Staking dreigt bij Melkunie Een oude toekomst, een nieuw verleden Drang tot verkoop op Damrak Beursweek Laagste koers op beurs in Amsterdam door geruchten Boete van 5,5 min voor vroegere Estel Overeenstemming over 100 man extra bij DAF Wilton-Fijenoord als laatste werf los van RSV ZATERDAG 26 MEI 1984 UTRECHT (ANP) - De Voedingsbond FNV heeft de Melkunie gisteren een ultimatum gesteld. Als de directie niet terugkomt op plannen om de produktie in de vestiging Den Haag (150 werknemers) te verminderen en die vestiging eventueel zelfs helemaal te sluiten, zal het werk in Den Haag maandagnacht worden neergelegd, aldus een woord voerder van de bond. Andere bedrijven van de Melkunie zullen dan worden opgeroe pen, geen „besmet" werk te doen. Volgens de Voedingsbond FNV heeft de directie vorig jaar, nadat onder het personeel in Den Haag onrust was ontstaan over moge lijke reorganisaties, beloofd dat voor 1 januari 1986 geen ingrij pende veranderingen zouden worden doorgevoerd. Inmiddels heeft Albert Heijn be sloten zijn melk voor de winkels in het Zuiden niet meer te be trekken van de Melkunie in Rot terdam maar van Campina, om dat de aanvoerlijnen dan korter worden. Dat zou bij de Melkunie moeten worden gecompenseerd AMSTERDAM (ANP) - De Amster damse effectenbeurs heeft giste ren hevig verontrust gereageerd op geruchten als zouden behalve de Continental Illinois Bank ook Manufacturers Hanover Trust en Chase Manhattan Bank in de problemen zijn geraakt door de schuldenlast van een aantal ont wikkelingslanden. (zie deze krant van gisteren). De Ameri kaanse beurs was daardoor don derdag fors lager, hoewel de ope ning gisteren (16.00 uur Neder landse tijd) meeviel. Hoewel de banken het meest in de nagatieve belangstelling van de beleggers stonden kregen vrij wel alle fondsen een forse tik mee. ABN sloot op f333, een ver lies van f 10. Amro was f 3 lager op f 58,50 en NMB sloot met een verlies van f 2 op f 134,50. GASWINNING Een groep ondernemingen waaronder Petroland bv mag in de aardgas-concessie „Oosterend" gaan gas-winnen. Het kabi net heeft gisteren de minister van economische zaken machtiging ver leend om te bevorderen dat die winningsconcessie er komt. De groep maatschappijen, die door het kabinet gisteren niet met name werd genoemd, heeft in het gebied door middel van een aantal borin gen een economisch ontginbare aardgasreserve aangetoond. De ontweipakte van de concessie wordt nu naar de Raad van State gezon den, zo is na de ministerraad bekend gemaakt. door de produktie in Den Haag met ongeveer eenderde te ver minderen. Bovendien zouden er plannen bestaan om deze vesti ging op vrij korte termijn hele maal te sluiten. Daarmee schendt de Melkunie volgens de bond de beloften van vorig jaar. Groepsdirecteur C. Witvliet van de Melkunie zei desgevraagd dat de opstelling van de Voedingsbond op een misverstand berust. Vol gens hem zijn deze week in de ondernemingsraad alleen ver scheidene alternatieven op tafel gekomen voor het opvangen van het omzetverlies in Rotterdam (onder meer door de produktie in Den Haag te verminderen) en is er nog geen sprake van definitie ve besluiten. Datzelfde geldt volgens hem voor een mogelijke sluiting van de Haagse vestiging, die, als ze al doorgaat, zeker niet voor 1986 haar beslag zal krijgen. Hij zei dat de Melkunie de beleidsaf spraken niet wijzigt en dat de verschillende mogelijkheden en plannen nog aan de orde moeten komen in het georganiseerd overleg: de normale adviesproce dure moet nog beginnen. Maandag, voordat het ultimatum afloopt, is er nog een gesprek tussen de Melkunie en de bon den. EINDHOVEN (ANP) - DAF Trucks in Eindhoven gaat hon derd man extra personeel aan trekken. Vakbonden en directie hebben dat gisteravond afge sproken nadat eerder in de week binnen het bedrijf grote onrust was ontstaan. Beide partijen hebben dit gisteravond beves tigd. Volgens districtsbestuurder F. Westenbrink van de Industrie bond FNV hadden de produktie- werknemers te horen gekregen dat de arbeidsduurverkorting voor hen voorlopig niet door ging. De extra gewerkte uren zouden normaal worden uitbe taald. Volgens DAF was die noodgreep noodzakelijk omdat de vraag naar vrachtwagens plot seling stijgt terwijl de invoering van een nieuw systeem van ar beidsduurverkorting nogal wat aanloopproblemen oplevert. Tegen deze regeling ontstond bin- DEN HAAG - Bij de opening van het nieuwe kantoor van uitgeverij Vuga bv aan de Zeestraat in Den Haag, bood dr. W. Drees (links) een door hem verzorgde publikatie 'Uitgaven en uitgevers - kanttekenin gen bij overheidsuitgaven' aan aan de secretaris-generaal van het mi nisterie van financiën, mr. G. van Setten. In het midden mr. A. Focke- ma-Andreae, directeur van Vuga. (foto anpj nen de onderneming groot zet. Enkele honderden legden donderdagavond voor korte tijd spontaan het werk neer. De Industriebond FNV eis te dat de afspraken over arbeids duurverkorting zouden worden nageleefd. Gisteravond werden de partijen het uiteindelijk eens over een uitbreiding van het personeels bestand voorlopig op tijdelijke basis. DAF Trucks heeft vorig jaar overi gens een verlies geleden van 27 miljoen gulden. Voornaamste oorzaak is een geweldige prijzen slag op de vrachtwagenmarkt. Dat staat in het gisteren versche nen jaarverslag over 1983. Het jaar daarvóór werd nog een kleine winst geboekt van 1,8 mil joen gulden. DAF Trucks ver wacht in 1984 weer uit de rode cijfers te komen. De verkopen liggen tot dusverre boven het ni veau van vorig jaar. LUXEMBURG (ANP/DPA) - Het vroegere staalconcern Estel, dat werd gevormd door de Neder landse Hoogovens en de West- duitse Hoesch, moet een boete van 2,2 miljoen ecu, ongeveer f 5,5 miljoen, volledig betalen. De Europese Commissie heeft deze boete opgelegd omdat de onder neming de toegewezen produk- tiehoeveelheid in het vierde kwartaal van 1981 heeft over schreden. Een verzoek om de boete in te trekken is door het Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen afgewezen. Hoogovens heelt gisteren laten we ten dat zij tachtig procent van de boete voor haar rekening neemt en Hoesch twintig procent. Hoogovens heeft voor de boete gereserveerd. Estel heeft destijds een verzoek bij de Europese Commissie inge diend om meer te produceren dan was toegestaan en de Com missie heeft dat verzoek ingewil ligd. maar toch heeft de onderne- Subsidieregeling voor winkeliers DEN HAAG (ANP) Winkeliers die in een kleine plattelandskern een al of niet rijdende winkel met een breed assortiment aan levensmiddelen (gaan) exploite ren kunnen daarvoor subsidie krijgen. Die bedraagt 25 procent van de investeringen in de win kel of de winkelinventaris met een maximum van 50.000 gul den. De investeringen moeten wel meer dan 20.000 gulden be dragen. Dat staat in een ontwerp-regeling van staatssecretaris Van Zeil (economische zaken). ming voor enkele produkten het contingent overschreden. Omdat ook in het derde kwartaal te veel was geproduceerd heeft de Euro pese Commissie de boete met tien procent verhoogd tot 82.5 ecu (f 208) per ton teveel gepro duceerde staalprodukten. Het Hof in Luxemburg bepaalde in zijn uitspraak dat Estel bewust de toegewezen produktiecontin- genten heeft overschreden en dat het bedrijf er bij de bereke ning van de toegestane produk- tiehoeveelheid geen eigen bere keningsmethode op na mocht houden. Estel heeft verzachten de omstandigheden proberen aan te voeren, maar de Europese Commissie heeft zich beroepen op het automatische karakter van de boeteheffing en erop ge wezen dat er geen ruimte is voor subjectieve beoordeling. Onderzoek naar mogelijke fraude ROTTERDAM (ANP) - De Rotter damse politie stelt een onder zoek in naar een mogelijke frau de bij de stichting SIHO. een or ganisatie die werkloze managers aan de slag tracht te helpen. Een ex-bestuurslid en een zittend- bestuurslid hebben bij de politie melding gemaakt van het feit dat twee leden van het dagelijks be stuur f. 72.500 van SIHO ten on rechte hebben overgemaakt naar de rekening van een eigen beslo ten vennootschap. Het geld waarom het gaat is afkom stig van de gemeente Schiedam waarvoor de SIHO een onder zoek heeft gedaan. Nog maar even en ook de laatste grote werf die nog kreunt on der het juk van het bijna faillie te Rijn-Schelde-Verolme is zelfstandig. Wilton-Fijenoord gaat met de hulp van de ge meente Schiedam en een een malige uitkering van het rijk straks zelfstandig verder, net als eerder de Koninklijke Maatschappij De Schelde (KMS) in Vlissingen en de na burige Rotterdamse Droogdok Maatschappij (RDM). Ook voor de laatste van de drie grote werven die zich binnen RSV bezig hielden met defensieop drachten is het RSV-drama dan afgewikkeld. door Wim Fortuyn Afgewikkeld? Het lijkt er veel op, dat Wilton-Fijenoord nog niet van RSV af is. De werf mag dan in naam zelfstandig worden, maar in zekere zin ver andert er niets. Want de werf mag in beginsel geen marine- orders aannemen, zo blijkt uit een oekaze van minister Van Aardenne (economische za ken). Die zijn voor RDM en KMS, die dan ook in feite door de staat zijn overgenomen en waarin de marine een hoop geld heeft gestoken. Zodat wat dat betreft het monsterverbond gewoon blijft bestaan. Immers, Wilton had binnen RSV al de rol van 'krui meldief op defensiegebied: de afdeling marinebouw was ooit bedoeld voor het opvangen or ders, die KMS en RDM niet konder verwerken. Die rol moet Wilton blijven vervullen, omdat Van Aardenne dat nu eenmaal kan eisen in ruil voor de eenmalige uitkering van 25 miljoen gulden. Ook op het gebied van de civiele nieuwbouw lijken voor Wilton de kansen miniem. Orders voor zeer grote schepen - het vroegere marktterrein zitten er tegenwoordig niet meer in en voor de iets kleinere is er, een paar bruggen en kilometers stroomopwaarts, nog steeds Van der Giessen-de Noord. De ze nog altijd zelfstandige werf heeft een dubbele voorsprong op de Schiedamse werf, al mag die iets gunstiger gelegen zijn. In de eerste plaats is er de over dekte hal, die het werken in de winter mogelijk maakt en de Krimpense werf een 'Japanse' concurrentiekracht verschaft. Bovendien ligt er nog altijd de destijds met RSV gemaakte af spraak, dat Wilton niet onder de duiven van Van der Giessen zal schieten. Ook hier lijkt Wil ton-Fijenoord afhankelijk van de kruimels die van het bord vallen. En dat zijn er dezer da gen niet veel. Lijkenpikkerij Directie en werknemers van de Schiedamse werf hebben de bittere pil maar doorgeslikt als het 'hoogst haalbare', nu Van Aardenne de oude gebiedsaf bakening in elk geval op mili tair gebied niet wenst te door breken. Des te woedender was de reactie, toen RDM vorige week een brief schreef naar Den Haag met het verzoek de twee onderzeeërs voor Taiwan die nog steeds bij Wilton in aanbouw zijn naar Heijplaat te verhuizen. "Lijkenpikkerij", zo reageerde woordvoerder Van Schellebeek van Wiltons ondernemingsraad. RDM, dat Wilton ook het patent op de Sea-Dragon betwist (evenals RDM's Walrus een af geleide van de oude Zwaard vis-onderzeeër), wreef inder daad zout in een diepe wonde. Eerder dit jaar kreeg Wilton al van het kabinet te horen dat een vervolgorder uit Taiwan voor nog eens twee onder zeeërs vriendelijk edoch be Onderzeeboten: Wilton zal ze alleen mogen bouwen als buurman RDM al vol zit. Zo was het al bij RSV, zo blijft het. (f0to ANP) slist moest worden afgewim peld om politieke redenen - de relatie met de volksrepu bliek China stond op het spel. Bovendien heeft de lange finan ciële onzekerheid van Wilton, dat ook nu nog met RSV in surséance van betaling ver keert, opdrachtgevers afge schrikt. Wrang detail daarbij is dat de werf nog steeds een vor dering van 200 miljoen gulden heeft op RSV, geld dat ooit is 'geleend' voor dat beruchte ko- lengraafproject. Kortom, Wilton is bij de trage stap naar een zelfstandig be staan al op een forse achter stand komen te staan. RDM opereert al een jaar los van RSV en kan blijkens het eerste (deze week verschenen) jaarverslag al weer denken over aflossing van de schuld aan de overheid. De produktie lag vorig jaar iets boven de verwachting en er is zelfs ruimte voor investeringen ter waarde van acht miljoen gul den. Reparatie Van Aardenne zal het schaamte loze verzoek van RDM niet in willigen, maar het is teveel ge zegd dat Wilton anders het graf was ingejaagd. Want waar RDM op marinegebied het pri maat heeft gekregen, daar heeft deze werf de reparatie-af deling ingeleverd ten gunste van Wilton-Fijenoord. Het ligt al weer een jaar in het verle den, maar ook bij RDM heeft het kapmes fors gezwaaid in ruil voor miljoenensteun. De diepe crisis in de scheepsbouw laat nu eenmaal geen ruimte voor twee grote werven in Rot terdam die zich én op de scheepsreparatie én op de bouw van onderzeeërs. Er is dus wel degelijk een hoofd rol voor Wilton-Fijenoord weggelegd, zij het niet in de nieuwbouw. Een haven als de Rotterdamse kan niet zonder goede reparatiemogelijkheden en op dat terrein staat Wilton sterk. Oud-minister Langman kwam begin dit jaar nog met een rapport waarin hij pleitte voor bundeling van de Rotter dams reparatiecapaciteit met Wilton-Fijenoord als 'marktlei der'. Langman beschouwt WF als de 'meest complete' repara- tiewerf en van strategisch groot belang voor de haven, ge zien de ligging en de reputatie van vakmanschap. De reparatie-activiteiten van Wil ton zijn nimmer ter discussie gesteld, ook niet door Van Aar denne die alleen de nieuw- bouwafdeling wilde sluiten. Althans, totdat vanuit Gorkum scheepsbouwer Kommer Da- men succesvol specialist in kleinere schepen - zich meld de als kandidaat koper. Welis waar stuitte de door Van Aar denne toegejuichte overname van de werf door Damen op diens voorwaarde van een klei ne duizend ontslagen bij Wil ton, maar daarmee is de kans op vruchtbare samenwerking nog niet weg. Kruisbestuiving De mogelijkheid van kruisbe stuiving - Damen beschikt over een goede, wereldwijde verkooporganisatie en Wilton kan de grote orders aan - is welllicht doorslaggevend ge weest voor het feit dat de nieuwbouwafdeling toch door kan blijven draaien, ook al is het de gemeente Schiedam en niet het rijk die dat financieel mogelijk maakt. Als de ge meenteraad maandag tenmin ste instemt met het plan de grond en opstallen voor 40 mil joen gulden over te nemen en vervolgens weer in erfpacht aan Wilton over te dragen. Bij Wilton zullen weliswaar toch nog 146 gedwongen ontslagen vallen, maar nieuwbouw- en de reparatiepoot blijven bestaan. Over die reparatiepoot geen discussie. De vraag blijft dan of het rijk wel gerechtigd is om Wilton, straks immers zelfstan dig, op nieuwbouwterrein te discrimineren en vrijwel uit te sluiten van militaire orders. Wat als Maleisië, om een wille keurig land te noemen. Wilton zonder tussenkomst benadert voor de bouw van een duik boot of een korvet? Moet die order dan naar RDM of De Schelde? Reken maar dat ze zich dan in Schiedam herinne ren hoe de regering ooit een Taiwanse vervolgorder blok keerde en hoe RDM ooit trachtte lopende opdrachten trachtte weg te kapen. Wat kan Van Aardenne of zijn opvolger dan doen om Wilton de order te ontnemen? Voor het weigeren van een export vergunning, zoals in het geval Taiwan, zal hij een goede reden moeten hebben. Met willekeur zal geen rechter genoegen ne men. Vrije jongen Toch zal Wilton-Fijenoord zich wel drie keer bedenken, alvo rens zich de rol van vrije jon gen onder de grote werven toe te eigenen. Want de regering kan wel de vaderlandse krijgs macht opdragen geen zaken meer te doen met Wilton. De toezegging dat de Koninklijke Marine de werf kan blijven ad viseren is zo tegelijkertijd een stok achter de deur, want zon der die adviezen verliest de werf al gauw het contact met de praktijk. Bovendien blijkt het in de prak tijk vrijwel niet voor te komen, dat een buitenlandse marine- order zonder aanvullende on dersteuning (voor- en nafinan- ciering) van de Nederlandse overheid kan worden uitge voerd. Zeker als het gaat om orders uit Taiwan, Indonesië of Portugal. Resteert de civiele nieuwbouw, waar de deur nog wel op een kier staat. Het wachten is mo menteel op het rapport McKin- sey, het organisatiebureau dat al tal van bedrijven en indus trieën onder het mes heeft ge had. De aanbevelingen in dat rapport zullen bepalend zijn voor het overheidsbeleid op scheepsnieuwbou wgebied Voorlopig kan Wilton zich alleen vastklampen aan de samen werking met Damen én aan de onder parlementaire druk ge dane toezegging van Van Aar denne dat de nieuwbouwposi- tie van Wilton bij dat rapport betrokken zal worden. Aange zien de belangstelling voor zeer grote schepen zoals Wil ton ze vroeger bouwde, nihil is, wenst men in Schiedam een herziening van de oude afspra ken met Van der Giessen-de Noord. Ze moeten er maar niet teveel van verwachten, daar in Schiedam. door C. Wagenaar AMSTERDAM (GPD) - De Am sterdamse effectenbeurs had een moeilijke week door de aanhoudende dalingen van Wall Street. De handel kwam hierdoor niet op gang en de aarzeling aan de kant van de kopers, die eigenlijk al een paar weken eerder begon, ging tot overmaat van ramp over in een toenemende drang tot ver koop. Hierdoor namen midden in de week de koersdalingen in omvang toe en na vier dagen handel had de index van het al gemeen beursgemiddelde al zes punten verspeeld. Voor Wall Street was het een week vol kommer en kwel, waarin veel ongunstige facto ren tot een' climax kwamen. Hierdoor liep het koerspeil el ke dag terug en kwam op ni veaus die in 15 maanden niet meer zijn aangeslagen. De 1100 werd daardoor op een haar na geraakt, terwijl de beurs begin januari dit jaar nog een top van bijna 1300 had bereikt. De onzekerheid rond de rente en rond de Golf-oorlog waren de hoofdinzet voor de baisse, waarbij de eerste nog een extra accent kreeg door de uitgebrei de steunacties voor de failliete zevende grote Amerikaanse bank Continental Illinois. Deze acties lokten regelmatig pa niektoestanden op de geld markt uit, omdat de banken in een paar dagen de elkaar on derling te berekenen rente za gen oplopen van 9,7 procent tot 11 procent. Het centrale bankwezen kwam daardoor volledig klem te staan, want het werd nu wel heel erg verleidelijk voor de grote banken daar geld te le nen en dit tegen de nu veel ho gere rente op de geldmarkt uit te zetten. Toch deed de Ameri kaanse regering opnieuw een dringend beroep op topman Volcker van de FED, het be stuur van de gezamenlijke Amerikaanse centrale banken, het officiële disconto niet te verhogen. Trouwens, het wordt ook wel erg moeilijk de rente nog verder te doen stij gen, nu een aantal zware schul denlanden van Zuid-Amerika gedreigd heeft hun rentebeta lingen te zullen stoppen als er nog verdere verhogingen wor den doorgevoerd. Hoe moeilijk de situatie dan wordt voor het Amerikaanse bankwezen bewijst de geruch tenmachine die donderdag verhalen over liquiditeitsmoei lijkheden bij een andere grote Amerikaanse bank op gang bracht. De bankaandelen kel derden in Wall Street en de dollar maakte de grootste val in drie jaar door. De Ameri kaanse economie blijft echter in gunstig vaarwater, waarbij nog altijd het gevaar voor over verhitting groter wordt geacht dan het omgekeerde. Een be langrijk bewijs daarvoor zijn de ook in mei op zeer hoog ni veau blijvende autoverkopen. Tot dusver blijkt hier de oplo pende rente nog weinig schade te hebben aangebracht. Daar om begonnen steeds meer beurskenners in Wall Street tot de mening over de hellen dat de koersdalingen hun einde naderen. Sommige vermetelen hadden het al over de spoedige komst van de zomerhausse. die tot in augustus zou kunnen aanhouden. De aandelen zijn te goedkoop geworden, zo luidt het oordeel. Een tech nisch herstel lijkt dus niet uit gesloten, als de Golf-oorlog tenminste niet escaleert. Voor veel belangrijke aandelen in Amsterdam kwamen uiter mate gunstige winstberichten in een onprettig beurskhmaat terecht. Dit heeft veel beleg gers teleurgesteld, hoewel zij ook zelf daaraan meededen, door zich van beurstransacties te onthouden. Velen konden de neiging alsnog winst te ne men na de enorme koersstij gingen van de laatste anderhalf jaar niet weerstaan. Evenals in Wall Street zijn ook voor Amsterdam een aantal factoren aanwijsbaar, die een ongunstig beurseffect veroor zaken. Want al veel eerder dan de teleurstellende ontwikke ling van Wall Street liet zich op onze beurs de uitzichtloze ont wikkeling rond de kruisraket ten gelden met de nog altijd zeer reële kans op de val van het zittende kabinet. Dit bracht in april reeds een zekere aarzeling teweeg, waarbij in mei de toenemende druk van Wall Street kwam. Zo zakte deze week de koers van Koninklijke Petroleum en Ak- zo bijna f 10, ondanks de winst- verdubbeling van de eerste en een 3,5 maal zo grote winst van de tweede over het eerste kwartaal van dit jaar. Philips bood meer weerstand, maar ook hier kon een winstverdub beling de verkoopdruk niet te genhouden en daarmee een koersdaling van enkele gul dens niet verhinderen. Unilever moest ruim f 10 inleve ren, hetgeen ook het geval was met ABN, Verenigde Machine fabrieken Stork en Elsevier- NDU. De uitgevers waren trou wens toch flink van slag. want Kluwer verloor bijna f 15, ter wijl Audct nog meer terug moest. Bij IBB Kondor ging er f 15 verloren en bij Verenigde Glas zelfs f25. Een uitzonde ring was daarentegen Schuite- ma die op berichten van een groot belang van 43 procent, opgebouwd door concurrent Albada Jelgersma in de zaak MO in herstel trad De grillige koersfluctuaties die zich de laatste tijd in dit fonds hebben voorgedaan, hebben hierdoor duidelijk reliëf gekregen. Ver der waren er tal van aandelen die rond f5 verspeelden. De Europese Optiemarkt kreeg het drukker dan de laatste tijd gebruikelijk was en kon voor het eerst sinds vele weken in een vijfdaagse werkperiode weer boven een totaal van ruim 100.000 contracten ko men. Dit komt doordat er nu ook meer puts werden afgeslo ten, hoewel de calls nog altijd verreweg overheersten Het meest werd er gehandeld in calls Akzo, na de formidabele kwartaalcijfers van deze week maandag. Opmerkelijk was ook de toenemende belangstel ling voor optiecontracten in staatsleningen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 9