BBK-acties
uitgebreid
Leuk leedvermaak
Ab Steenvoorden: genoeg interessants
Naum Grubert begint
aan nieuwe carnere
Elizabeth Taylor in
ontwenningskliniek
WOENSDAG 14 DECEMBER 1983
Kunst
PAGINA 35
Meer musea dicht
AMSTERDAM (ANP) - Als gevolg
van de voortgaande acties van de
Bond van Beeldende Kunste
naars (BBK) tegen de bezuinigin
gen op de beeldende kunste
naars rgeling (BKR) is gisteren
opnieuw een aantal musea geslo
ten. Het rijksmuseum Twente in
Enschede sloot in overleg met
het ministerie van WVC de deu
ren, omdat een plan tot bezetting
i door Twentse kunstenaars was
uitgelekt. In plaats daarvan heb
ben de kunstenaars nu de ge
meentelijke galerie Markt 17 be
zet. De galerie is sindsdien geslo
ten voor het publiek.
Ook het Dordts museum is geslo
ten. De directie van het museum
zegt in een verklaring dat dat
vrijwillig gebeurde en uit solida
riteit met de kunstenaarsacties.
Het Gemeentelijks museum in
Maassluis werd gisteren even
eens gesloten. Het Centraal mu
seum in Utrecht is gistermiddag
drie uur dicht geweest.
Het Stedelijk- en Rijksmuseum in
Amsterdam zijn vandaag voor de
zesde achtereenvolgende dag be
zet. Dat geldt ook voor het Schie
dams gemeentemuseum. Het
Rembrandthuis en het rijksmu
seum Vincent van Gogh in de
hoofdstad, die niet zijn bezet,
zijn in overleg met het ministerie
van WVC nog steeds dicht.
Het museum Boymans van Beu-
ningen in Rotterdam, dat van
daag zou heropenen, is deson
danks dicht gebleven. Overleg
tussen de directie van het mu
seum en de actievoerders heeft
gisteravond niets opgeleverd.
Het gesprek wordt volgens mu
seumdirecteur W. Beeren van
avond voortgezet.
AMSTERDAM (GPD) - Bernard
Haitink (links) kreeg gistermid
dag in Amsterdam een Edison
voor zijn plaatopname met het
Concertgebouworkest van Sjos-
takowitsj' symfonie nr. 12 plus de
ouverture 'Het jaar 1917' van de
zelfde componist. Wladimir Ash-
kenazy (rechts) kreeg een zelfde
onderscheiding voor zijn opname
van Brahms' pianoconcert nr. 1,
samen met het Concertgebouwor
kest onder leiding van Haitink.
Leo Boudewijns, voorzitter van de
jury en de grote baas van de
NVPI, de Nederlandse Vereni
ging van Producenten en Impor
teurs van beeld- en geluidsdra
gers, overhandigde de onder
scheidingen. Hij deed dit in een
toespraakje, dat was gevuld met
citaten als wanneer de muziek
criticus een stoel moet hebben in
de zaal, laat het dan maar een
elektrische zijn".
Waarna de aanwezige critici haas
tig een exemplaar van Haitink's
nieuwste opname, de derde sym
fonie van Schumannkregen, op
hoop van een positieve bespre
king.
Haitink kreeg dit exemplaar aan
geboden door de producer Volker
Straus, wiens naam volgens Hai
tink ten onrechte niet op de hoes
van deze nieuwe uitgave vermeld
Haitink heeft nu zes en Ashkenazy
nu vijf Edisons.
Schilderijen
uit Hermitage
naar Boymans
ROTTERDAM (ANP) - Het
Rotterdamse Museum Boy
mans van Beuningen zal in
1985 gedurende drie maan
den een expositie houden
van Nederlandse schilderijen
uit het beroemde museum
voor beeldende kunsten
'Hermitage' in Leningrad. Er
zullen ongeveer vijftig
werken van zeventiende-
eeuwse Hollandse meesters
uit dat museum in Rotterdam
worden tentoongesteld.
Dit heeft de directeur van Boy
mans, dr. W.A.L. Beeren,
meegedeeld. De komst van
deze expositie vloeit voort uit
de betrekkingen die Rotter
dam als havenstad met Le
ningrad onderhoudt en is be
gin december door de onder
tekening van het Nederlands-
Russisch cultureel verdrag
officieel goedgekeurd.
Volgens Beeren is het uniek
dat op dergelijke schaal
werken uit de 'Hermitage' in
het westen worden tentoon
gesteld.
1) Hey you - Rock Steady
Crew
2) Owner of a lonely heart
Yes
6) You are - Dolly Parton
5) Happy station Fun
Fun
i 3) Come back and stay
Paul Young
i 4) Manhattan - G race
(14) Love me just a little bit
more Dolly Dots
(19) 2000 miles - Preten
ders
9) Please don't make me
cry - UB 40
I (13) Magnetic - Earth,
Wind and Fire
(11) Zondag Andre Hazes
(29) Reggae nights Jim
my Cliff
(21) Meidengroep Kinde
ren voor Kinderen
7) Undercover of the night
Rolling Stones
i 8) Uptown girl Billy
Joel
Running with the night
Lionel Richie
(10) Shadow on the wall -
Mike Oldfield
I (24) Cry just a little bit
Shakin Stevens
(33) This is not a love song
Pil
(22) Right by your side
Eurythmics
Thriller - Michael
Jackson
(20) Johnny vergeet me niet
John Spencer
1 (16) Just be good to me -
S.O.S. Band
1 (27) Heb jij mien zwien ook
zien - Dutch Boys
i (15) Union of the snake
Duran Duran
J (12) New dimension Ima
gination
I My oh my - Slade
1 (36) Skzches of spain The
Nits
Hee Amsterdam -
Drukwerk
Let's stay together
Tina Turner
(31) Stop doggin' me
around Klique
i Where is my man
Eartha Kitt
1 (17) All night long Lionel
Richie
I (18) Suzanne V.O.F. De
Kunst
j (23) I like chopin Gazebo
5 (26) Love how you feel -
Sharon Redd.
1 (32) Different world Van-
denberg
(30) Suddenly last summer
The Motels
(25) Motor mania Roman
Holliday
(28) Can't stop running -
Space Monkey
Mary Renault
(78) overleden
KAAPSTAD (Rtr) - De in Londen
geboren schrijfster Mary Renault
schuilnaam voor Mary-Chal-
lans is in een ziekenhuis in
Kaapstad na een kortstondige
ziekte op 78-jarige leeftijd overle
den.
Mary Renault, een uitermate suc
cesvol auteur van historische ro
mans, heeft veel van haar boeken
laten spelen in het oude Grieken
land, waarbij het zwaartepunt
viel op de periode van Alexander
de Grote.
Renaults eerste roman was "The
purposes of love". Haar volgende
drie werken werden geschreven
in haar vrije tijd als verpleegster
in de Tweede Wereldoorlog. On
der haar meest gelezen boeken
zijn "The Persian boy", "The
Charioteer", "The king must die"
en een biografie van Alexander
de Grote "Fire from heaven".
'Blessuretijd' bij Centrum
'Blessuretijd', door Toneelgroep Centrum, opgezet en uitgevoerd door Marie
ke van der Pol, Jaap Sprey en Maria Goos (regie). Gezien in Centrum Belle-
vue (kleine zaal), Amsterdam op 13 december.
AMSTERDAM Geen leuker vermaak dan leedvermaak, zeker als
dat gepaard gaat met de herkenning van heel menselijke situaties.
Aan het duidelijke plezier dat het publiek gisteravond beleefde aan
de première van 'Blessuretijd' zal dat zeker bijgedragen hebben.
Rob, een opkomende stervoetballer, en Linda, een topmodel, bele
ven na een kennelijk lange tijd weer eens een huiselijk avondje en
het spreekt vanzelf dat beiden zich daar veel van voorstellen. Na
een vredig begin wordt het verwachtingspatroon echter verstoord
door in wezen onbelangrijke futiliteiten en daarmee begint een
groeiende golf van kleine irritaties die uiteindelijk escaleren op een
manier die geen van beiden ooit gewild heeft.
De mogelijkheid die cumulatie nauwkeurig te volgen is een van de
aantrekkelijkste kanten aan deze voorstelling. Met de opbouw van
- hun teksten op basis van improvisaties hebben Marieke van der
Pol en Jaap Sprey dan ook een knap stukje vakwerk afgeleverd.
Het begint allemaal heel knus in het benedenzaaltje van Bellevue
met videobeelden uit het turbulente leven van de beide hoofdper
sonen. Die beelden duren iets te lang en roepen evenals de tamelijk
overbodige pantomime daarna een licht gevoel van onwennigheid
op: wordt de hele voorstelling zo dilettantistisch of is deze inleiding
om wat voor reden dan ook bewust overtrokken?
Het publiek wordt vervolgens bijna letterlijk met zijn neus op de
gebeurtenissen gedrukt. Mogelijke wrevel over het onbegrip als
een van beide partners manmoedig poogt het avondje gezellig te
Scène uit 'Blessuretijd' bij Centrum.
houden, maakt echter snel plaats voor een gretige lach als de ene
opmerking de andere uitlokt. Pogingen om de scherven te lijmen
lopen faliekant stuk omdat beiden vastgelopen zijn in een gevoel
van miskenning. Ik zou me kunnen voorstellen dat de uitvoeren
den het al improviserend en repeterend af en toe iets minder humo
ristisch bedoeld hebben. Tegen het door 'Blessuretijd' verschafte
amusement is echter geen enkel bezwaar, omdat de herkenbaar
heid er wel duimendik bovenop ligt.
Een pluspunt is bovendien dat het noch de beide acteurs noch regis
seuse Maria Goos ontbroken heeft aan zelfkritiek, waardoor een
aangenaam beknopte voorstelling (anderhalf uur zonder pauze) tot
stand is gekomen. Een zekere mate van nadrukkelijkheid in de
tekstbehandeling zal op den duur hopelijk nog afslijten.
PAUL KORENHOF
Expositie in 'De Bange Duivel'
LEIDEN - Overzichtstentoonstel
ling etsen en tekeningen van Ab
Steenvoorden in Werkplaats De
Bange Duivel, Rijndijkstraat 4,
Leiden. Openingstijden: dins
dag-, woensdag-, donderdag- en
zaterdagmiddag van 13.00-17.00
uur; overige dagen of tijden na
telefonische afspraak.
LEIDEN - Of het een produk-
tie betroef van cognackenner
Jan Brusse weet ik niet meer
- er staat mij van zijn doora
derde wangpartij mogelijk
iets nog wel bij - maar het te
levisieprogramma zélf kan ik
me nog levendig voor de
geest halen. Het ging over
een postbode uit het idylli
sche dorpje Hauterives, dat
30 km ten zuiden van Lyon
ligt. Van beton en kiezelste
nen die hij van zijn dagelijkse
tochten meenam had Ferdi
nand Cheval, zo heette de
postbode, 'avec ses propres
mains' een paleis in zijn ach
tertuin gebouwd, een Escher-
achtig complex van torens,
gangen, trapjes, figuren,
spreuken, balustrades en
platformen. Drieëndertig jaar
werkte deze ambtenaar met
noeste vlijt aan zijn 'Palais
idéal'. Of hij er zelf - lakei en
koning tegelijk - in heeft ge
troond is mij niet bekend.
Beeldend kunstenaar Ab
Steenvoorden voelde zich
door deze manifestatie van
doorzettingsvermogen en
fantasie erg aangesproken.
Hij moet het paleis met eigen
ogen aanschouwen en reisde
af naar Frankrijk. Van het
kunstwerk dat hij daar aan
trof maakte hij een ets, die
nu, tesamen met ander werk,
te bewonderen valt in Werk
plaats De Bange Duivel.
Ab Steenvoorden heeft bij de
weergave van het paleis zijn
fantasie de vrije loop gelaten.
Ik geloof niet dat ik over de
schreef ga als ik zeg dat hij
het paleis heeft herschapen
in een uitermate appetijtelijk
huis van plezier. In de nissen
aan de voorkant van het vor
stelijk onderkomen heeft hij
vele verrukkelijke naaktfi
guurtjes afgebeeld, zo sug
gestief dat je de jarretelles
van de bewuste dames bijna
kunt horen zingen.
Steenvoordens ets doet met al
die vakjes, die een onbe
schaamde doorkijk bieden,
nog het meest denken aan
Ontluikend leven Ab Steenvoorden.-
een erotisch poppenhuis.
Maar er speelt nog iets anders
mee - door dat poppenhuis
achtige karakter van zijn ets
probeert Steenvoorden tege
lijkertijd zijn aversie duide
lijk te maken van alles wat
met de zogenaamde hokjes
geest te maken heeft. Hij wil
de facades, waarachter de
mens het grootste gedeelte
van zijn leven slijt, omver ha
len.
Een fenomeen dat veel met die
vermaledijde hokjesgeest te
maken heeft, is de bureaucra
tie, een systeem waarin men
sen nogal eens van het kastje
naar de muur worden ge
stuurd. Steenvoorden uit zijn
ergernis daarover in het boek
Echo in blauw-zwart', dat
ter inzage ligt op de tentoon
stelling Het boek bevat zes
etsen van de kunstenaar, die
naast enkele verhalen uit Jac
ques Hamelinks bundel 'Af
dalingen in de ingewanden'
zijn afgedrukt. Op een van
die etsen zien wij hoe Steen-
voorden, die invalide is, een
mannetje zijn gram laat halen
op een ambtenaar omdat de
ze hem een parkeeronthef-
fing heeft geweigerd. Als
overredingskracht faalt, zo
denkt hij kennelijk, kan al
leen bruut geweld nog een
oplossing bieden.
Steenvoordens werk heeft een
surrealistisch karakter, al zijn
de hallucinatorische afbeel
dingen voor wie een beetje
inlevingsvermogen heeft wel
te vertalen. De bereidheid
daartoe wordt echter door
hem wel zwaar op de proef
gesteld: zijn taferelen zijn
nogal eens één wilde wrieme
ling van figuurtjes en voor
werpen, waarin pas na zeer
ingespannen kijken een mo
tief of idee valt te ontdekken
en je zou als bezoeker haast
wensen datje een loep op zak
had. Voor wie zich die moeite
wil getroosten, valt er echter
genoeg interessants te ont
dekken.
Dood en verrotting spelen in
zijn oeuvre een grote rol.
Daarvan getuigt onder ande
re een ets getiteld 'Viva La
Muerte', waarop - onder een
verzameling botten en dar
men, als ik mij goed herinner
- een melaatse kalkoen staat
afgebeeld, die tevergeefs zijn
lellen tracht af te schudden.
Maar niet alleen de aftakeling
wordt in beeld gebracht. Ook
het ontluikende leven komt
aan bod, al is het op zeer
wrange wijze. Op één van de
etsen zien we een embryo;
aan de ledematen van het on
volgroeide wezentje zijn dra
den bevestigd. De hand die
erboven zweeft is zo in staat
het als een marionet te bespe
len. Steenvoorden lijkt hier
mee te willen illustreren dat
de vrije wil niet bestaat, dat
ons lot al vaststaat vanaf onze
geboorte, een probleem
waarover minder chaotische
geesten als deze kunstenaar
zich sinds eeuwen al het
hoofd hebben gebroken.
Het is vrijwel ondoenlijk om
een totaalindruk te geven van
deze overzichtstentoonstel
ling; daarvóór wordt er teveel
werk geëxposeerd. Mis
schien is deze omstandigheid
wel debet aan de chaos van
indrukken die ik heb opge
daan tijdens mijn bezoek aan
Werkplaats De Bange Duivel.
Aan Ab Steenvoordens vak
manschap behoeft niet te
worden getwijfeld, maar ik
moet het eerlijk zeggen: mijn
voorkeur gaat uit naar 'stiller'
werk. De echt 'macabere' et
sen van Steenvoorden zou ik
niet graag boven mijn cra-
paud willen hebben hangen.
De enigszins humoristische,
die met een licht erotische
toets, echter wel. Ik hou meer
van zijn frivole kanten. Ach,
misschien ben ik wel niet
zo'n sombere jongen.
CEES VAN HOORE
Russische pianist in Leiden
(van onze kunstredactie)
LEIDEN - De uit Rusland afkom
stige pianist Naum Grubert geeft
vanavond een concert in de Ka
pelzaal van het K O-gebouw in
Leiden. Grubert werd 32 jaar ge
leden geboren in Riga in Let
land. Sinds september van dit
jaar woont hij in de Leidse Me-
renwijk.
In mei van dit jaar trouwde hij in
Moskou een studente Russisch
uit Leiden, die hij eerder tijdens
haar stage in de Sowjet-Unie had
leren kennen. Politieke motie
ven speelden volgens hem geen
rol bij zijn vertrek uit Rusland.
De muzikale opleiding van Naum
Grubert begon aan de muziek
school van Riga. Daarna bezocht
hij het Gnisin conservatorium in
Moskou, waar hij les kreeg van
professor Gutman. Na die studie
werd hij leerling van de concert
pianist Swatislav Richter. Hij be
hoorde tot de prijswinnaars van
het Tsjaikowski-concours en van
het pianoconcours in Montreal.
Vorig jaar was Naum Grubert voor
het eerst in ons land. Hij gaf toen
een succesvolle serie concerten
in Amsterdam, Rotterdam en
Utrecht. Sinds zijn definitieve
vestiging in ons land heeft hij
eenmaal geconcerteerd, in Apel
doorn. Begin volgend jaar geeft
hij een uitgebreide serie optre
dens door het hele land.
"Hier moet ik helemaal opnieuw
beginnen", zegt Grubert. "Maar
ik heb de indruk dat dat wel zal
lukken". Hij vertelt het hier zeer
goed naar de zin te hebben. Het
muziekleven in Nederland, en
dan vooral in Amsterdam, staat
volgens hem op eenzelfde niveau
als dat in Moskou. Met als voor
naamste verschil dat Amsterdam
meer gastmusici kent, terwijl in
Moskou vooral musici uit eigen
land optreden.
Grubert vertelt overwegend ne-
gentiende-eeuwse pianomuziek
te spelen. In de Kapelzaal speelt
hij twee Moments musicaux, Al
legretto in C en de Sonate in Bes
van Schubert, de Estampes van
Debussy en Funerailles en de
twaalfde Rhapsodie van Liszt.
RANCHO MIRAGE (Reuter) - De
Brits-Amerikaanse filmactrice
Elizabeth Taylor heeft zichzelf
maandag laten opnemen in het
'Betty Ford Centre' in Rancho
Mirage in Californië, waar men
zich bezighoudt met het afhel
pen van patiënten van de versla
ving aan voorgeschreven pijn
stillende of kalmerende midde
len.
In een mededeling die gisteren
door de kliniek werd gedaan,
stond dat Elizabeth Taylor dit
medisch centrum had gekozen
omdat ze grote bewondering
heeft voor Betty Ford, echtgeno
te van oud-president Gerald
Ford, en omdat haar problemen
waarschijnlijk dezelfde zijn als
die waarvan mevrouw Ford last
had.
Betty Ford onderging in 1978, een
jaar na het vertrek van haar man
uit het Witte Huis, een met veel
publiciteit omgeven behande
ling voor alcoholverslaving en
verslaving aan middelen tegen
reumatiek. Sindsdien zet zij zich
bijzonder voor behandeling van
alcohol- en drugsverslaving in.
Taylor, die onlangs is opgetreden
in een reeks toneelvoorstellingen
van Noel Cowards "Private li
ves", werd eind november vooi
'vijf dagen observatie' opgeno
men in het Saint-Johnszieken-
huis van Santa Monica. Tijdens
de opvoeringen van het stuk
moest ze een aantal voorstellin
gen overslaan wegens bronchi
tis.
ADVERTENTIE
Gevestigd:
Belastingadviseurs
samenwerkend met en
kantoorhoudend bij:
Registeraccountants
Lelden, Zeemanlaan 22A,
tel. 071-146746
Elizabeth Taylor
