C
Ruisvoorns maakten
visdagje tot succes
KRYPTOGRAM
ri|CiJ
S. M Ö£>1§
Kiöêl
Schaken
ZATERDAG 26 MEI 1984
Extra
DOOR BRAM VAN LEEUWEN
De ruisvoom, een van de fraaiste
vissen die in ons viswater
rondzwemt, heeft als voor
naamste kenmerk de naar bo
ven gerichte bek. Ten onrechte
wordt daaruit geconcludeerd
dat de vis alleen aan de opper
vlakte aast. (foto OVB)
De plas in het hart van Zuid-Hol
land laat vandaag zijn tanden
zien. De noordooster die met
windkracht vier vijf schuim
koppen op de golven blaast
stuurt onze plannen die dag
flink in de war. Het voornemen
om ons weer een dagje op
groot water te verpozen kun
nen we gevoeglijk in het vakje
vrome wensen opbergen.
Daarom zoeken we een alterna
tief waar het beter toeven is.
Het wordt de zeven, acht meter
brede wetering, een uitloper
van de plas, die door de aanwe
zigheid van een dichte haag
bomen en struiken, volledig
beschut ligt. De wind heeft
hier geen vat op het water dat
er als een spiegel bij ligt.
Met omzichtige, minuscule be
wegingen van de roeispanen
proberen we elk nodeloos la
waai te vermijden. Deson
danks zoeken een paar meer
koeten al fladderend en over
het water 'lopend' een goed
heenkomen en verheft een rei
ger zich statig boven zijn jacht-
revier.
De wetering ademt de sfeer van
het voorjaar. Het heldergroene
riet doet verwoede pogingen
om de nog wat kale oevers een
natuurlijker aanzien te geven.
Aan de oppervlakte verschij
nen de eerste plompebladeren
en dieper onder de waterspie
gel zijn de brede op sla lijken
de waterplanten uit het donke
re niets tevoorschijn gekomen.
Daar in de buurt van de plek
waar twee futen elkaar hoofd-
knikkend het hof maken zul
len we vandaag ons geluk be
proeven. Op even ruim een me
ter water dat in de loop van de
dag steeds meer bedekt raakt
met de ronddwarrelende zaad
pluizen van de paardebloem.
We knijpen twee natgemaakte
oude sneetjes brood samen en"
verdelen dat in kleine stukjes.
Nog voor dit voer de bodem
heeft bereikt zijn de platte
stukjes in honderden minuscu
le deeltjes uiteengevallen en
worden meegevoerd met de
lichte stroming die in de wete
ring staat.
Zware voerballen droppen in dit
water is een zinloze bezigheid,
want de bodem is pure zachte
prut. Dat hebben we onder
vonden toen we de steekstok-
ken achter onze visboot plant
ten.
Licht vissen
Even later staan twee ranke pen
netjes juist met het rode puntje
boven het wateroppervlak. Het
drijfvermogen is met twee klei
ne loodhageltjes op de lijn
meer dan gecompenseerd. We
vissen licht, erg licht. Aan de
haak zit een grote rulle vlok die
met een lichte druk tussen
duim en wijsvinger is beves
tigd. Dat we met de ruime
hand waarmee we het aas op
de haak hebben gezet de eet
lust van de vis hebben over
schat, blijkt de volgende uren
Terwijl onze aandacht voor de
antenne van de dobber wordt
afgeleid door een voortdurend
gespetter in de rietkraag waar
brasem en blei uitbundig aan
het paaien zijn. sabbelen de
Van ervaringen van anderen
kun je vaak veel leren. Al was
het alleen maar hoe je het niet
moet doen. Die 'levenswijs
heid' gaat vooral op in de
sportvisserij; Vaak is een vis
water veel succesrijker te be
vissen als gebruik wordt ge
maakt van adviezen die ko
men van hengelaars die er
vaak vissen.
Uitwisselen van ervaringen
wordt al geruime tijd gedaan
binnen de karperstudiegroep.
Via een blad dat enkele malen
per jaar wordt uitgegeven en
op speciale dagen die worden
belegd vertellen de leden aan
elkaar welke ervaringen ze
aan het water hebben opge
daan.
Sinds kort zijn er twee nieuwe
groepen van visspecialisten
opgericht. Zo hebben de
snoekvissers zich ook ver
enigd in de Snoekstudiegroep.
Iedereen die het weidelijk vis
sen op snoek propageert kan
lid worden. De kosten bedra
gen f 25.- per jaar. De jeugd tot
15 jaar betaalt maar f 5.-
Voorzitter is Jan Eggers. Voor
inlichtingen kunt u hem be
reiken op het volgende adres:
Korenmolenlaan 27, 1611 XV
Bovenkarspel.
Óók de vliegvissers hebben zich
onlangs verenigd binnen de
Werkgroep Nederlandse Vieg-
vissers. De groep geeft een
clubblad uit en organiseert
bij tijd en wijle ook evene
menten waarbij de vliegvisse-
rij centraal staat. Secretaris
van de WNV is W. Maurer, Be
gijneplein 8,8262 PP Kampen.
vissen aan onze brood vlokken.
Soms duurt het minuten alvo
rens het aas tot een formaat is
gereduceerd dat in een keer
kan worden geconsumeerd.
Maar dan is ook het 'moment
suprème' aangebroken.
Als opgetild door een onzichtba
re hand verheft de pen zich
centimeter na centimeter uit
het water totdat de bovenkant
van de drijver zichtbaar wordt.
Even schijnt de vis te aarzelen.
De pen helt een beetje over
naar links, direct daarop naar
rechts om daarna resoluut
schuin onder water te verdwij-
Een korte snelle opwaartse be
weging van de hengel is vol
doende om het directe contact
met de vis tot stand te brengen.
De lijn snijdt door het water,
de top van de hengel kromt
zich en ontneemt de wegvluch
tende vis de kans om zijn ont
snappingspoging te voltooien.
Enkele vlug op elkaar volgen
de koerswijzigingen mogen
niet baten. De kromgetrokken
hengeltop blijft zijn afmatten
de werk verrichten en even la
ter verschijnt de vis spartelend
boven water.
Fraaie vis
Duikend, buitelend verzet hij
zich. De vis die even later bin
nen handbereik komt is er een
tje waarvan ik zonder overdrij
ven durf te beweren dat hij een
van de fraaiste is die in ons vis
water voorkomt. Een goud
kleurig schubbenpantser, dat
afgerond wordt met een stel fel
oranjerode borst-, rug- en
staartvinnen. Een plaatje, zo'n
rietvoorn.
Als we hem uit het water tillen
om de haak voorzichtig uit de
opmerkelijk gevormd bek te
halen kromt de vis zich in onze
hand. Een typisch kenmerk
van de ruisvoorn, zoals deze
vissoort ook wel wordt ge
noemd.
De ruisvoorn blijkt er vandaag
zin in te hebben. De aanbeet is
weliswaar traag en soms laat
hij de eer aan de blei die ook in
grote aantallen blijkt rond te
zwemmen, maar als hij een
maal heeft toegehapt en de
haak is gezet toont de vis een
grote vechtlust om buiten ons
bereik te blijven.
De ruisvoorns die we vangen zijn
niet uitzonderlijk van formaat.
De meeste schommelen rond
de twintig centimeter met een
enkele uitschieter in de rich
ting van de vijfentwintig. We
vangen de vissen met het aas
over de grond. Daarmee het
verhaaltje dat je rietvoorns
vlak onder de oppervlakte
moet vangen naar het rijk der
fabelen verwijzend.
Rietvoorns hebben weliswaar
een bovenstandige bek de bo
venlip is aanzienlijk kleiner
dan de onderlip) maar dat
weerhoudt de vis er niet van
voedsel dat op de bodem ligt
naar binnen te werken. Kenne
lijk even effectief als de bra
sem of blei die voor dat doel
zijn uitgerust een een ogen
schijnlijk veel doelmatiger
'stofzuigerbek'.
Vreemde capriolen
Wat vissen op ruisvoorn zo aan
trekkelijk maakt zijn de ca
priolen die deze vis uithaalt als
hij eenmaal besloten heeft om
het aas in de bek te nemen.
Vrijwel steeds gooit de ruis
voorn de pen eerst een heel
stuk uit het water. Je zou dan
in de meeste gevallen al kun
nen aanslaan. Persoonlijk geef
ik er de voorkeur aan om daar
mee nog even te wachten om te
zien wat de ruisvoorn nu doet.
Soms rijst de pen nog verder uit
het water totdat hij op de drij
ver heen en weer begint te
zwabberen. Wie dan nog even
de beheersing kan opbrengen
om de aanslag uit te stellen zal
zien dat de vis nu wegzwemt.
De pen zakt schuin weg. Af en
toe ook wordt die actie plotse
ling onderbroken en verkiest
de ruisvoorn toch in de tegen
overgestelde richting een goed
heenkomen te zoeken. Bij zo'n
actie is het risico om mis te
slaan gering. Meestal heeft de
vis de vlok zo in de bek dat de
haak goed kan worden gezet.
De wijze waarop de vis is ge
haakt kan vaak een goede aan
wijzing zijn hoe het met de bijt-
lust van de vis gesteld is. Vangt
men de vis geregeld in de on
derlip dan duidt dat meestal op
een geringere activiteit. Vis ge
vangen in de bovenlip geeft
aan dat de vis over het alge
meen goed aast. Daarop kan
worden ingespeeld door de vis
kleiner of groter aas op kleine
re of grotere haakjes te presen
teren.
Het heeft namelijk geen zin kan
jers van vlokken te blijven pre
senteren als keer op keer blijkt
dat er langdurig aan gesabbeld
wordt op de omvang te reduce
ren. In zulke gevallen worden
kleine vlokjes sneller en greti
ger gepakt.
Horizontaal
1. Ziekenfondspremie?, 6. loop,
loop zo hard je kunt en toch is
het onwijs, 10. zo blijft de zaak
draaiende, 11. daar loopje mee
als je me steeds gelijk geeft, 12.
op de vloer zit 'ie aan z'n hoofd
als iedereen nog slaapt, 13. zo
te zien is het niet van jou, 15.
verzekerde groenten ten oor
log!, 17. loep langzaam, dat
wordt hiermee bevestigd, 19.
onaangenaam ruikende vo
gel?, 21. het regent ziektekie
men bij een gezicht als een on
weerswolk, 22. een beetje min
der warm en gekleurd, 24. niet
verder gaan met de bergruim
te, dan kun je er wat in bewa
ren, 27. zo rijden we terug en
kijken we er door, tenminste
zo lijkt het. 28. groet de file
voor je schade krijgt, 29. E
houdt bij het gat de wacht, 30.
het hengelen naar iets kost
baars is voor deze dieren niets
bijzonders.
Verticaal
1. Er ligt een waas over dat
bouwland, 2. aan de nagerech
ten opdringen, 3. allemaal in de
muziek, 4. krijgt u een uitke
ring door een benauwd ge
luid?, 5. het is vol gemoeds
stemmingen en toch schril om
het IJ, 7. in de bergen ligt reeds
het schrijfgerei klaar, 8. een
tochtje om 't ei, dat heeft wat te
zeggen, 9. 't is mis met de bij
enboom, 14. twee kleuren,
maar het blijft donker, 16. een
rad voor de ogen? Als men gaat
vliegen wel, 18. 't is halen in
plaats van brengen bij hen, 20.
wees voorzichtig dat U en E
een salto daarin voorkomen,
21. in het uur van een onder
daan moet er geplant worden,
23. de schuur met afval, 25. Aaf
en haar ingenieur staan er ge
kleurd op, 26. dieren in de
buurt van N.
De prijs van 25,- werd toege
kend aan Perry Paauw, Lelie
straat 40, 2223 XE Katwijk a/d
Rijn.
Oplossingen met vermelding van
"Puzzel" voor donderdag op
briefkaart of in enveloppe zen
den aan Redactie Leidsch Dag
blad, Postbus 54, 2300 AB Lei
den.
Een van de sterkste schaaknaties
ter wereld is Hongarije. Als
enig land heeft het ooit een
schaakolympiade gewonnen
waaraan ook de Russen deel
namen. Grootmeester Lajos
Portisch staat al tientallen ja
ren in de kop van de wereld
ranglijst en na hem komt een
hele nieuwe generatie van ster
ke Hongaarse grootmeesters
als Adorjan, Pinter, Sax en Ri
bli. Het kampioenschap van
Hongarije is derhalve een inte
ressant toernooi. Dit jaar is het
verrassend gewonnen door
Adorjan voor Portisch. In de
onderstaande partij lijdt Por
tisch een gevoelige nederlaag
tegen Pinter.
Wit: Portisch; zwart: Pinter. 1. d4
Pf6 2. c4 e6 3. Pf3 d5 4. Pc3 c5 5.
cd5: Pd5: 6. e4 Pc3: 7. bc3: cd4
8. cd4: Pc6 9. Lc4 b5 10. Le2
(Lb5: Da5+) Lb4+ 11. Ld2 Da5
12. Lb4: Db4:+ 13. Dd2 Lb7 14
a3 Dd2: 15. Kd2: a6 16. a4 b4 17.
a5 Td8 18. Ke3 f5 19. ef5: ef5:
20. Lc4 Ke7 21, d5
O
door
Dirk Sikkel
Él
A
1
(De spelers hebben het midden
spel overgeslagen en proberen
nu in het eindspel hun koning
te activeren. Toch is er nog we
zenlijk gevaar om midden op
het bord mat te gaan, hetgeen
zwart zal gaan bewijzen) Kf6!
(Een verrassend stukoffer dat
wit wel moet aannemen. Op
Kf4 volgt g5+ 22. Pg5: Pe5) 22.
dc6: The8+ 23. Kf4 Te4+ 24.
Kg3 Lc8 25. Tacl Tg44- 26. Kh3
f4 27. Pe5? (Na La6: had zwart
niet beter dan remise door ze-
therhaling met Tg3+ 28. Kg4
Tg4+. Portisch speculeerde
kennelijk op 27... Ke5 28.
Thel+ Kf6 29. Le6!, maar zwart
heeft een nieuwe verrassing in
petto) Kg5! 28. Pf7+ Kh5 29.
Le2
Td3+! 30. g3 (Ld3: Tg3 mat en
Lf3 Tf3: 31 gf3: Tg3 mat) f3
31. Tc5+ Tg5+ 32. g4+ Lg4:
(Vier maal schaak achter el
kaar, zoiets ziet men in de
praktijk niet vaak!) 33. Kg3 fe2:
en Portisch kon het niet langer
Als training voor zijn "Super
cracks-match" tegen Wadim
Wirny kwam Harm Wiersma in
een groot aantal klokseances
uit. Zo damde hij tegen het eer
ste van damclub IJmuiden,
Dordrecht, damclub Marknes
se en tegen een combinatie van
de sterkste spelers uit Gronin
gen. Bovendien probeerden
top en subtop de wereldkam
pioen op de knieën te krijgen,
hij moest twee keer écht bui
gen (Vermin en Bies) en een
groot aantal keren remise toe
staan.
Diagram 1 ontstond tijdens de
partij tegen Frans Keizer, die
voor Dordrecht uitkomt. Kei
zer damt vandaag nog in de
kwartfinale van Nederland.
Maar naar de diagramstelling,
waarin Wiersma met wit na
tuurlijk gewonnen staat, het is
echter interessant te zien hoe
de partij na 24...3-8 achter el
kaar wordt gewonnen: 25.40-
35! 9-14; gedwongen want op
10-14 of 20-24 volgt 22-18 met
winst, na 13-19 kan bijvoor
beeld 34-30 25x34 35-30 34x25
22-18 12x23 33-29 23x34 28-22
17x28 32x1 met winnende dam
en na 12-18 34-30 25x34 33-29
34x23 28x19 13x24 of? 22x2 20-
25 2x30 25x34 gaat schijf 34
verloren; 26.44-40! 4-9; nog
steeds gaat 20-24 niet wegens
22-18 of 34-30. Op 12-18 heeft
wit een finesse achter de hand
bekend uit een partij van Van
der Wal: 28-23!. Na 13-19 pakt
wit dam via 22-18 12x23 28-22
17x30 35x2 (23-28 32x23 21x41
36x47 26x37 23-18!) en wint een
schijf na 11-17. Tenslotte wint
na 14-19 22-18! 12x23 (13x22 27-
xl8 12x23 28-22 etc.) 34-30 25-
x34 40x9 4x13 28-22 17x39 38-
33 39x28 32x5; 27.33-29! 20-24;
op 12-18 29-24, op 13-19 29-24
28-23 40-34 met dam, op 14-19
29-24 28-23 38-33 met dam;
28.29x20 15x24 29.38-33! en het
is uit daar 22-18 dreigt en op
12-18 komt 33-29 bijv., op 14-19
ook en na het gespeeld 29...13-
19 volgde 30.34-30 25x34 31.40-
x20 14x25 32.22-18 12x23 33.33-
29 23x34 34.28-22 met winnen
de dam.
Tegen Geert Prinsen ging het
met zwart ook plotseling erg
snel. Prinsen is aan zet en heeft
met een ongelijkmatige schij-
venverdeling te maken. De
zwarte omsingeling ziet er niet
ongevaarlijk uit: bijv. 25.33-28
18-22 26.38-33 13-18 27.34-30?
25x34 28.39x30 22-27! 29.32x21
16x27 30.37-32 27x38 31.43x32
of 33x42 20-25! met winst. In de
partij volgde: 25.34-30 25x34
26.39x30 18-22; dreigt nu dam,
op 32-28 komt 17-21 en 13-19,
op 43-39 17-21 (dreigt 22-28 13-
19) 32-28 20-25. Na 24-19x19 17-
21 Z+l; 27.44-39 17-21 28.32-28
of? 21-27 29.28x17 12x21 30.38-
32 27x38 31.43x32 26-31! en 13-
19 wint.
Ruitenboer, het toernooi voor
eersteklassers en lager, is op
nieuw een gigantisch succes
geworden. Een recordaantal
van 13750 paren nam deel,
waarvan er via 9 regionale fina
les 400 doordrongen tot de fi
nale die zondag in Nieuwegein
wordt gespeeld. Deze aantallen
liggen zelfs hoger dan in Ame
rika, althans in verhouding.
Aan een soortgelijk toernooi
daar namen onlangs 50000 pa
ren deel. Twee leuke spellen:
H843
<7 V102
O B
AH1095
C5 Rfi76 N B105
S WO AH73
1 VR742 7 HV52
VB742 Z 83
92
9854
<0> A108763
6
Noord, allen. Noord opende 1 KI,
oost doublet, zuid 2 Ru, waar
op west de bieding besloot met
2 KI. West moest dus 8 slagen
maken: noord startte met KJ A
en KI H. Zuid gooide in de
tweede ronde Ru 8 bij, waarop
noord een 3e klaveren speelde.
West troefde op tafel met Sch
10 en vervolgde met Ru H,
voor het aas. Zuid speelde rui
ten terug door noord getroefd,
die opnieuw klaveren speelde.
En dat had een leuk effect.
West troefde met Sch B en kon
nu opeens niet meer voorko
men dat noord van Sch H84 be
halve de heer ook nog de 8
maakte, hetgeen één down be
tekende: twee klaverslagen,
Ru A en drie troefslagen. Een
vorm van uppercut: de tegen
partij dwingen hoog te troe
ven, waardoor een lagere troef
opeens promoveert tot een
slag.
AH
AB
O AV52
AB1086
V2 74
<??642
O HB V 10o4o
H9743 Z V52
B1098653
H103
O 976
-
Zuid, OW. Zuid opende 3 Sch,
waarop noord de sleutelkaar-
ten opvroeg en 6 Sch bood (12
slagen). West kwam uit met
klaveren, voor 10, vrouw en ge
troefd. SchQppen naar de heer
werd gevolgd door KI A (ruiten
weg) en opnieuw klaveren ge
troefd. Een succesvolle rui
tensnit, Sch A, Ru A en een
derde klaveren getroefd leidde
uiteindelijk tot 13 slagen. Het
is wellicht leuk eens uit te zoe
ken hoe die overslag tot stand
komt, hoe goed OW ook verde
digen.
BELGIË - Drie emissies deze
maand van de Belgische Regie
der Posterijen. Te beginnen op
7 mei. Toen verschenen de
jaarlijkse twee Europa-CEPT-
zegels. Waarden, kleuren en
oplagen van de zegels zijn: 12
frank, rood en zwart (10 mil
joen) en 22 frank, blauw en
zwart (3 miljoen).
In België kent men sedert 1957
(alleen in 1958 verscheen een
zegel "Dag van het postmu-
seum") een zegel "Dag van de
postzegel". Afgelopen maan
dag 21 mei verscheen ook weer
een dergelijke zegel. Uitge
bracht werd een waarde van 12
frank in een oplage van 10 mil
joen exemplaren met daarop
een in 1884 uitgegeven 10 c.-ze
gel met de beeldenaar van ko
ning Leopold II.
De derde Belgische mei-emissie,
die voor 28 mei is gepland, be
treft een 12 fr.-zegel (oplage 9
miljoen) ter gelegenheid van
de tweede Europese Parle
mentsverkiezingen die tussen
14 en 17 juni in de lidstaten zul
len worden gehouden. Op de
zegel een symbolische weerga
ve van het stemmen.
FINLAND - De Finse Europa-
CEPT-zegels zijn inmiddels
ook verschenen en wel op 7
mei: 1,40 mark, oranje (oplage
8 miljoen) en 2,00 mark, lila
(oplage 6 miljoen).
FRANKRIJK - Ook Frankrijk
kent net als België (zie dat
hoofdstuk) jaarlijks een uitgif
te ter gelegenheid van de "Dag
van de postzegel". De desbe
treffende Franse zegel ver
scheen op 19 maart in de waar
de van 2,00 franc met een bij
slag van 0,40 franc (oplage 4
miljoen). De zegel toont de
Franse schrijver Denis Dide-
de vakbonden". Deze wet
wordt ook wel de "wet Wal-
deck-Rousseau" genoemd,
naar de toenmalige minister
van binnenlandse zaken. Van
hem prijkt dan ook een afbeel
ding op de zegel (oplage 8 mil
joen).
De Franse zegel ter gelegenheid
van de tweede Europese Parle
mentsverkiezingen kwam op
26 maart aan de loketten: 2,00
franc; oplage: 12 miljoen; af
beelding: het embleem van het
Europees Parlement.
Op 2 en 16 april werd de nu al
bijna 25 jaar lopende kunstse-
rie uitgebreid. De zegel die op
1 april in roulatie werd ge
bracht toont het schilderij "De
vier hoeken van de hemel" van
de m 1920 in Parijs geboren
schilder Jean Messagier. Het
schilderij "Coin de salie ix man
ger au Cannet" van Pierre Bon-
nard (1867-1947) siert de kunst
zegel die op 16 april aan de lo
ketten verkrijgbaar werd ge
steld. Beide zegels (zoals ge
bruikelijk grootformaat) heb
ben een waarde van 4,00 franc
en van beide zijn 6 miljoen
stuks van de persen gekomen.
