c
Zelf papier maken
niet zo moeilijk
HOBBY
Kwart doopsgezinde gemeenten
in actie tegen kruisraketten
Ongebruikelijke
groente
Orkaan kraakt hele
stad op Madagascar
Mogelijk uitstel verldezingen El Salvador
-C
Varia
MAANDAG 16 APRIL 1984
Een kwart van de doopsgezinde
gemeenten in ons land zal er bij
de regering op aandringen, geen
kruisraketten op Nederlands
grondgebied te plaatsen. Op de
Broederschapsvergadering, za
terdag in Amsterdam, onder
schreven 33 gemeenten het des
betreffende voorstel van de
doopsgezinde gemeente van
Koudum (Fr.).
Deze vond het passend, als de
Doopsgezinde Broederschap een
eigen, ondubbelzinnig geluid
hierover zou laten horen.
De Broederschap wenst geen ver
antwoordelijkheid te nemen in
het Icto, het Interkerkelijk Comi
té Tweezijdige Ontwapening.
Dat bepaalde de broederschaps
vergadering met ruime meerder
heid: 79 stemmen voor, 10 tegen
en 16 blanco. Wel komen er ge
sprekken tussen aanhangers van
het Icto en het IKV (Interkerke
lijk Vredesberaad) en de Broe
derschap.
De inspecteur van de directe belas
tingen wil bij de Algemene
Doopsgezinde Sociëteit waar
in alle doopsgezinde gemeenten
zijn verenigd - beslag leggen op
f 582. Dit betreft de f 572, die de
hoogleraar theologie dr. H. B.
Kossen heeft ingehouden van
zijn aanslag inkomstenbelasting
en heeft overgemaakt naar de
Beweging Weigering Defensie
belasting. Daar komen dan nog
f 10 onkosten bij. Dit meldde het
Algemeen Doopsgezind Week
blad in een verslag van een be
sloten vergadering van de Broe-
derschapsraad.
De raad wil zoveel mogelijk achter
kerkleden met gewetensbezwa
ren staan, maar vindt het onjuist,
als de inspecteur via de Algeme
ne Doopsgezinde Sociëteit ach
terstallig belastinggeld wil in
nen. In het geval-Kossen gaat het
om een vrij beroep, hoogleraar
aan de Universiteit van Amster
dam. Hij is geen werknemer van
de Sociëteit. "Daarom is er on
voldoende grond om de f 582 te
betalen".
Dominee E. Borren (Deventer) en
dr. S. Vooistra (Amsterdam) zijn
voor een halve werktijd be
noemd aan het doopsgezind se
minarie, als opvolger van domi
nee J. P. Jacobzoon, die vorig
jaar september overleed. Jacob
zoon was in 1981 benoemd tot
docent ter begeleiding van de zo
genaamde 'tweede-wegstuden-
ten', die geen theologische vor
ming hebben genoten.
Kerkvoogdijen
Op de algemene vergadering van
de Vereniging van Kerkvoogdij
en in de Nederlandse Hervormde
Kerk, zaterdag in Utrecht, lever
de dr. W. J. Diepeveen, voorzitter
van deze vereniging, forse kri
tiek op de - wat hij noemde -
'politiek van het afwachten' van
het algemeen bestuur (breed mo-
deramen) van deze kerk. Hij
noemde dat beleid 'onduidelijk'
en 'ondeskundig'.
'Onhoudbaar' vond Diepeveen het
argument dat er meer tijd zou
zijn om maatregelen te overwe
gen, nu de financiële cijfers over
1983 bleken mee te vallen. "Het
beleid streeft naar bezuinigingen
zónder beslissingen te nemen
over de structuur". "Wanneer
men op de verkeerde weg is,
helpt remmen niet zoveel".
Als voorbeeld van ondeskundig
beleid noemde dr. Diepeveen de
bouw van een nieuw synodekan
toor. Inschakeling van een make
laar en een projektontwikkelaar
is volgens hem een onnodige en
aanzienlijke verhoging van de
kosten. "Bepaald onverstandig is
het om in een tijd waarin veel
kantoorruimte te huur staat zelf
te bouwen". Ook zette Diepe
veen vanuit de mogelijke samen
werking met de Gereformeerde
Kerken vraagtekens bij de
nieuwbouw.
De samenvoeging van de bezuini
gingscommissie en de stuur
groep 'landelijke organisatie'
kon evenmin de goedkeuring
van dr. Diepeveen wegdragen.
De eerste commissie moet bezui
nigingsvoorstellen ontwikkelen,
de tweede moet de organisatie
van de kerk verbeteren, omdat er
aan die organisatie zoveel man
keert dat hierop geen verant
woord beleid kan worden ge
voerd.
De voorzitter van de kerkvoogdij
en constateerde een 'vrijwel on
stuitbare achteruitgang' van het
aantal kerkleden. Jaarlijks ge
middeld 2 procent. Dat gaat nog
gepaard met een toenemende
vergrijzing. Ook de economische
recessie maakt het werk van de
kerkvoogdijen moeilijker.
Afscheid. Bisschop Bluyssen
van Den Bosch hoopt op 29 mei
afscheid te nemen van de pries
ters, pastorale werkers en werk
sters en catecheten in zijn bis
dom en op 2 juni van de andere
gelovigen. Beide keren zal hij
voorgaan in een eucharistievie
ring in de Sint Jan. De gezond
heidstoestand van mgr. Bluys
sen laat geen langdurige bijeen
komst toe en ook geen receptie,
zo meldde de persdienst van het
bisdom.
Rome. Het jeugdfestival in Rome
ter gelegenheid van het Heilig
Jaar, waaraan rooms-katholieke
jongeren uit 76 landen deelna
men, beleefde dit weekeinde zijn
hoogtepunt in een bijeenkomst
met de paus op het Sint Pieters
plein. Daaraan namen zo'n 60.000
jongeren deel, evenals aan de op
tocht door de binnenstad van
Rome. Hier kwamen nog eens
200.000 Italiaanse jongeren bij.
De paus hieid de deelnemers voor,
niet toe te geven aan de 'cultuur
van de dood', maar te kiezen
voor het leven. "Door zowel te
gen ethisch als tegen sociaal
kwaad te strijden, vervullen de
jongeren een profetische zen
ding". "Dat mag niet blijven ste
ken in loze woorden of steriel
protest. U verzet u terecht tegen
een beschaving die u niet als de
uwe wilt erkennen: tegen onder
drukking en uitbuiting, tegen
een zinloze wapenwedloop en te
gen onverantwoord omgaan met
het menselijk leven".
Overzicht van de havenstad Ma-
hajanga, onttakeld na de cycloon
die afgelopen week het noordwes
ten van Madagascar heeft geteis
terd. Vooral de armsten onder van
de 80.000 inwoners van de haven
stad blijken zwaar getroffen. Van
hun zelfgebouwde krotten is veelal
weinig meer over. Tussen hopen ge-
jokert houten verwrongen ijzer MAHAJANGA (ANP) - Langzaam
moriQon nnnr inn nnn maar zeker kan de balans
zoeken mensen naar wat nog
bruikbaar is. Ook de rest van de
stad is zwaar beschadigd.
MEXICOSTAD - De tweede ron
de van de presidentsverkiezin
gen in El Salvador, geprogram
meerd voor 6 mei, zal wellicht
moeten worden uitgesteld. Dat
komt omdat de centrale verkie-
zingsraad het niet eens is met de
beslissing van de grondwetge
vende raad om de kiesregisters
te elimineren.
Die kiesregisters waren bij de
stembusslag van 25 maart een
van de oorzaken van de grote
chaos. Iemand kon alleen stem
men aan de stemtafel waar zijn
naam op de computerlijst stond.
Doordat honderden stembu
reaus wegens het ontbreken van
kiezerslijsten en-of stembiljetten
dichtbleven, waren tienduizen
den mensen niet in staat om aan
hun stemplicht te voldoen, want
de andere stembureaus weiger
den in de meeste gevallen men
sen te ontvangen die niet op hun
computerlij sten stonden. Zonder
kiesregisters kan iedereen weer
op vertoon van zijn identiteitsbe
wijs bij elk willekeurig stembu
reau terecht, iets wat de moge
lijkheid tot fraude natuurlijk
aanzienlijk vergroot, temeer daar
veel mensen over meer dan één
identiteitsbewijs beschikken.
De beslissing van de grondwetge
vende raad om de kiesregisters
te elimineren werd opgedrongen
door de Arena-partij van de ul
tra-rechtse presidentskandidaat
Roberto D'Aubuisson, gesteund
door de Nationale Verzoenins-
partij (derde bij de verkiezingen
van 25 maart) en een kleinere
rechtse partij. De christen-demo
craten van Jose Napoleon Duar-
te verlieten uit protest nog voor
het plaatsvinden van het stem
men het parlementsgebouw.
De centrale verkiezingsraad heeft
inmiddels president Alvaro
Magana verzocht om een veto uit
te spreken over het decreet van
de grondwetgevende raad. Ar
mando Rodriguez, de president
van de centrale verkiezingsraad,
verklaarde zaterdagavond dat de
eliminatie van de kiezerslijsten
„de fraude van voorgaande jaren
zal permitteren".
Volgens Rodriguez is alle arbeid
van de verkiezingsraad door de
beslissing in feite „overbodig"
geworden. Hij liet er weinig twij
fel over bestaan dat de complete
verkiezingsraad zal aftreden
mocht de maatregel van de
grondwetgevende raad overeind
blijven, iets dat wellicht zal kun
nen leiden tot een uitstel van de
tweede ronde tussen de ultra
rechtse D'Aubuisson en de chris
ten-democraat Duarte.
Ondertussen gaat ondanks de ver-
kiezingsroes de terreur in El Sal
vador in alle hevigheid voort.
Volgens het juridische hulpkan
toor van het aartsbisdom van
San Salvador werden in de eer
ste drie maanden van dit jaar
1144 burgers vermoord door het
leger en ultra-rechtse comman
do's, burgers die volgens de ka
tholieke instelling niets met de
guerrilla te maken zouden heb
ben gehad. In de verkiezings-
maand maart brachten officiële
en ultra-rechtse commando's 430
burgers om het leven.
In de eerste week van april zouden
volgens het juridische hulpkan
toor meer dan honderd burgers
zijn vermoord. En volgens de
jongste berichten heeft het leger
eind vorige week meer dan hon
derd burgers vermoord tijdens
een anti-guerrillaoperatie op de
hellingen van de Guazapa-vul-
kaan, op slechts 35 km van de
hoofdstad San Salvador.
den opgemaakt in de havenstad
Mahajanga op het eiland Mada
gascar, waar de cycloon "Kami-
sy" vorige week woensdag
snelheid 280 kilometer per uur
een spoor \tan vernieling achter
liet. De storm duurde met enkele
tussenpozen zes uur. In die tijd
viel er 240 millimeter regen.
Volgens gouverneur Koussay Said
Ali zijn in de stad 40 doden en
120 gewonden gevallen. Een cij
fer, dat eigenlijk nog meevalt in
verhouding tot de zwaar geha
vende aanblik die Mahajanga
biedt. Tachtig procent van de ge
bouwen is beschadigd of ver
nield. 42.000 mensen zijn dak
loos. Het aantal directe behoefti-
gen, personen zonder huis en
voedsel, ligt tussen de tien- en
vijftienduizend. Hoeveel slacht
offers er elders in het gebied zijn
gevallen is door de moeilijke
communicatie (alle telefoonver
bindingen in de regio zijn ver
broken) niet precies bekend. De
materiële schade in het gebied is
echter enorm.
Koussay Said Ali schat de schade
in de landbouw in zijn 1,6 mil
joen inwoners tellende provincie
Boina op 40 miljoen dollar. De
totale schade beloopt volgens
hem ongeveer 100 miljoen dollar.
Behalve Mahajanga zijn ook ande
re plaatsen in Boina zwaar ge
troffen zoals Morovoay (50.000
intvoners), Mapikuni (30.000),
Maevitanama (43.000) en nog en
kele steden met meer dan 10.000
inwoners.
Volgens gouverneur Koussay Said
Ali is in sommige steden negen
tig procent van de huizen be
schadigd of volledig vernield.
Ook hier zijn de armsten er het
ergst aan toe. Het totaal aantal
getroffenen in de provincie moet
zeker boven de 200.000 liggen.
In de landbouw is vooral de rijst
bouw, en daarmee de voedsel
voorziening, getroffen. De rust
gebieden in Boina zijn de afgelo
pen week volkomen blank ko
men te staan. In gebieden waar
het water is gezakt is de pas en
kele weken geleden ingezaaide
rijst volledig bedekt met zand en
süb. Een oogst is dit seizoen
daarom niet meer mogelijk.
De rijst, het hoofdvoedsel van Ma
dagascar, zal nu van elders naar
de provincie Boina moeten wor
den gebracht. Veel voedselvoor
raden in het gebied zijn door de
storm en zware regen verloren
gegaan. Daaronder zijn ook de
kleine hoeveelheden die het ar
me deel van de bevolking in zijn
krotten had bewaard.
Vraag:
Kan ik als
girorekeninghouder
sparen tegen een
hoge rente en toch vrij
overeen behoorlijk
bedrag beschikken voor
je-weet-maar-nooit?
Extra
Uw eigen papier maken - dat lijkt
heel wat, maar eigenlijk is het
heel eenvoudig. Althans, wan
neer het gaat om 'sier-papier',
want voor een gewoon velletje
schrijfpapier kunt u toch beter
naar de winkel gaan. De ingre
diënten voor dat sierpapier heeft
u al in huis, terwijl een beetje
handige knutselaar het papier
makersgereedschap zelf in el
kaar sleutelt.
Het schepraam bestaat uit twee de
len; een goede beginners-maat is
24x30 cm. Maak de onderkant
van vier latten (twee van 20x4x2
en twee van 30x4x2 cm), die met
montagekit 'koud' tegen elkaar
gelijmd worden. Zet de latten
hierbij op hun lange, smalle
kant, zodat er een soort 'bakje'
ontstaat, met als buitenafmetin
gen 24x30 cm. Verstevig de hoe
ken met metalen steunen. Maak
het bovenste houten raam van
vier latten (twee van 30x3x2 en
twee van 18x3x2 cm); monteer ze
als hierboven omschreven, ech
ter nu legt u de latten plat, dus op
hun brede zijkant naar beneden,
zodat er een soort 'lijst' ontstaat.
Lak de beide houten ramen ten
minste drie keer met blanke lak
of vernis. Bevestig op de boven
kant van het onderste ('bakjes')-
raam groen geplastificeerd
ruitjesgaas (elk ruitje 12x12 mm),
dat bij gereedschapszaken of
tuincentra te koop is. Daarover
heen komt fijnmazig nylon hor-
regaas, dat u m.b.v. een nietpi-
stool o.i.d. zo strak mogelijk op
het raam spant.
Papier-pulp maakt u van kranten
papier, toiletpapier (eventueel in
een pastel-kleur) of tissue-pa
pier. Scheur het eerst in stukken
en maal het daarna fijn met een
mixer of - beter nog - een keu
kenmachine. Stort de papierpulp
in een bak met water en roer de
massa goed door elkaar.
Kies als werkplaats het aanrecht of
een andere plek waar wat met
water 'geknoeid' mag worden.
Leg het boven- en onderdeel van
het schepraam op elkaar. Houd
het zo stevig vast en dompel het
schuin in de bak met pulpwater.
VRIJE TIJD
Haal het vervolgens horizontaal
omhoog, schud het zachtjes heen
en weer en laat het geheel op
twee latten boven de bak uit-
druppelen. Haal na zo'n 10 se
conden het bovenste raam weg
(foto 2), waarna u het papier kan
'koetsen'. Dat wil zeggen, dat u
het 'vel' papier op een flanellen
doek legt, door het onderste deel
van het schepraam daarboven
om te keren. Leg over het vel pa
pier een nieuwe doek flanel, enig
oude kranten, weer een doek,
een nieuw vel papier, doek, kran
ten, enz.
Als er zo'n 15 vellen papier op el
kaar liggen, wordt de stapel tus
sen een pers of twee planken met
lijmtangen samengeklemd, zo
dat het overtollige water naart
buiten komt. Na 15 minuten de
pers los maken en de vellen pa
pier voorzichtig over een waslijn
te drogen hangen. Wanneer u dat
netjes doet, ontstaat er in het
midden van het vel meteen een
'natuurlijke' vouwlijn, die bij
wenskaarten heel goed van pas
komt.
Decoratieve reliëfs (van bijvoor
beeld bloeiende grashalmen - zie
foto) ontstaan door het betreffen
de grasje na het koetsen op het
nog natte vel papier te leggen,
waarna u de flaneldoek er ge
woon overheen legt.
Toepassingen: zelf geschept papier
kan uitstekend gebruikt worden
voor zelf te maken wens- of feest-
kaarten, oorkonden, 'belangrij
ke' brieven of documenten, teke
ningen e.d. Papier met een extra
mooi reliëf is op zich al de moeite
waard om te worden ingelijst.
Verder kunt u het bij bijzondere
gelegenheden gebruiken als me
nukaarten, place-mats, servetten
en inpakpapier; als u het katem-
gewijs inbindt ontstaat er een
soort boek, dat prima dienst kan
doen bij een receptie. Tenslotte
is het - afhankelijk van de kwali
teit - te gebruiken voor eenvou
dig sierknipwerk, het vouwen
van ruimtelijke papier-decora
ties of als correspondentiepa
pier, eventueel met eigen water
merk.
Wanneer u meer wilt weten over de
bijzonderheden van en de moge
lijkheden met zelfgemaakt pa
pier, neem dan eens het boekje
'Zelf papier maken' van Kees Bo
degraven door. Deze Cantecleer-
uitgave (prijs f 16,25) staat vol
met handige en nuttige tips, zelf
te maken gereedschappen, mate
rialen en techniekbeschrijvin
gen. Het is bedoeld voor de be
ginnende papier-maker en is ver-
krijbaar bij boekwinkels en hob
by- en handenarbeidzaken.
Op deze manier kunt u zelf oorkonden en uitnodigingen voorzien van
een persoonlijk tintje. (foto gpdi
Pompoenen, die in ons land vaak
kalebassen worden genoemd,
zijn nooit erg populair geweest
als groente. Sierkalebassen
kweekten de tuinliefhebbers
wèl,. maar wie at er nu die
vreemde, kleurrijke vruchten?
Onze Britse buren, en vooral
ook Zuideuropeanen, genieten
echter met kennis van zaken
van de subtiele smaaknuances
waardoor pompoenen worden
gekenmerkt. De leden van de
ze komkommerachtige familie
komen oorspronkelijk uit Mid-
den-Amerika. De Indianen ver
zamelden wilde pompoenen,
en leerden ze ook kweken. In
onze dagen zijn allerlei soorten
en vormen uiterst populair
voedsel bij Amerikanen. In
zuidelijk Europa was het voor
al de courgette die als wegbe
reider diende voor meer extra
vagant gevormde soorten.
Bij grotere exemplaren van de
pompoenfamilie is die naam
geving een nog veel verwarren
der aangelegenheid. Engelsta
lige lieden kennen ze als squas
hes, marrows, gourds maar
ook wel als pumpkins. Ze zijn
er in de meest bizarre vormen
en maten. Hoewel er smaak
verschillen zijn tussen die
soorten, zijn ze allemaal weinig
uitgesproken zacht, waterig
maar toch heel lekker om te
eten. Door dat neutrale karak
ter leent een pompoen zich uit
stekend om te worden gevuld
of gecombineerd met pittiger
zaken als gehaktmengsels,
maar kan hij ook in zoete ge
rechten worden benut.
Het zelf groenten kweken wint
de laatste jaren enorm aan po
pulariteit bij ons. Nu zijn pom
poenen niet de meest geschik
te planten voor ons klimaat,
maar hun spectaculaire uiter
lijk vormt een uitdaging voor
de amateur-tuinder. Een war
me zomer doet daarbij de
vruchten veel goed. Pompoe
nen koesteren zich daarom al
enige tijd in een groeiende be
langstelling. Wat voedingsstof
fen betreft munten pompoe
nen vooral uit in een hoog ge
halte aan verschillende nuttige
mineralen.
Voor consumptie zijn wat kleine
re soorten beter geschikt. Die
zijn beslist voller van smaak
dan de giganten. Pompoenen
zijn pas vanaf eind september
rijp genoeg voor de consump
tie, meestal zelfs nog een aan
tal weken later. Gelukkig wor
den er diverse soorten geïm
porteerd tegenwoordig, zodat
we niet zijn aangewezen op ei
gen teelt. Het loont beslist de
moeite eens wat te experimen
teren met die buitenissige
vrucht. Erg lekker zijn in elk
geval pompoenen die afkom
stig zijn van het noordelijke Ja
panse eiland Hokkaido. De
vulkanische bodem daar
maakt de grond bijzonder ge
schikt voor tuinbouw. Derge
lijke pompoenen hebben een
heel aparte smaakt die wel wat
weg heeft van tamme kastan
jes. Ze worden - op bescheiden
schaal - hier geimporteerd.
De vrucht dient in parten te wor
den gesneden en het zaad moet
eruit. Bewaar dat: het kan vol
gend voorjaar weer worden ge
zaaid. Overigens is licht ge
roosterd, uit de harde huisjes
gehaald pompoenenzaad een
heerlijk knabbelnootje. In
zuidelijke streken is men daar
verzot op. Het soms tot diep
oranje getinte vruchtvlees is
rauw niet smakelijk. Het dient
te worden gekookt, gebakken
of gestoofd. Een voedzame
maaltijdsoep voor winterse da
gen is pompoensoep. De een
half uurtje gekookte, in blokjes
gesneden pompoen dient met
aangefruite uitjes te worden
gepureerd door een zeef of in
een keukenmachine. Voeg er
net zoveel van het kookwater
bij tot de soep de gewenste
dikte heeft. Breng de soep op
smaak met wat zout en geef er
stukjes gebakken brood bij. In
goed Nederlands heten die
'soldaatjes', maar dat woord is
vrijwel in onbruik geraakt.
'Croutons' zeggen we nu.
Net als bij een meloen zit het
zaad ingebed in een draderige
massa. Er zijn pompoensoor
ten die speciaal daarop worden
gekweekt. Plantaardige spag
hetti heet dat. In Spanje koken
ze die zachte vezels in suiker
tot een tamelijk neutraal maar
wel aangenaam smakende jam.
Die noemen ze daar engelen
haar, cabello de angel.
Dat kan.
De postgiro heeft hier een zowel
simpele als gunstige oplossing voor. De
Plusrekening.
Daarvan kunt u per maand tot
f 3.000,- kortingvrij terugboeken.naar uw
girorekening. Boven de f 3.000,- per
maand wordt 1% opnamekosten inge
houden.
U heeft twee voordelen.U kuntaan
uw spaargeld komen als u wilt en u krijgt
bovendien een aantrekkelijke rente over
uw spaargeld: thans
5M%
Wilt u meerinformatieoversparenmetde Plus
rekening? Vul dan deze bon in, dan sturen wij u
de folder gratis thuis.
Naam:
Adres:
I Postcode:
Plaats:
Stuur deze bon in een envelop zonder post
zegel naar: postgiro/rijkspostspaarbank, postbus
41900,1000 CD AMSTERDAM. L016
postgiro
rijkspostspaarbank
Op elke spaarvraagccn antwoord.
