LEIDSCH
DAGBLAD
Meevaller van 1,5 miljard
:4M
Premier Grenada
ministers vermoord
en
Kwart van intercitytreinen uitgevallen
4?
[BRISTOL
Tekort rijk kleiner door hogere belastingopbrengst
Chemie Linz: dioxine
is te neutraliseren
Warmondse CDA-fractie:
Vreeken moet verdwijnen
LEIDSCH DAGBLAD
DONDERDAG 20 OKTOBER 1983
OPGERICHT 1 MAART 1860
No. 37221
Directeur: G. Koopman
Hoofdredacteur: drs. J. W. E. Metselaar
Adj. hoofdredacteur: R D. Paauw
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Postbus 54
2300 AB Leiden
Voor Mnrs. zie coloton
DEN HAAG (ANP/GPD) - De spoorwegen
hebben vandaag ongeveer een kwart van
de intercity-treinen naar en van Amster
dam laten uitvallen. Ook een aantal stop
treinen in de Randstad reed niet. NS wil
de hiermee de vertragingen zo goed mo
gelijk opvangen. Het treinverkeer had
vandaag een gemiddelde vertraging van
een kwartier, in de spitsuren uitlopend
tot een uur.
Intercity's naar Amsterdam rijden niet of
gedeeltelijk. Hun aantal is gehalveerd ter
wijl de overige trajecten gedeeltelijk wor
den bereden. Zo komen de intercity's uit
het oosten van het land richting Amster
dam niet verder dan Amersfoort en die
uit Groningen-Leeuwarden niet verder
dan Hilversum. De treinen naar Brussel
rijden wel, die naar Vlissingen gaan niet
verder dan Roosendaal. Ook de treinen
vanuit West-Duitsland worden getroffen.
Zij gaan niet verder dan Emmerich, waar
passagiers moeten overstappen op de
stoptrein naar Arnhem. Treinen van Alk
maar over Haarlem naar Amsterdam ko
men niet verder dan Haarlem; die van
Maassluis naar Rotterdam zijn opgehe
ven, de treinen vanaf Hoek van Holland
blijven rijden.
De vertragingen bij de Zeeuwse veerdien
sten als gevolg van de prikacties van het
personeel van de Provinciale Stoomboot
Diensten (PSD) waren vanmorgen rond
acht uur opgelopen tot drie kwartier. Het
personeel verwacht dat die vertragingen
net als gisteren in de loop van de dag zul
len oplopen tot ongeveer twee uur.
De FNV heeft woedend gereageerd op de
verwijten van premier Lubbers aan het
adres van de vakbond. De premier had
gisteravond op een CDA-bijeenkomst in
Zwartemeer gezegd dat de FNV ondanks
gedane toezeggingen het overleg met het
kabinet heeft afgebroken, en vervolgens
heeft opgeroepen tot massale acties. In
een verklaring die de FNV vandaag heeft
uitgegeven noemt de bond dit een 'ernsti
ge verdraaiing van de feiten'.
De FNV herinnert er aan dat de bond in het
overleg met het kabinet op drie punten
duidelijkheid wilde heben: de mogelijk
heid niet te korten op de salarissen en uit
keringen, geen dictaat in het overleg met
ambtenaren en trendvolgers, en de be
reidheid een stimuleringsbeleid te voe
ren. De premier heeft volgens de FNV
daarop geantwoord dat het kabinet niet
in staat is zijn beleid op hoofdpunten te
veranderen, maar dat op onderdelen wel
licht bijstellingen mogelijk zijn.
Volgens de bond heeft het kabinet echter
op geen enkele wijze aangegeven waaruit
die mogelijke bijstellingen zouden kun
nen bestaan. Als Lubbers bij zijn 'bewe
ringen' blijft, daagt het FNV-bestuur hem
uit om concreet aan te geven waaruit die
toezeggingen bestaan.
(zie verder pagina 5)
DEN HAAG (GPD) - Het overheidstekort zal dit jaar lager
uitvallen dan was geraamd. Uit cijfers van het ministerie
van financiën valt op te maken dat het tekort waarschijn
lijk 1,5 miljard gulden lager uitkomt dan in juni was bere
kend. Vooral hogere belastingopbrengsten spelen een
rol.
t MOSKOU Nog acht Russische vrachtschepen zitten vast i
atoom-ijsbreker 'Leonid. Brezjnjev' heeft de grootste moeite or,
ijs verpletterd dreigen te worden, uit hun hachelijke positie te bevrijden.
Na bevrijdingsactie aanhangers
MEXICO-STAD (GPD) - Maurice
Bishop, de socialistische premier
van Grenada, is gisteren onder
mysterieuze omstandigheden
om het leven gekomen. Bishop
stond al bijna een week onder
huisarrest als gevolg van een
machtsstrijd binnen de top van
de regerende Nieuwe Juweel
partij. Gisteren werd Bishop (38)
bevrijd door zo'n 3000 aanhan
gers. Daarna kwam het echter tot
een botsing met het leger waarbij
de premier door kogels zou zijn
getroffen. Pas 's avonds laat
werd bekendgemaakt dat Bi
shop was overleden, samen met
drie van zijn ministers en twee
vakbondsleiders.
Kolonel Hudson Austin, de bevel
hebber van het Grenadese leger,
heeft imiddels aangekondigd dat
er een revolutionaire militaire
raad in het leven is geroepen die
een nieuwe regering zal vormen.
Ook is er een uitgaansverbod in
gesteld voor 24 uur. De 120.000
bewoners van het kleine Caraïbi-
sche Eiland werden gewaar
schuwd dat er zal worden ge
schoten op iedereen die zich van
daag op straat durft te vertonen.
De dramatische gebeurtenissen
van gisteren hebben uitgewezen
dat Bishop nog altijd razend po
pulair was onder het Grenadese
volk. Tegen twaalven werd zijn
door een groepje militairen be-
Zonnige perioden
Overdag zonnige perioden. Minimum
temperatuur ongeveer 4 graden,
middagtemperatuur ongeveer 11
graden. Plaatselijk mistbanken en 's
nachts is er kans op vorst. Zwakke
tot matige wind, eerst noordweste
lijk later uit uiteenlopende richtin
gen.
Zon op: 07.14 uur, onder: 17.35 uur.
Maan op: 17.58 uur, onder: 06.18 uur
Waterstanden Katwijk: hoogwater
02.50 en 15.05 uur, laagwater 11.00 en
22.12 uur.
waakte huis bestormd door zo'n
3000 aanhangers. De soldaten
voor het huis schoten in de lucht,
maar de menigte bleef vastbeslo
ten om Bishop en zijn levensge
zellin, minister van onderwijs
Jacqueline Crest, te bevrijden.
Onduidelijk
Wat er daarna precies gebeurde is
onduidelijk. Volgens sommige
berichten werd er een mars inge
zet naar een centraal marktplein.
Daar aangekomen zou de menig
te zijn uitgegroeid tot meer dan
10.000 mensen. Maar voordat ie
mand het woord kon voeren arri
veerde het leger, dat prompt op
de mensenmassa zou hebben ge
schoten. Vier personen zouden
zijn gedood en veertig gewond.
Pas laat in de avond maakte de in
handen van het leger zijnde radio
Vrij Grenada bekend, dat Bishop
was overleden, evenals zijn le
vensgezellin, twee andere minis
ters en twee vakbondsleiders.
De nieuwe sterke man op Grenada
lijkt Bernard Coard, van wie
wordt verwacht dat hij een soort
Cubaans model wil introduce
ren. Bishop, die op 13 maart 1979
via een staatsgreep op Grenada
aan de macht kwam, onderhield
altijd een nauwe relatie met Cu
ba, maar probeerde tegelijkertijd
de banden met het Westen aan te
houden.
Afschuw
De premier van de in de buurt van
Grenada liggende eilanden Bar
bados, Jamaica en de Domini
caanse Republiek hebben hun
afschuw uitgesproken over de
gebeurtenissen op Grenada. Zij
voegden er onmiddellijk aan toe
de militaire raad van Grenada
niet als regering te zullen erken
nen.
De Amerikaanse onderminister
van buitenlandse zaken Burt zei
dat zijn regering uiterst bezorgd
is over de jongste ontwikkelin
gen op Grenada. Naar zijn oor-
De nieuwe cijfers hebben ook ge
volgen voor het financieringste
kort. Dat zal lager uitkomen dan
de 12,4 procent van het nationaal
inkomen, zoals in de Voorjaars
nota was becijferd. Onduidelijk
is nog of het een eenmalig ver
schijnsel is of dat het effect ook
doorwerkt in 1984.
In dat geval zal het tekort van 41
miljard (12,1%), dat is berekend
in de Miljoenennota, aanzienlijk
lager uitkomen. Bij het ministe
rie van financiën houdt men het
voorlopig op een incidentele
meevaller.
D'66-fractieleider Engwirda heeft
over de onverwacht gunstige
ontwikkeling inmiddels vragen
gesteld aan minister Ruding (fi
nanciën). Engwirda wil dat de
meevaller wordt gebruikt om de
verhoging van de btw en de aard-
gaspijs ongedaan te maken. Bo
vendien kan daarmee het afge
broken gesprek in de Stichting
van de Arbeid uit het slop wor
den gehaald.
Volgens PvdA'er Kombrink - gis
teravond in het NOS-programma
'Den Haag vandaag' - kan het te
kort dit jaar zelfs zo'n 3 miljard
gulden lager uitkomen. 'Daar
mee worden de mogelijkheden
om de alternatieve PvdA-begro-
ting te realiseren nog groter', al
dus Kombrink.
De meevaller wordt met name ver
oorzaakt door hogere inkomsten
uit de omzetbelasting. Vooral de
groeiende autoverkopen, vol
gens de RAI een stijging met
15%, brengen veel meer geld in
het laadje. Behalve de hogere op
brengst van de bijzondere ver
bruiksbelasting ontvangst het
rijk ook aanzienlijk meer btw
dan was geraamd.
Bovendien blijken de ministeries
tot nu toe minder te hebben uit
gegeven dan was begroot. Dat
laatste zal in het laatste kwartaal
worden rechtgetrokken, zo ver
wacht men bij financiën. De
voorlopige berekeningen van het
ministerie tonen aan dat het te
kort op 31 december waarschijn
lijk ongeveer 1 miljard lager zal
uitkomen dan verwacht.
Bij deze becijferingen is ook reke
ning gehouden met gunstiger op
brengsten uit het aardgas als ge
volg van de hogere dollarskoers.
Ongewisse factor blijven de aan
gekondigde acties van de ambte
naren. Een langdurige stipt
heidsactie bij het Rijks Compu
ter Centrum in Apeldoorn kan
een vertraging bij de inning van
belasting veroorzaken. Daardoor
kunnen weer forse tegenvallers
ontstaan.
Heroïnevangst
in Amsterdam
AMSTERDAM (ANP) - De politie
in Amsterdam heeft gisteren 13
kilo heroïne uit Pakistan in be
slag genomen. In verband hier
mee zijn twee mannnen aange
houden. De groothandelswaarde
van de partij bedraagt volgens de
politie ongeveer 1,5 miljoen gul
den. Bij verhandeling op straat
zou er zeker 6 tot 7 miljoen gul
den mee zijn verdiend.
De heroïne was verpakt in een kof
fer per vliegtuig naar België ge
vlogen en van daaruit met de au
to naar Amsterdam gebracht.
Carel Willink
(83) overleden
PAGINA 27
Kerncentrales
blijven draaien
PAGINA 5
Braks woedend
na haringoverleg
PAGINA 7
Magere resultaten
Nederlandse teams
WENEN (GPD) - De Oostenrijkse
chemische fabriek Chemie Linz
AG heeft aangekondigd binnen
zes maanden in staat te zijn het
uiterst giftige dioxine volledig te
neutraliseren. Tegelijkertijd
heeft de voorzitter van de raad
van bestuur, dr. Franz Narbeshu-
ber, meegedeeld dat de trichloor-
fenolfabriek, die in de zomer
moest worden gesloten omdat
het bedrijf dioxinehoudend afval
nergens kwijt kon, volgend jaar
weer in bedrijf wordt genomen.
Intussen zit het bedrijf nog
steeds met 200 ton dioxine bevat
tend chemisch afval.
Gisteren is een spoorwagon met
een lading afval, dat naar Polen
was gestuurd om het vandaaruit.
op Noordzee te verbranden, weer
teruggekomen in Linz. De Polen
wisten er geen raad mee. Omdat
Antwerpen weigerde het afval
over te laden en West-Duitsland
een verbod op doorvoer heeft ge
legd, zitten de Oostenrijkers nu
met hun gif opgescheept.
Overigens stond er op de vrachtpa
pieren bij de lading nergens een
aanwijzing, dat er dioxine werd
vervoerd. Er was alleen aangege
ven dat het giftig afval was en dat
er in geval van een ongeluk on
middellijk contact met Chemie
Linz zou moeten worden opge
nomen. Het blijft zeer de vraag of
dit voldoende was voor de niet-
Duitssprekende landen in het
Oostblok waar het gif heen en
weer is gegaan.
Als Chemie Linz inderdaad een
methode heeft gevonden om dio
xine onschadelijk te maken, heb
ben zij een belangrijke voor
sprong op concerns, die al jaren
naar een methode zoeken. Daar
om zijn de ambtenaren van de
gemeente Linz vooralsnog scep
tisch. Voordat het nieuwe proces
kan worden toegepast, heeft
Chemie Linz eerst een vergun
ning van de gemeente nodig.
VRAGEN
De Tilburgsche Hypo
theekbank kon niet
worden gered, ook al
zou de Nederlandsche Bank eerder
hebben ingegrepen. Minister Ru-
ding (financiën) en prof. Duisen-
berg (De Nederlandsche Bank) be
nadrukten dat in hun antwoorden
op de vele tientallen vragen die de
kamerleden Kombrink (PvdA) en
Van Rey (WD) over het faillisse
ment bij de Tilburgsche hebben ge
steld.
Merkwaardig genoeg doet een aantal
passages in de toelichting veel aan
de geloofwaardigheid van die con
clusie af. Duisenberg zelf heeft im
mers tegelijkertijd voorstellen ge
daan om het toezicht op de banken
te verbeteren, daarmee het beeld
bevestigend dat de Wet Toezicht
Kredietwezen wel degelijk is be
doeld om banken voor neergang te
behoeden. En dat is ook precies
wat de toenmalige minister van fi
nanciën Witteveen en het parle
ment tien jaar geleden bij de be
handeling van de wet voor ogen
stond.
Intensivering van zowel de verslag
geving van accountants van de
banken, als de onderzoeksmoge
lijkheden van de accountantsdienst
van de DNB zijn voorgesteld om
het spanningsveld tussen theorie
en praktijk van de wet te verklei
nen. Het lijken onschuldige aanbe
velingen, maar de gevolgen kun
nen verstrekkend zijn. Kunnen,
want veel hangt af van de manier
waarop de controle wordt uitge
voerd. De relatie van De Neder
landsche Bank en de handelsban
ken is er ogenschijnlijk één van
grote broer en kleine broer; uitein
delijk echter gaat het om één grote
familie die als de nood aan de man
komt de rijen gesloten houdt.
Duisenberg wees er tijdens zijn pers
conferentie nog eens op dat spaar
ders die hun geld uit de oude sok
halen en in pandbrieven beleggen
risico lopen. Dat valt moeilijk te be
strijden, maar op zijn schouders
rust wel de verantwoordelijkheid
om die risico's te beperken.
Dat maakt een volgende vraag inte
ressant: als een faillissement al niet
te voorkomen was, zoals Duisen
berg beweert, wat zegt dat dan
over de verdere afwikkeling? Juist
in het geval van de Tilburgsche is
het van belang om te weten waar
om DNB de zaak zo lang heeft stil
gehouden en waarom de boedel
niet veel eerder werd opgegeven.
Duisenbergs antwoorden op die vra
gen zijn vaag, ontwijkend en tegen
de achtergrond van de bevindingen
van onder meer de onderzoeks
commissie van prof. Rijnvos op zijn
minst ongeloofwaardig. Het is aan
het parlement om de onderste
steen boven te krijgen.
Dat zal veel doorzettingsvermogen
vergen, gezien de hardnekkigheid
waarmee Duisenberg zijn eigen hof
wil schoon houden. Maar de enor
me schade die is aangericht,
rechtvaardigt een uitputtend onder
zoek. Geluk bij een ongeluk is dat
in elk geval geen misverstanden
bestaan over de controlemiddelen
die het parlement ter beschikking
heeft.
Joepiedepoepie
OME WILLEM
zaterdag 22 oktober
14.30 uur Stadsgehoorzaal
K&O, Oude Vest 45 (141141)
de originele 'PUMA'
klitteband trimschoen in
soepel grijs suède.
Superlichte profielzooi.
Maten 36 t/m 46
Winkelprijs 69.95
Bristolprijs 50 -
t/m zaterdag
Maurice Bishop (foto api
deel is het vice-premier Coard
die een hoofdrol speelt bij deze
militaire machtsgreep. "Coard
schijnt nauwe banden te onder
houden met Cuba en Moskou.
Dat baart ons in het bijzonder
zorgen", aldus Burt.
Lange Gracht 5 - Leiden
(naast de Oigros)
tel. 071 - 142B64
(Van één onzer verslaggevers)
WARMOND - Het Warmondse
CDA-gemeenteraadslid C. Vree
ken moet uit de partij worden ge
zet. Dat staat in een brief die drie
van de vier CDA-fractieleden,
Bonnet, Den Ouden en wethou
der Van Behagen, aan het afde-
Frisol-affaire in hoger beroep voor hof
Eis 4 jaar tegen boekhouder
DEN HAAG (ANP) - De procu
reur-generaal bij het gerechtshof
in Den Haag heeft vandaag 4 jaar
gevangenisstraf geëist tegen de
42-jarige J.U., de voormalige
boekhouder van het Frisol-con-
cern. De rechtbank in Dordrecht
had de man eerder wegens meer
voudige valsheid in geschrifte en
verduistering veroordeeld tot de
zelfde straf.
De aanklager eiste behalve celstraf
verbeurdverklaring van 20.000
Zwitserse francs die U. in zijn be
zit had en van bijna 1,3 miljoen
francs die nog zijn onderge
bracht in Zwitserse stichtingen.
U. zou met zijn praktijken mil
joenen hebben verdiend.
De procureur-generaal omschreef
de hoofdboekhouder als 'een slu
we vos' die profiteerde van zijn
boekhoudkundige kwaliteiten
en vóin zijn kennis van de zwak
heden van de leiding van het Fri-
sol-concern.
lingsbestuur van die partij heb
ben geschreven.
De drie collega-raadsleden hebben
dit verzoek gericht aan het partij
bestuur omdat Vreeken een aan
tal malen een minderheidsstand
punt heeft ingenomen in de ge
meenteraad. Ook heeft hij de
Warmondse christen-democra
ten beschuldigd van vriendjes
politiek. Hij vergeleek het CDA
met een familie-bv.
Volgens de drie CDA'ers mag dat
alleen als er gewetenszaken aan
de orde zijn. Vreeken moet bij
"zakelijke" kwesties het stand
punt van de fractie volgen, aldus
de drie CDA-raadsleden. Omdat
Vreeken niet wil voldoen aan de
gestelde voorwaarden, hebben
zijn mede-raadsleden hem voor
gedragen voor royement.
Vreeken was gistermiddag nog
niet op de hoogte van de brief.
Het Warmondse partijbestuur zal
naar verwachting nog deze week
beslissen of men ingaat op de
wens van de fractie.
EEN ÉCHT COMPLETE KRANT. OVER WERELD, STAD EN IANI)
Ja, ik wil uw krant:
4 weken op proef voor f 9,50, óf
noteer mij voor een kwartaalabonnement (f 61,25); vóór het abonnement ingaat,
ontvang ik de krant 2 weken gratis.
Naam
U kunt deze bon opsturen naar het Leidsch Dagblad. Antwoordnummer 10050,
2300 VB leiden. Of u kunt even bellen. (071 14 4941)