Nieuwe gifbelten met hch ontdekt D De nieuwe lente brengt nog geen nieuw geluid Regering zal Doüard- verdrag toch tekenen II [@1 CDA en WD: besluit plaatsing snel nemen BARNING ZATERDAG 19 MEI 1984 Binnenland Landbouwgrond ernstig verontreinigd HENGELO (GPD) - Het gebied ten zuiden van het Twentekanaal in de omgeving van Akzo Zoutchemie in Hengelo dreigt één grote gifbelt te worden. In de afgelopen weken zijn daar opnieuw zestien stortplaatsen van het destijds door Stork Chemie geprodu ceerde, zeer giftige, hexachloorcyclohexaan (hch) gevonden. UTRECHT (ANP) - Om te voorko men dat er binnen enkele jaren een enorm overschot aan tand artsen ontstaan, moeten er snel knopen worden doorgehakt over vermindering van het aantal stu denten tandheelkunde dat jaar lijks op de universiteiten wordt toegelaten. Dat zei voorzitter P. Hanedoes van de tandartsenorganisatie NMT gisteren op de algemene leden vergadering van de NMT in Utrecht. Via uitbreiding van de tandheelkundige zorg zouden ook meer tandartsen aan werk kunnen worden geholpen. Maar Dreigend overschot tandartsen die laatste mogelijkheid was vol gens Hanedoes niet zo reëel, ge zien het feit dat politieke beslis singen momenteel vooral wor den gebaseerd op de behoefte om te bezuinigen op de over heidsuitgaven. Hanedoes schetste een "schrik beeld" van vele honderden werk loze tandartsen als er niet snel maatregelen worden genomen. Op dit moment zijn er al rond de 300 werkloze tandartsen, terwijl er jaarlijks slechts 85 tandartsen nodig zijn om bestaande praktij ken over te nemen. Mogelijkhe den om zich vrij te vestigen zijn er nauwelijks. Dat betekent dat de laatste van de 300 werkloze tandartsen van dit moment pas over driejaar aan de slag kan. Te gen die tijd zijn er op de wacht lijst inmiddels weer 1.250 afge studeerde collega's bijgekomen. In bijna alle gevallen gaat het om ernstig verontreinigde land bouwgronden, waarop nog steeds koeien grazen. De zestien nieuwe gifbelten komen bij het aantal van negen hch-stortplaat- sen dat uit een eerder onderzoek van de Heidemaatschappij te voorschijn is gekomen, zodat het totale aantal nu op 25 is geko- De zestien nieuwe hch-lokaties zijn ontdekt door een globaal onder zoek, waarbij per hectare onge veer tien grondboringen zijn ver richt tot een diepte van ruim één meter. Het onderzoek is uitge voerd door Provinciale Water staat Overijssel in samenwerking met de Keuringsdienst van Wa ren in Enschede. Als gevolg van de jongste hch- vondsten is het hele gebied ten zuiden van het Twentekanaal een van de meest verontreinigde gebieden in Overijssel gewor den. Met onderzoek en sanering zal in de komende jaren naar schatting een bedrag van zeker 20 miljoen gulden zijn gemoeid. Naar verluidt, zou de ontdekking van de hch-stortplaatsen in Hen gelo-Zuid een nieuw licht kun nen werpen op de verantwoorde lijkheid van Akzo Zoutchemie DEN HAAG (ANP) - Staatssecreta ris Van Eekelen zal aanstaande dinsdag in Bonn zijn handteke ning zetten ohder het nieuwe Eems-Dollardverdrag, nadat het kabinet gisteren geen aanleiding heeft gezien de overeenkomst op te houden, ondanks de kritiek van milieu-organisaties. Premier Lubbers zei op zijn pers conferentie na afloop van het ka binetsberaad dat Van Eekelen de Westduitsers „op gepaste wijze" onder ogen zal brengen dat even tuele vergroting van de sluizen voor de Westduitse „Dollartha- fen" niet stilzwijgend mag leiden tot verdere aantasting van het milieu. Bij de verlegging van de Eems mag de vaargeul niet meer worden uitgebaggerd dan was voorzien om grote schepen toegang tot het achterland te geven. In antwoord op schriftelijke vra gen van de Kamerleden De Boois (PvdA) en Tommei (D'66) bevestigt de regering dat over de aanleg van een leidam langs een deel van de zuidzijde van de nieuwe vaargeul ten einde het milieu te sparen pas kan worden besloten, nadat de milieu-effec ten van de omlegging in de prak tijk zijn vastgesteld. HOOGEVEEN/HAARLEM/UTR- ECHT (ANP) - Zowel politici van CDA als WD hebben vandaag aangedrongen op een snelle be slissing over de plaatsing van de kruisraketten. Beide partijen hadden vandaag partijraad. In Hoogeveen maande CDA-voor zitter Piet Bukman het kabinet tot spoed. Met een voorstel aan het parlement wordt dan duide lijkheid geschapen, zodat de dis cussie in de politiek en de sa menleving niet eindeloos hoeft door te gaan zonder dat zich nieuwe gezichtspunten voor doen. Dat geeft alleen maar ver harding en verloedering, aldus Bukman. Volgens hem wordt Nederland in tweeën geknipt als het om de kernwapens gaat: „tragisch als dat gaat om zaken van vrede en veiligheid, die mensen juist met elkaar moeten verbinden". Ook de WD maant de regering tot een snel besluit. Op een in Haar lem gehouden vergadering van de WD-partijraad zei de liberale lijstaanvoerder bij de komende Europese verkiezingen, mr Hans Nord, dat verder uitstel slecht is voor de internationale positie van ons land. Volgens Nord wordt de daad kracht van het kabinet verlamd door de besluiteloosheid van het CDA. De liberale lijsttrekker uit te ook kritiek op de opstelling van zijn PvdA-collegalijsttrekker Piet Dankert, die in weekblad-in terview afstand heeft genomen van het PvdA-standpunt ('nee') over de plaatsing van kruisraket ten. Nord concludeerde dat Dan kert zelf niet gelooft in datgene wat zijn partij op het ogenblik als het belangrijkste politieke pro bleem in ons land ziet. „Je moet wel over een heel bijzondere soort moed beschikken om een partij aan te willen voeren .waar van je een van de belangrijkste programmapunten in de prulle- bak gooit", aldus Nord. Op het voorjaarscongres van de PPR vandaag in Utrecht heeft fractieleidster Beckers aange drongen op een gezamenlijk ac tieplan van de hele vredesbewe ging en de vakbonden voor het geval wordt besloten in Woens- drecht te bouwen voor de komst van de kruisraketten. Dat actie plan moet gericht zijn op weige ring van werkzaamheden en te gen de aanvoer van materiaal. Beckers waarschuwde dat het uit blijven van een gezamenlijk ac tieplan ertoe zal leiden dat aller lei groepen zelf tot actie zullen overgaan, 'met geweld en zonder succes'. Het PPR-partijbestuur zou nu met nadruk haar voorstel in het Komitee Kruisraketten Nee aan de orde moeten stellen. ADVERTENTIE Wij hebben voor u een bedrijfswagen op maat vanaf/13.500,—excl. Met laadvermogen van 500 kg tot 3500 kg kamsteeg Kamsteeg Zuid b.v. 071-173414 L. de Groot voor bedrijfswagens Kamsteeg heeft vestigingen in: Oegstgeest, Voorschoten, Leiderdorp, Katwijk, Lisse, Hillegom en Alphen a/d Rijn voor het ontstaan van de hch- problemen in Twente. De tot vo rig jaar bekende hch-stortplaat sen (in Borne en Oldenzaal) la gen op grote afstand van het Hengelose bedrijf, maar alle nieuwe ontdekte terreinen lig gen in Akzo's achtertuin. Som mige van die stortplaatsen zijn zelfs eigendom van Akzo. Inmiddels zijn ook de eerste resul taten bekendgeworden van het onderzoek dat het bureau Tebo- din in de Hengelose wijk Berslo (grenzend aan het oude Stork- complex heeft ingesteld. Dat on derzoek heeft de resultaten van eerder door de gemeente Henge lo uitgevoerde bodemanalyses bevestigd. De hch-verontreini- ging in de wijk neemt af naarma te de afstand tot het voormalige bedrijf van Stork Chemie groter wordt. Op een aantal terreinen in de wijk wordt het onderzoek van Tebodin de komende maanden voortgezet. Raad van Kerken De brief van de Raad van Kerken, waarin de plaatsing van kruisra ketten op Nederlands grondge bied wordt afgewezen, is niet bindend voor de rk-bisschop- penconferentie. Dit zou alleen het geval zijn, als de bisschop penconferentie de brief nog eens apart zou bekrachtigen. Dat is echter onwaarschijnlijk. De ver tegenwoordigers van de rk-kerk in de Raad van Kerken, bisschop H. Ernst van Breda en secretaris generaal H. van Munster, voel den zich na raadpleging van de andere bisschoppen gerechtigd de brief te ondertekenen. Dit verklaarde bisschop Ernst, te vens voorzitter van de RK vre desbeweging Pax Christi Neder land, gisteren tegenover de pers tijdens het congres „Katholieken en kernontwapening" in Utrecht. De brief van de Nederlandse bis schoppen over vrede en gerech tigheid, die vorig jaar juni werd gepubliceerd, heeft de mening van de Nederlandse katholieken over de kernbewapening niet beïnvloed. Dit is gebleken uit een onderzoek naar de antwoor den op een enquête, die was op genomen in de handleiding voor de gespreksronde. Pax Christi-secretaris drs. J.J. ter Laak wees erop, dat de brief van 1983 in de politiek positief is ont vangen, maar voor de gelovigen in de parochies onbruikbaar was. Hij pleitte voor een nieuwe ver klaring van de bisschoppen, de „gewone" parochia- de slag zouden kunnen. Omroepen krijgen geen kerstpakket HILVERSUM (ANP) - De om roepen willen in het kader van de bezuinigingen het jaarlijkse kerstpakket schrappen. Het inleveren van de grote doos met lekkernij en die de ongeveer 7500 me-' dewerkers en gepensioneer den in omroepland traditio neel in december ontvangen levert een besparing op van ruim 630.000 gulden per jaar. Behalve het schrappen van het kerstpakket zijn de omroep- werkgevers ook aan het broe den op andere bezuinigingen, zo meldt Spreek'buis, het personeelsblad voor de om roep. Er is een nota opgesteld waarin zaken worden aange sneden als de autokostenver goeding, de telefoonregeling en de reis- en verblijfskosten- regeling van omroepmede werkers. Hoeveel hier precies te bezuinigen valt moet nog nader worden uitgewerkt. AMSTERDAM - Het Internatio naal Instituut voor Sociale Ge schiedenis (IISG) in Amsterdam zit in zijn maag met archiefmate riaal van de Spaanse anarchisti sche beweging CNT. Ten tijde van de Spaanse Burgeroorlog (1939) werd het materiaal, ver pakt in 40 kisten, onder strenge voorwaarden bij het instituut in bewaring gegeven. Het IISG wil dit materiaal volgens bewind voerder dr. E. Fischer als "Spaans cultureel erfgoed" dol graag teruggeven maar weet niet De CNT (in de tijd van Franco on dergronds) heeft zich namelijk opgesplitst in verschillende el kaar bestrijdende groepen, waarvan er in elk geval twee het IISG-materiaal opeisen. Gisteren hebben enkele leden van een van de partijen zichzelf vastgeketend aan het IISG-gebouw in de hoofd stad. (foto ANP) CDA'ER VERTREKT - Het CDA- kamerlid drs. D.F. van der Mei beëindigt volgende maand zijn kamerlidmaatschap. Hij wordt voorzitter van een nog door het departement van volkshuisves ting in te stellen adviesraad. Van der Mei is, met enkele onderbre kingen, sinds 1956 lid van de Tweede Kamer. In de periode eind 1977 tot 1981 was hij staatssecretaris van bui tenlandse zaken in het eerste ka binet-Van Agt. Zijn opvolger is mr G. van Muiden. Lubbers: Luns 'ontspoord' DEN HAAG (ANP) - Premier Lub bers vindt dat aan de uitlatingen van secretaris-generaal Luns van de NAVO over de opstelling van minister De Ruiter niet te veel aandacht moet worden besteed. Lubbers sprak over 'een ontspo ring' van Luns. De premier noemde het niet goed dat Luns uit vertrouwelijk be raad heeft „geklapt" en heeft ge probeerd verdeeldheid te zaaien in het Nederlandse kabinet. Volgens de premier is het bij de NAVO en haar secretaris-gene raal heel goed bekend wat er in het regeerakkoord en de rege ringsverklaring staat over het tijdschema van een Nederlands plaatsingsbesluit. Lubbers noemde het voorbarig dat De Ruiter regelmatig in NAVO- vergaderingen wordt onder vraagd over het Nederlandse standpunt dat pas in juni zal wor den ingenomen. De Ruiter moet wel zwijgzaam zijn om zijn boek je niet te buiten te gaan, aldus Lubbers. Provincie meer betrokken bij functioneren openbaar vervoer DEN HAAG (GPD) - De provin cies krijgen een belangrijke functie in het functioneren van het openbaar vervoer (trein en bus). Dat is een van de onderde len van het wetsontwerp Perso nenvervoer dat gisteren door het kabinet is goedgekeurd. De zwa re adviesrol van de provincies geldt de jaarlijkse vaststelling van de dienstregeling, de ver gunningverlening, ingrijpende wijzigingen zoals het lijnennet - en de overdracht van bevoegd heden. Behalve het stads-, streek- en trein vervoer voorziet de nieuwe wet ook in taxiververvoer en beslo ten busvervoer. De tarieven in het openbaar ver voer worden in het vervolg lan delijk en uniform vastgesteld door de minister. Een uitzonde ring hierop vormen de treintarie- ven. De minister stelt hier de al gemene tariefhoogte vast. NS zelf bepaalt hoe dit wordt ver deeld. Het voorstel is onderwor pen aan ministeriële goedkeu ring. Het wetsontwerp voorziet erin dat de bevoegdheden in het interlo kaal vervoer, ook per trein, wor den neergelegd bij de minister. Gelet op de invloed die ook de provincies nu krijgen, ziet het er naar uit dat de bevoegdheden van de NS-directie nog verder worden teruggedrongen. De vergunningverlening voor be sloten busvervoer moet in het vervolg beperkt blijven tot een landelijke bedrijfsvergunning. Dit betekent een aanzienlij hke vereenvoudiging in de regelge ving. Voor nieuwe ondernemers zal de toegang tot de markt ge makkelijker worden gemaakt. Taxivergunningen moeten in het vervolg worden uitgegeven door de provincies. Gemeenten met ten minste 50 dui zend inwoners en gemeenten die nu al een bijdrage van het rijk ontvangen, komen in aanmer king voor een uitkering om de kosten van het lokaal openbaar vervoer te dekken. Het wordt ge meenten weer toegestaan kosten van openbaar vervoer voor eigen rekening te nemen. Het verlenen van vergunningen en het vast stellen van de dienstregeling be rust bij B en W. ADVERTENTIE U speelt meteen eenvoudige bekende melo dieën op 'n JVC Stereo Keyboard. Het meest compacte (totaal gewicht 6 kg!) muziekinstru ment met de uitgebreidste muzikale moge lijkheden voor de echte muziekliefhebber. Het JVC Stereo Keyboard met de "million dollar sound" staat voor u klaar bij uw JVC Sterdealer. Zelf muziek maken. Een hobby voor iedereen. Nu met 'n JVC Stereo Key board van Barning Leiden. TEST NU HOE MUZIKAAL U BENT BU BARNING LEIDEN OFFICIAL JVC DEALER DEN HAAG - Een nieuwe lente, een nieuw geluid. Gorters be roemdste dichtregel kan ge schreven zijn voor de omme keer die onze nationale econo mie in het vooijaar van 1984 lijkt te maken. Lijkt, maar daarover straks meer. Het nieuwe geluid is opvallend, omdat de lente de laatste jaren juist de tijd was waarin via de Voorjaarsnota's steeds weer nieuwe financiële tegenvallers werden gepresenteerd. 1984 is het eerste jaar sinds lan- getijd waarin de Vooijaarsnota van de minister van financiën weer eens flinke meevallers kan melden. Minister Ruding was daar zelfs zo blij mee, dat hij een aparte persconferentie belegde om zijn blijdschap uit te dragen, waar zijn voorgan gers van hun onfortuin slechts schriftelijk kond deden. Ruding had wel enige reden om blij te zijn. Hij kan dit jaar re- door Hans de Bruyn kenen op een meevaller van vier miljard gulden, waardoor het financieringstekort bijna is uitgekomen op het schema dat moet leiden tot een tekort van 7,5 procent in 1986, dé financië le doelstelling uit het regeerak koord. Uit de afgelopenmaandag gepu bliceerde cijfers van het Cen traal Planbureau bleek verder dat de produktiviteit van het Nederlandse bedrijfsleven weer groeit, de werkloosheid minder snel stijgt dan vorig jaar, de betalingsbalans nog steeds een fors overschot ver toont, de gulden hard is maar de export toch groeit, de aard gasinkomsten stijgen en de in vesteringen (met name in de bouw) weer lijken aan te trek ken. Ruding, vervolgens vice-premier Van Aardenne en in hun spoor de kamerfracties van CDA en WD konden hun geluk niet op. Ze wezen in juichtonen op het grote succes van het kabi netsbeleid, dat vanzelfspre kend onverminderd moet wor den voortgezet. CPB-directeur Van den Beid - maar hij is dan ook geen politi cus - was maandag een stuk genuanceerder en schreef de herstelbeweging toch in de eerste plaats toe aan de op waartse beweging van de inter nationale conjunctuuur, waar van Nederland driftig mee pro fiteert, en niet in het minst aan de lage loonkosten (welk ander, land in Europa kent vrijwel geen loonstijgingen?) die de concurrentiepositie van ons land aanzienlijk hebben verbe terd. Hosanna dus? De vlag uit? Nu komt dat „lijkt". Van den Beid zou geen Van den Beid heten als hij niet enige waarschu wende woorden bij de optimis tische reacties van de politici zou hebben geplaatst. De lijn omhoog is maar dun en zeker nog geen stevig koord waar langs nu al uit het dal kan wor den gekropen. Erger nog. Van den Beid voorspelde dat de op leving wel eens van korte duur zou kunnen zijn. De buit voor 1984 lijkt binnen, maar het wordt vooral van be lang wat in 1985 gaat gebeuren. Wat gebeurt er bijvoorbeeld in het niet onwaarschijnlijke ge val dat de nu extreem hoge dollarkoers gaat zakken? Dan zal Nederland - met zijn toege nomen export en afhankelijk heid van aardgasinkomsten - onmiddellijk de gevolgen daar van ondervinden. Het CPB waarschuwt ook voor de gevolgen van de lage loon kosten die aan de ene kant wel de concurrentiepositie hebben verbeterd, maar aan de andere kant de bestedingen laag hou den en daarmee de niet-export- sector van het bedrijfsleven benadelen. Minister Ruding daarentegen beweert dat het alleszins meevalt met die be stedingen, maar Van den Beid is het daar niet mee eens. Overigens waarschuwt zowel Ruding als Van den Beid voor een te groot optimisme. Het is daarom allerminst verwonder lijk dat het kabinet niet van zins is 'nu het wat meezit' de teugels te laten vieren. Pas wanneer duidelijk is dat het economisch herstel ook een herstel op langere termijn is, kan wellicht wat ruimer wor- Minister Ruding: blij. (foto gpd> den ademgehaald. Pas dan zal ook ten volle kunnen worden geprofiteerd van de ontwikkelingen op nationaal gebied die door het kabinet- Lubbers in gang zijn gezet. In kabinetskringen wordt daar om vooral met argusogen ge keken naar wat zich de komen de tijd op het loonfront gaat af spelen. Het risico is niet denkbeeldig dat in de sectoren waar het nu steeds beter gaat (zoals de ex porterende industrie), werkge vers en werknemers tot loons verhogingen komen. Het ge vaar daarvan is dat dergelijke looneisen overslaan naar secto ren waar het helemaal niet zo goed gaat, waardoor het her stel wordt belemmerd. Toch lijkt het nauwelijks ver mijdbaar dat op het inkomens front iets gebeurt. Maar in plaats van loonsverhogingen lijken lastenverlichtingen (ver laging van belastingen en-of premies) daartoe meer voor de hand liggende instrumenten. Premier Lubbers heeft zich donderdag voor de Diensten bond CNV - opnieuw in die richting uitgelaten. Ook bij regeringsfracties en op positie wordt een vrij hoge prioriteit aan lastenverlichtin gen voor de burgers gegeven. Op die manier kunnen de bin nenlandse bestedingen wor den opgekrikt, en daarmee de cao-onderhandelingen bevor derd, zonder dat een opwaartse druk op de lonen ontstaat die de verbeterde concurrentiepo sitie weer kan aantasten. Maar ook de mogelijkheden daartoe zijn beperkt. Premier Lubbers zei deze week dat de bezuinigingen moeten worden doorgezet om lastenverlichtin gen te kunnen betalen. Minis ter Ruding boekt de bezuini gingen echter liever meteen ten behoeve van de schatkist af. Voor verdere lastenverlich ting moet extra bezuinigd wor den met alle nadelige gevolgen (minder banen, meer uitkerin gen) vandien. Het kabinet moet daarbij ook de begrijpelijke pleidooien om het maar wat rustiger aan te doen met de bezuinigingen van zich afhouden. Zo komen uit het CDA al suggesties om de kortingen op de uitkeringen die voor 1 juli zijn voorzien, te verzachten door bijvoorbeeld de langdurig werklozen (wwv'ers) te ontzien. Maar het kabinet lijkt vooralsnog niet bereid aan al die optimisti sche gedachten toe te geven. Het zou ook wat al te riskant zijn om blijvend bedoelde be zuinigingen achterwege te la ten omdat het nu tijdelijk wat beter gaat. Het bezuinigingsbeleid zoals dat twee jaar geleden is ingezet, wordt doorgezet, want anders is de financiële ruimte die er nu even is binnen de kortste keren weer verdwenen. Het ka binet zal daarom ook geen cent afhalen van de 9,6 miljard gul den die worden bezuinigd in de Miljoenennota voor 1985. Het grootste gedeelte van dat be drag komt overigens opnieuw voor rekening van de ambtena ren en trendvolgers. Dat bete kent wel dat de ongelijke ver houding tussen de werkne mers in het weer oplevende be drijfsleven, en de ambtenaren, trendvolgers en uitkerings trekkers volgend jaar nog gro ter zal kunnen worden. Het zal van het kabinet nog enige overredingskracht vergen om de ambtenaren en uitkerings trekkers duidelijk te maken waarom zij, die toch al veel hebben ingeleverd, niet direct mogen meeprofiteren van het herstel van onze economie. Maar over dat probleem lijkt het kabinet zich geen al te gro te zorgen te maken. Ook op het punt van de werk loosheidsbestrijding lijkt het kabinet nog geen echte voor trekkersrol te willen vervullen. Vanuit CDA en WD is her haaldelijk kritisch gereageerd op het gebrek aan initiatief van het kabinet op dit punt Tot nog toe heeft dat slechts gere sulteerd in een plan om een deel van de lastenverlichting voor het bedrijfsleven te ge bruiken voor de bestrijding van de jeugdwerkloosheid, maar erg concreet is dat alle maal nog niet. Op het punt van de arbeidsverkorting heeft het kabinet het zelfs ronduit laten afweten. Voor de 850.000 werklozen is er - ondanks de meevallers en het tijdelijke herstel - nog weinig zicht op verbetering. Er mag van het kabinet in het woensdag begonnen voorjaars overleg met de sociale partners worden verwacht dat het maat regelen neemt waardoor het nieuwe geluid uit deze nieuwe lente ook kan doordringen tot die honderdduizenden zonder werk.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1984 | | pagina 5