c
Belastingen in 1984 omlaag
Verhuizen om
aan zigeuners
te ontsnappen
'Ik vond het vruchtbare grond'
Onderzoek RSV
vordert gestaag
contact
lenzen
Stelling boos over
brief van De Ruiter
Premier Lubbers ldest voor "stimulering":
Tuin Masson
'omgespit'
door krakers
Gemeente Ede betaalt
Spandoeken
op straat
toegestaan
DONDERDAG 25 AUGUSTUS 1983
Binnenland
Fransen honden
schipper vast
URK (ANP) - De schipper van
de Nederlandse kotter KW 25
'Willem Adriana' wordt door
de Franse autoriteiten in de
haven La Rochelle vastge
houden op beschuldiging
van bedreiging van een Fran
se visserij-inspecteur. Zijn
schip heeft inmiddels de ha
ven verlaten.
Bij een controle van de vangst
aan boord van de kotter liep
een woordenwisseling tussen
schipper en inspecteur uit de
hand. Daarbij zou de inspec
teur zijn uitgegleden over een
aantal vissen.
DEN HAAG (ANP) - Luchtmaeht-
kapitcit Meindert Stelling uit Al
phen aan den Rijn is verontwaar
digd over de brief van minister
De Ruiter (defensie), waarin vol
gens de kapitein staat dat hij
minder geschikt is als militair,
omdat hij niet bereid is alle op
drachten in het gebruik van
kernwapens onvoorwaardelijk
uit te voeren. Stelling zei bijzon
der teleurgesteld te zijn. vooral
over het feit dat De Ruiter on
voorwaardelijke gehoorzaam
heid eist.
Deze "befehl ist befehl"-teneur
wijst Stelling van de hand. Hij
kondigt aan deze of in ieder ge
val volgende maand opnieuw ju
ridische stappen bij de centrale
raad van beroep in Utrecht te ne
men. Stelling ergert zich vooral
aan de eis tot onvoorwaardelijke
gehoorzaamheid die De Ruiter
hem zou stellen. Hij wijst er op,
dat aan officieren tijdens de op
leiding wordt voorgehouden dat
het "befehl ist befehl" binnen de
Nederlandse krijgsmacht niet
bestaat.
De kwestie-Stelling loopt al meer
dan drie jaar. Kapiteit Stelling is
een bekend tegenstander van
kernwapens. In maart stond op
een beoordeling van zijn functie
als officier dat hij lid is van een
IKV-werkgroep en dat hij zijn
opvattingen over de kernwapen-
problematiek regelmatig publi
ceert in dag- en weekbladen.
Hoewel die beoordeling hem ge
schikt verklaarde voor alle naast-
hogere functies, werd geadvi
seerd bij toekomstige functies
rekening te houden met zijn op
vattingen over kernwapens.
De minister van defensie stuurde
de kapitein toen een beschik
king, waarin stond dat Stelling
minder geschikt was. Stelling
wendde zich daarop tot de cen
trale raad van beroep, de hoogste
rechterlijke instantie, die in mei
oordeelde dat de beoordeling in
strijd was met de vrije menings
uiting.
In reactie hierop heeft minister De
Ruiter Stelling een nieuwe be
schikking gestuurd waarin vol
gens Stelling wordt geèist dat al
le opdrachten inzake het gebruik
van kernwapens onvoorwaarde
lijk moeten worden uitgevoerd.
DEN HAAG (GPD/ANP) - Premier Lubbers vindt dat be
lastingen en premies volgend jaar moeten worden ver
laagd. Hij geeft aan dergelijke "stimulerende maatre
gelen" de voorkeur boven verkleining van het financie
ringstekort (verschil tussen inkomsten uitgaven van de
staat), zo blijkt uit een interview met de premier in
Elseviers Weekblad.
De uitspraken van Lubbers wer
den gisteren gepubliceerd, enke
le dagen voordat het kabinet het
belasting- en dekkingsplan voor
1984 zal vaststellen. Verwacht
wordt dat hierover maandag de
laatste beslissingen zullen wor
den genomen. Volgende week
vrijdag moet de volledige begro
ting voor volgend jaar gereed
zijn.
In het interview zegt Lubbers dat
de belasting- en premiedruk eind
vorig jaar hoger bleek dan uit de
officiële cijfers naar voren
kwam. Tegelijkertijd bleek het
kabinet-Van Agt/Terlouw de in
komsten uit het aardgas veel te
hoog te hebben geschat; Lubbers
vraagt zich dan ook af of het
daarom niet verstandig zou zijn
het financieringstekort in fasen
te verkleinen en voorrang te ge
ven aan lastenverlichting. De
premier voegt daar aan toe dat de
discussie hierover in het kabinet
- met de ministers Ruding (finan
ciën) en Van Aardenne (econo
mische zaken) - niet controver
sieel is.
Stimulans
Volgens Lubbers stapt het kabinet
'Volgend jaar
eerste hart
transplantatie'
UTRECHT (ANP) - In 1984 zai
voor het eerst in een Nederland
ziekenhuis een hart worden ge
transplanteerd. Dat is de stellige
overtuiging van het hoofd van de
vijf jaar oude hartchirurgische
afdeling van het Academisch
Ziekenhuis in Utrecht, de Zuid
afrikaan drs. J.F. Hitchcock. Het
is alleen nog de vraag welk zie
kenhuis dit paradepaardje in de
hartchirurgie zal binnenhalen.
De voorbereidingen zijn in volle
gang, zo meldt hij.
Er staan vijf ziekenhuizen klaar om
harttransplantaties te gaan doen,
maar volgens het ministerie van
welzijn, volksgezondheid en cul
tuur (WVC) is één harttransplan
tatie-centrum in Nederland vol
doende. Hitchcock: "Er zijn twee
besprekingen geweest. Het gaat
naast het AZU om het Utrechtse
St. Antoniusziekenhuis en de
Academische ziekenhuizen van
Leiden, Rotterdam en Gronin
gen. Op dit moment is er een
commissie aan het werk die de
vijf ziekenhuizen bezoekt om te
kijken of ze de juiste deskundig
heid en voorzieningen hebben"'
WEERRAPPORTEN
Amsterdam
De Bilt
Deelen i
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Athene
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
niet af van zijn plan om het over
heidstekort te verkleinen tot 7,4
procent van het nationaal inko
men in 1986. Een beheersing van
het tekort blijft nodig, zegt Lub
bers. Aan de andere kant kan er
van een lastenverlaging (lagere
belastingen en premies) een psy
chologische stimulans uitgaan
voor werkgevers en werknemers
en dat heeft weer gunstige gevol
gen voor het financieringstekort,
aldus de premier.
Maatregelen
Uit de tot nu toe genomen beslis
singen in het kabinet en de amb
telijke adviezen daarover, kun
nen vrijwel zeker de volgende
maatregelen voor volgend jaar
worden afgeleid:
een verhoging van (het laagste ta-
rief van) de btw met enkele pro
centen;
ter compensatie daarvan een ver
laging van de ziektewetpremie
(langdurig zieken zullen straks
misschien geen vakantierechten
meer kunnen opbouwen);
een verhoging van de gasprijs
met drie tot vier cent per kubie
ke meter;
0 een tijdelijke verhoging van de
loon- en inkomstenbelasting, die
op 1 april van dit jaar al werd in
gevoerd omdat de zg. solidari-
teitsheffing verviel;
een verhoging van de accijnzen
op tabak en (mogelijk) wijn;
een versnelde samenvoeging van
ww en wwv, waarbij de werkne
mers hogere premies gaan beta
len (tot nu toe krijgen werklozen
de wwv-uitkering nadat zij en
halfjaar ww hebben genoten)
CDA en WD zijn het nog oneens
over een eventuele beperking
van de inflatiecorrectie (de infla
tiecorrectie moet voorkomen dat
mensen in een hogere belasting
schaal terecht komen als ze door
de inflatie meer gaan verdienen,
een soort prijscompensatie in de
belastingsfeer dus). De liberalen
willen de inflatiecorrectie, waar
van vooral de hogere inkomens
profiteren, volledig in stand hou
den, maar het CDA acht dit wei
nig zinvol omdat de meeste
werknemers al vrijwillig afstand
hebben gedaan van hun prijs
compensatie.
COXHAVEN - Een foto van de 2 Algerijnse verstekelingen aan boord van het Nederlandse vrachtschip Anny
Danielsen. Het tweetal slaagde er drie weken geleden in om in de Algerijnse haven Skikda ongemerkt aan boord
te komen. De kapitein van het schip houdt de verstekelingen in het ruim op zoek naar een land dat de twee wil
opnemen. Tot nu toe hebben Portugal, Ierland en Engeland geweigerd de Algerijnen toe te laten.
(Foto ANP)
DEN HAAG (GPD) Het bijna on
beperkte geloof in een voort
gaande groei van de economie
heeft indertijd voor een groot
deel geleid tot het ontstaan van
het nu in elkaar gestorte Rijn-
Schelde-Verolme concern. Het
zal zeer waarschijnlijk één van
de conclusies worden in het rap
port van de parlementaire en
quêtecommissie die de oorzaken
onderzoekt van de ondergang
van RSV.
De commissie heeft de Tweede Ka
mer laten weten dat zij goed vor
dert met haar onderzoek. Het
blijkt echter een zo omvangrijke
en tijdrovende klus, dat het onze
ker is of de commissie het werk
De bijeenkomst van de RSV-enquêtecommissie onder voorzitterschap
'an kamerlid Van Dijk (rechts). Naast hem vice-voorzitter Van Dam.
(Foto ANP)
binnen de gestelde termijn kan
klaren. Volgens de opdracht van
de Kamer zou het onderzoek in
maart 1984 afgerond moeten zijn.
Met het onderzoek van dossiers is
men zo ver gevorderd dat de
commissie binnenkort met men
sen gaat praten die indertijd een
rol hebben gespeeld bij het sa
menvoegen van de ondernemin
gen die ten slotte het RSV-con-
cern zijn gaan vormen. De ge
sprekken dienen tevens als voor
bereiding op de openbare verho
ren die later zullen volgen.
Onder de mensen die de commis
sie wil spreken zullen zowel mi
nisters en eventueel topambte
naren uit die tijd zijn als bestuur
ders uit de RSV-kring. Eén van
de hoofdrolspelers in die tijd was
Cornelis Verolme. Hij was een
verklaard tegenstander van de
samenbundeling. Enige jaren ge
leden is Verolme gestorven.
De commissie probeert zich bij de
beoordeling van wat zij onder
ogen krijgt, zo goed mogelijk te
verplaatsen in de gedachtengang
van de tijd waarin bepaalde be
slissingen werden genomen.
„Groei werd als een soort natuur
lijk gegeven gezien", aldus de uit
het CDA afkomstige commissie
voorzitter Van Dijk.
„Het geloof in de voortgaande
groei was haast onbeperkt. Zo
ging men er zonder aarzeling van
uit dat bijvoorbeeld de aanvoer
van olie in de Rotterdamse ha
ven jaarlijks met 10 procent zou
stijgen; en zou blijven stijgen.
Bovendien werd er toen heel an
ders gedacht over de gewenst
heid van grote concentraties".
NIEUWENHAGEN (GPD) - Onder
het motto „een diepgravend on
derzoek" heeft een groep van on
geveer 30 krakers uit Amsterdam
gisteren de voortuin van de wo
ning van ABP-directeur Masson
in Nieuwenhagen omgespit. In
korte tijd werden in het gazon
enkele metersdiepe gaten gegra
ven en talrijke sleuven in de tuin
gespit.
De krakers, die zich „Wij van
Wyers" noemden, wilden daar
mee protesteren tegen de ver
koop en afbraakvan het Wyers-
gebouw in Amsterdam. In juni
besloot de gemeenteraad van
Amsterdam dit pand te verkopen
aan het ABP. Daarmee werden
de plannen van de krakers getor
pedeerd, die in het Wyersge-
bouw een woon-werkproject wil
den starten.
Toen de met schoppen en houwe
len gewapende groep per bus bij
de villa van Masson (arriveerde,
was alleen mevrouw Masson
thuis. Toen dc krakers op de ra
men begonnen te slaan, verstop
te zij zich uit angst in de kelder.
De gemeente Ede speelt op dit
moment het spelletje „omge
keerde wereld". Twee Edese
gezinnen, in beide gevallen is
de man militair, gaan verhui
zen omdat het volgens hen niet
meer te harden is met een zi
geunergezin als naaste buur.
En wat doet de gemeente? Die
betaalt de verhuiskosten, plus
voor elk gezin nog eens 3000
gulden inrichtingskosten. Om
dat burgemeester en wethou
ders dit de enige manier vin
den om de gezinnen te laten
ontsnappen „aan een volstrekt
onhoudbare situatie" en „aan
lieden die een volstrekt crimi
nele inslag hebben", waardoor
de buurt wordt „geterrori
seerd".
Een omgekeerde wereld, omdat
het normaal zou zijn geweest
de bewuste zigeunerfamilies
desnoods met dwang het veld
te laten ruimen, in plaats van
buurtbewoners die zich wél
maatschappelijk gedragen.
Maar aan elke medaille zitten
twee kanten.
Kant één: twee zigeneurfamilies,
verspreid wonend in de wijk
Maandereng. maken er een
puinhoop van, terroriseren de
buurt zodanig dat de naaste
buren, de militaire gezinnen,
opstappen en de gemeente ver
zoeken de verhuis- en inrich
tingskosten geheel of gedeelte-
lijk te vergoeden.
door
Dick Horst
De burgemeester van Ede, M. K.
van Dijke, en zijn wethouders
willigen het verzoek in. De
burgemeester aarzelt zelfs niet
het boetekleed aan te trekken,
en te erkennen dat zijn ge
meente (hij was toen nog geen
burgemeester van Ede) vijf
jaar geleden een foute beslis
sing nam door zeven zigeuner
gezinnen met een rijk kinder
tal (in totaal bijna 80 personen)
in zijn gemeente gastvrijheid
te bieden.
Een derde, eveneens militair ge
zin in het onder de gemeente
Ede ressorterende Bennekom,
beklaagt zich eveneens bij de
gemeente Ede, maar verzuimt
aan dat beklag tegelijkertijd
het klemmende verzoek te ver
binden verhuis- en inrichtings
kosten bij een verhuizing ver
goed te krijgen.
Kant twee: naspeuringen leren
dat het, zowel bij de tweede be
wuste zigeunergezinnen in
Ede, alsmede bij het derde zi
geunergezin in Bennekom.
rond hun woningen beslist
geen puinhoop is. Geen lawaai,
vernielingen, stank of andere
nare dingen waarover was ge
klaagd. „Geen wonder", zeg
gen in de Edese gevallen de
buurtbewoners. „De zigeuners
zijn nu met vakantie. Ze blij
ven soms maanden weg en dan
hebben wij nergens last van,
want de puinhoop is opge
ruimd door een soort maat
schappelijk werker".
„Normaal, als de zigeuners thuis
zijn, hebben wij inderdaad wèl
veel overlast, maar niet zoda
nig dat wij onze biezen willA
pakken. Die zigeuners moeten
vertrekken en niet wij. Want zij
zijn het die niet in de pas wil
len lopen. Wat nu gebeurt,
biedt geen enkele oplossing,
want in de leegkomende wo
ningen van de militaire gezin
nen komen weer anderen, en
dan zitten die weer met het
probleem".
De buurtbewoners wijzen er met
nadruk op dat het in Ede
slechts om twee zigeunerfami
lies gaat die zich asociaal ge
dragen. Van de overige zigeu
nerfamilies blijkt niemand last
te hebben. „Ja, ze krijgen erg
veel bezoek, en soms staat dc
straat vol Mercedessen. En als
er een bruiloft is, wordt er een
week lang gefeest. Maar dat is
hun cultuur. Echte overlast
hebben we niet, behalve van
die twee families naast die mi
litaire gezinnen".
In Bennekom ligt de zaak voor
de zigeuners nóg positiever.
De zigeunerfamilie die woont
naast het militaire gezin dat
een brief vol klachten schreef,
staat in de hele buurt goed be
kend. Niemand heeft er last
van. Boze tongen beweren dat
het militaire gezin misschien
wel wil verhuizen en op deze
manier - over de ruggen van
de zigeuner-buren - de ge
meente wil pressen tot vergoe
ding van verhuis- en inrich
tingskosten. In Ede lukte dat
immers ook? Maar beide situa
ties zijn totaal verschillend.
Overeind blijft, dat de gemeente
Ede in het verleden een fout zi-
geunerbeleid heeft gevoerd.
Het is een complex probleem.
Wat was nu beter geweest? De
zigeuners verspreiden over de
gemeente, zoals nu is gebeurd,
of bij elkaar houden in één
straat, met de kans op getto
vorming? Velen zijn van me
ning, gezien de ervaringen, dat
Ede nooit zo gastvrij had moe
ten zijn. Zelfs de burgemeester
erkent dat nu. Dergelijke toe
standen werken de toch al ge
signaleerde fascistische ten-
denzen en discriminatie in de
hand.
Hoe dan ook, met het besluit ver
huiskosten en inrichtingskos
ten te vergoeden onder het
mom van „gedwongen verhui
zing" haalt Ede zich het gevaar
op de hals precedenten te
scheppen. En dat zou welcens
misbruik van de regels in de
hand kunnen werken. De ge
meente Ede wil de beloofde
vergoeding van kosten weer te
rugclaimen bij de rijksover
heid. Het is de vraag, of Den
Haag daarop positief reageert.
In alle gevallen draait dc ge
meenschap er via de belasting
weer voor op, evenals voor de
rijlessen aan de zigeuners (om
hen rijbewijzen te laten halen)
die de gemeente Ede bekostig
de. En voor dc verzekeringen
van hun auto's die de gemeen
te eveneens betaalde. De over
heid weigerde echter deze kos
ten aan de gemeente terug te
betalen.
ADVERTENTIE
lid ANVC Voorstraat 80 - Katwijk;
Binnenweg 114 - Heemstede;
Haarlemmerstraat 58 - Leiden;
Hoofdstraat 263 - Sassenheim
MAASSLUIS (GPD) - Op de
grond in de Stcendijkpolder in
Maassluis, waarin deze week gro
te concentraties giftige stoffen
zijn aangetroffen, zijn jarenlang
allerlei consumptiegewassen ge
teeld. Het gemeentebestuur
heeft de bewoners van de 760
huizen, die er in 1977 werden ge
bouwd, geadviseerd om geen
groenten en fruit uit eigen tuin te
eten. Ook moet langdurig huid
contact met de bodem worden
vermeden, aldus de gemeente.
De 53-jarigc C. Schoemaker uit
Willemsdorp heeft van 1962 tot
1977 gerst, spruiten, aardappelen
en suikerbieten en graszaad ge
teeld op dc met bagger uit de
Rotterdamse havens opgespoten
poldergrond. Hij zegt nooit iets
van giftige stoffen te hebben ge
merkt.
„Ik vond het vruchtbare grond. Ik
kon er geen maximale opbrengst
uithalen, omdat het rijpingspro
ces van die bagger wel twintig
jaar duurt. Maar ik kan niet zeg
gen dat die grond afwijkend was.
In de buurt van Maassluis is wel
200 hectare met bagger opgespo
ten. Van collega's heb ik ook
nooit iets gehoord".
Volgens Schoemaker hebben de
gemeente Rotterdam en een stu
dent van de Landbouwhoge
school in Wageningen in de jaren
'60 regelmatig monsters van
grond en gewas genomen. Hij
heeft daarvan nooit resultaten
ontvangen, dus neemt aan dat
het wel goed zat. De gemeente
Rotterdam kon daarop gisteren
geen commentaar geven. De
Landbouwhogeschool is niet in
staat gegevens uit die tijd te ach
terhalen.
De akkerbouwer gelooft dat de ge
meente Maassluis de gifvondst
vreselijk overdrijft. „De suiker
bieten hadden nogal last van aal
tjes die de sappen uit de wortels
van de bieten zuigen. Je zou zeg
gen dat die aaltjes toch wel dood
zouden gaan als die grond zo ver
giftigd was".
Schoemaker zegt op de 17 hectare
grond in Steendijkpolder die hij
verwerkt, ook nooit dode vogels
of hazen te hebben gezien. Ook
ondervonden hij en zijn gezin tot
op heden niets nadeligs van de
consumptie van de op bagger ge
teelde groenten en aardappelen.
Schoemaker vindt het geen
angstwekkend idee dat nu jioge
concentraties zware metalen,
olie, gechloreerde verbindingen
en pesticiden in de bodem zijn
geconstateerd. „Als je in de stad
loopt, doe je met die uitlaatgas
sen van auto's ook veel verkeer
de stoffen op. Als de mensen niet
van het een doodgaan dan gaan
ze het wel van het andere".
Dc gemeente Maassluis gaat de
Keuringsdienst van Waren op
dracht geven om groenten uit de
tuintjes op gevaarlijke stoffen te
onderzoeken. In januari 1984
wordt daar de uitslag van ver
wacht.
Bij gevallen van bodemverontrei
niging in Lekkerkerk, Stolwijk,
Gouderak en Dordrecht advi
seerden de gemeentebesturen
ook om geen zelfgekweekte
groente te eten. Dat gebeurde
voor alle zekerheid en niet op
grond van onderzoeken. De chef
buitendienst van de Keurings
dienst van Waren in Den Haag,
de heer Rubens, zegt dat zijn me
dewerkers na die waarschuwing
van de gemeente zowel in Stol
wijk als in Gouderak een tuin
hebben onderzocht, waarvan de
gemeente vermoedde dat die er
barmelijk was vervuild. „Daar is
niets verontrustends uitgeko
men. Maar, misschien zat er in
die tuinen toch geen gif'.
DEN HAAG (ANP) - Wie voortaan
een bord aan de ópenbare weg
wil plaatsen of een spandoek
over de straat spannen waarop
"gedachten of gevoelens" ken
baar worden gemaakt, hoeft
daarvoor geen vergunning meer
te hebben van gemeente of pro
vincie. Dat volgt uit een van
kracht geworden wijziging van
het rijkswcgenreglement.
De wijziging kwam tot stand nadat
de Raad van State had uitge
maakt dat het oude reglement in
strijd was met de in artikel 7 van
de grondwet gewaarborgde vrij
heid van meningsuiting.
Volgens het oude reglement was
het zonder vergunning plaatsen
van borden of ophangen van
spandoeken zonder meer verbo
den.
In de gewijzigde tekst wordt nu
een uitzondering gemaakt door
"voorwerpen, waarop gedachten
of gevoelens worden gcopen
baard". Gemeentelijke en pro
vincie overheden, zo overweeg
de Raad van State, mogen zei
standig middel van bekendm;
king in zijn algemeenheid niet
verbieden.
