Ondernemers boos over plan Van Zeil Gordijnen dicht, gordijnen open C EG-aetie tegen namaak iflfffrfWffSlïïfl Halvering hulp bedrijfsontwikkeling Marktberichten Yolcker: kredietbeleid VS nauwelijks gewijzigd Toenemende vervalsing merkartikelen De noodzaak van gaswinning in Nederland Beurs Amsterdam I VRIJDAG 15 JULI 1983 Economie DEN HAAG (GPD) - Het plan van staatssecretaris Van Zeil (economische zaken) om de gelden voor de zogeheten bedrijfsontwikkelingshulp in 1984 te halveren, heeft geleid tot felle protesten bij de organisaties van ondernemers uit het midden- en kleinbedrijf. Omdat de bewindsman spoedoverleg gisteren weigerde, hebben de ondernemersorga nisaties bij de ministerraad op overleg aangedrongen. Van Zeil zou niet meer dan vier tot viereneenhalf milioen willen verstrekken. Grafici Tussen januari en juni zijn in de grafische industrie 28 onderne mingen failliet gegaan, waardoor bijna vierhonderd werknemers naar de sociale dienst moesten. In de eerste vijf maanden van vo rig jaar hebben 14 drukkerijen hun persen moeten stopzetten, gepaard gaand met ontslag voor 94 werknemers. Dit heeft het Koninklijk Verbond van Grafische Ondernemingen gisteren meegedeeld. Het ver bond voegde eraan toe "nog geen duidelijke tekenen van een con junctureel herstel" te bespeuren. Waren het in 1982 hoofdzakelijk kleinere bedrijven die over de kop gingen, dit jaar voor het eerst hebben ook grotere het loodje gelegd. Het percentage werklozen in de grafische industrie bedraagt thans 8,5, ver onder het landelijk gemiddelde. Financial Times De Britse economische krant "Fi nancial Times" wil de salarissen van de drukkers ten dele dras tisch verminderen. De directie hoopt zo de al zes weken duren de staking economisch te overle ven. Bovendien wil zij proberen het blad met behulp van niet sta kende werknemers toch te druk ken. Het conflict ontstond toen bleek dat de directie niet geheel in stemde met de door 24 drukkers geëiste loonsverhoging. Toen duidelijk werd dat de twee partij en het niet eens zouden worden legden 270 vakbondsleden het werk neer. Een door beide kan ten aangewezen neutrale bemid delaar gaf de werkgevers gelijk. De vakbondsleiding erkende de ze uitspraak echter niet en de sta king duurt sindsdien voort. Het conflict, waarvan het einde nog niet in zicht is, heeft de "Fi nancial Times" al vijf en een half miljoen pond gekost. Verolme-Brazilië De Verolme-werf te Brazilië gaat zich werpen op de .fabricage van oorlogsschepen en zware wa pens. Peter Landsberg, de presi dent van het bedrijf, maakte dit deze week bekend. De werf is in middels overgegaan in Brazi liaanse handen, want Landsberg bevestigde voorts dat het uiteen gevallen Nederlandse concern Rijn-Schelde-Verolme (RSV) zijn Braziliaanse bezittingen voor bijna 63 miljoen dollar (cir ca 180 miljoen gulden) heeft ver kocht. In-uitvoer In mei 1983 werd in Nederland voor 14,2 miljard gulden inge voerd (mei 1982: 13,1 miljard) en voor 15,3 miljard uitgevoerd (mei 1982: 14 miljard). Voor de eerste vijf maanden van 1983 bedroeg de invoerwaarde 69,6 miljard gulden, hetgeen een stijging be tekent van ruim 3 procent ten op zichte van de overeenkomstige periode in 1982. De uitvoerwaar de voor de eerste vijf maanden van 1983 beliep 77 miljard, het geen een stijging van ruim een procent betekent ten opzichte van de periode januari - mei 1982. Dit blijkt uit voorlopige gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), die het ministe rie van economische zaken giste ren heeft gepubliceerd. Groenteveiling Katwijk aan den Rijn LEIDEN - Kroten per kist 8,70-14,60; Bospeen II 1,43-1,62; Waspeen Al-per kist 17,50-27,10; All 10,10-26,90; BI 20,60-29,70. Aanvoer: 40 ton. Breekpeen Cl 21,50- Selderij 0,26-0,28; Bloemkool 6 per bak I 1,82-2,46; 6 II 0,44-1,02; 8 I 1,54- 2,05; 8 II 0,67-0,68; 10 I 1,06-1,57; 12 I 0,78. Aanvoer: 1772 stuks. In brieven aan de ministerraad en de Tweede Kamer wezen het Ko ninklijk Nederlands Onderne mers Verbond en het Nederlands Christelijk Ondernemers Ver bond erop dat het voor dit jaar beschikbare bedrag al onvol doende is om de aanvragen te kunnen verwerken. Het beleid dat zich aftekent als de bezuini gingsplannen van Van Zeil door zouden gaan, wordt onaanvaard baar genoemd. Het gaat in 1983 om een totaal van f8,8 miljoen, waarvan al vast staat dat dit ongeveer twee mil joen te weinig is. Het tekort is mede een gevolg van het feit dat het beleid van economische za ken voor startende ondernemers tot een grote stijging van het aan tal aanvragen heeft geleid. Al in 1982 was 47 procent vaa <i« adviezen, die uit de „ontwfiflre* lingspot" werden betaald, be stemd voor mensen die een be drijf begonnen. In de eerste helft van dit jaar moest al 62 procent van de adviezen aan „starters" worden gegeven. In feite is dit geld niet voor dit doel bestemd, maar het ministerie dwingt het fonds deze richting op. KNOV en NCOV vinden dat er een aparte financiële regeling voor „star ters" zou moeten komen. Het gaat bij bedrijfsontwikkelings hulp om versterking en uitbrei- WASHINGTON (ANP) - De geldmarktcommissie van de Federal Reserve Board (het bestuur van het stelsel van centrale banken in de Ver enigde Staten) heeft in zijn vergadering van dinsdag en woensdag niet besloten tot "dramatische veranderingen in het kredietbeleid". Dit ver klaarde Paul Volcker, voor zitter van de Fed, gisteren te genover de commissie voor het bankwezen van de Ame rikaanse Senaat. Waarnemers maken hieruit op dat er geen verandering zal komen in het disconto van de Amerikaanse centrale ban ken, dat al geruime tijd op 8,5 procent staat. In geldmarkt kringen was erop gespecu leerd dat de Fed tot een klei ne verhoging zou besluiten met het oog op de toeneming van de geldhoeveelheid in de VS die groter is dan in de be doeling lag. Het tekort zal in het op 1 okto ber a.s. beginnende nieuwe financiële jaar rond de 200 miljard dollar bedragen. ding van ondernemingen in het midden- en kleinbedriif. Onder nemers kunnen met deze subsi die advies inwinnen bij deskun digen en gespecialiseerde kennis verwerven die ze niet in „eigen huis" hebben. Meestal is men niet in staat de volledige advies- kosten voor zijn rekening te ne men. Zou deze hulp wegvallen, dan zijn kleinere ondernemers nog meer in het nadeel tegenover het grootbedrijf, zo wordt ge steld. Dit soort voorzieningen omvatten ook kredietadviezen. Met een voorbeeld over 1982 lichtten KNOV en NCOV de betekenis daarvan toe. Er werden 900 posi tieve kredietadviezen verstrekt met een gemiddelde kredietom- vang van f400.000. Geconclu deerd wordt dat deze adviezen bijdragen tot een totaal van f 360 miljoen aan investeringen en het behouden achtereenvolgens scheppen van bijna 9000 arbeids plaatsen doordat banken op grond van de adviezen leningen verstrekten. Dit belangrijke instrument voor het midden- en kleinbedrijf zou dus l?oog op de prioriteitenlijst moeten staan. Enige tijd geleden nog had staatssecretaris Van Zeil verzekerd dat de betreffende middelen voor 1984 zeker gelijk aan die voor dit jaar zouden zijn. Woensdag liet hij zijn vertegen woordigers in het bestuur van de stichting Ontwikkeling en Sane ring meedelen dat op een halve ring moet worden gerekend. GOTEN BURG - Beatrice B is een eilandhotel dat plaats moet bieden aan ongeveer 350 mensen. Beatrice maakt deel uit van een Zweeds platform voor oliewinning in de Noordzee. Nederlandse specialisten op het gebied van mammoet-transport moesten er aan te pas komen om het ruim een miljoen kilo wegende woonplat- form op een ponton te plaatsen. Het hoteleiland is gebouwd bij Gotawerke, het Zweedse bedrijf waar ooit aan de lopende band supertankers werden geproduceerd. (Foto ANP) BRUSSEL (GPD) - De aanschaf van een 'echt' na maak Zwitsers horloge of namaak Franse parfum moge vervelend zijn voor de fabrikant en de koper, maar in deze luxe sier kan men niet direct spreken van een groot internationaal probleem. Zo'n pro bleem ontstaat wel als louche fabrikanten onder be kende merknamen geneesmiddelen of machine-on derdelen maken die vervolgens niet voldoen aan de gestelde eisen. De Europese Gemeenschap heeft de ze week bij het GATT, de wereldhandelsorganisatie in Genève, aan de bel getrokken omdat de namaak- industrie nu juist wel die gevaarlijke afmetingen be gint te krijgen. In een rapport van de Europese Gemeenschap aan de GATT worden 59 landen genoemd, waaronder Ne derland, waar namaak merkartikelen zijn gesigna leerd. Daaronder vallen de bekende horloges, par fums, kleding, aardewerk, leer, maar ook vliegtuig en helikopteronderdelen, geneesmiddelen, insec tenbestrijdingsmiddelen en kunstmest. Het rapport noemt tal van voorbeelden waarin het gebruik van deze ogenschijnlijk vertrouwde produkten van een bekend merk, tot desastreuze gevolgen heeft geleid. Zo bleken namaak vliegt uigremmen van zacht metaal gemaakt te zijn in plaats van hard metaal, hetgeen grote risico's voor de vliegtuigen met zich mee bracht. Namaak onderdelen voor helikopters ble ken zo slecht te zijn dat zij verschillende ongeluk ken veroorzaakt hebben. Antibiotische middelen bleken te bestaan uit talkpoeder en een beetje plantaardige produkten en stelden dus niets voor. Pacemakers voor het hart bevatten onbetrouwbare onderdelen, onbetrouwbare bestrijdingsmiddelen leidden ertoe dat hele oogsten vernield werden. De werkelijke producenten van deze goederen lfjden grote schade dooj hun louche collega's. Deze laat- sten profiteren van de merknaam, van de reclame die de echte fabriek ervoor maakt, maar ondermij nen tegelijk het vertrouwen in de echte merken. De Europese Gemeenschap schat dat de Europese fa brikanten van motoronderdelen per jaar alleen al 6000 banen verliezen door de namaak concurrentie en voor de Verenigde Staten wordt dat aantal op 14.000 geschat. Nu half Nederland onder de bezie lende leiding van de overheid zijn huizen en gebouwen heeft ingepakt en van het dubbele aan tal ramen voorzien, blijkt de noodzaak om zuinigheid te be trachten met 's lands energie bron, het aardgas, te zijn achter haald. De Nederlandse Gasunie heeft haar jaarlijkse prognose voor de gassituatie in Nederland voor de komende 25 jaar het licht doen zien. En daaruit blijkt, dat ons land over voldoende aardgas (1530 miljard kubieke meter, in clusief de voorraden uit de Noordzee) beschikt om het jaar 2007 te halen. Eerdere voorspel lingen van diezelfde Gasunie ga ven een pessimitischer beeld te zien. Maar uit het deze week ver schenen Plan van Gasafzet 1983 kan worden afgeleid, dat het energiebesparings-juk kan wor den afgeworpen vanwege een fors minder verbruik. Wij Nederlanders hebben kenne lijk en masse gehoor gegeven aan de oproep de gordijnen wat eerder te sluiten, want de Gro ninger gasspecialist heeft - even als het adviescollege van de rege ring, de Algemene Energieraad - de daling van het verbruik in zijn rapport als structureel geken merkt. door Anneloes Timmerije In dit licht is het des te merkwaar diger dat het kabinet nog geen week geleden het sein op groen heeft gezet voor de Franse maat schappij Petroland om gas te gaan winnen op de Waddenzee. Merkwaardig, omdat het rege ringsbeleid er jarenlang op ge richt is geweest het Waddenge bied te sparen voor dergelijke ac tiviteiten. Zie de planologische kernbeslissing De Waddenzee, waarin wordt gesteld dat het mi lieu in dit gebied onaangetast dient te blijven. De fraaie bijzin: "mits van majeure omvang en onder strikte voorwaarden", heeft het kabinet nu aangegre pen om 'onder economische druk' Petroland de consessie te geven voor gaswinning. Noodzaak Hoe zwaar weegt die economische druk dan wel? Het financiële voordeel van het binnenhalen van Petroland is in dit geval be trekkelijk. De kosten voor de produktie van gas uit de Wad denzee liggen namelijk veel ho ger dan de gaswinning in Sloch- teren en de belasting-opbreng sten van het (relatief) kleine veld zijn vallen tegen. Bovendien kan men zich zo langzamerhand af vragen, hoe noodzakelijk het is om al dat gas nu reeds boven grond te halen. Zowel de Alge mene Energieraad als de Gasu nie stellen immers, dat de aard gas-reserve op dit moment groot genoeg is. Voorspellingen van de Energieraad overtreffen zelfs die van de Gasunie als hij zegt, dat de hoeveelheid aardgas toerei kend is tot halverwege de vol gende eeuw. De overheid streeft ernaar eerst de kleinere velden uit te putten, al vorens de reserves van Slochte- ren aan te spreken. De extra voorraad die het Zuidwalveld nu gaat opleveren (Peteroland zegt 20 miljard kubieke meter) zal echter niet meteen worden afge zet. Blijft over de noodzaak van het op peil houden van de 'strategische reserves'. Het is denkbaar dat de aanvoer van produkten als aard olie, steenkool en uranium - waarvoor wij afhankelijk zijn van het buitenland - stagneert. Bovendien kan de buitenlandse behoefte aan Nederlands gas al tijd nog aantrekken. Met andere woorden: er moet in tijden van dorst nog een appeltje voorradig zijn. Maar de Energieraad vreest - niet ten onrechte - dat ontwik kelingen op het gebied van alter natieve energiebronnen ons gas wel eens onverkoopbaar kunnen maken. Voorwaarden De Landelijke Vereniging tot Be houd van de Waddenzee meent, dat winning in het Zuidwalveld vostrekt overbodig is. Petroland komt weliswaar met rooskleuri ge voorspellingen over de hoe veelheid gas die zich daar in de bodem bevindt, maar die zijn ten eerste niet hecht onderbouwd en ten tweede dringt zich alweer de vraag op hoe noodzakelijk die winning eigenlijk is. Bezwaren aantegekend door deze en andere milieuorganisaties worden door de overheid catego risch van de hand gewezen. Zij meent, dat door het stellen van stringente voorwaarden aan Pe troland, het nadeel voor het mi lieu vrijwel te verwaarlozen is. Maar de argumenten om de con sessie toch door te zetten zijn niet indrukwekkend. De werkge legenheid in de noordelijke pro vincies zou hierdoor aantrekken. Petroland spreek van zo'n hon derd arbeidsplaatsen gedurende 25 jaar. De Landelijke Vereni ging tot behoud van de Wadden zee zegt daarentegen, dat hiervan - als de bouwfase voorbij is - nog maar een fractie overblijft. Bo vendien wordt die werkgelegen heid dan wel duur betaald. Gas door Petroland gewonnen, is im mers veel duurder dan gas af komstig van het door de NAM geëxploiteerde Slochteren. Het op peil houden van de strategi sche reserves, zoals gezegd be doeld om ons in geval van nood zelf te kunnen bedruipen, is ui teraard toe te juichen. Maar de overheid vergeet dat we dat, zon der nieuwe bronnen aan te bo ren, nu al kunnen. Daardoor zijn we veel minder afhankelijk zijn van (omstreden) hulpmiddelen, zoals Russisch aardgas en kern energie, dan wordt gedacht. Jonkheer De Braauw gaat al breed maatschappelijk discussiërend het land door met de vraag tot welke energiebron wij ons in de toekomst moeten wenden. Zon,# wind, steenkool, kernenergie; er zijn vele scenario's mogelijk. Maar zo als het er nu uitziet kan Nederland voor een groot deel in z'n eigen energiebehoefte voor zien. In het rapport van de Gasu nie wordt bijvoorbeeld al voorge steld om extra aardgas in te zet ten voor elektriciteitscentrales. Het gebruik van (voor het milieu schadelijke) olie en kolenvergas- sings-installaties zou hiermee voor een groot deel kunnen wor den teruggedrongen. Hoewel het zoeken naar alternatie ve energiebronnen niet mag wor den gestaakt (de gasvoorraad is nou eenmaal eindig) zou het aan beveling verdienen om in plaats van het oppotten van de reser ves, naar meer middelen te zoe ken om het reeds aanwezige aardgas zo efficiënt mogelijk te gebruiken. Het rapport van de Gasunie bewijst immers dat al leen al het veranderde gebrui kers-gedrag een blijvend lager verbruik heeft opgeleverd. Noteringen van 15 juli 1983 (tot 12:35 uur) AANDELEN binnenland doorlopend 372.00 370.50 60 50 60 10 205 90 20400 1220.00 1220.00 179.50 170.50 122 00 12200 24 00 23.70 6 80 NG 230 00 230.00 31 20 31 00 222.00 222 00 435.00 L 430.00 L 3.70+ NG 107.50 107.00 beleggingsinst. 1200 00 1210.00X 11050 111.20 101.50 102.00 51.70 52 20 142.00+ 143.00 wereWhave OBLIGATIES staatsleningen nl 12*4 81-91 12500 122.20 122 20 pandbrieven tah 11 81-88 103.00 103.00 fgh9 78-86 99 60 100 00 tgh 9 83-92 100.00 wuh 9 76-85 wuh 8*4 78-87 99 50 parallelmarkt officieel toegelaten niglxtti!. 111.00 worn 2450 00 indices e.d. indices (a.n.p.-c.b.s) obl.index/eff.rend.(c.t Indei 975 Staatsleningen 876 BNG leningen Bankleningen Pandbrieven Zlver 1075- 1145; buitenlands geld VERKLARING DER TEKENS - acNergestette lening Beursoverzicht HOOFDFONDSEN ZWAK i verdeelde stemming. Gezien de lichte oplevingvan de noterin gen op de Amerikaanse beurs, vie len de koersen in Amsterdam wat tegen, was een van de eerste reac ties De internationals stonden over de gehele linie wat onder druk met verliezen uiteenlopend tot f 2 Kon. Olie viel t 0.70 terug. Unilever was 11,90 lager,terwijl Akzo. Hoogovens en Philips met krap 11 achteruit moesten In de financiële sector waren deno- tenngen veelal wat lager waarbij de banken verliezen te zien gaven tot De verzekeringen waren licht ver deelden de hypotheekbanken la gen prijshoudend in de markt Van de uitgevers moest Elsevier f 3 terug en de scheepvaart was lichtverdeeld Heineken lag zwak in de markt en er werd gehandeld op 1111,70, hetgeen een verlies betekende van f 2.30 KLM was f 2,20 lager en de- notenng van Ahold ging met f 0.20 achteruit Oce liep met 11,50 op. hetgeen mede een gevolg was van dekwar- taaiuitkomsten en de reacties hier op in de financiële weekbladen Op de obligatiemarkt waren de no teringen prijshoudend. Debelang- stelling om zaken te doen werd over het algemeen niet groot ge-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1983 | | pagina 17