"Beleid NAVO
politieke zaak"
c
Narcissen lonken enpronhen op
Keukenhof.
3
Bevolkingsonderzoek naar
borstkanker blijkt zinvol
Stoppen met werk
voor Woensdrecht
'Economische controle in ziekenhuis'
De Ruiter vreest macht bureaucraten
Celstraffen
Feyenoord-
supporters
Stemming hbo-
wet uitgesteld
Consulaat Italië bezet
D'66-voorstel
euthanasie
lijkt kansloos
Celstraffen
geëist tegen
koppelbazen
'Raadswerk
goed belonen'
Hidp verleningsproj eet
thuiswonende bejaarden
VRIJDAG 13 APRIL 1984
Binnenland
DEN BOSCH (ANP) - De politie
rechter in Den Bosch heeft giste
ren vijf Feijenoord-supporters
wegens vernielingen en geweld
daden vlak vóór de wedstrijd
PSV-Feijenoord op 31 maart in
Eindhoven, veroordeeld tot ge
vangenisstraffen van twee tot
vier weken, waarvan een deel
voorwaardelijk, en een geldboe
te. Bij een zesde supporter werd
een fout in de dagvaarding ont
dekt, waarop deze werd nietig
verklaard.
Van de Feyenoord-supporters wer
den er drie bij verstek veroor
deeld.
Van de twee die wel verschenen
kreeg een 23-jarige man twee we
ken cel waarvan een voorwaar
delijk. De andere, een 21-jarige
man uit Katwijk, werd na een eis
van twee weken waarvan één
voorwaardelijk, tot 500 gulden
veroordeeld. Dit omdat de jonge
man net werk had gevonden, al
dus de politierechter.
DEN HAAG (GPD) Het CDA is
het oneens met PvdA en WD
over een wijziging van een arti
kel uit de hbo-wet over de pabo's
(Pedagogische academies).
PvdA en WD willen dat pabo's
met minder dan 250 studenten
als zelfstandige instelling wor
den opgeheven. Het CDA heeft
uit een amendement begrepen
dat die regeling pas vanaf 1988
geldt. Daarmee zijn de twee an
dere partijen het (nog) niet eens.
De stemming over] de hbo-wet en
bijbehorende amendementen in
de Tweede Kamer is daarom uit
gesteld tot 2 mei. De pedagogi
sche academies met minder dan
250 studenten krijgen in het laat
ste amendement van de kamerle
den Franssen (WD) en Niessen
(PvdA) vier jaar respijt. Maar als
ze na vier jaar nog steeds niet
meer dan 250 studenten hebben,
worden ze opgeheven.
.„Debat en besluitvorming zul
len zich niet mogen bewegen tus-
sen-de polen van een gedicteerd
'ja' of 'neen'. Bepalend zijn alge
mene gezichtspunten als interna
tionale stabiliteit, het belang van
de wapenbeheersing, de cohesie
van het bondgenootschap, de
loyaliteit aan de NAVO zoals de
ze binnen nationale politieke
verhoudingen worden gewaar
deerd en gewogen", aldus minis
ter.
Versterking van de politieke lei-'
ding van het bondgenootschap is
volgens De Ruiter essentieel,
„ook als schakel met de publieke
steun voor het gevoerde veilig
heidsbeleid. Alleen dan kan wor
den voorkomen dat een fatale
verwijdering ontstaat tussen wat
militair noodzakelijk wordt
geacht en wat de samenleving
kan aanvaarden".
De koppeling tussen de Ameri
kaanse en Europese veiligheids
belangen is in essentie een poli
tieke zaak, aldus de minister, die
vorige week onder krachtige
de consul een solidariteitsverkla
ring heeft doorgeseind naar de
rechter in Ragusa. De bezetting
verloopt tot nu toe rustig. De po
litie weet ervan, maar wacht het
gesprek af tussen bezetters en
consul.
De twee vrouwen, beiden uit Am
sterdam, kunnen in Italië wor
den veroordeeld van twee tot
twaalf jaar cel. Kort na hun blok
kade waren zij wegens landlope
rij Italië uitgezet. Zij zouden
geen geld hebben, maar hun geld
hadden zij volgens de vrouwen
juist in de gevangenis moeten af
geven.
AMSTERDAM (ANP) - Vijftien le
den van een „autonome vrou
wengroep" hebben vanmorgen
het Italiaanse consulaat aan de
Herengracht in Amsterdam be
zet. Met deze actie willen de
vrouwen hun solidariteit tonen
met Peggy Ravesteyn (23) en Ma
rijke Molenaar (19), die. vandaag
in het Italiaanse Ragusa met ne
gen vrouwen uit andere landen
terecht staan wegens hun blok
kade, vorig jaar maart, van de
kruisrakettenbasis bij Comiso op
Sicilië.
De „autonome" vrouwen zeggen
het consulaat pas te verlaten als
DEN HAAG (ANP) - Het initiatief
wetsontwerp over euthanasie dal
het D'66- kamerlid mevrouw
Wessel-Tuinstra gisteren heefl
gepresenteerd, lijkt nu al zekei
geen meerderheid in de Tweede
Kamer te zullen halen. Zowel
PvdA als WD hebben donder
dag in een eerste reactie laten
weten niet veel voor het wetsont
werp te voelen.
De PvdA stelt zich evenals D'66 op
het standpunt dat de huidige
wettelijke bepalingen ten aan
zien van euthanasie hard aan
herziening toe zijn, maar de
PvdA voorziet de nodige proce
durele problemen. Er is immers
nog een Staatscommissie aan het
werk, die zijn advies aan de rege
ring over de euthanasie nog niet
heeft afgerond. Daarom wil de
PvdA graag dat deze Staatscom-
druk van de VS en de andere
NAVO-landen is komen te staan
om in te stemmen met de plaat
sing van kruisraketten, die vol
gens de voorstanders van plaat
sing mede bedoeld zijn om de
koppeling tussen de Verenigde
Saten en Europa in stand te hou
den.
Er is, zo zei de minister, een zekere
samenhang met de militaire mid
delen die uitdrukking geven aan
de koppeling. „Maar we moeten
er wel voor waken de koppeling
uitsluitend te bezien in termen
van de militaire middelen waar
mee ze zichtbaar worden ge
maakt".
De koppeling berust op de Ameri
kaanse garantie om de Europea
nen zo nodig met alle middelen
te hulp te komen. Niet omdat de
Amerikanen ons zo aardig vin
den, „maar omdat wij zoveel
ideële en materiële belangen de
len. Anders gezegd: het is even
zeer een Amerikaans belang dat
Europa zich in vrijheid kan ont
plooien."
Opmerkingen dat spanningen en
irritaties thans de samenhang
van het bondgenootschap zelf
gaan raken „moeten serieus wor
den genomen". Minister De Rui
ter citeerde in dit verband uitge
breid oud-minister Kissinger,
dat „als één land het bondge
nootschap domineert ten aan
zien van alle onderwerpen, als
dat ene land de wapens uitkiest
en beslist over de wijze van op
stelling, de wapenbeheersings-
onderhandelingen voert, de toon
zet voor de Oost-West- diploma
tie en het kader schept voor de
betrekkingen met de Derde we
reld, er weinig aansporing over
blijft voor een serieuze gezamen
lijke inspanning om onze veilig
heidsbehoeften opnieuw te defi
niëren, of om te komen tot coör
dinatie van de buitenlandse poli
tiek". Deze overwegingen, aldus
minister De Ruiter, zijn de moei-
het overdenken waard.
missie op korte termijn met een
(tussen)rapportage komt.
De PvdA-fractie noemt het initia
tief van Wessel-Tuinstra een lof
waardige poging om tot een wet
telijke regeling van de euthana- ue VVD wijst er op, dat in het r
gangspunten van het wetsont
werp, maar de liberalen tekenen
ook inhoudelijke en procedurele
bezwaren aan.
De huidige praktijk op basis van
de geldende rechtspraak lijkt via'
het voorstel van D'66 nu formeel
te worden vastgelegd in de wet,
aldus de WD.. Mdar een be
zwaar is bijvoorbeeld dat patiën
ten die niet meer in staat zijn de
eigen wil te bepalen, in het ont
werp buiten beschouwing wor
den gelaten.
te komen. Omdat de strek
king ervan te beperkt is, lijkt het
wetsvoorstel echter niet vol
doende om de veelomvattende
problematiek volledig te regelen,
aldus de PvdA.
De WD-fractie kan waardering
opbrengen voor opzet en uit-
geerakkoord de afspraak
maakt het rapport van de Staats
commissie euthanasie af te
wachten. De liberalen zien geen
aanleiding van deze afspraak af
te wijken, maar zij vinden wel
dat dit rapport nog dit jaar moet
verschenen.
DEN HAAG (ANP) - Minister De Ruiter (defensie) heef
donderdag gewaarschuwd tegen een situatie waarin hel
NAVO-beleid wordt bepaald door de militaire bureau
cratie in Brussel, en tegen autonome, onbeïnvloedbare
militaire en technologische ontwikkelingen „die het be
leid voorschrijven en waaraan wij ons niet of slechts met
de grootste moeite kunnen onttrekken".
Het lijkt er wel eens op of een der
gelijke situatie is ontstaan, zo
verklaarde de bewindsman op
een bijeenkomst van de Atlanti
sche Commissie in Den Haag ter
gelegenheid van het 35-jarig be
staan van de verdragsorganisa
tie.
De NAVO moet duidelijk maken
dat zij niet alleen, of in de eerste
plaats, bestaat uit militaire sa
menwerking, aldus de minister.
Voorop dient te staan dat de NA
VO is gebaseerd op politieke uit
gangspunten en doelstellingen,
waaraan de militaire uitwerking
ondergeschikt is.
Alle grote partijen in Nederland
zijn van mening dat een toerei
kende defensie noodzakelijk is
om oorlog te voorkomen en het
zelfde geldt voor de rol daarin
van het kernwapen. Men kan in
redelijkheid verschillen over de
de optimale samenstelling van
de militair sterkte van de NAVO,
over de bijdrage van de afzonder
lijke lidstaten en over de rol van
het kernwapen, aldus De Ruiter-
AMSTERDAM - De zon, het beste medicijn tegen griep en voorjaarsmoeheid, kwam gisteren eindelijk achter
de wolken te voorschijn. Terraseigenaren beleefden hun eerste 'werkdag'. «foto anpi
AMSTERDAM (ANP) - Voor hun
aandeel in de koppelbazenaffaire
in de Amsterdamse haven heeft
de officier van justitie bij de
rechtbank in Amsterdam giste
ren gevangenisstraffen geeist
van resp. vier jaar en een jaar met
aftrek tegen twee mannen. 39 en
52 jaar oud, die gedurende korte
re of langere tijd directeur zijn
geweest van het Rotterdamse ha
venbedrijf Stuconex en de doch
terondernemingen daarvan in de
Amsterdamse haven, Vebaco en
Vorklift.
Bij een omvangrijke actie van poli
tie en justitie vorig jaar april
kwam aan het licht dat genoem
de bedrijven actief waren bij het
lenen en uitlenen van zwartwer
kers. In totaal zouden er in de
Amsterdamse haven ongeveer
1500 personen zwart werken en
zou er voor een bedrag van onge
veer veertig mijoen gulden aan
sociale premies en belastingen
niet zijn afgedragen.
De rechtbank doet in deze zaak op
26 april uitspraak.
AMSTERDAM (ANP) - Burge
meester Van Thijn van Amster
dam heeft in een brief aan minis
ter Rietkerk (binnenlandse za
ken) fel geprotesteerd tegen het
kabinetsvoornemen om per 1 juli
de vergoedingen voor gemeente
raadsleden eenmalig met tien
procent te korten. Van Thijn, zelf
een van Rietkerks voorgangers,
noemt deze bezuiniging „een on
verantwoorde aanslag op het
functioneren van de democra
tie". De huidige vergoeding voor
het raadswerk is volgens hem
„een uiterst minimale beloning".
Collecte Leger
des Heils mag
AMSTERDAM (GPD) - Het
Leger des Heils mag blijven
collecteren in Amsterdam.
Dat is de mening van het col
lege van burgemeester en
wethouders van de hoofdstad
na een uitgebreid onderzoek
naar de vermeende anti-ho-
mofilie-standpunten van het
Leger.
Uit dat onderzoek is gebleken
dat de leiding weliswaar geen
homofielen toelaat binnen de
eigen organisatie, op basis
van een af te leggen eed,
waarbinnen bijvoorbeeld ook
geen overspel wordt toege
staan, maar anderzijds is niet
bewijsbaar dat het Leger des
Heils diezelfde groep uitsluit
van hulpverlening.
Er is wel de zekerheid dat de
opbrengst van de kerstpotten
van het Leger volledig ten
goede komen aan de directe
hulpverlening.
UTRECHT (ANP) - In Nijmegen is
de sterfte door borstkanker aan
zienlijk teruggelopen sinds daar
in 1975 een proef aan de gang is
met een bevolkingsonderzoek
naar deze ziekte. Als gevolg van
dit onderzoek is de sterftekans
wegens borstkanker met de helft
gedaald. Dat heeft het Nijmeegse
Radboudziekenhuis gisteren be
kendgemaakt.
Uit Utrecht, waar vanaf 1974 ook
een dergelijk onderzoek naar
borstkanker gaande is, zijn soort
gelijke resultaten te melden. Dat
heeft de epidemioloog dr J.J.
Rombach van het Utrechtse on
derzoekscentrum Preventicon
donderdag medegedeeld.
DEVENTER (ANP) - Het college
van B en W van Deventer wil dat
het raadgevend ingenieursbu
reau Witteveen en Bos stopt met
het uitwerken van plannen voor
het niet-operationele gedeelte
van de basis in Woensdrecht. De
basis is aangewezen als plaats
Prof. Boorsma op congres gezondheidszorg:
ZEIST (ANP) - De geneeskundige
inspectie kan worden versterkt
om overbodige en d^rdoor wel
licht schadelijke handelingen te
gen te gaan. De ziektekostenver
zekeraars kunnen economische
inspecteurs aanstellen die de zie
kenhuizen controleren op doel
matigheid. De toetsing moet
worden versterkt en minder wor
den gericht op kwaliteit alleen.
Deze suggesties deed prof. dr. P.B.
Boorsma (bestuurskunde, TH
Twente) vandaag in Zeist op het
eerste congres van de Vereniging
voor Gezondheidseconomie die
een halfjaar geleden is opgericht
en die inmiddels 150 leden telt.
Volgens prof. Boorsma zijn er veel
aanwijzingen dat er sprake is van
overconsumptie in de gezond
heidszorg en bij voorbeeld van
het toepassen van therapieën
waarvan de doeltreffendheid on
bekend is. Hij gelooft, dat de
budgettering (het vooraf vast
stellen van de kosten die mogen
worden gemaakt) kan dwingen
tot het doen van betere keuzes en
tot het beter afwegen van de
voors en tegens bij bij* voorbeeld
de aanschaf van nieuwe appara
tuur, kortom, dat het econo
misch handelen door budgette
ring wordt bevorderd.
Andere kostenbesparende maatre
gelen die prof. Boorsma noemde:
het uitbesteden van functies, zo
als de hotelfunctie van de zieken
huizen, concentratie door de op
richting van databanken en diag
nostische centra, een verdere
taakverdeling tussen de zieken
huizen onderling en het invoeren
van een rangenstelsel voor medi
sche specialisten.
Prof. dr. R.M. Lapré, voorzitter van
de vereniging, betoogde dat een
kloof tussen theorie en toepas
sing van de gezondheidsecono
mie vaak niet te vermijden is.
Een heel juiste theorie wordt
soms niet toegepast omdat men
dat, bij voorbeeld uit rechtvaar
digheidsoverwegingen, niet wil.
Zo laat de theorie er geen twijfel
over bestaan, dat eigen bijdragen
de kosten in de gezondheidszorg
drukken. Maar, aldus Lapré, dit
mag niet de doorslaggevende
overweging zijn: de economi
sche theorie heeft in de gezond
heidszorg niet het laatste woord.
Drs. P.J.M. Wilms van het Instituut
voor Onderzoek van Overheids
uitgaven zei, dat de collectieve Onder invloed
besluitvorming in de gezond
heidszorg, die wordt gekenmerkt
door overleg, een grote invloed
van de beroepsbeoefenaren en
bureaucratie, tot ongewenste re
sultaten heeft geleid. Als die zich
in de marksector voordeden zou
den ze overheidsingrijpen
rechtvaardigen. Gezien de
machtsverhoudingen binnen de
verschillende besluitvormings
systemen was het niet verwon
derlijk, aldus Wilms, dat voorge
nomen regulering van overheids
wege niet altijd tot gevolg heeft
gehad dat „producenten" wer
den belemmerd in hun activitei-
de economische
omstandigheden zijn echter ver
anderingen mogelijk. „De ge
zondheidszorg lijkt de fase van
de negatie en het vluchtgedrag
achter zich te hebben gelaten en
ze bevindt zich langzamerhand
op weg naar een fundamentele
herijking van prioriteiten", aldus
Wilms.
waar mogelijk kruisraketten
worden gestationeerd. Als het
bureau aan dit verzoek geen ge
volg geeft, zal dit consequenties
hebben voor de relatie met de ge
meente, aldus het college in een
brief aan Witteveen en Bos. Het
bureau voert in opdracht van de
gemeente Deventer een aantal
projecten uit.
Het bureau heeft van het ministe
rie van Defensie opdracht gekre
gen tekeningen te maken voor
huisvesting van onder meer de
administratie op de basis. Voor
de zomer zouden voor vijf mil
joen gulden plannen bestekklaar
moeten zijn. B en W noemen de
ze activiteiten in de brief aan het
bureau „lijnrecht in tegenstel
ling tot onze opvattingen". De
venter heeft een links meerder
heidscollege, terwijl ook in de
gemeenteraad een linkse meer
derheid is.
De directie-secretaris van Witte
veen en Bos, mr drs. A. Klaver,
zegt in een voorlopige reactie na
mens het bureau dat de brief met
de nodige zorgvuldigheid wordt
behandeld. „Wij hebben immers
een jarenlange relatie met De
venter opgebouwd."
Overigens bestaat slechts „een
klein deel" van het opdrachten-
pakket van Witteveen en Bos uit
werk voor de gemeente Deven
ter. Om welke bedragen het hier
bij gaat, kan de directie-secreta
ris niet zeggen.
De voorlopige uitkomsten
Preventicon-onderzoek,1
30.000 vrouwen hebben meege
werkt, worden volgende maand
gepubliceerd.
Borstkanker is de belangrijkste
oorzaak van sterfte aan kanker
bij vrouwen. In Nederland over
lijden per jaar bijna 3000 vrou
wen aan deze ziekte. In Nijme
gen zijn sinds 1975 vier keer
22.000 vrouwen tussen de 35 en
65 jaar opgeroepen voor borston
derzoek door middel van rönt
genfoto's. Ongeveer 70 procent
van hen gaf aan de oproep ge
hoor. Bij 300 vrouwen vonden de
Nijmeegse onderzoekers borst
kanker.
Er zijn geen middelen bekend om
borstkanker te voorkomen. Op
sporing door middel van rönt
genonderzoek is de enige manier
om de ziekte in een zo vroeg mo
gelijk stadium te ontdekken, zo
dat vollledige genezing nog mo
gelijk is. De onderzoekers in Nij
megen konden gezwelletjes ont
dekken met een doorsnede van
slechts'enkele millimeters. Een
vrouw kan deze zelf nog niet voe
len.
Staatssecretaris Van der Reijden
(volksgezondheid) zal dit najaar
een nota aan de Tweede Kamer
aanbieden waarin hij de voors en
tegens van dit soort bevolkings
onderzoek tegen elkaar zal afwe
gen.
Volgens de deskundigen van het
Nijmeegse Radboudziekenhuis
is met de invoering van een be
volkingsonderzoek naar borst
kanker minstens vijf jaar ge
moeid, dit nog afgezien van de
tijd die nodig zal zijn voor de po
litieke besluitvorming.
Van der Reyden: nota.
DEN HAAG (ANP) - Minister
Brinkman (WVC) heeft gisteren
in Rijswijk het landelijke proef
project „Alarmering en Hulpver
lening" van de Nederlandse Vei
ligheidsdienst gestart. Deze com
merciële onderneming denkt
hiermee problemen te kunnen
oplossen op organisatorisch en
financieel gebied rond het zelf
standig wonen van ouderen.
Het systeem bestaat uit een
alarmknopje en een telefoon-
kiesautomaat. Het knopje kan
aan de pols of om de hals worden
gedragen. Wordt het ingedrukt,
dan wordt de landelijke alarm
centrale gebeld en kan vanaf af
stand ook met iemand van de
centrale worden gesproken. Ver
volgens kunnen de beambten
van de veiligheidsdienst eerste
hulp verlenen, of beroepshulp
verleners, familie of buren waar
schuwen.
Om het terrein te verkennen wordt
volgende maand in de regio Den
Haag tien bejaarden de gelegen
heid geboden van de nieuwe
dienst gebruik maken. In de
proefperiode die een jaar duurt,
worden ongeveer tweehonderd
ouderen aangesloten. De kosten
voor aansluiting noemt de Ne
derlandse Veiligheidsdienst rela
tief laag. De automaat die dui
zend gulden of meer kost, neemt
de dient tijdens de proef voor
haar rekening. De abonnements
kosten belopen tot dertig gulden
per maand.
De algemene, katholieke en protes
tantse bonden van ouderen heb
ben terughoudend op de proef
gereageerd. Ze pleiten voor een
waarschuwingssysteem dat in
eerste instantie gericht is op de
directe omgeving van familiele
den, buren, kennissen en vrijwil
ligers.
Extra Exposibe:
Narcissus '84
van 14 t/m 23 april.
28 ha. lente in Lisi^ wachten op U.
Woensdag-Gezinsdag: Kinderen t/m 12 jaar, in gezinsverband,
gratis toegang. Vragen? bel 02521-13841. 77-7 7 r- 7; 7 1
t3 Trein-toegang-biljetten en folders bij de meeste NS-stations verkrijgbaar IvCluiCtu 10/ IS CuxjC 0O§ CLtlCUJÏS.