Vrijblijvend vakmanschap
'De Vrek': uiterst knap toneelspel
3
'Richard DT ia de Globe-visie: tweeslachtig en voorspelbaar
Acteur Pat
O'Brien (83)
overleden
Tn het leefnet': Toverlei verwart vorm met inhoud
'Fietsen in het donker'vrouwencabaret in overgangsfase
Kunst
in
het
kort
Zehetmair:
muzikantesk
violist
Zacharieva:
virtuoos
pianiste
MAANDAG 17 OKTOBER 1983
Kunst
Richard III van William Shakespeare
door Zuidelijk Toneel Globe. Gezien
op 15 oktober in de Leidse Schouw
burg.
LEIDEN - Naar traditionele op
vattingen kun je van de rol van
Richard III een echte karakterrol
maken. Een acteur zou kunnen
schitteren in zijn creatie van deze
demonische, door en door slech
te vorst, die pas na vele moord
partijen de troon kon bestijgen.
Vooral zijn streven naar macht
wordt ons in dit koningsdrama
van Shakespeare getoond. Wan
neer de troon uiteindelijk een
maal is bereikt, komt de wen
ding voor Richard III al vrij snel:
hij wordt door opstandelingen in
de strijd gedood.
In de visie van het spraakmakende
repertoiregezelschap Globe is er
weinig plaats voor "traditie", die
Zuidelijk Toneel Globe met zijn
opzienbarende enscèneringen
van repertoiretoneel aan het op
bouwen is.
Deze Richard III-interpretatie is er
echter niet overtuigender op ge
worden. Gijs de Lange loopt als
een popster uitgedost springerig
rond en laat in zijn spel niet de
ontwikkeling zien, die dramatur
ge Janine Brogt in haar inleiding
beschrijft. Richard zou namelijk
aanvankelijk een zeer aantrekke
lijke en intelligente schurk zijn;
eenmaal koning, slaan "verve
ling en paranoia" hard toe.
Eén van de vele moorden wordt
uitvoerig getoond. Richards
broer Clarence verblijft onder
bewaking in de Tower. Twee
moordenaars (gekleed in de stijl
van Brechts Driestuiveropera)
komen hem doden. Met een ste
reocassette-recorder voor een
achtergrondmuziekje, met plas
tic schort en handschoenen en
met een slagersmes wordt Cla
rence achter een vaag doorzich
tig scherm vermoord.
Als regieaanwijzing staat er bij
Shakespeare alleen maar: 'Stabs
him' (doorsteekt hem). Deze uit
voerige scène is dus door Globe
toegevoegd en kan als voorbeeld
voor het gehele concept functio
neren. Bij deze scène in Globe's
visie begon het publiek te grinni
ken, verklaarbaar, omdat dit cir
cus van buitenissigheden een ei
gen leven dreigt te gaan leidèn.
Zo worden vele scènes karikatu
raal uitvergroot, hoewel daaren
tegen het decor in uiterste sober
heid uit vier grote platen tegen
de achterwand bestaat - een
merkwaardige tweeslachtigheid.
Aan repertoiretoneel, dat zich op
een artistiek doodlopende weg
bevond, heeft Globe in navol
ging van grote buitenlandse
voorbeelden in een aantal ge
ruchtmakende produkties veelal
door buitenissige effecten een
nieuw elan gegeven. Hun shoc
kerende, of desnoods verrassen
de werking dreigen echter de tal
rijke banaliserende effecten
langzamerhand te verliezen. De
perversiteit van de getoonde
machtswellust kunnen ze nog
maar nauwelijks onderstrepen.
Ze verliezen daarmee hun eventue
le functie en worden uiterst dis
cutabel. De toegepaste effecten
streven te opdringerig naar een
'tijdloos maken' en 'actualiseren'
van het dramatische gegeven:
het eens zo effectieve concept
gaat aan voorspelbaarheid lijden.
WIJNAND ZEILSTRA.
Evenaar' de nieuwe musical van Jos Brink
'Evenaar', musical geschreven door
Jos Brink, gespeeld door onder ande
ren Jos Brink, Frank Sanders en
Georgette Hagendoorn, muziek:
Henk Bokkinga, choreografie: Bar-
rie Stevens, regie: Jo Dua. Gezien op
14 oktober in de Stadsschouwburg
van Haarlem.
HAARLEM - Het kostte even
moeite om over de vooroordelen
heen te stappen, maar het moet
gezegd: de musical 'Evenaar' van
Jos Brink is zeker niet even naar
als ik op grond van zijn boekjes
en televisie-optredens verwacht
te. Natuurlijk, hij mist te enen
male de venijnigheid en origina
liteit, die musicals van zijn vak
genote Annie M.G. Schmidt vaak
zo leuk maken. Maar hij beheerst
zijn vak en weet hoe hij zijn pu
bliek een avondje risicoloos ver
maak moet voorzetten.
Enig talent en veel vakmanschap
kun je Brink niet ontzeggen.
'Evenaar' is een snelle, soepele
show met veel kostuums, een
leuk decor en aardige liedjes op
overigens nogal vlakke muziek.
Er is een aantal knappe visuele
vondsten, zoals een eindeloze
bruidssluier en een prefect door
Brink uitgevoerde messenwer-
persact. De grappen zijn erg wis
selend; soms zitten er aardige
doordenkertjes tussen, die nau
welijks overkwamen. Maar
Brink kan ook dit keer niet van
de lingerielol afblijven. Dat gaat
in de trant van: ''Ik ben m'n slip
je kwijt". "Dat ligt dan zeker bij
je vriendje"? "Nee, bij de tand
arts geloof ik". Menigeen spron
gen de tranen in de ogen.
In 'Evenaar' wordt het hedendaag
se relatieprobleem aangestipt.
Een echtpaar ziet het samen niet
meer zitten; zij (Simone Kleins-
ma) doet het programma 'Clara
op dinsdag' en neemt een vriend
je, hij (Jos Brink) schrijft de ru
briek 'Lieve Miep' in het dames
blad 'Seringen' en krijgt de zorg
voor de baby. Ze delen de kamer
met een krijtlijn in tweeën: de
LOS ANGELES (Reuter) - De
Iers-Amerikaanse acteur Pat
O'Brien, die in meer dan 50 films
is opgetreden, is zaterdag aan
een hartaanval overleden. Hij
werd 83 jaar.
Tijdens zijn artistieke loopbaan die
een periode van 74 jaar omspan
de, werd O'Brien die vaak zijn
goede vriend James Cagney
naast zich had een specialist in
het uitbeelden van harde Ieren
met een hart van goud.
O'Briens laatste film, waarin ook
Cagney optrad, was 'Ragtime' in
1981. Vijftig jaar eerder debu
teerde hij in 'The front page'.
Daarna stond hij in films als
'Knute rockne' (met Ronald Rea
gan), 'Angels with dirty faces',
'Johnny one eye', 'The people
against O'Hara', 'The last hurrah'
en 'Some like it hot'.
In 1946 baarde hij opzien toen hij
weigerde officieel voorgesteld te
worden aan koning George VI en
koningin Elizabeth, de tegen
woordige koningin-moeder, als
zijn vrouw Eloise Taylor er niet
bij mocht zijn. Hij kreeg echter
zijn zin.
Hij werd als William O'Brien gebo
ren in Milwaukee (Wisconin) en
was een kleinzoon van Ierse im
migranten. Hij groeide op samen
met Spencer Tracy. Nadat ze tij
dens de Eerste Wereldoorlog ge
diend hadden bij de Amerikaan
se marine, besloten zij beide ac
teur te worden.
evenaar. Ondanks allerlei ver
wikkelingen, zoals een korte vrij
age van Brink met een punk
meisje, - jammer genoeg komt
het er niet van dat hij de harde
anarcho-krakersbeweging in
stapt - is het einde al bij het be
gin voorspelbaar. Het paar komt
weer tot elkaar, het gezin als
hoeksteen van de samenleving
loopt geen gevaar.
Hoe zou het ook anders kunnen.
Het is er Brink slechts om te
doen zijn publiek op aangename
wijze voor een avondje van de
kleurenbuis vandaan te houden.
Toch doet hij ondertussen moei
te een schijn van engagement op
te houden. Khomeiny, Janmaat,
Lubbers, Hitler, Den Uyl, de
atoombom, alles wordt aange
stipt en een seconde later weer
vergeten. Alleen Sonja Barend
krijgt een niet mis te verstane en
rake veeg uit de pan. Flauw om
bij een zo duidelijke toespeling
toch in het programmaboekje te
zetten: overeenkomst met be
staande personen is onbedoeld
en berust op toeval.
Zang, dans en spel waren tijdens
de première over vrijwel de ge
hele linie goed. Brink zelf stak er
ondanks zijn gewonde handje
duidelijk bovenuit. Een uitzon
dering moet worden gemaakt
voor Frank Sanders, nooit grap
pig geweest, en voor Georgette
Hagendoorn, die het niet meer is.
Zij was eerder gênant: mensen
lachen omdat ze op haar leeftijd
nog 'reet' zegt en omdat het aan
doenlijk is om te ziefi hoe vaak ze
haar tekst en pasjes kwijt is.
Voor wie van het genre houdt: ver
geet de sores even maar en ga
even naar 'Evenaar'.
ARIEJAN KORTEWEG
De verhouding tussen Frank Sanders (links)
gewone leven.
'In het leefnet' door Cabaret Toverlei,
gezien in het LAK-theater op 15 ok
tober. (première).
LEIDEN - Met het maken van een
cabaretprogramma heeft de Lei-
derdorpse toneelvereniging
Toverlei zich op glad ijs begeven.
De vier spelers willen voorko
men dat zij prekerig of belerend
uit de hoek zouden komen; hun
programma zou zodanig vormge
geven moeten worden, dat het
publiek in alle vrijheid zijn eigen
conclusies kon trekken. Daar
door heeft Toverlei vermeden
concrete uitspraken te doen, of
zelfs te laten zien hoe het zelf te
gen de dingen aankijkt.
'In het leefnet' is te vrijblijvend ge
bleven; de diverse scènes geven
het publiek geen enkele aanlei
ding eens wat langer bij de on
derwerpen stil te staan. Dit komt
doordat de meeste scènes een
duidelijke clou missen. Zo wordt
tot drie keer toe een bedrijfslei
der getoond die niet weet hoe hij
op een nette manier een arbeider
kan ontslaan.
Tot slot doet hij zich voor als een
homoseksueel die met de arbei
der wel wat wil, waarop de man
zelf ontslag neemt. De clou: een
lid van het bestuur vraagt de be
drijfsleider of hij met hem uit
eten wil. Dit zegt noch iets over
de problematiek van ontslag en
werkeloosheid, noch over de ge
wetensnood van mensen die het
personeelsbeleid moeten uitvoe
ren, nog over homoseksualiteit,
hoewel dit allemaal wel even
aangestipt wordt.
De sketch waarin een directeur
zijn psychiatrische inrichting via
de Sterreclame aan het grote pu
bliek probeert te verkopen, zegt
niets over psychiatrische inrich
tingen in Nederland of over de
manier waarop behoeften ge
kweekt worden door de recla
mes. De sketch is te overtrokken
en te ver bezijden de werkelijk
heid Toverlei heeft gemeend
dat wanneer aan de zaal een lach
ontlokt is, het punt reeds ge
scoord is.
Cabaret maken vereist een duide
lijke visie op de wereld, ongeacht
of men die direct of indirect aan
het publiek wil tonen. De Leider-
dorpse toneelvereniging heeft
zich op de liedje-sketchje-liedje
vorm geworpen, met als doel elk
nummer met een lach van het
publiek af te sluiten.
Voor het verkrijgen van die lach
heeft Toverlei zich vaak moeten
forceren, en niet altijd slaagde
men er ook in het publiek aan
het lachen te krijgen. Te weinig
aandacht heeft de groep laten
uitgaan naar de inhoudelijke
voorbereiding van het nummer
naar de slotfrase met bijbehoren
de lach. Ook duiden uitgekauw
de onderwerpen als taalgebruik
door politici, reclame en Jeho
va's Getuigen op een zekere crea
tieve armoede.
Vormgeving en aankleding van de
voorstelling waren sober en ade
quaat. De spelers wisten zich re
delijk goed over het toneel te be
wegen, aan het regisseren van
het geheel was duidelijk zorg be
steed. Helaas bleef de inhoud
achter bij de presentatie.
JACQUELINE MAHIEU.
'Fietsen in het donker' door Cabaret
Lipstick. Gezien op 14 oktober in het
LAK-theater.
LEIDEN - Het meedoen aan het
(landelijke) Leids Cabaretfesti
val, en met name het bereiken
van de finale, bleek een belang
rijke stap in de ontwikkeling van
het vrouwencabaret Lipstick. De
groep maakte de overstap van
buurt- en clubhuizen naar het
kleine theater, en past ook het
programma aan de nieuwe speel
plaats aan. Grote aandacht werd
gegeven aan de vormgeving, het
mimische element werd belang
rijker, de mogelijkheden van ge
luid en licht in het theater wer
den onderzocht. Lipstick zag
haar kans weg te komen van het
traditionele conference-liedje-
sketchje patroon.
De voorstelling 'Fietsen in het don
ker' is nog duidelijk een over
gangsfase. Fraaie beeldende scè
nes die hun kracht ontlenen aan
het feit dat ze situaties tonen op
een mild ironische manier, wor
den afgewisseld door liedjes in
de bekende meerstemmige caba-
retdreun. In die liedjes worden
de dingen duidelijker uitgespro
ken, echter zonder dat men tot
een conclusie of een oordeel
komt. Lipstick is niet alleen
vrouw- maar ook manvriende-
lijk: de groep wil geen scherpe
uitspraken doen, maar probeert
het publiek zo ver te krijgen dat
het zelf de dingen op een rijtje
zet. Lipstick gaat daardoor af en
toe de pathetische kant op, zoals
in het korte nummer over abor
tus. De groep krijgt zelfs het be
lerende toontje dat ze probeert te
vermijden in de scène
De voorstelling heeft nog te veel de
abrupte overgangen die in het
traditionele cabaret gebruikelijk
zijn. De meer toneelmatige opzet
van het programma vereist ech
ter soepeler overgangen.
'Fietsen in het donker' bestaat uit
bewerkte delen uit het oude pro
gramma en nieuwe elementen.
Er ontbreekt nog een richting
aan de voorstelling: de super
marktscène heeft hier niet de
functie die het in het oude stuk
had, en komt wat in de lucht te
hangen. De koehandel om Kees
is grappig, maar leidt nergens
toe. De diverse onderdelen van
het cabaret komen nog niet sa-
Het maken van typetjes is naar de
achtergrond geschoven; moge
lijk hebben de speelsters hier
door minder houvast bij het
spreken van hun teksten, die er
vaak nogal houterig uitkomen.
Dit resulteert, samen met de
donkerslagen, in een rustige bij
na trage voorstelling.
JACQUELINE MAHIEU.
Bij 'De Appel' onder regie van Erik Vos
"De Vrek" van Molière door Toneel
groep De Appel, regie Erik Vos, titel
rol Eric Schneider. Gezien op 15 ok
tober in het Appeltheater te Scheve-
ningen.
SCHEVENINGEN - Voor de tijd
genoten van Molière was de in
terpretatie van toneel en litera
tuur een probleemloze aangele
genheid. Iedereen die afweek
van het "normale" type mens,
werd als komisch ervaren, en het
maakte niets uit of het daarbij
ging om krankzinnigen, mis-
maakten, toneelfiguren als Mo
lières "Geleerde vrouwen" of ro
manfiguren als Cervantes' Don
Qupote.
Het lijdt derhalve geen twijfel dat
ook Harpagon in "De Vrek" een
komisch personage geweest
moet zijn, dat zich alleen maar
belachelijk maakte door zijn eer,
zijn huiselijk geluk en het res
pect van zijn kinderen in de
waagschaal te stellen ter wille
van zijn geld, en als klap op de
vuurpijl liet Molière ook nog zien
hoe hij zelfs de verleidingskun
sten van de koppelaarster Frosi-
ne het hoofd wist te bieden toen
zij op het cruciale moment haar
financiële draagkracht ter sprake
bracht.
Voor de moderne toeschouwer lig
gen de verhoudingen minder
eenvoudig. Aan de ene kant kan
hij ongestoord zijn hart ophalen
aan de komedie die hem door
Erik Vos met veel zwier wordt
voorgezet en waarin De Appel
het onderste uit de kan kan mag
halen op het punt van virtuosi
teit.
Met Henk Votel als de knecht Flè-
che kan er op dat gebied niet veel
meer misgaan, maar Niek Pan-
cras en Willem Wachter (in vier
rollen) staan eveneens hun man
netje en Trudy Labij blijkt in
haar tweede seizoen bij De Appel
haar draai helemaal gevonden te
hebben.
Daartegenover staat echter de Har
pagon van Eric Schneider, die
een door en door tragische figuur
is geworden, maar dan wel met
een ridicuul gedragspatroon,
waardoor hij zich binnen het ka
der van een komedie kan hand
haven. Uitzonderlijk knap ge
speeld waren de scène met Frosi-
ne, als de liefde voor zijn geld
even verdrongen leek te zijn
door andere, "meer menselijke"
gevoelens, en de fameuze dia
loog met zijn zoon Cléante (door
Aus Greidanus neergezet als een
hapje voor de fijnproevers), als
hij een onverwachte sluwheid
ten toon weet te spreiden.
Karakteristiek was echter de be
roemde monoloog na de diefstal,
waar Schneider de komedie ver
anderde in een tragedie door te
laten zien hoe alle stoppen bij
Harpagon doorsloegen. Zijn tota
le ineenstorting was vanaf dat
moment onvermijdelijk en bleek
als een dreiging voelbaar tijdens
de slotscènes, waardoor bijna
niet meer opviel dat het laatste
bedrijf dramatisch wel erg zwak
geconstrueerd is.
Om het tweeledige karakter van
"De Vrek" zo goed mogelijk tot
uiting te laten komen, hebben
Erik Vos en decorontwerper
Tom Schenk gestreefd naar een
voorstelling zonder franje, waar
in maximaal geprofiteerd kon
worden van de suggestieve
speelstijl van De Appel. Het
eindresultaat is weer heel bijzon
der.
PAUL KORENHOF.
Eric Schneider (rechts) en Trudy Labij in 'De Vrekvan Moliere
Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan
van de Nederlands-Japanse Vereni
ging houdt het Rijksmuseum voor
Volkenkunde van 30 oktober tot en
met 19 februari in Leiden een ten
toonstelling getiteld "Vier eeuwen
Nederland-Japan, kunst-weten-
schap-taal-handel". Tijdens de Edo-
periode (1600-1868). waarin Japan
zich van de rest van de wereld afsloot,
waren het de Hollanders die als enige
westerlingen in het land mocht ver
blijven op de handelsnederzetting
Decima in de baai van Nagasaki. Ge
durende deze periode werd de basis
gelegd voor belangrijke contacten
tussen Nederland en Japan op het ge
bied van wetenschap, cultuur en
kunst. Op de tentoonstelling zijn
prenten, schilderingen, porselein,
lakwerk, documenten en velerlei ge
bruiksvoorwerpen te zien.
Het Nationale Ballet geeft op 28 oktober
in de Stadsschouwburg in Amster
dam de eerste openbare voorstelling
van "De lof der zotheid", het nieuw
ste ballet van Rudi van Dantzig. Dit
60 minuten durende ballet is gezet op
diverse composities van de Fin Jean
Sibelius, aangevuld met muziek van
Igor Strawinsky, Brian Eno en "Dan
ce Band Music" uit de jaren dertig
'De lof der zotheid' is gemaakt in op
dracht van de Stichting Praemium
Erasmianum en beleeft zijn première
op 27 oktober bij de uitreiking van de
Erasmus-prijzen. Het programma
vermeldt verder Symfonie in C van
George Balanchine op muziek van Bi-
zet. Na acht voorstellingen in Amster
dam gaat het gezelschap naar Scheve-
ningen (7 nov.) en Rotterdam (8 nov.).
"Cabaret Chez Nous", een trave-
sietengezelschap uit West-Ber-
lijn, treedt van 25 oktober tot en
met 5 november op in de Kleine
Komedie in Amsterdam Het
programma heet "Herren als Da-
Op Leids concert van
Residentie-Orkest
Residentie Orkest, eerste abonne
mentsconcert. Dirigent: Heinz
Wallberg. Solist: Thomas Zehet
mair (viool), gehoord op 15 okto
ber. Plaats: Stadsgehoorzaal.
LEIDEN - Wel niemand van
de talrijke toehoorders, die
zaterdagavond de Stadsge
hoorzaal tot bijna de laatste
plaatsen bevolkten, zal met
het programma van het Resi
dentie Orkest enige moeite
hebben gehad. Het eerste
deel was aan Oostenrijk, het
tweede aan het hoogromanti-
sche Rusland gewijd. Diri
gent en solist konden zich in
Schuberts Ouverture "lm Ita-
lienischen Stil", resp. Moz-
arts Concert in C-groot, uitle
ven. Maar dat deed dan wel
voornamelijk de violist, een
jonge Salzburger (22). die nog
steeds bezig is zijn meester
schap op te voeren. Tech
nisch staat hij nu al voor
niets, getuige de treffend
knap gestreken drie caden-
zen in Mozarts Concert.
Van meet af aan overtuigde hij
tevens van zijn muzikanteske
aard. Hij droeg zijn partij
voor als een echte speelman,
een soort van virtuoze Steh
geiger. Deze, door musiceer-
drang bezeten speelwijze
strookte niet volkomen met
het vak-zekere, wat traditio
neel formele orkestspel vol
gens het boekje. Wallberg is
een ervaren leider die echter,
noch in Schubert noch in Mo
zart, van de geijkt-veilige
koers afweek. Het spel was
gewillig meegaand, doch niet
tintelend ludiek. Pas in Moz
arts Rondo ontstond, mis
schien ook door soepeler on
derlinge aanpasing. een be
vredigend evenwicht.
Het orkest vertoonde zich na de
pauze geheel anders, als een
levend organisme, geschikt
om alle ingebouwde hart
stochten van Tsjaikofski's
6de Symphonie in feilheid te
uiten. Ik kreeg de indruk, dat
dirigent en spelers zich in de
ze gevoelsdriften van harte
thuisvoelden. Wallberg ana
lyseerde uitstekend; de klank
was doorzichtig, hevig bewo
gen en kleurig. Alle instru
menten namen daarin gelij
kelijk deel.
Jenny Zacharieva (piano). Koffie
concert in Foyer Stadsgehoor
zaal, gehoord op 16 oktober.
LEIDEN - Jenny Zacharieva
heeft zich in onze omgeving
reeds een zekere reputatie
verworven. Het spel van deze
jonge Bulgaarse pianiste is er
dan ook naar. Heel eenvou
dig in haar optreden, heeft ze
geen kunsten nodig om zich
wóctr te maken. De 'echte'
kunst is zonder meer merk
baar.
Jenny houdt blijkbaar reke
ning met het aanpassingsver
mogen van haar publiek. Ze
begon met een gemakkelijk
te verteren inleiding: de So
nate in B-groot van Mozart
(K.V. 570). Een aperitief, dat
de oren voor forsere kost
moest voorbereiden. Ze
speelde de sonate licht en fijn
(dat kan ook anders!), zodat
men in stille aandacht luister
de. Ten aanzien van wat zij
werkelijk vermag, gaf deze
vertolking nog maar een on
volkomen beeld.
De twee Prokowjevs, die volg
den, vijf, door de componist
zelf voor piano bewerkte
stukken uit het, in 1935 ge
schreven ballet "Romeo en
Julia" en de 3de Sonate, ga-
S/en door aanslag en uitbeel
ding volop blijken van een
degelijke opleiding aan het
conservatorium van Moskou.
Mogen er hier en daar wat
hardere noten in worden ge
kraakt (Prokowjev was daar
trouwens, wegens invloeden
van toen en dan, heel matig
mee), de pianiste stelde dat
als heel natuurlijk voor. Dat
is mede haar kunst. De dan
sen moest men er zich maar
bij verbeelden. Ik meen, dat
het piano-arrangement de
oorspronkelijke orkest-versie
niet geheel ten goede is geko-
Na de (tweede) koffie demon
streerde Jenny haar grote
aanleg voor virtuositeit. Het
was waarlijk geen wonder,
dat Chopin duidelijk als Sla
visch componist werd opge
voerd, en dat we dus, met
vervoering naar de, met een
kunstige pedaalglans verrijk
te melodieën van de As-dur
Ballade konden luisteren.
Van virtuositeit gesproken:
de concertgeefster excelleer
de ten slotte in Liszts "Rhap-
sodie espagnole", een werk,
dat de hoogste eisen aan de
techniek stelt, maar dat zij
met eqn plezierig gemak uit
de Estonia-vleugel toverde
Het enthousiaste publiek kreeg
nog twee zangerige toegiften
stukken van Tsjaikovski en
Scarlatti.
JOHAN VAN WOLFSWINKEL
