Lubbers vreest
kabinetscrisis
c
Staatssecretaris wil
Janmaat tegenhouden
149,-
Over plaatsing kruisraketten
D-
Activistes
voor vrede
veroordeeld
tot boete
'Lastenverlichting
bij sociaal akkoord
Engwirda: D'66 bij
volgende verkiezing
Turk gedood
Parachutist
verongelukt
Korporaal in
cel na dood
van marinier
Zeven slachtoffers
in weekeindverkeer
EVP lost problemen
rond H. Feddema op
Bedrijvigheid
Rotterdamse
haven stijgt
Omzet Gasunie
groeide tot
27 miljard
'n Bijzondere
bril voor
'n bijzondere
prijs.
MAANDAG 16 APRIL 1984
DEN HAAG (GPD) - Premier Lubbers houdt er ernstig rekening mee dat de de discus
sie over plaatsing van kruisraketten op een kabinetscrisis zal uitlopen. In een vraag
gesprek met NRC-Handelsblad van afgelopen zaterdag zegt de premier dat als zijn
kabinet er niet in slaagt 'dit heel moelijke probleem' op te lossen er een ander kabi
net moet komen. Lubbers stelt dat hij de kwestie van de kruisraketten de moeite
waard vindt om er het kabinet op te laten stranden.
Binnenland
RAGUSA (Sicilië) (UPI/AFP) -
Twaalf Europese vredesactivis-
tes, onder wie twee Nederlandse,
zijn zaterdag door een rechtbank
op Sicilië veroordeeld tot een
voorwaardelijke gevangenisstraf
van twintig dagen. Zij hadden
vorig jaar maart een blokkade
gehouden voor de militaire basis
van Comiso om te protesteren te
gen het installeren van de 112
nieuwe Amerikaanse kruisraket
ten
De rechters veroordeelden elk van
de vrouwen tot het betalen van
de proceskosten en van de voor
lopige hechtenis. Bovendien
zouden zij een som van ongeveer
920 gulden moeten betalen als
'afkoopsom' voor twintig dagen
in de cel. Zij spraken de vrouwen
vrij van 'illegale bezetting van
het terrein'. Honderden pacifis-
ten die aanwezig waren bij het
voorlezen van het vonnis, begon
nen te applaudiseren en te roe
pen.
De rechters zeiden dat de recht
bank de vrouwen clement be
handelde, omdat er 'morele en
sociale motieven' achter hun
protestactie zaten. Om die reden
zullen de vonnissen niet worden
opgenomen in de strafregisters
van de politie.
De officier van justitie Michele
Ciarcia had er bij de rechtbank
op aangedrongen de vrouwen
geen hogere straf te geven dan
zes maanden wegens de 'speciale
morele waarde' van hun protest.
Tina Lagostena Bassi, die na
mens de advocaten van de vre
desactivisten het woord voerde,
zei dat hun cliënten hédden moe
ten worden vrijgesproken van al
le beschuldigingen, omdat zij
hadden gehandeld voor 'het ge
meenschappelijke goed van de
mensheid: vrede'. De advocaten
zeiden hoger beroep te overwe
gen tegen het vonnis.
Onder de twaalf pacifistes uit En
geland, Italië, Ierland bevonden
zich ook de Nederlandse Marijke
Molenaar (19) uit Den lip en de
23-jarige Peggy Ravesteyn uit
Amsterdam.
Lubbers geeft indirect toe dat er
flinke meningsverschillen be
staan tussen minister Van den
Broek (buitenlandse zaken) die
voor plaatsing is en zijn collega
De Ruiter (defensie) die zich
kant tegen het plaatsen van de 48
raketten. Volgens de premier
hebben beide ministers geen
voorbehouden aangetekend ten
aanzien van de kernwapenkwes
tie toen zijn kabinet in '82 aan
trad.
Lubbers ziet ook niet hoe tegemoet
kan worden gekomen aan de
wens van het CDA-verkiezings-
programma om de zes kerntaken
die Nederland nog heeft terug te
dringen. Volgens de premier
heeft Nederland zich vorig jaar
in Montebello, waar de NAVO-
landen besloten tot terugtrek
king van 1400 kernkoppen op
korte-afstandswapens, ,,vrij ver"
aan het bondgenootschap ver
plicht. Lubbers meent daarom
dat er evenveel vraagtekens kle
ven aan een besluit tot plaatsing
met gelijktijdige vermindering
van een flink aantal kerntaken
als het omgekeerde, niet plaat
sing en behoud van tenminste
vier kerntaken.
Volgens de premier mag eventuele
onrust onder de bevolking geen
Premier Lubbers.
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet is
bereid tot het uiterste te gaan
wat betreft verlagen van belas
tingen en premies, indien werk
gevers en werknemers een ak-
koprd kunnen bereiken over de
maatregelen om de werkloos
heid te bestrijden. Komt een der
gelijk akkoord van de sociale
partners er niet, dan valt van het
kabinet geen tegemoetkoming te
verwachten en zal de prioriteit
worden gelegd bij verminderen
van het financieringstekort. Pre
mier Lubbers zegt dit zaterdag in
een vraaggesprek met NRC-Han
delsblad. Hij heeft zijn voorstel
overigens nog niet in het kabinet
besproken.
De ministersploeg heeft nog geen
definitieve beslissing genomen
over de vraag of in 1985 het ac
cent valt op belastingverlichting
dan wel op verlagen van het fi
nancieringstekort. De keus zal
staan of vallen met de best moge
lijke kans op arbeidstijdverkor
ting en verdelen van arbeid in
ruime zin, aldus Lubbers.
De premier vindt dat in het kader
van de bezuinigingen de ambte
narensalarissen en de sociale uit
keringen in beginsel dezelfde be
handeling moeten hebben. Van
koppeling is slechts in zoverre
sprake dat bij beide categorieën
van hetzelfde bezuinigingsbe
drag wordt uitgegaan.
Wanneer wordt besloten een alge
mene korting op de sociale uitke
ringen te schrappen, omdat dat
niet wenselijk zou zijn, is er vol
gens Lubbers geen reden ook het
bezuinigingsbedrag voor ambte
naren te verlagen.
AMERSFOORT (GPD) - D'66
moet in elk geval meedoen aan
de eerstkomende verkiezingen.
Ongeacht of die nu in 1986 of eer
der worden gehouden. Dit zei
D'66-fractieleider Maarten Eng
wirda zaterdag op het congres
van zijn partij dat in Amersfoort
is gehouden.
Hij nam hiermee afstand van par
tijvoorzitter Jacob Kohnstamm,
die juist de vraag had opgewor
pen of D'66 als de aantrek
kingskracht van de partij niet
groter wordt wel aan nieuwe
verkiezingen moet deelnemen.
„Ongelukkig", noemde Engwir
da deze uitspraken van de voor
zitter.
„We moeten de rijen sluiten om
verkeerde indrukken bij anderen
te vermijden", aldus de fractie
voorzitter. Na langdurige interne
discussies vrijdagavond over de
tekst van Kohnstamms speech -
die al aan de pers was doorgege
ven - haalde de partijvoorzitter
de scherpe kantjes van zijn toe
spraak, maar liet de strekking
ongemoeid.
Engwirda tekende vrijdag ook ver
zet aan tegen Kohnstamms op-
ARNHEM (GPD) - Tijdens eèn
bruiloftsfeest zaterdag in Arn
hem heeft de 42-jarige Turk I. M.
zijn 48-jarige landgenoot Meh-
met Kantemir neergeschoten.
Kantemir overleed een half uur
later in het gemeenteziekenhuis
aan zijn verwondingen.
Beide mannen waren uitgenodigd
voor een Turkse bruiloft in het
KAB-gebouw in de Gelderse
hoofstad. In verband met de wei
gering van een huwelijksaan
zoek waren er in 1980 in Turkije
tussen beide families problemen
gerezen. De familie Kantemir
dacht dat de zaak was afgedaan.
De verdachte was een andere me
ning toegedaan. Toen hijKante
mir zaterdagmiddag zag tussen
de gasten van het kersverse echt
paar, dat niets met de schietpar
tij te maken had, aarzelde de
man geen moment. Hij trok zijn
pistool en schoot zijn slachtoffer
neer.
rol spelen bij het nemen van een
besluit over de kruisraketten.
„Ik heb de volle overtuiging dat
indien kabinet en parlement zou
den besluiten tot plaatsing, zelfs
als dat gebeurt met een meerder
heid van één stem, je dan niet de
redenering kunt ophangen van
ja, maar dat verdraagt onze sa
menleving niet".
CDA-defensiespecialist Frinking
zei gisteravond desgevraagd, dat
Lubbers' sombere visie op het
voortbestaan van zijn kabinet,
voortkomt*uit „de onverzettelij
ke houding van de WD". De li
berale leider Nijpels heeft al en
kele malen met een kabinetscri
sis gedreigd, wanneer het kabi
net geen positief plaatsingsbe-
sluit neemt.
„Een kabinetscrisis is noch in het
belang van de WD, noch in dat
van het land", aldus Frinking.
Maar hij wenst verder niet te rea
geren op Lubbers' uitlatingen
over de kernwapentaken en de
praktische onuitvoerbaarheid
van het CDA-programma op dit
punt, waarin een aanzienlijke re
ductie van kernwapens wordt
bepleit.
MAARTENSDIJK (ANP) - De
29-jarige E. Janssens uit Hil
versum is zaterdagmiddag in
Maartensdijk om het leven
gekomen bij een parachute
sprong. Dit heeft een woord
voerder van de rijkspolitie
Dienst Luchtvaart zaterdag
avond meegedeeld.
De man, lid van de Hilversum-
se parachuteclub, maakte bo
ven een weiland in Maartens
dijk een sprong vanuit een
sportvliegtuigje dat op een
hoogte van ongeveer tiendui
zend voet (3300 meter) vloog.
Uit het onderzoek is komen
vast te staan dat het hoofd
valscherm een mankement
vertoonde. Ook de reservepa
rachute heeft vermoedelijk
niet naar behoren gefunctio
neerd. Naar dit laatste stelt
de rijkspolitie een onderzoek
ROTTERDAM - Prinses Juliana heeft zaterdag in Rotterdam het clubhuis van de zeeverkennersgroep Willem
de Zwijger en de Metro-groep voor gehandicapte kinderen geopend. Op de foto, die vlak voor de opening werd
genomen, schijnt de prinses niet meer te weten waar de knippen. (foto ANP)
DEN HAAG (GPD) Staatssecre
taris mevrouw Ginjaar-Maas (on
derwijs), vindt het „verschrikke
lijk" wanneer de leider van de
Centrumpartij, Hans Janmaat,
weer les zou gaan geven op de
middelbare scholen waar hij do
ceerde voor hij in de Tweede Ka
mer werd gekozen. „Ik zal er al
les aan doen om dat te verhinde
ren", zei de staatssecretaris zater
dag voor de AVRO-radio.
Ginjaar reageerde op de sollicitatie
van Janmaat bij het Lodewijk
Makeblijde College in Rijswijk
en het St. Jans College in Den
Haag afgelopen vrijdag, om op
merkingen over het lijsttrekker
schap bij komende verkiezingen.
Aanvankelijk wilde Kohnstamm
daarover zeggen, dat niemand
„al dan niet gekroond of prins"
„vanzelfsprekend" is. Zo stond
het in de tekst, die vantevoren
werd verspreid. Maar bij het uit
spreken liet de voorzitter deze
duidelijke vingerwijzing richting
Engwirda weg.
Na een korte, chaotische discussie
besloot het D'66-congres nog
geen harde uitspraak te doen
over de plaatsing van kruisraket
ten in Nederland. Een motie van
de afdeling Dordrecht vroeg om
een „onvoorwaardelijk neen" te
gen de plaatsing van de raketten.
De motie werd echter ingetrokken
na de toezegging van Engwirda,
dat de fractie een eventueel posi
tief besluit van de regering op dit
moment zal afwijzen.
DEN HAAG (ANP) - De Zee-
krijgsraad op Aruba heeft een
korporaal van de marine veroor
deeld tot een gevangenisstraf
van 22 dagen waarvan 14 dagen
voorwaardelijk met een proeftijd
van 2 jaar wegens nalatigheid,
die mede de dood tot gevolg had
van de 19-jarige marinier E. Vos.
Dit heeft een woordvoerder van
de marinevoorlichtingsdienst in
Den Haag zondag meegedeeld.
De fiscaal had een gevangenisstraf
geëist van 29 dagen. De verdedi
ging had vrijspraak gevraagd.
Volgens haar betrof het hier een
bedrijfsongeval.
Marinier Vos werd op 4 oktober
van het vorig jaar tijdens een oe
fening op Aruba dodelijk getrof
fen door een scherpe patroon uit
een semi-automatisch Fal-ge-
weer. Tijdens die oefening werd
geschoten met losse (oefen)mu-
nitie. De korporaal had echter,
nadat hij zijn losse munitie had
opgeschoten, niet beseft dat hij
een derde magazijn met scherpe
patronen in zijn geweer deed.
nieuw enkele uren zijn oude vak
te mogen uitoefenen. Janmaat
was hier docent maatschappij
leer. De leider van de Centrum
partij zegt naast het kamerlid
maatschap wel enkele uren de
tijd te hebben voor het geven van
onderwijs en zou bovendien
meer contacten willen hebben
met de opgroeiende jeugd.
Volgens Ginjaar zou het echter ver
schrikkelijk zijn wanneer men
sen les gaan geven die „eropuit
zijn andere mensen te vergifti
gen met racistische ideeën". Bo
vendien vindt de staatssecretaris
dat Janmaat in het onderwijs
niets te zoeken heeft. „Hij heeft
toch een volledige baan in de Ka
mer en moet dus niet proberen
van alle walletjes te eten".
Overigens woont de staatssecreta
ris zelf in Rijswijk en heeft daar
vroeger op de openbare scholen
gemeenschap onder meer maat
schappijleer gedoceerd. De bei
de scholengemeenschappen stu
deren nog op de juridische mo
gelijkheden het kamerlid te we
ren. Met name de katholieke
grondslag van de beide scholen
zou een aanknopingspunt kun
nen zijn.
Volgens prof. Diepenhorst, voor
zitter van de Onderwijsraad die
in hetzelfde programma op de
sollicitatie van Janmaat reageer
de, zou het bij het bijzonder on
derwijs inderdaad op grond van
de statuten vaak mogelijk zijn
om iemand als docent te weren.
Bij openbare scholen is dat al
leen het geval indien er aantoon
baar propaganda wordt bedre
ven. Overigens is de professor
niet zo bang voor beinvloeding
van kinderen tussen de 16 en 19
jaar. „Die willen niet geindoctri-
neerd worden".
Ook het PSP-Kamerlid Van Es ver
zet zich nadrukkelijk tegen het
voornemen van Janmaat. Hij
noemt het onfatsoenlijk „dat
Janmaat met een volledige baan
als Kamerlid een arbeidsplaats
in het onderwijs claimt, waar
toch al zo'n grote werkloosheid
heerst".
AMSTEDAM - Het terrein van het voormalige Wilhelmina Gasthuis in
Amsterdam zoals het werd achtergelaten: De medicijnen liggen op het
vrij toegankelijke terrein voor een ieder voor het grijpen. (foto anpi
ZWOLLE (ANP) - Het EVP-congres dat zaterdag in Zwolle bijeeij was,
heeft de interne problemen binnen het partijbestuur opgelost. Het con
gres ging vrijwel unaniem akkoord met de voorstellen van de commis
sie van beroep. Eén van de voorstellen was het aftreden van vice-voor-
zitter Hans Feddema als bestuurslid. Hij blijft wel lid van de EVP en
gaat zich geheel wijden aan het wetenschappelijk instituut van de par
tij, aldus een woordvoerder van de EVP.
Verder ruilt Ton de Leeuw de Bouter zijn functie als secretaris in voor het
werken bij de radio- en televisiecommissie van de EVP. Beide functies
worden tot aan het volgend congres waargenomen door Pim Kroon als
vice-voorzitter en Bart Bruggeman als secretaris. Kroon is lid van het
dagelijks bestuur en Bruggeman lid van het partijbestuur.
De commissie van beroep werd op het decernbercongres vorig jaar inge
steld om de problemen te onderzoeken en er rapport over uit te bren
gen. Er waren met name moeilijkheden ontstaan rond het functioneren
van Hans Feddema binnen het partijbestuur. Hij zou op onvoldoende
wijze de bestuursstandpunten tot de zijne hebben gemaakt en teveel
zijn persoonlijke opvattingen naar buiten hebben gebracht
WANROIJ (ANP)- Het afgelopen
weekeinde zijn bij verkeersonge
vallen in totaal 7 doden gevallen.
In het Noordbrabantse Wanroij
kwamen gisteren twee vrouwen
van 26 en 19 jaar om het leven
toen de auto waarin zij zaten
door nog onbekende oorzaak te
gen een boom reed.
In Uithoorn is zaterdagavond een
24-jarige duopassagiere van een
motor afgeslingerd, toen de be
stuurder de macht over het stuur
kwijt raakte. De vrouw raakte
met haar hoofd een paal en over
leed ter plaatse.
In Harderwijk is zaterdagmiddag
een 24-jarige motorrijder om het
leven gekomen. Hij kwam in
frontale botsing met een perso
nenauto waarvan de bestuurder
tijdens het inhalen op de ver
keerde weghelft reed. De motor
rijder werd op slag gedood, de
automobilist raakte zwaar ge
wond.
In het Gelderse Neede is zaterdag
middag een 40-jarige vrouw om
gekomen toen de auto waarin zij
zat door onverklaarbare oorzaak
uit de bocht vloog en kantelde.
De bestuurder van de auto brak
een been, een derde inzittende
raakte licht gewond.
In het Noordbrabantse Maarheeze
is zaterdagmiddag een 81-jarige
fietser verongelukt. De man reed
ROTTERDAM (ANP) - De bedrij
vigheid in de Rotterdamse haven
vertoont een stijgende Ujn. In het
eerste kwartaal van dit jaar werd
meer dan zestig miljoen ton goe
deren van en naar zeeschepen
overgeslagen. Dat is bijna acht
procent meer dan in dezelfde pe
riode van het vorig jaar, toen er
echter sprake was van een rela
tief geringe activiteit in de ha
ven. De toenemende bedrijvig
heid in de Rotterdamse haven
heeft het havenbedrijf van de ge
meente Rotterdam kunnen op
maken uit de ontvangsten van
het zeehavengeld over het eerste
kwartaal.
In de eerste drie maanden werd
vier procent meer massagoed en
26 procent meer stukgoed be
handeld. Ook de overslag van ru
we olie, ertsen, kolen en contai
ners nam vergeleken met het eer
ste kwartaal van vorig jaar toe.
Minder activiteiten werden ge
constateerd in de sectoren mine
rale olieprodukten en overige
massagoederen zoals granen en
derivaten.
De aan- en afvoer van ruwe olie
had in het eerste kwartaal van dit
jaar een omvang van 21 miljoen
ton. Dat was elf procent meer
dan in het eerste kwartaal van
het vorig jaar. De overslag van
minerale olieprodukten, die in
het afgelopen kwartaal 7,6 mil
joen ton bedroeg, nam vergele
ken met dezelfde periode van
1983 met negentien procent af.
Reden daarvoor is volgens het
gemeentelijk havenbedrijf de
zachte winter in West-Europa en
de strenge winter in Noord-Ame
rika.
De overslag van ertsen is duidelijk
positief beïnvloed door de ople
ving van de ijzer- en staalindus
trie in het Rotterdamse achter
land. Met acht miljoen ton lag de
overslag vijftien procent hoger
dan in het eerste kwartaal van
1983.
De overslag van kolen is ten op
zichte van het eerste kwartaal
van het vorig jaar gestegen met
38 procent tot 2,8 miljoen ton. Er
hebben zich daarbij verschuivin
gen voorgedaan in de aanvoer.
Zo werden er minder kolen uit
de Verenigde Staten aangevoerd,
maar meer uit andere kolenex-
porterende landen, waaronder
Polen.
De aan- en afvoer van het overige
massagoed daalde ten opzichte
van het eerste kwartaal van 1983
met anderhalf procent tot 9,5
miljoen ton. Deze daling wordt
volgens het havenbedrijf met na
me veroorzaakt door de terug
gang in de overslag van granen
en derivaten.
ADVERTENTIE
HEROINEDODE - In een hotel aan
de Geldersekade in Amsterdam
heeft de politie zaterdag het lijk
gevonden van de 20-jarige West-
duitse Yvonne S. De vrouw is
volgens de politie overleden na
gebruik van heroïne.
In Waalre is een 47-jarige vrouw
omgekomen bij een frontale bot
sing. Haar auto werd aangereden
door een wagen waarvan de be
stuurder de macht over het stuur
was kwijt geraakt.
GRONINGEN (ANP) - De omzet
van de NV Nederlandse Gasunie
is vorig jaar met twee procent ge
groeid tot 27,18 miljard gulden.
Zoals ook in voorgaande jaren
bedroeg de nettowinst tachtig
miljoen gulden. Dat blykt uit het
jaarverslag over 1983.
De afzet van aardgas in binnen- en
buitenland was vier procent gro
ter dan in 1982 (73,8 tegen 70.8
miljard kubieke meter). Daar
mee is een eind gekomen aan de
vermindering van de afzet in de
periode 1979 tot en met 1982. De
gemiddelde verkoopprijs daalde
ruim twee procent met het ge
volg dat de omzet slechts twee
procent hoger uitviel.
Van het ingekochte gas was 64 pro
cent (ruim 46 miljard kubieke
meter) afkomstig uit het Gro
ningse veld, veertien procent uit
overige velden op het vasteland,
negentien procent uit het Neder
landse deel van het Continentale
Plat en drie procent uit Noorwe
gen.
Naast een riant prijsvoor
deel krijgt u ook nog
GRATIS: «ogentest •quick-
service, een brillenleven
lang «schriftelijke garantie
een etui
65+ korting.
rihck brillen
LEIDEN:
Botermarkt 1,
tel.: 071-125036.
Rinck houdt de prijzen
ekstra scherp in het oog.
