'Kanaal 13': nieuwe
jeugdserie bij NCRV
NOS-radio neemt stelling tegen bezuinigingen
Poppen van Oranje
op Antiekbeurs
Griekenland eist teruggave
van Akropolis-beelden
Meer vraag naar zendtijd
voor reclame op de radio
-C
J
'Kleine Prins': herkenbaar
Filmrechten 'De Aanslag' verkocht
i
VRIJDAG 14 OKTOBER 1983
HILVERSUM (GPD) - Ook in
1984 is er meer vraag naar
STER-reclamezendtijd dan
dat er ruimte is in de radio-
en tv-blokken van de STER.
Op televisie is deze „over
vraag" relatief iets afgeno
men maar de vraag naar ra
dioreclametijd is vooral op
Hilversum 1 en 2 nog groter
geworden.
voor tv-spotjes. Dat is een da
ling van 3 procent vergeleken
met dit jaar. Circa 40 procent
van die verzoeken kan niet
worden gehonoreerd, tegen
50 procent dit jaar.
Het reclameweekblad Adfor-
matie, die deze cijfers bekend
maakten tekende uit de
mond van STER-directeur
Smeekes op, dat de toewij
zingsmogelijkheden het vol
gend jaar nagenoeg gelijk
zullen zijn aan die in 1983.
HILVERSUM (ANP) - "De pro
gramma's van de Nederlandse
Omroep Stichting: nooit weg".
Met deze slogan wil de NOS-
radio zich wapenen tegen de
dreigende bezuinigingen op de
omroepbegroting en de ver
mindering van de zendtijd. Als
deze dienst het voor het zeggen
zou hebben, zou de huidige
zendtijd hetzelfde blijven en
die voor etnische minderheden
vergroten.
NOS-radioprogrammaleider
O.Cabout deelde gisteren op
een persbijeenkomst mee dat
de bezuinigingen op de om
roep op zichzelf niet verontrus
tend zijn. "Tot op zekere hoog
te zijn de bezuinigingen best te
verwerken zonder dat ze direct
tot een catastrofe leiden", al
dus Cabout. De medewerkers
van de NOS-radio maken zich
volgens Cabout echter wel zor
gen over de gevolgen van het
toekennen van de B-status aan
de VPRO (4,40 uur zendtijd per
week minder) en de uitwer
king van de regeringsplannen
in de medianota. "Weliswaar
schrijft minister Brinkman dat
de huidige zendtijd gehand
haafd blijft, maar we weten
niet wat we daarvan moeten
verwachten", aldus Cabout.
Hy stelde vast dat de NOS-radio
in geval van bezuinigingen
minder uitwijkmogelijkheden
heeft dan de andere omroepor
ganisaties, omdat de NOS-pro-
gramma's aan de wettelijke ei
sen moeten voldoen. Daar
door. aldus Cabout, zijn deze
programma's in vergelijking
veel kwetsbaarder.
De eerste symptomen van de be
zuinigingen zijn volgens hem
al merkbaar. In de afgelopen
maanden heeft de NOS-radio
moeten afzien van uitzending
van enkele Holland-Festival
evenementen en de tennis
kampioenschappen op Flus
hing Meadow Dat is volgens
Cabout in zeventien jaar niet
gebeurd. »"We zijn zo zoetje
saan wel tot de kern gekomen
waarvan weinig meer te halen
valt", zo stelde hij vast. Stop
zetting van de drie dagelijkse
nieuwsuitzendingen op Hilver
sum IV wordt overwogen.
Het voorstel in de medianota om
de omroepen de meerderheid
in het NOS-bestuur te geven is
minstens zo bedreigend als be
zuinigingen en zendtijdver
mindering. Een aantal NOS-
programma's als 'Met het oog
op morgen' en 'De avondspits'
is sommige omroeporganisa
ties al lange tijd een doorn m
het oog. De bestuurlijke macht
die zij in de visie van WVC-mi-
nister Brinkman zullen krij
gen, zal dan ook niet onge
bruikt blijven, aldus Cabout.
Hij uitte kritiek op de rijksover
heid die wel in woorden belijdt
dat de minderheden in Neder
land via radio en televisie aan
hun trekken moeten komen,
maar daar geen financiële da
den tegenover stelt. Volgens
Cabout zou de overheid juist
wel geld beschikbaar moeten
stellen om de huidige pro
gramma's in stand te houden
en zo mogelijk uit te breiden.
sienne' of 'ladydoll', die is ge
maakt door Gaultier.
In het geheel zijn er vier Franse, elf
Duitse, en twee waarschijnlijk
ook Duitse poppen alsmede een
Japanse pop. De poppen zijn in
zeer verschillende kleren en kle
derdrachten gestoken. In vitri
nes zijn bovendien losse kleer
tjes, handschoentjes en dergelij
ke te zien.
Aan de beurs nemen 39 handelaren
of firma's deel. Ze zijn allen min
of meer gespecialiseerd. Als spe
cialiteiten worden vermeld: anti
quiteiten (meubelen, aardewerk,
porcelein enzovoorts), archeolo
gie, beelden, sculptures en bron
zen, ethnografica, juwelen, goud,
zilver en wat er bij hoort, klokken
en instrumentaria, munten en
penningen, aziatische kunst, pre-
colombiaanse kunst, schilderij
en, tekeningen, boeken en gravu
res, tapijten, tin en brons alsme
de muziekinstrumenten.
Met deze poppen hebben prinses Wilhelmina en prinses Juliana in hun
jonge jaren gespeeld. De poppen worden thans voor het eerst tentoonge
stelden wel op de Oude Kunst- en antiekbeurs in Delft. f0to anp>
Prinses Christina niet herkend
Een politieman in Delft herkende prinses Christina en haar man Guiller-
mo niet tijdig toen het paar de kunst- en antiekbeurs wilde bezoeken.
Hij hield de auto tegen waarmee de chauffeur het Sint Agathaplein
voor museum 'Het Prinsenhof wilde oprijden en waar ook de wagens
van andere eregasten stonden.
De prinses en haar man stapten daarop uit en gingen te voet naar het
museum om de beurs te bezoeken. De politie zorgde ervoor, dat binnen
de kortste keren ook de eerst doorgestuurde auto van de prinses op het
plein kon worden geparkeerd.
"De politieman bij het hek had er geen idee van wie er in de gewone
blauwe stationwagen van de prinses zaten. Als er een aa- of cd-ni
merbord op had gezeten was het wat anders geweest. Gelukkig was
droog", aldus de politie.
DELFT (ANP) - Prinses Juliana
heeft gisteren in Delft de 35ste
Oude Kunst- en Antiekbeurs in
het Stedelijk Museum 'Het Prin
senhof geopend. Ze trof er tij
dens de rondleiding speelpop
pen van zichzelf en van haar
moeder, Prinses Wilhelmina. De
ze tentoonstelling blijft zolang de
beurs duurt, tot en met 2 novem
ber.
Werden eerder uit koninklijke ver
zamelingen bij jubilea van de
beurs al eens miniaturen en zil
ver uit het bezit van de oranjes
getoond, nu staan achttien pop
pen te kijk die nog slechts een
enkele keer zijn getoond.
De poppen dateren uit 1870 tot
1890 en van 1910 tot 1925. Ze zijn
beschikbaar gesteld door de
Stichting historische verzame
lingen van het huis van Oranje
Nassau. Er is een ongeveer één
meter hoge modepop bij 'Pari-
'De kleine Prins' van Antoine de
Saint-Exupéry door Schwarzes
Theater 'Die Velvets'. Gezien op 13
oktober in de Leidse Schouwburg.
LEIDEN Het zogenaamde
zwarte theater is in de ware zin
des woords illusietheater; met
behulp van theatertechnische
trucs wordt een onwerkelijke,
veelal sprookjesachtige sfeer
opgeroepen. Tegen een zwarte
achtergrond, waar in het zwart
geklede en dus onzichtbare
technici en poppenspelers on
opvallend hun werk verrich
ten, worden decorstukken en
poppen zo geraffineerd be
licht, dat de theatrale illusie
heel perfect tot stand gebracht
kan wordeh.
Bij de samenstelling van het re
pertoire komt het er op aan om
vooral die verhalen, sprookjes
of toneelstukken te kiezen, die
zich met de technische midde
len van dit soort theater be
toverend laten illustreren.
In het moderne sprookje 'De
prinsje' van een andere planeet
onder meer de aarde bezoekt
en vanuit zijn naief en nieuws
gierig perspectief het (vaak
zinloze) handelen van de men
sen gadeslaat.
Om dit alles in beeld te brengen
had men bij dit gegeven nog
het grote voordeel, dat de
schrijver zelf, Antpine de
Saint-Exupéry, de boekuitga
ve van zijn sprookje van een
groot aantal illustraties heeft
voorzien. Poppen en decor van
het Schwarzes Theater verto
nen dan ook een opvallende
gelijkenis met de tekeningen
van de auteur zelf. Voor de
kenners van het verhaal dus
een feest der herkenning.
WIJNAND ZEILSTRA.
AMSTERDAM (GPD) - Het con
cern City Film, dat een belangrij
ke rol speelt in de Nederlandse
filmverhuur en bovendien een
groot aantal bioscopen exploi
teert, gaat zich weer bezighou
den met het produceren van
speelfilms, een activiteit die tien
jaar geleden was gestaakt. Fons
en Lili Rademakers zijn door de
City Produktie Maatschappij
aangetrokken om te adviseren
over ingediende projecten. Het
filmersechtpaar krijgt tevens de
taak om produkties te begelei
den, te coproduceren, en eventu
eel zelfs te regisseren. Eerste
daad van de tot nieuw leven ge
wekte onderneming is deze week
het kopen geweest van de film
rechten op Harry Mulisch' recen
te bestseller ,De Aanslag'.
Door wie en wanneer deze roman
daadwerkelijk verfilmd wordt, is
nog niet bekend. De schrijver
had de voorkeur uitgesproken
voor Fons Rademakers als regis
seur, maar of deze cineast het
ook zal doen, hangt vooral af van
het al of niet doorgaan van een
eigen project dat door Radema
kers reeds sinds enige jaren
wordt voorbereid. Het betreft de
verfilming van de roman .Wind',
geschreven door de Zuidafri-
kaanse schrijver André Brink.
Deze film kan enkel van de grond
komen met financiële steun van
een grote Amerikaanse maat
schappij.
Amerikaanse bedrijven hebben al
in principe opmerkelijke belang-
ATHENE (GPD) - De Griekse mi
nister van cultuur en weten
schappen, Melina Mercouri,
heeft woensdag via de Griekse
ambassadeur in Londen officieel
om teruggave verzocht van wat
in de wandeling wordt genoemd
de Elgin Marbles: twaalf beel
den. vijftien metopen (versierde
vlakken), 56 friesplaten en een
karyatide (dakdragend vrouwen
beeld) van de Akropolis in Athe
ne. Deze werden in 1816 door de
Schot Thomas Bruce, zevende
Earl of Elgin, toenmalig gezant
bij de sultan in Instanboel, goed
koop opgekocht en later tegen
een nog lager bedrag aan het Bri
tish Museum verkocht.
De Britse regering heeft aangekon
digd het verzoek te zullen over
brengen aan het British Mu
seum, dat geldt als een particu
liere instelling Zo zal de komen
de dagen de discussie in de En
gelse pers over deze kwestie, die
de laatste tijd weer was geluwd
na een eerder proefballonnetje
van mevrouw Mercouri, weer op
laaien.
In die discussie heeft Nederland de
afgelopen dagen een wat bizarre
stelling laten blijken voor deze
Brink-verfilming, maar een defi
nitieve financieringsgarantie
heeft Rademakers toch nog
steeds niet in zijn bezit. De uit
eindelijke terughoudendheid
wordt geweten aan het thema
van Brinks roman: de erotische
verhouding tussen een blanke
vrouw en een zwarte man. Voor
het Amerikaanse publiek wordt
dat als een wellicht te controver
sieel onderwerp beschouwd.
De produktietak heeft een conti-
nuiteitsgarantie voor minimaal
de jaren 1984, '85 en '86. Men gaat
ervan uit dat er in die periode cir
ca 15 speelfilms van gemiddelde
kosten (1.2 mihoen gulden) ge
produceerd kunnen worden.
rol gespeeld. Dat kwam doordat
het een Nederlander was, de
PvdA-afgevaardigde Nic Tum-
mers, die voor de culturele com
missie van de Raad van Europa
een rapport opstelde over de
kwestie van teruggave van
kunstwerken aan landen van
herkomst in het algemeen. Dit
rapport was dermate genuan
ceerd. dat het in de Griekse pers
wat scheef en verminkt over
kwam. De Britse kranten, toch al
zelden in de Raad van Europa
geinteresseerd, bewaarden hier
over een yzig stilzwijgen.
door
Frans van Hasselt
In het rapport bepleitte Tummers
in principe de terugkeer van
kunstwerken uit Europa naar
niet-Europese landen van her
komst, maar stelde dat kunst
binnen Europa, ook als ze in de
loop der tijden was verplaatst,
kon blijven waar ze was aange
zien ze ook in de nieuwe omge
ving artistiek of didactisch een
goede functie kon uitoefenen.
Europa moest als een gemeen
schappelijke culturele erflater
worden gezien. Wat de speciale
kwestie van de schatten van de
Akropolis betreft, verklaarde hy
zich emotioneel een voorstander
van terugkeer („Ik hoop dit nog
in mijn leven te mogen meema
ken"), stelde echter dat er pro
blemen waren op het gebied van
luchtverontreiniging etcetera in
Athene, die alleen bilateraal kon
den worden bezien. Aanneming
van een resolutie voor terugkeer
door een meerderheid van de
landen van de Raad van Europa,
die daar overigens buiten ston
den, leek hem dan ook „een daad
van demagogie"
De Griekse pers, die het rapport
kennelijk maar half las, interpre
teerde het als een verwerping
van elke vorm van terugkeer, en
dat nog wel tijdens een groots
opgezet Holland Festival in
Athene waarin de architect Aldo
van Eyck veel good-will had
geoogst met zijn gekscherende
aankondiging van een expositie
van de kunstwerken in Amster
dam op hun terugweg „transit
naar Athene"!
Minister Mercouri, het verschil
tussen uitvoerende en wetgeven
de macht even uit het oog verlie
zend, kondigde zelfs aan dat zij
ambassadeur Pesch om nadere
opheldering zal vragen waarbij
ook meespeelde dat Nederland
zich niet positief had opgesteld
bij de Unesco-conferentie die
zich eerder met deze problema
tiek had bezighouden en die gun
stig was uitgevallen voor de be
windsvrouwe (die overigens haar
aspiraties nadrukkelijk tot de
schatten van de Akropolis be
perkt en de Venus van Milo in
het Louvre wil laten.
Dit is echter met een sisser afgelo
pen. Inmiddels heeft. de Assem
blee van de Raad van Europa een
resolutie aangenomen waar ook
Tummers zich mee verenigde en
die door de Griekse pers als over
winning wordt uitgekreten, ook
al worden bij nadere lezing de El
gin Marbles er niet in genoemd.
De resolutie houdt vast aan de
ideeën van het Europese erfgoed
dat niet moet worden verplaatst,
pleit echter in de artikelen drie
tot vijf voor het aanvullen van
„nationale verzamelingen in
sommige landen" die „tot hun
cultureel patrimonium behoren"
waarbij nadrukkelijk wordt gere
fereerd aan de Unesco-resolutie.
Het is zonneklaar dat dit op de El
gin Marbles slaat, waarvoor aan
de voet van de Akropolis een
nieuw, 'luchtschoon' museum
zal worden gebouwd. En zo
kwam het cultureel weer goed
tussen Griekenland en Neder
land. Wanneer dat zal gebeuren
tussen Griekenland en Groot-
Britanniè? „Zeker niet tydens
Thatcher", heeft Melina Mercou
ri zich al eens laten ontvallen.
Ronnie Bierman, Anna van der Staak en Pim Vosmaer (v.l.n.r.) in de eerste aflevering van 'Kanaal 13'
(Foto KIPPA)
een programma rond Martinus
Nijhoff.
Volgend jaar jubileert de NCRV
Er zijn plannen om het komend
televisieseizoen een vaste kunst
rubriek op poten te zetten. Of die
er ook komt is de vraag. Van
Doornik wyst in dit verband op
de wisselwerking tussen pro
gramma-aanbod en populariteit.
„Dit soort programma's gaat al
tijd ten koste van de populariteit.
Bovendien moet de NCRV altijd
identiteitsprogramma's maken".
De term „identiteitsprogramma's",
programma's dus die appelleren
aan de levensbeschouwing van
de omroepleden brengt het ge
sprek de NOS en de Medianota.
Minister Brinkman kondigt
daarin aan dat de functie van de
NOS moet worden terugge
bracht tot het zuiver verlenen
van diensten aan de omroepzui-
len en het maken van algemene
programma's. Van Doornik be
treurt dit.
.Omdat de NOS niet afhankelijk is
van een achterban hoeft men
daar geen leden te binden. Geen
instelling als de NOS is daarom
zo goed in staat om kunstpro
gramma's, zogenaamde impopu
laire programma's te maken. Dit
dreigt echter door de Medianota
te worden teniet gedaan. Men wil
terug naar af. De NOS is van oor
sprong een facilitaire instelling;
men verleent diensten aan ande
re omroepen. Dat houdt in het
ter beschikking stellen van stu
dio's, camera's én dergelijke. Dat
is de hoofdtaak van de NOS. Ver
der maakt men programma's die
zo algemeen zijn dat ze als het
ware boven de partijen staan: het
nieuws, eurovisie-uitzendingen,
Den Haag Vandaag, program
ma's voor minderheden. De NOS
heeft dat terrein echter in de loop
der jaren uitgebreid zodat wat nu
wordt gebracht wel een beetje
buiten haar oorspronkelijke
functie valt".
„Juist die impopulaire (kunstpro
gramma's die enigszins buiten
die oorspronkelijke functie val
len, zullen volgens de Medianota
moeten verdwijnen. En dat zou
jammer zijn, want ze komen
nooit meer terug. Andere omroe
pen nemen het niet over. Je kunt
het die omroepen echter niet
eens kwalijk nemen dat dat niet
wordt gedaan, want ze zijn alle
maal verwikkeld in een voortdu
rend gevecht om leden".
(De eerste aflevering van de 'Ka
naal 13'-serie wordt vanavond
van 19.12 tot 19.35 uur op Neder
land 2 uitgezonden).
HILVERSUM (GPD) De NCRV-televisie zendt vanaf vanavond
een nieuwe reeks afleveringen uit van 'Kanaal 13', een jeugdse
rie die vooral de iets oudere jeugd zal aanspreken. Kanaal 13
speelt zich af rond twee hoofdpersonen, programmamakers
van een lokaal radiostation dat in de loop der tijd steeds meer in
commercieel vaarwater terecht komt, maar uiteindelijk toch als
onafhankelijk opererende organisatie weet te overleven. De
hoofdpersonen Pim en Door worden gespeeld door Pim Vos
maer en Anna van der Staak. In alle afleveringen van Kanaal 13
zal de invloed van de commercie op het radiowezen steeds weer
opduiken, een gegeven dat de serie een actueel tintje geeft.
ANTWERPEN - De pas ingestelde "Scheveningen Cabaretprijs 1983' is
toegekend aan Herman van Veen. Op de foto Hans van de Weg, directeur
van de Stichting Scheveningen Bad, die hel goede nieuws aan Herman
van Veen tijdens een voorstelling van de cabaretier in Antwerpen bekend
maakte (Foto ANP)
NCRV volgt vredesdemonstratie
HILVERSUM (ANP) - NCRV-radio en -televisie besteden ruimschoots
aandacht aan de vredesdemonstratie op 29 oktober in Den Haag. De
redactie van de actualiteitenrubriek 'Hier en Nu' verzorgt in de middag
van 29 oktober via Hilversum 3 een aantal korte indrukken van de
demonstratie, evenals twee medewerkers van het jongerenprogramma
'Tussenuur'.
Twee dagen vóór de demonstratie organiseert de NCRV-radio in samen
werking met de stichting 'Leven en overleven' een discussie-avond
over het begrip burgerlijke ongehoorzaamheid (Hilversum 1, 20.03-
22.00 uur). De NCRV-radiorubriek 'Bij de tijd' gaat woensdag 26 okto
ber (Hilversum 2, 21.00 uur) in verband met de komende gebeurtenis
sen in Den Haag over 'demonstreren'.
NCRV's actualiteitenrubriek 'Hier en Nu' gaat maandag 24 oktober in op
de achtergronden van de demonstratie. Verder komt een nieuwe gene
ratie wapens aan de orde, die nog 'gevaarlijker' is dan de huidige kern
wapens.
„Kanaal 13 is een in bepaalde op
zichten in Hilversum opvallende
serie. Zij is niet gebaseerd op een
boek en de thematiek die er in is
verwerkt is heel eigentijds. De
mensen die de serie maken vor
men een zeer hecht team waarin
ook een van de actrices, Anna
van der Staak, teksten aan
draagt". Aan het woord is regis
seur-producer Jelle van Doornik,
die samen met Hetty Heyting en
Bram Hij mans (scenario) verant
woordelijk is voor Kanaal 13.
Jelle van Doornik is bij de christe
lijke omroepzuil werkzaam voor
de afdeling drama-, jeugd- en
kunstzaken. Dat betekent in de
praktijk dat hij voornamelijk -
„ik ben daar eigenlijk continu
mee bezig" - jeugdprogramma's
maakt. Een gesprek met hem
leert dat hij daar een uitgespro
ken mening over heeft. De alge
meen heersende opinie als zou
den vooral de VARA en de IKON
de meeste en beste jeugdpro
gramma's voor tv maken, deelt
hij bijvoorbeeld niet. „Het zijn al
tijd de VARA en de IKON die als
beste uit de bus komen. Nu is het
natuurlijk ook zo dat met name
de IKON heel goede program
ma's voor jongeren maakt, maar
als er een omroep is die veel aan
jeugd doet is het de NCRV wel.
En dan doel ik vooral op het aan
tal eigen produkties dat daar ge
maakt wordt".
Van Doornik is tevreden met de
jeugdserie Kanaal 13. „Het spel
van de acteurs is heel echt, heel
natuurlijk en ook de serie als ge
heel staat zeer dicht bij de reali
teit". Hij noemt een voorbeeld.
„Een thema dat in een van de af
leveringen centraal staat is het
idolendom, en de relativiteit
daarvan. Omdat allemaal zo au
thentiek mogelijk te laten over
komen laten we in die aflevering
een echte popgroep optreden. In
dit geval de Frank Boeyen
Groep".
„Kijk, oubolligheid kun je weren
en dat hebben wij dan ook ge
daan. Deze serie heeft niets meer
te maken met waar de NCRV
vroeger, zeg maar, befaamd om
was: de Pommetje Horlepieps,
de Swiebertjes". Naast het ma
ken van jongerenprogramma's
houdt Van Doornik zich bezig
met uitzendingen over kunst. Hij
maakte destijds een goed ont
vangen portret van de dichter
Achterberg en werkt thans aan
