Werk basisonderwijs trekt aan
Grote schade aan
beton door 'rot'
Galeriehouder zet zich
in voor Turks echtpaar
12.50
Nieuw onderzoek ministerie bevestigt:
Zaanstad:
ontslag voor
CP-leden
bij politie
Ontslag voor
commandant
rijkspolitie
ZondagJVfenuj
Branden
PvdA-economen: Suriname
gedeeltelijk hulp bieden
Tekeningenverkoop in Wassenaar om Leyla en haar man te verenigen
Omstreden
therapie
onderzocht
500 m2
ZONNIGE
IDEEËN
VOOR HEN DIE
IETS MOOIS
ZOEKEN
4 DONDERDAG 26 APRIL 1984
Binnenland
PAGINA 5
DEN HAAG Een groot deel
van de toekomstige 67 pedago
gische academies basisonder-
wijs-(pabo's) denkt binnen drie
of vier jaar aanzienlijk meer
studenten te hebben dan nu.
Tweederde deel van de pabo's
verwacht uiteindelijk studen
tenaantallen, die rond of boven
de 250 liggen. De meeste insti
tuten zijn niet ontevreden met
de aantallen aanmeldingen
voor het cursusjaar '84-'85. De
totaalcijfers staan in schril con
trast met de prognoses van het
ministerie van onderwijs, dat
voorspelt dat de belangstelling
voor de pabo's binnen driejaar
bijna zal zijn gehalveerd.
door
Ben Rogmans
De directies van de pabo's ma
ken zich over het algemeen
geen grote zorgen over de
wens van WD en PvdA om in
de HBO-wet te bepalen dat een
pabo minimaal 250 studenten
moet hebben om als zelfstan
dig instituut te blijven bestaan.
Over het wijzigingsvoorstel
van beide partijen zal op 2 mei
in de Kamer gedebatteerd wor
den. Het onverwacht grote
aantal instituten dat denkt aan
de 250-norm te kunnen vol
doen, wordt mede veroorzaakt
doordat WD en PvdA hun
plannen hebben afgezwakt:
pas als een pabo vier jaar onder
de norm zit, wordt ze opgehe
ven, waarbij de minister van
onderwijs de mogelijkheid
heeft om vier jaar uitstel van
executie te verlenen.
In een recente brief van minister
Dëetman (onderwijs en weten
schappen) aan de Tweede Ka
mer wordt geschreven dat het
Rijk in 1986 op iets minder dan
tienduizend pabo-studenten
rekent. Nu zijn dat er ruim
17.000, het komend jaar ver
wacht men een daling tot
14.500 studenten, het jaar daar
op opnieuw een daling tot
11.500, om zo in september
1986 een dieptepunt te berei
ken met 9.900 studenten. Daar
na zal de belangstelling voor
de pabo's volgens het Rijk
weer toenemen en tot in de ja
ren negentig rond de twaalf
duizend schommelen.
Directeur J. Bosch van de prot.-
christelijke pedagogische aca
demie in Oegstgeest is van me
ning dat het ministerie en de
politiek (met name de WD en
de PvdA) de cijfers onjuist
hanteren. Ten onrechte getui
gen genoemde politieke partij
en van een ontmoedigingsbe
leid, zo vindt Bosch. Directeur
Hoorninck van de PA voor
West-Brabant in Oudenbosch
spreekt van een rigoreuze da
ling in de afgelopen jaren,
maar verwacht een keer ten
goede in de jaren negentig, die
mogelijk leidt tot een tekort
aan onderwijzers.
Verschillende woordvoerders
van pedagogische academies
in Gelderland verwachten dat
de belangstelling voor de pa
bo's de komende jaren weer
explosief zal toenemen: juist in
het lager onderwijs is men de
grote klap van de daling van
het kindertal te boven. Het
middelbaar onderwijs krijgt
die klap de komende jaren pas
te verwerken, hetgeen zal lei
den tot nog grotere werkloos
heid onder docenten in het
voortgezet onderwijs. Daar
door zal een aantal studenten
dat onder normale omstandig
heden gekozen zou hebben
voor een lerarenopleiding voor
het voortgezet onderwijs, uit
wijken naar de pabo.
Ondanks de huidige werkloos
heid onder onderwijzers, het
sterk teruggelopen kindertal
op lagere scholen en de
groeiende belangstelling voor
de pabo's, is de algemene ver
wachting dat er vanaf het be
gin van de jaren negentig weer
voldoende banen in het lager
onderwijs zijn om de meeste
afgestuderenden aan een baan
te kunnen helpen. Daarbij
moet men wel in aanmerking
nemen dat de mensen die nu
op zoek zijn naar een baan in
het basisonderwijs, bijzonder
weinig kansen hebben om iets
te vinden. In sollicitatieproce
dures zullen ze het meestal
moeten afleggen tegen pas af
gestudeerden, zeker als die
laatste groep van de (nieuwe)
pabo's komt. Verwacht wordt
dat een groot deel van het hui
dige werklozenbestand in an
dere beroepsgroepen zijn hfeil
gaat zoeken.
Hoewel de aantallen werkloze
onderwijsgevenden zeer groot
zijn, liggen de pecentages nog
steeds onder het landelijk ge
middelde werkloosheidsper
centage. Van alle leraren basis
onderwijs (kleuter- en lagere
school) zit negen procent zon
der werk. In het kunst- en so
ciaal-agogisch onderwijs lig
gen deze percentages rond de
vijftien. Vooral in deze studie
richtingen zal de kans op een
baan in de toekomst drama
tisch dalen, zo blijkt uit het
HBO-rapport. Daarin wordt
voorspeld dat de helft van de
afgestudeerden in het kunst-,
gezondheids-, sociaal-ago
gisch- en agrarisch onderwijs
geen baan zal kunnen krijgen.
Als men die cijfers combineert
met de tamelijk gunstige ver
wachtingen voor de werkgele
genheid in het basisonderwijs,
dan lijkt het erop dat die laat
ste onderwijstak zich nu al
sterk aan het herstellen is van
de daling van het aantal ge
boorten in de jaren zeventig.
DEN HAAG (GPD) - De schade aan beton in de woningbouw blijkt zeer omvangrijk.
Minstens 400 miljoen gulden, uitlopend tot waarschijnlijk 550 miljoen, is nodig om alle
nu bekende betonschade op tijd te verhelpen. Dat blijkt uit een nog niet gepubliceerd
onderzoeksrapport van het ministerie van volkshuisvesting.
De betonschade moet zo snel mo
gelijk worden verholpen, omdat
anders de kosten in de toekomst
een veelvoud van de 400 tot 550
miljoen gulden zullen worden.
Het onderzoek bevestigt de alar
merende gegevens van de Natio
nale Woningraad in Almere-Ha-
ven.
De woningraad heeft vorig jaar in
eigen beheer een onderzoek in
gesteld, nadat ze steeds vaker
werd geconfronteerd met verzoe
ken om informatie en hulp van
de aangesloten corporaties over
de problemen met betonrot. De
raad berekende in dat onderzoek
ook een kostenpost van mini
maal enkele honderden miljoe
nen guldens. Die gegevens wer
den destijds bevestigd door des
kundigen in de bouwwereld. Het
onderzoek van het ministerie is
opnieuw een bevestiging.
Staatssecretaris Brokx (volkshuis
vesting) vindt, dat de corporaties
de kosten van de betonschade
ZAANSTAD (ANP) - Ambtenaren
bij de gemeentepolitie van Zaan
stad krijgen een ontslagprocedu
re aangezegd zodra blijkt dat ze
lid zijn van de Centrumpartij
(CP). Dit deelde desgevraagd gis
teren hoofdcommissaris A.B.J.
Prakken van de gemeentepolitie
van Zaandstad mee. Dezelfde
weg zal ook worden bewandeld
wanneer blijkt dat een politie
ambtenaar sympathieën heeft
voor de doelstellingen van deze
partij.
Dit is het staf-standpunt van het
hoofdcommissariaat Zaanstad.
Zaanstad is één van de dertien
hoofdcommissariaten in Neder
land. Of een dergelijke ontslag
procedure een haalbare kaart is,
is nog niet bekend. Volgens
hoofdcommissaris Prakken ver
andert dit echter niets aan het
korpsstandpunt. Burgemeester
drs. A.J. Lems zei in een reactie
gelukkig te zijn met de opstelling
van de politie.
DANTUMADEEL (ANP) - Een 51-
jarige commandagt van de rijks
politie uit het'Friese Dantuma-
deel hangt ontslag boven het
hoofd. Binnen het ministerie van
justitie wordt verwacht, dat de
minister volgende week zijn
handtekening zal zetten onder de
ontslagbrief.
Vorig jaar november kwam de
Friese politieman in opspraak
door een administratieve „ver
schrijving". Een bedrag van 850
gulden, bestemd voor tuinonder
houd, zou voor andere doelein
den binnen het korps zijn ge
bruikt. Sedertdien is de adjudant
op non-actief gesteld.
Volgens de betrokken politieman
heeft de minister op grond van
onjuiste gegevens het besluit ge
nomen hém te ontslaan. Hij zal
daarom in beroep gaan, zo kon
digde hij gisteren aan.
Adjudant B. heeft 27 jaar bij de po
litie gewerkt. Vóór zijn komst
naar Friesland was hij werkzaam
in Woudrichem.
zelf moeten betalen. Hij wil er
geen geld voor beschikbaar stel
len. Volgens de staatssecretaris
kunnen de corporaties de kosten
opbrengen uit hun eigen onder-
houdspotjes en eventueel hun ei
gen reserves aanspreken.
De Nationale Woningraad vecht dit
aan. Directeur N. van Velzen:
„De corporaties hebben dat geld
niet. Er is een financiële reserve
van totaal zes miljoen gulden bij
de corporaties. Dat lijkt een heel
bedrag, maar verdeeld over alle
in beheer zijnde woningen is het
een bedrag van 4000 gulden per
woning. Uit dat geld moet ook
nog het normale onderhoud en
allerlei andere zaken worden be
taald".
De betonschade aan woningen, in
het bijzonder aan hoogbouwwo-
ningen uit de 50'er en 60'er jaren,
is in veel gevallen zó ernstig, dat
reparaties enkele duizenden gul
dens per woning zal gaan kosten.
In andere gevallen kan de schade
gering zijn. De „rot" is een ver
schijnsel dat vooral de laatste ja
ren overal in Nederland zicht
baar wordt.
Eenvoudig weergegeven is beton
rot het roesten, door inwerking
van chemicaliën of water, van de
ijzeren wapening waardoor de
betondekking losspringt. Repa
ratie is altijd mogelijk. Blijft dat
echter uit, dan wordt de repara
tie na langere tijd zó duur, dat
sloop van de woningen goedko
per is. Dat stadium is in enkele
gevallen bijna bereikt.
ADVERTENTIE
Nu ook op zondag lekker eten bij
Noordzee voor een
vriendenprijsje.
Kinderen eten gratis mee bij Noordzee!
Op zondag krijgen kinderen t/m 10jaar
onder begeleiding gratis n heerlijk
kindermenu.
U bent welkom op zondag van 12.00 tot
19.00 uur.
NOORDZEE OI
De gezellige stek voor de lekkerbek l
Donkersteeg 9. Leiden,
tomatensoep
scholfilet 'Amsterdam'
kipfilet 'Hawaii'
'jscoupe na ar keuze
SCHIPHOL - Op Schiphol is gis
teren een groep van 95 Nederlandse
militairen uit Libanon terugge
keerd. De soldaten hebben daar 6
maanden lang deel uitgemaakt
van het Unifil-bataljon. Vorige
week waren al 55 man terugge
keerd, tien man zullen nog volgen.
Dan zijn alle 160 uitgezonden man
schappen weer 'veilig thuis'
(Foto ANP)
DALERPEEL (ANP)- Door brand
in het natuurreservaat De Witten
dichtbij het Drentse plaatsje Da-
lerpeel is ongeveer 40 hectare
veengebied verwoest. In ver
band met de brand is een 14-jari-
ge jongen gearresteerd. De jon
gen heeft bekend de afgelopen
week vier keer in het gebied
brand te hebben gesticht.
Ook in zuidoost-Brabant hebben
gisteren branden gewoed. Vlak
bij Aalst werd 6 hectare bosge
bied verwoest. De brandweer
gaat uit van brandstichting. Bij
een bosbrand tussen Waalre en
Valkenswaard ging 3 hectare na
tuurgebied in vlammen op.
DEN HAAG (ANP) - Nederland moet nog lopende ontwikkelingsprojec
ten in Suriname weer gaan financieren. Die hulp zou buiten de militaire
machthebbers om moeten lopen via een orgaan dat het vertrouwen
heeft van de Surinaamse bevolking. Door een gedeeltelijke hervatting
van de Nederlandse hulp kan een van nog meer economische, sociale,
politieke en militaire instabiliteit in Suriname worden voorkomen.
Dat is de conclusie van de PvdA-economen Jaap van der Straaten en
Marein van der Schaaijk, die eerder deze maand een bezoek van tien
dagen aan Suriname hebben gebracht.
De twee economen, die lid zijn van de Suriname-commissie van de PvdA,
reisden op persoonlijke titel naar Paramaribo. Zij spraken daar onder
anderen met premier Udenhout en tientallen personen uit vakbewe
ging, bedrijfsleven en religieuze organisaties. Zij hebben niet gespro
ken met vertegenwoordigers van het militair gezag. De PvdA-econo
men, die beiden enkele jaren in Suriname hebben gewerkt, hebben hun
bevindingen neergelegd in een rapport.
Volgens van Schaaijk en van der Straaten kan worden gedacht aan de
vorming van een Ontwikkelingsraad, waarlangs de hulp moet gaan lo
pen. In deze raad zouden personen zitting moeten nemen die het ver
trouwen genieten van vakbeweging, werkgeversorganisaties en reli
gieuze groeperingen. Het militair gezag zou nadrukkelijk niet in de
Ontwikkelingsraad moeten zijn vertegenwoordigd.
Van Schaaijk en van Straaten schatten het voor de financiering benodig
de bedrag op ongeveer 8 miljoen gulden per maand. Dit bedrag kan
geleidelijk worden verminderd gezien. Deze gedeeltelijke hulpverle
ning zou moeten worden gestaakt, indien democratie en rechtsorde
niet voldoende worden hersteld, aldus de twee
(Van een onzer verslaggevers)
WASSENAAR- 'Iedere Nederlan
der mag zo met een buitenlandse
man of vrouw trouwen. Maar
kinderen van buitenlanders die
hier wonen mogen dat niet. Dat
is toch absurd! Ik schaam me dat
ik in een land leef dat zulke
maatregelen bedenkt'. Rob Bló
te, beeldhouwer en eigenaar van
een kunstgalerie in Wassenaar
wordt nog kwaad als hij terug
denkt aan het televisieprogram
ma dat hem enige tijd geleden
met de neus op de feiten drukte.
Het programma ging over de tries
te lotgevallen van het Turkse
meisje Leyla Palta uit Beverwijk.
Tijdens een vakantie in Turkije
trouwde het meisje met haar ach
terneef Nurettin. Haar kersverse
echtgenoot mocht echter niet
mee naar Nederland. Daarvoor
verdient Leyla als schoonmaak
ster niet genoeg, stelt de Neder
landse wetgever. Sinds oktober
vorig jaar geldt immers een nieu
we maatregel: buitenlandse jon
geren die willen trouwen met
een partner uit het land van her
komst moeten minimaal f1445
gulden verdienen. Anders mo
gen ze hun trouwpartner niet la
ten overkomen. Een keiharde
eis, die alleen geldt voor buiten
landse jongeren. Nederlandse
jongeren zijn aan geen beperkin
gen gebonden.
Rob Blóte wist niet wat hij hoorde.
'Dat is toch walgelijk! Leyla
moet óf van haar man scheiden
èf in Turkije gaan wonen, terwijl
haar familie hier achterblijft. En
dan te bedenken dat Turken een
hechte familieband kennen. Dit
meisje is, net als alle andere
tweede-generatie-kinderen, hier
heen gehaald omdat haar vader
hier werkte. En nu die kinderen
hier eenmaal wonen beknotten
wij hun rechten door te stellen
dat ze niet zo maar mogen trou
wen. Ik vind dat belachelijk'.
Alle pogingen van Leyla om haar
man legaal naar ons land te halen
zijn tot nu toe tevergeefs ge-
weest. De rechter bleek ook niet
gevoelig voor het royale gebaar
van Leyla's werkgever: deze wil
de Leyla's loon aanvullen zodat
het meisje boven de gestelde in
komensgrens van 1445 gulden
zou komen. Blóte: 'De rechter
wilde dat niet geloven. Hij kon
zich blijkbaar niet voorstellen
dat er nog mensen in dit land zijn
die zo hartelijk kunnen reage
ren'.
Leyla's verhaal liet de Wassenaarse
kunstenaar niet meer los. 'Na de
uitzending bleef ik me afvragen
hoe ik kon helpen. Toen dacht ik
aan mijn galerie'. In zijn galerie
exposeert Blóte eigen werk en
aquarellen, tekeningen en gra
fiek van amateurs en vakmen
sen. Omdat hij daarmee aardige
resultaten boekte, rijpte in Blóte
het plan om familie van Leyla of
vrienden tekeningen te laten ma
ken en die in zijn galerie te ver
kopen. De opbrengst zou geheel
ten goede komen aan Leyla, om
haar inkomen aan te vullen en
het meisje op die manier in staat
te stellen haar echtgenoot te la
ten overkomen.
Blóte nam contact op met de advo
caat van Leyla Palta, mr. A. van
Driel, en de Beverwijkse buurt
huiswerker Frans Kok, die van
de situatie rond de familie Palta
geheel op de hoogte is. In een ge
sprek met alle betrokkenen werd
het plan van Blóte toegejuicht.
Afgesproken werd dat Leyla's
echtgenoot Nurettin - die inmid-
Een tekening van Senol, een broertje van Leyla.
dels illegaal in Nederland ver
blijft - en familieleden van Leyla
tekeningen zouden maken. Blote
zegde toe van een aantal tekenin
gen zeefdrukken te maken en die
in zijn galerie te exposeren.
Aanstaande zaterdag is het zo ver.
Dan zullen in Blöte's galerie De
Muren een week lang zeefdruk
ken te koop zijn van drie teke
ningen van Nurettin en een
broertje van Leyla. De zeefdruk
ken verschijnen in een beperkte
oplage en worden ondertekend
en genummerd. Kosten van één
exemplaar: 18 gulden. Blóte:
'Zelf hoef ik er niets mee te ver
dienen, het gaat om Leyla en
haar man. De zeefdrukken heb
ben niet zozeer een waarde als
kunstwerk. Ik beschouw het
meer als een historisch docu
ment. Misschien is mijn idee ab
surd, maar ik hoop dat ik op deze
manier bijdraag aan het verande
ren van die rare maatregel'.
Er zijn meer buitenlandse jongeren
die in een soortgelijke positie als
Leyla Palta verkeren. Om behal
ve Leyla ook andere jongeren te
kunnen helpen is een offciele
stichting opgericht. 'Begrijp nie
goed', benadrukt de Wassenaar-
se kunstenaar. 'Het gaat niet om
mij, ik heb alleen maar het idee
geleverd en zorg voor de uitwer
king. Je ziet zo veel ellende om je
heen. Dingen die ik niet kan op
lossen. Dit is iets waarmee ik wèl
kan helpen'.
De advocaat van Leyla Palta, mr.
A. van Driel staat geheel achter
het plan van Blóte. Hij hoopt dat
de verkoop van de tekeningen
aanslaat, maar heeft er zijn twij
fels over. 'Rob Blóte heeft één
handicap: zijn idealisme. Men is
meestal niet geneigd idealisten
serieus te nemen. Dat zou in dit
geval buitengewoon te betreuren
zijn'.
e zeefdrukken van de familie Palta
zijn te bezichtigen en te koop van
28 april tot 7 mei in galerie De
Muren, Ammonslaantje 36, Was
senaar De galerie is alle dagen
open van 14.00-18.00 en van 20.00
-22 00 uur. De zeefdrukken kun
nen ook worden besteld door 18
gulden over te maken op gironr.
1701351 fen name van Galerie De
Muren, Wassenaar.
AMSTERDAM (ANP) - De Inspec
tie voor de Geestelijke Volksge
zondheid in Haarlem begint vol
gende week een onderzoek naar
het Psychotherapeutisch Cen
trum „Pakhuis Amerika" in Am
sterdam. Dat bleek gisteren in de
hoofdstad tijdens een kort ge
ding van het centrum tegen het
weekblad Nieuwe Revu. Het
centrum verlangt van Nieuwe
Revu rectificatie van een „grie
vend en onwaar" artikel (door
konsumentenman Frits Bom)
over de praktijken van het cen
trum.
Pakhuis Amerika (genoemd naar
het eerste onderdak van het cen
trum) wil, aldus zijn woordvoer
ders, een einde maken aan jaren
lange negatieve publiciteit. Ex-
patiënten klagen nogal eens in
het openbaar over het gebruik
van geweld tijdens groepsbijeen
komsten.
Tweede Kamerleden stelden onge
veer een halfjaar geleden vragen
over Pakhuis Amerika naar aan
leiding van een publikatie in het
maandblad geestelijke volksge
zondheid. Van der Reijden zegde
een onderzoek toe.
Door verschillende oorzaken kan
dat onderzoek nu pas beginnen,
aldus de nieuwe inspecteur
geestelijke volksgezondheid in
Noord-Holland, M. Oeberius
Kapteyn.
Pakhuis Amerika behoort tot een
internationaal instituut dat zich
„bezighoudt met het welzijn van
de mens". De toegepaste metho
den zijn ontwikkeld door de
Amerikaanse Nadine Scott.
Raadsman A. Zeegers van het Pak
huis erkende woensdag dat zich
enkele jaren geleden incidenten
hebben voorgedaan in zoge
noemde movement-groups. De
twee betrokken therapeuten zijn
echter verdwenen en het cen
trum heeft volgens Zeegers een
andere houding aangenomen.
Frits Bom schreef vorige maand in
Nieuwe Revu over Pakhuis
Amerika: „mishandeling in
plaats van therapie" en „aanhou
dende klachten over psychothe
rapeutische gemeenschap".
Rechtbank-president B. Asscher
probeerde vergeefs Pakhuis
Amerika te laten ingaan op het
aanbod van Nieuwe Revu het
centrum bij wijze van wederhoor
te interviewen. Mr Zeegers liet
namens zijn cliënt weten vast te
willen houden aan een korte rec
tificatie.
Asscher doet vandaag uitspraak.
SURFPLANKEN - Het aantal
surfplanken in Nederland be
draagt momenteel ongeveer een
kwart miljoen. Daarmee is de
surfplank een van de belangrijk
ste vaartuigen geworden, die
voor recreatieve doeleinden kun
nen worden gebruikt.
Alleen het aantal rubberboten is
nog groter. Bij het onderzoek
van het Centraal Bureau voor de
Statistiek bleken er 552.000 te
zijn. Verder waren er 136.000 zeil
boten, 119.000 roeiboten, 98.000
motorboten en 42.000 kano's.
ADVERTENTIE
HANDELSONDERNEMING
JAN VAN DER MEER B.V.
Tel. 01713-9008
Roelofarendsveen
Noordeinde 45-53