NAVO niet eens
over sancties
Oostenrijks pelgrimsoord
opgepoetst voor de paus
Sowjet-Unie lijkt bereid
tot concessie in Genève
Politieke macht kleurlingen
IRA-leider gearresteerd
|Na vliegtuigincident
Mitterrand spreekt
lang met Gromiko
TB HUUR
Zadelhoff Den Haag
070-643955
ZATERDAG 10 SEPTEMBER 1983
MADRID (UPI/RTR/AFP) - De
Sowjet-Unie lijkt bereid tot een
belangrijke concessie bij de on
derhandelingen met de Verenig
de Staten over de beperking van
de raketten voor de middellange
afstand in Europa (INF) die in
Genève worden gehouden. Dit
heeft de Westduitse minister van
buitenlandse zaken Hans-Die-
trich Genscher gisteren op een
persconferentie in Madrid be
kendgemaakt.
De Russische minister van buiten
landse zaken, Andrej Gromiko,
verklaarde donderdag tijdens
een onderhoud met zijn West
duitse ambtsgenoot in de wan
delgangen van de conferentie
voor veiligheid en samenwer
king in Europa die deze week in
Madrid werd afgesloten, dat de
kernwapens van Frankrijk en
Buitenland
Groot-Brittannië als een "aparte
categorie" zouden kunnen wor
den beschouwd. Genscher zei
het "opvallend" te vinden dat
Gromiko hem had gezegd dat de
Britse en Franse kernwapens
twee aspecten hebben. Zij zou
den volgens Gromiko als strate
gische wapens kunnen worden
beschouwd, maar eveneens als
wapens voor de middellange af
stand.
"Indien dit voorstel van Gromiko
betekent dat de Sowjet-Unie er
van afziet om de Franse en Britse
kernwapens bij het INF-overleg
te betrekken, kan dat inhouden
dat de weg naar een overeen
komst in Genève vrij is", aldus
de Westduitse minister.
Genscher voegde eraan toe dat in
1980 wijlen Leonid Brezjnev en
Andrej Gromiko het met hem
eens waren dat de Franse en
Britse kernwapens als strategi
sche wapens moesten worden
beschouwd. Dit zou betekenen
dat zij van de INF-onderhande-
lingen konden worden uitgeslo
ten. Sowjet-leider Joeri Andro
pov stond er later op dat de Fran
se en Britse systemen wel zou
den worden meegerekend in Ge
nève en bij de Amerikaanse ra
ketten voor de middellange af
stand moesten worden opgeteld.
Dit standpunt van de Russen
was een van de belangrijkste hin
derpalen die de vooruitgang van
het INF-overleg in de weg stond.
Het Witte Huis wilde gisteren nog
niet ingaan op de verklaring van
Genscher. Een regeringswoord
voerder Larry Speakes zei: "We
onderhandelen in Genève en
wachten af wat zij daar voorstel
len".
BELFAST (AFP) - De politie in
Noord-Ierland heeft de "staf
chef en de "commandant" van
de "brigade" in Belfast van het
Ierse Republikeinse leger IRA
gearresteerd.
Beide mannen behoren tot de 18
verdachten die dinsdagochtend
vroeg in Belfast werden aange
houden na mededelingen aan de
politie van Robert Lean, de nieu
we "super-verklikker", die vol
gens politiekringen de nr. twee
van de IRA in Belfast was.
Vijf belangrijke leden van de poli
tieke vleugel van de IRA, de
Sinn Fein, zeiden te verwachten
gearresteerd te zullen worden.
Sinn Fcin-leider Gerry Adams,
die was gekozen om West-Belfast
in het Britse parlement te verte
genwoordigen. en vier andere le
den van het bestuur van de Sinn
Fein gaven een verklaring uit
waarin zij de plaatselijke politie
beschuldigden van poging tot
het scheppen van een sfeer van
demoralisatie onder nationalis
ten en republikeinen. "Dit is een
voorspel tot arrestatie van acti
visten van de Sinn Fein, onder
wie onszelf. Ons is meegedeeld
dat de politie van plan is zoveel
mogelijk republikeinen te arres
teren op basis van of door ge
bruik van Robert Lean".
In de verklaring werd het stilzwij
gen van de katholieke hiërarchie
en de katholieke partij de so
ciaaldemocratische en arbeiders
partij over de nu gevolgde tac
tiek gekritiseerd.
BRUSSEL (DPA/UPI/Rtr) - De NAVOlanden hebben gis
teravond op hun vergadering in Brussel geen gemeen
schappelijk antwoord kunnen vinden op het neerschie
ten van het Zuidkoreaanse lijnvliegtuig door de Sowjet-
Unie.
Na ongeveer tweeëneenhalf uur
beraad door de permanente ver
tegenwoordigers van het wester
se bondgenootschap zei secreta
ris-generaal Joseph M. A. H.
Luns tegen de persvertegen
woordigers dat men het erover
eens geworden was dat het niet
ging om een probleem tusen oost
en west. Het incident gaat veel
meer de hele wereld aan. Het
wordt daarom aan elk land af
zonderlijk overgelaten maatrege
len bij wijze van reactie te ne
men. Op het NAVObcraad is ook
niet gesproken over strafmaatre
gelen.
Ook wat betreft het opschorten
van het vliegverkeer met de
Sowjet-Unie voor de duur van
twee weken zei Luns dat dit aan
de beoordeling van elk NAVO-
land afzonderlijk werd overgela
ten. In Bonn was gemeenschap-
Oververhit
Toen het in een klas van een
huishoudschool in Würzburg
in de Bondsrepubliek wat al
te rumoerig werd, kookte de
lerares over. Zij greep een
koekepan en sloeg er een
leerlinge mee op het hoofd.
Nog twee andere meisjes kre
gen een klap en alle drie lie
pen verwondingen op.
De justitie in Würzburg deelde
gisteren mee dat tegen de
niet nader genoemde en bijna
aan haar pensioen toe zijnde
lerares een strafvervolging
zou worden ingesteld. Zij zou
beboet kunnen worden met
maximaal 10.000 mark we
gens het toebrengen van li
chamelijk letsel.
Franco
Van de grote markt in Valencia
is gisteren het ruiterstand
beeld „verwijderd" van
Spanjes ex-caudillo Francis
co Franco Bahamonde. Zoals
tijdens zijn langdurig sterf
bed liet ook de gietijzeren ge
neraal Franco zich niet zon
der meer weghalen. Er waren
elf uur voor nodig.
Eerst kon de kraanwagen het
ruiterstandbeeld niet tillen.
Vervolgens gooiden jongelui
die het met de verwijdering
niet eens waren met stenen
naar de onherkenbaar ge
maakte werklieden en daarna
brak het beeld in tweeën.
De socialistische gemeenteraad
van Valencia had vier jaar ge
leden besloten dat het monu
ment voor Franco niet in het
centrum van de stad thuis
hoorde, maar pogingen om
het weg te halen mislukten
telkens door technische pro
blemen en krachtige tegen
stand van Franco's bewonde-
Dure minachting
De popster Robin Gibb van de
Beegees werd gisteren ver
oordeeld tot twee weken ge
vangenisstraf, maar een hof
van beroep veranderde de
zelfde dag nog het vonnis in
een boete van bijna 23.000
gulden. Robin Gibb werd
veroordeeld wegens minach
ting van het hof in verband
met een interview over zijn
huwelijk dat hij in mei van
dit jaar aan een Schotse krant
heeft gegeven.
Gibb zei voor de rechtbank dat
de verslaggever van de krant
hem tot zijn ontboezemingen
had aangezet. Hij sprak van
emotionele uitbarsting. De
rechter vond dat de inhoud
van het interview veel verder
ging dan wat men een emo
tionele uitbarsting kan noe-
Kort nadat hij tot twee weken
gevangenisstraf was veroor
deeld werd het vonnis door
een instantie van beroep ver
nietigd. Deze instantie ver
oordeelde hem echter, we
gens de ernst van de zaak, tot
een hoge geldstraf.
pelijk NAVO-optreden op dit
stuk al door een regeringswoord
voerder aangekondigd.
Joseph Luns verklaarde dat de
NAVOpartners onderlirtg in con
tact zouden blijven over het inci
dent en hij gewaagde van een
"duidelijk signaal" aan de Sow-
jet-Unie. "Wij zullen trachten te
waarborgen dat zich geen herha
ling van het incident voordoet",
zei hij.
De verwachting in Brussel was dat
een meerderheid der 16 NAVO
landen aan een vliegverbod van
twee weken op de Sowjet-Unie
en vice-versa met ingang van 15
september zou meedoen. Frank
rijk, Turkije. Griekenland en
Spanje spraken zich in Brussel
tegen zo'n verbod uit.
De Sowjet-Unie heeft gisteren er
kend verleden week een Zuidko-
reaans passagiersvliegtuig te
hebben neergeschoten, maar zij
wijst de verantwoordelijkheid
daarvoor af. Ook wees zij eisen
tot schadevergoeding van de
hand.
Op een persconferentie in Moskou
verklaarde maarschalk Nikolai
Ogarkow, chefstaf van de Russi
sche strijdkrachten, dat ge
vechtsvliegtuigen het Zuidkore
aanse vliegtuig met raketten
hebben neergeschoten toen het
weigerde instructies om te lan
den op te volgen.
De Sowjet-Unie heeft beloofd "ar
tikelen en documenten" te zullen
tonen van de- Zuidkoreaanse
Boeing. Sowjet-ambassadeur
Wladimir Pawlov heeft tegen
over ambtenaren van het Japan
se ministerie van buitenlandse
zaken verklaard dat Sowjet-vaar-
tuigen in het noordelijk deel van
de Stille Oceaan brokstukken
hebben gevonden die positief
geïdentificeerd zijn als wrak
stukken van de jumbo.
Ten oosten van het Japanse eiland
Hokkaido is gisteren het lijk van
een kind opgevist, dat mogelijk
een van de passagiers was van de
Boeing 747. Volgens de politie,
die het geslacht van het kind nog
niet heeft kunnen vaststellen, is
het slachtoffer tussen de zes en
elf jaar.
President Reagan heeft zondag uit
geroepen tot dag van nationale
rouw om de Amerikaanse slacht
offers van de ramp met het Zuid
koreaanse toestel. Hij deed dit na
een herdenkingsdienst voor de
61 Amerikaanse slachtoffers in
Washington.
Op verschillende plaatsen in de
Verenigde Staten werden anti-
Russische bijeenkomsten gehou
den, in Miami kwamen 1.000 an
ti-communistische Cubanen bij
een. Zij droegen voor ieder van
de 269 slachtoffers van de ramp
een kruis mee en verscheurden
Russische vlaggen.
In de haven van Los Angeles wei
gerden dokwerkers een Russisch
vrachtschip te lossen. Het schip,
waarvan de lading onder meer
uit wodka bestaat, staat onder de
bescherming van de kustwacht.
Negen Amerikaanse staten hebben TEHERAN (DPA) De voorzitter
PARIJS (AFP/UPI) - President
Francois Mitterrand van Frank
rijk heeft gisteren in Parijs een
onderhoud van uitzonderlijk lan
ge duur - meer dan twee uur -
gehad met de Sowjetrussische
minister van buitenlandse zaken
Andrei Gromiko. Ze hebben het
in eerste instantie gehad over de
Euroraketten en de vernietiging
van het Zuidkoreaanse vliegtuig.
Toen Gromiko het Elysee verliet
zei hij dat het gesprek "rijk van
inhoud" was geweest, dat men
het e
s of n
of r
geweest over enkele zaken en on
eens over andere.
Van zijn kant zei de Franse woord
voerder. Michel Vauzelle, dat
president Mitterrand niet had af
gezien van het aan de orde stel
len van vraagstukken "die op het
Nieuwe grondwet Zuid-Afrika
KAAPSTAD (Reuter) Het Blan
ke Zuidafrikaanse parlement
heeft gisteren zijn goedkeuring
gehecht aan het ontwerp voor
een nieuwe grondwet, die kleur
lingen en Indiërs beperkte poli
tieke macht geeft. Of de grond
wet ook daadwerkelijk van
kracht wordt, hangt af van de
blanke minderheid in Zuid-Afri
ka. Op 2 november kunnen de
blanken zich over het ontwerp
uitspreken in een referendum.
Het ontwerp werd aangenomen
dankzij de steun van de regeren
de nationale partij van premier
Botha en de kleine nieuwe repu
blikeinse partij. De progressieve
federale partij en de uiterst
rechtse conservatieve partij
stemden tegen, zij het om ver
schillende redenen. De liberale
partij wijst het ontwerp af, om-
Iran bedreigt
Frankrijk
over Libanon
winkeliers gevraagd geen popu
laire Russische artikelen als
wodka meer te verkopen en ook
niet meer te bestellen.
De Veiligheidsraad van de Ver
enigde Naties die gisteren zou
bijeenkomen voor een stemming
over een ontwerp-resolutie over
het neerschieten van het Zuidko
reaanse lijnvliegtuig heeft zijn
zitting verschoven naar maan
dag.
het Iraanse parlement Hoja-
tolleslam Hasjemi Rafsandjani
dreigt met militair ingrijpen te
gen Frankrijk als dit land en de
Verenigde Staten zouden over
gaan tot een rechtstreeks treffen
met islamitische elementen in
Libanon.
In een gisteren door de Iraanse ra
dio uitgezonden toespraak dreig
de Rafsandjani in dat geval met
het inzetten van enkele tegen
Irak vechtende Iraanse legeron
derdelen tegen Frankrijk. De be
dreiging is uitgelokt door de ver
kenningsvluchten van Franse
vliegtuigen boven Libanon.
CASTELLARAS-LE-VIEUX
(DPA) - Drie voortvluchtige ge
wapende mannen hebben giste
ren uit een villa in Castellaras-le-
Vieux, ten noorden van Cannes
op de Azurenkust, sieraden ter
waarde van 8 miljoen (Franse)
frank gestolen.
De drie mannen boeiden de uit de
Verenigde Staten afkomstige ei
genares van de villa, haar vrien
din en de huisbediende.
Behalve de sieraden namen de
mannen nog 3.500 dollar in baar
geld mee.
WENEN Wat doet een gemeente
van 1927 inwoners als plotseling
de paus komt opdraven? Zij pro
beert er in alle opzichten uit te
halen wat erin zit. Zo gaat dat
ook in het kleine Oostenrijkse
pelgrimsoord Mariazell, waar de
paus dinsdag zijn vierdaags be
zoek aan Oostenrijk afsluit.
Mariazell is de oudste en meest be
kende Oostenrijkse Maria-bede-
vaartsplaats, met een basiliek en
een uit de 12e eeuw stammend
madonnabeeldje waaraan won
deren worden toegeschreven. In
het gouden verleden werden pel
grimstochten gemaakt vanuit de
verste uithoeken van de Oosten-
rijks-Hongaarse gebieden naar
deze kerk, hoog gelegen in de
bergen op de grens tussen Bene
den-Oostenrijk en Stiermarken.
Omdat de wonderen in Mariazell
niet, en dat met opzet niet, me
disch worden onderzocht op hun
waarheid, komen de stromen
pelgrims en toeristen doorgaans
alleen maar geestelijke troost
zoeken of de rijkdom aan goud
en zilver in de basiliek bewonde
ren. Koningen en keizers zijn er
op bezoek geweest, maar tot nu
toe geen paus. Een paus, Pius VI,
wilde er 201 jaar geleden even
langs gaan tijdens een rondreis
door Oostenrijk en een deel van
Zuid-Duitsland, maar het regen
de te hard en de wegen waren er
barmelijk slecht, en daarom zag
hij maar van het bezoek af.
Daar komt nu dank zij paus Johan
nes Paul II verandering in. De
gemeente Mariazell heeft met
een minimum aan uitgaven van
ongeveer twee miljoen gulden
het plaatsje zelf opgelapt en ette
lijke verbeteringen, die ver bo
ven het pausbezoek uitreiken,
doorgevoerd, zoals een nieuwe
telefoonleiding en een nieuw wa
terleidingsysteem onder het cen
trum van de stad, dat toch gelegd
had moeten worden. Tegelijker
tijd heeft het gemeentebestuur
het tienvoudige bedrag uit de
provinciale kas geklopt om de
wegen die naar het plaatsje voe
ren, op te knappen, parkeerplaat
sen aan te leggen en de hoogst
nodige sanitaire voorzieningen
aan de rand van het oord aan te
brengen.
door
Anton Koene
Toneelstuk
De laatste maanden leek het of in
Mariazell een groot volkstoneel
stuk werd opgevoerd. Alle figu
ren die erin thuishoorden, speel
den een grotere of kleinere rol en
probeerden hun eigen belangen
te realiseren. De burgemeester,
de wethouders voor kunst en
vreemdelingenverkeer die elkaar
in de haren vlogen, een beminne
lijke pater superieur van de basi
liek, die op het moreel uit was, de
elkaar beconcurrerende hotelei
genaars en de eigenaars van de
souvenirstalletjes.
De burgemeester heeft dank zij het
hoge bezoek uit het Vaticaan zijn
structurele vernieuwingen er
door gedrukt. De wethouder
voor vreemdelingenverkeer
heeft de hoteleigenaars tot mo
dernisering van de hotelkamers
gekregen. De wethouder voor
culturele zaken heeft met tranen
in de ogen moeten toezien hoe
het oudste huis in het plaatsje te
gen de vlakte ging omdat de vei
ligheidsfunctionarissen het
straatje erlangs te nauw vonden
voor de pauselijke optocht. En
de man die de slag om de volks
tuintjes heeft verloren, die plaats
moesten maken voor een grote
parkeerplaats, is ook niet blij.
De hoteleigenaars rekenen erop
dat als de tijden slecht zijn er
meer pelgrims komen, en als het
goed gaat de toeristen hun weg
naar het bedevaartsoord zullen
vinden. Met zakelijk instinct
hebben ze de gevels allemaal een
nieuw verfje gegeven. De souve
nirstalletjes - een doorn in het
oog van menige moraalprediker
hebben ondanks een eeuwen
lange geschiedenis, die teruggaat
tot de 14e eeuw, het loodje moe
ten leggen en zijn verdwenen
achter het tijdelijke altaar dat
voor de basiliek is opgetrokken.
Het verhaal van het kleed van het
Maria-en-Jezus-beeldje is ty
pisch zoiets waar de mensen zich
daar op het ogenblik mee bezig
houden. Het oude beeldje dat
nestelt in een weelderige, grot
achtige kapel met veel goud en
zilver, middenin de kerk, is ge
drapeerd met exclusieve gewa
den, waarvan vrijwel iedere noe
menswaardige Middeneuropese
adelijke dame er een geborduurd
lijkt te hebben.
Wat krijgen Maria en Jezus aan als
de paus op bezoek komt? In de
kledingkast bevindt zich een bij
na honderd jaar oud gewaad dat
door een van de Poolse prinses
sen Radziwil is geborduurd. Het
is van witte zijde met fijn bor
duurwerk en zacht-zijden rozen.
Wat is leuker dan een Pools ge
waad ter ere van de paus?
Maar wacht even, roepen anderen.
Deze kerk is in wezen nog altijd
de voornaamste kerk voor de
Hongaarse katholieken, die er
nog steeds bij vele duizenden
naar toestromen. Een weelderig
Hongaars kunstwerkje dus? Dat
dat het wortelt in het apartheids
systeem. De rechtse conservatie
ven vinden juist dat het ontwerp
een aantasting van de apartheid
Volgens de nieuwe grondwet komt
er een parlement drie kamers,
een voor blanken, een voor
kleurlingen en een voor Indiërs.
De samenstelling van die kamers
is zodanig dat de blanken het po
litieke systeem blijven beheer
sen. Voorts komt er een presi
dent met vergaande bevoegdhe
den. De zwarte meerderheid van
de bevolking blijft uitgesloten
van iedere politieke medezeg
genschap.
Op 2 november kunnen de blan
ken. ongeveer een zesde van de
totale bevolking, ja of nee zeggen
tegen het ontwerp. Zeggen ze
neen, dan beteként dit waar
schijnlijk het politieke einde van
premier Botha, aldus waarne
mers. Zeggen ze ja, dan moet Bo
tha nog de kleurlingen en Indiërs
zien te overreden. Hij heeft be
loofd ook onder deze bevolkings
groepen een referendum te hou
den, maar een datum daarvoor is
nog niet vastgesteld.
ogenblik een gevaar zijn voor de
wereldvrede".
Wat het neerschieten van het Zuid
koreaanse vliegtuig betreft heeft
Mitterrand tegenover Gromiko
het Franse standpunt uiteenge
zet en gezegd dat hij graag zou
zien dat de door Parijs voorge
stelde maatregelen ingang zou
den vinden voor het beter waar
borgen van de veiligheid van de
burgerluchtvaart, aldus Vauzel
le.
Minister Gromiko was gistermor
gen in de Franse hoofdstad aan
gekomen nadat hij in Madrid de
Europese veiligheidsconferentie
in haar slotfase had bijgewoond.
Wat de Euroraketten betreft werd
van Franse zijde bericht uit
Westduitse koker tegengespro
ken dat de Sowjet-Unie verschil
zou hebben onderkend in ener
zijds de Franse en Engelse forces
de frappe en anderzijds de Ame
rikaanse in NAVO-kader.
De vrede in het Midden-Oosten,
Polen en Afghanistan stonden
ook op Mitterrands en Gromi-
ko's agenda.
De Sowjetminister zou gisteren
ook nog van gedachten wisselen
met premier Pierre Mauroy en.
aan een diner, met zijn Franse
collega Claude Cheysson.
Ierland wijst
Russische
diplomaten uit
DUBLIN (AFP) - De regering van
Ierland heeft gisteren drie Sow
jetrussische diplomaten aange
zegd het land te verlaten wegens
activiteit die niet verenigbaar is
met internationaal overeengeko
men gedrag van diplomatiek per
soneel. Dit is gisteravond van
Ierse officiële zijde vernomen.
De uitgewezen diplomaten zijn de
eerste-secretaris van de Sowje-
tambassade in Dublin, G.A. Sa-
lin en tweede-secretaris VX Li-
passowa en zijn vrouw.
ADVERTENTIE
zouden de Oostenrijkers weer
niet leuk vinden. Uiteindelijk
dan maar het goudbrokaat dat
keizerin Maria Theresia persoon
lijk heeft gemaakt? De bisschop
pen hebben een paar dagen voor
het bezoek het laatste woord nog
niet gezegd.
In Mariazell ontmoet de paus onge
veer 30.000 geestelijken. Vijfen
twintig nonnen, van het klooster
voor ongeschoeide karmelieten,
die zwijgend hun leven slijten
achter de kloostermuren aan de
rand van Mariazell, mogen ook
komen en voor één dag hun zwij
gende bestaan onderbreken. De
enige leken die een plaatsje voor
de basiliek hebben toegewezen
gekregen, zijn diegenen van de
1927 Mariazellers die het de
moeite vinden en erom gevraagd
hebben. Voor andere mensen,
ook van omliggende plaatsjes, is
geen plek.
De meeste mensen zijn van plan
het bezoek op de televisie te vol
gen, waarop bijna iedere pause
lijke schrede „live" wordt ver
toond.
Toch vindt de Oostenrijkse televi
sie één plaats blijkbaar te gevoe
lig om vast te leggen. In de basi
liek bevindt zich het graf van de
Hongaarse kardinaal Josef
Mindszenti, die in ballingschap
verbitterd in Wenen is gestorven.
Zijn laatste wens was dat hij daar
zou rusten tot hij in Hongarije
zou wordenbegraven. Op het
graf zal de paus korte tijd bid
den. Maar liever dan het risico te
lopen van ruzie met de buren
in Tsjechoslowakije en Honga
rije kan de Oostenrijkse televisie
bijna door iedereen worden ont
vangen laten de camera's een
paar leuke toeristische plekjes
zien in plaats van de biddende
paus.
I in,
in Alphen a/d Rijn
in het hart van de
randstad:
NIEUW COMPLEX BEDRIJFSUNITS,
TOTAAL 7200 M2, INCL. 1900 M2
KANTOOR IN UNITS VAN 450 M2.
UITERST MODERNE OUTILLAGE,
UITSTEKENDE SITUERING.
informatie en verhuur:
Hopman Groep B.V.
Boerhavelaan
nabij hoofdstation N.S., Zoetermeer.
Tel.: 079-219350.
Makelaars taxateurs o.g
Specialisten in bednifsobjecten
