Landbouwbeleid
Braks gekraakt
c
Minder Opec-orders Siemens
Moderniseren stukgoed vergt 300 miljoen
Kort zakelijk
Kritische FNV ers
willen stakingsdag
Bedrijfsmafia
staatsvijand
no 1 in Japan
Personeel bij
omroep vecht
voor behoud
eigen status
"EG-plan vergeet inkomen boer
Uitstel van
betaling
bij Hembrug
Beurs Amsterdam
DONDERDAG 7 JULI 1983
Hollandia Kloos
De directie van Hollandia Kloos
(constructies, machines) acht de
kwaliteit van de in portefeuille
zijnde opdrachten bevredigend.
In de loop van 1982 is het steeds
duidelijker geworden, dat de
aantallen opdrachten en de om
vang van constructies voor de
waterbouwkundige sector in de
toekomst veel minder zullen zijn
dan in het verleden. Het pro
bleem voor 1983 is de grote on
derbezetting van de produktieca-
paciteit, vooral in het begin van
het jaar. Inmiddels zijn maatre
gelen getroffen. De opdrachten
in portefeuille worden sneller in
uitvoering genomen dan uit le
vertijdsverplichting nodig is.
Daardoor wordt verwacht, dat er
voor de rest van het jaar een re
delijke benutting van de capaci
teit kan worden bereikt, zo wordt
in het jaarverslag gezegd.
De omzet van Hollandia Kloos is
vorig jaar gestegen van 182,7
min tot 204,4 min. De netto
winst uit de normale bedrijfsvoe
ring ging van 1,5 min naar 1,9
min.
Wereldhave
Een groep institutionele beleggers,
die zeggen samen ruim 40 pro
cent van de aandelen van het on
roerend goedfonds Wereldhave
te bezitten, is in principe niet be
reid deze stukken te verkopen.
Het grootste particuliere pen
sioenfonds van ons land, de
PGGM (onder meer gezond
heidszorg) praat samen met het
pensioenfonds van de DSM met
Wereldhave over een mogelijk
bod op dit fonds.
Woordvoerders van de groep zijn
de beroepspensioenfondsen
voor artsen. De groep zegt het te
zullen betreuren, als Wereldhave
als beursfonds zou verdwijnen.
Slavenburg
De oliemaatschappij Esso Neder
land heeft aan Slavenburg's
bouwbedrijven in Schiedam
bouwopdrachten verstrekt,
waarmee in totaal een bedrag is
gemoeid van 15 miljoen gulden.
Het gaat om vier projecten, op de
Esso-raffinaderij in Rotterdam,
die in verband met de construc
tie van de flexicoker moeten
worden uitgevoerd. Het flexico-
ker-project van Esso omvat de
bouw van een nieuwe fabriek
waar zware stookolie kan wor
den omgezet in hoogwaardige,
lichte aardolieprodukten. Met de
bouw van de nieuwe fabriek is
een bedrag van ongeveeer 2,5
miljard gulden gemoeid.
Islamitische bank
Saoedi-Arabië krijgt binnenkort
zijn eerste islamitische bank. Ko
ning Fahd heeft daar dezer da
gen toe besloten, zo is van voor
aanstaande zakenlieden in Riaad
vernomen. De maatschappij Al-
R^jhi (goederen- en valutahan-
del) is met de oprichting belast.
Zij krijgt een belang van vijftig
procent in de bank.
Volgens de zegslieden krijgt de
bank vermoedelijk een kapitaal
van omgerekend ongeveer 287
miljoen gulden. Al-Rajhi is een
van de grootste financiële instel
lingen ter wereld. Zij heeft een
groot aantal dochteronderne
mingen, ook in het buitenland.
Rodamco
Bij het onroerend-goed-fonds Ro
damco heeft ook het op 28 fe
bruari geëindigde boekjaar 1982-
83 laten zien, dat de internationa
le spreiding èen belangrijke bij
drage levert aan een gelijkmatige
ontwikkeling van het fonds. De
waarde van de beleggingen in de
V.S. steeg, terwijl die in Neder
land daalde. In Duitsland en Bel
gië was er een geringe verhoging
van de waarde van de beleggin
gen, terwijl die zich in Frankrijk
nauwelijks wijzigde, aldus het
jaarverslag.
Aan het eind van het boekjaar be
droeg de waarde van de beleg
gingen in totaal 927 min tegen
813 min een jaar eerder. Het to
tale beleggingsresultaat steeg
van 55,6 min naar 58,8 mil
joen.
Economie
UTRECHT (ANP) - 'Kritische,
progressieve en verontruste'
FNV-leden willen dat de vakcen
trale komende prinsjesdag, 20
september, uitroept tot een lan
delijke actie- en stakingsdag te
gen het regeringsbeleid. De ma
nifestatie op 11 juni in Utrecht is
volgens de leden op zichzelf niet
voldoende geweest om het onge
noegen van de FNV te laten blij
ken. Dit deelden drie leden van
een onlangs samengestelde
'coördinatiegroep' gisteren mee
op een persconferentie in
Utrecht.
De federatieraad van de FNV (het
hoogste orgaan) ziet weinig heil
in een actie- en stakingsdag op
prinsjesdag. De bondsvertegen-
woordigers zijn het er wel over
eens dat de actie van 11 juni een
vervolg moet krijgen, maar niet
in deze vorm en op deze dag.
De coördinatiegroep, onder andere
bestaande uit kaderleden van
verschillende Donaen, jongeren,
vrouwen en vertegenwoordigers
van het landelijk beraad uitke
ringsgerechtigden, ziet prinsjes
dag als uiterst geschikt begin
punt van verdere politieke ac
ties, omdat dan de miljoenenno
ta wordt gepresenteerd. De
groep zal haar standpunt maan
dag kracht bijzetten door bij het
FNV-gebouw in Amsterdam te
demonstreren. De federatieraad
vergadert maandag over mogelij
ke verdere acties.
Volgens Adrie Winkelaar, kaderlid
van de Industriebond FNV en lid
van de coördinatiegroep, is het
aantal verontruste FNV-leden
onmogelijk te schatten. Er is vol
gens Winkelaar sprake van een
brede, landelijke beweging die
ook zonder de steun van de FNV
op prinsjesdag actie gaat onder
nemen. "Als de vakbeweging de
ze kans voorbij laat gaan, zal ze
nog verder leegbloeden", aldus
Winkelaar.
TOKIO (Reuter) - Tot voor
kort kon een Japanse aan
deelhouder die tijdens een
jaarvergadering van een be
drijf brutaal genoeg was vra
gen te stellen, een norse fi
guur verwachten die hem aan
zijn jasje trok. Het is niet ver
rassend dat aandeelhouders
maar zelden directie en com
missarissen ter verantwoor
ding riepen voordat de jaar
vergadering meestal in min
der dan een half uur kon wor
den gesloten.
De ongrijpbare figuur in keurig
visgraatkostuum die de aan
deelhouders in toom moest
houden wordt "Sokaiya" ge
noemd, wat letterlijk bete
kent een man gespecialiseerd
in jaarvergaderingen. Hoewel
ze vaak banden hebben met
de georganiseerde misdaad,
behoedden de "Sokaiya", te
gen aanzienlijke sommen
geld, de bedrijven voor be
schamende situaties. Maar ze
zijn in Japan nu de publieke
vijand nummer één gewor
den.
Met groot machtsvertoon be
zochten duizenden recher-
cheurs-in-burger de afgelo
pen week honderden jaarver
gaderingen, zowel om te
waarborgen dat aandeelhou
ders hun zegje konden doen
als om de beinvloeding aan te
pakken. Gedurende de 30-ja-
rige geschiedenis van So
kaiya is de oorspronkelijke
rol van het verzekeren van
een probleemloze jaarverga
dering - door de por in de rib
ben van een aanhoudende
vragensteller - langzaam ver
anderd in een hele serie van
beinvloedingstrucs.
Een veelgebruikt chantagemid
del was de nieuwsbrieftruc.
Sokaiya stroopten bordelen
en sauna's af op zoek naar
stafleden van bedrijven die
cliënten met grote onkosten-
rekeningen bezighielden. De
bedrijven ontvingen daarna
telefoontjes van een onbe
kende uit naam van een "eco
nomische nieuwsbrief' waar
in om commentaar werd ge
vraagd op de activiteit van
een zeker staflid. Het nemen
van een kostbaar "abonne
ment" op de nieuwsbrief of
het kopen van dure adverten
tieruimte was dan de prijs die
het bedrijf moest betalen
voor het laten vallen van "het
bericht".
Ook deed zich het geval voor
van een miss-verkiezing in
een van Tokio's westerse ho
tels. Ongeveer 70 bedrijven
betaalden 20 miljoen yen,
ruim 200.000 gulden, voor
"de eer" aanwezig te mogen
zijn. Bij een consumtenzwen-
del werd gedreigd berichten
over vervuiling door bedrij
ven of slechte kwaliteit van
de produkten op te nemen in
een "consumentenrapport" -
genoeg om de directie in de
beurs te doen tasten. Volgens
de Japanse politie gaat veel
van het geld naar criminele
bendes, en wordt het soms
gebruikt voor drugssmokkel.
Het politie-optreden volgde op
machtsvertoon van Sokaiya
op een aantal jaarvergaderin
gen.
HILVERSUM (ANP) - De onder
nemingsraden van AVRO, VA
RA, VOO en VPRO hebben gis
teren besloten ieder afzonderlijk
bij de Raad van State bezwaar
aan te tekenen tegen het besluit
van minister De Koning (sociale
zaken) het omroeppersoneel tot
trendvolger aan te wijzen. De on
dernemingsraden van KRO,
NCRV, EO en Wereldomroep
hebben nog geen besluit geno
men of zij aan deze actie mee
doen.
De vier protesterende raden zijn
bang dat het trendvolgerschap
kwalijke gevolgen voor de om
roep zal hebben. De onderhande
lingsvrijheid bij de cao-onder-
handelingen verdwijnt, de 'ar
beidsvreugde en -motivatie' van
het omroeppersoneel zal er niet
beter op worden.
Bovendien, aldus de or's, is het
trendvolgerschap een bedreiging
voor de programmatische onaf
hankelijkheid en de bestuurlijke
zelfstandigheid.
DEN HAAG (ANP) - Het Landbouwschap heeft geen goed woord over voor de voorstel
len die het kabinet morgen in Brussel wil inbrengen. De ministers van buitenlandse
zaken spreken daar over de toekomst en de financiën van de Europese Gemeenschap.
De belangen van agrarisch Neder
land worden door minister Braks
(landbouw en visserij) niet vol
doende behartigd. Juist omwille
van het inkomen van de boeren
in de toekosmt, moet aan de als
maar stijgende landbouwuitga
ven van de EG moet een halt
worden toegeroepen. Maar mi
nister Braks laat zich te veel door
anderen in het kabinet voor
schrijven wat er met de Europe
se landbouw moet gebeuren.
Deze kritiek werd gisteren geuit
tijdens een vergadering van het
landbouwschap in Den Haag.
Het schap meent, dat de Neder
landse regering en meer offensie
ve houding moet aannemen.
ZAANDAM (GPD) De directie
van Hembrug NV heeft gisteren
voorlopige surséance van beta
ling aangevraagd. Het herstel
waarop het staatsbedrijf eind vo
rig jaar nog hoopte is uitgeble
ven. Die hoop was mede geba
seerd op de overheidsinjectie
van 16 miljoen gulden, die sane
ring mogelijk maakte. Een deel
van dat geld werd besteed om
het personeelsbestand terug te
brengen van 180 naar 110 man.
Eerder had Hembrug, sinds 1973
afgescheiden van munitiefabriek
Eurometaal, al 8 miljoen gulden
van de overheid gekregen.
Het bedrijf fabriceert onder andere
elektronisch gestuurde draai
banken, die goed maar duur zijn.
Hembrug, voor 100 procent ei
gendom van de Nederlandse
staat, heeft van meet af met pro
blemen te kampen gehad. Er
werden forse verliezen geleden
en het omzetcijfer daalde tot mi
nimale hoogte. Vorig jaar werd
bij een omzet van 10 miljoen een
verlies van 13 miljoen geleden.
Het kabinet is voor bepaalde pro
dukten quoteringen voor te stel
len. De plannen om de graanprij
zen te verlagen tot de prijs op we
reldniveau (de EG geeft nu
garanties voor een prijs die daar
ver boven ligt) en een heffing
voor intensieve produktmetho-
den vinden eveneens geen gena
de in de ogen van voorzitter Van
der Veen.
De rolverdeling binnen het kabinet
moet volgens Van der Veen wor
den gewijzigd in die zin, dat de
minister van landbouw de eerst
verantwoordelijke moet zijn in
deze kwesties.
Het landbouwschap wil in de toe
komst vasthouden aan het be
staande globale markt- en prijs
beleid van de EG. Het prijsbeleid
zal zo nodig voorzichtig moeten
worden gahanteerd. Moderne,
grote bedrijven, mogen niet ex
tra worden gepakt, meent Van
der Veen.
Besparingen zijn volgens het
schap mogelijk onder meer door
het afslanken van de bestaande
zogenaamde interventieregeling,
waarbij de EG overschotten te
gen vastgestelde prijzen uit de
markt neemt en opslaat. Dat
geldt bijvoorbeeld voor boter,
rundvlees en magere melkpoe
der. Vooral dat laatste kost extra
geld, omdat via een kostbaar pro
ces het teveel aan melk eerst
moeten worden verwerkt tot
poeder. Het "uitkammen" van
bestaande regelingen moet vol
gens het schap zeker tot bezuini
gingen kunnen leiden.
BRUSSEL (ANP) - Nederland
zal volgend jaar een economi
sche groei hebben van 0,5 pro
cent of nog minder. Dat voor
spelt de EG-commissie in een
document dat ze heeft voorbe
reid voor een Europese minis
terraad, die maandag in Brussel
wordt gehouden. De gemiddel
de economische groei in de ge
hele EG raamt de commissie
voor dit jaar op een half procent
en voor volgend jaar op ander
half procent. Duitsland, het Ver
enigd Koninkrijk en Italië staan
er volgend jaar het best voor.
Die landen staat een economi
sche groei van twee procent te
wachten.
SILVERSTONE - Een stukje blik en drie fietswielen. Dat heeft Peter Widger de eerste prijs opgeleverd tijdens de
gisteren gehouden race voor drie- en vier wieiers op het circuit van Silverstone. Jaarlijks strijden
kinderen vanaf 11 jaar om de eer. Widger ging als eerste over de eindstreep in zijn ThornheluD AF -Trucks-
driewieler. V<M
ATHENE (ANP) - Het Duitse elektrotechnische con
cern Siemens merkt, dat de Opec-landen minder be
stellingen doen als gevolg van teruglopende inkom
sten uit de olie. Dit speelt vooral bij dichtbevolkte
landen als Nigeria, Irak en Iran. Ook opdrachten uit
andere landen verminderen. Desondanks neemt de
totale orderontvangst bij het concern nog toe als ge
volg van een groei van de orders uit Duitsland. Hier
uit valt een voorzichtige conjuncterele opleving in
Duitsland af te lezen. Een en ander bleek uit de
woorden van bestuursvoorzitter dr. K. Kaske op een
internationale persbijeenkomst van Siemens.
In de eerste acht maanden van het op 1 oktober be
gonnen boekjaar 1982-83 heeft Siemens voor 31,9
miljard aan orders ontvangen ofwel 15 pet meer dan
in dezelfde periode van vorig jaar. Vanuit Duitsland
werden meer orders geplaatst en wel voor 16,7 mil
jard, 51 pet meer. Dit getal werd sterk beinvloed
door twee opdrachten voor kerncentrales voor de
dochteronderneming Kraftwerk Union KWU. Zon
der deze (conjunctuurongevoelige) orders bedroeg
de toeneming van de orders uit Duitsland 7 pet.
De opdrachten van buiten Duitsland daalden in de
eerste acht maanden met 8 pet tot 15,2 miljard als
gevolg van teruglopende orders uit de Opec-landen
(dalende olie-inkomsten).De omzet zal dit jaar uitko
men op 39 miljard tegen 40,1 miljard in 1981-82. Het
aantal personeelsleden is in de eerste acht maanden
verder gedaald en wel van 324.000 tot 311.000. Deze
ontwikkeling zal zich voortzetten. Over de winst
voor het gehele jaar wilde de heer Kaske niet meer
zeggen dan deze niet slechter zou zijn dan die over
de eerste zes maanden (348 min mark tegen 313 min
mark een jaar eerder).
ROTTERDAM (ANP) - In de con
ventionele stukgoedsector van
de Rotterdamse en Amsterdam
se haven zal de komende jaren
door bedrijven 308 miljoen gul
den moeten worden geïnves
teerd in de modernisering van
terminals. Dit is nodig om een
structuurverbetering te krijgen
die de Nederlandse havens kans
rijker moet maken ten opzichte
van het buitenland. Het rijk zal
naar verwachting op de investe
ring een subsidie van twintig
procent verstrekken.
Dit schrijft de Nederlandse Her-
structurerings Maatschappij Ne-
hem in het vandaag gepubliceer
de verbeteringsplan voor de
stukgoedsector van de Neder
landse havens. Het plan is sa
mengesteld in overleg met werk
gevers en werknemers en een
aantal lagere en hogere overhe
den. Het plan richt zich met na
me op Amsterdam en Rotter
dam, omdat de stukgoedsector
daar voornamelijk is geconcen
treerd. De andere havens worden
niet bij voorbaat uitgesloten van
deelneming aan het plan.
In Rotterdam moet 247 miljoen
gulden worden geïnvesteerd in
het stukgoed zo schrijft de Ne-
hem, in Amsterdam 61 miljoen.
De belangrijkste investeringen
zullen moeten plaatsvinden in
kranen (92 miljoen), aanpassing
bestaande en aanleg van
terreinen (68 miljoen) en
inrichting van gespecialiseerde
terminals voor bij voorbeeld
staalprodukten, fruit en houtpro-
dukten (61 miljoen).
De conventionele stukgoedsector
in de Nederlandse havens ver
toont de laatste jaren een stagne
rend, zo niet afbrokkelend beeld.
De verandering in verschijnings
vorm van lading (naar grotere
eenheden) is onvoldoende opge
vangen door modernisering van
terminals en werkorganisatie.
Investeringen zijn achterwege ge
bleven door een onvoldoende
rentabiliteit die weer een gevolg
was van het door overcapaciteit
veroorzaakte prijsbederf. Daar
bij komt nog dat het afbrokkelen
van de werkgelegenheid tot so
ciale spanningen heeft geleid
tussen de sociale partners.
Bij tijdige modernisering in het
stukgoed verwacht de Nehem
dat de ladingontwikkeling min
der negatief zal worden dan bij
onveranderd beleid. Bij overslag
van 14,6 miljoen ton stukgoed in
Rotterdam in 1981 (Amsterdam 3
miljoen ton) zal dit bij gewijzigd
beleid in Rotterdam dalen tot
respectievelijk 13 miljoen ton in
1985 en 12,6 miljoen ton in 1990.
bij ongewijzigd beleid echter tot
respectievelijk 10,7 miljoen ton
en 8,7 miljoen ton. In Amster
dam wordt verwacht dat het la
dingpakket gelijk zal kunnen
blijven.
Het aantal stuwadoorsbedrijven
zal, zo verwacht de Nehem, afne
men. Op dit moment zijn er in
Nederland zo'n 35 werkzaam met
een totale omzet van 800 miljoen
gulden (1982) en werkgelegen
heid voor 8.000 mensen. Het aan
tal bedrijven in Rotterdam zal in
1990 zijn afgenomen van 24 nu
naar 13, in Amsterdam van 7 naar
4. Met name de kleinere bedrij
ven zullen het volgens de Nehem
moeten ontgelden.
AANDELEN binnenland doorlopend
Noteringen van
donderdag 7 juli 1983
(tot 12:26 uur)
353 00 357.00
156 50 15800
>1.600 52 00+
168.00 167.50
1200.00 1200.00
380 20 380.50
180.00
172 00
382 00 382.00
landré glin
220 00 224.00
115.00 115.00
54.00 55 1 0
215.00+ 216.50
275.00 278.00
7100.00 7640 00
600.00+ 610.00
440.00 8 460.008
235.00+ 230 (X
135.00 135.00
575.00 575.00
179.80 170.00
128.50 130.00+
37.000 37.50+
119.00 122.00
208.00 213.00
bng
103.5(
115.00 115.25
vwsöngh 48.40
beleggingsirist.
1210.00 1220.00
OBLIGATIES
staatsleningen
82-07
bg 10*4 82-07
bg 10 80-88
bg 9Vè 82-07
bg 9 83-08 g
bedrijfsleven
abn 10V2 a 104
abn 10V4 80 103
mbo 8 Vz 83-98 96.40
nmb IOV4 82 103.60
nmb7V4 83-91 89 80
nmb s 8*4 78 148.20
nmb s Vb 78 146.00
pandbrieven
fgh 11 81-88 103.10
vrtih 9 76-85 101 20 10
wuh 8*4 78-87 99 60 9
parallelmarkt
officieel toegelaten
nigl+ditm 111.00
*o«f 2435.00
Indices e.d.
indices (a.n.p.-c.b.s)
5-8 jaar
- meei dan 8 |f
BNG leningen
goud en zilver
Goud: 38040 - 38540
Zilver: 1040 - 1110.
(Notering: donderdag 7 juli
buitenlands geld
Duitse mam (100) 110115 114.25
Hal We (10 000) 18.25 20,25
Portugese esc (100) 2 40 2.90
Can do«ai 2>7 2,39
Franse franc (100) 36,00 39.00
133^00 137,50
36,00 39,00
38,00 41,00
ueense Kroon (iuu| 29,75 32,75
Oost shilling (100) 15 70 16,20
Spaanse peseta (100) j'gg 2,14
Griekse draebme (100) 3*20 4,00
Finse mark (100) 50i25 53.25
VERKLARING DER TEKENS
B t*eden SK
NG ofloêle nol geschorst
NIEUWE BEURSRECORDS
De Amsterdamse beurs gaf van
daag een zeer vaste stemming te
zien en Kon Olie liep op tot een
nog nooit eerder behaald peil. Ook
het algemeen indexcijfer van het
ANP-CBS steeg tot een niveau wat
daarvoor nog niet was gehaald
Op de parallelmarkt werd vandaag
voor het eerst gehandeld in de
dinsdag uitgegeven aandelen
Kempen 4 Co Hier gold een ad-
viespriis van 135 a f 40 en zijn ge
plaatst tegen I 22,50 De belang
stelling hiervoor is bijzonder groot
geweest en mede door buitenland
se belangstelling is de toewijzing
op de inschrijvingen uiterst gering
uitgevallen.
In de locale sector mag vandaag
en morgen niet worden gehandeld
in de aandelen en pandbrieven van
de Tilb. Hyp bank door een mor
gen te verwachten bencht Maan
dag a.s. zal de handel weer wor
den hervat.
Bi| de internationals ging Kon. Olie
met f 2,90 omhoog. Unilever volg
de met een stijging van t 2.70 eri
Akzo liep met f 1.60 op Hoogo
vens en Philips waren krap f 1 ho
ger
De banken gaven een vaste stem
ming te zien. waarbij de ABN 13.50
opliep. De verzekeringen boekten
winsten van ca f 2 en de notenn-
gen van de hypotheekbanken gin
gen met ca 10.50 omhoog KLM
en Ahold trokken met f 3 aan, Gist-
Brocades was f 1,80 hoger en Hei-
neken f 1.
Van de uitgevers steeg Elsevier
mei f 4 en de bouw was ongeveer
f 1 hoger Zeer vast lag Nedlloyd
met een herstel van f 3,70
Op de obligatiemarkt waren de no
teringen enkele dubbeltjes hoger
er, de 9,5%-staatslening trok I 0,40
aan tot 1102.70
