Kwaliteit van water in streek wisselt sterk
Uitstekende zaken met
Nederlandse speelfilms
Televisie
Opsporingsambtenaren van Rijnlandhebben handen vol aan controle
VRIJDAG 4 MEI 1984
Nog nooit viel een buitenlandse
film zo in de prijzen bij de Os
car-uitreiking als 'Fanny
Alexander' dit jaar. Een gran
dioos epos van Ingmar Berg
man, tevens zijn laatste film en
tot en met zondag te zien in het
Kijkhuis (Vrouwenkerkkoor-
straat 17). Aanvang 20.00 uur.
Daarna drie films met Gérard
Depardieu. Allereerst maan
dag 'Le dernier Métro van
Truffaut over een theatergroep
tijdens de oorlogsjaren, dins
dag 'les Valseuses' met Depar
dieu en Patrick Dewaere als ei
gentijdse desperado's en
woensdag 'Loulou' van Mauri
ce Pialat, waarin een getrouw
de vrouw (Isabelle Huppert)
zich in een stormachtige ver
houding stort. Aanvang 20.00
en 22.15 uur.
Het Filmhuis van het LVC (Bree-
straat) staat deze weken geheel
in het teken van Luchino Vis
conti. In 'Violence and pas
sion' speelt Burt Lancaster een
professor wiens vredig bestaan
wordt verstoord door een jet-
setfamilie (vrijdag en zaterdag
21.15 uur). Met 'Senso' brak
Visconti in 1954 met het neo
realisme. Een barokke liefdes
geschiedenis met Alida Valli in
de hoofdrol (woensdag 20.00
en 22.15 uur). 'Le notti bianchi'
leverde in 1957 de eerste se
rieuze rol voor Marcello Ma-
stroianni op. De film is geba
seerd op een verhaal van Dos-
tojewski (donderdag, zelfde tij
den).
De filmkomedie 'War between
man and woman' staat voor
dinsdag op het programma bij
K&0 (Oude Vest, 20.00 uur).
Hoofdrol van Jack Lemmon.
LAK-Cinema staat dezelfde dag
in het teken van justitie. Om
20.00 uur is 'The Verdict' van
Sidney Lumet te zien. Een aan
lager wal geraakt advocaat
wint een belangrijke zaak en
zijn zelfrespect terug. Om 22.00
uur de film 'Glass House'. Ge
maakt naar een verhaal van
Truman Capote over een ge
vangenisopstand.
Het is morgen vijf mei en dat wil
len de NCRV en Veronica wel
weten. Morgenavond vertoont
de eerste omroep 'De Overval',
de beroemde film over de be
roemde overval op het Huis
van Bewaring in Leeuwarden
in de Tweede Wereldoorlog. Er
vloeide geen bloed, vijftig ge
vangenen werden bevrijd en
de Duitsers namen geen repre
sailles. Dr. Lou de Jong
schreef het scenario en de En
gelsman Paul Rotha voerde de
regie. Een film uit 1962. Aan
vang 20.40 uur, Nederland 2.
Iets recenter (1977) en een dag la
ter 'Soldaat van Oranje', de
film die Paul Verhoeven maak
te naar het boek van Erik Ha-
zelhof Roelfzema. Van het on
bezorgde studentenleven de
Tweede Wereldoorlog in met
plaatjes van Leiden. Hoofdrol
len voor Rutger Hauer en Je
roen Krabbé. Nederland 2, aan
vang 21.45 uur.
'A delicate balance' brengt Ka-
therine Hepburn tegenover
Paul Scofield. Zij vormen een
echtpaar dat, de titel zegt het
al, in wankel evenwicht is. Ag
nes is een wilskrachtig type en
Tobias is dat juist niet. Onver
wacht en langdurig bezoek
verstoort het evenwicht dat ze
hebben gevonden. Edward Al-
bee schreef het scenario en To
ny Richardson maakte er een
film van. Dinsdagavond op
België 2, aanvang 21.05 uur.
Michael Caine - te zien in 'Ca
lifornia Suite'. (foto upi)
Donderdag staat op het program
ma van Nederland 2 'The great
escape', (20.00 uur). We keren
keren weer terug naar WO II,
ditmaal om Steve McQueen uit
'het beruchte kamp Stalag Luft
Nord te zien ontsnappen.
Spannend vermaak, vervaar
digd door regisseur John Stur-
ges.
Een dag later ontspannend ver
maak in 'California Suite'.
Een film van Herbert Ross,
maar vooral een typisch stuk
van Neil Simon. De ene gevat
te opmefking volgt de ander
op. Vier zeer verschillende
echtparen zijn samengebracht
in een hotel en beleven daar
hun zeer verschillende echte
lijke avonturen. Met onder an
dere Alan Alda, Jane Fonda,
Michael Caine en te zien op
België 2, aanvang 20.15 uur.
Deze maand wordt miljoenste bezoeker verwacht voor Ciske de Rat.
Ciske de Rat en Schatjes: volle zalen
UTRECHT (GPD) - Er worden
momenteel uitstekende zaken
gedaan met Nederlandse speel
films. Ruud van Hemerts film
Schatjes haalde gisteren de mil
joenste bezoeker binnen en Cis
ke de Rat van Guido Pieters zal
naar verwachting ook nog deze
maand zijn miljoenste bezoeker
binnenhalen. Sinds De soldaat
van Oranje was de magische mil-
joenengrens met een Nederland
se film niet meer gehaald.
Warner Brothers schijnt interesse
te hebben om Ciske de Rat uit te
brengen in een geselecteerd aan
tal landen. De deal zou volgende
week in Cannes moeten worden
afgerond. Vorig jaar kocht deze
Amerikaanse maatschappij van
De Lift de internationale rechten
op, exclusief de Verenigde Sta
ten en Canada.
Hoewel vorig jaar in Cannes door
Matthijs van Heijningen de in
druk gewekt werd als zou het
Matthijs van Heijningen
mee-verkopen van de Ameri
kaanse rechten van De Lift
slechts een kwestie van een aan
vullende formaliteit zijn, blijken
de theaterrechten nog steeds te
koop. Wel werden een maand ge
leden de rechten voor kabel-tv in
Amerika verkocht. Intussen is
De Lift in Engeland en Zweden
geflopt en een groot succes ge
worden in Frankrijk. De film was
in Parijs zelfs enige tijd de druk-
stbezochte film.
De wereldrechten die Warner ge
kocht heeft van Schatjes, zijn
overigens wel inclusief Canada
en de VS. Warner zal de film
voorzien van een volledig nieu
we geluidsband met de dialogen
gedubbed door Amerikanen,
waardoor de commerciële moge
lijkheden aanmerkelijk groter
worden. Er komt ook een hele
nieuwe titel.
Het floppen van De Lift in Enge
land wordt geweten aan de ge
brekkige Engelse nasynchroni-
satie. Schatjes is intussen al uit
gebracht in België en trekt er
massale belangstelling.
BLIJVERS
"Terms of endearment" - Komedie
met sentimenteel einde, Lido 1,
Leiden.
"Schatjes" - De juiste balans tussen
humor en horror, Lido 4, Leiden.
City 1, Katwijk.
"Carmen" - Werkelijkheid en fanta
sie door Carlos Saura ingenieus
gekoppeld, Lido 3. Leiden.
"Ciske de Rat" - Mooi. maar leeg,
Lido 2, Studio, Leiden, Euro 1 en
2, Alphen, City 2, Katwijk.
"Sophie's choice" - Adembene
mend relaas van een Poolse
vrouw in indentiteitscrisis. Euro
4, Alphen.
"The Shining" - Jack Nicholson in
ijzingwekkende thriller, Luxor,
Leiden.
"De wraak van de Ninja - Vecht
film, Trianon, Leiden, Euro 3, Al
phen.
"To be or not to be" - Komedie, Eu
ro 4, Alphen.
(OP)NIEUW
"Staying alive" - Met John Travol
ta, City 3, katwijk.
"Night shift" - City 4, Katwijk.
SEXFILMS
"Studentensex" - Rex, Leiden.
NACHTFILMS
"Love of a teenager" - Rex, Leiden.
"Tracey, vrouw van uw dromen" -
Euro 1, Alphen.
"Opwindende dromen" - Euro 2, Al
phen.
"De wraak van de Ninja" - Euro 3,
Alphen.
"To be or not to be" - Euro 4, Al-
DEN HAAG
"Outsiders" - Asta (463500), 12 jr.
"Cheech Chong still smokin" -
Byou, 16 jr.
"Ciske de rat" - Calypso (463502), al.
"Terms of endearment" - Babylon 1
(471656), al.
"Scarface" - Babylon 2, 16 jr.
"Silkwood" - Babylon 3, al.
"National Lampoon's Vacation" -
Cineac 1 (630637), al.
"Christine" - Cineac 2, 12 jr.
"De wraak van de Ninja" - Cineac 3,
16 jr.
"Dokter Zjivago" - Euro (667066), 12
jr.
"Class" - Metropole 1 (456756), 12 jr.
"Yentl" - Metropole 2, al.
"Uit naam van al de mijnen" - Me
tropole 3. 16 jr.
"E la nave va" - Metropole 4. 16 jr.
"Sophie's choice" - Metropole 5, 16
jr.
"Ciske de rat" - Odeon 1 (462400), al.
"Schatjes" - Odeon 2. 12 jr.
'Terms of endearment" - Odeon 3,
al.
"Hotel New Hampshire" - Odeon 4,
al.
"Een zwoele zonnetrip" - Le Paris 1
(656402), 18 jr.
"Hey baby hey" - Le Paris 2, 18 jr.
"Verre reisjes met wilde meisjes" -
Le Paris 3, 18 jr.
"Amitwille: de bezetene" - Passage
(460977). 16 jr.
AMSTERDAM
"Hotel New Hampshire" - Alfa 1
(278806), al.
"Silkwood" - Alfa 2, al.
"The dresser" - Alfa 3. al.
"Le Bal" - Alfa 4. al.
"Uit naam van al de mijnen" - Al-
hambra 1 (233192), 16 jr.
"E la nave va" - Alhambra 2, 16 jr.
"Outsiders" - Bellevue Cinerama
(234876/266227), 12 jr
'Terms of endearment" - Calypso 1
(266227/234876), al.
"Christine" - Calypso 2, 12 jr.
"The big chill" - Calypso 3. al.
"Virginia" - Centraal (248933), 18 jr.
National Lampoon's vacation" -
Cineac (243639), al.
"Fanny Alexander" - Cinecenter
(236615), 16 jr.
"Storia di Piera" - Cinecenter, 16 jr.
"Le voyage en douce" - Cinecenter,
16 jr.
"Montenegro" - Cinecenter, 16 jr.
"Terms of endearment" - Cinema 1
(151243), al.
"Scarface" - Cinema 2, 16 jr.
"Ciske de rat" - City 1 en 7 (234579),
al.
"Schatjes" - City 2. 12 jr.
"Silkwood" - City 3, al.
"Gorky Park" - City 4. 16 jr.
"Hotel New Hampshire" - City 5, al.
'To be or not to be" - City 6, al.
"Oblomow" - Kriterion, 16 jr.
"De witte waan" - Studio K, 16 jr.
"Scarface" - Leidsepleintheater
(235909), 16 jr.
"Bad girls" - Parisien (248933), 18 jr.
"Aphrodite" - Rembrandtpleinthea-
ter 1 (223542), 18jr.
"Katherina, de naakte Tsarina" -
Rembrandtpleintheater 2, 18 jr.
"Monkey Kung Fu" - Rex (246132),
16 jr.
"The hills have eyes" - Rex, 16 jr.
"Novecento deel 1 en 2" - The Mo
vies 1 (245790), 16 jr.
"Sans soleil" - The Movies 2, 16 jr.
"Rocco en zijn broers" - The Movies
3, 16 jr.
"Class" - Tuschinski 1 (262633), 16
"Yentl" - Tuschinski 2. al.
"Amityville: de bezetene" - Tu
schinski 3, 16 jr.
"Sophie's choice" - Tuschinski 4,16
jr.
"Carmen" - Tuschinski 5, al.
"Raiders of the lost ark" - Tuschins
ki 6. 12 jr.
'Taxidriver" - De Uitkijk (237460),
16 jr.
Synopsis voor
verzonnen film
LEIDEN - 'The Diamond Lane'.
Dat is de titel van een denkbeel
dige film, waarvan deze maand
en de eerste twee weken van juni
een trailer wordt vertoond. Zes
Amsterdamse bioscopen, waar
onder Cincenter en de Alfathea
ters, hebben het aankondigings
filmpje in hun programma opge
nomen.
Geen grap, maar een quiz. Het
filmblad Skoop daagt iedere bio
scoopbezoeker uit een synopsis
(een kort verhaal) te schrijven
naar aanleiding van 'The Dia
mond Lane'
Een jury, met daarin onder andere
Joyce Roodnat en Rogier Pro
per, zal uitmaken wie het beste
synopsis heeft geschreven.
KATWIJK/STREEK - Af-
val, half gezonken boten
en olievlekken. De opspo
ringambtenaren van het
Hoogheemraadschap van
Rijnland kijken er nauwe
lijks meer van op. Tijdens
de dagelijkse controle op
meren, kanalen en afgele
gen slootjes wordt in feite
niets anders aangetroffen.
In een enkel geval kgn de vervuiler
worden betrapt en volgt een
waarschuwing of proces-verbaal.
Nu en dan kan de eigenaar van
een half vergaan vaartuig ook
nog worden achterhaald. Meestal
draaien echter de gemeente waar
de verontreiniging is geconsta
teerd, of Rijnland zelf op voor de
gevolgen.
Toch heeft het bestaan van een op-
sporingsdient van Rijnland -
zeg maar de milieupolitie van het
'schap' een gunstig effect op
de vervuiling, zegt D. de Mooij,
chef van deze afdeling, tijdens
een vaartocht op Rijnlands wate
ren. "Er gaat een preventieve
werking van uit. Mensen die ons
geregeld voorbij zien gaan zullen
wel uitkijken illegaal te lozen".
door
Adriaan Brandenburg
De vraag of de vervuiling nu ook
daadwerkelijk afneemt kan De
Mooij evenwel niet met een sim
pel ja of nee beantwoorden:
"Vroeger kon iedereen in feite
zijn gang gaan. Er was geen en
kele verordening. Nu heb je te
recht allerlei vergunningen no
dig. De meeste gemeenten heb
ben tegenwoordig een milieu
ambtenaar in dienst, ook de poli
tie schenkt steeds meer aandacht
aan het milieu. Bovendien zijn er
waterzuiveringen gekomen,
waardoor de kwaliteit van het
water is verbeterd. De terugkeer
van vis in Leidse grachten en het
Prins Hendrikkanaal in Katwijk
is daarvan het bewijs. Maar", ver
volgt De Mooij, "aan de andere
kant zorgen de recreanten op het
water weer voor een toenemende
verontreiniging".
Vuilwatertank
Juist rond de jachthavens en op
verschillende plassen moeten De
Mooij en zijn collega's nog wel
eens watersporters tot de orde
roepen. Vorig jaar trad de dienst
bijvoorbeeld tot driemaal toe op
wegens illegale lozingen in de
Katwijkse jachthaven. Booteige
naren, vertelt De Mooij, hebben
nog wel eens de neiging 'alles
maar in het water te gooien'. Hij
zelf pleit ervoor dat het aan
boord nemen van een zogenaam
de vuilwatertank verplicht wordt
gesteld. In de Verenigde Staten
is dit reeds het geval.
Maar ook tegen industrieën, dik
wijls gesitueerd langs waterwe
gen, wordt regelmatig opgetre
den. Hoewel lozingsvergunnin
gen de bedrijven aan strakke
richtlijnen binden worden ook
hier overtredingen geconsta
teerd. Bedrijven langs De Trek-
vliet in Leiden zijn bij de dienst
zelfs berucht. "Er zit daar nogal
eens troep in het water", zegt op
sporingsambtenaar W. van der
Plas als deze 'waterweg' wordt
gepasseerd.
Ook autosloperijen, die op diverse
plaatsen langs het water in het
100.000 hectare grote gebied van
Rijnland worden aangetroffen,
moeten aldus De Mooij en Van
der Plas goed in de gaten worden
gehouden. "Bij dergelijke be
drijfjes willen nog wel eens wat
olieresten in het water verdwij
nen", zo is hun ervaring.
Het is, vertelt De Mooij tijdens de
vaartocht, moeilijk aan te geven
waar zich het 'slechtste water'
van Rijnland bevindt. Al maken
volgens hem waterwegen rond
de Kagerplassen een goede kans
op dat predikaat. Lozingen van
conservenfabrieken. enkele hui
zen die nog niet op een riool zijn
aangesloten en watervervuiling
door recreanten zijn daarvan de
oorzaak.
"Maar veelal wisselt de kwaliteit
toch ook", gaat Katwijker De
Mooij verder. "Tijdens de bieten
campagne zal het water in de
buurt van Haarlem slechter zijn
dan elders. In het haringseizoen
is het water bij het gemaal in
Katwijk weer verdacht".
Een goede naam heeft de 'Blauwe
Beugel', een meertje bij Aals
meer, waar zich ook het enige na
tuurbad van Rijnland bevindt.
De opsporingsambtenaren van het Hoogheemraadschap van Rijnland D. de Mooij (rechts) e
Plas"Recreanten veroorzaken toenemende vervuiling van oppervlaktewater". (Foto di
Wapen
De afdeling opsporing van Rijn
land is begin van de jaren zeven
tig in het leven geroepen en valt
onder het ministerie van justitie.
Het uit acht man bestaande
'korps' is enigszins vergelijkbaar
met de rijkspolitie te water, met
dien verstande dat het voorna
melijk de verontreiniging van
het oppervlaktewater in het oog
houdt en er op toe ziet dat de Wet
Verontreimnging Oppervlakte
water wordt nageleefd. Ook in
andere gevallen kan de dienst
handelend optreden, zoals bij
overtredingen van het vaarreg-
element of het ontbreken van
vaarbewijzen".
Zonder uitzondering hebben de
opsporingsambtenaren, die ove
rigens ook de duinreep in de ga
ten moeten houden, de politie
school doorlopen. De dienst be
schikt onder meer over twee
vaartuigen, een jacht met alle
mogelijke voorzieningen aan
boord en een snelle speedboot,
die vooral tijdens het zomersei
zoen wordt ingezet. In de zomer
maanden wordt de afdeling op
sporing van Rijnland bovendien
geassisteerd door een particulier
bewakingsbedrijf.
De opsporingsambtenaren zijn be
voegd tot het dragen van een wa
pen. In Rijnland is dat niet het
geval. De Mooij en Van der Plas
sluiten echter niet uit dat het in
de toekomst toch zal gebeuren.
"De agressiviteit onder de men
sen neemt steeds meer toe", stelt
Van der Plas vast.
Walkant
Tot de taken van de opsporings-
dient behoort ook het signaleren
van botulisme, de inspectie van
de walkanten en het toezicht op
de woonboten. Vooral het botu
lisme wordt een steeds grotere
zorg voor de opsporingsambte
naren van Rijnland. Wanneer het
water onvoldoende zuurstof be
vat zien zij zich al snel genood
zaakt talloze kadavers uit het wa
ter te halen.
Indien zonder vergunningen stei
gers worden aangelegd zullen de
ambtenaren daar eveneens mel
ding van maken. Ook wanneer
de walkanten om een of andere
reden zijn beschadigd wordt ac
tie ondernomen. En dergelijke
beschadigingen zijn geen uitzon
dering. Zo zijn, bleek tijdens de
vaartocht, de walkanten in de
Oude Rijn bij Valkenburg sterk
afgekalfd. Op druk bevaren rou
tes een veel voorkomend ver
schijnsel, weet De Mooij inmid
dels uit ervaring.
Overigens is vooral op dit deel van
de Rijn - evenals op andere plaat
sen bijvoorbeeld nabij de Uitwa
tering in Katwijk - de aanwezig
heid van 'drijfvuil' duidelijk
zichtbaar. Het gemaal bij Kat
wijk trekt met het water ook het
vuil aan. De Mooij is er daarom
voorstander van dat een vuilvis-
dienst in het leven wordt geroe
pen, zodat met behulp van spe
ciale vaartuigen het afval als het
ware van het water kan worden
geschept en het niet pas bij de
Uitwatering wordt verwerkt. Uit
financiële overwegingen is daar
echter nog niet toe overgegaan.
"Jammer", zegt het hoofd van de
opsporingsdienst, "het water zou
er anders toch een stuk schoner
uitzien".
