' van Peter Hand- ke. Hot-theater za 16, 20.15 uur, Centro Teatrale Pon- tedera 'Senza desideri'. woe 20, 20.15 uur. Compagnie Pierre Antoine Villemaine 'Sourire Obli- Circustheater vr 15. za 16, zo 17, 20.15 uur, Freek de Jonge 'Stroman en Trawanten', m.m.v. Het Willem Breuker Kollek- tief. zo 17, 12.15 uur, Scheveningen Zon dagconcert: Het Metropole Orkest o.l.v. Rogier van Otterloo, m.m.v. Greetje Kauffeld en Humfrey Campbell. Paradijs vr 15, za 16,18 uur, 'Het huwelijksaan zoek' van Tsjechov, gespeeld door de Haagse Comedie. Theater Pepijn vr 15, za 16, 20.30 uur, Cabaret Her man Finkers: 'De Diana Ross Show'. LEIDEN Schouwburg vr 15, 20.15 uur, Festival of Fools: Bloohps and The Split Britches (USA). za 16, 20.15 uur, Festival of Fools: Pink New York (USA); Performan ce Multi Media (Canada). ma 18. 20.15 uur. TIG speelt in het ka der van de Anjeraktie 'De hele stad Stadhuisplein za 16, Festival of Fools: om 13 uur, Teatro Necleo (Italië): om 14 uur. Pink (USA), om 15 uur, Ondekoza (Japan). Pieterskerk vr 15, 20.15 uur, K&O-concert door Albert de Klerk Kunstenaar Jan Schoonhoven krijgt David Roëllprijs AMSTERDAM (ANP) - Het Prins Bernhard Fonds heeft de beeldend kunstenaar Jan Schoonhoven (69) uit Delft de David Roëllprijs toege kend. De onderscheiding wordt Schoonhoven half september in het Haags Gemeentemuseum uitgereikt. Dit gebeurt bij de opening van de overzichtstentoonstelling die aan Schoonhoven is gewijd. Voor de on derscheiding - waaraan een bedrag van vijftienduizend gulden is ver bonden - is Schoonhoven eenstemmig voorgedragen door de jury: dr. S.H. Levie, mr. P. Cleveringa, dr. R.W.D. Oxenaar, drs. M. Sanders, mr. E.L.L. de Wilde en mr. J.H.A. de Bie Johannes Jacobus Schoonhoven studeerde van 1930 tot 1934 aan de Ko ninklijke Academie in Den Haag en was aanvankelijk tekenaar en aquarellist. In 1946 werd hij ook ambtenaar bij de PTT waar hij tot zijn pensionering is gebleven. In de jaren vijftig ging Schoonhoven witte reliëfs maken, opgebouwd uit ribkarton en closetrollen. Later werden het meer regelmatige reliëfs: beplakte rechthoekige vlakken van golfkarton of papier maché. Het waren geometrische vormen, waarvoor werd uitgegaan van rijen gelijk waardige elementen waarbij de licht- en schaduwwerking centraal staat. Schoonhoven maakte ook tekeningen die zijn opgebouwd uit talloze gelijke tekentjes: streepjes, kruisjes, vierkantjes. Jan Schoonhoven was in 1958 medeoprichter en lid van de Nederlandse Informele Groep, waartoe ook behoorden Armando, Henk Peeters, Jan Henderikse en Kees van Bohemen. Zonder de twee laatsten vormden ze in 1960 de Nul-groep naar analogie van de Duitse groep Zero. Ze zetten zich in de praktijk af tegen het academische en het abstract expressionisme. Ze wilden objectieve kunst die informatie verschaft over de werkelijkheid. In 1967 werd Schoonhoven de prijs van de Biennale in het Braziliaanse Sao Paulo toegekend. Hij nam voorts in 1968 deel aan de Dokumenta in het Westduitse Kassei. Tentoonstellingen van zijn tekeningen werden in de jaren zeventig gehouden in het Stedelijk Museum in Amsterdam en in het Museum Boymans-Van Beuningen in Rotterdam. De overzichtstentoonstelling die van 15 september tot 16 november in Den Haag wordt gehouden, gaat vervolgens naar Dusseldorf en Stutt gart, terwijl er ook uit Denemarken belangstelling voor is getoond

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 29