In de ban van de
Grote Boodschap
Het
magnetisme
van
Billy
Graham
De Amsterdamse RAI is dezer dagen bevolkt met 3500 evangelisten, afkomstig uit 130 landen, die
op initiatief van de Amerikaan Billy Graham nieuwe impulsen komen opdoen om op die wijze
beter in staat te zijn 'de blijde boodschap' uit te dragen. Dat laatste is hard nodig, vindt Graham,
die met zijn tamelijk kapitaalkrachtige evangelische beweging ongeveer 20 miljoen gulden ln het
evangelisatiecongres pompt. Want het staat er slecht voor met de wereld. "Overal loert de duivel".
Redacteur Bert Paauw bracht een dag tussen de congresgangers door.
Bijlage van het Leidsch/Alphens Dagblad
'Doe het werk van een
evangelist'. Op vlaggen, op
borden, op doeken, in her en
der achteloos verspreide
blaadjes, overal in het
RAI-Congrescentrum in
Amsterdam komt die kreetje
in verschillende talen
tegemoet. Het is het
allesoverheersende motto van
het internationale
evangelistencongres dat hier
dinsdag is begonnen en tot
volgende week donderdag zal
voortduren.
Die aansporing lijkt tamelijk
overbodig, want de verzamelde
meute van maar liefst 3500
evangelisten wil immers niets
liever dan Het Woord verkondigen.
Om die taak zo goed mogelijk te"
kunnen verrichten zijn ze naar
Amsterdam gekomen. Leren,
kennis opdoen, training in
evangelisatiemethoden, daar gaat
het op dit congres om.
En het is dat er 'slechts' 3500
deelnemers in de RAI konden
worden weggestopt, anders had de
organisatie moeiteloos het dubbele
aantal deelnemers kunnen
'strikken' voor dit congres. Billy
Graham, de Amerikaanse
superevangelist en grote inspirator
van dit evenement, kan tevreden
zijn. Hij vindt de bijeenkomst een
unieke gebeurtenis maar bovenal
hard nodig omdat het er met de
wereld beroerd voor staat. "Overal
is zonde, overal loert de duivel, het
eind der tijden lijkt nabij", is zijn
sombere prognose aan het begin
van het congres. Daarom zijn er
goed getrainde evangelisten nodig
om de wereld in te trekken en de
christelijke boodschap uit te
dragen.
Kleurrijk
Het congres draait de eerste dagen
direct al als een goed geoliede
machine. Organiseren kan men
wel overlaten aan de in
Minneapolis (VS) gevestigde 'Billy
Graham Evangelistic Association',
een piiljoenenbedrijf dat voor de
Amsterdamse happening zo'n 20
miljoen gulden neertelt, ongeveer
2000 dollar per deelnemer.
Het merendeel van de deelnemers
komt uit ontwikkelingslanden: 929
uit Azië, 827 uit Afrika, 486 uit
Latijns-Amerika, 103 uit het gebied
van de Stille Zuidzee en 86 uit het
Midden-Oosten. Uit
Noord-Amerika zijn het er 894 en
uit Europa 609. Het is een kleurrijk
gezelschap van wie met name de
Afrikaanse aanwezigen soms zeer
fraai zijn uitgedost. Vooral in
Afrika slaat de evangelisatie aan,
zo verzekeren enige voornamelijk
in Zambia en Rwanda
rondtrekkende predikers. Naast
een gebrekkige scholing is hun
grootste probleem het ontbreken
van financiële middelen.
Het verwerven van fondsen en
giften neemt dan ook een
belangrijke plaats in op het
leerprogramma. Een programma
dat ruim 100 verschillende
onderwerpen (gebundeld in
zogenaamde workshops) telt
waaruit de deelnemers 's morgens
naar believen kunnen kiezen
terwijl de middagen worden
vrijhouden voor uitwisseling van
ideëen en ervaringen of een bezoek
aan de vele stands die allerlei
voorlichtingsmateriaal in de
aanbieding hebben.
Daartussendoor vinden op gezette
tijden in één van de grote zalen van
de RAI de donderpreken van de
kopstukken der Billy
Graham-organisatie plaats.
Adressen
"Noteer altijd de adressen van
mensen die je tot het geloof hebt
gebracht", is een aanwijzing in één
van de financiële workshops.
"Mensen die gaan bidden gaan ook
betalen", zegt de leraar die zijn
gretige leerlingen voorhoudt wel
voorzichtig te zijn met giften.
"Respecteer zoveel mogelijk het
doel dat bij de gift wordt
aangegeven, al kan dat niet altijd.
Zo kreeg ik eens 100 dollar van
iemand met de mededeling: koop
hiervoor maar bier voor de harde
werkers van uw organisatie. Toen
heb ik het geld teruggegeven en
gezegd dat we het niet voor
dergelijke doeleinden gebruiken.
De man zei: oké, als jullie het geld
zouden hebben geaccepteerd had
ik jullie voor de rechter gesleept
wegens misbruik. Het was dus een
test om de integriteit van onze
organisatie na te gaan.
Waarschijnlijk het werk van de
duivel. Trap er niet in".
Bij een andere workshop wordt
geleerd hoe te reageren op lastige
vragen. Bijvoorbeeld op de vraag:
waarom is er zoveel lijden als God
zo goed is? De aanwezigen mogen
één voor één een poging doen om
een adequaat antwoord te
formuleren. Dat gebeurt veelal in
een mengelmoes van Engels en
Frans waarbij opvalt dat ondanks
de vaak gebrekkige taalbeheersing
niemand schroom heeft te praten.
"God heeft het bewust zo gewild",
is het meest gegeven antwoord. De
leraar voegt nog enkele
voorbeelden van
gesprekstechnieken toe om
twijfelaars of bespotters van het
geloof op andere gedachten te
brengen.
Overigens wordt in de workshops
niet alleen gestudeerd op vormen
en methoden van evangelisatie,
ook wordt besproken welke
bepaalde aanpak in welke cultuur
het meest effectief is, terwijl de
persoonlijke geestelijke groei van
de deelnemers ook volop aandacht
krijgt.
Één van de naaste medewerkers
van Graham zegt: "We willen
proberen hen te helpen in hun
eigen leven de kracht van God te
zien. Het gaat over hun
persoonlijke leven, hun
gezinsleven. Hoe kunnen ze een
goede echtgenoot zijn ondanks het
feit dat ze vaak van huis zijn. De
kracht van Billy Graham ligt ook
in zijn persoonlijke leven, niet in
zijn grote organisatie en niet in zijn
talent als spreker. Bidden is heel
belangrijk. Billy Graham leeft
altyd onder gebed".
Luis Palau, een gebruinde, goed
ogende veertiger van Argentijnse
origine en een kopstuk in het
wereldje van de evangelisten, is
speciaal naar Amsterdam genood
om de deelnemers te vertellen dat
zij model moeten staan voor een
hoog moreel persoonlijk leven.
"Zij moeten qua houding een
voorbeeld voor anderen zijn",
meldt hij op de dagelijkse goed
bezochte persconferentie, die
begint met een lichte schrobbering
aan het adres van de journalisten.
Perschef Ad Palman dringt aan op
korte vragen ("no statements"),
Palau en enige anderen moeten
hun zienswijze uitgebreid kunnen
etaleren, de dames en heren
journalisten worden verzocht
"geen punten te willen scoren".
De bijeenkomst verzandt in een
wat lauw vraag en
antwoordspelletje. De waarde van
de gospelsong, de kracht van de
Billy Graham: "Overal loert de duivel".
heilige geest en de contacten met
het gewone volk, dat zijn zo de
belangrijkste onderwerpen. De
sprekers begeleiden eikaars
praatjes met ondersteunende
kreten als 'right' en langgerekte
'yaaah's'. Het weerhoudt reporters
van vooral Amerikaanse radio- en
televisiestations er niet van alles
uitgebreid vast te leggen.
De publiciteit fond het congres is
goed verzorgd. Journalisten uit
alle delen van de wereld seinen
dagelijks vanuit de goed
geoutilleerde perszaal hun
s' rond, gesteund door een
flinke persstaf die regelmatig
mededelingen, krantjes,
communiqué's en dergelijke
ronddeelt.
Politiek
Hoogtepunten van het congres
vormen uiteraard de speeches die
Billy Graham met stemverheffing
en brede armgebaren ten gehore
brengt en zal brengen. Hij is al
sinds de vijftiger jaren onbetwist 's
werelds evangelist nummer één.
Zijn somtijds zeer duidelijke
(politieke) keuzes en standpunten
hebben zijn populariteit niet
geschaad. Stond hij destijds pal
achter de uit het Witte Huis
verjaagde president Nixon en
verdedigde hij zonder schroom de
Vietnampolitiek van de Verenigde
Staten (wat hem in sommige
kringen de bijnaam 'Gods eigen
machinegeweer' opleverde),
tegenwoordig is Graham op een
andere toer.
De vredesbeweging mag zich nu in
zijn belangstelling verheugen en
hij heeft al aangekondigd van zijn
verblijf in Nederland gebruik te
zullen maken om kopstukken van
het Inter Kerkelijk Vredesberaad
te ontmoeten. Vorig jaar reisde
Graham zelfs naar Moskou om
daar een vredesconferentie van
wereldgodsdiensten bij te wonen.
Het kwam hem op pittige kritieken
te staan, maar de wereldwijde
belangstelling voor het congres in
Amsterdam is er niet door
verminderd. Zijn medewerkers
weten waarom. "Billy Graham
hoefde helemaal niet zo nodig naar
Moskou, maar hij wist dat de Heer
wilde dat hij ging. En de mensen
die altijd biddend achter hem
stonden, doen dat nu nog".
Het 3500 man sterke gehoor: "Ga de wereld in en maak discipelen".
Dat geldt in elk geval voor de
congresdeelnemers die afkomstig
zijn uit 130 verschillende landen en
die veelal bindingen hebben met
'een soort Pinksterbeweging'. Vol
lof zijn zij over de Amerikaan en
zijn organisatie die ze toch maar in
staat stelt zoveel waardevolle
informatie op te doen.
Minder te spreken is men over de
houding van de officiële kerken
die het evangelisatiegebeuren
tamelijk afstandelijk benaderen en
niet veel op lijken te hebben met
de Billy Graham-organisatie.
Begrafenis
Hans Koornstra, in België
woonachtig maar van Nederlandse
afkomst, kan zich er behoorlijk
nijdig over maken. Als
rondtrekkend evangelist voelt hij
zich door de kerken miskend.
"Evangelisatie staat bij de kerken
in een kwaad daglicht, het is iets in
de kantlijn. Hervormden en
gereformeerden weten absoluut
geen raad met je als je
evangelisatiewerk wilt gaan doen
en bij de katholieken leeft nog
altijd het oude idee datje het
geloof via de gezinnen en de
kinderen moet verbreiden.
Volkomen achterhaald. Het is toch
vanzelfsprekend datje het geloof
gaat uitdragen als je er volledig
achterstaat. Een kerk die leeft,
evangeliseert. En een kerk die niet
evangeliseert is op weg naar de
begrafenis, dat is mijn mening".
"Dan wordt er wel gezegd dat veel
mensen gewoon niet meer in God
geloven, er niet meer aan willen,
maar dat betwijfel ik ten sterkste.
Ik merk het toch dagelijks, mensen
willen best geloven. Alleen, je
moet ze wel iets bieden. Daarom
vind ik de houding van de kerken
zo onbegrijpelijk. Ze willen wel het
geloof uitdragen, maar van de
evangelist willen ze eigenlijk niks
weten. Dat is hetzelfde als mensen
een lege supermarkt insturen en
dan gaan klagen dat ze niks willen
kopen".
Koornstra kan wel eens jaloers zijn
op zijn Afrikaanse en
Zuidamerikaanse collega's die een
veel opener oor aantreffen voor de
Grote Boodschap dan hij in
Europa. "Het geestelijk klimaat in
Europa is afgezakt. Men gelooft
niet meer dat iemand vanuit zijn
roeping, vanuit zijn relatie tot God
dit evangelisatiewerk wil doen. Je
voelt steeds de achterdocht, zo
van: daar heb je er weer eentje die
met een mooi praatje poen wil
binnenhalen".
Born again
De woorden van Koornstra
klinken tamelijk bitter in een
omgeving waar over het algemeen
toch een heel blije sfeer heerst.
'Born again', roept een evangelist
door een te ver openstaande
microfoon zodat het gezegde tot in
vele hoeken en gangen doorklinkt
Het is één van die uitdrukkingen
die bij de deelnemers onmiddellijk
herkenning oproept. Marcus
Loane, de uit Australië
overgewipte Anglicaanse
aartsbisschop, heeft het de
journalisten eerder op de dag
uitgelegd. Born again, daar gaat
het bij de evangelisatie om. De
mensen als het ware opnieuw
geboren doen worden, een nieuwe
levensspirit meegeven.
Stephen Olford, vele jaren als
evangelist werkzaam geweest in
Manhattan New York, heeft dat
proces naar zijn zeggen vaak
mogen meemaken. "Steeds meer
zielen worden gered. Ik zie overal
interessante ontwikkelingen. I
think things are going to happen".
Of dat ook onmiddellijk voor
Nederland opgaat, wie zal het
zeggen. Opmerkelijk is wel dat het
Nederlandse aandeel in dit congres
bijzonder klein is. Nederlands
wordt dezer dagen nauwelijks
gesproken in de RAI, niet alleen
omdat de voertaal op dit
internationale congres
vanzelfsprekend Engels is maar
ook omdat er vrijwel geen
Nederlanders in de RAI te vinden
zijn. Een groepje journalisten en
enige standhouders van de
Evangelische Omroep daargelaten.
En behoudens een enkel wervend
optreden zullende S.
Nederlanders weinig merken van
de massale aanwezigheid van
evangelisten in de hoofdstad. Want
de grote taak komt pas nè dit
congres. Billy Graham heeft het
zelf gezegd bij het begin van de
happening in Amsterdam: "Ga de
wereld in en maak discipelen".
door Bert Paauw
